Industrie investeert veel meer Krasloten volgende week woensdag verkrijgbaar Binnenland Holbewoner ontdekt in Arnhem Condooms blijven thuis bij vreemdgaande hetero's 'Ik heb me er niet in verdiept of daar druggelden bijzaten. Dat is mijn taak niet' WOENSDAG 11 JANUAR11995 Bejaarde overleeft botsing met trein eefde - Een 76-jarige inwoner van Barneveld heeft gisteren op een spoorwegovergang tussen Zutphen en Deventer een aanrij ding overleefd met een NS-dubbeldekker. De man zag, vermoe delijk door de laagstaande zon, niet dat de spoorbomen dicht waren. Zijn auto werd door de trein meegesleurd, kantelde en kwam vervolgens in een lager gelegen berm terecht. De auto was bijna totaal vernield. Alleen de plek waar de bestuurder zat, was voor een deel in tact gebleven. De brandweer kon de beknelde man bevrijden. Hij was slechts licht gewond. De trein was rede lijk zwaar beschadigd. den haag gpd i Goed nieuws voor gokkend Ne- iderland. Vanaf 18 januari zijn de zogenoemde krasloten weer jvolop verkrijgbaar. Op die dag begint De Lotto, onderdeel van I de Stichting nationale sportto- talisator (SNS), de verkoop van de 84 miljoen loten voor 1995. I Vorig jaar april leidde de in troductie van de krasloten tot een stormloop. In het begin gin- meer dan een miljoen loten per dag over de toonbank. Later zakte dit aantal tot zo'n 300.000 per dag. Het aantrekkelijke van het kraslot is dat iemand meteen kan zien of hij iets ge- iwonnen heeft. Prijzen tot hon derd gulden worden ter plekke uitbetaald. De hoofdprijs is 75.000 gulden. De run op de krasloten leidde vorig jaar tot een hernieuwde discussie over gokverslaving. Onderzoek leerde dat krasloten niet verslavend waren. Om ver koop aan minderjarigen tegen te gaan, heeft de SNS een con tract gesloten met het Neder lands meetinstituut (NMI). Dat gaat steekproefsgewijs op leef tijd controleren. Op basis van de ervaringen dit jaar zullen de bewindslieden van Justitie en VWS eind 1995 beslissen of SNS de vergunning voor de krasloten kan behouden, al dan niet aan gepast. —{Heteroseksuele mensen met ien vaste relatie die vreemd gebruiken nauwelijks :ondooms, alle voorlichting jover de risico's van HIV-be- imetting ten spijt. Van de eemdgaande mensen doet iegentig procent het zonder :ondoom. Dit stelt A. Bakker in zijn iroefschrift waarop hij op 19 ja- aan de Universiteit van Ironingen promoveert. Uit het blijkt ook dat van de lensen die een buitenechtelij- ;e relatie aangaan, vooral die genen die een hechte band met injuin vaste partner hebben, be- eid zijn condooms te gebrui- cen. Bakker noemt het opvallend lat het zelf ingeschatte risico op HV-besmetting nauwelijks een pi speelt bij de keuze om wel of >een condoom te gebruiken. /Vel vinden mensen het moei lijk om bij een nieuwe partner :ondoomgebruik ter sprake te jrengen. ,,Er is een belangrijke n Nederlands Persbure. Stijging van 26 procent venvacht den haag gpd De Nederlandse industrie zal dit jaar naar verwachting 26 procent meer in gebouwen en machines investeren dan vorig jaar. Absolute koploper vormt de metaal- en elek trotechnische industrie, die dit jaar maar liefst 85 procent meer denkt te gaan investeren dan vorig jaar. nes en gebouwen te steken dan andere bedrijfstakken. De bouw- en installatiebedrijven bijvoorbeeld gaan er van uit dat hun investeringen dit jaar slechts met twee procent zullen groeien. Openbare nutsbedrij ven voorzien een investerings- groei van zeven procent. Vorig Dit blijkt uit een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) naar investe ringsverwachtingen van het Ne derlandse bedrijfsleven De industrie denkt dit jaar aanzienlijk meer geld in machi- jaar groeiden de investeringen in die sector al met 31 procent. Er zijn ook industrietakken die een daling in de investerin gen voorzien. De delfstoffen winning houdt rekening met een daling met vier procent, ter wijl in de voedings- en genots middelenindustrie een daling met zes procent wordt ver wacht. De bestedingen in de delfstoffenindustrie lagen vorig jaar al onder druk. Toen werd al 59 procent minder geïnves teerd, vooral omdat in 1993 een aantal grote projecten werd af gerond. De investeringen in de indu strie daalden vorig jaar nog met zeven procent. De bedrijven hadden toen verwacht dat hun investeringen, wegens de plot seling aantrekkende economie, wel op peil zouden blijven. Maar later in het jaar is toch ge bleken dat de uitgaven voor machines en gebouwen achter bleven bij 1993. Dit komt vooral omdat veel investeringsgoede ren pas dit jaar konden worden opgeleverd. Die vertraging vindt zijn weerslag in de verwachte grote groei voor dit jaar. Voorzitter Rinnooy Kan van de werkgeversorganisatie VNO denkt dat de toenemende in vesteringen een gunstig effect zullen hebben op de werkgele genheid. Hij verwacht, zo blijkt uit het gisteren verschenen VNO-blad Onderneming dat er netto meer werkgelegenheid bijkomt. Igroningen anp psychologische barrière om er over te beginnen", aldus Bak ker. „Mensen zijn bang dat ze de verdenking op zich laden een enge ziekte te hebben, of dat de ander denkt dat hij zijn partner niet vertrouwt. De sociale norm speelt een belangrijke rol bij het con doomgebruik. Mensen redene ren 'als mijn vrienden con dooms gebruiken, doe ik het ook', of omgekeerd. Vooral vra gen over eerdere seksuele rela ties blijken veel mensen liever te vermijden. Bakker vindt dat in de voor lichting de aandacht moet ver schuiven van informatie over de besmettingskansen naar infor matie over hoe je het condoom gebruik ter sprake brengt en welke argumenten je daarbij ge bruikt. Verder stelt Bakker vast dat de boodschap van de voor lichting genuanceerd moet zijn. Mensen pakken (boodschappen die zij te extreem vinden niet op, of gaan tegenargumenten bedenken waarom het niet voor hen geldt. arnhem Drie weken heeft een 32-jarige Pool onopge merkt gebivakkeerd in een hol van een paar kubieke meters grootte in het park bij kasteel Zijpendaal in Arnhem. De Pool werd gisteren opgemerkt door een medewerker van de milieupolitie, die bij zijn werkzaamheden in het park rook zag opkringelen uit de tijdelijke woonplaats van de 'holbewoner'. Het ondergrondse huis was van alle gemakken voorzien. Zo stond er een kachel, aangesloten op een schoorsteentje boven de grond. Ook had de Pool in het hol een telefoon, die echter niet aangesloten was. Verder waren er wat meu bels en persoonlijke bezittingen van de man in de onder aardse woning. De Pool voorzag in zijn levensonderhoud door in de Arnhemse binnenstad gitaar te spelen. De man heeft na zijn ontdekking op het politiebureau laten weten dat hij de rest van de winter bij vrienden in Spanje wil doorbrengen. Omdat hij genoeg geld had, heeft de po litie de man alleen een douche en schone kleren aangebo den en een treinkaartje voor hem geregeld. foto anp ben balster Kroonprins start herdenkingstrein den haag anp Prins Willem-Alexander geeft 28 januari in Rotterdam het' startsein voor het jongeren project 'De trein van 1 voor allen'. Deze reizende thema- trein gaat over artikel 1 van de Grondwet, waarin het ge lijkheidsbeginsel en het dis criminatieverbod zijn ver woord. De theniatrein is opgezet door het Nationaal Comité 4 en 5 mei ter gelegenheid van de vijftigste herdenking van de bevrijding van Nederland. De ruim honderd nieter lan ge trein zal een week lang in, elke provincie staitn. Op 5 mei komt de trein bij; zijn eindbestemming aan: Amsterdam. Papegaai mag niet op visite bij ex-bazin lelystad anp Er kan geen sprake zijn van een omgangsregeling voor een pa pegaai. In de wet is niets te vin den over een regeling voor huis dieren na echtscheiding, zoals dat voor kinderen het geval' is. Dal liet fungerend president mr. A. Everts van de rechtbank in Lelystad gisteren weten in een kort geding waarin een vrouw uit Dronten die omgangsrege ling had geëist. De zaak diende half decem ber ook al bij de rechtbank. Na de behandeling bleek echter dat de dagvaarding niet was uitge roepen en dat de ex-man uit Biddinghuizen niet op de hoog te was van de procedure. Het echtpaar kreeg de pape gaai veertien jaar geleden var) vrienden. De Drontense zegt een emotionele binding met de papegaai te hebben gekregen. Daarom wil ze dat na de schei ding het huisdier beurtelings een half jaar bij haar en bij haar ex-man verblijft. Volgens de man wordt de pa pegaai 'als breekijzer' gebmikt in de onderhandelingen met zijn ex-vrouw. Hij vraagt zich af waarom de vrouw geen belang heeft bij hun 20-jarigc kat, die ook nogs't'ëeöSDij hem is. De zaak is aangehouden tot 24 januari. Van witwas-praktijken verdachte Rotterdammer zegt niets te weten van contacten met drugmaffia {(otterdam jolande van der graaf :n interview met een van wit- 'aspraktijken verdachte han- lelaar gaat niet zomaar. Zes tan, de Rotterdamse zaken- tan twee vein zijn me iwerkers, twee advocaten en in zwager, wachten ons op in in schamel kantoortje boven iet wisselkantoor en de juwe- ierszaak waar fijne, handge- taakte sieraden liggen uitge- Id. Drie taperecorders leg- in elk gesproken woord vast. ien samenvatting van een ge- iprek met de man die ervan vordt verdacht miljoenen- ransacties te hebben uitge- 'oerd voor drugbaronnen. Het is niet de eerste keer dat le Hindoestaanse handelaar W.B.M. de klanten haalt. Om wonenden, klanten, familie en Tienden weten dat zijn bedrijf geruime tijd bij Justitie in de (ijker loopt. Afgelopen zater- kwam hij weer in het J lieuws. Maar M.B.M. blijft Ivoorachtig, tracht te redden /at er te redden valt. Uw naam, de naam van uw 'edrijf? .Noemt u mij bij mijn initialen, linds 1985 ben ik werkzaam net het wisselen van geld en net juweliersactiviteiten. Het (eldverkeer van en naar Surina- ne loopt goeddeels via wissel- antoren, want Surinaamse ianken hebben nauwelijks Teemde valuta en staan in het luitenland slecht bekend. In- lerdaad, in 1993 heb ik nog een nder wisselkantoor opgericht. )m wisselactiviteiten en juwe- erszaken gescheiden te hou- n|en." Uw achtergronden .In Suriname werkte ik bij de f verheid als boekhoudkundig mbtenaar. Ruim 21 jaar gele en kwam ik naar Nederland, ien jaar of drie had ik een on- oerend-goedmaatschappij. We ochten en verkochten panden t Rotterdam, voor verhuur en Is een vorm van beleggen." Wat zijn de meest voorkomen- te valutatransacties die uw wis- elkantoor uitvoert? B Stel: een klant wil honderd, ijfhonderd of elfhonderd gul len naar zijn familie in Surina- ie sturen. Dat geld wordt hier edeponeerd en gaat naar het adres waar het moet worden uitbetaald. Dat zijn meestal kleine bedragen. De tweede ca tegorie betreft mensen die ooit terug willen naar Suriname en daar een lapje grond of een huis kopen. Bedragen van tien- tot twintigduizend gulden. De der de categorie bestaat uit hande laren die Surinaamse goederen importeren. Grotere bedragen, zeg tien- tot vijftienduizend gul den. De geldstroom vanuit Suri- name komt grotendeels voor re kening van Surinaamse hande laren die geld sturen dat wij op hun bankrekeningen in Neder land storten en waarmee we hun betalingen uitvoeren. Dat is de grootste hap van mijn klan tenkring." Volgens justitie wordt het ver delen en witwassen van drugs gelden van het zogenoemde Su- rikartel geregeld via zes Hindoe staanse zakenlieden, van wie u er één zou zijn. U zou tussen 1989 en 1993 voor negentig mil joen gulden aan kasstortingen hebben gedaan bij twee ABN AMRO-filialen in Rotterdam. Wekelijks kwam u met bedragen van vijfhonderdduizend, soms zevenhonderdduizend gulden bij de bank. „Over 1989 en 1993 heb ik een valuta-omzet gehad van onge veer vijftien- tot twintig miljoen gulden. Mijn jaaromzet is drie tot vijf miljoen gulden. Hoe ze aan die negentig miljoen ko men, weet ik niet. „Wij doen ook administratief werk voor Surinaamse bedrij ven, zoals wisselkantoren en import-exportbedrijven. Die sturen bijna elke week geld uit Suriname. Dat zijn bedragen van vijfhonderdduizend, zeven honderdduizend, soms een mil joen gulden per week die con tant worden gestort." Dat kan aardig oplopen. Ze ker tot in de tientallen miljoenen guldens. „Dat klopt, maar het is eigenlijk niet mijn geld. De Surinaamse bedrijven sturen dit geld per koerier. Mijn werk is het geld in •ontvangst te nemen, naar de bank te brengen of er betalin gen mee uit te voeren. Om de kosten van de koeriertranspor ten, tickets en hotel, te drukken, maakten handelaren collectief gebruik van die transporten." Is het mogelijk dat daar drug De van witwas-praktijken verdachte Rotterdammer hoefde volgens Justitie de straat maar over te steken om elke week een flink bedrag te storten op zijn bankrekening. foto gpd ceesspruijt gelden bijzaten? „Ik heb me er niet in verdiept of daar druggelden bijzaten, om dat dat mijn taak niet is. Maar ik denk het niet. Ik heb nooit iets met drugs te maken gehad en ik vermoed dat dat ook geldt voor mijn relaties in Suriname, meest goede vrienden. Aanvan kelijk ging het om bedragen van ongeveer honderdduizend gul den. Pas toen men in Suriname collectief via koeriers ging wer ken, liepen die bedragen op. Soms stortten de koeriers eigen handig, op Schiphol of in Rot terdam. Dat is niet na te trek ken. Ik denk dat het voor mijn bedrijf in die vijf jaar om dertig- zeg veertig miljoen ging. Hoe Justitie aan negentig miljoen gulden komt, weet alleen Justi tie." Uw bedrijf zou samen met zes Hindoestaanse zakenlieden in Suriname voor minimaal dertig miljoen gulden cheques aan toonder hebben gekocht. „Dat zou kunnen. Als geld uit Suriname aankomt, zit daar ook een fax of brief bij waarin staat wat er met het geld moet wor den gedaan. Welke firma's be taald moeten worden, hoeveel cheques aangekocht moeten worden. Zo'n cheque staat niet op naam en kan overal worden geïnd. Op een gegeven moment gingen wisselkantoren in Suri name deze waardepapieren zelfs onderling verhandelen." De Rotterdammer zegt ook niets te weten van de beschuldi ging dat Colombiaanse, Suri naamse en Braziliaanse leve ranciers de toondercheques bij ABN in Panama of bij banken die relaties met ABN hadden ter inning aanboden. „Ik deed wat me werd opgedragen. Dat is al les." M.B.M.'s advocaat mr. G. Sze- gedi mengt zich in het gesprek. „Uit Suriname komen verdo vende middelen, maar de drugs worden daar niet. verhandeld. Op een klein beetje straathan del na. Geld uit Suriname kan dus niet afkomstig zijn van druggelden. In het verleden is een aantal koeriers uit Surina me aangehouden, koeriers die hier geld moesten storten. Het ging om verzamelbedragen van firma's uit Suriname. Mijn cliënt is erg blij met deze con statering van het Openbaar Mi nisterie. Het neemt alle verden king weg: het geld was immers afkomstig uit Suriname. Dat is tot op het dubbeltje aan te to nen in faxen die zijn verstuurd alvorens de koeriers op pad gin gen." Hoe kunt u zeggen dat er geen drugs uit Suriname komen? „Er komen natuurlijk wel drugs vanuit Suriname naar Neder land," vervolgt de raadsman. „Daar zijn tientallen getuigenis sen van. Justitie heeft er een aantal zaken uitgeplukt en ge keken of er een raakvlak is met betrekking tot stortingen bij het bedrijf van mijn cliënt. Die raakvlakken zijn er. Er zijn ver dachten die als veroordeelde personenen stortingen hebben gedaan bij meneer M.B.M. Maar gerelateerd aan het aantal gelddeponeringen is dat bedrag dermate marginaal dat Justitie niet zomaar kan stellen dat mijn cliënt zaken heeft gedaan met misdadigers. Het gaat om hoog uit acht- tot negen ton." M.B.M. geagiteerd: „Justitie blaast alles op." Er komt 'bewijsmateriaal' ter tafel. De advocaat laat een pas sage uit het proces-verbaal le zen. Daarin staat dat in het ka der van het onderzoek tegen M.B.M. en een andere verdach te bij de ABN AMRO-bank alle bescheiden in beslag zijn geno men die betrekking hebben op door M.B.M. beheerde rekenin gen. De rekeningen staan op naam van M.B.M. en vijf hoog- geplaatse politici en zakenlui in Suriname. 'Bij nadere bestude ring van de mutaties op deze bankrekeningen', valt verder te lezen, 'bleek dat een verdachte gebruik maakte van de hiervoor genoemde rekeningen.' Het to tale bedrag aan contante stor tingen op de rekeningen be loopt 85 miljoen gulden. Advo caat Szegedi zegt niet te kunnen aangeven hoe hoog het bedrag op de rekening van M.B.M. was 'omdat Justitie de administratie heeft'. Eveneens is gebleken, ver meldt het proces-verbaal, dat geldlopers met grote regelmaat op genoemde bankrekening fik se bedragen storten. Daarbij zijn stortingen van honderddui zend dollar per dag geen uit zondering. Szegedi: „Dat brengt Justitie niet naar buiten. Maar men komt wel met een bedrag van negentig miljoen, dat ten onterecht allemaal op het conto van mijn cliënt wordt geschre ven." Tegen een aantal van uw rela ties loopt inmiddels een gerech telijk vooronderzoek. M.B.M.: „Dat wist ik niet. Ik doe al tien jaar zaken met deze mensen." Sinds 1992 loopt tegen u ook zo'n gerechtelijk vooronderzoek. „Ze zijn in 1992 met een ge heim onderzoek gestart. Het eerste bezoek van de FIOD was op 9 mei 1994. Toen zijn er huiszoekingen gedaan." justitie noemt u de spin in het financiële web van Surikartel. M.B.M. lacht cynisch: „Ik weet niet wat ik daarop moet zeg gen." U verzorgde overboekingen van geld naar dekmantelfirma's. Wat kan daarmee bedoeld zijn? „Dat kan niet. Alle stortingen en overboekingen zijn heel makke lijk na te trekken. Als wij voor een bedrijf hebben gestort, dan kan de FIOD alle bankafschrif ten zo nakijken. Wereldwijd zijn dat firma's in Japan, Taiwan, Korea, Amerika, Brazilië, Neder land en andere Europese lan den. Ook een grote winkelketen in Suriname met filialen in Guyana, Trinidad, Amerika en India. Een gezond bedrijf waar voor we veel stortingen doen. De FIOD is daar gaan zoeken en zag dat er veel kapitaal zit. Nu proberen ze allerlei verbanden te leggen om via het kaalpluk- systeem geld af te pikken van die mensen." De Rotterdammer beaamt dat hij ook zaken deed met een vooraanstaand Surinaams poli ticus en een zakenman die bei den zijn verdacht van cocaïne transporten. Maar volgens M.B.M. gaat het om een beperkt aantal transacties. „Niet weke lijks, zelfs niet maandelijks. Hooguit één of twee per jaar. Het is mij niet bekend dat tegen deze twee mensen een gerech telijk vooronderzoek loopt of liep." Nadat de ABN AMRO-bank de relatie met u stopte, zou op de kantoren enige tijd 'een dreiging' zijn gevoeld. Wat bedoelt de bank daarmee? „Geen flauw idee, ik heb altijd een heel goede relatie met ze gehad. Er is nooit sprake van bedreiging geweest. I iet zou me wat moois zijn om iemand van een bank te bedreigen. Dat is zoiets als ontvoering, of afper sing. Alles is verdraaid in de me dia." m.b.m. kan het niet vaak genoeg zeggen: hij heeft nóóit iets onrechtmatigs' gedaan. „ABN AMRO trouwens ook niet." Advocaat Szegedi heeft zo zijn eigen ideeën over het op treden van de bank. Specule rend: „Ik denk dat Justitie de banken onder druk zet. Zo van: deze mensen hebben strafbare feiten gepleegd, als u hun bank rekening niet opzegt dan wordt u later zelf ook meegesleept. Een bank kan tegenwoordig im mers verantwoordelijk gehou den worden voor ongebruikelij ke transacties." Meneer M.B.M., vertelt u eens wanneer ABN AMRO naar uw transacties ging vragen „Mijn bank heeft nooit vragen gesteld. Eind 1992 kreeg ik een brief waarin stond dat de bank onze relatie twee weken later zou beëindigen. Ik schrok me dood en vroeg me af hoe dat zonder opgaaf van reden op eens kon. Met mijn raadsman ging ik naar het rayonkantoor. Met alle stortingsbewijzen, wat mijn omzet is, wat uit .Suriname komt. Ze hebben me er zonder commentaar uitgezet. Stappen ondernemen had geen zin. Hen bank werkt met een reglement en mag zo'n beslissing nemen.'. De Hindoestaanse zakenman zegt te zijn overgestapt naar an dere banken. „(Jok de Rabo bank en ING Bank", vervolgt hij, „hebben eind 1993 zonder motivatie opgezegd. Waar schijnlijk hebben ze een hint gekregen. Ik doe nu alleen nog zaken met de VSB Bank en dt' Postbank." Blijft dat zo, na alle publika- ties? „Ach, sinds de inval van de FIOD is mijn omzet al terugge lopen naar zo'n twintig pro cent." En ja, hij weet dat zijn te lefoon is afgeluisterd. Laat 'z.d' hun gang maar gaan, vindt de Rotterdammer. Laat ze ook vooral iemand in zijn zaak neer zetten. „Dan voel ik me veilig, met zo'n gewapend iemand. IJ moet weten, ik heb al twee keer een gewapende overval meege maakt." U wordt ook verdacht van overtreding van de Opiumwet en deelname aan een criminele organisatie. Raadsman Szegedi interrum peert. „Zulke dingen staan te genwoordig standaard in de computer van de officier van justitie. Die computers ratelen maar door. Zelfs een winkeldief hoort tegenwoordig bij een cri minele organisatie. Zo hoeft de offcier van justitie het niet alle maal zo precies te bewijzen." Gaat u stappen ondernemen, tegen Justitie? M.B.M.: „Zodra het strafrechte* lijk onderzoek is afgesloten, dien ik een claim in wegens in komstenderving. De accountant zal wel uitmaken hoeveel. Met zoveel publiciteit kan mijn be drijf niet blijven bestaan. Et) hoe moet het als ik straks geen bank meer heb? Het handjevol klanten dat ik nog heb, zal zeker verdwijnen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 5