Leidsch
Dagblad
Massale vlucht voor het water
Onze toekomst ligt in
anden van de natuur9
Schouder aan schouder om Betuwse boeren te helpen
GOED
NIEUWS
AB
SOLUUT
Veel beschuldigende vingers,
maar geen huis in Noordwijk
Staatsieportret Juliana
komt weer boven water
,v|SDAG31 JANUAR11995
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40686 LOSSE NUMMERS 1,65
lopen
3 Kikkers, ratten, aap
jes, boeddha's en
fthologische figuren: Ja-
iners versierden hun
ipen op allerlei wijze.
nelrecht voor
lunderaars in
impgebied
WEGEN/MAASTRICHT ANP
I rampenstaf in de regio
megen heeft met het open-
Ir ministerie in Arnhem afge-
|oken dat mensen die in de
acueerde gebieden worden
rapt op diefstal of plunde-
een snelrecht-procedure
gen. De officier van justitie
een onvoorwaardelijke ge-
genisstraf tegen hen eisen,
maakte een woordvoerster
het crisisteam vandaag be-
d.
i de gevangenis Overmaze in
astricht kunnen zij echter
terecht, want vanmorgen
alle 225 gedetineerden uit
:rmaze overgebracht naar
lere gevangenissen in Neder-
d. De ontruiming is een ge-
l van watertekort. Door op-
nend grondwater als gevolg
de stand van het Maaswater
est de riolering en de water-
roer van de Maastrichtse ge-
ïgenis worden afgesloten.
,en en ander leverde proble-
n op voor de gedetineerden,
kregen slechts één fles drink-
ter per dag en een emmer
ter om hun toilet door te
>elen. Ook de meeste be-
arders zijn inmiddels overge-
Meer over de watersnood op pagina 3:
Milieugroepen: Geen spijt van uitstel
dijkverzwaring,
fe moet weg met je vee, maar het kan eigenlijk niet'
'In de zomer zou het leuker zijn geweest'.
Adempauze langs Rijn in Duitsland.
FOTO ANP RAYMOND RUTTING
Bewoners van het Limburgse plaatsje Arcen en Velden, even boven Venlo, vormen een lijn voor de aanleg van een nooddijk.
De evacuatie van ruim 75.000 bewoners van de door het
water bedreigde Ooijpolder bij Nijmegen, het noordelijk
deel van het Land van Maas en Waal en de Bommeler-
waard is voor het grootste deel achter de rug. Bijna alle
bewoners zijn gisteren, vannacht en vanmorgen naar vei
liger oorden overgebracht. Ook vele duizenden stuks vee
werden geëvacueerd.
■RUNEN •JOHANCARBO
uren eerder in Druten, Wamel
en Dreumel verlaten plaat
sen inmiddels. Spookdorpen
waar nog maar één monotoom
geluid valt te registreren: dat
van klotsende golven tegen
doorweekte dijken.
Files op dit nachtelijke uur.
Auto's met volgepakte caravans
slingeren zich over de smalle
wegen langs boerderijen,
bungalows en fruitbomen.
Tractoren met aanhangwagens,
waarop koelkasten, fornuizen,
bankstellen, schilderijen. Op de
binnenweg voor Opijnen zit het
verkeer muurvast. In zijn huis
tussen Varik en Neerijnen becij
fert varkensfokker Kruissen met
verbijsterende nuchterheid dat
hij een miljoen gulden kwijt is
als het water van de Waal hem
te pakken krijgt.
Zijn lot ligt in handen van de
natuur. Hij is nog maar 27, Mat-
thé Kruissen. Ruim vier jaar ge
leden kocht hij zijn boerderij uit
een faillissement. Meer dan zes
honderd varkens schaften hij en
zijn vrouw zich aan. Voor een
vermogen kochten zij de meest
moderne apparatuur. Ook het
woonhuis werd nog eens voor
het nodige verbouwd. Een be
drijf om je vingers bij af te lik
ken.
Matthé is een werkpaard.
Geen handen maar knuisten.
Overdag bedrijfsvoorlichter bij
een voerleverancier uit Utrecht,
's Ochtends heel vroeg en 's
avonds tot zeer laat varkensfok
ker. En dat zeven dagen in de
week.
Maar voor hoe lang nog?
„Misschien is het wel snel afge
lopen, nog voor dat deze week
voorbij is." Trillende kaakspie
ren. „Als het misgaat, zullen we
ons verlies moeten nemen. Het
zal ons verdriet doen, intens
verdriet. Jonge mensen zoals wij
hebben geen liggende gelden
om een dergelijke klap op te
vangen. Je kunt je hier niet te
gen verzekeren. Onze toekomst
ligt in handen van de natuur."
1 Instimar: 01711-13273 Pagina 2: De nacht van de
volksverhuizing.
ARNHEM-MAASTRICHT GPD-ANP
Slechts een beperkt aantal men
sen bleef achter: meest boeren
die hun dieren niet in de steek
wilden laten. De door het water
bedreigde plaatsen in het rivie
rengebied waren rond het mid
daguur zo goed als verlaten. De
evacuatie in eerste instantie
vrijwillig, sinds vanmorgen
vroeg verplicht is in razend
tempo uitgevoerd. Het is de
grootste logistieke operatie
sinds de watersnoodramp van
1953.
Mogelijk moeten vandaag
ook bewoners van de Tieler-
waard en de Culemborgerwaard
worden geëvacueerd. In dat ge
bied wonen 140.000 mensen.
Verder is de situatie in Overijs
sel en Limburg zeer zorgelijk.
De uittocht uit het stroomge
bied van Maas, Waal en IJssel
heeft geleid tot ontwrichting
van het verkeer en lange files.
Caravans, veewagens, verhuis
wagens en personenauto's met
aanhangwagens verstopten de
wegen. De rijksweg A2 tussen
Utrecht en Den Bosch is om ze
ven uur vanmorgen afgesloten
voor het normale verkeer. De
weg wordt vrijgehouden voor de
evacuatie. Die maatregel is ook
genomen bij de A50, ter hoogte
van het Gelderse Ewijk.
De NS hebben extra treinen
ingezet om evacués te vervoe
ren, ook rijden er extra bussen.
De meesten hebben onderdak
gevonden bij familie of vrien
den. De Jaarbeurs in Utrecht en
het Autotron in Rosmalen zijn
klaar voor de opvang van dui
zenden gedupeerden.
De evacuatie van vee uit de
bedreigde gebieden verloopt
moeizamer. Door verkeersop
stoppingen wordt het vervoer
van de dieren vertraagd. Boven
dien zijn er niet genoeg veewa
gens voorhanden. Vanaf van
morgen zeven uur is veevervoer
in de bedreigde regio overigens
verboden; mensen krijgen voor
rang.
Koningin Beatrix laat zich
constant op de hoogte houden
van de situatie in de getroffen
gebieden. Het is niet duidelijk
of ze binnenkort afreist naar het
rampgebied. Volgens de Rijks
voorlichtingsdienst vindt de ko
ningin het belangrijker dat de
plaatselijke autoriteiten zich be
zighouden met de watersnood
dan met een koninklijk bezoek.
Minister De Boer
(ruimtelijke ordening)
wil in de plannen voor
aanleg en versterking
van rivierdijken de
wettelijk verplichte in
spraakprocedures
overslaan. Zij reageer
de daarmee gister
avond op het pleidooi
van de Tweede-Ka
mercommissie voor
verkeer en waterstaat
om de procedures
voor de rivierdijken-
bouw te versnellen.
or 'een partij ach en wee'
opt niemand iets. Dus tovert
blonde Tine Kruissen maar
van een glimlach op haar
moeide gezicht. Ze loopt
n na middernacht nög een
er naar achteren voor het
kken van een paar koffers,
acht het water de komende
n niet te stuiten zijn, dan
even alleen de drie kindertjes
el uit hun bed te worden ge-
ald en volstaat nog slechts
inkgas.
De klok tikt verder. Hamersla-
n bijna. Glaasje melk op tafel,
n heldere nacht. Sterren aan
hemel. Vredige omstandig-
den in een ronduit schitte-
ïd gebied. Maar het is schone
lijn. De realiteit bestaat uit
eiging; angst voor wat er alle-
aal nog te gebeuren staat.
De Betuwe beleeft een door-
lakte nacht. Overal blijft het
ht branden, net als bij Tine en
atthé Kruissen. Ze houden
in overburen nauwlettend in
gaten. Want als die in bewe-
ïg komen het jonge stel
iet het héél zeker dan zul-
ook zij niet meer rustig op
stoel kunnen blijven zitten,
in wordt het inrukken gebla-
n. Zij zijn kwetsbaar, ze wo-
n op een laag punt in de Be-,
we.
Op de dijk in Varik berekent
n groep dorpelingen zijn kan-
n. Kan evacuatie achterwege
jven of gaat het zo als enkele
Boerenveehandelaren en transporteurs uit Bollenstreek springen bij
Verwachting tot morgen
Bewolkt en regen
Veel bewolking en vooral in de
middag en avond regen. Mini
mumtemperatuur?, middagtem-
peratuur 10graden, Zuidwesten
wind, vrij krachtig, 5, langs de kust
en op het IJsselmeer hard, 7.
Bomaanslag in
Algiers kost
zeker 38 levens
ALGIERS «AFP-Rtr-DPA
Een bomaanslag in de Algerijn
se hoofdstad Algiers heeft giste
ren aan zeker 38 mensen het le
ven gekost. Er vielen 256 ge
wonden, van wie er 56 ernstig
aan toe zijn, zo meldde de Alge
rijnse televisie. De aanslag is de
zwaarste sinds radicale moslims
drie jaar geleden de wapens op
namen tegen het bewind.
De bom, volgens de radio een
lading van enkele honderden
kilo's TNT, ging tegen het eind
van de middag af bij het hoofd
bureau van politie. De explosie
ven zaten in een witte Fiat Fio-
rino, die eerder die middag was
gestolen in de islamitische wijk
Larbaa. De springstof ontplofte
tijdens het spitsuur op de Bou
levard Amirouche, een van de
drukste straten in het centrum
van de stad. Getuigen zeggen
dat het mogelijk om een zelf
moordactie ging.
Pagina 5: Aanslag volgt op op
roep FIS.
Leidsch Dagblad l
LEIDEN RUDOLF KLEUN
Niemand praat wanneer de rekening
wordt betaald en of die zelfs ooit maar
kan worden verstuurd. Veerijders zijn
gewoon ingestapt en gaan rijden. Boeren
stellen stalruimte beschikbaar en vee
handelaren bellen hun kennissenkring
af.
„Iedereen staat schouder aan schou
der om te helpen bij de evacuatie", zegt
directeur A. de Jong van de Leidse vee
markt, die de Groenoordhallen zondag al
beschikbaar heeft gesteld voor eerste op
vang van geëvacueerd vee. „We hebben
plek voor duizend tot twaalfhonderd
stuks vee. Maar er is nog geen beroep op
De veemarkt zelf was vanmorgen rus
tig. Al was het maar omdat alle grote
veewagens uit de regio afgelopen nacht
onderweg waren om vee uit de Betuwe
te evacueren. „Iedereen is in de weer. Dit
gaat gewoon voor", zegt veehandelaar K.
Duineveld uit Lisse. Duineveld heeft in
middels vee uit de Betuwe op stal staan.
En hij weet dat dit bij meer veehouders
het geval is, in Lisse, maar ook in Voor
hout, Hazerswoude en verderop in de
Rijnstreek. Hij vermoedt dat officiële in
stanties nauwelijks te pas komen aan de
hulpverlening. „Iedereen belt kennissen
en iedereen werkt mee. Veehouders la
ten elkaar niet zitten. Hier op de vee
markt hebben veel mensen al ruimte
Pagina Leiden: 'Wat wij doen gebeurt
gewoon.'
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
r Ja, dat is goed nieuws ~i
Dus neem ik
i nu een abonnement, i
NIMA -A en -B in één jaar
Zwarte-pieten tussen gemeente, projectontwikkelaar en makelaar
NOORDWIJK PAUL DE VLIEGER
Het zwarte-pieten rond de mislukte verkoop
van tientallen nieuwbouwwoningen in het
Noordwijkse wijkje De Kwekerij is begonnen.
De gemeente, projectontwikkelaar Korswagen
en makelaarskantoor Wilbrink Van der Vlugt
wijzen elkaar als schuldige aan voor het feit dat
38 Noordwijkers met lege handen staan. De
Noordwijkers laten het er niet bij zitten en heb
ben een advocaat in de arm genomen.
De 38 gegadigden hebben in de afgelopen
maanden een huis in De Kwekerij 'uitgezocht'
bij het makelaarskantoor Wilbrink Van der
Vlugt in Lisse. Wat de makelaar niet wist en
evenmin de projectontwikkelaar in wiens op
dracht de makelaar handelde niet was dat de
gemeente zelf de toewijzing van de huizen ter
hand zou nemen. Makelaar F. Wilbrink: „Op
het inschrijfformulier stond: 'Dit formulier is
geheel vrijblijvend, zowel de ingeschrevene als
de verkoper verplicht zich niet tot koop of ver
koop'. Dat is glashelder, niet waar?"
Toch zijn er volgens hem verwachtingen ge
wekt. „Wij hielden een slag om de arm, maar
alleen waar het de afgifte van de bouwvergun
ning betrof. Als dat goed zou komen, zouden de
huizen voor die mensen zijn, dacht ook ik. Tot
dat we afgelopen vrijdag het bericht kregen dat
de gemeente zelf ging toewijzen."
Bouwer Korswagen wijst er op dat nooit de
opdracht aan de makelaar is verstrekt om al te
gaan verkopen. „Er mocht informatie worden
gegeven over het bouwplan. Meer niet", vertelt
adjunc t-directeur Th. den Hollander.
Volgens wethouder V. Salman is de zaak zo
klaar als een klontje. „Ik heb met Korswagen af
gesproken dat ze vóór 1 februari niet mochten
verkopen. Ze kunnen nu wel verwijten dat ik
nooit gezegd heb dat de gemeente zou toewij
zen, maar dat is flauwekul. Het is de verant
woordelijkheid van de bouwer en de makelaar
om te informeren naar de criteria, niet de mij-
ALKEAAADE MARIETA KROFT
gemeentehuis wordt bezorgd.
„Daarna zullen wij Rooderkerk
uitnodigen om het te komen
bekijken."
Op de vraag of de schilder
zijn eigen werk weer terugkrijgt,
keek de burgemeester bedenke
lijk. „Het is ons bezit. De raad
zal dus moeten besluiten of
Rooderkerk het portret terug
krijgt."
De 70-jarige kunstenaar was
woedend toen hij er enkele
maanden geleden achter kwam
dat zijn in 1958 geschilderde
staatsieportret door de gemeen
te Alkemade was zoekgemaakt.
Tot 1970 hing het in de raadzaal
van het gemeentehuis.
De kunstschilder, die tegen
woordig in Friesland woont,
was er stellig van overtuigd dat
het kunstwerk zijn bezit was,
omdat hij nooit een acte van
schenking heeft getekend. De
oud-inwoner van Alkemade
dreigde de gemeente al voor de
rechter te slepen. B en W van
Het mysterie rond het verdwe
nen staatsieportret van de ex-
koningin Juliana lijkt te zijn op
gelost. Burgemeester A. Meer
burg van Alkemade deelde gis
teravond in de raadsvergade
ring mee dat hij 'aanwijzingen
heeft dat het boven water
komt'. Iemand heeft namens de
huidige, illegale bezitter, opge
biecht dat hij het schilderij
heeft.
Voordat de gemeente het te
rug krijgt, moet ze wel aan een
strenge voorwaarde voldoen, zo
vertolkte Meerburg het gesprek
met die tussenpersoon: „De be
trokkene wil niet in de open
baarheid treden. Dat moeten
we maar respecteren."
Meerburg, die al lang blij is
dat hij nu niet voor de rechter
wordt gesleept door schilder H.
Rooderkerk, hield zich op de
vlakte. „Ik denk wel te weten
wie het heeft, maar ik zeg
niets", lachte hij geheimzinni. "Alkemade hielden bij hoog en
Hij verwacht dat het staat&:""V bij laag vol dat het staatsiepor-
portret met een omvang 0 c tret een gemeentelijk eigendom
1.20 bij 1.80 deze week op Het" is.
i Tel:
j (I.v.m. controle bezorging)
j Na de eerste 2 weken
I betaal ik mijn abonnement:
j Per maand automatisch
I via acceptgiro 31,05)
I automatisch 30,05)
Per kwartaal
I via acceptgiro 87,70)
I automatisch 86,70)
I Nr. bank/giro:-
