Denksport 111 III 111 111 i III H 111 a III lill VRIJDAG 20 JANUAR11994 BRIDGE Ad Oskam PUZZEL De Bolstip pas ik al jaren toe. Mark Horton illustreert die met een spel tegen een van de beste paren ter wereld, de Amerika nen Martel-Stansby. Daarbij had Oost deze kaarten: SCH: V B 10 9 5; HA: 10 7; RU: 5 4 3; KL: 10 6 2. West was de gever en NZ waren kwetsbaar. West opende met 1 HA Noord paste. Aan de eerste tafel paste Oost volgens de gewone bridgeregels (minder dan 5 punten). Zuid bood 1 SA en Noord 3 SA. Aan de tweede tafel met Martel-Stansby als NZ bood Oost in de eerste ronde 1 SCH; Zuid paste; West 2 KL, en dat werd ook het eindbod. Want noch Noord noch Zuid hadden voldoende om te kunnen bie den. Hoe het afliep ziet u aan het hele spel: A432 v B42 B 108 A V B 7 m V B 10 9 5 v A H 9 8 3 f v 10 7 V 7 6 W H-* 0 5 4 3 H 8 75 Z *1062 H86 V65 AH92 *943 3 SA was een scherpe manche, maar toen West begon met een kleine HA kon de leider het spel als volgt maken: HA-vrouw, drie KL-slagen door te snijden op de heer, twee topslagen in SCH en daarna werd West weer aan slag gebracht met HA. West moest RU V 7 6 wel in stand houden, anders heeft de leider vier RU- slagen. Maar na het maken van vier slagen in HA en KL moest West RU spelen en maakte de leider nog drie RU-slagen voor een totaal van 9 slagen en 600 punten. Aan de andere tafel ging 2 KL maar één down voor 50 punten en grote winst voor OW. In de Bolstip van Mark Horton raadt hij iedereen aan om ook met heel weinig punten (minder dan 5) toch zo vaak te bieden als maar mogelijk is. Je maakt het de tegenpartij vaak onmogelijk om hun contract nog te bereiken. In de Bolstip heeft Mark Morton nog enkele succesvoorbeelden. Maar het is jammer, dat hij niet de keerzij de van de medaille vermeldt. Want het kan ook aanleiding geven tot grote rampen voor de overbieders. Partner rekent op tenminste 5-6 punten en gaat wellicht hoog bieden of double ren. Door het jarenlang toepas sen van deze Bolstip kan ik uit ervaring zeggen, dat het eep zeer effectief wapen is, waarte gen bijna geen verdediging mo gelijk is. Het is ephtjee wej> zaak om dat wapen heel selectief te gebruiken. De eerste extra tip is: doe dit nooit als u zelf kwets baar bent, want het mogelijke verlies is vaak groter dan de eventuele winst. Daarnaast is het in een paren wedstrijd veel gevaarlijker en levert ook min der op dan bij een viertallen- wedstrijd. Je gaat er met deze psychologische bieding van uit, dat de partner 12-14 punten heeft en de tegenpartij de in het viertallen zo dure manche in handen heeft. Bied alleen op 1- niveau en nooit 1 SA. Tenslotte bied altijd 1 in een hoge kleur en wel zo dat men geprepareerd is op zoveel mogelijke herbie dingen van de partner. Het kan daarbij zeer effectief zijn om op een driekaart 1 SCH te bieden. Het ergste, dat kan voorkomen is, dat partner een splinter gaat bieden op vierhoogte. Dat ge beurde met deze NZ-kaarten in een viertallenwedstrijd: West k V B 10 9 8 4 Oost k AH V3 f AH6 B 10 9 5 4 Na Oost 1 RU bood West 1 SCH (het meeste belemmerend): Oost 4 KL (splinter= kort in KL en SCH-steun). Toen West pas te vielen de andere drie spelers van hun stoel, maar NZ konden dit contract slechts met moeite een down spelen. Veel effectie ver lijkt de aanpak in dit spel uit een recente Interpolis voorron de: 1076 63 AB109843 H 4 3 m A V 9 8 A V 10 5 2 T ¥876 7 2 w <i~' 0 A V 9 5 4 V52 Z *7 B52 HB93 HB108 H6 Zuid was de gever en niemand was kwetsbaar. Na de opening met 1 RU kwamen de OW-pa- ren gemakkelijk in een HA-con- tract, dat door het goede zitsel veel opleverde. Aan twee tafels opende Zuid met 1 HA en na pas bood de ene Noordspeler 1 SA en mocht dat spelen. Voor dat dat NZ een slag konden ma ken, hadden OW al 10 slagen gemaakt na de uitkomst met HA. Aan onze tafel bood Roel Drijver als Noord 1 SCH. OW pasten daardoor steeds. Zuid herbood 1 SA (12-14 punten). En in plaats van te passen bood Noord 3 KL als antwoord. Dat geeft een zeskaart KL en een vierkaart SCH aan en weinig punten. Zuid was blij te kunnen passen. En...het contract ging over tafel. Nummer 4 Horizontaal: 1. Projectiedoek: 5. mager; 8. afkeer; 12. aaskever; 14. ambtsgewaad; 15. afvaardiging; 18. bran der; 19. noodsignaal; 20. bijwoord; 21. aansporing; 22. van kort geleden; 23. voegwoord; 25. uitbouw; 27. bij belse naam; 29. troefkaart; 30. sine loco; 31. grappig; 33. grote houten hamer; 35. brandstof; 37. houvast; 38. café; 40. editie; 42. middag; 45. anders genaamd; 47. deel van het skelet; 49. kleur; 50. metaal; 52. drinkbe ker; 53. rijglijf; 56. bezinksel; 58. Frans lidwoord; 59. niemendal; 61. cocon; 62. rivier in Duitsland; 64. du rende vijandschap; 65. bijbelse naam; 67. americium (scheik.); 68. drinkgerei; 70. Engels telwoord; 72. gees telijke; 74. beslist; 76. beroep; 78. Trans-Europa-ex- press; 80. muzieknoot; 81. steen; 82. nageslacht; 83. verrichting; 86. inwendig orgaan; 88. beknopt; 89. tel woord; 90. hol; 91. vrouwelijk beroep. Verticaal: 1. Autotype; 2. vestibule; 3. spinneweb- draad; 4. afmeting; 5. mannelijk dier; 6. afgemat; 7. slee; 8. logement; 9. landbouwwerktuig; 10. beroep; 11. hin derlijk; 13. meubelstuk; 14. raar aanwensel; 16. geestdrift; 17. stan- daardmaat; 18. Zuidamerikaans land; 22. kier; 24. deel van een schip; 26. bons; 28. wettig; 30. ar; 32. kosten koper; 33. muziek noot; 34. arbeid; 36. opbrengst; 39. wortelgewas; 41. behoren; 43. keurig; 44. woud; 46. duo; 48. duikeling; 51. eertijds; 54. anker plaats;, 55, bouyvmateriaal; 57. dier met twee bulten; 60. selenium; 61. duo; 63. kledingstuk; 64. vuurspranken; 66. naaldboom; 67. roofvogel; 69. middelpunt; 71. kleur; 73. hafachtig zoutmeer; 75. neerslag; 77. trotse houding; 79. azijn; 83. op welke wijze; 84. ik (Lat.); 85. deel van een fuik; 87. dat wil zeggen (Lat. afk.); 88. beryl lium. Oplossing nummer3 Winnaars De set potloden gaat naar C. Uhde, Warmonderweg 46) 2341 KW Oegstgeest (kruis woord) en naar A. van Pola- nen, Meyerbeerpad 7, 2324 DX Leiden (cryptogram). Oplossingen, per briefkaart, dienen uiterlijk dinsdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezon den, als volgt adresseren: Redactiesecretariaat, Uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad b.v., Postbus 54, 2300 AB Leiden. Cryptogram nummer 4 Horizontaal: 3. Die klant van de slager zit er warmpjes bij (9); 7. Slaag krijgen (10); 8. Met vet loopt het als een trein (8); 9. Maat van een munt (2); 12. Vertegenwoordiger in hefbomen (15); 14. Opge wonden figuur aan het hoofd van de kudde (8); 16. Het blijft een paradijs als de maat ervoor gaat staan (6); 17. Toonaangevende voetballer (10); 19. Men is ervan op de hoogte in Engeland (4); 20. Eigenzinnig gedeelte? (9); 22. De snelle loop van boezemvrienden afschrikken (11). Verticaal: 1. Spaar elegant als een dwaas! (10); 2. Tele-adviseur (8); 4. Het merken van een naaldboom? (16); 5. Marktpositie (5); 6. Hij heeft het boek zo in elkaar gezet (10); 10. Met heel veel trek? (6); 11. Hij gelooft niet dat het een geweldige schaatser was (6); 13. De samenstelling leidt tot misvorming (10); 15. Staatskleding (8); 18. Toch is die hartstocht bijna lijdzaam! (6); 21. Een kalf is kleiner dan deze vogel (4). Oplossing cryptogram 3 -1b dragonder o-a-p-i-a oermensen r—d-r—p-d-v— divisie-kies -r-er-r-r- byprys-slagzy -v-s-1a-o- geschilpunten -r-h-n-ek-v- tuighuis-prik -i-e-l-p-l-e- -verstelbaar- -i-e-l-p-l-e- -verstelbaar- -i-p-j-i-t-t- inlage-toeval -g-d-sn-1- DAMMEN De liefhebbers van het eindspel kunnen zich vandaag nog eens tegoed doen aan zes opgaven. De vraagstukken zijn van een alleszins redelijk kaliber wat de moeilijkheden betreft. Laat u zich dus niet te snel ontmoedi gen; de oplossing is in enkele gevallen zelfs eenvoudiger dan u op het eerste gezicht zou den ken. Toch zullen de meeste le zers het nodige plezier beleven aan het vinden van de oplossin gen. Voor alle eindspelen geldt: wit speelt en wint. Ter controle zijn ook de cijferstanden ver meld. DIAGRAM 1: witte dam op 1, schijven op 33 en 43, zwarte schijf op 44. DIAGRAM 2: witte dammen op 29, 35 en schijven op 18 en 40; zwarte dam op 23 en schijf op 25. DIAGRAM 3; witte dam op 27 en schijven op 16 en 36; zwarte schijven 21 en 26. DIAGRAM 4: witte dammen 9, 40 en schijven op 49 en 50; zwarte dam op 6 en schijven op 35 en 38. DIAGRAM 5: witte dammen op 34, 49 en schijven op 35, 40; zwarte dam op 24 en schijf op O 9 Ill Diagram 1 111 III y 111 ill lull ill in III 111 III III ill III III 111 111 III S ill y III! 111 111 111 III 3 3 Diagram I:A*J lil ig 1" III! 111 Ill I!! 111 Ill Q ■It Ill III 3 IV d Ill 111 111 II III III III! ill ill, re S! ill 111 1 'II - 111 DIAGRAM 6: witte dam op 42 en schijven op 14, 19,47; zwarte dam op 5 en schijven op 15,25. SCHAKEN Klaas Stei Naar het zich laat aanzien is Jan Timman in het 57ste Hoog- ovenstoernooi na een moeiza me start in het juiste ritme ge komen. Na de gevoelige neder laag tegen Jeroen Piket herstel de de Amsterdammer zich fraai in het tweede duel. In de daarop volgende barrages hield Tim man zijn zenuwen blijkbaar iets beter in bedwang. De grote spanning maakt zelfs de sterk ste spelers kwetsbaar. Als laatste nationale vertegenwoordiger in de matches trof Timman het in de derde ronde niet met de als eerste geplaatste Eugenie Bare- jev. Na veel spanning en sensa tie eindigden beide partijen on beslist, zodat opnieuw barrages de beslissing moesten brengen. Na opnieuw twee remises ging Timman in de eerste partij van de tweede barrage (tempo 15 minuten per persoon) vanuit een kansrijke positie jammerlijk onderuit. In zijn eerste partij in het Zwitsers toernooi demon streerde Timman echter dat hij nauwelijks aangeslagen was. In een treffen dat hij zelf na afloop een 'modelpartij' noemde, schoof hij zijn arme tegenstan der langzaam maar zeker van het bord. TIMMAN - ONISJTSJOEK 1. e4 e5; 2. Pf3 Pc6; 3. Lb5 a6; 4. Lxc6 dxc6; 5. 0-0 Dd6; 6. Pa3 Le6; 7. De2 f6; 8. Tdl Lg4; 9. d4 exd4; 10. c3 De6; 11. Pxd4 Lxe2; 12. Pxe6 Tc8; 13. Tel Lg4; 14. PxfB KxfB; 15. f4 Te8. Verhindert 16. f5, want daarop kan nu 16. Lxf5 volgen. 16. Pc2 Lc8; 17. b3 g6; 18. Lb2 h5; 19. c4 Th7. Een goede verdedi- gingszet die 20. Td7 voorbe reidt. Met zijn volgende zet dwarsboomt wit dit plan. 20. La3+ Kf7; 21. Tadl fxe5; 22. h3 Thh8; 23. e5 Td8; 24. Pd4 The8; 25. Pf3 Txdl; 26. Txdl fxe5; 27. Pxe5+ Kg7; 28. Lb2 Kh7; 29. Kf2. (Zie diagram 1). De zwartspeler heeft zich tot nu toe knap verdedigd. 29.Le6?. Volgens Timman de beslissende fout. Na het door hem aangege ven 29.Lf5; 30. Pd7 (dreigt 31. Pf6+) 30. Pg8; 31. Pc5 b6; 32. Pxa6 Ta8; kan zwart nog vech ten. De tekstzet kost een pion. 30. Pd7 Pg8; 31. Le5 Kh6; 32. Pc5 Lc8; 33. Lxc7. De pion is binnen. De partij bijna. 33. Pf6; 34. Le5 Tf8; 35. Td6 Pg8; 36. Kf3 h4; 37. Pe6 Te8; 38. f5 Pe7; 39. Lf4+ Kh7; 40. Pg5+. Zwart geeft op. In deze zelfde ronde was Jeroen Piket hoofdpersoon in een klein drama. Tegen de jon ge Hongaar Zoltan Almasi had Jeroen met goed verzorgd spel een gezonde pion gewonnen en kon hij het eindspel met ver trouwen tegemoet zien. Een af schuwelijke blunder maakte echter op wrede wijze een eind aan zijn droom. Volgende week hoop ik te kunnen berichten dat een land genoot de Hoogovens Zwitsers heeft gewonnen. LUTHER WINT HASTINGS De Duitse kampioen Thomas Luther heeft het traditionele toernooi van Hastings gewon nen. Dit oudste, nog bestaande, toernooi ter wereld stond dit jaar in het teken der herdenking van de eerste vrouwelijke we reldkampioen, Vera Menschik. Zij kwam, samen met haar moeder en haar zuster Olga, in 1944 in Londen om het leven toen haar woning werd getrof fen door een Duitse VI-raket. Vera werd slechts 38 jaar. Men had in Hastings een aardige for mule bedacht. Vijf heren, van wie 4 IGM's en 1 IM, speelden een tienkamp met vijf dames grootmeesters. De Joegoslavi sche Maric slaagde er als enige vrouw in de IM Howell achter zich te laten. De heren groot meesters bleken te sterk. Dat Thomas Luther won was toch wel verrassend. Men had eerder aan John Nunn gedacht. Nunn maakte echter teveel remises en kwam daardoor met een vol punt achterstand niet verder dan de tweede plaats. Het vol gende treffen heeft wellicht theoretische betekenis. HOWELL - LUTHER 1. e4 e6; 2. d4 d5; 3. Pd2 Pf6; 4. e5 Pfd7; 5. c3 c5; 6. Ld3 Pc6; 7. Pe2 cxd4; 8. cxd4 f6; 9. exf6 Pxf6; 10. Pf3 Db6; 11. 0-0 Ld6. De thans bereikte stelling geldt als een belangrijke standaard positie binnen de Franse Tar- raschvariant met 3. Pf6. Vein de vele mogelijkheden die wit ten dienste staan geldt de vol 1 a i. ij a i a a A A A A A gende zet als de meest kansrij ke. 12. Pc3 Ld7. Dit geeft zwart iets meer vrijheid van handelen dan het meer gebruikelijke 12. 0-0. 13. Lg5. In een partij Za pata - Rini Kuijf, Amsterdam 1986, geschiedde 13. a3 Pxd4; 14. Pxd4 Dxd4; 15. Pb5 (destijds een nieuwtje, 15. Lg6+? faalt na tuurlijk op 15.hxg6; 16. Dxd4 Lxh2+; enz.) 15. De5; 16. g3 Lxb5; 17. Lxb5+ Ke7; 18. Tel Dh5; 19. Le2 Df7; met kansri spel voor wit. In deze part komt hetzelfde idee voor. 13. Pxd4; 14. Pxd4 Dxd4; 15. Pb De5; 16. f4. In Zapata - Kui had wit de keuze tussen f4 e g3. In dze partij heeft wit d keus niet. 16. De3+; 17. Kh Db6; 18. Lxf6 gxf6; 19. a4 Lxb 20. Lxb5+ Ke7; 21. Dh5 a6; 2 Ld3 Tae8. Bereidt de opma van de centrumpionnen vo< en biedt tevens de koning ee vluchtmogelijkheid naar damevleugel. 23. Tael Kd8. (Z diagram 2) Wit heeft steil compensatie voor zijn pi achterstand maar maakt nu fout de stelling te sluiten. 24. Lokt niet alleen de zwarte cei trumpionnen naar voren ma; bekort tevens de speelruim van de eigen loper. 24.e5; 2 Df7. Dit had wit beter een z eerder kunnen doen. 25. 26. Le2 Kc8; 27. Dxd5. De pio heeft hij terug. Er gloort wei hoop voor wit. 27. Kb8; 2 Tel Lc7; 29. Tfdl Te7; 30. D< Df2; 31. Tc3 Dxf5; 32. Tb3 Td 33. Dxa6 Txdl+; 34. Lxdl Dd Valt niet alleen Ldl aan doe dreigt ook op b3 te nemen. 3 Dfl Td7; 36. Lc2 f5; 37. T; Dd2; 38. Tc3 e3; 39. Ld3 Txd Op deze aardige wijze rha'a zwart het uit. 40. Txd3 e2. W geeft op. Nog niet zo heel lar geleden behoorde Thomas Li ther tot de deelnemers aan Reserve-meestergroep van h Hoogovenstoernooi. OPGAVE VORIGE WEEK (Wit: Ke8, La5, Pg3, f2, Zwart: Ke5, Dd4. Wit aan z wint). Oplossing: 1. Lc3! Dxc 2. f4+ Ke6; 3. f5+ Ke5. (3. Kd6; 4. Pe4+ enz.) 4. f4+ Kxf! 5. Pe2+ en wint. De grap is d de omgekeerde volgorde ni werkt. Men zie: 1. f4+? Ke6; 2. Kd6!; en wit komt niet verdei1 NIEUWE OPGAVE De opgave van deze week weer een stuk lastiger. Van Zuidafrikaanse componist Dj1' vid Fredgood verscheen in 19( de volgende studie in Britis Chess Magazine. (Zie diagra 3). Beide partijen zijn in sta een pion te laten promoven j doch de omstandigheden waa1 onder verschillen nogal. FILATELIE IN NEDERLAND zijn we nooit erg verwend met flora- en fau na-zegels. Incidenteel werd in het verleden een serie uitge bracht. Pas de laatste twee jaar zijn er met als thema 'natuur en milieu' twee bijzonder mooie en indringende series versche nen met daarop bedreigde die ren (1993, vlinders) en planten (1994). Dit jaar wordt deze reeks worden voortgezet (5 septem ber) met vier zegels waarop Ne derlandse roofvogels. Heel anders is dat in Groot- Brittannië. Daar had men de bloemen-, planten- er. dieren- zegels twintig jaar geleden al ontdekt. Sindsdien zijn er meer dan twintig doorgaans mooie series op de markt gebracht. Op 17 januari verscheen weer een dierenserie. In pastel- en water verfkleuren heeft de Schotse kunstenares Elizabeth Blackad- der poezenzegels met o.m. een Siamese en een Abessijnse poes ontworpen. Waarden van de ze gels: 19p, 25p, 30p, 35p en 41 pence. Verscheen sinds 1963 in Groot-Brittannië nog maar zo nu en dan een flora- en fauna serie (1963, twee zegels naar aanleiding van de nationale na- tuurweek; 1964, bloemen en planten; 1966, inheemse vogels; 1967, in het wild groeiende bloemen en planten) in 1976 brandde men goed los. Zo ver schenen er, waarbij de emissies nogal eens in het teken van het zoveel-jarig bestaan van een or ganisatie stonden: 1976, rozen; 1977, kleine in het wild levende dieren; 1978, paarden; 1979, honden; 1979, voorjaarsbloe men; 1980, vogels; 1981, vlin ders; 1982, (prehistorische) die ren n.a.v. 100ste sterfdag van Darwin; 1983, vissen; 1984, Brit se runderrassen; 1985, insekten; 1986, dieren n.a.v. Europees na- tuurbeschermingsjaar; 1987, bloemen; 1988, planten en die ren n.a.v. 200 jaar Linnaeusver- eniging; 1989, vogels; 1990, die ren (o.m. ook een poesje); 1991, honden; 1991, rozen; 1992, die ren in de winter; 1993, zwanen; 1993, orchideeën en 1993, vruchten in de herfst. NB. Sinds 10 januari zijn de postzegelboekjes in Groot-Brit tannië in een nieuw jasje gesto ken. In ZWEDEN is men er de laatste jaren steeds snel bij om de portretten van de koning en de koningin op de permanente zegels te vervangen. Zo maak ten in 1991 (22 maart) de por tretten van koning Carl XVI Gustaf en koningin Silvia, die sedert 1985 op zegels hadden gestaan, al plaats voor nieuwe. Nu, op 2 januari, dus nauwelijks vier jaar later, zijn ze alweer ver vangen. Waarom, is niet duide lijk. Wel zijn 2 januari de postta- rieven in Zweden verhoogd, maar we kunnen ons niet voor stellen dat dit, na zo'n korte looptijd, de aanleiding is ge weest. De nieuwe zegels zijn ge maakt naar originele foto's, maar natuurlijk heeft de we reldberoemde Zweedse hofgra- veur Csleslaw Slania voor de gravures gezorgd. Waarden en kleuren: 370 (öre), koning Carl XVI Gustaf (donkerbruin) en 6 kr, koningin Silvia (zwartgroen). De nu vervangen serie bestaat uit zes zegels. Drie zegels in waarden van 2,80 kr., 2,90 kr. en 3,20 kr. met het portret van ko ning Carl en drie met het por tret van koningin Silvia: 5 kr., 6 kr. en 6,50 kroon. Zweden heeft verder 2 januari nog een vervolg op de serie 'die ren op de boerderij' van voin jaar uitgegeven en als voo n proefje op de zomer een seior zegels met bessenmotieven. w de dierenzegels staan dieren c w vroeger veel op boerderij! werden gehouden maar i zeldzaam zijn geworden: 3, '0 kr, de Zweedse krielkip (een v;10 oorsprong van Java afkomsti 11 bergkip, die door de Oostini sche Compagnie naar Zwed 2 werd gebracht); 3,70 kr., de rö :j kulla-koe (een van de weini o oude Zweedse oerrassen nog bestaat en 3,70 kr., een De 3,10 zegel komt van de r e de 3,70 kr.-zegels zitten in boe jes van tien stuks. De bessenzegels hebben een waarde van 3,35 kroon. iw de zegels: aardbeien (Fragari '2 frambozen (Rubus idaeus) zwarte aalbessen (Ribes grum). De aardbeienzegel koi van de rol, de andere twee z j* ten in boekjes van tien stuks.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 8