Zending heeft
toch toekomst
nü
Liljl
llË^frTli
=f| jf
Inir
Kerk Samenleving
'Ik ben er niet om
de mensen te aaien'
M\U\
DONDERDAG 19 JANUAR11995
REDACTIE «DICKV
BUITENLAND KORT
Pinksterkerken
Pinksterkerken in Latijns-
Amerika maken een explo
sieve groei door. Hoe de tra
ditionele protestantse kerken
in Latijns-Amerika op die
groei moeten reageren, is
'één van de spannende vra
gen' die aan de orde komen
op de derde assemblée van
de Latijnsamerikaan.se Raad
van Kerken (CLA1), van 25 ja
nuari tot 1 februari in het
Chileense Concepción. Vol
gens drs. W. van Laar van de-
Nederlandse Zendingsraad,
die namens de Nederlandse-
Raad van Kerken de vergade
ring bijwoont, zou rond de-
eeuwwisseling 'wel eens een
derde van alle Latijnsameri-
kanen protestant kunnen
zijn'. De pinkstergemeenten,
die door de Verenigde Staten
werden geïntroduceerd om
een tegenwicht te bieden aan
de progressieve katholieke
basisgemeenschappen, zijn
uitgegroeid tot een brede
volksbeweging, die in het he
le continent vaste voet aan
de grorid heeft gekregen.
Servisch-Orthodox
De beide leiders van de mos
lims en de rooms-katholie-
ken in Bosnië-Herzegowina
hebben de Servisch Ortho
doxe Kerk aangeboden sa
men te werken. Dat deelde
de Bosnische ambassadeur
in de Zwitserse hoofdstad
Bern, prof. Muhamed l i
lipovic, gisteren in Bern mee
na afloop van een bespreking
met afgevaardigden van het
Zwitserse parlement. De lei
der van de moslims. Reis
Mustafa Ceric, en de rooms-
katholieke kardinaal van Sa
rajevo, Vinko Puljic. spraken
uit dat zij elkaar willen hel
pen vernietigde kerken en
moskeeën op te bouwen. Ze
boden ook de, eveneens bij
de besprekingen aanwezige,
servisch-orthodoxe bisschop,
Atanasije Jevtic, aan zich in
te zetten voor de terugkeer
van servisch-orthodoxe
priesters in Bosnische ge
meenten.
Dialoog
De door het Vaticaan afge
zette Franse bisschop Jac
ques Gaiilot blijft bereid om
met de rooms-katholieke
kerkleiding in dialoog te tre
den. Dat zei de 'rode bis
schop' gisteren in een inter
view met het katholieke Bel
gische dagblad La libre Belgi-
que. Als er vanuit Rome een
voorstel voor bemiddeling
zou komen, het liefst door de
Belgische kardinaal Godfried
Danneels, zou hij dat aanne
men, zo meldde Gaiilot. Het
secretariaat van Danneels
weigerde elk commentaar op
het bericht.
'Kerken zijn partners geworden
Zending is niet meer wat het geweest is, en dat is maar
goed ook. Toch heeft de zending als zodanig toekomst.
Want 'hoewel het begrip een andere inhoud heeft gekre
gen, zal de kern van de zaak blijven bestaan'. Dit hield
dominee Aart Verburg zijn gehoor voor op de gemeente
avond van de XWO-groep (Zending, Werelddiakonaat en
Ontwikkelingssamenwerking) in Oegstgeest.
OEGSTGEEST MONIQUE VAN EEDEN
Verburg is docent agogische
vakken aan het Hendrik Krae-
mer Instituut in Oegstgeest. In
die functie bereidt hij mensen
voor op eèn kortere of langere
periode van wonen en werken
op het zuidelijk halfrond. Ver-
burg kan er zelf uit eigen erva
ring over vertellen, want hij was
zes jaar lang studentenpredi-
kanl in Surabaya.
'Zending is communiceren
dat God met ons leven te ma
ken wil hebben', stelde de do
cent vast. Voor hem ligt de kern
van de boodschap in 'de recht
vaardiging van het geloof. Tij
dens zijn studie theologie leek
het hem nog een dogmatisch
begrip, maar pas toen hij zelf
ging preken merkte hij wat het
voor hem in de praktijk bete
kende: dat je voor God een
waardevol mens bent, onafhan
kelijk van je opleiding, status of
karakter.
Dat de zending in de loop van
de tijd van inhoud is veranderd,
is wel duidelijk. Vroeger was
zending vooral kerken stichten
en uitbreiden, maar dat is nu
niet meer nodig. De kerken zijn
zelfstandig geworden. Verburg:
„We kunnen nu verder gaan
met het uitwisselen van mensen
en ideeën. Zending in alle zes
de continenten, dat houdt in
dat er een wisselwerking is. De
kerken hebben geen moeder-
/dochter-relatie meer, ze zijn
partners geworden."
De 'zending in zes continen
ten' heeft wel degelijk toekomst,
want de essentie ervan ligt
hierin: als je een bepaalde over
tuiging hebt, wil je die op een
gegeven moment uitdragen.
„De moderne zending is als een
waaier, één geheel van allemaal
verschillende facetten, ledereen
mag zich bezighouden met het
facet dat hem het meest aan
spreekt: onderwijs, scholing,
Max Havelaar-koffie, of soep
brengen aan de buurvrouw. Het
multidimensionele zendingsbe
grip heet dat. Daar kun je een
eind mee komen."
Raad van Kerken tegen uitzetten
asielzoekers naar veilige landen
van de Eerste Kamer schrijft ds.
W. van der Zee, secretaris van
de Raad, dat het wetsvoorstel
een aantasting is van 'het asiel
rechtsysteem, zoals zich dat in
de afgelopen decennia op basis
van aangegane verdragsver
plichtingen heeft ontwikkeld'.
De Nederlandse overheid heeft
de plicht om te garanderen dat
vluchtelingen vanuit een veilig
geacht derde land niet naar een
niet-veilig land worden doorge
stuurd, vindt de Raad.
De Raad van Kerken in Neder
land wil dat de Eerste Kamer
niet instemt met het uitzetten
van asielzoekers die via een vei
lig geacht 'derde land' naar Ne
derland zijn gekomen. Een
wetsvoorstel dal dat mogelijk
maakt ligt bij de Senaat. De
Tweede Kamer keurde het on
langs goed.
In
i brief a
de voorzitter
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen te Ridderkerk (Bolnes): J.
het Lam te Dirksland.
Aangenomen: naar Ommeren (toez.):
drs. W.F. Sulimma, kandidaat te
Utrecht.
Bedankt: voor KATWIJK AAN ZEE
(Pnifilwijk): M. Goudriaan te Arne-
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Rotterdam Centrum (in
samenwerking met de deputaten ker
kelijke arbeid onder studerenden van
de classis Rotterdam) als studenten-
te Duivendrecht (part-time), die dit
beroep heeft aangenomen.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Heemse: H. Jagersma ti
Veenendaal.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Middelburg-Centrum:
A.J. Gunst te Tholen, die bedankte
voorTncht-Geldermalsen.
Bedankt: voor Aalburg: P. Melis te
DE ROEPING
Zoeterwoude was voor hem de ideale ge
meente. En toch ruilt dominee J.R. Wolthaus
dit dorp deze maand in voor 'grote buur* Lei
den. Op 29 januari wordt hij bevestigd als vas
te predikant van de Vredeskerk, een wijkge-
meente van hervormden en gereformeerden
die hij zal delen met ds. S. Bloemert. Geboren
op 27 augustus 1943 bezocht Wolthaus de
mulo en vervolgens de Pedagogische Acade
mie. Hij had altijd al veel belangstelling voor
bijbel en christendom en besloot een aanvul
lend examen klassieke talen te doen, zodat hij
theologie kon gaan studeren in Leiden. Tij
dens zijn studie gaf hij godsdienstles op een
middelbare school en ook toen hij dominee
werd in Aarlanderveen (1976) bleef hij in
deeltijd lesgeven. In 1979 kwam Wolthaus
naar de hervormde gemeente van Zoeterwou
de. De verhuisdozen in de kamer en de door
dringende verlucht in de opgeknapte pasto
rie, markeren bijna zestien jaar later een
'nieuw begin' in Leiden.
„Atheïsten fascineren me.
Ze werpen dezelfde vragen
op als kerkmensen: wat is
de zin van het leven, waar
om is er zoveel lijden in de
wereld, waar is God? Ieder
een wil dat weten. Ik praat
graag over de grens tussen
geloven en niet geloven.
Over wat het evangelie voor
mensen betekent. Voor mij
is er dan ook geen. verschil
tussen kerkmensen en
atheïsten; ze gaan allemaal
dood en worden allemaal
wel eens verliefd.
Kerkmensen zijn niet be
ter dan onkerkelijken. In
Zoeterwoude had ik buiten
de kerk een hele kring van
niet-gelovigen die ik be
zocht om met ze over de
godsdienst te praten. Bij
zo'n gesprek gaat het mij
erom dat ze iets van het
christelijk geloof oppikken,
niet om ze naar de kerk te
lokken. Ik ben er niet om de
mijn doel om de kerk vol te
krijgen, maar om contact
met de mensen te hebben.
De kerk is toch geen voet
balstadion.
Zoeterwoude was voor
mij de ideale gemeente. De
gemeenteleden waren ont
zettend enthousiast en or
ganiseerden veel. Er was
een cantorij, een koperbla-
zersgroep, een literaire
kring. En 'Samen op weg'
liep erg goed. Maar ik vind
het interessanter om met
de katholieke kerk of bij
voorbeeld islamieten of
atheïsten samen te werken.
De verschillen tussen her
vormden en gereformeer
den zijn zo klein. Met ka
tholieken hebben we in
Zoeterwoude veel oecume
nische diensten gehad en
dat was erg leuk. Tot de bis
schop ingreep, die vond het
te ver gaan.
Op een gegeven i
dacht ik: nu moet er maar
eens een andere dominee
in Zoeterwoude komen. De
mensen die ik had gedoopt,
werden ook door mij ge
trouwd. Als je zo lang op
een standplaats blijft, ga je
er toch teveel je eigen stem
pel op drukken, terwijl de
gemeente door moet groei
en. Ik heb veel geleerd in
Zoeterwoude en die erva
ring ga ik nu in Leiden ge
bruiken. Het lijkt me leuk
om met dominee Bloemert
een team te vormen, ook
omdat ik nog nooit met een
vrouwelijk dominee heb sa
mengewerkt.
Maar eerst moet ik luiste
ren, kijken, kennismaken.
En ook proberen de men
sen hier een beetje lief te
hebben."
OPGAVE
1
B
O
R
U
P
I
A
N
2
A
S
R
P
O
D
O
K
3
A
E
P
I
R
S
L
4
G
K
E
R
A
E
N
T
5
S
N
C
H
S
U
W
M
6
M
I
A
K
A
R
D
O
7
T
B
A
D
S
T
A
8
C
L
E
O
D
W
N
E
9
H
M
A
E
R
O
M
T
10
P
E
L
A
L
A
G
N
11
P
O
I
L
E
K
T
A
12
M
K
O
A
K
N
E
R
13
A
G
H
E
N
D
E
A
14
L
B
ij
E
B
E
N
L
CITAAT
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar be
neden en van links naar rechts
een citaat.
Horizontaal:
1. kleur; 2. geest; 3. maand; 4.
dagblad; 5. schrikachtig; 6. Ja
pans behendigheidsspel; 7. ge
noeg; 8. grappenmaker;-9. nar-
renstok; 10. kwelling; 11. dans;
12. zware hamer; 13. aanteken
boek; 14. De Heilige Schrift.
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL
dalpit
er-t-n-do
sake-amor
e-alibi-e
medelijden
-gade-
toverheks
e-egaal-t
lire-asla
en-l-s-ur
roshit-
Of RECHTER
Mr. Jesse vari Muylwijck
IllllJii
i
i
Uil UK
asJEE, ÏK HEB DRiE SÏ6AR.EKJZA-KEM
MBT LOKETTENJ V/AM K06ELVR.IJ
BOES
356443 HET WEER
Zachte weer houdt aan
De Atlantische machine blijft voor
lopig op volle toeren draaien. In de
buurt van IJsland ligt een grote
centrale depressie, die als sturend
systeem fungeert voor verschillen
de kleinere storingen, die in rap
tempo de oceaan oversteken en de
komende dagen onstuimig weer
brengen boven West-Europa. Giste
ren viel het met de verwachte re
gen erg mee. Het front vertraagde
boven ons land, maar de meeste
neerslag was er toen al uitgeperst.
Boven de westelijke kuststrook was
de achterkant van de bewolkings-
band goed zichtbaar en ze ver
plaatste zich nauwelijks.
Boven zee heerste duidelijk ander
weer. Kijkend in westelijke richting
was een wolkenvrije zone te zien,
maar aan de horizon doken de
massieve gestalten van stapelwol
ken op. Op de satellietfoto bleek,
dat de buien voorlopers waren van
een hele armada van winterse bui
en, die in een lange baan van de
zuidpunt van Groenland tot aan on
ze kust reikte. De buien zijn op de
foto zichtbaar in de vorm van hon
derden witte vlekjes, die in het zog
van de 'depressiekrul' bij IJsland
naar de West-Europese kusten worj
den verscheept.
Met alle activiteit op de oceaé
loven de weerfoto's ook de komen
de dagen een fraaie impressie te
geven van onze rusteloze atmos
feer. Echte liefhebbers raad ik aan
de wolkenplaatjes op video te ver
zamelen en zo mogelijk achter el
kaar af te draaien. Zo'n wolkenfilm
geeft leerzame informatie over het
stromingspatroon van weersyste
men. In de operationele weerdienstj j
zijn de visuele beelden een dank
baar studie-object. Vooral klein
schalige systemen, zoals buien
klonters of golfjes in een wolken
band kunnen een weersverwach
ting op het laatste moment doen
mislukken en dan zijn de plaatjes
van de satelliet een uitkomst.
Het wisselvallige en relatief zachte
weer houdt aan - zeker nog tot be
gin volgende week. Komende
nacht passeert een randstoring v
de IJslandse depressie met regen
en veel wind. Zaterdag of zondag
wordt die procedure herhaald. Tus
sen de bedrijven door is het rede
lijk weer met opklaringen en een
enkele bui. De temperatuur
schommelt tussen 2 en 7 graden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
elders
Denemarken:
Tamelijk
den met regen maar
daag m het zuiden o
en toe zon en droog.
XBUKpW,e'
Engeland, Schotland,
Wisselvallig weer. Vandaag
af en toe regen
den veel wind. Morgen wisselend be
wolkt
karakter. Middagtemperatuur in het
gemeen rond 5 graden.
België en Luxemburg:
Vandaag eerst
wolkenvelden j
en tijdelijk veel wind. Mai
van 2 graden in de Ardennen tot 7 langs
de kust; morgen iets hogere temperatu-
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag in de oostelijke departementen
en morgen in het westen kans op wat
zon; verder flink wat wolkenvelden. In
de westelijke departementen regent het
nu en dan en valt plaatselijk veel neer
slag. In de Jura en Vogezen gaat het
morgen enige tijd sneeuwen. Vandaag
langs de kust veel wind. Middagtempe
ratuur vandaag van 12 graden in de Ven-
de'e tot 4 rond Straatsburg. In de Jura
en Vogezen temperatuur op 1000 meter
in de loop van morgen iets boven nul.
morgen ook
plaat- station weer
selijk regen. Vooral in het noordwesten
plaatselijk veel neerslag en een harde Amsterdam halfbew.
wind. Aan de Costa's in het zuidoosten DeBiit waarbew
en oosten tot morgenavond droog en ge- halfbew.
regeld zonneschijn. Maxima aan de Cos- Eelde zwaarbew
15 graden bij Gerona tot rond ^.ndl!0!!n
VRIJDAG 20 JANUARI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.37 Zon onder 17,03
Maan op 21.46 Maan onder09.43
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05.20 17.30
Laag water 01.06 13.24
Weerrapporten 18 januari 19 uur:
17 z
Canarische Eilanden:
Vooral aan de noordkant van de eilanden
wolkenvelden en mogelijk regen. Aan de
zuidstranden perioden met zon. Middag-
temperatuur circa 21 graden.
Rotterdam half bew.
Athene
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Langs de westkust tijdelijk veel
wind. Middagtemperatuur van 9 graden
bij Lyon en Bordeaux tot rond 12 langs
de zuidkust en aan de voet van de Pyre
neeën. Temperatuur op 2000
het algemeen
Italië:
In het algemeen veel bewolking en in de
bergen boven de 1000 meter sneeuw,
elders buiige regen. Temperatuur op
2000 meter rond -4 graden. Morgen op
veel plaatsen weer opklaringen. Middag-
temperaturen van plaatselijk 4 graden in
de Po-vlakte tot 15 graden op Sicilië.
Duitsland:
Eerst nu en dan zon en op veel plaatsen
droog. Morgen vooral in het westen flink
wat wolkenvelden en toenemende kans
op regen, in het zuiden föhn. Middag
temperatuur vandaag van +6 in het wes
ten tot -2 rond Berlijn; morgen vooral in
het zuiden hogere maxima. Tempera
tuur op 1000 in het middelgebergte ge
leidelijk oplopend tot +6 graden, op
1500 meter in de Zuidduitse Alpen tot
7,
Zwitserland:
Vandaag flinke opklaringen. Morgen van
het westen uit toenemende bewolking,
vanaf 1200 meter gevolgd door sneeuw
Maxima rond 4 graden, vandaag in Tes-
sin hoger. Temperatuur op 2000 meter
eerst rond -6 graden, morgen iets hoger.
Oostenrijk:
Vandaag bewolkt en plaatselijk sneeuw.
Morgen in het oosten flink wat opklarin
gen; in het westen later opnieuw be
wolkt maar tot de avond droog. Tempe
ratuur op 2000 meter vandaag rond -7
graden, morgen vooral aan de noord
flank van de Alpen beduidend hoger.
Brussel
Cyprus
half bew.
regenbui
w 1 13 9 0 6
Klagenfurt
19 13 60
16 7 03
14 7 00
-11 -16 00
•1 -8 0.0
Casablanca zwaar bew
Johannesburg halfbew./
,1 34 23 00
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgever Damiate bv
DIRECTIE B M Essenberg. G P Arnold (adj).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Frans
Nypels. Henlt van der Post (ad|)
OMBUDSMAN RD Paauw. tel dag 9 30-
1 30 uur 071-356215.0
Advertenties071-323508
Fam benchten 071-323508
Redactie071-321921
ADVERTENTIES
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Tel 071 -128030 txj vooru.tbet (ind BTW)
per acc giro autom bet
ƒ31.05 30.05
87,70 I 86.70
337,55 336.55
XE
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZÓRGING
