Specialisten moeten
handen ineen slaan
Binnenland
eeschepen moeten straks
tiet loods over Schelde
Gesel van kabinet Lubbers
Roep om schuldbekentenis
'Gevangenen naar huis,
tekort cellen opgelost'
Consumentenbond: Pas op
met reizen op afbetaling
Overleg over CAO voor
streekvervoer opgeschort
Dijkstal: partijen moeten
giften openbaar maken
'De ruiten braken en het water stroomde binnen'
fgPERDAG 12 JANUARI 1995
5
lijfins Bernhard doet oefeningen
•ea
oiECHLi De gezondheidstoestand van prins Bernhard gaat lang-
|rn vooruit, maar hij is nog lang niet beter. De prins doet in
[[Academisch Ziekenhuis Utrecht oefeningen om zijn spieren
Versterken. Volgens een mededeling van de Rijksvoorlich-
ksdienst (RVD) ligt de prins nog steeds op de intensive care.
jk wordt hij nog af en toe beademd. Hoe lang dat nog nodig is,
J j^iiet bekend. De prins (83) werd eind november in hel AZU
benomen omdat hij een tumor in de darmen had. Het gezwel
pd verwijderd, maar kort erna kreeg de prins longontsteking.
V werd gevolgd door een zogenoemde shocklong.
leatrix en Claus bezoeken Auschwitz
ihaag Koningin Beatrix en prins Claus zijn 27 januari in Po-
aanwezig bij de internationale herdenking van de 50ste ver-
rdag van de bevrijding van het vernietigingskamp Auschwitz,
ns Willem-Alexander woont de herdenking bij in Nederland,
29 januari in Amsterdam. Voor de herdenking in Auschwitz,
twee dagen zal duren, zijn vertegenwoordigers uit 26 landen
genodigd. Onder de aanwezigen is een groot aantal Nobel-
jswinnaars en staatshoofden.
eheran roept diplomaat op het matje
ihaag Het Iraanse ministerie van buitenlandse zaken heeft
;E ïsdag de tweede man van de Nederlandse ambassade in Te-
ran ontboden en protest aangetekend legen de mishandeling
2n i een Iraanse man in Zoetermeer. De 53-jarige Iraniër kreeg
Nieuwjaarsdag onder meer een hakenkruis in zijn voorhoofd
^rfd. De diplomaat heeft de Iraanse autoriteiten laten weten
t de regering het incident betreurt. De politie in Zoetermeer is
g steeds bezig met het natrekken van veertig tips die over de
shandelingzijn binnengekomen.
chade door vernielen autobanden
Onbekenden hebben voor een halve ton schade veroor-
akt door op Urk maar liefst zestig banden van vrachtwagen-
nhangers lek te steken. De banden werden zo lekgestoken dat
geheel moeten worden vervangen. De vernielingen werden in
nacht van maandag op dinsdag gepleegd.
- imburger verwaarloost mestvarkens
iUEL» De Algemene Inspectiedienst van het ministerie van
ïdbouw heeft op een veehouderij in het Limburgse Meijel de
davers van 166 mestvarkens gevonden. De doodsoorzaak
iek gebrek aan voedsel en drinken. De dieren waren al in no-
mber of zelfs eerder overleden. De eigenaar van de beesten is
verbaliseerd voor dierverwaarlozing en overtreding van de de-
uctiewet. De dieren hadden allang officiéél vernietigd moeten
"Jachtopziener vergiftigt buizerds'
Een jachtopziener uit Echt wordt verdacht van vergiftiging
n twee buizerds op een particulier jachtgebied in Echt. Dat
eldt de stichting Kritisch Faunabeheer aan de Algemene In-
lectiedienst (AID). De stichting wil dat de jager zo snel moge-
k zijn vergunning inlevert. Volgens Faunabeheer heeft de man
ogelijk nog meer roofvogels vergiftigd. In het gebied zijn ook
lengesneden houtduiven en een wilde eend gevonden die met
waren bewerkt.
Zorg voor ouderen hoeft niet onbetaalbaar te worden
De ouderenzorg hoeft niet onbetaalbaar te worden, maar
dan moeten specialisten in ziekenhuizen de handen in
een slaan voor de zorg van de geriatrische patiënt.
den haag anp
In iedere regio moet een zie
kenhuis komen met een klini
sche geriatrie-afdeling. Van-
daaruit kan de zorg voor de ou
dere patiënt, die vaak wordt ge
troffen door een scala van
klachten, worden gecoördi
neerd. De komende twee jaar is
er 55 miljoen gulden voor no
dig. Daarna wordt dit geld te
rugverdiend.
Dit stelt een panel van experts
in de ouderenzorg (onder ande
re geriaters, zorgverzekeraars,
ziekenhuizen) in het rapport De
toekomst van de klinische geri
atrie dat vandaag werd aange-
delburg gpd
:schepen met bestemming
twerpen en Gent kunnen nog
het einde van dit jaar zonder
f—4ds over de Westerschelde va-
Het Vlaamse parlement
et eerst het gisteren onderte-
ide herziene Schelderegle-
nt goedkeuren. Pas daarna
de verscherpte loodsplicht
in het Scheldereglement is
;nomen, worden ingevoerd.
Jinister jorritsma (verkeer en
ferstaat), haar Vlaamse colle-
luwens en de plaatsvervan-
id Belgische ambassadeur in
Ierland, Verdonck, zetten
[eren in Middelburg hun
idtekening onder het Schel-
iglement. Het belangrijkste
lerdeel daarvan is de ver-
ïerping van de loodsplicht.
veiligheid op de Wester-
lelde wordt daarmee ver-
ogd.
De ondertekening betekende
een mijlpaal in de Vlaams-Ne
derlandse geschiedenis, maar
het reglement is daarmee nog
niet van kracht. In Vlaanderen
moet eerst de volksvertegen
woordiging zich er nog over uit
spreken.
Jorritsma noemde de onder
tekening van het Schelderegle
ment waarover acht jaar gele
den de eerste besprekingen zijn
gevoerd, een voorlopige kroon
op de verbeterde Belgisch-Ne
derlandse verhouding. „Als het
aan mij ligt, zullen er nog vele
afspraken volgen". Zij doelde
ongetwijfeld op de aanleg van
de hogesnelheidslijn door
Vlaanderen naar Nederland,
waarover de discussie in volle
gang is.
Flet oude Scheldereglement
dateert uit 1843, enkele jaren na
het uiteengaan van België en
Nederland.
Koning Willem
speelt nu ook rol
in debat spoorlijn
rotterdam anp
Het debat over het al dan
niet aanleggen van de Be
tuwespoorlijn heeft' inmid
dels zo'n omvang bereikt
dat zelfs Koning Willem I
er een rol in speelt. Direc
teur Welters van de Rotter
damse havenonderne
mersvereniging SVZ
schreef enige tijd geleden
in het Financieele Dag
blad: „Koning Willem I
had hem allang aange-
legd".
Gisteravond kreeg het
historisch getinte debat
een vervolg tijdens het
jaarlijkse SVZ-diner, waar
minister Jorritsma van
verkeer en waterstaat een
hapje mee at. SVZ-voorzit-
ter Doeksen herinnerde
aan de uitspraak van Wel
ters en zei: „Koning Wil
lem I legde met grote in
vesteringen in de infra
structuur de basis voor het
moderne Nederland en
geldt als zodanig als sym
bool voor visionair den
ken."
Jorritsma reageerde ge
vat: „Maar u en ik weten
natuurlijk dat Willem I
zich totaal onttrok aan de
Staten-Generaal en daar
naast wilde hij ook nog wel
eens de Grondwet verge
ten. Het woord draagvlak
stond toen ook nog niet in
het woordenbqek." Ze zei
ervan overtuigd te zijn dat
het de koning-koopman
uit de eerste helft van de
vorige eeuw niet zou mee
vallen anno 1995 op die
manier nog infrastructuur
„uit de grond te stampen".
SlIRTRET: AD KALAND
igewoon stil was het in november 1993 in de
rste, Kamer, toen daar de voorzitter van de
>A-fractie het spreekgestoelte beklom om zijn
emene politieke beschouwing over de rijksbe-
iting van 1994 uit te spreken. Adriaan Jakobus
land was toen al ernstig ziek. Zijn betoog zou
laatste bijdrage aan de beraadslagingen in de
iaat vormen. Hij wist het zelf en zijn collega-
itoren wisten het ook.
het besef dat hij de volgende dag weer een
iratie moest ondergaan, had Kaland niet mild
itemd over het beleid van het kabinet- Lubbers.
Is gebruikelijk hekelde hij het fel. Bitter stelde
Ivast dat de CDA-PvdA-regeerploeg in de bijna
streken kabinetsperiode niet aan een echt her-
Ibeleid was toegekomen. Ondanks-zijn harde
:k kreeg Kaland echter applaus, heel onge
lijk in de Eerste Kamer,'en de leden van het
jevallen kabinet klapten mee. Het was zijn
ite politieke wapenfeit. Gisteren overleed hij
jn woonplaats Zoutelande, 72 jaar oud.
md had al lang een stil en gerust leven kun-
•leiden. Hij wilde evenwel veertig jaar als poli-
is en bestuurder vol maken. Zijn staat van
ist als politicus is indrukwekkend: gemeente
lslid en wethouder in Middelburg, Statenlid
gedeputeerde in Zeeland en lid van de Eerste
mer.
In mooie loopbaan voor een uit de CFIU afkom-
ige Westkapelse boerenzoon met alleen maar
feere school, die door zelfstudie hulp-politie-
,ent en later belastingambtenaar werd. Dat
nd hij zelf ook. „Het is toch prachtig dat zoiets
lonze democratie kan", zei hij daarover menig-
ïl tijd om zich daarover te verwonderen, heeft
ind zich nooit gegund. Hij omschreef zichzelf
'een doener'. „Geef me een functie en dan doe
laar wat mee", zei hij ooit in een vraaggesprek
t de Provinciale Zeeuwse Courant. En dat deed
Hij was met hart en ziel een van Üe 'Delta
fs\ de Zeeuwse bestuurders die zich in de jaren
0 en aan het begin van de jaren '70 hebben in
zet voor de industriële ontwikkeling van hun
'ovincie. Zijn bijnaam 'Onderkoning van Zee-
- nd' stamt uit die tijd.
boden aan minister Borst
(Volksgezondheid) en staatsse
cretaris Terpstra (Ouderenbe
leid).
Jaarlijks worden zo'n 25.000
geriatrische patiënten, mensen
van tachtig jaar en ouder met li
chamelijke en psychische klach
ten, opgenomen in ziekenhui
zen. De komende jaren zal dit
aantal door de vergrijzing sterk
toenemen.
Vijf jaar geleden besloot de
overheid dat ziekenhuizen meer
aandacht aan deze groep pa
tiënten moesten gaan besteden.
Het beleid kwam echter niet
goed van de grond. Panellid J.
Gerritsen, verbonden aan het
Noordelijk Centrum voor Ge
zondheidsvraagstukken (NCG),
wijt dit ondermeer aan de
beeldvorming van de geriatrie.
„Mensen, ook huisartsen en
specialisten, weten niet wat ze
ermee aan moeten. Internisten
zijn bang dat geriaters patiën
ten van hen afpakken. Zieken
huizen zijn vaak bang dat ze
een verpleeghuis binnen zullen
halen. En zien op tegen de kos
ten. Ouderen liggen vaak lang in
het ziekenhuis en dal levert
minder geld op vergeleken met
mensen die kort worden ver
pleegd. De patiënten zijn zelf
ook niet zo mondig dat ze in
Den Haag aan de bel gaan trek
ken voor meer aandacht voor
hun belangen", zegt Gerritsen.
Door de stagnatie van de ont
wikkeling van de geriatrie in
ziekenhuizen dreigen volgens
het panel ouderen verstoken te
blijven van adequate zieken
huiszorg. Dat leidt tot langduri
ge ziekenhuisopnames
(opgenomen op de verkeerde
afdeling), onnodige verpleeg
huisopnames en hoge kosten
voor de gezondheidszorg.
Gerritsen hoopt dat door het
rapport het 'fatalisme dat rond
de ouderenzorg hangt' wordt
doorbroken. „Het gaat niet om
mensen waar niets meer aan te
doen is. Zij hebben baat bij een
goede geïntegreerde behande
ling waardoor deels voorkomen
kan wordefi dat ze blijvend af
hankelijk worden van zorg", al
dus Gerritsen. Hij heeft goede
hoop dat de aanbevelingen van
het panel worden overgenomen
omdat alle betrokken er zitting
in hëbben.
den haag anp
en die een goed reclasserings-
perspectief hebben, eerder weg
te zenden dan volgens de da
tum eigenlijk zou kunnen en
hen dan in een alternatieve straf
onder te brengen". Die alterna
tieve straffen bestaan reeds, zij
het voor de lichtere delicten,
„maar je kunt voor de langere
straffen natuurlijk ook aan die
mogelijkheid denken om dat in
het laatste stuk van de straf te
doen".
Dat biedt volgens Boeij het
voordeel dat die gedetineerden
zich maatschappelijk nuttig
kunnen maken, en dat zij tegc
lijkertijd een geleidelijke over
gang hebben van onvrijheid
naar vrijheid.
Het eerder naar huis zenden
van gevangenen die weer goed
in de samenleving kunnen mee
draaien en die zich bovendien
netjes hebben gedragen, is een
creatieve oplossing voor het cel
lentekort. Dit vindt voorzitter
Boeij van Nederlandse Vereni
ging van Gevangenisdirecteu
ren. Naar zijn berekeningen
„zullen we volgend jaar over
12.000 cellen beschikken; waar
schijnlijk nog te weinig," zo zei
hij gisteren voor de AVRO-ra-
dio.
Volgens Boeij is het „heel wel
mogelijk om gedetineerden die
zich in detentie goed gedragen,
den haag anp
koopt, je daar ook tien iaar lang
nut van hebt. „Een vakantie is
echter na enkele weken voorbij,
maar men moet wel bijvoor
beeld twee jaar lang afbetalen.
De consument moet ook goed
kijken naar de rente die moet
worden betaald. Misschien is
men wel goedkoper af via een
persoonlijke lening hij een
bank", aldus de woordvoerster.
Zij is bang dat veel mensen
aan de balie van het reisbureau
laaiend enthousiast worden
over een bepaalde reis en dan
veel te impulsief een beslissing
nemen, waarvan ze nog jaren
lang de financiële blaren zullen
De Consumentenbond heeft
gisteren gewaarschuwd voor het
op afbetaling kopen van reizen.
De D-reizen Vakantiewinkels
van supermarktketen Dirk van
den Broek gaan als eerste in Ne
derland reizen op albetaling
verkopen. Men kan daar zelfs
duizend gulden extra lenen als
zakgeld voor de vakantie. D-rei
zen denkt dat vooral bij last-mi
nute boekingen belangstelling
zal zijn voor het vakantiekre
diet.
Een woordvoerster van de
Consumentenbond wijst er op
dat als je een koelkast op de pof
elen.
2,25 procent loonsverhoging te
veel van het goede. Zij wilden
niet verder gaan dan 0,5 pro
cent. Wanneer het overleg een
vervolg krijgt is niet bekend.
Hoofdbestuurslid D. Meeus
van Transport en Logistiek Ne
derland (I.'l'N) zei gisteren dat
deelmarkt-GAO's de beste op
lossing zijn om zowel werkge
vers als werknemers tijdens de
loononderhandelingen in het
beroepsgoederenvervoer tevre
den te stellen. „Een CAO als een
lunchkaart. Waar je zaken uil
kunt halen die op jouw bedrijf
van toepassing zijn", aldus
Meeus.
DeCAO-onderhandelaars van
TLN willen de suggestie van
hun bestuurslid pas tijdens de
onderhandelingen 'van volgend
jaar op de agenda zetten. B.
Duym van de Vervpersbond
UTRECHT» ANP-GPD
De onderhandelingen over een
nieuwe collectieve arbeidsover
eenkomst voor de 14.000 werk
nemers in het streekvervoer zijn
gisteravond zonder resultaat
opgeschort. Volgens onderhan
delaar D. van der Heem van de
Vervoersbond FNV wil de on
derhandelingsdelegatie van de
VSN Groep, waarin de werkge
vers zijn vertegenwoordigd,
overleg met haar achterban om
zich op de ontstane situatie te
beraden.
In feite zijn de onderhande
lingspartijen weer terug bij af.
Het werkgeversvoorstel om het
aantal ATV-dagen uit te breiden
in ruil voor inlevering van ver-
lof- en compensatiedagen en
enkele toeslagen voor on regel
matig werk was voor de vak
bonden onbespreekbaar. Voor
de werkgevers daarentegen was
de resterende vakbondseis van
den haag gpd
den haag Ruim honderd mensen demonstreerden gisteren voor de Japanse ambassade in Den Haag. De de
monstratie was georganiseerd door de Stichting Japanse Ereschulden. De stichting bood een petitie aan en
hield een minuut stilte ter ere van de gevallenen en vermisten. De stichting dringt er bij de Japanse regering
nog steeds op aan om schuld te bekennen voor de misdaden die haar onderdanen tijdens de Tweede Wereld
oorlog hebben gepleegd. foto anp paul vreeker
in een partij de boventoon kun
nen gaan voeren. I lelderheid is
dus geboden, aldus Dijkstal.
Om het bestuur integer te
houden, worden ook de regels
rond betaalde bijbanen van be
stuurders en ambtenaren aan
gescherpt. Via een wijziging van
de ambtenarenwet moet duide
lijk worden yvat er. precies wel
en niet mag. Ook heeft het mi
nisterie van binnenlandse za
ken de andere departementen
een 'stappenplan' gestuurd om
corruptie en fraude bij de rijks
overheid te voorkomen. Als
voorbeeld wordt functieroulatie
genoemd. Door het geregeld
van stoel wisselen kan eenvou
dig worden voorkomen dat
ambtenaren al te nauwe ban
den met bedrijven of personen
krijgen.
Grote giften aan politieke partij
en moeten openbaar worden
gemaakt. Minister Dijkstal (bin
nenlandse zaken) wil daarover
duidelijke afspraken maken met
de politieke partijen.
De WD-bewindsman zei dit
gisteren bij Kerk en Wereld in
Driebergen, dat met een con
gres over bestuurlijke integriteit
de vorig jaar overleden minister
Dales herdacht. Zij pleitte diver
se keren voor opeirbaarheid
rond de giften, maar afspraken
met de partijen zijn nooit ge
maakt.
Schenkingen zijn bij de veelal
weinig welvarende politieke
partijen zeer welkom. Maar er
bestaat een risico dat door be
paalde donaties deelbelangen
Ad Kaland, volgens Eerste Kamer-voorzitter Tjeenk
Willink 'de schrik der natie', is gisteren overleden.
foto gpd
Als Eerste-Kamerlid (sinds 1977) deed Kaland pas
echt van zich spreken na zijn benoeming tot
CDA-fractievoorzitter in 1988. Hij rekende af met
het beeld dat de Eerste Kamer een weliswaar eer
biedwaardig maar toch vooral meegaand onder
deel van de parlementaire democratie in Neder
land vormt. Fundamentele kritiek op het kabi
netsbeleid en zeker uit de mond van de voor
zitter van de grootste regeringsfractie was bijna
ongehoord. Kaland vond dat het kabinet Lubbers-
Kok de problemen in het land onvoldoende stevig
aanpakte en hij ging felle confrontaties aan.
Hij beschuldigde de fracties van CDA en PvdA in
de Tweede Kamer dat ze het kabinet onvoldoende
tegenspel boden en louter als 'stemvee' functio
neerden. Het dualisme tussen regering en parle
ment, dat hij zozeer miste in de Tweede Kamer,
bracht hij daarom maar in de Senaat. In bedacht
zame volzinnen sprak hij zijn veroordeling van
het kabinetsbeleid uit. Met een mooie mengeling
van plichtsbesef, Westkapelse onverzettelijkheid
en een tikkeltje ijdelheid.
den haag» ben jansen
Passagiers licht gewond na ongeval met bus
moordrecht» gpd
Een hevige windstoot tijdens
een hagelbui in combinatie
met een glad wegdek, is vrijwel
zeker de oorzaak van het onge
luk met de bus, die gisteren bij
Moordrecht in de Hollandsche
IJssel terechtkwam. Als door
een wonder raakten de zeven
tien passagiers en de chauffeur
slechts lichtgewond. Eén pas
sagier werd ter observatie op
genomen in een ziekenhuis.
De meeste passagiers waren
scholieren uit Nieuwerkerk aan
den IJssel. Vrijwel dagelijks rij
den zij met lijn 190 van Zuid
West Nederland (Rotterdam-
Gouda) over de smalle, bochti
ge dijk. „Ik voelde vlak voor
een bocht dat de bus plotseling
opzij werd gezet. Flet leek wel
een duw, daarom denk ik aan
een windvlaag", zegt de 17-ja-
rige scholiere Laura Erkelens
uit Nieuwerkerk. Ook de
chauffeur meent dat de wind
zijn bus uit de koers dreef, de
dijk af, het water in. „Ongeveer
halverwege het talud sloeg de
bus om en gleed hij op z'n zij
kant verder naar beneden",
zegt Laura.
„We schrokken ons allemaal
rot en iedereen was in paniek.
De ruiten aan de rechterkant
braken en het water stroomde
naar binnen", vertelt Gilbert
Vlieger (18), eveneens uit Nieu
werkerk. Samen met twee
vrienden en klasgenoten rijdt
ook hij elke schooldag naar
Gouda. Wanneer zij het eerste
uur les hebben, nemen ze al
tijd de bus van vijf voor acht
'uit Nieuwerkerk. Gisteren ein
digde de schooldag al om tien
over acht, in het steenkoude
water van de Hollandsche IJs
sel.
Samen met zijn vriend Mar
cel van Veelen (20) sloeg Gil
bert een raam in aan de linker
zijde van de gekantelde bus.
Gilbert: „Marcel riep luidkeels:
'Een hamer, een hamer, er
moet een hamer zijn!' Opeens
had hij het ding te pakken en
beukte hij door het glas. Met
handen en voeten heb ik hem
geholpen de rest van het glas
weg te slaan en te trappen".
Marcel: „Ik dacht maar één
ding: die ruit moet er uit an
ders verzuipen we allemaal. Ik
was verschrikkelijk bang dat de
bus verder weg zou zakken.
Gelukkig is dat niet gebeurd".
Van de drie vrienden js Bert
Groenendijk (20) het meest ge
havend uit de strijd gekomen.
Zijn beide handen zijn verbon
den, een arts moest meerdere
snijwonden hechten. „De ran
den van het raam waar ik door
ben geklommen zaten nog vol
glas, zodoende. M'n kleren zijn
naar de knoppen, helemaal
onder het bloed", zegt Bert.
Marcel heeft alleen wat
pleisters op zijn handen en last
van een pijnlijke knie. Net
zoals de meeste andere scho
lieren is ook hij zijn las kwijl,
met schoolboeken, een agen
da, een rekenmachine en
sportkleding. „En mijn porte
monnee, dat is heel vervelend,
want behalve geld ben ik ook
een bankpasje en m'n OV-
kaart kwijt".
Hen woordvoerder van ver
voersmaatschappij ZWN zegt
dat alle passagiers schadeloos
zullen worden gesteld. „Dat
kan even duren want de verze
kering moet alle zaken eerst
natrekken". Met de chauffeur
gaat het redelijk goed. „Hij zit
thuis bij te komen van de
schrik. Bij dit soort gevallen
krijgt de chauffeur de nodige
begeleiding", aldus de woord
voerder.
De getroffen scholieren heb
ben zich voorgenomen zo snel
mogelijk weer naar school te
gaan. „Met bus 190, een ande
re keus is er niet", zegt Gilbert
Vlieger.