NS nemen deel aan
Europees glasvezelnet
Oranjeclubs ontstijgen het koekhaptijdperk
Binnenland
JÉ-
'Studeren moet ingericht
als een drietrapsraket'
Prehistorisch experiment met
rake klappen van start gegaan
Voortaan zonder wapenstok
Medicijnen helemaal niet
zoveel duurder dan elders
Korter werken staat
centraal in CAO's
DINSDAG 17 JANUAR11995
Veel publiek bij begrafenis Kaland
•w
grote publieke belangstelling gisteren
voor de begrafenis van oud-CDA-senator Ad Kaland. Vorige week
woensdag overleed de 72-jarige Kaland in zijn woonplaats Zoutelan-
de. Hij werd begraven in Middelburg, waar hij gemeenteraadslid en
wethouder was. foto anp frans van der linde
Tankers botsen op Hollands Diep
Willemstad Op het Hollands Diep bij Willemstad zijn
gen vroeg een tanker uit België en een uit Duitsland met elkaar
in botsing gekomen. Ook een coastqr is geraakt. Volgens de poli
tie te water zijn er geen slachtoffers en bestaat er geen gevaar
voor het milieu. Het Duitse schip liep een lek boven de waterlijn
op. Het gat is inmiddels gedicht. De oorzaak van de aanvaring is
nog onbekend. De aanvaring had geen gevolgen voor het overi
ge scheepvaartverkeer.
Antillen gaan crimineel geld opsporen
Willemstad» Vijf fiscale experts uit Nederland helpen de Antilli
aanse regering met het opzetten van een fiscaal fraudeteam dat
geld moet opsporen dat is verdiend met de drugs- of wapenhan
del. De experts zetten een nieuwe afdeling binnen de Antilliaan
se Belastingdienst op, zo heeft de Antilliaanse minister van fi
nanciën, Ys, gisteren bekendgemaakt. Het duurt nog drie jaar
voordat het team operationeel is. Volgens Ys wordt ook de bank
sector die zich bezighoudt met de offshore onder de loep geno
men. Deze sector heeft zich op de Antillen sterk ontwikkeld.
Wethouder hoeft vrouw niet te betalen
lelystad De voormalige wethouder A. Gundersen van Almere
hoeft geen schadevergoeding te betalen aan een vrouw uit deze
stad, die zegt dat ze door de wethouder is verkracht. Dat heeft de
rechter in Lelystad bepaald in het kort geding dat de Almeerse
tegen Gundersen had aangespannen. Hoewel Justitie de straf
zaak tegen de ex-wethouder heeft geseponeerd, houdt de vrouw
vol dat hij haar in mei 1993 heeft verkracht. Ze wil 50.000 gulden
smarlegeld.
Hoog bezoek uit Indonesië
den haag De opperbevelhebber van het Indonesische leger, ge
neraal Feisal Tanjung, brengt volgende week een bezoek aan
Nederland om de 'goede banden' tussen beide landen aan te ha
len. Hij spreekt met premier Kok, minister van defensie Voor
hoeve en chef-defensiestaf Van den Breemen. Generaal Tanjung
is uitgenodigd door Van den Breemen. Zijn voorganger, generaal
Van der Vlis, bracht vorig jaar een bezoek aan Indonesië.
Ook Mahdia moet naar Parijs, terug
gasselternijveen» Het Frans-Algerijnse meisje Mahdia (13) is te
ruggestuurd naar Parijs. Het meisje had hier asiel aangevraagd
nadat ze haar zomervakantie had doorgebracht bij een Neder
lands gastgezin. Ze wilde niet naar huis omdat ze zou worden
mishandeld door haar pleegmoeder, tevens haar tante. Haar 7-
jarige nichtje Hadjira, dat ook bij een gastgezin logeerde, wilde
om die reden ook niet terug. Zij werd vorig najaar door de Ne
derlandse kinderrechter naar Parijs gestuurd en onder toezicht
geplaatst van de Franse kinderbescherming.
amsterdam
Het wetenschappelijk onderwijs
moet niet in twee, maar in drie
fasen worden verdeeld. Univer
siteiten moeten een strenge se
lectie toepassen als studenten
aan een volgende fase willen
beginnen. Dat schrijven de on
derzoekers P. Baggen en I. Weij-
ers in hun boek 'De Toekomst
van de Universiteit'. Ze zijn-ver
bonden aan de vakgroep Alge
mene Pedagogiek van de Ka
tholieke Universiteit Nijmegen.
Ze willen het hoger onderwijs
inrichten als een soort drie
trapsraket. Zo'n stelsel moet
veel meer rekening houden met
de individuele kwaliteiten van
studenten, en dient te voorko
men dat mensen na vele jaren
zonder diploma en met veel
frustratie afhaken.
In de eerste fase (twee tot vier
jaar) hebben studenten veel
keuzevrijheid. Ze kunnen uit-
Veel verzet tegen
windmolenplan
Waddenzeekust
Bij de start van een prehisto
risch experiment zijn gistermid
dag in Eindhoven rake klappen
gevallen. Enkele actievoerders
van de internationale dieren
rechtenorganisatie Peta ver
stoorden een korte ceremonie
en drongen vervolgens door tot
op het terrein waar de proef
wordt gehouden. Een van de
medewerkers van het prehisto
risch openluchtmuseum Muse-
on Eindhoven sloeg de demon
stranten even later naar buiten.
Ook daarna weigerden de ac
tievoerders van Peta te vertrek
ken. De politie hield daarop
acht van hen aan wegens 'erf-
vredebreuk'. De acht werden in
de loop van de dag weer vrijge
laten
Kort na het middaguur trok
ken zes mensen, onder wie vier
vrouwen, zich voor ongeveer
twee maanden terug in een na
gebootst dorpje uit de Ijzertijd.
Over veertien dagen voegt zich
een Franse archeoloog bij hen.
De groep wil de komende tijd,
verstoken van alle hedendaagse
voorzieningen en comfort, le
ven /.oals dat in de prehistorie
het geval was. Een dergelijk
langdurig experiment in de win
ter heeft niet eerder in Neder
land plaatsgevonden.
Voordat het zestal zich terug
trok, stookten ze op prehistori
sche wijze een vuurtje. Achter
blijvers luidden de groep uit
met muziek en offers. Een me
tershoge houten wal sluit het
onderkomen van de groep, een
greppelboerderij en bijbehoren
de schuren, van de buitenwe
reld af. De actievoerders van Pe
ta verzetten zich met name te
gen het slachten van vee. De or
ganisatie bood eerder aan om
dieren te ruilen tegen vers fruit
en groenten. De deelnemers
aan het project gingen hier niet
op in. Overigens is het niet de
bedoeling te slachten zoals dat
in de ijzertijd gebeurde. Ook in
het prehistorisch dorp gelden
wat dat betreft namelijk de
strenge regels van de twintigste
eeuw. Dat betekent dat er een
keurmeester aan te pas moet
komen.
De proef vergde een voorbe
reiding van ruim twee jaar. De
deelnemers willen middels het
experiment meer inzicht krijgen
in de manier waarop de mens
in de Ijzertijd leefde. Ook zijn ze
benieuwd hoe het sociale
drag in zo'n kleine groep j
onder deze omstandighei
ontwikkelt. De opgedane ei
Mogelijk belangrijke schakel tussen mobiele telefoonnetten
Elf Europese spoorwegmaatschappijen, waaronder de
Nederlandse NS, willen binnenkort beginnen met de
aanleg van een Europees glasvezelnetwerk. Dit opent de
weg voor de spoorwegmaatschappijen om ook interna
tionaal te concurreren met de landelijke PTT's.
het glasvezelnet een belangrijke
schakel kan worden tussen mo
biele telefoonnetten.
NS werken al samen met een
aantal grote energiebedrijven
aan een tweede Nederlands
netwerk voor gewoon spraak-
verkeer. Dat doen ze via het
speciaal daarvoor opgerichte
bedrijf EnerTel, dat samenwerkt
met het Amerikaanse BellSouth
en de kabelexploitanten in Ne
derland. EnerTel wil uiterlijk
vanaf 1998 operatief zijn en PTT
Telecom concurrentie gaan
aandoen.
Het ligt voor de hand dat
EnerTel een belangrijke gebrui-
Het samenwerkingsverband van
Europese spoorwegmaatschap
pijen heet HER. Dat staat voor
Hermes Europe Railtel. Gisteren
is bekend gemaakt dat het de
bedoeling is om het nieuwe Eu
ropese glasvezelnet aan derden
aan te bieden als 'telefoonmaat
schappij voor andere telefoon
maatschappijen'.
Als doelgroep denkt HER vol
gens een woordvoerder aan Eu
ropese PTT's, maar gezien de li
beralisering in Europa kunnen
het ook concurrenten zijn. Te
vens werd gisteren gesteld dat
ker kan worden van het nieuwe
Europese glasvezelnet. De eer
der aangehaalde woordvoerder
van HER sluit dat dan ook be
paald niet uit.
De elf spoorwegmaatschap
pijen (Nederland. België, Groot
Brittannië, Duitsland, Frankrijk,
Spanje, Italië, Zwitserland, De
nemarken, Zweden en Oosten
rijk) hebben elkaar gevonden in
de gezamenlijke onderneming
Hitrail. Om de nodige techni
sche ervaring in huis te halen, is
vervolgens samenwerking ge
zocht met het het Amerikaanse
telecommunicatiebedrijf GTS.
Dit samenwerkingsverband
wordt HER genoemd.
Eind vorig jaar is zes maat
schappijen gevraagd een offerte
in te dienen voor de aanleg van
een glasvezelnet. Het gaat om
Alcatel, AT&T, Ericsson, Nokia,
Northern Telecom en Siemens.
Naar verwachting valt in het
tweede kwartaal van dit jaar een
■^beslissing.
De Europese spoorwegmaat
schappijen hebben elk een even
grooi belang in'Hitrail. Voor de
NS gaat het om iets minder dan
tien procent. Hitrail heeft weer
tweederde van de aandelen van
HER in handen, hefgenoemde
Amerikaanse GTS de rest. HER
werkt nu aan een onderne
mingsplan, dat particuliere fi
nanciers over de streep moet
trekken om geld te steken in het
glasvezelnet.
De aanleg van het net zal drie
tot vier jaar duren. I let gaat om
een geavanceerd digitaal net
werk. dat in een latere fase kan
worden uitgerust met het zoge
noemde ATM. Dat is een tech
niek die het mogelijk maakt om
gegevens (data), spraak en
beeld als samenhangend pakket
eenlopende programma's vol
gen, die ze een paar maanden
van tevoren kiezen. Naarmate
die eerste fase vordert, werken
de studenten toe naar een af-
studeerprofiel.
De circa twee jaar durende
tweede fase komt meer overeen
met de huidige studierichtingen
en is alleen toegankelijk voor
studenten die in de eerste fase
een afstudeerprofiel kozen dat
is gericht op een zwaardere ver
volgstudie. De keuzevrijheid
van studenten in de tweede fase
is veel beperkter. In de derde fa
se kunnen de allerbeste studen
ten aan een proefschrift werken.
Die periode is vergelijkbaar met
de huidige tweede fase.
Selectie is een belangrijk on
derdeel van het model van Bag
gen en Weijers. Ze zijn tegen se
lectie aan de poort, maar vóór
selectie tijdens het verloop van
de studie.
Het plaatsen van twee- tot vier
honderd windturbines langs de
gehele Waddenzeekust en de
Afsluitdijk stuit in Friesland op
grote bezwaren van raadsleden,
ondernemers, milieu-organisa
ties'en bewoners. Grootste be
zwaar is de horizonvervuiling
die een lang lint van windmo
lens met zich meebrengt, zo
bleek gisteren tijdens een hoor
zitting in het provinciehuis te
Leeuwarden.
Maar er zijn ook andere be
zwaren, zegt de Friese Milieu
Federatie waarin 32 milieugroe
pen zijn vertegenwoordigd. Vo
gels zouden er last van hebben
als de windmolens pal aan de
kust staan. Als de molens iets
meer in het binnenland komen,
is dat probleem over. De pro
vincie Friesland beslist in mei.
den haag robin uitham
Een nieuw elan. Dat willen de twee
overkoepelende organisaties van Oran
jeverenigingen met hun fusie bereiken.
Naast praktische voordelen brengt de
nieuwe gezamenlijke bond meer een
heid in activiteiten rond het Oranjehuis
met zich mee. Bovendien moet er in de
multiculturele samenleving ook meer
worden gedaan om allochtonen bij ko
ninginnedag te betrekken.
,,We bundelen onze krachten", zegt
burgemeester J. Pommer van Ammer-
zoden, die kandidaat-voorzitter is van
de nieuwe Bond van Oranjeverenigin
gen. De Christelijke Bond van Oranje
verenigingen (1910) en de Federatie van
Oranjeverenigingen (1952) houden op
28 januari in de Rolzaal de oprichtings
vergadering voor de nieuwe bond.
„We hebben de naam dat we niet ver
der komen dan koekhappen, ringsteken
en zaklopen. Er is niks mis met die spel
letjes, maar de samenleving wordt
steeds multicultureler. We willen ook
mer, die i
deratie.
n allochtonen aanspreken,
en inbreng van andere cultu-
ereniging krijgen", zegt Pom-
j nog voorzitter is van de fe-
bond wil op plaatselijk ni
veau lesbrieven en voorlichtingsmateri
aal uitgeven over het verschijnsel Oran
jevereniging. „De Oranjeclubs in Ne
derland zijn uniek in de hele wereld.
Dat willen we uitdragen, ook aan ande
re culturen, in de hoop dat ze erbij be
trokken raken."
Aan de andere kant heeft de fusie ook
veel praktische voordelen. „Veel Oran
jeverenigingen vinden het moeilijk om
te kiezen bij welke koepel ze zich moe
ten aansluiten, de christelijke of de neu
trale. Hun achterban is vaak gemengd."
Dat bezwaar geldt nu niet meer. Van de
circa 1.500 Oranjeverengingen, zijn er
vierhonderd aangesloten bij de koepels.
Pommer heeft goede hoop dat het er nu
meer worden.
Om tot een betere organisatie te komen
gaat de nieuwe bond onder meer een
blad uitgeven, dat ter promotie een jaar
lang aan alle Oranjeverenigingen en ge
meenten wordt toegestuurd. „Verder
hebben we contacten gelegd met het
Nationaal Comité 4 en 5 mei. Zij moe
ten na 1995 ook advies uitbrengen over
hun functie. We hebben aangeboden
meer te gaan samenwerken. Veel plaat
selijke Oranjeverenigingen organiseren
ook 5 mei-feesten."
De nieuwe bond wil een soort informa
tiebureau vormen voor de aangesloten
verenigingen. „Ze kunnen dan bij voor
beeld informatie krijgen over de Oran
jegeschiedenis of over bedrijven die
speciale Oranje-artikelen leveren. We
willen meer service leveren." Zo is er al
een regeling met de BUMA over onder
andere auteursrecht op bladmuziek.
Oranjevereningen kunnen tegen een
laag tarief een muziekgroep laten optre
den.
Verder denkt de bond aan een collectie
ve WA-verzekering. „Veel Oranjevereni
gingen zijn ad-hoc-clubs. Ze organise
ren veel in korte tijd en hebben geen
rechtspersoon. Wij kunnen concept
statuten bieden en bij voorbeeld be
middelen bij de Kamer van Koophandel
of bij het verkrijgen van subsidie." De
bond is van plan regionale afdelingen
pp te richten die het contact met de le
den onderhouden,
Vooral in kleinere plaatsen zijn actieve
Oranjeverenigingen, geeft Pommer toe,
maar ook steden als Sittard, Haarlem,
Hoofddorp en Enschede hebben veel
Oranje-activiteiten. „Neem Rotterdam,
waarvan iedereen altijd zegt dat het een
'rooie' stad is. Toen de koningin daar
op werkbezoek was, was de belangstel
ling massaal."
De Christelijke Bond van Oranjevereni
gingen heft zichzelf op 27 mei op, na
haar 85-jarig jubileum. De federatie
houdt op 10 juni op te bestaan. De fu
sieplannen hebben zelfs van het ko
ninklijk huis positieve reacties uitgelokt.
Uit contacten blijkt dat de koningin hel
samengaan van de koepels toejuicht,
vertelt Pommer. Drie dagen na de op
richting van de nieuwe bond is een de
legatie uitgenodigd op haar verjaardag
op paleis I luis Ten Bosch.
ringen vormen te zijner tijd de Een politieman sprak gisteren met
basis voor een populair-weten een van de demonstranten,
schappelijk boekje en lesmateri- foto anp» koen suyk
Instituut verwerpt berekeningen Duitsers
den haag gpd
Dat
I r klopt niets van berekeningen
die zeggen dat medicijnen in
ons land veel duurder zijn dan
elders in Europa. Dit stelt het
Instituut voor onderzoek van
overheidsuitgaven (100) in een
vanmiddag verschenen rapport
De organisatie van genees
middelen-fabrikanten, Nefar
ma, had om het onderzoek ge
vraagd en heeft opgetogen gere
ageerd op het resultaat. „Dit
hebben wij altijd al gezegd",
zegt een woordvoerster.
Onlangs dreigde minister
Borst (VWS) wettelijk te zullen
ingrijpen als de betrokkenen
niet zelf zouden zorgen voor
een prijsverlaging. Volgens de
bewindsvrouwe liggen de prij
zen in Nederland bijna vijftig
procent hoger dan het Europees
gemiddelde. Voor dit jaar werd
een verdere stijging met zeven
procent voorzien.
Het IOO stelt nu dat de cijfers
waarop de minister zich baseert
onjuist zijn. Die berekeningen
zijn gemaakt door een Duits in
stituut. Dat gaf aan dat medicij
nen in ons land in 1993 bijna
vijftig procent duurder waren
dan elders in Europa. Eerder
becijferde de Europese consu
mentenorganisatie BEUG een
prijsverschil van 31 proce
was in 1988.
Beide onderzoeken waren
volgens het IOO slordig. Zo
werd ondermeer een verkeerd
BTW-percentage gebruikt. Alle
prijzen werden bij elkaar opge
teld, waarbij geen acht werd ge
slagen op het gebruik. Goedko
pe, algemeen werkende medi
cijnen werden grotendeels bui
ten beschouwing gelaten terwijl
die 25 procent van het gebruik
uitmaken. Verder werd alleen
gekeken naar prijzen bij de apo
theek, niet naar de industrie-
prijs. Winstmarges en bonussen
werden zo ten onrechte meege
rekend.
Er is inmiddels een Oosten
rijks onderzoek dat aangeeft dat
de prijzen van medicijnen in
ons land lager liggen dan in De
nemarken, Zwitserland en
Duitsland. Ook in Oostenrijk
betaalt de consument meer.
Het IOO stelt dat de medicij
nen in Nederland wel duurder
zijn dan in Zuid-Europa en En
geland. Volgens Nefarma is een
geneesmiddel hier nog onge
veer twintig procent duurder
dan elders in Europa. Dat prijs
verschil loopt echter jaarlijks te
rug. Dit jaar waarschijnlijk met
zo n vijf procent.
Rotterdam Een Rotterdamse parkeerwachter levert samen met haar collega onder protest een groot aantal handboeien en wapenstokken in. De
Rotterdamse parkeerwachters zijn het echter in het geheel niet eens met de maatregel, dat zij voortaan zonder stok en handboeien de straat op
moeten. Ze zijn daarom sinds gisteren in staking gegaan. Ze schrijven deze week geen bonnen uit. Het uitrusten van de parkeerwachter met stok
en handboeien is indertijd ingesteld maar gemeente, politie en justitie hebben de maatregel ingestrokken. foto anp ed oudenaarden
Voedingsbond FNV zet in op meer banen
voor minder overwerk, uitzend
krachten en invoering van agra
rische arbeidspools. Werkne
mers die hun baan verliezen,
kunnen daar dan in zodat ze
een vaste baan houden. Er
moeteft verder werkgelegen
heidsprojecten komen voor
langdurig werklozen.
In een agrarische sector als de
vleeswarenindustrie wordt een
loonsverhoging van 2,25 pro
cent geëist. Naleving van de
CAO blijkt in beide bedrijfstak
ken een heikel onderwerp. In de
land- en tuinbouw moeten
werkgevers die zich niet aan de
CAO houden, worden gestraft.
In de vleeswarenindustrie dient
te worden onderzocht hoe nale
ving van de bepalingen kan
worden gegarandeerd.
Als het aan de Voedingsbond
FNV ligt, krijgen werknemers
vanaf 50 jaar in de vleeswaren
industrie er een vrije dag in de
twee weken bij zonder er in in
komen op achteruit te gaan.
Voor werknemers van 55 jaar en
ouder vraagt de bond een extra
vrije dag per week. Op elke vijf
tig werknemers in de fabriek
moet een leerling worden aan
genomen.
De CAO-onderhandelingen
voor de tuinbouw beginnen op
30 januari, voor de landbouw
op 7 februari en voor de vlees
warenindustrie op 21 februari.
Verkorting van de arbeidstijd
slaat centraal in de gisteren ge
presenteerde AO-voorstellen
van de Voedingsbond FNV. In
de agrarische sectoren' (75.000
werknemers) wil de FNV-bond
terug van 38 naar 36 uur werken
per week. In de vleeswarenin
dustrie (9.000 werknemers)
wordt gepleit voor extra vrije
dagen voor oudere werknemers.
De voorstellen voor land
en tuinbouw staan lijnrecht te
genover de inzet die de werkge-
versorgansitie LTO vrijdag be
kendmaakte. De agrarische on
dernemer wil af van de 38-urige
werkweek. De LTO vindt dat er
in drukke tijden meer en in rus
tige tijden minder moet worden
gewerkt. De werkgevers willen
voor werken op de zaterdagoch
tend niet langer een toeslag be
talen.
Volgens de Voedingsbond
FNV is verdere flexibilisering
niet nodig omdat de huidige
(AO's daarvoor voldoende mo
gelijkheden bieden. In plaats
daarvan moeten er aanvullende
afspraken worden gemaakt over
bevordering van de werkgele
genheid. Naast de arbeidstijd
verkorting voor iedereen is een
vierdaagse werkweek voor 50-
plusscrs een middel.
Verder pleit de voedingsbond
CURSUS CAFÉBEDRIJF f295,-
Binnenkort start de cursus Vakbekwaamheid Cafébedrijf o.a. In
Den Haag, Delft, Zoetermeer, Lelden, Alphen a/d Rijn, Gouda, Haarlem,
Hoofddorp, Beverwl|k, Amsterdam, Amstelveen.
Deze cursus bestaat uit 10 wekelijkse lessen en kost In totaal f 295.
Men kan zich nog aanmelden. Lagere school als vooropleiding is voldoende.
Het examen is op 7 juni. De zeor afwisselende cursus wordt zowel door
vrouwen ala mannen uit pure hobby gevolgd. Sommige hebben In hun
achterhoofd de gedachte om ooit nog eens 'n eigen bodrl|f(Je) te beginnen
Ook Is er thans een groot tekort aan vakbekwaam Horecapersoneol
De lessen worden levendig gebracht met dia's, vrijblijvend wijnproeven etc.
Ook gaat men gezamenlijk naar een Brouwerij. Met hot Diploma kan men
zelfstandig eon Cafó, Petit-Restaurant, Disco. Kantine, etc. beheren.
SUBSIDIE TOT 100% MOGELIJK.
Voor gratia Brochure of aanmelden, bel:
|P*jStichting Horeca Onderwijs
Poatbua 1161, Breda. ÏT 076-710078
OOK CURSUS HANDELSKENNI8 HORECA of RESTAURANTBEDRIJF
