'Buitenlands beleid
EU snel verbeteren'
I
Buitenland
Ruzie in junta Gambia over tijdstip machtsoverdracht
'Bij conceptie is het kind al een wees'
Wiesel: 'Laat ons verleden niet de
toekomst van onze kinderen zijn'
^eger Myanmar verovert
ïoofdkwartier Karen
Premier Québec krijgt
lauwe steun in Frankrijk
Jachtopziener ziet Tasmaanse tijger
Geschokt door Israëlische overval
Mobilisatie
aan grens
Peru-Ecuador
Italiaanse fascisten gaan
akkoord met opheffen MSI
'[ATERDAG 28 JANUAR11995
ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated
se Agentur CPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
Independent RTR Reuter UPI United Press Interr
ABu dis PLO-voorzitter Arafat heeft gisteren een overval van het Israëlische leger op een islamitisch college
veroordeeld. Hij waarschuwde dat de actie gevolgen kan hebben voor het vredesproces. In de nacht van don
derdag op vrijdag bestormden meer dan honderd soldaten het gebouw in Abu Dis, een Arabisch dorp op de
Westelijke Jordaanoever vlak bij Jeruzalem. Vier vrouwelijke studenten raakten bij de actie licht gewond.
Twintig in het gebouw aanwezige Palestijnen werden aangehouden op verdenking van steun aan radicale is
lamitische groepen. Volgens een Israëlische legerwoordvoerder is bij de overval in Abu Dis „een redelijke ma
te van geweld" gebruikt omdat studenten probeerden soldaten ervan te weerhouden het gebouw te doorzoe
ken. Na afloop bleef een ravage achter. De studenten reageerden geschokt (foto). foto epa Patrick baz
De president van Gambia, luitenant Yahya Jammeh,
heeft gisteren twee van zijn collega's uit de vijf leden
tellende militaire junta laten aanhouden op de beschul
diging dat zij een coup hadden willen plegen. Vice-pre
sident luitenant Sana Sabally en de minister van bin
nenlandse zaken, luitenant Sadibou Haidara, werden
eveneens uit de Voorlopige Regeringsraad van de
Strijdkrachten (AFPRC) gezet.
In een verklaring heette het dat de vice-president en de
minister van binnenlandse zaken gistermorgen met het
pistool in de vuist waren binnengestormd bij de presi
dent om hem te doden. Ze waren echter 'geneutrali
seerd en onder arrest geplaatst', aldus de verklaring. In
de twee belangrijkste kazernes van Banjul zouden nog
meer arrestaties zijn verricht.
Aanleiding tot de ruzie in de junta was een verschil
van mening over het tijdstip waarop de macht weer
overgedragen zou moeten worden aan een burgerrege
ring. De 29-jarige president, die op 22 juli aan het hoofd
van de junta de macht greep, riep twee maanden gele
den een storm van protest op, toen hij zei niet vóór
1998 de macht aan burgers te willen overdragen.
Om de protesten tot bedaren te brengen werd een
commissie van burgers ingesteld die de zaak bestu
deerde. Haar aanbeveling luidde dat de militairen na
anderhalf tot twee jaar een interim-regering moeten
benoemen, onder leiding van een burger. Jammeh zou
president kunnen blijven. Jammeh nam het advies
donderdag bij de bespreking van het rapport over,
maar Sabally en Haidara bleven het afwijzen.
washington david usborne
the independent
In de Verenigde Staten is een
volgende stap gezet in het
kunstmatig verwekken van
kinderen. Uit het lichaam van
een overleden man is op ver
zoek van zijn echtgenote
sperma verwijderd. In New
York heeft de zaak van de 29-
jarige Anthony Baez, die net
voor de kerst in een politiecel
stierf, veel stof doen opwaai
en. Dertien uur na zijn dood
haalde een chirurg het sper
ma uit zijn lichaam. Sperma
blijft nog 24 uur na het intre
den van de dood in het li
chaam in leven.
Mirabel Baez vroeg de artsen
die de autopsie uitvoerden
het sperma van haar man te
bewaren. De operatie werd
verricht door dr. Peter Schle-
gel, een uroloog van het New
YorkseCornell-ziekenhuis,
dat is gespecialiseerd in het
onttrekken van zwak sperma
aan weinig potente mannen,
wat vervolgens met succes
voor bevruchting wordt ge
bruikt.
Volgens Schlegel is dit de eer
ste keer dat een dergelijke
operatie op een overledene is
uitgevoerd. „Het is opmerke
lijk dat de echtgenote en de
familie de tegenwoordigheid
van geest hadden om hieraan
te denken", zegt hij. Schlegel
verwijderde het sperma via
een snede in de zaadleider die
van de testikel naar de penis
loopt. Het sperma is overge
bracht naar een laboratorium
in het Empire State Building
en in stikstof ingevroren. Het
zou twintig jaar goed moeten
blijven.
Er is echter nog geen ant
woord op de ethische vragen
omtrent vaderschap na over
lijden, zonder dat de man
daarvoor toestemming heeft
gegeven. Deskundigen beves
tigen dat het eveneens moge
lijk is bij een vrouw na haar
dood eicellen te verwijderen.
Zo zou de bizarre situatie
kunnen ontstaan dat een kind
wordt verwekt na de dood van
beide ouders. Met andere
woorden, op het moment van
conceptie zou het kind zou al
wees zijn.
De koningin (midden) en prins Claus (uiterst rechts) betraden het kamp zij aan zij met de Duitse president
Herzog. foto anp koen suïk
auschwitz anp
vervolg voorpagina
De directeur van de Canadese
Auschwitz Awareness Society,
Sigmund Sobolewski, uitte zich
kort voor de aanvang van de
plechtigheid in Auschwitz op
een wat macabere manier. Tus
sen de stenen barakken van het
kamp, die achter kale populie
ren en onder loodgrijze wolken
zwijgend aan de gruwelen van
destijds herinnerden, verscheen
Sobolewski plotseling in zijn
kampuniform. Hij deed dat uit
solidariteit met de joden. Zelf is
hij er geen. Hij was politiek ge
vangene nummer 88.
Koningin Beatrix en prins
Claus leken in het bitte koude
Auschwitz in het gezelschap
van tientallen staatshoofden en
regeringsleiders aanvankelijk
onopvallende leden van zomaar
een groep herdenkende men
sen. De koningin betrad het
kamp zij aan zij met de Duitse
president Herzog. Zichtbaar on
der de indruk liepen Beatrix en
Claus naar de Muur des Doods,
waar zovelen met een nekschot
zijn doodgeschoten.
Op de terugweg echter 'ont
dekte' de pers Beatrix. Vlakbij
de uitgang bestormden camera
mensen haar en prins Claus, die
zich oorlogsgruwelen altijd zeer
aantrekt. Terwijl het koninklijk
paar en vertegenwoordiger Bill
Minco van de vereniging Expo-
gé (ex-politieke gevangenen) op
het busje naar Birkenau ston
den te wachten, leek het bijna
of ze een fotosessie gaven.
In Birkenau, twee kilometer
van Auschwitz, was het Nobel
prijswinnaar Elie Wiesel die het
jood-zijn nadrukkelijk op de
voorgrond bracht. „Het is waar
dat niet alle slachtoffers joden
waren, maar wel dat alle joden
slachtoffer waren. Laat ons ver
leden niet de toekomst van on
ze kinderen zijn", zei Wiesel on
der meer.
Politici, diplomaten en No
belprijswinnaars voor de Vrede
riepen in Birkenau eendrachtig
de mensheid op nooit meer aan
fanatisme en geweld, aan oorlog
en moord toe te geven. In hun
oproep spraken zij de hoop uit
op een toekomst zonder racis
me, haat en antisemitisme.
„Zoals wij verplicht zijn de
slachtoffers van het concentra
tiekamp Auschwitz te geden
ken, zo zijn wij ook voor de le
venden verplicht te ijveren voor
de vrede, verdraagzaamheid en
rechten van de mens", aldus
het appèl.
Een man met een gebedsdoek
en een thora stond met zijn rug
naar de herdenking toe. Op een
groot papier had hij geschreven:
„Schande over Lech Walesü,
voor het niet noemen van de jo
den". De president noemde de
joodse slachtoffers echter wel.
Op het laatste moment had hij
besloten in zijn korte rede bij de
Muur des Doods naar hun lot te
verwijzen.
Vietnam en VS leggen geschil bij
1 hanoi Vietnam en de Verenigde Staten ondertekenen vandaag
een akkoord dat hun geschil over diplomatieke eigendommen
bijlegt. De overeenkomst maakt het mogelijk dat beide regerin
gen liaisonkantoren openen in Hanoi en Washington. Het gaat
om de eerste diplomatieke missies sinds het einde van de Viet-
namoorlog in 1975. Naar verwachting nemen de VS onmiddel
lijk na de ondertekening een dergelijke kantoor in Hanoi in ge
bruik.
Britten mogen vaker aan de drank
londen De Britse premier Major wil de bevolking meer moge
lijkheden geven om op zondag alcoholische dranken te kopen.
Volgens de eerste minister is de huidige strenge wetgeving 'ab
surd'. Pubs moeten nu tussen 15.00 en 19.00 uur dicht zijn. Ma
jor wil die sluiting laten vervallen en vindt dat ook winkels de
hele zondag alcohol moeten kunnen verkopen.
Portugese winkels korter open op zondag
lissabon Ondanks protesten van consumenten en grootwinkel
bedrijven heeft de Portugese regering besloten dat supermark
ten en warenhuizen nog maar beperkt (hooguit zes uur) open
mogen zijn op zondag. Kleine middenstanders hebben zo een
betere kans om te concurreren met grotere winkelketens. De
winkeliers hebben geklaagd dat er sprake is van oneerlijke con
currentie omdat de grotere winkels meer personeel hebben om
's avonds en in het weekeinde te werken.
Negen keer levenslang voor IRA-lid
Belfast Een rechtbank in Belfast heeft gisteren een IRA-lid ver
oordeeld tot negen keer levenslang wegens een bomaanslag op
een visrestaurant in 1993 waarbij negen protestanten omkwa
men. De aanslag was een van de gewelddadigste in de 25 jaar
lange guerrillastrijd van het Ierse Republikeinse leger. De man
(21) verloor zelfbij de aanslag een oog.
Alcohol bezorgt Duitsers leverkwaal
münchen Het aantal leverpatiënten in Duitsland is sinds 1950
verdrievoudigd en bedraagt twee miljoen. Bij tweederde is alco
holconsumptie de hoofdoorzaak. In veel gevallen biedt een le
vertransplantatie uitkomst. In 1994 voerden de Duitse zieken
huizen 600 van dergelijke operaties uit. Het Duitse samenwer
kingsverband voor leveronderzoek maakte bekend dat leverkwa
len de derde doodsoorzaak zijn, voorafgegaan door hartaandoe-
ningen en kanker.
Duitse bouwbond wil loonsverhoging
Berlijn De Duitse bouwbond eist in de onderhandelingen voor
een nieuwe CAO een loonsverhoging van 6,5 procent voor de
bijna 1,1 miljoen leden. IG Bau wil verder dat de 440.000 werk
nemers in het Oosten van Duitsland precies evenveel loon krij
gen als hun collega's in het Westen. Vorig jaar ontving een Oost-
duitse bouwvakker slechts 90 procent van het loon van zijn
Westduitse collega.
let leger van Myanmar, het
iroegere Burma, heeft gisteren
ia een weken durend offensief
n de zuidelijke stad Manerplaw
iet hoofdkwartier van de rebel-
en van de Karen-minderheid
reroverd. De opstandelingen
ran de Nationale Karen Unie
KNU) hebben hun basis in
irand gestoken en zijn naar het
ïaburige Thailand gevlucht. De
nwoners van Manerplaw,dat
twintig jaar het bolwerk van de
opstandelingen was, hadden
eerder het advies gekregen te
i evacueren.
Het leger zette begin decem-
10.000 man troepen en zwa
re artillerie in tegen de KNU.
Een drieduizend man sterke
troepenmacht veroverde giste
ren tenslotte het hoofdkwartier
(en diverse guerrillakampen in
de omgeving.
Een lid van de Karen zei dat
tijdens de gevechten van afgelo
pen weken aan beide zijden
honderden mensen zijn ge
sneuveld. Het regeringsleger
trekt nu met vijftig tanks naar
het zuidelijker gelegen Myawa-
di, eveneens eèn bolwerk van
de KNU.
Het is voor het eerst in de al
45 jaar durende strijd voor meer
autonomie van de KNU dat de
stad in handen valt van het re
geringsleger. Manerplaw was
een toevluchtsoord voor dissi
denten en anti-regeringsgezin
de groeperingen. De KNU was
de sterkste van een dozijn etni
sche guerrillagroeperingen.
Myanmarese legertroepen
trokken eerder deze week de ri
vier de Salween al over, de
laatste verdedigingslinie vóór
Manerplaw. Het leger begon
eind vorig jaar een nieuw offen
sief, waarbij het profiteerde van
onenigheid binnen de KNU.
Volgens deze heeft de regering
tot de muiterij aangezet.
Voor soevereiniteitsplan provincie
PARUS ANP-Rtr-AFP
Jacques Parizeau, de premier
van de Franstalige Canadese
provincie Québec, heeft de af
gelopen week in Frankrijk
slechts lauwe steun gekregen
voor zijn 'soevereiniteitsplan'.
De Franse premier Balladur zei
donderdag dat Frankrijk 'met
Québec een gepriviligeerde re
latie blijft onderhouden wat er
ook gebeurt'. Maar heetgeba
kerde francofone steun voor
een 'Québec indépendant' bleef
grotendeels uit. Alleen de neo-
gaullistische burgemeester van
Parijs, Chirac, zei dat Frankrijk
een onafhankelijk Québec als
eerste zou moeten erkennen.
Parizeau wil dit jaar een refe
rendum houden waarin de be
woners van Québec zich moe
ten uitspreken of ze hun provin
cie 'soeverein' willen maken.
Deze soevereiniteit betekent fei
telijk dat Québec uit de Canade
se federatie treedt en politiek
onafhankelijk wordt. Econo
misch gezien behelst de voorge
stelde soevereiniteit weinig ver
anderingen voor Québec. De
overige Canadese provincies
moeten dan wel akkoord gaan
met de voorwaarden voor de
onafhankelijkheid.
Buiten Québec wordt Pari-
zeau's soevereiniteitsplan in
Canada als ongrondwettelijk en
onuitvoerbaar bestempeld. Vol
gens de tegenstanders van Qué-
becs afscheiding wil Parizeau
'alles'. Hij wil behalve onafhan
kelijkheid ook blijven profiteren
van het federale Canada.
Zo voorziet het soevereini
teitsplan bijvoorbeeld in de mo
gelijkheid voor de inwoners van
Québec om zowel de Canadese
nationaliteit als die van Québèc
aan te houden. Ook zouden veel
federale instellingen, zoals de
Bank van Canada, gewoon
moeten blijven functioneren
zoals voor de eventuele afschei
ding.
Een deze week gepubliceerde
opiniepeiling wijst overigens uit
dat de tegenstanders van onaf
hankelijkheid nog steeds op 60
procent van de stemmen kun
nen rekenen.
Rapport: Europese minister buitenlandse zaken nodig
Het is de hoogste tijd om het gemeenschappelijk buiten
land- en veiligheidsbeleid van de Europese Unie meer in
houd te geven. Dit beleid schiet momenteel op talloze
punten tekort. Op een dag moet in het telefoonboek het
nummer te vinden zijn van 'de' Europese minister van
buitenlandse zaken. Ook moet er een Europese interven
tiemacht komen.
brussel aly knol
correspondent
Dat zijn een paar van de aanbe
velingen van een groep onaf
hankelijke experts die op ver
zoek van Europees commissaris
Hans van den Broek de werking
van het huidige buitenland- en
veiligheidsbeleid van de Unie
heeft onderzocht.
De deskundigen uit Neder
land, België, Groot-Brittannië,
Frankrijk en Duitsland, die gis
termiddag in Brussel hun rap
port presenteerden, stellen vast
dat 'overal om Europa heen een
orkaan woedt'. Maar het ge
meenschappelijk buitenland
en veiligheidsbeleid noch de
Westeuropese Unie heeft er een
adequaat antwoord op. Volgens
de experts verliest de EU steeds
meer aan geloofwaardigheid,
niet in de laatste plaats tegen
over zijn eigen burgers. Er
wordt geen heldere, gezamenlij
ke politiek gevoerd ten aanzien
van de destabilisatie in Oost-
Europa, de wedergeboorte van
religieus en etnisch nationalis
me, de 'Mediterrane tijdbom
die iedere dag luider tikt van
Turkije tot Marokko' en de op
komst van een militante islam
en een intolerant en vijandig
fundamentalisme.
In het rapport wordt gezegd
dat de EU niet moet wachten
met maatregelen tot het Ver
drag van Maastricht in 1996
wordt herzien. Ook is het vol
gens de experts „zinloos te ho
pen dat het huidige gefragmen
teerde en stuurloze systeem op
een dag waardevolle resultaten
zal produceren".
Een eerste prioriteit moet een
Bmssels analyse-bureau zijn,
dat de bedreigingen en gevaren
voor de belangen en de waar
den van de Unie op een rijtje
zet. Op den duur moet het ook
de strategische antwoorden
daarop formuleren. Daarnaast
is een betere coördinatie nodig
op die gebieden waar economie
en defensie elkaar overlappen,
zoals de wapenindustrie.
„Totdat het Verdrag van Maas
tricht wordt herzien, moet een
speciaal adviseur, die door de
Europese Raad van Ministers
wordt aangewezen, het analyse
bureau aanvoeren. Daarna
moet een „politieke persoon
lijkheid" worden benoemd, een
soort Europees minister van
buitenlandse zaken, die naast
de Europese Commissie func
tioneert. Tenslotte moet er een
Europese interventiemacht ko
men, gebaseerd op het al be
staande Eurokorps.
In Australië is naar verluidt een exemplaar ge
zien van de Tasmaanse tijger, van wie men niet
beter wist dan dat die al zestig jaar is uitgestor-
De staatsomroep ABC meldde gisteren dat
i jachtopziener Charlie Beasley het beest een
aantal dagen geleden heeft gezien in het noord-
oosten van Tasmanië.
a „Menigeen zal mij wel voor getikt verslijten,
i maar ik geloof het echt", zei Beasley. De plek
waar de tijger is gezien, blijft geheim in afwach-
:i ting van nader onderzoek. Het dunbevolkte ei-
l land Tasmanië ligt ten zuiden van Australië.
De Tasmaanse tijger heeft maar weinig ge
meen met zijn Aziatische naamgenoot. Het dier,
dat meer wegheeft van een herdershond, kreeg
zijn naam wegens de 16 tot 18 strepen die nogal
wat gelijkenis vertonen met die van de grote
roofkat. Maar de Tasmaanse tijger behoort, net
als de kangoeroe en de koala, tot de buideldie
ren. Zoölogen duiden hem aan als buidelwolf
(thylacinus cynocephalus)
De Europese kolonisten schoten het grootste
vleesetende buideldier dat ooit heeft geleefd ge
nadeloos af, omdat het schapen opat. Vermoe
delijk is de laatste 'tijger' in 1993 gestorven in
een dierentuin op Tasmanië.
lima-quito upi
Peru is gisteren begonnen met
het overvliegen van soldaten
naar de grens met Ecuador. Aan
die grens zijn gisteren twee
schotenwisselingen tussen mili
taire patrouilles van beide lan
den gemeld. Ecuador meldde
dat beide schietpartijen op haar
grondgebied plaatshadden. Be
halve deze beide incidenten be
schuldigde Peru het buurland
van een helikopteraanval op
een grenspost. Inwoners van de
Zuidecuadoriaanse grensplaats
Macara verlieten hun stad.
De bijna jaarlijks spanningen
tussen beide landen zijn dit jaar
begonnen op 9 januari, in de
zelfde Cenepa-vallei waar de
twee landen in 1981 nog een
vijfdaagse oorlog voerden. De
grens over het Condor-gebergte
en in de vallei van de rivier de
Cenepa is niet duidelijk vastge
steld in het zogeheten protocol
van Rio. Vandaag is de 53e ver
jaardag van het Rio-protocol,
dat Ecuador beroofde van het
grootste deel van zijn grondge
bied ten oosten van de Andes.
Op 9 januari arresteerde een
Ecuadoriaanse patrouille vier
Peruaanse soldaten die zich op
Ecuadoriaans grondgebied zou
den hebben bevonden. Twee
dagen later maakte Quito mel
ding van een schietpartij en
sinds afgelopen week zouden
Peruaanse legerhelikopters vrij
wel constant het Ecuadoriaanse
luchtruim schenden.
Steun voor opgaan in Nationale Alliantie
Het congres van de Italiaanse
neo-fascistische partij MSI is
gisteravond na uren van verhit
te discussie akkkoord gegaan
met het opgaan van de partij in
Nationale Alliantie. Een succes
voor partijleider Fini, die NA
presenteert als het ware rechtse
alternatief van Italië.
Het definitieve afscheid van
het fascisme was niet voor ie
dereen makkelijk te accepteren.
Een hondertal van de 1.200
stemgerechtigde partijleden
keerde zich tegen het nieuwe
statuut. Gisteravond was niet
zeker of zij zullen besluiten tot
een afscheiding en de oprich
tingvan een nieuwe partij.
Vooral het artikel waarin
wordt gesteld dat het anti-fas
cistische verzet een bijdrage le
verde aan de terugkeer van de
democratie in Italië, leverde een
felle verbale strijd op. De leider
van de 'opstandelingen', de Ro
meinse parlementariër Buon-
tempo, en de vroegere secreta
ris Rauti, maar ook de voorzitter
van de parlementaire commis
sie van buitenlandse zaken,
Tremaglia, eisten bijstelling van
het artikel. Door in de toekomst
te discussiëren over een moge
lijk onderscheid tussen 'stalinis
tisch en niet-stalinistisch ver
zet', werd Tremaglia voor de
nieuwe partij behouden.
Fini accepteerde geen amen-
In gedachten verzonken luister
Gianfranco Fini naar de beraadsla
gingen op het, laatste, partijcon
gres van de MSI.
foto epa romano gentile
dementen op het nieuwe sta
tuut, dat onder meer een scher
pe veroordeling van racisme en
antisemitisme bevat. Hij zei dat
met AN een nieuwe weg wordt
ingeslagen en bedankte de par
tijleden voor de moed die nodig
is om afscheid te nemen van de
49 jaar oude MSI. Vandaag en
morgen zal het eerste congres
van de Nationale Alliantie
plaatsvinden. Een ereplaats is
ingeruimd voor ex-premier Sil
vio Berlusconi, de leider van
Forza Italia.
