roeren de trom
'De sterkste, stoerste en
de stoutste uit de buurt'
Bomen
Het Gesprek van de Dag
'Wij staan te vernikkelen en
die mensen slapen rustig door'
Theo Bakker
'Hilton on the park', de naam
zegt het al; mijn hotel in Mel
bourne grenst aan groen.
Merkwaardig park. Hoe ik er
ook loop te stampen (anders
kan mijn amechtig gezwoeg
heuvelop niet worden beti
teld), geen worm die omhoog
komt. Wèl staat aan de rand
van het park een kiosk. Ik zeg:
'Hey, mate, do you have a
Leidsch Dagblad?' 'Praat maar
gewoon Leids, hoor. Ik kom
uit Leiden. Rudolf Kleijn, aan
genaam.'
Krant mee naar de veertiende
verdieping. Voor het raam,
cappucino erbij, even weer
een beetje thuisgevoel krijgen.
Man meegezogen in postbus,
lees ik. Jeetje, hebben ze hem
er nog met zijn voeten uit
kunnen trekken? Het waren
alleen zijn vingers. Die zijn nu
blauw, maar dat kan al ge
beurd zijn met het tellen van
het geld dat hij wegbracht. Je
weet het nooit.
'Bomen moeten in Leiden
meer gewicht krijgen.' Leide-
naar richt bomenbond op.
Onze stad moet een groener
hart krijgen, daar komt het
zo'n beetje op neer. Dit be
richt intrigeert. Twintigdui
zend kilometer zit ik af van
mijn nest, dus je kunt wel
stellen dat ik deze zaak af
standelijk kan beschouwen. Ik
kijk uit het raam en overzie
Melbourne, een van de groen
ste steden ter wereld. Zelfs
prijzen voor gehad. Maar zou
ik daarom van deze stad kun
nen houden? No way. Nie
mand houdt van zijn of haar
stad omwille van het groen.
Zoals je ook niet van een huis
houdt, omdat er zulke mooie
fuchsia's in de vensterbank
staan.
Hier en daar een plantsoen,
een park, dat heeft wel wat.
Met flink veel bomen en bos
jes erin. Laar die bomenbond
daar naar kijken. Ons Leidse
Platsoen was vroeger een half
bos. Met groepen bomen,
waarin je als jochie hutten
kon bouwen, van waaruitje
onbespied de wereld kon be
spieden. Een heuse mestvaalt
had je er nog die steevast in
de hens ging bij warm weer.
Maar toen begon al het uit
dunnen van al dat moois. Le
vensgevaarlijke tuinmannen
kalkten uit pure wrevel omdat
zij anders helemaal niks te
doen hadden grote witte krui
zen op bomen. Deze boom is
ziek heette dat, hij moet om.
Nooit begrepen, die euthana
sie op mijn liefste bomen.
Laat zo'n boom rustig dood
gaan. Het gevolg was een ge
cultiveerd, lelijk, kaal Plant
soen.
Bomen horen in een bos.
Staan zij bij elkaar en loop er
doorheen, dan kunnen zij je
er zacht ruisend zo fijntjes
aan herinneren dat je een
stads- en geen natuurmens
bent. Altijd voel je je als stads
mens de eerste minuten in
een bos als een kat in een
vreemd pakhuis. Achter iede
re boom zie je iemand staan
en er staan er zoveel. En daar
in die donkerte onder de spar
ren, daar zitten wilde zwijnen.
Onrust.
Voor een ^ind van het asfalt
voelt de stad aan als een veili
ge schuilplaats. Als je wortels
in beton liggen verlang je niet
naar bossen bomen in je stad.
Als ik hier 'Down under' denk
aan Leiden, dan denk ik ste
gen waarin het stinkt naar pis,
aan natte kinderhooffies, aan
de lange lelijke Haarlemmer
straat, aan de Faam, aan het
Stadhuisplein waar het altijd
waait, aan de traimrails die
weer terug moeten in de Bree-
straat, aan mannen en vrou
wen in trainingspak die met
de hond aan het winkelen
zijn, aan hondedrollen net
waar jij loopt, aan die
schreeuwerds op de markt. Ik
denk aan die heerlijke ordi
naire Leidse lelijkheid waar
tussen ik mij op mijn gemak
voel, maar ik denk nooit aan
bomen.
Afgelopen maandag was er
een bijeenkomst in het
milieu-informatiecentrum.
Nul bezoekers, vier, vijf? 'Ik
erger me hier groen en geel
aan', zegt de voorzitter. Een
kritisch lid merkt op dat de
uitdrukking 'groen en geel',
kleuren van de bladeren toch,
hier niet op zijn plaats is. 'La
ten we er gelijk maar weer
mee kappen', zegt een ander.
Ook al niet gelukkig gekozen
'kappen'. Maar dat hoeft ook
niet. Een boom opzetten in al
tijd nuttig. Niks gaat er boven
lekker bomen in een gezellig
Leids café.
'Wie geweigerd wordt, kan
altijd nog naar de rechter'
omgekleed naar concerten. En
eens per week is er een repeti
tie-avond. Heel gezellig."
De Rijnsburger is niet zo geluk
kig met de publiciteit over de
eerste vrouw bij 'Flora Brass':
„Het vrouwenlidmaatschap ligt
erg gevoelig bij de vereniging.
Aan de andere kant willen we
vrouwen niet voor de benen
schoppen en daarom hebben
we een oplossing binnen de
vereniging gezocht." Ook de
vrouw zélf wil er niet over pra
ten, laat hij weten. Wat hem be
treft kunnen we de discussie
ook omdraaien: waarom zou
den vrouwen zware arbeid wil
len verrichten als dat niet hoeft?
Neem een gezin, waar de vuil
nisbak moet worden buitenge-
zet. Dan is het toch ook lekker
als de man dat doet?
Schaduwzijden
Er zijn ook showkorpsen waar
de vrouw voluit haar deuntje
meeblaast. Zoals Concordia in
Leiden. Dat korps bestaat voor
veertig procent uit vrouwen.
Ook het seniorenkorps. Al geeft
bestuurslid T. Kromhout toe dat
de dames niet met de zwaarste
trom lopen. Eerder met trom
petten, saxen, fluiten en wat
lichtere trommels.
Bij Concordia werkt en klinkt
dat prima, maar het bestuurslid
denkt dat collega-korpsen voor
al bang zijn voor bepaalde scha
duwzijden. „Ze denken dat een
vrouw trouwt en dan weggaat.
En dat zou vooral lastig zijn om
dat het een paar jaar duurt voor
je een show erin hebt. Ook hoor
je ze wel eens klagen over onge
steldheden. Maar dat lijken mij
kleine dingetjes. Bovendien: ie-
Felicia Cornelisse (17) is trom
melaarster bij de Leidse show
band Concordia. Al jaren.
Haar oude trommel woog acht
kilo, haar nieuwe de helft.
Moeite heeft ze daar nooit
mee gehad, ook niet als de op
tocht tien kilometer lang is.
„Natuurlijk, je bent moe na af
loop. Maar een man is net zo
moe na een grote optocht."
Met andere woorden: korpsen
gebruiken vaak de verkeerde
argumenten om vrouwen te
weren. Vindt ze. Een probleem
wil ze er niet van maken. Con
cordia is gezellig, mede door
de gemengde bezetting. Ze
heeft het er meer naar haar zin
dan ze het bij K G ooit zou
kunnen krijgen, oppert ze. „Ik
heb ook nooit geprobeerd om
dereen gaat wel eens weg."
De geschiedenis van het Kat-
wijkse DVS, leerde voorzitter A.
Leeuwenburgh dat het bij vrou
wen dubbel zo snel gaat: „Ze
gingen na verloop van tijd weg
en namen dan hun mannetjes
mee. Dat was een gevaar."
De laatste twintig jaar is DVS
een mannenvereniging, al be
nadrukt de voorzitter dat vrou
wen niet worden geweigerd:
„We verbieden niets. We raden
ze alleen aan om eerst eens te
kijken bij De Harmonie of bij
Uni. Dat zijn twee heel grote
erbij te komen, al denk ik dat
het best zou lukken. Als je ze
aanklaagt, kunnen ze je heus
niet tegenhouden. Alleen: wat
schiet je ermee op?"
Een woordvoerster van de
Commissie Gelijke Behande
ling weet nog niet zo zeker of
clubs vrouwen niet kunnen
weren. De Algemene Wet Ge
lijke Behandeling zou niet zo
duidelijk zijn over verenigin
gen. Wie zich geweigerd weet,
kan de commissie aanschrij
ven. Een advies van de com
missie is niet bindend, maar
wordt volgens de woordvoer
ster wel vaak opgevolgd. „Zo
niet, dan kan de geweigerde
altijd naar de rechter stap
pen."
muziekverenigingen in Katwijk,
waar vrouwen heel welkom zijn.
En waar men ook voornamelijk
zit tijdens concerten."
K&G
Toen PvdA-raadslid A. Boot in
1985 vragen stelde over het ont
breken van vrouwen bij de
plaatselijke showband K&G,
wist ze dat bij Concordia vrou
wen wel welkom zijn. Maar, zo
meldde ze, er is in Leiden ei
genlijk maar één echte topper.
Eén club die steeds maar weer
1TERDAG 28 JANUAR11995
weer thuis: de brand
en -vrouwen van
Met spierpijn in de ar-
kou die maar moeilijk uit
t lijf trekt en enigszins gedes-
ïsioneerd. Het is niet gelukt
t dorpje Born in Limburg te
jwaren van ernstige water-
1 erlast. De nooddijk is, nadat
Vierentwintig uur aan was ge
noegd, niet hoog genoeg ge
kken. Het Maaswater stroomt
irbinds gistermorgen in volle
r4rt overheen.
rrjt was vooral koud, vrijdag in
Jhéél vroege ochtend. Een
uur daarvoor was de regen
'ergegaan in sneeuw, de wind
ngewakkerd en de tempera-
iir fors gedaald. Waren de
op donderdag nog in
stemming, vrijdagmorgen
toonde 'Rijnland' zich een
beetje moedeloos.
begreep ik wat we
tji het doen waren. Toen had
nog zin. Maar een dijk leg-
s(i terwijl je tot je oksels in het
3Jter staat lijkt me echt volsla-
Leidse nooddijk in Bom overstroomd
gen nonsens", zegt Robert uit
Leiden. Net als de andere
brandweerlieden is hij gekleed
in een waadbroek: een enorme
plastic broek met 'aangeplakte'
rubberlaarsen. Ziet er lekker
warm uit, maar dat blijkt het al
lerminst te zijn.
De nooddijk wordt gemaakt van
hele grote zandzakken. Met een
betonmolen wordt een kuub
zand gestort in een plastic zak
en de zak wordt vervolgens met
een shovel aan het uiteinde van
de nieuwe nooddijk gezet. Veel
stilstaan en wachten op shovel
of betonmolen en nog meer
koukleumen.
„En het was vannacht ook al zo
koud. De verwarming in de
sporthal was uitgevallen. Nu
word je nooit meer warm", bib
bert de Leidse Sandra van der
Voort. Stonden donderdagmid
dag vele inwoners van de ge-
huchten Obbicht en Greven-
bicht, de twee delen van Bom
die in de gevarenzone lagen,
nog klaar met soep en broodjes,
op vrijdagmorgen laat niemand
zich zien. „Dat demotiveert. Je
staat hier te vernikkelen en die
mensen slapen rustig door. Da's
niet altijd makkelijk", merkt L.
Klaasssen uit Katwijk voorzich
tig op.
Bevelvoerder A. van Duyn uit
Katwijk moet heimelijk een
beetje lachen om een van de
bewoners van een dijkhuis.
„Kijk, ze hebben alles op stella
ges gezet. Zelfs de deurtjes zijn
van de keukenkastjes afgehaald.
Maar die keuken is van triplex.
Als het water stijgt klapt die so
wie so uit elkaar".
De ploeg uit Alphen aan den
Rijn had er een beetje extra de
pest in. Gisternacht is in winkel
centrum de Ridderhof in hun
woonplaats brand uitgebroken.
„Ja kijk, die hadden we natuur
lijk zelf willen blussen."
De reden dat de mannen en
vrouwen van de regionale
brandweer Rijnland gisteren, na
overigens uitbundig bedankt en
geroemd te zijn, huiswaarts
konden keren, lag zeker niet in
het nooddijk-akkefietje. De dijk
was prima, het water kwam al
leen nog hoger dan verwacht.
Nee, ze hadden daar in het zui
den zoveel vrijwilligers van de
brandweer die stonden te trap
pelen om in de eigen regio aan
de slag te gaan, dat vreemde
handen niet langer strikt nood
zakelijk waren.
Op één na zijn ze naar huis ge
gaan. Alleen pelotons-comman
dant Mugie van de regionale
brandweer Rijnland is achterge
bleven. Mugie, die zonder pelo
ton nauwelijks meer comman
dant mag heten, blijft hand- en
spanddiensten verrichten. „D'r
valt hier bovendien ongelooflijk
veel te leren. Ook in Leiden kan
een ramp gebeuren en dan is
zo'n ervaring mooi meegeno
men."
monica wesseling»
Cj
vrouwen rukken op. Zelfs
mannenbolwerken
j de Rijnsburgse Floraband,
li toonaangevende show-
lid, ruimen plekjes in voor
t 'zwakke geslacht'. Vrouwen
er sinds deze week welkom
brass-afdeling, oorspron-
opgericht voor mannen
niet meer in de showband
iden of konden meelopen.
[het bestuur van het Sassen-
rmse korps Adest Musica stu-
ert op een variant waarbij
luwen toch hun intrede kun-
—II doen in de mannenvereni-
ajg, zoals 'Adest' volgens de
jtuten is: „In eerste instantie
:en in de Stageband, bedoeld
jr veteranen van boven de
Die band wil uitbreiden met
en fluiten, instru-
6?nten die veel door vrouwen
tefrden bespeeld. We hebben
vrouwen dus nodig, al kun je
dat je dan een prece-
schept door ze toe te la-
zegt secretaris H. Kaptijn
'Adest', die memoreert dat
meeste leden van zijn club
jaar geleden nog tegen de
ist van vrouwen stemden.
^Jvolutie?
eM er dan nu een revolutie
I &igen in de muziekwereld?
isfet echt. Zo'n brass- of stage-
hd bestaat niet alleen uit ve-
■anen, maar loopt bovendien
en meter, in scherpe tegen-
jlling tot showbands. Daar
ircheren de muzikanten met
trommels en sousafoons,
4 soms wel vijftien kilo wegen,
sljms wel tien kilometer achter
met voor en tegenwind,
I daar moet je man voor zijn,
het bij de viger grote show-
pds in de regio: Adest Musi-
i K G, DVS en Flora Band.
i nleen, je kunt moeilijk zeggen
t vrouwen wèl trompet mo
rt spelen, maar een zware
immel moeten laten staan",
gt voorzitter A. Leeuwen-
jrgh van DVS. Dat zou hij pas
fcriminatie vinden. Een apart
:est voor dames lijkt hem
:n gekke oplossing, zij het dat
nogal duur kan uitpakken,
(t heeft meer voeten in de
rde. dan de oprichting van
dameselftal bij voetbal.
iaar komt nog bij, zegt Ra-
tsbergen van 'Flora
showbands soms dagenlang
huis zijn voor hun optre-
ts: „En als er dan vrouwen
zijn, is dat misschien wel
:n slikken voor de vrouwen
de meelopende mannen."
de Brassband, die sinds kort
vrouw in de gelederen
;ft, hoeft de achterban zich
gens Ravensbergen geen zor-
te maken: „De optredens
in de regio, de leden gaan
^Reacties en suggesties voor
"Gesprek van de Dag"
- Telefoon 071-356444
i' of
Postbus 54,2300 AB
Ie Leiden
Bruikbare tips worden
eloond met een cadeaubon|
van 25 gulden.
wereldkampioen wordt: „En dat
is K G. Die band steekt met
kop en schouders boven de rest
uit." Ze vond het daarom extra
jammer dat meisjes niet de
kans krijgen om 'mee te doen'
en 'goed te worden opgeleid' bij
de vereniging, die nota bene ge
meentesubsidie opstreek.
De toenmalige cultuurwethou
der Kuyers beloofde dat hij er
nog eens over zou praten met K
G. Er zou zelfs een commissie
op het vrouwenlidmaatschap
gaan studeren. Mevrouw Boot,
inmiddels raadslid-af, heeft er
verder nooit meer wat van ge
hoord. Ze denkt ook dat K&G
niet snel overstag zal gaan:
„Vrouwen worden misschien
pas welkom als zich onvoldoen
de mannen aanmelden."
„Vrouwen niet welkom? Vrou
wen zijn wèl welkom. Achter de
bar", zegt bestuurslid T. Maas
kant van K&G. Hij beroept hij
zich vooral op de cultuur, de
mannencultuur. En de traditie:
Kunst Genoegen is ontstaan
uit een christelijke jongeman-
nenvereniging, musiceren was
er altijd een mannenaangele-
genheid.
De grote concurrent van K&G,
het Friese Pasveerkorps, bestaat
voor zestig procent uit vrouwen.
Secretaris J. van der Veen heeft
nooit iets begrepen van die
'vrouwendiscriminatie' bij
Zuidhollandse korpsen: „Vrou
wen kunnen net zo goed lopen,
zeker als ze nog geen kinderen
hebben gehad. En ons show
korps is jong: de meeste leden
zijn 25 of jonger. Maar als ik de
voorzitter van K&G dan weer
eens vroeg waarom men geen
vrouwen in de gelederen had,
kreeg je te horen dat men als
christelijke jongemannenvere-
niging was begonnen. Nou, dan
liet ik het daar maar weer bij. Ze
moeten het ook maar zelf we
ten."
Wel wil hij kwijt dat vrouwen
heel wat verfrissende ideeën
hebben geopperd en dat het
'klikt' tussen de jongens en
meisjes. Spreekwoordelijk dan,
want tijdens overnachtingen
worden 'de jongens' streng ge
scheiden van 'de meiden'.
Wordt er toch een stel betrapt
door de leiding, dan volgt er een
forse uitbrander. Gebeurt het
nogmaals, dan moeten de vrij
ers weg bij het Pasveerkorps.
Man èn vrouw.
Net zo moe'
Felicia Cornelisse (17) is trom
melaarster bij de Leidse show
band Concordia. Al jaren. Haar
oude trommel woog acht kilo,
haar nieuwe de helft. Moeite
heeft ze daar nooit mee gehad,
ook niet als de optocht tien kilo
meter lang is. „Natuurlijk, je
bent moe na afloop. Maar een
man is net zo moe na een grote
optocht."
Met andere woorden: korpsen
gebruiken vaak de verkeerde ar
gumenten om vrouwen te we
ren. Vindt ze. Een probleem wil
ze er niet van maken. Concor
dia is gezellig, mede door de ge
mengde bezetting. Ze heeft het
er meer naar haar zin dan ze
het bij K G ooit zou kunnen
krijgen, oppert ze. „Ik heb ook
nooit geprobeerd om erbij te
komen, al denk ik dat het best
zou lukken. Als je ze aanklaagt,
kunnen ze je heus niet tegen
houden. Alleen: wat schiet je er
mee op?"
Een woordvoerster van de
Commissie Gelijke Behandeling
weet nog niet zo zeker of clubs
vrouwen niet kunnen weren. De
Algemene Wet Gelijke Behan
deling zou niet zo duidelijk zijn
over verenigingen. Wie zich ge
weigerd weet, kan de commis
sie aanschrijven. Een advies van
de commissie is niet bindend,
maar wordt volgens de woord
voerster wel vaak opgevolgd.
„Zo niet, dan kan de geweigerde
altijd naar de rechter stappen."
paul van der koou
Biografie over Wassenaarse kater Napoleon:
Vrouwelijke trommelaarsters van Concordia, met middenachter Felicia Cornelisse: „Natuurlijk, je bent moe
na afloop. Maar een man is net zo moe na een grote optocht." foto hielco kuipers
Ineens haalt Napoleon uit met
zijn poot. Rats! over de neus van
Tekkel.
'Aaaah..oeoeoeoeo.ieieiee
jankt Tekkel
De keizer van de buurt deed
zijn naam eer aan. Treiteren en
terroriseren, kon Napoleon als
de beste. De schrik van Wasse
naar, was zijn bijnaam. Kater
Napoleon was de eerste vier
voeter die het twee jaar geleden
tot een heuse hoorzitting
bracht. Een hoorzitting over zijn
wangedrag want kater Napo
leon zou niet alleen andere die
ren pesten, hij zou ook mensen
aanvallen. De zwarte kater uit
Wassenaar kreeg een straatver
bod. Daarmee werd hij op slag
beroemd: zelfs de Amerikaanse
pers berichtte over zijn avontu
ren.
In eigen land verschenen vorig
jaar twee boekjes: 'Napoleon'
en 'Napoleon, de stoerste kater
van de hele buurt'. Voor kinde
ren, van kinderboekenschrijver
Jacques Vriens en tekenaar Phi
lip Hopman. Een biografie? Vol
gens de uitgever, Piccolo/De
Boekerij in Amsterdam, heeft
Vriens zich niet gebaseerd op
de beroemde Wassenaarse kater
die luistert naar dezelfde naam.
„De naam Napoleon is gekozen
vanwege het helfhaftige karak
ter van de kat."
Hartje
Stom toeval? Kater Napoleon uit
Vriens' boekjes is een stoer ty
pe, hij is bovendien slim, ijdel,
onverstoorbaar en soms cha
grijnig. Andere beesten laat hij
met harde hand/klauw voelen
wie de baas is, maar echt ge
meen is Napoleon niet. Hij is
meer het type: grote bek, Idein
hartje. Bijna menselijk. En spre
kend Napoleon uit Wassenaar,
die volgens zijn bazen eigenlijk
'een zachte kat is, die van men
sen houdt'. Het enige verschil:
de Napoleon van Vriens heeft
een grijze pels, de Napoleon uit
Wasenaar is pikzwart.
Napoleon is de sterkste, de stoer
ste en de stoutste kater uit de he-
Kater Napoleon, de schrik van Wassenaar. Nu ook in boekvorm.
tekeningen philip hopman
le buurt. Hij pikt worst uit de
keuken van het langharige
mens. Hij pest de tekkel van de
buren en trapt ruzie met Hout
duif en Zeurkonijn. Kortom, nie
mand durft zo veel als Napo
leon, zo lezen we op de achter
flap van Vriens boekje.
De 'echte' Napoleon kreeg twee
jaar geleden huisarest van de
gemeente Wassenaar. Hij
mocht alleen tussen zes en ne
gen uur 's avonds een luchtje
buiten scheppen, in de eigen
tuin. De klachten van de buren
aan de Santhorstlaan noopten
het gemeentebestuur tot deze
drastische maatregel. De kater
zou dagelijks meerdere keren
inbreken bij de buren via het
katteluik, het poezevoer opvre
ten, de keuken ondeiplassen en
een 'dreigende houding' aanne
men tegen de vrouw des huizes.
Inmiddels is het stil geworden
rond Napoleon. Zijn baasjes
kunnen niet vertellen hoe het
met de beroemde kat is: ze zijn
niet vaak thuis. „Het is een rus
tig jaar geweest. We horen nie
mand meer over de kater"v zegt
de Wassenaarse gemeentevoor-
lichter. „Hij schijnt er nog te
wonen, Napoleon. Maar een
broedende kip moet je niet sto
ren."
caroline van overbeeke
