Tien primeurs op festival winterbier
Smaak
Vrije tijd
VRIJDAG 13 JANUAR11995
MENU VAN
DE DAG
voorlichtingsbureau
voor de voeding
KABELJAUW MET BANAAN EN MOSTERDSAUS
(zie onderstaand recept)
BROCOLI
AARDAPPELEN
KWARK MET MARMELADE
Maak l pakje witte saus klaar volgens beschrijving en
roer en 1 -2 eetl. mosterd en 2 eetl. gewassen rozijnen
door. Bestrooi 250 g kabeljauwfilet met peper, zout en
t paprikapoeder. Leg de vis in een ovenvaste schaal.
an in schuine plakken en schik ze op
aus er over. I.aat de vis in een voor-
'en van 200 graden C. in 40 min. gaar
worden.
Per persoon: 1200 kilojoules, 290 kilocalorieën, 26 g
eiwit, 8 g vet 27 g koolhydraten.
Snijd 1 kleine bai
de vis. Schenk de s
verwarmde hete o
GEBAKKEN El
KOMKOMMERSALADE
NASI GORENG
GEVULDE ANANAS
(zie onderstaand recept)
Snijd een kleine ananas in de lengte door. Snijd met
een scherp mes het vruchtvlees uit de schillen en ver
wijder scherpe stukjes. Snijd het vruchtvlees in blokjes
en meng er 1 dl magere vanillevla door. Vijl hiermee de
ananashelften. Rooster in een droge koekepan 1 eetl.
geschaafde amandelen en eetl. gemalen kokos en gar
neer hiermee de ananas.
Per persoon: 760 kilojoules, 180 kilocalorieën, 3 g ei
wit, 5 g vet 31 g koolhydraten.
WITTE BONENSOEP
(zie onderstaand recept)
BROOD
FRUIT
Snijd 150 g hamlap in blokjes en kook het vlees in 1 uur
in 1 I. water met 1 kleingesneden ui, 1 laurierblad, mes
puntje tijm, peper en zout. Voeg 1 in blokjes gesneden
aardappel en 1 in blokjes gesneden paprika toe en kook
de soep 10 min. Roer er een grote pot witte bonen, 1 in
ringen gesneden prei en 1 in stukkken gesneden to
maal door en kook de soep nog 10 min. Maak hem op
smaak mettheel. chilipoeder.
Per persoon: 2000 kilojoules, 480 kilocalorieën, 44 g
eiwitten, 6 g vet, 68 g koolhydraten.
Alle recepten zijn bedoeld voor twee personen.
LIEVELINGSRECEPT
Nodig voor 2 perso
nen: 300 g gesneden
boerenkool, 1 eetl.
aüzijn, 2 middelgrote
uien, 1 teentje knof
look, 1 bakje voorge
sneden spekjes (in re
pen) 1 rookworst en
aardappelen naar be
hoefte.
MEVROUW OTTE UIT BENNE-
BROEK stuurt ons een echt win
ters lievelinsgrecept.
BOERENKOOL
De zak boerenkool, de eetlepel
azijn, en wat zout in een pan
met niet te veel water doen.
Daar bovenop de fijngesneden
uien strooien. Het teentje knof
look uitpersen en over de uien verdelen. Daarop weer
de spekjes leggen..Alles 1 tut, 17 uur laten sudderen.
Aardappelen gaarVoken en alles (lööf elkaar stampen.
Opdienen met warme rookworst.
Hebt u ook een lievelingsrecept, stuur dit dan aan Da-
miate Dagbladen, Postbus 507,2003 PA Haarlem t.a. v.
de redactie Smaak.
De inzender van het geplaatste recept krijgt een VW-ca-
deaubon van f 25,-.
Licht van TroostIJsbeer en Lustrum Blond
Een aantal winterbieren, dat het goed doet. Op de voorgrond Undejaarsbie
ning in Haarlem bijna letterlijk de schappen uit vloog.
y peter versteege
Seizoenbier wordt met het jaar
populairder. Wellicht is dat de
belangrijkste reden waarom sei-
zoenbierfestivals van biercon
sumentenvereniging PINT
meer dan drieduizend leden
steeds meer belangstelling trek
ken. Naar het bockbierfestival
in het najaar in Amsterdam ko
men steevast duizenden bezoe
kers. Op het eerste winterbier-
festival in Delft kwamen vorig
jaar zeshonderd mensen af. De
organisatie, de afdeling Zuid-
Holland van PINT, verwacht dat
dit aantal dit keer beduidend
hoger zal uitkomen.
Uit alle windstreken komen de
brouwers zondag naar Delft. Ui
teraard zullen bekende brouwe
rijen als Heineken, die het ein-
dejaarsbier 1995 maakt, en
Brand met zijn oudjaarsbier
Sylvester niet ontbreken. Maar
ook de kleinere brouwerijen ge
ven acte de presence. Brouwerij
De Ridder uit Maastricht
schenkt zijn nieuwe Vos uit, Zot
Manneke van De Bierefluiter is
Ooit gehoord van Licht van Troost, van Ijsbeer of van
Lustrum Blond? Geen enkele rechtgeaarde
bierliefhebber hoeft zich te schamen als hij of zij deze
vraag met nee moet beantwoorden. Het gaat namelijk
om onvervalste primeurs op het jaarlijke
winterbierfestival, dat zondag 15 januari wordt
gehouden in Delft. In Hal 2 van het Techniekmuseum
(Ezelsveldlaan 61) kan de bezoeker 25 Nederlandse
eindejaars-, winter- en kerstbieren proeven. Tien bieren
zijn primeurs ofte wel voor het eerst gebrouwen.
volop te proeven en ook het na-
gelnieuwe XX Porter van Stich
ting Noordhollandse Alternatie
ve Bierbrouwers zal de smaak
papillen van menigeen aange
naam strelen.
Wat winterbier nu precies is,
valt tegenwoordig nauwelijks
nog te definiëren. Wist vroeger
de echte liefhebber zo'n beetje
wat hij of zij onder dit type bier
moest verstaan, tegenwoordig
gaan de brouwers hun eigen
gang en mikken ze vooral op de
huidige smaak van het publiek.
De keuze in Delft loopt dan ook
behoorlijk uiteen; van een
Abraham van huisbrouwer
Mieghelm uit Sint Michielsge
stel met vijf procent alcohol tot
Zot Manneke uit Goes met 10,8
procent.
Volgens Jan Boerma van de
Haarlemse bierspeciaalzaak De
Bierkoning (vh Deux Bières)
ging het vroeger voornamelijk
om zwaarder gehopt en gemout
bier met een wat donkerder
kleur en een wat hoger alcohol
percentage. De Quadrupel van
trappistenbrouwerij De
Schaapskooi uit Tilburg of het
IJndejaarsbier van de Amster
damse brouwerij 't IJ vindt hij
dan ook specifieke voorbeelden
van uitstekend winterbier.
Boerma, die in zijn zaak rond
de vijfhonderd soorten bier ver
koopt, heeft de afgelopen we
ken vooral veel winterbier van
het Amsterdamse brouwhuis
Maximiliaan verkocht. Het
snelst echter vloog IJndejaars
bier de schappen uit. „Kennelijk
een favoriet van veel mensen",
zegt hij. ,,Ik was mijn voorraad
heel snel kwijt en dit bier wordt
pas weer tegen het einde van
het jaar gebrouwen. Veel andere
winterbieren kun je gelukkig
nog volop inkopen."
Wie zich zondag meldt bij Hal 2
in Delft, krijgt voor een toe
gangsprijs van vijf gulden een
speciaal proefglas van 20 centi
liter. Daarmee kunnen de ver
schillende bieren a raison van
drie gulden worden geproefd.
Het proeffeest duurt van 13.00
tot 19.00 uur.
UIT VERRE KEUKENS
Martha de Jager bracht uit het Caribisch
gebied, waar zij enkele jaren woonde, een
schat aan exotische recepten mee. Recep
ten van gerechten die ze at bij de buren en
kreeg van vrienden, traditionele gerechten
die bij bepaalde gelegenheden worden
klaargemaakt.
Masoesa alesi Gele rijst
De eerste bewoners van Surina
me kenden naast het gebruik
van cassave en cacao al de toe
passing van masoesa. Een grote
rode bes die bij het rijper wor
den donker paars kleurt.
Rijst wordt gekookt in water
waarin het vruchtvlees van de
gedopte masoesa is gekneed.
De rijst krijgt er een prachtige
gele kJeur door en een zachte
smaak. De vruchten zijn hier
zelden te koop maar een mas
oesa extract in poedervorm is
een uitstekende vervanging.
Masoesarijst, een heerlijk een
pansgerecht met kip, zoutvlees,
kool en een Madame Jeanette
peper.
Vervangt u de masoesa door
Hindoestaanse masala (of ker
riepoeder) en koenjit (geelwor-
tel) dan krijgt u een iets kruidi-
gere maar lekkere variant: ma-
NODIG VOOR 4 PERSONEN:
125 g zoutvlees of 100 g pekel
vlees; 40 g boter; 1 ui; 2 teen
tjes knoflook; 1 kg kipdelen,
b.v. drumsticks; zout en peper;
1 tomaat; 5 pimentkorrels; 3/«
zakje masoesapoeder (3 gram)
of 0,5 eetl. Hindoestaanse ma
sala en 2 theel. koenjit; 8 dl
vocht; 400 g parboiled (voorge-
stoomde) rijst; 2 bouillonblok
jes; 250 g gesneden witte kool;
0,5 tot 1 theel. zout; 1 Madame
Jeanette peper.
BEREIDING: Het zoutvlees in
ruim water een paar uur laten
weken of enkele minuten voor
koken om het gedeeltelijk
ontzouten. In een liter ver
ter aan de kook brengen e
30 min. gaar koken. Hiervoor ii
de plaats kan een plak pekel
vlees gebruikt worden.
De boter in een pan met dikke
bodem verwarmen en de ge
snipperde ui en uitgeperste
knoflook fruiten. De met zoi
en peper bestrooide kipdelen e
het kleingesneden zoutvlees of
pekelvlees erin aanbraden. De
ontvelde en kleingesneden to
maat ook even meebakken. De
pimentkorrels met 1 dl heet wa
ter toevoegen en het geheel in
45 min. bijna gaar laten wor
den. De pimentkorrels verwij
deren. De jus in een maatbeker
schenken en aanvullen met
zoutvleesbouillon en/of water
tot 8 dl.
-poeder erdoor roe
en en aaincn met de rijst,
bouillonblokjes, kool, zout en
de peper in de pan met vlees
doen.Alles aan de kook bren
gen, doorroeren en in 45 min.
zachtjes gaar koken. Tussentijd
een keer omscheppen. De pe-
per verwijderen voordat hij stul
kookt. Serveren met zuurgoed,
tomaten en gebakken banaan.
TIP: Het spaart tijd en moeite
om een grotere hoeveelheid
zoutvlees te bereiden en een g
deelte van vlees en bouillon in
de diepvriezer in voorraad te
ffouden.
Negatieve calorieën bestaan niet
patricia schutte, dietiste
De laatste tijd staan 'negatieve calorieën' in de belangstelling. Deze
calorieën zouden hèt afvallen stimuleren. Om af te vallen zou je
juist veel voedingsmiddelen moeten eten waarin ze voorkomen.
Laat je niet voor de gek houden: er bestaan geen voedingsmiddelei
die ervoor zorgen dat je meer energie (calorieën) verbruikt dan dat
ze zelf leveren.
Het lichaam haalt energie uit eiwitten, vetten, koolhydraten en al
cohol. Zo goed als alle voedingsmiddelen bevatten een of me
deze stoffen. Alleen (mineraal)water en koffie en thee zonder suikej
of melk bevatten geen calorieën.
Krijgt het lichaam meer energie aangeleverd dan het nodig heeft,
dan wordt het teveel opgeslagen in de vorm van vet. Wie wil afval
len. moet anders gaan eten. Een goed samengestelde voeding die
weinig energie (calorieën) levert, geeft op termijn de beste resulta
ten. Heeft u vragen, bel dan de Voedingstelefoon van het Voorlich
tingsbureau voor de Voeding: 070-3510.810, op werkdagen tussen
12.00 uur en 16.00 uur.
Tuinvijver moet 'kind-veilig' zijn
mar groenvallen en overeind komen.
Een volgende misser is dat de diepste
plek soms vlak bij de rand zit, een
steile oever dus. Dat is levensgevaar
lijk. De diepste plek hoort in het mid
den van de vijver. Dat is niet alleen lo
gischer, maar een kind stapt dan ook
niet pardoes in het diepe.
Bij terras
Vaak zie je dat vijvers vlak tegen het
terras worden aangelegd. Dat is in
derdaad een ideale situering, want zo
kun je van het terras en vanuit het
huis het meest intens van je waterwe
reldje genieten. Maar zorg dan wel
voor een stevige overgangszone tus
sen terras en vijver. Een terras dat
pardoes zonder afscheiding aan het
water grenst vraagt om ongelukken.
Eén stoelpoot per ongeluk over de
rand, en je ligt in het water. Er is altijd
wel iemand, zeker in een geanimeerd
gezelschap, die dat even niet in de ga
ten heeft en wèg is je gezellige avond-
NIEUWE CD'S
Per jaar verdrinken in Nederland zo'n
40 kinderen. Een aantal daarvan in
gewone tuinvijvers. Kinderen spelen
nu eenmaal overal en de plekken
waar ze komen moeten daarom zo
veilig mogelijk zijn. Omdat er ook op
speelplaatsen veel ongelukken gebeu
ren (in ons land 12.000 ziekenhuisop
namen per jaar) komen er Europese
richtlijnen voor de inrichting van
speelplaatsen, en aanwijzingen om
ook waterpartijen veiliger te maken.
De wettelijke regels voor verantwoor
delijkheid en aansprakelijkheid wor
den steeds verder verscherpt. Niet al
leen de menselijke, maar ook de fi
nanciële gevolgen kunnen fors zijn als
je voor een ongeluk in de tuin aan
sprakelijk wordt gesteld.
Vooral kleine kinderen tot zo'n jaar of
vier zien nog geen gevaar. Ze lopen zó
een vijver in. Op het gevaar wijzen en
verbieden helpt niet. Dat begrijpen ze
niet. Je moet er dus voor zorgen dat er
weinig of niets kan gebeuren.
Je hoeft natuurlijk niet van een vijver
in de tuin af te zien, maar maak hem
wel zó dat de kans op ongelukken zo
klein mogelijk is. Ileb je heel kleine
kinderen, leg dan op de plaats waar je
een vijver wilt hebben voorlopig eerst
een flinke zandbak aan. Over een
paar jaar kun je daarvan alsnog nog
een prachtige waterpartij maken. De
beste plek voor een vijver is waar je er
ook vanuit het huis zoveel mogelijk
oog op hebt. En dat is ook de beste
plaats voor een zandbak.
Eerst een hek
Zorg, als je een vijver aanlegt, in ieder
geval voor een behoorlijk hek om de
tuin, met een poort die goed kan wor
den gesloten. Dat is een eerste barriè
re voor ongezien bezoek. Als die af
scheiding een flinke schutting is, is de
vijver bovendien niet direct te zien en
is er dus minder aanleiding om op dal
aanlokkelijke water af te stevenen.
In de tuin kun je ook allerlei maatre
gelen nemen. E.r worden vaak heel
fundamentele veiligheidsfouten bij de
aanleg gemaakt. Veel vijvers zijn bij
voorbeeld veel te diep. Als diepste
punt is 80 cm gepoeg. Daar kunnen
alle gewenste plantesoorten groeien
en het water blijft op die diepte royaal
vorstvrij. Dus ook uw vissen overleven
er 's winters gemakkelijk. En iets ou
dere kinderen steken op die diepte
bóven het water uit als ze erin zijn ge-
POP/POPULAIR
JAZZ
Robin Eubanks - Mental Images - JMT-
/Polygram.
je.
Als je kinderen bij water wilt laten
spelen, geef hen dan een eigen stuk
vijver waar ze weinig kwaad kunnen:
ondiep, met een stenen rand, duide
lijk afgescheiden van de grotere wa
terpartij. Of bijvoorbeeld een grote
waterschaal die je op maaiveldniveau
ingraaft, met een leuke rand er om
heen.
Oeverbegroeiing
Voor alle zekerheid moet niet alleen
de overgang land/water geleidelijk
verlopen, maar je moet ook rekening
houden met een juiste oeverbegroei
ing. Bij veel openbare vijvers komt
een oeverbegroeiing voor. bijvoor
beeld riet, dat niet alleen in het water,
maar meestal ook op het natte oever-
deel groeit. Ergens daartussen zit dan
een steile beschoeiïngsrand.
Een kind loopt nietsvermoedend het
riet in. ziet die overgang niet (dat is
vooral voor kleine kinderen heel
moeilijk) en valt ineens in het water.
De kans op verdrinking is dan levens
groot. want het kind kan moeilijk
overeind komen en door het riet is
van buitenaf niet te zien wat er ge
beurt.
Zo moet je dat in je eigen vijver in ie
der geval niet doen. Plant een hoge
oeverbegroeu'ng altijd aan de achter
kant van de vijver, zodat je er over het
water heen oog op hebt. Houd de be
groefing aan de voorzijde laag.
Voor zijn laatste album heeft Eu
banks voor een typische M-Base-op-
zet gekozen: veel harde, strakke per
cussie. aangevuld met stevig bas-
werk met daar overheen modern,
maar betrekkelijk makkelijk te vol
gen en puntig blaaswerk, voor een
groot deel geïnspireerd door hiphop.
Eubanks schuwt ook het gebruik van
effectapparatuur niet om nog meer
geluiden te halen uit zijn toch op
zichzelf al zeer wendbare trombone-
spel. zodat wat dat betreft trombo
neliefhebbers ook aan hun trekken
komen. De opzet van Mental Images
biedt zowel voor de geest als de voe
ten bevrediging doordat niet alleen
mooie interacties plaatsvinden tus
sen solisten (met een hoofdrol voor
de gitaar van broer Kevin) en arran
gementen. maar ook doordat de rit
miek (mooi van Afrikaanse elemen
ten voorzien in 'Matatape' en 'Egoli'
dikwijls aan subtiele accentverschui
vingen onderhevig is. Deze mooie
CD wordt treffend afgesloten met
het solistisch hoogstandje 'CP-Time'
Defunkt Special Edition - A Blues Tri
bute - Enemy/Rough Trade.
In een speciale samenstelling van
Defunkt. in feite een geheel ander
kwintet rond
leider/vocalist/trombonist Joseph
Bowie, worden eerbewijzen gebracht
aan blues- en blues-rockgrootheden
Muddy Waters en Jimi Hendrix. Wa
ters was weliswaar een inspiratie
bron voor Hendrix, maar in de uit
voering lijkt vooral Hendrix' erfenis
te domineren, ook in de stukken van
Waters. Dat komt vooral door de on
vermijdelijke hoofdrol die gitarist
Jean-Paul Bourelly toebedeeld krijgt.
Van zijn aktiviteiten als leider wisten
we trouwens al hoe sterk hij door de
excentrieke gitarist is beïnvloed.
Daar is niets verkeerd mee, vooral
omdat Bourelly met die rol weinig
moeite heeft. Jammer is wel dat we
zo weinig van Bowie's unieke vurige
trombonespel te horen krijgen. Als
zanger lijkt Bowie trouwens sterk op
Jimi Hendrix, helaas geldt dat ook
voor zijn slordige articulatie. Vooral
het matriaal van Hendrix wordt op
deze live-opnames overtuigend ge
bracht, maar van het unieke De-
funkt-geluid is weinig overgebleven,
en funky klinkt deze blues-rock met
improvisatie nauwelijks.
KV
KLASSIEK
Honegger - Symfonie nr. 2 3
('Liturgique'); Pacific 231 - Oslo Phil
harmonic Orchestra o.l.v. Mariss Jan
sons - EMI.
Lange tijd kenden veel mensen van
Honegger alleen diens oratorium
over Jeanne d'Arc en het korte Paci
fic 231 uit 1923, waarin een stoomlo
comotief in orkestklanken wordt na
gebootst. Die locomotief vinden we
hier terug als toegift bij twee grotere
werken uit 1941 en 1946. Anders dan
men op basis van Pacific 231 zou
vermoeden, heeft Honegger zijn mu
ziek echter meer impressionistisch
dan schilderend bedoeld, maar het
zijn geen vrolijke impressies die hij
in de jaren veertig aan het papier
toevertrouwde. Beslist imponerend
is echter de enorme stuwkracht van
zijn muziek, neergezet met een
pregnant orkestraal palet vol con
trasterende kleuren. Geen CD voor
alledag, maar wel fascincerend, ze
ker in deze gedreven uitvoeringen.
A Spanish Songbook - liederen van
Fuenllana, Wolf, Schumann, Bizet,
Ravel, Delibes, Granados, Walton, Tar-
rag, Rodrigo, Guridi, Obradors e.a. - Jill
Gomez (sopraan), John Constable (pia
no) - Conifer
Jill Gomez, de Britse sopraan van
Spaanse afkomst die reeds menige
opmerkelijke opname maakte, stelde
een thematisch homogene maar
toch heel gevariëerde CD samen als
muzikaal portret van het land waar
mee zij zich zo verwant voelt.
Spaanse componisten werden ge
combineerd met Franse, Britse en
Duitse die zich door Spanje lieten
inspireren, en daarbij werd geput uit
bijna vier eeuwen muziekgeschiede
nis. Dit is nu eens een goed voor
beeld van een intelligent en met veel
smaak samengesteld album. De ex
pressieve stem van Gomez, de uit
muntende begeleidingen van John
Constable en de steeds volledig idio
matische uitvoeringen
andere reden om tot aankoop over
te gaan. Bizet en Walton bij de
Spaanse componisten die in de eer
ste helft van deze eeuw de folklore
rijkelijk lieten vloeien. Haar stem
mist in de. hoogste regionen iets aan
kracht en warmte, maar haar expres
sie is fenomenaal. Ze verloochent
daarbij de Spaanse wortels van haar
vader niet en blinkt met haar lyri
sche sopraan vooral uit in de
Spaanstalige liederen. Hoogtepun
ten zijn de zeer indringende en idio
matische uitvoering van Fuenllana's
Duélete de mi, Senora en het eeuwi
ge maar o zo mooie en tragische lief
desliedje Adela van Rodrigo. De pia
nist Constable staat garant voor
onopvallende maar solide harmoni
sche en ritmische basis.
PK
TUIN
Gif is er in soorten
Syms wordt ik kriegel van de verha
len over giftige planten in en rond
het huis zonder vermelding van de
graad van giftigheid. Toegegeven, ik
heb me er zelf ook wel eens schuldig
aan gemaakt, maar ben nu de me
ning toegedaan dat het niet zo zin
vol is om vrijwel alles als giftig te be
stempelen. I let lijkt me zinvoller op
op de allereerste plaats te letten op
de mate van giftigheid en dus het
gevaar, vooral voor kinderen.
Uitgaande van de mate van giftig
heid zou ik de monnikskap, aconi-
tum napellum, willen verbieden in
tuinen met jonge kinderen. De mon
nikskap is de méést giftige plant die
we in Europa kennen, alleen de wa
terscheerling benadert de giftigheid
Maar die kom je niet snel tegen in de
tuin. terwijl de monnikskap een ge
liefde borderplant is en ook in boe
ketten wordt verwerkt. Eén enkel
blad, één enkel bloempje door een
nieuwsgieringe peuter opgepeuzeld,
kan de dood tengevolge hebben.
Een andere plant die verre van on
schuldig is, is de oleander: nerium
oleander. Het is een van mijn lieve
lingsplanten. maar zodra er 'kruiper
tjes' over de vloer zijn, gaan ze weg.
De oleander laat namelijk gemakke
lijk zijn smalle blaadjes vallen. Eén
blad stukgekauwd kan de dood van
een kleintje veroorzaken. Jongens
die op kamp in zuidelijke landen
oleandertakken gebruikten om in de
soep te roeren, werden zonder uit
zondering doodziek.
Nog een plant die beter niet in een
gezin met jonge kinderen kan staan:
de dieffenbachia met blauwzuurver
bindingen in alle delen van de plant
en een stof die bij aanraking van
slijmvliezen ernstige beschadigingen
in de slijmvliezen tengevolge kan
hebben. Kortom een plant die af
standelijk behandeld dient te wor
den.
Nu iets over planten met min of
meer giftig blad, waartoe zelfs de ra
barber gerekend mag worden. Im
mers alleen de steel is bruikbaar, het
blad is min of meer giftig. Er zijn tal
loos veel planten in onze tuin die
meer of minder giftig zijn. Dus dient
men kinderen altijd te waarschu
wen. Ze mogen simpelweg niet
snoepen van bladeren. Mochten ze
iets geknabbeld hebben (behalve
dan aan de monnikskap) dan vol
staat in de meeste gevallen norrit.
Moeilijker wordt het met bèssen. Die
noden tot snoepen en veel bessen
zijn aanmerkelijk giftiger dan het
blad. De fraaie rode bes van de taxus
kan dodelijk zijn. evenals de rode
bes van het peperboompje (daphne
mezereum). Maar die is zo scherp
van smaak dat waarschijnlijk geen
kind de hele bes op zal eten. Minder
giftig, maar niet onschuldig zijn de
rode bessen van bitterzoet, de witte
bessen van de sneeuwbes en de
zwarte van de nachtschade. Maar
pas op: de zwarte bessen van onze
gewone liguster zijn behalve giftig
óók erg lekker. Die moet men dus
extra in de gaten houden.
Samenvattend: de giftigheid van on
ze planten blijft een moeilijk onder
werp nu we zo ver van de natuur af
staan, dat we het niet meer met de
paplepel ingegeven krijgen wat wel
en niet mag in de natuur. Dus zijn er
maar twee oplossingen: leer kinde
ren afblijven van alles wat groeit en 1
bloeit, of schaf een van de vele goe
de boeken aan over giftige planten
en gooi dan alles wat niet vertrouwd
is de deur uit. Maar begin met de
monnikskap, de oleander en de dief
fenbachia, want dat zijn de uitschie-
LEZERSVRAAG
Komt er bij u al tuinierend of wan
delend in de natuur een vraag op?
Greet Buchner zal proberen voor u
het antwoord te \inden. De vraag
kunt u opsturen naar Damiate
Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie VRIJE
TIJD.
