/EIDEN
Zuydtwijck centrum
voor demente ouderen
jpHi^ps
SP: 'Groen Links
zaait verdeeldheid'
'In kleine kampjes wordt het grote ellende'
Vakbonden: extra banen gemeente gebakken lucht
V rou wengevangenis
;s geen monument'
inokkio in de problemen
oor gebrek aan personeel
Jniversiteitsraad akkoord
iet keuze voor kwaliteit
Minder geld
voor lustrum
universiteit
JlNSDAG
24 JANUAR11995
IEF HENNY VAN EGMOND, 071 -356414, PLV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071-356429
Jeugdgevangenis
A o Onder boegeroep
I J heeft politiek Sas-
senheim gisteravond inge
stemd met de komst van
een jeugdgevangenis.
Scholieren
1 a Scholieren met pro-
I blemen kunnen te
recht bij het Zorg- en Ad
viesteam (ZAT) dat werk
zaam is in de Bollenstreek.
Vijf mei
A De Oranjevereni-
I J gingen in Zoeter-
woude en Stompwijk krij
gen extra geld voor de fes
tiviteiten op 5 mei.
jeeltuinvereniging weer dupe inbraak
iden Het gebouw van speeltuinvereniging Noorderkwartier is
jpnieuw bezocht door inbrekers. Onder meer een cd-speler en
vvaali' flessen drank werden tussen 19 en 23 januari gestolen,
•nkele weken geleden werd ook al ingebroken in het vereni-
ingsgebouw aan de Anna van Saksenstraat. Ook toen kwamen
e daders binnen via het raam.
"d-,speler en plaatjes gestolen
Een cd-speler en veertig compact discs waren gisteren
buit van een inbraak in een woning aan de Sumatrastraat. De
lief kwam binnen door te flipperen: het deurslot werd openge
maakt via de brievenbus.
Inbrekers in kruidenierswinkel
iden» In een kruidenierswinkel aan de Groenesteeg is vanoch-
ind vroeg ingebroken. Uit de winkel zijn vermoedelijk sigaret-
in weggenomen. De precieze buit was vanochtend nog niet be-
end.
egatief advies Leiden aan rijksdienst
)en hans koenekoop
aak van de voormalige vrou-
mgevangenis, het verpauper-
pand naast het Pesthuis in
geen monument. Dat
/vies heeft de gemeente Lei-
m gegeven aan de Rijksdienst
^,or de Monumentenzorg. Vol-
is de gemeentelijke monu-
intencommissie heeft het ge-
uw uit 1863 nauwelijks histo-
che betekenis. Bovendien is
door de eeuwen heen zo
ak verbouwd dat er geen
rake meer is van een uniek
Ituurgoed.
)e rijksdienst had om het ad-
s gevraagd omdat bij haar
verzoek ligt om de oude
tuwengevangenis, waarin ook
even de Reinwardt Acade-
|e huisde, tot beschermd mo-
nent aan te wijzen. Het ver
zoek is afkomstig van het Cuy-
persgenootschap, een groepe
ring die opkomt voor het be
houd van cultuurgoed uit de
negentiende en twintigste
eeuw.
Het genootschap wil voorko
men dat de vrouwengevangenis
ten prooi valt aan de slopersha
mer. In de plannen voor een
nieuw Nationaal Natuurhisto
risch Museum (NNM), dat moet
verrijzen aan de andere kant
van het Pesthuis aan de Dar-
winweg, is namelijk geen plek
meer voor het verwaarloosde
gebouw.
Zolang de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg het verzoek
in behandeling heeft, mag niet
worden gesloopt. Binnenkort
zal een keurmeester van de
dienst zelf een blik werpen op
Het pand.
)en caroline van overbeeke
Leidse universiteitsraad
3ft gisteravond in grote meer
heid ingestemd met de 'stra-
ienota' waarin de koers van
universiteit wordt uitgezet
)r de komende tien jaar. Dat
:ekent dat de onderwijsinsteh
l meer de 'diepte' ingaat en
izes maakt waarbij de hoge
(aliteit van onderwijs en on-
zoek voorop staat. Het ge-
g is dat minder belangrijke
tudeerrichtingen ên onder-
iksvarianten in Leiden zullen
dwijnen. Criteria voor die
izes zijn nog in de maak.
ierstejaar studenten zullen in
toekomst in Leiden hun pro-
]ïdeuse in één jaar moeten
len, zo stelt het college van
;tuur voor. Als dat niet lukt,
leten ze opstappen. Het we-
ischappelijk personeel krijgt
:er een tijdelijke aanstelling
zal eerst talent moeten laten
n. Het reilen en zeilen van de
organisatie, zo'n 5000
rknemers, moet professione-
Dat betekent dat de onder-
'en wendy huuboom
;el-o-theek Pinokkio is in de
iblemen geraakt nu zich geen
willigers meer aanmelden
bij de instelling te werken,
iet voorjaar gaat er weer een
willigster weg en zal er een
groter tekort aan personeel
staan. Pogingen van Pinok-
om nieuwe mensen aan te
eken zijn tot nu toe mislukt.
jin december heeft de
el-o-theek advertenties ge-
atst en affiches opgehangen,
ar daar zijn geen reacties op
nengekomen. Van een drei-
ide sluiting van de speel-o-
ek aan de Bernhardkade, die
ie ochtenden en middagen
leiden aad rietveld
Verpleeghuis Zuydtwijck in Leiden verandert langzaam
van een tehuis voor bejaarden met lichamelijke gebreken
in een tehuis voor geestelijk zieke ouderen. Dat is omdat
het aantal dementerende ouderen in de Leidse regio
steeds groter wordt. In februari opent de tweede afdeling
voor 25 zogeheten psychogeriatrische patiënten. In 1996
komt er een derde afdeling bij.
leiden hans koenekoop
Doordat het aantal bedden voor
demente bejaarden toeneemt,
vermindert het aantal bedden
voor ouderen met lichamelijke
klachten, de zogeheten somati
sche patiënten. Over twee jaar
telt Zuydtwijck 75 psychogeria
trische bedden en 81 somati
sche bedden. Nu is die verhou
ding 25 om 131. „Toch betekent
dat niet dat wij patiënten het
huis uit gooien. Dat zou natuur
lijk te cru zijn. Die omvormin
gen worden zorgvuldig voorbe
reid. Voor de afdeling die in fe
bruari open gaat, hebben wij
een half jaar lang geen nieuwe
patiënten opgenomen. Op die
manier komen langzaamaan
bedden vrij", vertelt T. Stoffels,
hoofd van de behandeldienst.
Het feit dat Zuydtwijck zich
meer en meer gaat toeleggen op
de verzorging van demente ou
deren, kan alleen doordat ande
re tehuizen meer plek krijgen
voor somatische patiënten. „Je
zou kunnen zeggen dat de ver
deling in onze regio een beetje
scheef ligt. Er zijn te weinig
bedden voor demente ouderen
en er is een overschot aan so
matische bedden. In de komen
de jaren wordt er zodanig met
bedden verschoven dat in die
situatie meer evenwicht komt."
Met drie afdelingen van 25
psychogeriatrische patiënten is
Zuydtwijck er nog niet. In 1997
krijgt het verpleeghuis aan de
Aaltje Noorderwierlaan er een
dependance bij. Dan zal het
aantal bedden voor demente
bejaarden stijgen tot 120. Daar
na komt er nog eens een depen
dance voor 60 demente oude
ren bij 't Hofflants Huys in
Voorschoten. De omvorming
van een tehuis voor somatische
patiënten tot tehuis voor de
mente ouderen betekent ook
dat Zuydtwijck het personeel
moet omscholen. „Dat vergt
ook een behoorlijke investering.
Nu al zijn wij druk bezig met in
terne opleidingen en laten we
verpleegkundigen stages lopen
in andere geriatrische tehui-
De SP begrijpt niets meer van
het standpunt van Groen Links
Leiden. In college en gemeente
raad gaat die partij akkoord met
18,6 miljoen aan bezuinigingen,
maar het bestuur van Groen
Links probeert intussen met
drie referenda een aantal van
die bezuinigingen te torpede
ren. „Onduidelijk en niet conse
quent", noemt SP-fractieleider
C. Vergeer die opstelling van
Groen Links.
Voor de SP zijn de kortingen
die burgemeester en wethou
ders voorstellen op onder meer
sport, noodopvang, onderwijs,
buurtwerk en bibliotheek stuk
voor stuk 'onverteerbare en on
aanvaardbare aanslagen op
waardevolle voorzieningen'.
„Van jullie kant is geen enkele
steunende ambtenaren hun
werkwijze moeten veranderen:
moeten aanpassen aan de wen
sen van de organisatie.
Het geld dat voor deze veran
deringen nodig is, komt vanzelf
wij, aldus het college van be
stuur. „Omdat een groot deel,
de helft, van het wetenschappe
lijk personeel binnen 10 a 15
jaar afvloeit. Dit is allemaal na
tuurlijk verloop en heeft met de
relatief hoge leeftijdsopbouw te
maken", aldus voorzitter L. Vre
devoogd. De concrete uitwer
king van de voorstellen in de
nota gebeurt de komende
maanden, zo liet het college van
bestuur gisteravond weten. De
faculteiten hebben met name
kritiek op het voorgestelde
'flexibele' personeelsbeleid dat
nieuwe werknemers in de toe
komst veel minder zekerheid
biedt dan nu het geval is. Daar-
naast zetten ze hun vraagtekens
bij het 'bindend studieadvies'.
Zij vragen zich af of het haal
baar is om de studenten na het
eerste jaar al te selecteren op
hun vaardigheden.
Gedeputeerde Stolker (tweede van rechts) op bezoek in het woonwagencentrum aan het Trekvaartplein. „Er zal nog veel gepraat moeten worden. Want veertig standplaatsen is het uit
gangspunt van de provincie." foto henk bouwman
Bewoners Trekvaarplein krijgen jaar de tijd voor alternatief plan
leiden annet van aarsen
per week geopend is, is volgens
M. Hofkes nog geen sprake.
„Momenteel werken acht vrij
willigers ieder een dagdeel. We
hebben nu twee mensen bij de
uitleen staan en dat zouden er
eigenlijk drie moeten worden.
Met zijn tweeën is het echt te
druk, maar aan een sluiting
denken we nog lang niet", aldus
M. Hofkes, vrijwilliger bij de
speel-o-theek.
De vrijwilligers van Pinokkio
staan niet alleen bij de uitleen
service, maar zij houden zich
ook bezig met het aanschaffen
van het speelgoed, de admini
stratie en het bijhouden en het
schoonmaken van het speel-
Een overleggroep van het woonwagen
centrum aan het Trekvaartplein en de
gemeente Leiden gaan samen proberen
een nieuw plan op te stellen voor de toe
komst van het kamp. Gedeputeerde L.
Stolker - verantwoordelijk voor het pro
vinciaal woonwagenbeleid - zegde giste
ren tijdens een bezoek aan het Trek
vaartplein toe het bewonersoverleg en
de gemeente een jaar de tijd te geven om
met een alternatief te komen voor het
plan van de provincie.
Volgens dat concept provinciaal
woonwagenplan moet het centrum aan
het Trekvaartplein verdwijnen. In plaats
daarvan zou er een nieuw woonwagen
centrum in de Broek- en Simontjespol-
der moeten komen, dat ruimte biedt aan
veertig standplaatsen en veertig wonin
gen voor de woonwagenbewoners.
En dat is iets wat de bewoners abso
luut niet zien zitten. Zij willen blijven
aan het Trekvaartplein en het liefst daar
nog uitbreiden. Want ook de talrijke jon
geren op het kamp zijn toe aan een plek
je. Verhuizen naar een woning wil nie
mand. „Honderdtwintig standplaatsen",
was de diepe wens van N. van Esch, één
van de bewoners die met velen naar
buurthuis de Rolleman waren gekomen.
Het kan er bij hem en de andere bewo
ners niet in dat er „tachtig goede plaat
sen zomaar moeten worden afgebro
ken". „Dat is nogal een verschil met de
veertig waarvoor de staatssecretaris toe
stemming heeft gegeven", reageerde
Stolker. „Er zal nog veel gepraat moeten
worden. Want veertig is het uitgangs
punt van de provincie."
Ze had een zware kluif aan haar be
zoek. Want één ding was overduidelijk:
de woonwagenbewoners van het Trek
vaartplein hebben al jaren geen vertrou
wen meer in 'bestuurders'. „Wij hebben
er nooit om gevraagd om hier naar toe te
komen, we zijn gedwongen", maakte F.
van Esch haar duidelijk. „Er wordt al 25
jaar met ons gezeuld. Eerst moesten we
met zijn allen naar grote kampen, ver
volgens moet er weer gedecentraliseerd
worden... Ik vraag me wel eens af hoe
lang we dit nog kunnen volhouden. Er
wordt altijd óver ons besloten en dat zijn
we zat."
Stolker kon de gevoelens van de bewo
ners van het Trekvaartplein wel
enigszins begrijpen. „Het is waar dat de
overheden tientallen jaren plannen heb
ben gemaakt en beloftes hebben gedaan.
Het klopt dat de plannen telkens veran
derden en dat die beloftes niet werden
nagekomen. Ik heb me echter voorgeno
men mijn beloftes na te komen. Als de
overheid zich fatsoenlijk gedraagt, dan
gedraagt de woonwagenbewoner zich
ook fatsoenlijk."
Voor de drang van de provincie om
grote kampen te verkleinen en her en
der kleine kampjes de grond uit te 'stam
pen' - want op die manier zouden de
woonwagenbewoners en de burgers in
de ogen van de provinciale bestuurders
beter integreren - hebben de bewoners
van het Trekvaartplein geen begrip. Met
talrijke praktijkvoorbeelden verhaalden
zij gisteren over de ellende van mensen
die naar zo'n kleiner kamp verhuisden.
Mensen die naar het kleine kamp in de
Stevenshof vertrokken - vijftien stand
plaatsen zonder belangrijke voorzienin
gen als een clubhuis - kwamen met
'hangende pootjes' terug. Ze hadden in
het kleine kamp weinig aanspraak en
durfden hun kinderen niet door de wijk
te laten lopen. „In de woonwagens in de
Stevenshof wonen nu burgers", merkte
één van de bewoners op. „We hebben
slechte ervaringen met kleine kampjes",
verklaarde Annie Offenberg.
„Ik heb er totaal geen geloof in", zei
ook F. van Esch. „Dit clubhuis hier aan
het Trekvaartplein is voor ons ons be
staan. Mensen uit de stad komen hier
gezellig bingo spelen, voetballen en wij
worden uitgenodigd voor feestjes in de
stad. Als wij straks in die kleine kampjes
worden gedrukt, waar geen clubhuis is,
dan wordt het grote ellende. Dan zijn we
weer tien jaar bezig voordat we een klein
beetje worden geaccepteerd."
Zijn broer N. van Esch waarschuwde
ervoor dat het afbreken van het Trek
vaartplein, gevolgd door het opbouwen
van relatief dure standplaatsen rampza
lig zou zijn. „Als ik dan een optelsom ga
maken - huur van de wagen, huur van de
standplaats, gas, water en licht - kom ik
op twaalf-, dertienhonderd gulden per
maand uit. Als we naar dure vakken
moeten, gaat de woonwagenbewoner
weer terug naar af. Weet u wat we dan
gaan krijgen. Dan kruipen er weer men
sen in een caravan. We hebben het hier
prima naar ons zin, de kinderen zitten
allemaal op school, rhaar wat gebeurt er
met hun opleiding als de mensen weer
gaan zwerven?"
reserve of voorbehoud over de
bezuinigingsvoorstellen ge
hoord", schrijft Vergeer in een
open brief aan Groen Links.
Het bestuur van Groen Links
echter kondigde vorige week op
een ledenvergadering aan, drie
referenda te willen uitlokken
over bezuinigingsplannen van B
en W. Over kortingen op het
schoolzwemmen, emancipatie
onderwijs en noodopvang zou
de Leidse bevolking zich in een
referendum moeten kunnen
uitspreken, vindt het bestuur.
De SP vindt de drie onder
werpen die Groen Links koos
voor een referendum 'volstrekt
willekeurig'. „Jullie opstelling
zaait verdeeldheid tussen ver
schillende groepen getroffe
nen", aldus Vergeer in zijn brief.
„Wordt het niet eens tijd dat
Groen Links zelf laat zien waar
het staat?"
Lezing over
nieuwe oosterse
geneeswijze
Dirk Oellibrandt, directeur van
en leraar aan de Internationale
Shiatsu School (ISS) afdeling
Nederland begint donderdag 26
januari om 20.00 uur aan een
lezing over en een demonstratie
van Shin-Tai, een nieuwe oos
terse geneeswijze. De lezing en
de demonstratie worden gehou
den in het conferentie- en re
creatiecentrum Korte Vliet,
Vlietweg 5 in Leiden, tel: 071-
766940. Voor verdere informa
tie: 071-225129.
leiden caroline van overbeeke
De Leidse universiteitsraad wil
het bedrag halveren dat jaarlijks
wordt gereserveerd voor het
lustrumfeest van het jaar 2000.
Niet twee ton per jaar maar één
ton mag voor dit feest worden
apart gehouden. Daarnaast
moet het college van bestuur
nog eens goed kijken naar de
manier waarop kan worden be
zuinigd op de mensae, het
Sportcentrum en het Leids Aca
demisch Kunstcentrum (LAK).
Daarover moet worden over
legd met deze instellingen. Voor
kinderopvang voor werknemers
van de universiteit moet boven
dien 50.000 gulden extra ko
men.
Dat is de uitkomst van de dis
cussie over de begroting van de
Leidse Rijksuniversiteit gister
avond in de universiteitsraad.
Collegelid J. Waldus kondigde
aan nog eens goed naar de ver
schillende bezuinigigingsmoge-
lijkheden te kijken.
Waldus wil nog dit jaar twee
miljoen gulden bezuiningen,
maar daarbij het onderzoek en
onderwijs van de universiteit
ontzien. Waldus waarschuwde
wel voor de penibele financiële
situatie waarin de Leidse uni
versiteit in de nabije toekomst
dreigt terecht komen. „Dit is
geen opzettelijke 'tekort-begro
ting' voor minister Ritzen. We
zijn echt structureel aan het
vastlopen. De situatie is zorge
lijk."
De Leidse universiteit teert
nog op financiële 'reserves' van
zo'n 80 miljoen gulden. Dit
spaarpotje raakt echter hoe lan
ger hoe leger. Volgens een me
dewerker van de afdeling finan
ciën is dit geld binnen twee jaar
op.
en» aad rietveld
Weinig geloof in werkgelegenheidsplan Leiden
de", beet zij Halfwerk toe.
Maar Halfwerk was bepaald
de enige niet, die zich kritisch
uitliet over het werkgelegen
heidsverhaal van de gemeente.
W. Deelen van de ambtenaren
bond Novon vroeg zich af,
waarom B en W in hun voorstel
geen rekening houden met de
'opbrengst' van die 1600 extra
banen. De gemeente betaalt
tien procent van elke sociale
uitkering en zou door al die ex
tra banen bijna drie miljoen
gulden per jaar besparen. Maar
dat bedrag is in de nota Investe
ren in werk niet terug te vinden.
„We wilden ons niet bij voor
baat rijk rekenen", zei wethou
der Koek.
Halfwerk hechtte in ieder ge
val weinig waarde aan de belof
te van meer werk. „Ongeacht
deze bezuinigingen komen er
toch nieuwe werkgelegenheid,
bijvoorbeeld bij het station en
het Medipark. Als je dat uitsluit,
wat blijft er dan over van die
1600 banen", wilde hij weten.
„Het is te vroeg om onze plan
nen nu al dermate sarcastisch
en cynisch uit te leggen", vond
wethouder Koek. Maar Half
werk merkte koeltjes op, dat hij
nog helemaal niet sarcastisch
was geweest.
Zekere ontslagen
Ook op een bijeenkomst die gis
teravond in het stadhuis werd
gehouden plaatsten insprekers
kanttekeningen bij het werkge
legenheidsbeleid. ,,U ruilt onze
kere arbeidsplaatsen in voor ze
kere ontslagen", zei directeur A.
Flapper van de Leidse Welzijns
organisatie, die 400.000 gulden
moet inleveren bovenop de be
zuinigingen die toch al waren
afgesproken. Dat kost zonder
meer banen, aldus Flapper.
En directeur W. Brandhprst
van de stichting Werkgelegen
heid constateerde dat de bezui
niging die de gemeente zijn
club wil opleggen - 175.000 gul
den - hoger is dan de subsidie
die de stichting ontvangt. „Dan
lijkt het erop dat wij de ge
meente gaan subsidiëren. Dat
zal wel niet de bedoeling zijn.
Want dat zou voor ons het ein
de betekenen. En wij helpen wel
150 a 200 mensen per jaar aan
een baan."
Maar zelfs bij een lagere be
zuiniging, zei Brandhorst, kun
nen de gevolgen voor de stich
ting desastreus zijn. „Voor elke
gulden die de gemeente ons
geeft legt het Europees Sociaal
Fonds er maximaal een gulden
bij. Een bezuiniging van de ge
meente telt voor ons dus dub
bel." Hij vroeg zich af of daar
mee rekening was gehouden bij
het opstellen van de plannen.
Geen van de vijf aanwezige wet
houders kon daar antwoord op
geven.
Wethouder J. Walenkamp zei
slechts, dat B en W de stichting
Werkgelegenheid hadden 'aan
geslagen', omdat dat zo'n sterke
organisatie is. „Een hoop maat
regelen in ons bezuinigingsplan
durven wij voor te stellen, om
dat we weten dat de organisa
ties waar wij op korten dat kun
nen opvangen."
Zowel de stichting Werkgele
genheid en de LWO als de orga
nisaties voor noodopvang Bin
nenvest, Cortana en Cassandra
gaven echter aan, dat zij de
klappen die de gemeente Lei
den wil uitdelen niet zonder
schade kunnen opvangen. „U
wilt iets doen aan de opvang
van dak- en thuislozen, maar
dat wordt weer beknibbeld op
crisisopvang. Maar daar bestaat
al een enorm capaciteitspro
bleem", zei W. Bots van de
stichting Binnenvest. De orga
nisaties voor noodopvang zou
den samen 200.000 gulden min
der krijgen. „Dat is niet zo'n
handige zet van de gemeente",
zei Bots.
