Beveiliging apotheek moet beter
Werkloze hoogopgeleiden willen aan de bak
Binnenland
'Proefdieren' PETA versus Gillette
'Transseksuele asielzoeker moet
wachten met geslacht-operatie'
Te veel cyanide in voedsel
ordt 30 schapen fataal
Compromis over witte illegalen
Sint-Pietersberg voor gulden verkocht
INDERDAG 9 FEBRUAR11995
5
Speciale stichting voor groeiend aantal academici zonder baan
numegen louis burgers
f Dan heb je alles bij elkaar zo'n fien jaar
I gestudeerd. Je proefschrift ligt in de
winkel, maar vast werkho maar. Ken
nelijk zit niemand op je te wachten. Dit
ervaren steeds meer afgestudeerden van
universiteiten en HBO-instellingen. On
danks titels en diploma's lopen ze tegen
een muur op.
Nederland kent tenminste 120.000
hoogopgeleiden die thuis in spanning
wachten op een verlossend telefoontje
of brief om eens te komen praten. Zeker
de afgelopen twee jaar steeg hun aantal
dramatisch. Volgens dr. Rob Vousten uit
Nijmegen, een van de vele werkloze
academici, groeide de werkloosheid on
der hoogopgeleiden met zo'n zeventig
procent.
Vousten is secretaris van de kersverse
Stichting Hoogopgeleide Werkzoeken
den en anderhalfjaar werkloos. De Nij
meegse neerlandicus, vorige maand ge
promoveerd op een proefschrift over
het gebruik van dialecten door jonge
ren, had tijdens zijn studie veel.losse ba
nen en nog niet zo lang geleden was hij
twee jaar werkzaam als leraar aan een
HBO-opleiding in Maastricht.
..In september 1993 ben ik wegbezui-
nigd", vertelt Vousten. Sindsdien sollici
teert hij zich het heen-en-weer, maar
vangt telkens bot. ,,Nog steeds denken
veel mensen dat het voor hoger opgelei-
den gemakkelijker is om een baan te
vinden. Maar dat is allang niet meer zo.
Wij schatten dat in heel Nederland tus
sen 120.000 en 170.000 hoogopgeleiden
werkloos zijn." Dat betekent in veel ge
vallen dat zij fors in de schuld zitten
omdat zij niet in staat zijn hun studiele
ning terug te betalen. En zelfs als ze een
baan vinden, staat zeker niet bij voor
baat vast dat die goed betaald wordt.
Vousten: „Op dit moment vindt er een
enorme verspilling van talent plaats. Te
gelijkertijd gaat het economisch gezien
ook om een grote ver
liespost. De samenle
ving heeft immers in
ze geïnvesteerd. Het is
eigenlijk een vorm van
kapitaalvernietiging".
De Stichting Hoogop
geleide Werkzoeken
den is een initiatief
van een aantal werklo
ze academici uit de
belangrijkste universi
teitssteden. Inmiddels
hebben zich zo'n hon
derd lotgenoten aan
gesloten. De stichting
heeft een gesprek aangevraagd met de
Tweede-Kamercommissie voor sociale
zaken. „Wij hebben eigenlijk maar twee
vragen. Wij willen weten hoe de Kamer
denkt de huidige situatie op te lossen en
wij vragen ons af of je moet blijven
doorgaan mensen op te leiden zonder
dat je ze een kans biedt op werk."
Dat neemt niet weg dat het ook vaak
een bewuste keuze is van een student
om een studierichting te volgen waar
van hij of zij weet dat de banen in die
sector niet voor het oprapen liggen.
„Maar dat neemt af. Je ziet nu al dat be-
'Het is een
vorm van
paalde studierichtingen steeds minder
studenten krijgen. De letteren zijn daar
een goed voorbeeld van."
De groeiende werkloosheid onder aca
demici kan leiden tot de terugkeer van
de spreekwoordelijke ingenieur op de
tram, een schrikbeeld uit de jaren der
tig. De nieuwe wachtgeldregeling voor
het onderwijs, zoals die 1 januari jongst
leden is ingevoerd,
heeft de angst voor ge
noemd schrikbeeld
niet bepaald weggeno
men. Werkloze acade-
vernietiging
van kapitaal
mers na een half jaar
zonder werk een baan
onder hun niveau ac
cepteren. Doen ze dat
niet, dan komt hun
uitkering serieus in
gevaar.
Theoretisch is het mo
gelijk dat een werkloze
hoogleraar na 24
maanden werkloosheid ongeschoolde
arbeid moet gaan verrichten. Vousten:
„We delen de opvatting van PvdA-ka-
merlid Karin Adelmund dat op deze wij
ze de hoogopgeleiden het werk overne
men van de lager geschoolden. Dat be
tekent dus dat de werkloosheid onder
laaggeschoolden omhoog gaat en dat is
ook geen oplossing".
De werkloosheid onder hoogopgeleiden
is volgens de stichting vooral een gene
ratieprobleem. Het treft vooral mensen
van onder de veertig, die in de jaren
tachtig op de arbeidsmarkt kwamen. Zij
merken dat de meeste banen bezet zijn
door de kinderen uit de na-oorlogse ge
boortegolf. Die hebben werk; velen die
daarna komen lukt het niet een baan te
vinden.
„Wij vinden dat je de huidige economi
sche omstandigheden niet uitsluitend
moet afwentelen op de nieuwe toetre-
ders", meent Vousten. „Er moet een ba
nenplan komen voor hoogopgeleiden
en deeltijdwerk moet worden bevor
derd." Ook vindt de nieuwe stichting
dat hoogopgeleiden moeten worden in
gezet voor werk op niveau, zodat ze niet
hoeven te concurreren met lager ge
schoolden.
Met elkaar concurreren om het beschik
bare werk, vindt Vousten geen pro
bleem. „En wie afvalt, zou een stapje
omlaag moeten. Natuurlijk vindt ie
mand, die ontslagen wordt, dat onrecht
vaardig. Maar aan de andere kant is het
juist rechtvaardig tegenover iemand die
nu werkloos is. De totale hoeveelheid
onrechtvaardigheid in de samenleving
groeit er niet door".
Vousten maakt zich er niet zoveel zor
gen over dat hijzelf wel eens degene zou
kunnen zijn, die de strijd om een be
geerd baantje verliest. Als positief punt
ziet hij in elk geval dat zijn categorie
werkzoekenden weliswaar minder werk
ervaring heeft, maar tegenwoordig ook
een stuk goedkoper is. „Want de markt
waarde van een academische opleiding
is de afgelopen twintig jaar heel sterk
verminderd", aldus Vousten.
'ier jaar celstraf voor afpersing
*e' v4da De rechtbank in Breda heeft gisteren een 20-jarige Til-
v<Srger wegens afpersing tot vier jaar cel veroordeeld. Door te
[eigen met een mes en een ketting pleegde de man vorig jaar
er berovingen en deed hij drie pogingen daartoe. Verder pleeg-
hij, vaak onder invloed van alcohol en drugs, elf diefstallen,
ij maakte daarbij onder meer acht auto's buit. Bij de afpersin-
Srusïn schuwde de Tilburger het geweld bepaald niet. Een jongen
i Udenhout, die geen geld bij zich had, liep een gebroken kaak
een gebroken oogkas op toen verdachte hem met een ketting
Ranselde. De straf komt overeen met de eis.
/lotorsloten gemakkelijk te kraken
[n haag IJit een onderzoek van het weekblad Motor blijkt dat
vee op de drie motorsloten vrij gemakkelijk kunnen worden ge
slaakt. Van de 36 geteste sloten bleken er 24 niet bestand tegen
,e trucs van een door het weekblad ingehuurde deskundige, een
pormalige motordief. Slechts twaalf sloten doorstonden de
Lare test, waarbij de geroutineerde ex-motordief gebruikmaak-
jvan professioneel gereedschap. Van de 36 sloten bleken 23
lorzien van het zogenaamde ART-keurmerk, waar een aantal
Jstanties als de ANWB, de RAI en het ministerie van justitie
filter staat.
=siJieuwe pas duurder na zakkenrollerij
haag» Wie door zakkenrollerij zijn paspoort kwijtraakt, moet
ir een nieuw paspoort wel degelijk extra leges (namelijk 86
tilden) betalen. Een inwoner uit het Noordbrabantse Terheij-
en procedeerde tegen die verhoging tot aan de Hoge Raad
left)or, maar heeft geen gelijk gekregen. De Hoge Raad is het met
;t Gerechtshof eens dat de man beter op zijn paspoort had
eten letten en dat er geen sprake is van 'overmacht'. Daar is
sprake van wanneer het gaat om diefstal met geweld of be-
JQijreiging met geweld.
tcht jaar voor seks met dochter
en bosch Het gerechtshof in Den Bosch heeft gisteren een 48-
5 jrige man uit het Limburgse Echt in hoger beroep tot acht jaar
pi veroordeeld na een eis van elf jaar. Volgens het Hof is de man
[huldig aan seksueel misbruik van drie kinderen vanaf 1980 tot
pgin vorig jaar. Een van de slachtoffers was zijn eigen dochter.
Echtenaar werd in juli vorig jaar door de rechtbank in Roer-
tot negen jaar veroordeeld.
ieeste Nederlanders laten
Meer overvallen en inbraken klant steeds agressiever
De vijftienhonderd apothekers in ons land krijgen steeds
vaker te maken met overvallen en inbraken. Bovendien
gedragen klanten zich steeds agressiever. Dertig procent
van de apothekers was vorig jaar meermalen het slacht
offer van agressie en andere gewelddadige criminaliteit.
De beveiliging is niet voldoende en moet daarom worden
verbeterd.
Een en ander is de voorlopige
conclusie uit een onderzoek on
der 250 apothekers. Het onder
zoek is verricht door het zoge
noemde Project-Team Overval
criminaliteit of PTO, een onder
deel van het ministerie van jus
titie. De officiële resultaten zul
len pas volgende maand be
kend worden gemaakt.
Volgens het PTO is het be
langrijk dat apothekers zich be
ter beveiligen. Alhoewel het
team met nadruk stelt dat er
geen reden is voor paniek, heb
ben criminelen evenwel ontdekt
dat de apotheek een aantrekke
lijk doelwit is. Niet alleen omdat
er soms grote sommen geld te
halen zijn maar ook vanwege
waardevolle spullen of aanwezi
ge drugs. De risico's die daar
mee samenhangen, moeten
volgens de onderzoekers snel
beperkt en beheerst worden.
Apothekers verkeren langza
merhand in dezelfde positie als
juweliers, aldus het PTO. De be
veiliging zou verbeterd kunnen
worden door het aanbrengen
van camera's en alarminstalla
ties, het aanpassen van de ope
ningstijden in de avond en
nacht, het geregeld leeghalen
van de kassa en het gescheiden
opslaan van medicijnen. Vooral
drugs moeten apart worden ge
houden, adviseert het PTO.
Bij het PTO wordt erop gewe
zen dat de criminaliteit in het
algemeen toeneemt. Een lo
gisch uitvloeisel is dat apothe
kers daar als kleine zelfstandi
gen ook last van hebben. Daar
naast wordt het optreden van
'de Nederlander' over de hele li
nie agressiever. Apothekers
kunnen daar vaak niet mee om
gaan. Er zijn geen beveiligings
plannen, noch trainingen hoe te
reageren op agressieve klanten.
Het agressievere optreden
van klanten schrijven de apo
thekers zelf onder meer toe aan
overheidsmaatregelen inzake
medicijnen. Burgers moeten
daardoor meer zelf betalen, of
krijgen bepaalde middelen niet
meer. Zo neemt het aantal aan
geboden valse of vervalste re
cepten hand over hand toe.
Bij de apothekersorganisatie
KNMP wordt de situatie geba
gatelliseerd. Men zegt niets te
weten van het onderzoek. Een
toename in criminaliteit en
agressief gedrag van klanten is
niet merkbaar, aldus een zegs-
Drente werkt
toch mee aan
opslag aardgas
assen anp
De provincie Drente zal alsnog
meewerken aan een wijziging
van het streekplan om een on
dergrondse gasopslag bij het
Drentse Langelo (gemeente
Norg) mogelijk te maken. Een
meerderheid van de Drentse
Provinciale Staten heeft dat gis
termiddag besloten.
Eind vorig jaar startte minis
ter De Boer van milieu een zo
genoemde aanwijzingsprocedu
re nadat Drente eerder had ge
weigerd mee te werken. De pro
vincie was tegen de installatie
omdat die wordt gebouwd in
een kwetsbaar landschap met
grote natuurwaarde.
De ondergrondse gasopslag is
volgens de Nederlandse Aard
olie Maatschappij (NAM) en
Gasunie nodig om ook bij toe
komstige strenge winters een
ongestoorde gasleverantie te
blijven garanderen. Met de
bouw van de installatie is een
investering van 1,2 miljard gul
den gemoeid.
Vermoedelijk kan de bouw
nog dit jaar beginnen. De op
slag zou dan in 1997 klaar zijn
voor gebruik. Het ministerie
gaat er van uit dat de opslag vier
miljard kubieke meter gas kan
herbergen.
EC: Nederland
moet Aboikonie
terug laten komen
Ziekenhuizen mogen asielzoe
kers niet helpen van geslacht te
veranderen. Transseksuele bui
tenlanders moeten op zo'n ope
ratie wachten tot de immigra
tiedienst een positieve beslis
sing over hun asielaanvraag
heeft genomen. Dit standpunt
hebben de CDA'ers Lansink en
Soutendijk gisteren verpakt in
schriftelijke vragen aan de mi
nisters Borst van volksgezond
heid en Sorgdrager van justitie.
De kamerleden willen onder
meer weten wie eventuele in
grepen zal betalen.
Vluchtelingenadvocaten en
artsen van het Academisch Zie
kenhuis van de Vrije Universi
teit in Amsterdam hebben
staatssecretaris Schmitz van
justitie het afgelopen weekeinde
opgeroepen om transseksuelen
uit Oosteuropese landen een
verblijfsvergunning te geven.
Vooral de Roemeense autoritei
ten maken het leven van een
transseksueel bijzonder moei
lijk. Zij erkennen geen andere
geaardheid dan de heteroseksu
ele.
Het CDA vindt een ingreep
tot geslachtsverandering 'niet
zo spoedeisend'. De fractie wil
dan ook weten of andere landen
van de Europese Unie trans-
seksuele asielzoekers hangende
hun verzoek gelegenheid voor
een operatie bieden.
cht branden tegen inbraak
|ee op de drie Nederlanders
Ult en bij afwezigheid het licht
pis branden. Evenveel men-
n hebben hun woning voor-
In van extra hang- en sluit-
|rk. Dat blijkt uit een onder-
ék dat in opdracht van het
Inisterie van justitie is ver-
Llit hetzelfde onderzoek blijkt
t meer dan de helft van de
Snsen afspraken met de bu-
Ti maakt om op eikaars huis te
(ssen. Dat is verstandig, want
J de ervaring van de politie
Ujjkt dat goede sociale controle
de kans op inbraak een stuk
kleiner maaktr
Veel Nederlanders hebben
zich bewapend, zo blijkt voorts.
Eén op de vijf Nederlanders be
zit een verdedigingswapen zoals
een mes of een spuitbus. Overi
gens komt dit vaker voor in de
grote steden dan op het platte
land. Ook is duidelijk dat vrou
wen vaker een wapen in de tas
steken dan mannen.
De onderzoekers concluderen
voorts dat een deel van de in
woners van ons land 's avonds
de deur niet durft open te doen.
Dat geldt voor één op de zeven
Nederlanders.
ünkele tientallen schapen
tjj ijn gisteren in Rotterdam ge-
!Htorven aan cyanidevergifti-
ging. In een wei aan de Nes-
erdijk bij de Van Brie-
henoordbrug legden kort na
n ;lkaar 33 beesten het loodje,
ran welke het merendeel
,h; Irachtig was. Het drama ge-
19/ jeurde enkele uren nadat de
st 'eestapel van zo'n zestig
ge leesten was gevoederd met
imandelschroot.
ei Ruim de helft van de dieren
R overleefde de maaltijd niet.
r. De Rotterdamse veehouder A.
I* Hallensleben begreep er in
eerste instantie niets van.
P' Volgens zijn zeggen neemt hij
al jarenlang noteschillen en -
vliezen af van een hem be-
Jjkende handelaar en is er nog
nooit iets dergelijks gebeurd.
De 33 kadavers zijn giste
ren voor onderzoek naar een
laboratorium in Gouda ge
bracht. Volgens de Algemene
Inspectiedienst (AID), die on
der het ministerie van land
bouw ressorteert, zijn de die
ren gestorven door een over
dosis cyanide, een stof die
overigens van nature voor
komt in amandelschroot. In
de pens van een herkauwer
kan een te grote dosis zich
omzetten in blauwzuurgas
dat een dodelijke werking
heeft.
De AID gaat er vooralsnog
van uit dat het om een inci
dent gaat. De handelaar heeft
hetzelfde voer ook geleverd
aan drie andere schapenhou
ders. Dat heeft niet tot ziekte
of sterfte geleid.
De coalitiepartners PvdA, VVD
en D66 hebben met staatssecre
taris Schmitz van justitie een
compromis bereikt over het le
galiseren van zogenoemde witte
illegalen. Het gaat in dit géval
om illegale werknemers, voor
wie de werkgever zes jaar of
langer sociale premies en loon
belasting heeft betaald.
Volgens een woordvoerder
van de WD behelst het com
promis dat het criterium van
zes jaar wit werken wordt aan
gescherpt. Om voor legalisering
in aanmerking te komen, dient
een illegaal niet alleen zes jaar
wit te hebben gewerkt, maar zal
ook gekeken worden naar de
mate waarin iemand in de sa
menleving is ingeburgerd. Het
voorstel wordt morgen in de
ministerraad behandeld.
Hoewel de kwestie de afgelo
pen maand in de Tweede Ka
mer tot ophef heeft geleid, zijn
de consequenties ervan be
perkt. Naar schatting enkele
tientallen gevallen komen nog
voor de regeling in aanmerking.
Sinds 1992 kunnen illegalen
geen SOFI-nummer meer krij
gen bij de Belastingdienst. Van
af die tijd kan niet meer 'legaal'
loonbelasting of premie worden
afgedragen. Daarom zijn er
sindsdien geen witte illegalen
meer bijgekomen. In het verle
den hebben enkele honderden
witte illegalen een verblijfsver
gunning gekregen.
WD en CDA reageerden in
december boos, toen bleek dat
staatssecretaris Schmitz op ver
zoek van de Raad van State de
praktijk van het 'witten' van ille
galen officieel in een circulaire
wilde vastleggen. Zij vreesden
dat hiervan een verkeerd sig
naal zou uitgaan naar illegalen
en de Nederlandse bevolking.
Vorige week handhaafde een
kamermeerderheid van CDA,
WD en de kleine rechtse partij
en het standpunt dat niets op
papier njag worden vastgelegd.
D66 twijfelde en de PvdA steun
de Schmitz. Op initiatief van de
drie coalitiepartners is deze
week een compromis bedacht.
Het CDA verwijt de WD in
middels 'slappe knieën'. Vol
gens WD-woordvoerder Rijp-
stra is het compromis echter
heel goed uit te leggen, ook aan
WD-kiezers.
Maastricht» Voor het symbolische bedrag van één
gulden heeft de Vereniging Natuurmonumenten gis
teren de Sint-Pietersberg in Maastricht gekocht van
de provincie Limburg. De Sint-Pietersberg, die de
status beschermd natuurgebied heeft, beslaat 87
hectare en heeft een ondergronds gangenstelsel van
tweehonderd kilometer. De afgelopen zeventig jaar
is de Sint-Pietersberg aangetast door de cementin-
dustrie, die er jaarlijks ruim zeshonderdduizend ton
mergel heeft gewonnen. De huidige concessie duurt
tot en met 2010. In overleg met Belgisch-Limburgse
en Belgisch-Franse buurgemeenten en de gemeente
Maastricht wil Natuurmonumenten zich de komende
jaren inspannen om van het gebied een groot inter
nationaal natuurpark te maken. Elk jaar bezoeken
ongeveer 150.000 natuurliefhebbers het onder
grondse gangencomplex waarin veel historische op
schriften en tekeningen zijn te zien zoals de 'Salon
der Musen' (foto). De mannen met de lantaarns zijn
Eric Lamkin van de WV Maastricht (links) en Toon
Jansen van Natuurmonumenten.
FOTO ANP PAUL VREEKER
beekbergen Actievoerders van de stichting PETA hebben
gisteren gedemonstreerd voor het huis van Gillette-direc-
teur Hop in het Gelderse Beekbergen. De als 'proefdieren'
uitgedoste mensen van PETA gaven op deze wijze uitdruk
king aan hun protest tegen de dierproeven, die het bedrijf
zou doen. Vorig jaar juli kwam Gillette ook al negatief in
het nieuws toen ex-Beatle Paul McCartney wereldkundig
maakte dat hij zijn scheermes, -creme en andere scheerbe-
nodigdheden naar de fabrikant had teruggestuurd. McCart
ney en zijn vrouw Linda staan bekend als activisten voor
een betere behandeling van dieren. Overigens staat PETA
voor People for the Ethical Treatment of Animals ofte wel
'mensen voor een ethische behandeling van dieren'.
FOTO ANP MARTIN HOLLERING
De Europese commissie voor
juridische zaken en rechten van
de burger staat unaniem achter
de onmiddellijke terugkeer van
de Surinamer Henny Aboikonie
naar Nederland. Brussel ver
zoekt de Nederlandse regering
om Aboikonie, die in oktober
ons land is uitgezet, hier zijn
asielprocedure te laten afwach
ten. De commissie vindt dat
Nederland internationale men
senrechtenverdragen heeft ge
schonden.
Na een onderzoek komen de
Europarlementariërs tot de con
clusie dat in Suriname geen
sprake is van een rechtsstaat die
de veiligheid van haar ingezete
nen èn bescherming van Aboi
konie kan garanderen.
De 40-jarige Surinamer is lijf
wacht van Bouterse geweest en
heeft de Nederlandse justitie in
formatie gegeven over onder
meer de Surinaamse cocaïne
handel. Hij zit op dit moment
ondergedoken.
