Komt de nieuwe koningin uit Leiden??
De raakpunten van De Hoek
Het effect van Barney
Het Gesprek van de Dag
Stof
'Kijk in
de horeca'
Toen Oranje in 1988 Europees kampioen voet
bal werd, steeg het ledental van de Koninklijke
Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) spectaculair,
tot over het miljoen zelfs. Toen Anton Geesink
in 1964 tijdens de Olympische Spelen van Tokio
de gouden medaille won, ontstond er een ware
run op de dojo's, de judoscholen. Nu Hagenaar
Raymond Bameveld zich vorige week op het
WK-darts in Engeland voor een groot (tv)pu-
bliek volkomen onverwacht bij de mondiale eli
te schaarde, bestaat de kans dat het gooien van
pijltjes in een café uitgroeit tot een ware rage.
Een goed voorbeeld doet volgen, nietwaar. Dus
krijgen we hier straks te maken met een zoge
naamd 'Barney-efFect', of loopt dat wel los?
„Dat durf ik niet te stellen", zegt barkeeper
Cock Schoonheim van café Decima in Leiden.
„Wel weet ik dat de dartsport een duwtje in de
rug best kan gebruiken, want het ging de laatste
tijd toch wat minder. Wij hadden, toen het dar
ten een jaar of wat geleden echt 'in' was, zes
teams in de competitie. Maar op gegeven mo
ment liep dat toch weer wat terug. De geweldige
prestatie van Raymond Barneveld kan natuur
lijk een ommekeer betekenen."
Bij Decima, in de gelijknamige Decimastraat in
De Kooi, was het wedervaren van Barney' in de
Lakeside Country Club in het Zuidengelse in elk
geval het gesprek van de dag. „Dat mag je wel
zeggen", glundert Schoonheim hoorbaar in
hoorn, „daar kon het EK schaatsen zich écht
niet mee meten. Dit is een origineel Leids café,
dus het ging ook meteen over wat hij daar in
Engeland verdiende. Maar zonder gekheid, we
zaten hier met z'n allen op het puntje van onze
stoel. Natuurlijk hebben we met z'n allen geke
ken. We hebben hier nog jongens die tegen hem
hebben gespeeld, dus dan begrijp je het en
thousiasme. Het is, hoe je het ook wendt of
keert, toch een unieke prestatie van zo'n vaste
lander."
In Noordwijkerhout bij dart-café 't Puntje was
het stampvol toen de Hagenaar het zondag
avond in de finale moest opnemen tegen
Welshman Richie Burnett van wie hij uiteinde
lijk in de eindstrijd met 6-3 verloor. „We hadden
hier toevallig die zondag een toernooi gaande",
verklaart barman Nico de drukte. „Allemaal
kenners die allemaal echt meeleefden. Darts is
van oudsher bijzonder populair in Noordwijker-
hout. Zelf kom ik uit Noordwijk en daar merk je
er veel minder van. Maar hier zijn ze er echt gek
van, hoor."
De Haagse postbode Raymond Barneveld - die
zich in Engeland welhaast onsterfelijk maakte
door het tekenfilmfiguurtje 'Barney' uit The
Flintstones via een opdruk op zijn jasje weer tot
leven te brengen - heeft al te kennen gegeven
dat hij een professionele carrière best ambieert.
Met zijn tweede plaats op het WK verdiende hij
50 mille, dus er zit wel degelijk brood in de
sport. „Maar dat", zegt Cock Schoonheim van
Decima, „dat is toch maar voor weinigen weg
gelegd. Laten wij maar hopen dat door hem de
belangstelling voor het darts weer stijgt." Waar
bij Nico van 't Puntje uit Noordwijkerhout zich
aansluit. „Het is en blijft toch een echte sport
voor het café."
En zo is het maar net.
AD VAN KAAM
Van Normandië
tot Nieuwediep'
Van Normandië tot Nieuwed-
iep' heet de tentoonstelling die
■in Den Helder de laatste jaren
van de oorlog belicht. Afgelopen*
week werd in de Scheepmakers-
loods op de voormalige rijks
werf Willemsoord de tentoon
stelling uitgebreid met een spe
ciaal gedeelte dat handelt over
a de hongerwinter, nu precies 50
bi jaar geleden.
gi In de hoek van de hal bevindt
i zich een panorama van een pol-
;t( derlandschap uit 1944 met een
>s open keuken uit die tijd. Car-
iu bidlampen, een bakoven, een
noodkachel, een koolzaadpers
ei en een eetketeltje zijn een paar
van de voorwerpen die daar te
vinden zijn. In de loods staan
sii verder een dertigtal Amerikaan-
in se legervoertuigen, een Sher-
iu mantank, een Long Tomkanon
sli en een duwboot opgesteld.
Van Normandië tot Nieuwed-
tn iep' is geopend van woensdag
tot en met zondag van 10.00 tot
17.30 uur. Op 4 februari komt er
nog een deeltenttoonstelling bij.
s- Die is gewijd aan de opstand op
Texel.
Reacties en suggesties voor
"Gesprek van de Dag"
Telefoon 071-356444
of
Postbus 54,2300 AB
te Leiden
Bruikbare tips worden
beloond met een cadeaubon
van 25 gulden.
Aan hoefijzervormige bars
of aan leestafels. Overal
zie je ze zitten. De
stamgasten. Ze behoren
bij het meubilair van café
of kroeg. Meestal hebben
ze hun vaste stek, nooit
hoeven ze te bestellen,
want de kastelein kent het
recept. Als ze doodgaan,
durft een tijdlang
niemand op hun plaats te
gaan zitten. Alsof ze er
nog zijn.
In aflevering 16 aandacht
voor café De Hoek aan de
Dorpsstraat in Koudekerk
aan den Rijn. Een
eeuwenoud gebouw waar
vroeger een herberg was
gevestigd. Passagiers van
postkoetsen konden hier
overnachten. De grote
ruimtes naast het cafe'
waar de koetsen werden
gestald, herinneren nog
aan deze tijd. De
afgelopen twaalf jaar
runnen vrijwilligers het
cafe' en Robin Valstar (53)
komt er sindsdien haast
elke dag.
Al twaalf jaar stapt hij na zijn
werk het cafe' binnen om pre
cies kwart voor zes en bestelt
zijn vaste recept; een borrel, een
pilsje en een pakje sigaretten.
Soms ook een hard ei, maar al
leen als de eierboer pas langs is
geweest en het ei vers is. „Als
stamgast denk je priveleges te
hebben, maar die heb je niet.
De enige privelege die ik heb, is
als ik binnen kom en mijn re-
Het vaste plekkie aan de bar van Robin Valstar. Elke dag na zijn werk is hij in De Hoek te vinden voor zijn vaste recept en voor een praatje met de
autochtone Koudekerkers. foto ben de bruyn
Vrijwilligers runnen café in Koudekerk
cept klaar staat. Daar hecht ik
dan ook veel waarde aan. Maar
betalen moet ik toch."
Valstar was ooit betrokken bij
de oprichting van café De Hoek.
„Ik was toen met Piet Roelands,
de huidige waard, lid van de po
litieke partij PPR. Het cafe' dat
toen in dit gebouw zat, dreigde
opgeheven te worden. Daar
hebben we toen samen een
stokje voor gestoken. De sociale
functie van een goed café moest
blijven. We noemden het De
Rooie Hoek, maar dat is ge
woon De Hoek geworden."
Over de waard niets dan goeds.
„Een kroeg heeft iemand nodig
met uitstraling en waard Piet
heeft dat. Als hij weg is, dan zie
je de omzet omlaag gaan. Men
sen blijven gewoon weg."
Valstar woont een straatje ver
derop in net zo'n oud pand, wat
ook een reden is van de binding
met zijn café. Toch komt hij
oorspronkelijk niet uit deze om
geving. „Maar daarom ben ik
hier zo graag. In dit café komen
de autochtonen. Zij weten alles
wat er in deze omgeving ge
beurt en ik, als import, hoor el
ke dag iets nieuws."
Het pand aan het water van de
Oude Rijn is in de loop der jaren
weinig veranderd. Een frisse
mintgroene verflaag geeft het
café een schoon aanzicht. Vrij
willigers zorgen voor verse bloe
men op tafel. Er is een hoger
plateau waar jongeren zich vaak
terugtrekken. Op zaterdag
wordt vanuit de professionele
keuken een maaltijd bereidt. Er
is ook een aparte biljartruimte
en boven is een zaaltje waar
feesten en partijen gevierd kun
nen worden.
„Het pand heeft destijds een
opknapbeurt gekregen, maar
het oude interieur is gebleven.
Tijdens de oorlog is een boerde
rij hier vlakbij gebombardeerd.
Een scherf daarvan heeft een
gat in die tafel bij de ingang ge
slagen. Zo oud zijn de tafels."
Bijna alle stamgasten van vroe
ger zijn er niet meer. „Dat wa
ren allemaal leeftijdgenoten. Nu
blijven zij liever thuis bij hun
gezin en zijn daar vastgeroest.
Ik zie ze hier nog zelden en
daarmee zijn een aantal tradi
ties voorbijgegaan.
Valstar ziet ook een verschui
ving van de bezoekers naar een
jongere generatie. „Dit veroor
zaakte in het begin wat ergenis-
sen, maar nu niet meer. Dat is
ook typerend voor dit café. Er
wordt niet gekeken naar hoe je
er uit ziet of wat je in het dage
lijks leven doet. Iedereen is ge
lijk. Deze zaak is bijvoorbeeld
ook erg vrouwvriendelijk. Van
de elf mensen die nu bijvoor
beeld aan de bar zitten, zijn er
zes vrouwen. Ik bedoel maar.
De mensen die ik hier ontmoet,
ontmoet ik trouwens niet thuis.
Iedereen komt hier met een ei
gen reden. Er is een aantal raak
punten en voor die punten ko
men we bijelkaar."
Samen met stamgast Jan („Dat
is trouwens ook zoiets; ik ken
haast niemand hier bij zijn ach
ternaam.") vormt Valstar het
gebruikerscollectief. „Als er een
nieuwe vrijwilliger achter de bar
staat, beoordelen wij hem op
zijn kwaliteiten. Als stamgast
merk je gauw genoeg of iemand
het horecavak in zijn vingers
hebt. Wij zijn er als gebruikers
collectief vooral voor om te kla
gen."
Naast het gebruikerscollectief
organiseert Valstar ook allerlei
activiteiten voor het café.
Schaak- of backgammoncom-
peTities, maar ook een Tsjechi
sche week. „Drie jaar terug had
den we vrienden uit Tsjechië
uitgenodigd. Het was warm
weer. Op het terras dronken we
Tsjechisch bier en met z'n allen
zongen we en maakten mu
ziek."
Zijn huidige project is een to
neelstuk over Aleit van Poel
geest. Zij was een dame die in
1370 in een kasteel in Koude
kerk geboren was. Haar liefje
was de machthebber van
Noord-Holland, Arbrecht van
Beieren, die om onduistere re
denen op het 1 laagse Binnenhof
vermoord werd. „I Iet toneel
stuk dat helemaal in dichtvorm
zal zijn, is gepland in december.
De medewerkers van De 1 loek
zullen dan in middeleeuwse
kledij lopen en op de vloer ligt
waarschijnlijk zand, om de
kroeg een middeleeuws aanzien
te geven."
In de zomer komt er, naast de
stamgasten, een ander publiek
naar het café. Veel (toer)fietsers
stappen even af bij De I loek en
drinken op het grote terras een
glaasje fris of bier. „Het komt
dan regelmatig voor dat jonge
ren de Rijn inspringen en de
brandweer ze eruit haalt. Dat
hebben wij trouwens ook een
keer gedaan, in de warme zo
mer van '83. Na sluitingstijd zijn
we toen in ons blootje het water
ingesprongen. De stamgasten
refereren nog vaak aan dit voor
val."
In café De Hoek zijn vele ro
mances ontstaan. Valstar kan
daar zelf goed over meepraten.
I lij heeft zijn huidige vrouw ook
hier ontmoet. „Op mijn vorige
vrouw had een vroegere stam
gast een oogje. Toen ik geschei
den was, kwam hij naar me toe
en vertelde dat. Ik zei hem dat
ik niet kon vertellen hoe hij dat
aan moest pakken, maar ik kon
wel vertellen wat hij niet moest
doen. Dat heeft hij gedaan en
nu is hij met haar getrouwd.
Dat is een beetje het sfeertje
van dit café."
I loewel Valstar een jong gezin
heeft, zal hij in de lengte der da
gen naar De I loek blijven gaan.
Drie kwartier na het werk, 's
avond even met de hond („Dit
is het enige cafe' dat ik ken met
vloerverwarming. Daar kunnen
honden zo lekker op liggen.")
en af en toe in het weekend als
zijn sigaretten op zijn. Maar
over zes jaar is het afgelopen
voor de marketing-manager bij
een uitgeverij. „Dan stop ik met
werken en ga ik in Zuid-Frank
rijk wonen. Dan zullen ze me
hier nooit meer zien."
SANDRA PASSCHIER
Elke zichzelf respecterende
middelbare school organi
seert tegenwoordig open da
gen. Om de school aan te
prijzen, om leerlingen weg
wijs te maken, om te kunnen
blijven draaien. I let Onder
wijscentrum voor de horeca
gaat nog een stapje verder.
Dat hrengt de leerlingen en
andere geïnteresseerden al
vast bij de toekomstige baas
thuis.
In totaal 300 horecabedrijven
inden lande stellen op 21 ja
nuari tussen 11.00 en 15.00
uur hun poorten open voor
de medewerkers van later.
De actie 'Kijk in de Horeca' is
vooral gericht op jongeren in
het voortgezet onderwijs.
Om hen te laten zien wat
werken in*de horeca voor
stelt en te informeren over de
mogelijkheden die deze be
drijfstak biedt.
Naast leerlingen in het voort
gezet onderwijs zijn ook spe
ciale doelgroepen, zoals
werklozen, herintredende
vrouwen en allochtonen wel
kom bij de deelnemende be
drijven. In een aantal daar
van geven vertegenwoordi
gers van het horeca-beroeps
onderwijs informatie over
die specifieke opleidingen.
I let Onderwijscentrum voor
de horeca verwacht in totaal
zo'n 15.000 bezoekers bij de
deelnemende bedrijven op
de open dag.
Onder de 30Q deelnemers
bevinden zich 14 zaken uit
de regio Leiden. Vooral
Noordwijk is sterk vertegen
woordigd. l.ogisch, met aan
de boulevard grote hotels als
Huis ter Duin, Noordzee,
Oranje en Beach. De com
plete lijst van deelnemers uit
de buurt is:
Hillegom: Hotel-cafe-restau-
rant Flora, kwalitaria Ver-
meere, café Zomerzorg
I-eiden: Koetshuis De Burcht,
restaurant V&D;
leiderdorp: AG restaurant;
Lisse: Hotel De Nachtegaal;
Noordwijk: Grand hotel I luis
ter Duin, hotel Oranje, Tulip
Beach, restaurant De I Ier
bergh, hotel Noordzee;
Noordwijkerhout: Congres
centrum Leeuwenhorst;
Sassenheim: Meyer Bowling
AD VAN KAAM
Tweede klas
verloving al gepland heeft. „An
ders hadden wij dat heus wel
geweten", zegt woord
voerster mevrouw
A.L.J.M. van
Von-
gaan op de vraag of Emily wer
kelijk een serieuze kandidaat is,
gewoon een kennis dan wel een
dikke vriendin van de kroon
prins: „Als je één keer een ver
haal ontkent, loop je het gevaar
dat mensen denken dat andere
verhalen wel waar zijn."
Wel constateert ze
dat familiebla
den niet
nu bedacht dat de kroonprins
op een leeftijd is gekomen dat
hij zich maar eens moet bin
den."
De bruid zelf is niet te pakken te
krijgen. Steeds maar weer ne
men huisgenootjes de telefoon
in het studentenhuis op. En die
laten uiteindelijk weten dat
Emily niet wil praten, zelfs niet
over het gegeven dat een Leidse
studente van de ene op de an
dere dag hot news is.
Te ver
Weet u het al? Onze toekomsti
ge koningin komt uit Leiden! Ze
heet Emily Bremers, studeert
rechten aan de plaatselijke uni
versiteit en woont nu nog in een
eenvoudig studentenpand aan
het Rapenburg. Maar dat gaat
snel veranderen. Nog deze
maand kondigt koningin
Beatrix de verloving aan tussen
haar oudste zoon en de 23-jari-
ge dochter van een katholieke,
niet-adellijke orthodontist uit
Nijmegen.
Tenminste, als we het familie
blad Weekend mogen geloven.
Op de voorpagina meldt dat
boulevardblad in koeieletters
dat Willem Alexander 'met dit
meisje gaat trouwen'. En dat
Beatrix 'blij' is. Binnenin staat
'exclusief hét verhaal van Emily
en Willem Alexander.
eer
der
een
prin
selijke
verlo
ving
hebben
gesugge
reerd:
„Waarschijn
lijk heeft men
geno
teszelf
hebben
een slot
op hun
mond,
merkte ook
een vriend
van een een
vriendin van
een huisgeno
te. Toen hij van
de relatie hoor
de en daar voor
zijn neus weg een
opmerking over
maakte tegen de
vriendin van de
vriend, begreep hij
direct dat hij te ver
was gegaan. „Men be
gon ook trucs uit te ha
len in het huis", kijkt hij
terug. „Zogingen 's
avonds de gordijnen dicht
van de fusie, de grote keu
ken waar ze ook tv kijken."
Volgens deze bron ontmoet
ten de prins en het burger
meisje elkaar 'ergens in de zo
mer'. De bron zag ze meerma
len 'innig gearmd' door de Sleu
telstad lopen. „Maar ja", ver
hoogt hij de verwarring, „dat
hoeft niks te betekenen. Zo loop
ik ook wel eens met een goede
vriendin naar de film." Aan de
andere kant noemt hij een rela
tie van een half jaar 'een serieu
ze relatie'. „Toch?"
Ook een schrijver van het
Weekend-artikel doet in de
Volkskrant nog een duit in het
zakje: ,Ik heb al die vorige meis
jes van dichtbij meegemaakt en
bij de meesten zag ik onmiddel
lijk dat het niets kon worden.
Maar Emily heeft alles om de
nieuwe koningin te worden."
geeft geen perso
neelslid commen
taar. Nooit trou
wens. „Als die
twee wat heb
ben, moeten ze
dat zelf weten.
Wij worden er
ondertussen
knap moe
van." Stam
gasten die
door jour
nalisten
worden
uitge
hoord.
Een
Emily is gefotografeerd op het
perron, in de trein - tweede
klas! - en in de metro, op weg
naar haar stage-adres in Am
sterdam. Er zijn foto's van
de stage-plaats, haar ouder
lijk huis, haar vaders' prak
tijkruimte en de bar waar
'het sprankelende meis
je' de kroonprins zou
hebben ontmoet: Bar-
rera aan het Rapen
burg, de straat waar
ook de prins een op
trekje heeft.
We zien de twee
alleen nergens sa
men op een foto.
En dus twijfelen
we een beetje.
We besluiten
moeder
Bremers te
bellen. Zo
dra ze
merkt dat
journa
list aan
de lijn
hangt, zegt
ze dat er 'niet veel
waar is van al die verha
len'. „Er klopt vrij weinig van
wat er staat", meldt ze zelfs. Om
vervolgens het gesprek te beëin
digen. Vriendelijk, maar zeer
beslist.
Ook de kroeg waar de twee el
kaar zouden hebben ontmoet,
Barrera, is weinig mededeel
zaam. Over het Koninklijk Huis
fo
tograaf
die tijdens de
feestdagen hardnekkig
in Leiden rondhing, op zoek
naar de verborgen kus.
De Rijksvoorlichtingsdienst
(RVD) onkent dat de prins zijn