'Op zoek naar rechtvaardigheid'
Kerk Samenleving
Atmosferische oorlog
ZATERDAG 28 JANUAR11995
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071 -356443
KORTWEG
De Ark
De zendingsorganisatie
'Jeugd met een opdracht'
verzorgt morgenavond een
thema-avond in het Evange
lisch Ontmoetingscentrum
'De Ark' in Noordwijk. Cen
traal staat het werk van deze
organisatie in Amsterdam,
waar onder meer drugver
slaafden en prostituées wor
den opgevangen. Iedereen is
welkom. De bijeenkomst be
gint om 19.00 uur in het cen
trum aan het Picképlein 1 in
Noordwijk.
Soeficentrum
'Waarom ben ik hier' is de
centrale vraag tijdens een
eredienst voor belangstellen
den die het Leidse Soeficen
trum morgen organiseert in
Verbum Dei aan de Plantage
16 in Leiden. De dienst be
gint om 11.00 uur. Iedereen
is welkom.
Ikebana
In het Shambhala Centrum
Leiden (Geversstraat 48 in
Oegstgeest) wordt vanaf 6 fe
bruari een cursus Ikebana
gegeven. Ikebana is de tradi
tionele Japanse kunst van het
bloemschikken, die in de
boeddhistische Zen-traditie
als een vorm van meditatie
wordt beoefend. De kosten
voor de cursus, die bestaat
uit totaal zes lessen in de
maanden februari, maart en
april, bedragen 90 gulden.
Voor inlichtingen en opgave
kan contact worden opgeno
men met telefoonnummer
071-174575.
Klaverjassen
Het actiecomité 'Restauratie
Agathakerk' houdt op vrijdag
10 februari een klaverjas-
avond in 't Poelhuis in Lisse.
Deelnemers kunnen zich
(met vaste partner) tot 6 fe
bruari inschrijven bij M.
Meskers (02521-10971) of bij
A. van Zeist (02521-11683).
Het inschrijfgeld bedraag '2
Agathen' per persoon. Deze
munten kosten vijf gulden
per stuk en zijn verkrijgbaar
bij de VW-Lisse en de plaat
selijke banken van de AB-
N/Amro, de ING en de Rabo
bank. Contant betalen kost
12,50 gulden. Tijdens de kla-
verjasavond wordt gestreden
om de Agatha-wisselbokaal.
De opbrengst is bestemd
voor het restauratiefonds van
de Agathakerk in Lisse.
Gospelconcert
De Alphense stichting 'Local
Gospel Projects' organiseert
vanavond een concert in de
plaatselijke Salvatorikerk. Op
het programma staat het eer
ste optreden van het nieuwe
gospelkoor DEE VEE uit Al
phen aan den Rijn. Het koor
bestaat uit 25 jongeren en
wordt begeleid door een
combo. Het concert begint
om 20.00 uur.
Dominee Ab Harrewijn landelijke voorzitter GroenLinks
Thuisgekomen van
een vermoeiend
partijcongres kon
de kersverse nieuwe voor
zitter van GroenLinks nog
aan zijn preek gaan wer
ken. Voor enig genieten in
gepaste ijdelheid was voor
dominee Ab Harrewijn
geen ruimte, want het op
gekregen thema van zijn
preek was 'nederigheid'.
Hij kan wel lachen om dit
-toeval.
UTRECHT WIM BREEDVELD
Het preken houdt hij vast, zoals
hij ook naast het voorzitter
schap van GroenLinks het werk
voor de 'Arme Kant van Neder
land' een dag in de week blijft
aanhouden. ,,Dat zorgt ervoor,
dat ik niet wordt opgezogen
door de politieke functie. Met
preken dwing ik mezelf tot na
denken over levensvragen en
met dat andere werk blijf ik
midden in de rafelige rand van
de samenleving staan."
Die 'rafelige rand' heeft zijn
hart gestolen. De uitkeringsont
vangers, wao'ers, werklozen,
bijstandsmoeders. Eigenlijk is
hij al vanaf het moment dat hij
zijn geboortedorp Giesenburg
in de Alblasserwaard verliet be
zig met de samenleving.
De Alblasserwaard duidt al op
een religieuze afkomst. Het is
nu eenmaal niet de meest frivo
le landstreek waar Ab 'Albert
Bastiaan' Harrewijn in 1954
werd geboren. Moeder was or
thodox hervormd en vader ge
reformeerd. Zijn vader, die het
van monteur in de melkfabriek
tot een eigen installatiebedrijf
bracht, had hem graag naar de
TH in Delft zien gaan om tech
niek te studeren.
Ab koos voor de theologie,
naar het bijbelse woord dat wie
talenten had er mee moest wer
ken. Als enige in de klas bracht
hij het tot het VWO, het Christe
lijk Lyceum in Dordrecht. Daar
studeerde hij eeb tijdje samen
met Bram Brinkman, de broer
van Elco, een bijna-dorpsge-
noot.
Vanuit het beschermde or
thodoxe protestantse milieu
meldde hij zich bij de katholie
ke studentenvereniging Veritas
en dook al vrij snel op in de roe
rige wereld van hervormers, die
de jaren zeventig een sociale en
revolutionaire tinteling gaven.
Hij was snel thuis in de actie
ve studentenstrijd. Niet om de
GroenLinks koos vorig weekeinde de 40-jarige Utrechtse dominee Ab Harrewijn tot
landelijk voorzitter. De politiek was voor hem de logische stap in een leven op zoek
naar rechtvaardigheid. In slobbertrui op de kansel, in spijkerbroek op
partijbijeenkomsten. Maar in zijn hobby, stijldansen met zijn vrouw Ciska, is hij
picobello gekleed.
Dominee Ab Harrewijn: „Met preken dwing ik mezelf tot nadenken over levensvragen."
strijd zelf, maar omdat het een
onderdeel was van zijn rijpings
proces. „De primitieve geloofs
zekerheid waarin ik was groot
gebracht, werd in die tijd weg-
geschoffeld. Al op het lyceum
was de twijfel binnengeslopen.
De bijbelverhalen waren tot dan
toe vooral spannend geweest.
Nu ging ik ze langzamerhand
iets begrijpen. Ik werd me ervan
bewust dat het geloven niet
handelde om het het zingen en
de kerk, maar om een leven in
rechtvaardigheid. Het geloof
van mijn kinderjaren was er één
van veel verboden, verdoeme
nis, God ziet alles, veel bidden
en naar de kerk. Een geloof van
angst en regels. Nu werd het
een inspiratiebron voor sociale
strijd en hervorming.
CPN-lijst
Zijn pastorale werk begint een
week voordat hij zijn predikan
ten-opleiding heeft afgerond. In
de nieuwbouwwijk Overvecht is
in de Johanneskerk een nieuwe
pastor nodig en omdat hij daar
stage heeft gelopen, wordt hij
Hij heeft eerder in die wijk
een jongerengroep van de
grond getild. Naam heeft hij dus
wel en hij wordt ook geaccep
teerd in de samenwerkende
hervormde en gereformeerde
gemeente. „Je wordt dan wel in
het diepe gegooid. Ineens moet
je een woord hebben voor de
vrouw en kinderen van de man,
die is overleden. Of praten met
een dertiger, die in de eindfase
van kanker leeft."
Zijn entree wekt wel enige
verbazing, want een in grijze
trui en zwarte broek voorgaan
de dominee is toch tamelijk on
gebruikelijk in het begin van de
jaren tachtig: „De ouderen in de
gemeente wilden zelfs een col
lecte onder elkaar houden om
voor mij een stropdas te kopen.
Ik wilde ook niet provoceren of
choqueren, maar vooral mezelf
blijven."
Hij krijgt pas problemen, als
begin 1982 zijn naam voorkomt
op de lijst voor provinciale sta
ten, als niet verkiesbare num
mer 5 van de CPN: „De volgen
de zondag miste ik een 150
mensen in de kerk. De gerefor
meerde ouderling en diaken lie
pen niet meer mee in het rijtje."
'Beoordeel me op mijn pre
ken en daden', is de kern van
zijn weerwoord en de terug
komst van de meeste gelovigen
en de bloei van de jongeren
groepen blijkt voldoende om
zijn positie veilig te stellen: „Ik
wilde geen aanpassing en draag
nog steeds geen toga. Wel een
stropdas, want ik heb helemaal
niet de bedoeling iets te provo
ceren. Noch in Marken, Katwijk
of Amsterdam, waar ik nog re
gelmatig preek. Ik heb wel be
wust naar anderen, vroegere
medestudenten maar ook twij
felende gemeenteleden willen
aantonen, dat je zonder zelfver
loochening midden in de kerk
kan blijven."
In '83 zegt hij zijn pastorale
werk op om in Amsterdam in
dienst te treden bij het bedrijfs-
pastoraat DISK (Dienstverlening
in Industriële Samenleving van
wege de Kerken). „Werken on
der de scheepsbouwers van
NDSM en ADM, later fuserend
tot de NSM. Eerder in de
avonddienst gewerkt bij Stork
Werkspoor tijdens een stage
van een paar maanden. Dat was
drijfstangkappen fresen. Wist
bijna niemand wie ik was. Daar
heb ik wel gelachen
Wat doet nu een predikant
tussen de Amsterdamse dok
werkers?
„Ik wist vooral wat ik niet
moest doen. Preken. Ik moest
vooral luisteren. Het oor zijn
van een kerk, die wil weten wat
er mankeert bij de mensen. Ik
gaf cursussen voor mensen in
de wao, bezocht zieke mensen
thuis, ging na hoe hun proble
men waren ontstaan. Ze kwa
men later dan ook niet naar me
toe omdat ze in mij een sociaal
werker zagen, maar omdat ik
predikant was."
Geestelijke EHBO
Zijn zwaarste tijd krijgt hij in de
periode, die het einde inluidt
voor de Amsterdamse scheeps
bouw; april '84 en '85 als vele
honderden op straat komen te
staan na de sluiting van de dok
ken.
„Toen vroegen ze mij of ik
drie dagen er bij wilde zijn als
de mensen hun laatste gang
naar de kantine maakten. Daar
stonden de mensen in een rij te
wachten om zich in te schrijven
bij het Arbeidsbureau en in een
andere rij voor het GAK vanwe
ge hun uitkering. Ik was de
geestelijke EHBO, die net zo
hard nodig bleek als de gewone
EHBO voor mensen die flauw
vielen. Een vreselijke emotione
le zaak voor mensen, die dertig
tot veertig jaar in de dokken ge
werkt hadden en nu ineens alles
verloren. Werk, vrienden, geld
en zelfrespect."
Ab Harre wijn kan maar één
ding doen. De mensen overtui
gen elkaar te blijven ontmoeten
en steunen. Hij richt met hen
de Belangenvereniging Baanlo-
ze Scheepsbouwers en de Baan-
derij op, een club die zich inzet
voor de derde wereld, een schip
bouwt voor gehandicapte sport
vissers en ander vrijwilligers
werk doet. „Die clubs tellen
over de 350 leden en bestaan
nog en twee keer per week ko
men grote groepen mensen bij
een."
Na tien jaar vindt hij het wel
letjes. Hij gaat terug naar het in
dividuele pastoraat, werkt als
een soort uitzenddominee en
houdt zich bezig met projecten
voor de Werkgroep 'Arme Kant
van Nederland', een sociale
dienst vanuit de kerken.
„Omwille van die mensen,
veelal uitkeringstrekkers, wil ik
werken aan alternatieven om
hun sombere toekomstbeeld te
veranderen. Daarom mijn keu
ze voor de politiek. Dat besluit
werd mede ingegeven door de
opkomst van Vlaams Blok en
soortgelijke groeperingen in ons
land. Dat duidde op frustratie,
wel begrijpelijk, maar het biedt
geen enkel perspectief."
Ab Harrewijn houdt zich met
sombere zaken bezig, maar zijn
leven is niet somber. Hij is open
en vrolijk en met zijn vrouw
Ciska heeft hij een ontspannen
de hobby gevonden in het stijl
dansen: cha cha cha.
HET WEER
In grote lijnen verandert er weinig
in het stromingspatroon boven Eu
ropa. Afwisselend spoelen zachte
en koudè luchtmassa's over onze
omgeving. Beide luchtsoorten ge
ven elkaar geen duimbreed toe. In
strategische termen gesproken is
er sprake van een atmosferische
oorlog, waarbij voortdurend lucht
gevechten worden gevoerd. Don
derdagavond was de koude lucht
aan de winnende hand boven Cen-
traal-Europa. Er vormde zich over
een lengte van meer dan 1000 ki
lometer een onweersfront; een on
gebruikelijk verschijnsel midden in
de winter. Vooral in Zwitserland en
Oostenrijk was sprake van nood
weer. De buien gingen vergezeld
van windstoten tot meer dan 150
kilometer per uur.
Na een korte adempauze begon
vrijdagmiddag een tegenaanval van
zachte, Atlantische lucht. De zon
verdween achter 'matglas'; een
wolkensluier van ijskristallen op
circa acht kilometer hoogte. Op dit
niveau was de warme lucht al bin
nengelopen; later op de avond ge
beurde dat ook aan de grond. Het
proces van opwarming deed een
actief neerslaggebied ontstaan nv
regen en sneeuw, dat voor veel
neerslag zorgde in de Benelux, E
geland, Frankrijken Duitsland.
Vandaag klaart het in een strakkiE
westelijke stroming wat op, maar"
gaan nog diverse buien vallen m<
flinke windstoten. Met zeven gra
den blijft het zacht voor januari.
De vooruitzichten blijven on
heilspellend voor de watersnood;
bieden in West-Europa. Zondag
passeert een snelle randstoring
met de volgende plens regenwats
Tot maandagmorgen wordt mini
maal 40 millimeter verwacht in
Ardennen en Noord-Frankrijk; ii
Nederland 15 tot 30 millimeter.
Zondagavond volgt weer een inv;
van de koude lucht. De harde wir
draait van zuidwest naar noordwi 1
met aanvoer van hagel-en sneeuir
buien en een afkoeling tot vier gr 3
den overdag en rond nul 's nacht|,
met mogelijk gladheid. Dit wintel
se weerbeeld lijkt niet lang stand
te houden. Vanaf dinsdag staat
weer een warmte-offensief op he
programma.
HET WEER IN EUROPA
CRYPTOGRAM
Horizontaal:
1. Valt alleen te horen als het stil
is (5); 3. De plaats van gevalle
nen (5); 4. Dier met papieren
oren (4); 7. Evenzeer meteen
goed (5); 10. Later een korter li
chaamsdeel (9); 11Door be
dwingen niet uitbetalen (8).
Verticaal:
1Hierin past een sleutelwoord
(7); 2. Onvolledige mensen in
het water (5); 5. De muur van
een vrouw? (6); 6. Mensen in
Beieren (6); 8. Met netten door
het water lopen (5); 9. In dit
tempo speelt een aap een spel
(5).
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Wisselend bewolkt en
veelvuldig buien. Vooral
zondag kan er enige tijd
neerslag vallen. Af en toe
veel wind. Middagtempe-
ratuur circa 9 graden,
maar in Schotland enkele
graden lager.
België en Luxemburg:
Zaterdagnacht veel regen,
in de Ardennen voorafge
gaan door sneeuw. Over
dag wisselend bewolkt en
buien. Zondag bewolkt en
flink wat regen, Maxima
ongeveer 8 graden, in de
Ardennen iets lager, zon
dag overal wat zachter.
Noord- en Midden-Frank-
Beide dagen wisselend be
wolkt en enkele buien, bo
ven 1200 meter kans op
sneeuw. Middagtemperatuur oplopend
naar ongeveer 10 graden. Temperatuur
op 1000 meter in de Elzas en Vogezen
enkele graden boven nul.
Portugal:
Vrij veel bewolking, maar in het zuiden
ook zon. Geleidelijk vanuit het noorden
af en toe regen. Vooral zondag kan het
ten noorden van Porto flink regenen.
Middagtemperatuur van 14 graden in
het noorden tot 18 in het zuiden.
Spanje:
Vooral in het noorden bewolkt en af en
toe regen. Naar het zuiden toe meer zon
en langs de Costa's ronduit zonnig. Zon
dag wordt de regen in het noordwesten
iets zwaarder. Maxima van 15 graden
langs de Golf van Biskaje tot 23 plaatse
lijk aan de zuidoostelijke Costa's.
Canarische Eilanden:
Droog en veel zon. Middagtemperatuur
circa 23 graden.
Tunesië:
Vrij zonnig en droog. Middagtempera
tuur rond 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Veel bewolking en nu en dan regen.
Middagtemperatuur oplopend-tot onge
veer 12 graden. Temperatuur op 2000
meter enkele graden onder nul, zondag
iets hoger. In de Alpen boven 1600 me
ter sneeuw, in de Pyreneeën waarschijn
lijk alleen regen. In het zuidoosten en
langs de kust van de Middellandse Zee
perioden met zon bij een temperatuur
van ongeveer 15 graden.
Mallorca en Ibiza:
Overwegend zonnig. Middagtempera
tuur ongeveer 18 graden.
Italië:
In het noorden en midden wolkenvelden
en vooral in het noorden nu en dan re
gen, in de bergen boven de 1800 meter
sneeuw. Naar het zuiden toe perioden'
met zon en droog. Maxima van 8 graden
in het noorden en plaatselijk langs de
oostkust tot ongeveer 14 graden ten zui
den van Rome. Zondag overal iets hoge
re temperaturen. Temperatuur op 2000
meter in het noorden rond het vriespunt.
Corsica ën Sardinië:
Veel zon, maar vooral zondag ook enkele
wolkenvelden. Op Corsica kans op een
bui. Van tijd tot tijd veel wind, met na
me op Corsica. Middagtemperatuur on
geveer 15 graden.
Malta:
Droog en veel zon. Middagtemperatuur
circa 17 graden.
Griekenland en Kreta:
Zaterdag droog en flinke opklaringen,
maar rond de Egeische Zee ook nog uit
gestrekte wolkenvelden. Afnemende
wind. Zondag perioden met zon, later in
het noorden kans op een bui. Kouder
met maxima van 10 graden in het noor
den tot 15 in het zuidwesten.
Duitsland:
Veel bewolking en perioden met regen,
op veel plaatsen voorafgegaan door
sneeuw. Sneeuwgrens in de bergen rond
1500 meter. Zondag ook kans op een
enkele opklaring. Middagtemperatuur
zaterdag rond 7 graden, zondag iets ho
ger. Temperatuur op 1000 meter in het
Middelgebergte ongeveer plus 3 graden,
op 1500 meter in de Zuid-Duitse Alpen
rond het vriespunt.
Zwitserland:
Veel bewolking en vooral in het westen
en noorden perioden met regen, boven
de 1500 meter sneeuw. In Wallis en
Tessin ook wat zon en niet veel neerslag.
Temperatuur op 2000 meter ongeveer
min 3 graden.
Oostenrijk:
Veel bewolking en perioden met regen,
boven de 1600 meter sneeuw. Beide
dagen in het oosten droger en kans op
wat zon. Temperatuur op 2000 meter
rond het vriespunt.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
ZONDAG 29 JANUARI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.25 Zon onder 17
Maan op 06.53 Maan onder 16
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.32 13.49
Laag water 09.25 22.26
MAANDAG 30 JANUARI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.24 Zon onder 17.
Maan op 07.33 Maan onder 17.
Waterstanden Katwijk
Hoog water 02.24 14.40
Laag water 10.26
Weerrapporten 27 januari 19 uur:
zwaar bew.
halfbew,/
licht bew.
licht bew.
sneeuwbui
half bew.
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Boedapest
Bordeaux
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul halfbew.
Klagenfurt onbew.
Kopenhagen half bew.
Las Palmas licht bew.
Lissabon zwaar bew.
Locarno onbew.
Londen regen
regen
onbew.
Madrid
Malaga
Mallorca
Stockholm
Warschau
Wenen
half bew
licht bew.
nnw5 15 13
nnw4 13 13
wnw 3/ -3 -7
Bangkok licht bew, ozo3
Buenos Aires onbew. zw 10
Casablanca licht bew. no 4
.Johannesburg licht bew./ windst
01
Los Angeleshalf bew. zo 3
New Orleans regen n 3
New York zwaar bew. wnw 9
Tel Aviv onbew. nnw 2
U UUU UUU U
UUU UH
U UUU UUU
□UUU U UUUU
13 |3 E2QU CS
uu uuuuu
UUU UUU UUU
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv.
DIRECTIE. B.M Essenberg, G.P Arnold (adj),
J. Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN. R.D. Paauw, tel dag 9 30-
11.30 uur 071 -356215, of per post.
HOOFDKANTOOR:
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356.
POSTADRES
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX:
Advertenties 071 -323508
Fam. berichten 071-317337
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma.-vnj. van 08.30-17 00 uur:
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur:
Telefoon071-143545
ABONNEMENTEN
Tel. 071-128030 bij vooruitbet. (incl. BTW)
peracc.giro autom.
per maand ƒ31,05 30
per kwartaal ƒ87,70 86
per jaar 337,55 336
VERZENDING PER POST
overige lande
KLACHTEN BEZÓRGING
ma t/m vrij 18 00-19.30 uur,
zat. 10.00-12.00 uur. Tel. 071-128030
