Leiden
Milieuvriendelijk Wonen
'gemeente uitgeknikkerd'
Einde nadert voor laatste huis Mors IV
Gehandicapten kunnen
werken in eigen galerie
Detectorpiloten helpen archeologen
Centocor kan weer
personeel gebruiken
Vooral veel telefoontjes
over brandbare truien
Meer Leidenaars zouden
aanspraak kunnen maken
op Bijstandswet-plus
DINSDAG 17 JANUAR11995
11
«ji °rojectgroep vestigt hoop op Voorschoten
Vlietland
q De plannen voor
I J een hotel, camping
en golfbaan in Vlietland
zijn weer een stapje dich
terbij gekomen.
Kemp
/irDe advocaat van
I D Kemp zegt dat er
bewijzen zijn om meer
vuiltransporteurs te dag
vaarden.
Staking
A /- Buschauffeurs tref-
I D fen voorbereidingen
donderdag te staken. In
Leiden gaat het streekver
voer helemaal plat.
EIDEN
.lei
in )e projectgroep Milieuvriendelijk Wonen Leiden heeft
aai ia vijfeneenhalf jaar de blik over de stadsgrenzen gericht.
,Want hier hebben we na al die tijd nog niks bereikt",
:egt woordvoerder Sjaak van Rijn. ,,Als we met de ge-
neente praten gaat het over bouwplekken die over vijf of
re' ien jaar ontwikkeld kunnen worden. Dat leidt inmiddels
ot een zeker fatalisme. We worden gewoon de gemeente
litgeknikkerd, verbannen naar de regio."
den. „Een architect meldde zich
spontaan. We hebben veel ge
studeerd, veel voorstellen ge
daan voor wat wij geschikte
bouwplekken vonden, maar het
heeft tot niets geleid. Veel ste
den en dorpen zijn ons inmid
dels voorbij gestreefd."
De groep is na vijf jaar ook
uitgedund. „De mensen die wat
meer geld hadden hebben zelf
een gewoon huis gekocht. Dat is
jammer voor de groep en jam
mer voor hen", zegt Van Rijn.
„Want vijf jaar geleden hadden
wij echt een visioen van een
milieuvriendelijk buurtje. We
hadden het ons allemaal heel
anders voorgesteld
Sommige leden van de groep
.eidse raadsleden zeiden vorige
week in een vergadering van de
ïissie volkshuisvesting
ïog, dat zij zeer enthousiast zijn
het plan van de groep voor
be 'en milieuvriendelijke buurt in
.eiden. „Maar gevoelsmatig is
)or die mensen toch een
in m'n bedshow", denkt
Jan Rijn. „Ze zijn tevreden over
je inspanningen van de ge-
neente, terwijl er helemaal
ïiets gebeurt. Het is nooit echt
sp de politieke agenda ge-
Milieuvriendelijk Wonen tel
le na een eerste informatie
avond in 1989 al meteen 60 le-
In het Stadsbouwhuis aan de Langegracht in Leiden is van
dinsdag 24 januari tot en met vrijdag 3 februari een expositie
over milieuvriendelijk bouwen. In de hal wordt materiaal ten
toongesteld van architect Frits Wirix, die afstudeerde op een
ecologisch bouwplan voor het Crab-terrein in de Maredijk-
buurt.
In het plan van Wirix worden drie gebouwen met woningen,
bedrijfsruimten, een buurtwinkel, een café en een openbare
ruimte gegroepeerd om een heemtuin. De Leidse architect is
betrokken bij de projectgroep Milieuvriendelijk Wonen Leiden.
richten inmiddels de blik op
Voorschoten. „Die gemeente
wil ruimte geven aan alternatie
ve woonvormen, dus misschien
kunnen een paar mensen daar
terecht. Als Voorschoten op dit
gebied sneller is dan blijven al
leen de mensen die aan Leiden
verknocht zijn hier", zegt Van
Rijn. „En wij wachten dus nog
op een aanbod van de gemeen
te Leiden."
De gemeente heeft de pro
jectgroep wel één ding beloofd:
als Leiden het Crab-terrein in
de Maredijkbuurt verwerft
wordt er eerst nhet Milieuvrien
delijk Wonen gepraat over de
invulling van dat terrein. De
groep heeft de haalbaarheid van
milieuvriendelijk bouwen in die
buurt al onderzocht. Het ge
biedje is volgens architect T.
Reijenga geschikt voor een eco
logisch bouwproject. Er zouden
dan 32 huizen kunnen komen.
Het laatste huis in het Mors IV-gebied. Op de achtergrond de heistelling op het terrein
Gemeente onteigent woning H. Blik/non
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
i het centrum van
on Leiden waar verstandelijk ge
handicapten kunst kunnen ma
ken en exposities en verkopen
■kunnen houden. Daarvoor heeft
2 stichting voor zorg en dienst
erlening aan mensen met een
ïandicap (SVG) het pand aan
de Hogewoerd 164 op het oog.
Als de gemeente toestemt kan
galerie volgens G.
Gerding van de SVG 'zo snel
mogelijk' worden gerealiseerd.
SVG is 'een instelling die ver
spreid over drie dagcentra zorgt
voor de daginvulling van ver
standelijk gehandicapten. Daar
horen ook kunst- en schilderac
tiviteiten bij die nu onder meer
in een van de vestigingen in
Oegstgeest worden ontplooid.
„Maar dit is zo'n interessante
gebleken dat we op
zoek zijn gegaan naar een ruim
te in de Leidse binnenstad", al
dus Gerding.
Het pand van een tegelhandel
aan de Hogewoerd bleek ie
huur te zijn, maar het kan niet
zonder procedurele slag of stoot
tot atelier worden omgevormd.
Aangezien het om een monu
mentaal pand gaat moeten di
verse gemeentelijke commissie
eerst hun goedkeuring aan de
plannen verlenen.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Het enige nog resterende huis
in het Mors IV-gebied wordt
door de gemeente onteigend.
Bewoner 11. Blikman heeft tot
nu toe alle voorstellen van de
plaatselijke overheid over onder
meer aankoop en herhuisves
ting van de hand gewezen en is
ondanks de verregaande ver
paupering, kraakacties en sloop
van de andere huizen standvas
tig in het pand Morsweg 232
blijven zitten. Volgens de ge
meente bleef geen andere optie
over dan onteigening.
Oud-wethouder D. Tesselaar
(PvdA) dacht acht jaar geleden
nog dat de 44 huizen aan de
Morsweg, ten zuiden van de Dr.
Lelylaan, snel leeg zouden ko
men. I let spoor moest worden
verdubbeld en de gemeente zag
op de grond daarnaast liever
een industriegebied komen. I let
pakte heel anders uit. Verschil
lende groepen krakers en Blik-
lijke v
lingvE
argden voor een behoor-
•rtraging in de ontwikke-
n het bedrijventerrein.
Inmiddels zijn de krakers al
weer een tijd weg en zijn alle
woningen op één na met de
grond gelijk gemaakt. I let spoor
is verdubbeld en een maand ge
leden begon ile bouw van een
nieuwe vestiging van bouwbe
drijf Burgy op de plaats waar
vroeger Mors IV begon. Het
huis van Blikman staat echter
De gemeente
jaar geleden al
onteigening
de laatste be
rderop nog fier'
kondigde drie
volgen als met
geen ovw
LMistemming kon worden be
reikt. Problemen met het be
stemmingsplan weerhielden
Leiden er van dit dreigement uit
te voeren. Maar die problemen
zijn er niet meer. Blikmai
bereik
Leidenaar bekent inbraken
leiden De politie heeft gistermorgen een 32-jarige Leidenaar
aangehouden die wordt verdacht van enkele inbraken. De man
heeft inmiddels inbraken bekend in een woning aan de Zoeter-
woudesingel, een school aan de Boommarkt, het postkantoor
aan de Breestraat en een kelderbox in de Antillenstraat. De in
braken zijn in de afgelopen drie maanden gepleegd.
Geldkist hockey vereniging gestolen
leiden Uit een pand aan de Jan van Goyenkade is gistermiddag
een geldkist met 1400 gulden ontvreemd. Het geld was van een
hockeyvereniging. De geldkist stond op een tafel in een woning.
Via het raam aan de achterzijde is de dief het pand binnengeko
men. De lege geldkist is later op de dag aangetroffen in de Hugo
de Grootstraat.
Noordwijker R. Melsert boos over verzoek om metaaldetectors te verbieden
Bedrijf uit rode cijfers
RUDOLF KLEUN
Het Leidse biotechnologiebe
drijf Centocor dat vorig jaar nog
in problemen verkeerde en
honderd mensen ontsloeg,
neemt weer nieuw personeel
aan. Dit jaar verwacht de onder
neming bovendien voor het
eerst uit de rode cijfers te ko
men en quitte te draaien. Aan
de basis van die omwenteling
ligt de toelating van twee nieu
we geneesmiddelen in respec
tievelijk Duitsland en in de Ver
enigde Staten en de EG (met
uitzondering van België).
Centocor, waarvan het moe
derbedrijf in de Verenigde Sta
ten is gevestigd, heeft tot de af
gelopen jaren vooral veel kapi
taal verbruikt bij de ontwikke
ling van nieuwe geneesmidde
len op basis van antilichamen.
Vorig jaar lag het 'verbruik' van
onderzoekskapitaal tussen de
40 en 50 miljoen gulden. Er was
toen wel sprake van een grote
tegenvaller doordat een middel
tegen bloedvergiftiging uit de
Amerikaanse markt moest wor
den genomen nadat een ver
hoogd sterftepercentage was
waargenomen onder patiënten.
Het Leidse produktiebedrijf
moest daardoor fors inkrimpen.
Er verdwenen ongeveer 100 van
de 250 arbeidsplaatsen, meren
deels door gedwongen ontslag.
Inmiddels werken in Leiden
weer ongeveer 200 mensen. De
verwachting is overigens dat het
onderzoek naar het betrokken
middel Centoxin in de loop van
dit jaar wordt afgerond.
Dotteren
Centocor heeft met name hoge
verwachtingen van het nieuwe
produkt ReoPro dat onlangs of
ficieel is toegelaten in de Vere
nigde Staten en de Europese
Gemeenschap (met uitzonde
ring van België). Het middel is
toegelaten voor de bestrijding
van complicaties bij dotterope
raties (waarbij dichtgeslibde
hart-kransaderen weer worden
opengeschraapt) te beperken.
Bij die operaties bestaat gevaar
dat bloedstolsels ontstaan en de
aderen weer dichtslibben. De
afgelopen maanden zijn in Lei
den al 60.000 potjes met het
middel afgevuld, vertelt direc
teur prof. S. Warnaar. Het mid
del wordt in de Verenigde Sta
ten gedistribueerd door het
Amerikaanse farmaceutisch be
drijf Eli Lilly and Co. Directeur
prof. S. Warnaar verwacht dat
als de markt eenmaal open is
voor ReoPro de produktie snel
oploopt. Bovendien zal het
middel op den duur ook andere
toepassingen krijgen. Dat is me
de de basis voor een winstver
wachting voor het hele bedrijf
in 1996. Het Leidse produktie
bedrijf is nu al rendabel.
Centocor kreeg naast de bre
dere toelating van ReoPro ook
vergunning om een ander mid
del, Panorex, in Duitsland op de
markt te brengen. De beperkte
toelating heeft te maken met de
schaal van het klinisch onder
zoek, vertelt prof. Warnaar. Hij
verwacht dat ook Panorex na
verloop van tijd op meer mark
ten wordt toegelaten. Panorex
wordt gedistribueerd door het
Britse farmaceutische bedrijf
Wellcome. Het middel wordt
gebruikt bij de behandeling van
kanker aan de dunne en dikke
darm. Het gaat om het eerste
goedgekeurde geneesmiddel
voor de behandeling van kanker
met behulp van een anti-li
chaam. Dit antilichaam mar
keert tumorcellen, zodat het
immuunsysteem van het li
chaam ze herkent en kan oprui-
LEIDEN ANNET VAN AARSEN
Hij is teleurgesteld en eigenlijk
ook een beetje boos over het
verzoek van de Leidse stadsar-
cheoloog M. Dolmans om het
gebruik van metaaldetectors in
een algemene plaatselijke ver
ordening te verbieden. „Dol
mans weet niet waarover hij
praat", zegt Noordwijker R.
Melsert, die in zijn vrije tijd me
nig uur met een metaaldetector,
een toestel dat metalen voor
werpen in de grond opspoort,
op pad gaat. „We doen geen
kwaad. We klimmen niet over
hekken en als we ergens gaan
zoeken doen we dat met toe
stemming van de landeigenaar.
Alleen in de bovenste dertig
centimeter grond zoeken we.
Terwijl archeologen vaak een
bulldozer laten komen om eerst
een laag van één meter weg te
graven."
Melsert, lid van de Detector
Amateur - een landelijke vereni
ging van 'detectorpiloten' - en
van de Archeologische Werk
groep Nederland, vindt dat Dol
mans hem en zijn mede-hob
byisten ten onrechte beticht van
schatgraverij. „Alsof we dieven
en rovers zijn", zegt hij. „Dat
wil ik toch even rechtzetten."
„De leden van onze club hou
den zich in ieder geval gewoon
aan de regels. Er zijn zo'n vijftig,
zestig mensen in Leiden, die re
gelmatig er op uittrekken. Mis
schien dat er éen, twee tussen
zitten, die de regels niet hele
maal in acht nemen. Maar als je
iets illegaals doet, word je de
vereniging uitgezet. Mensen die
met een schepje naar een
braakliggend terrein gaan, rich
ten veel meer schade aan. Ik
heb het gezien, op de Pelikaan
hof in Leiden. Daar waren ze op
klaarlichte dag aan het graven,
haalden ze van alles naar bo
ven. Die mensen ruiken gewoon
waar de beerputjes zitten."
Melsert schafte zo'n twintig
jaar geleden zijn eerste metaal
detector aan. .Sindsdien haalde
hij zo'n tienduizend oude en
nieuwe muntjes naar boven, het
merendeel van niet bijzondere
kwaliteit, en enkele bijzondere
stukken zoals een keltische
armband. Bijzondere vondsten
laat hij registreren. Melsert
wordt ook regelmatig te hulp
geroepen door mensen die sie
raden zijn kwijtgeraakt. „De
vrouw van de Chinese ambassa
deur was laatst een ketting
kwijt. Die heb ik vervolgens op
gespoord", aldus Melsert.
De Noordwijker, die ook de
tectoren verhuurt, zoekt vaak in
Leiden - bijvoorbeeld in het Van
leiden rudolf kleun
Bij de C&A-vestigingen in Leiden, l.isse en Alphen zijn gisteren nog
geen klanten aan de kassa's verschenen om al te brandbare katoe
nen truien terug te brengen. Wel belden verschillende verontruste
mensen de winkels in Leiden en LiSse om te informeren hoe ze de
gevaarlijke truien kunnen herkennen.
C&A maakte gisteren hekend dat bepaalde pluizige 75 tot 100
procent katoenen truien en vesten brandgevaarlijk zijn. De pluizige
laag kan gemakkelijk vlam vatten. De vesten en truien zijn in 'be
perkte' aantallen in september tot en met december 1994 verkocht.
Via advertenties heeft C&A de klanten gewaarschuwd, /.ij kunnen
de kledingstukken terugbrengen en krijgen dan hun geld terug.
Detectorpiloot R. Melsert: „Alleen in de bovenste dertig centimetergrond zoeken we. Terwijl archeologen
fi ti i I in één meter weg te graven."foto henk bouwman
i bulldozer laten komen om eerst e
der Werffpark en de Morsebel
polder - maar ook op andere
plaatsen in het land en zelfs in
archeologen niets aan, loopt hij
graag te zoeken.
Volgens hem kunnen de ar
het buitenland. Het is niet per cheologen juist gebruik maken
se de ongerepte grond, die hij van detectorpiloten, „laatst
onder handen wil nemen. Juist vond een lid van de vereniging
in de aarde waarmee terreinen in een weiland bij Zwolle een
zijn opgehoogd, en daar hebben uniek kortzwaard uit de brons
tijd. Een toevalstreffer, door die
vondst konden de archeologen
cjaar ook weer verder. Archeolo
gen hebben eenvoudigweg de
tijd niet om alles af te zoeken.
Dat werk kan toch best door
vrijwilligers gedaan worden,
door hobbyisten."
Sociale dienst begint campagne
leiden annet v
i die
Ie weinig n
op hebben, melden zich aan
voor een bijzondere vergoe
ding via de Algemene Bij-
andswet-plus (ABW-plus),
De
iale dien
is da,
een grootscheepse campagne
begonnen om Leidenaars at
tent te maken op de regeling,
die vroeger Bijzondere Bij
stand heette. 'Met de AWB-
plus knoopt u de eindjes' aan
elkaar', heet de campagne.
Onder dat motto verschij
nen vandaag enorme posters
in de stad om drie belangrijke
doelgroepen (ccnouder-ge-
zinnen, jongeren en 65 plus
sers) te informeren. IT staat
een teiefoonteain van de soc i
ale dienst klaar om informatie
te geven en aanvragen op te
nemen. De sociale dienst
heeft tot 1 april eén gratis te
lefoonnummer ingesteld (06-
0222624).
Volgens een onderzoek van
Research voor Beleid zijn al
leen de eenouder gezinnen
redelijk op de hoogte van de
ABW-plus. Zo'n 75 procent
heeft van de regeling ge
hoord. Bij jongeren en 65-
plussers ligt dat percentage
veel lager: 40 procent. Doel
stelling van de gemeente is
dat zeer binnenkort MO pro
cent van de mensen die er
voor in aanmerking komen,
gehoord heeft van de AWB-
plus, waarvoor jaarlijks 2,5
miljoen gulden beschikbaar
Dp 1 november zou maar
liefst 30 procent van de recht
hebbenden gebruik moeten
maken van de ABW-plus. Dat
percentage ligt volgens de
steekproef van Research voor
Beleid momenteel veel lager.
Bij de jongeren maakt bij
voorbeeld slechts twee tot
drie procent gebruik van de
regeling. Bij de ouderen is dat
23 procent.
Volgens wethouder J. Lau
rier (sociale zaken), die giste
ren de campagne presenteer
de, hebben vooral ouderen
moeite om een uitkering via
de AWB-plus aan te vragen.
„Zij vinden het lastig om
zoals dat heel hun hand op
te moeten houden", aldus
Laurier. Jongeren melden
zich juist weer niet aan omdat
ze de regeling niet kennen of
omdat ze niet weten dat ze
recht hebben op een uitke
ring via de AWB-plus. Zo be
staat bijvoorbeeld de indruk
dal alleen mensen met een
uitkering zich kunnen aan
melden, terwijl ook bijvoor
beeld minimumloners aan
spraak kunnen doen op de
AWB-plus.
Uurier: „In 1994 zijn er 220
periodieke verstrekkingen ge
weest en zo'n duizend inci
dentele. We weten dat er
meer mensen zijn die er recht
op hebben en die willen we
zien te bereiken. De drempel
is misschien hoog maar die
proberen we te slechten, on
der andere met dat gratis 06-
nummer."
Research voor Beleid doet
over enkele maanden op
nieuw een steekproef om er
achter te komen of de cam
pagne is aangeslagen.
