ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
Elvis Presley
leeft voort
'The King'
ZATERDAG 7 JANUARI 1995
Als Elvis Presley nog leefde, zou hij morgen zestig jaar worden.
Miljoenen fans over de hele wereld zijn er nog steeds van
overtuigd dat 'The King' op deze 8ste januari daadwerkelijk
zijn verjaardagstaart zal aansnijden. Zo'n 17,5 miljoen
Amerikanen (7 procen t van de bevolking) denken dat de
rockheld zijn vertrek uit deze wereld heeft voorgewend en een
dezer dagen weer zal opduiken. Waaraan ontlenen zij al meer
dan zeventien jaar deze ideeën? Een inventarisatie.
De 'Elvis Presley' die met enige
regelmaat de Amsterdamse Al-
bert Cuyp bezoekt, wordt door
de marktbezoekers verwelkomd als een goe
de grap. Maar voor de vele mensen, die-de
echte Elvis overal ter wereld menen te zien, is
het bittere ernst. Zij weten het zeker: The
King is niet dood, hij leeft. Hun verklaring is
simpel: Elvis heeft zijn dood in scène gezet
omdat hij genoeg had van zijn door de fans
volledig ontregelde bestaan.
De poort van Elvis landgoed in Memphis,
in de Amerikaansestaat Tennessee, werd
permanent 'bewaakt' door horden aanbid
ders, die hem overal volgden en hem zo on
geveer doodknuffelden. Elvis verlangde naar
een normaal, eenvoudig leven, zoals hij dat
gekend had in zijn jeugd. Daarom sloeg hij
op de vlucht, eerst met pillen en drugs en uit
eindelijk door zijn dood voor te wenden. Zijn
'dood' was de enige uitweg.
Na die fatale 16e augustus in 1977 werd de
mythische betekenis van Elvis alleen nog
maar groter. CD's, boeken en de bekende
prullaria bleven verkopen. En ook de gekte
handhaafde zich. Handige lieden verdienden
veel geld met de verkoop van boombladeren
uit Elvis' tuin, flesjes Elvis-zweet ('Laat zijn
transpiratie jouw inspiratie zijn!'), Elvis-wijn
('de wijn die Elvis zou hebben gedronken als
hij wijn zou hebben gedronken') en zelfs 'Lo
ve me tender'-hondèvoer (inderdaad, het
hondevoer dat Elvis zou hebben gegeten als
hij een hond zou zijn geweest).
De fanmail stroomt nog steeds binnen op
het tor bedevaartsoord gepromoveerde Gra-
celand, dat jaarlijks meer dan een half mil
joen bezoekers ontvangt. Duizenden mensen
trekken elk jaar op Elvis' sterfdag met kaar
sen langs zijn graf. Op Graceland wordt de
zestigste geboortedag van Elvis groots ge
vierd. Het Memphis Symphony Orchestra
voert een compleet Elvis-concert uit, bijge
staan door voormalige begeleiders van The
King. Elvis zelf zal enkele nummers meezin
gen, via het video-scherm wel te verstaan.
Morgen vindt in Memphis.de officiële procla
matie plaats van de Elvis Presley Dag.
Geschillen
Als geen ander blijft Elvis de collectieve ver
beelding prikkelen. 'Kenners' vechten bittere
geschillen uit over de kleinste details van zijn
leven. De grootste strijd gaat uiteraard over
zijn al dan niet verscheiden uit deze wereld.
De controverse begon direct nadat bekend
werd dat Elvis op 42-jarige leeftijd was over
leden. Zijn vriendin Ginger Alden had de 120
kilo zware rocklegende in foetushouding op
de vloer van de badkamer gevonden.
De officiële doodsoorzaak luidde dat zijn
hart het had begeven. Niemand geloofde het,
gezien alle verhalen over drugs en pillen en
het feit dat hij juist nog was gekeurd voor zijn
levensverzekering (die overigens nooit werd
gëincasseerd). De gang van zaken bracht een
vloedgolf aan speculaties op gang. Als met de
doodsoorzaak werd gesjoemeld, waarom zou
er dan niet nog veel meer gerommeld zijn?
Wat had men te verbergen? Al snel gingen
stemmen op dat Elvis nog in leven was en
zijn dood had gefingeerd. De 'bewijzen' daar
voor stroomden binnen.
De fans twijfelden vanaf het moment dat
ze Elvis in zijn kist zagen geen moment: dit
was hun idool niet. Ook verpleegkundigen,
artsen en bewakers herkenden hem niet. El-
vis' vader Vernon Presley probeerde vrienden
ervan te weerhouden naar zijn opgebaarde
zoon te komen kijken. Rouwenden vertelden
dat het dichtbij de kist opvallend koel was.
Dragers verklaarden dat de kist abnormaal
zwaar was. Werden het overgewicht en de
kou veroorzaakt door een vriesinstallatie in
de kist, diè het smelten van de wassen pop
moest voorkomen?
De reeks vragen en onopgehelderde zaken
rond Elvis' dood is eindeloos. Ook het als on
volledig en frauduleus bestempelde autop
sierapport riep meer vragen op dan het ant
woorden gaf. Waarom werd de maaginhoud
vernietigd voor de autopsie? Waar zijn de in
de dossiers ontbrekende foto's van het lijk,
medische aantekeningen en toxicologische
rapporten gebleven? En waarom sloot de po
litie de zaak nog dezelfde dag? Er bestaan
verschillende lezingen over het tijdstip van
Elvis' dood, over zijn lichaamshouding, ge
wicht, over het boek dat hij las en over de
kleur van zijn pyjama.
'Bewuste fout'
Vader Vernon stookte het vuurtje verder op
door Elvis, die aanvankelijk op de Forest Hill
begraafplaats ter aarde werd besteld, al snel
naar Graceland te halen. Eerst had hij het li
chaam van Elvis' moeder Gladys nog laten
opgraven en in de witmarmeren grafkelder
van haar zoon laten bijzetten. Maar kort
daarna werd het tweetal herbegraven op Gra
celand. Vernon verklaarde bang te zijn dat El-
vis' stoffelijk overschot zou worden gestolen.
Anderen dachten dat Vernon niet wilde riske
ren dat het graf zou worden geopend en dat
zou uitkomen dat het niet Elvis was die erin
lag.
Vernon pakte het op Graceland grondig
aan. Een tonnen wegende granieten plaat be
dekt de grafkelder en de enorme, naadloos
dichtgegoten kist. Vernon dacht de zaak afge
sloten te hebben, maar de discussie over het
openen van het graf om te kunnen aantonen
dat Elvis inderdaad was overleden, was vanaf
dat moment geopend. Ook de naam op de
grafsteen Elvis Aaron Presley wekte beroe
ring. Elvis tweede naam was niet Aaron, maar
Aron. In alle officiële documenten staat:
Aron. Aanhangers van de samenzwerings
theorie kennen de verklaring: Elvis was zeer
bijgelovig.
Als hij zijn dood zou voorwenden, zou hij
nooit zijn echte naam op de steen laten zet
ten. Daarmee zou hij het noodlot immers
verzoeken. Vandaar de bewust gemaakte
spelfout. Ook de locatie van Elvis' graf riep
vraagtekens op. Elvis adoreerde zijn moeder
en zei altijd dat hij naast haar begraven wilde
worden. Vernon zorgde daarvoor toen het
tweetal naar Graceland kwam. Maar toen hij
in 1979 zelf overleed, werd hij tussen Elvis en
Gladys in gelegd, zodat moeder en zoon niet
langer zij aan zij liggen.
Niet alleen de roddelbladen voeden de
twijfels. Ook Elvis-intimi doen daar volop aan
mee. Ex-echtgenote Priscilla sprak niet over
Elvis' dood, maar zei: 'Sinds Elvis ons heeft
verlaten'. Een goede vriend bij platenmaat
schappij RCA liep de dag na Elvis' dood vro
lijk fluitend door het kantoor, alsof er niets
gebeurd was. Elvis' manager 'kolonel' Tom
Parker vloog op 16 augustus niet naar Mem
phis, maar naar New York om een deal over
merchandising van Elvis-artikelen af te ron
den. Bij de begrafenis liet hij geen traan. ,,Er
is niets veranderd", zei hij vaak.
Opvallend
De zaken liepen na Elvis' dood zelfs-beter
dan ooit. Als toeristenattractie werd Grace
land een goudmijntje. ,Van alle Elvisplaten
werd de helft pas na zijn dood verkocht. In
de 24 uur na zijn verscheiden kwam er voor
vele miljoenen dollars aan bestellingen bin
nen. RCA kon daar moeiteloos aan voldoen,
want men had een enorme voorraad aange
legd. In de periode voor 16 augustus hadden
de persen dag en nacht gedraaid. Voor T-
shirts en andere souvenirs gold hetzelfde.
Overal werden aanwijzingen gevonden dat
Elvis' dood een opzetje was. De laatste optre
dens besloot hij opeen's met My Way ('And
now the end is near'). Hij zou op 16 augustus
aan een nieuwe tournee beginnen, maar be
stelde geheel tegen zijn gewoonte in geen
nieuwe kostuums en ging niet naar de kap
per. Hij maakte toespelingen op zijn
'verdwijning' en 'iets groots' dat stond te ge
beuren. Tijdens een van de laatste concerten
zei hij tegen zijn stiefbroer Rick: „Weet je, ik
zie er vanavond misschienmiet al te best uit,
maar in mijn kist zal ik er prima uitzien!"
Kort voor zijn dood veranderde Elvis zijn
testament, onterfde tal van vrienden en liet
alles na aan dochter Lisa Marie en Vernon.
Zijn vader, die hij normaal gesproken ruim
zou overleven, benoemde hij als beheerder
van zijn nalatenschap. Hij nam afscheid van
vrienden en zei trouwe personeelsleden dat
ze naar ander werk moesten omzien. Vrien
den en ziekenhuispersoneel herinneren zich
dat Elvis verschillende malen bewusteloos
heid of zelfs de dood had voorgewend, tot in
het ziekenhuis toe. Elvis wist alles van farma
cie en wist welke combinatie van pillen een
coma konden suggereren.
'Numerologen' meldden dat 16 augustus
1977 een perfecte datum was om te 'vertrek
ken'. Elvis was gefascineerd door Cheiro's
Book of Numbers. Hij had het altijd bij zich
op reis en thuis lag het op zijn nachtkastje.
Data van concerten, het uitbrengen van al
bums, zijn hele leven schikte Elvis naar num
mers. Volgens deze theorie had Elvis de
sterfdag van Gladys (14 augustus) uitgekozen
voor zijn afscheid, maar koos hij uiteindelijk
voor 16 augustus omdat die dag numerolo-
gisch zeer gunstig viel.
De 'bewijzen'
Overigens bleek 'Cheiro's Book' na Elvis'
dood verdwenen. Evenals tal van andere per
soonlijke bezittingen, zoals sieraden, foto's
en dagboeken, werd het nooit gevonden. Ve
len herkennen in Elvis' afscheid de meester
hand van Tom Parker. De Kolonel, geboren in
Breda als Dries van Kuijk, wist als geen ander
hoe je kon 'verdwijnen'. Zelf nam hij een
nieuwe identiteit aan toen hij in 1929 illegaal
naar Amerika kwam. Vanaf dat moment
heette hij Tom Parker en was hij geboren in
Huntington, West-Virginia.
En dan zijn er de stoffelijke 'bewijzen' dat
Elvis nog leeft. Er is een foto, vier maanden
JOHN OOMKES
ELVIS A(A)RON PRESLEY (8 januari 1935 16 augustus 1977).
Een van de allergrootsten in de geschiedenis van de popmuziek.
King of Rock 'n' Roll.
Meer dan 1,2 miljard platen verkocht. Hoofdrollen in 33 films.
Belangrijkste opnamen verzameld op viertal CD-compilaties:
The Essential Fifties Masters, The Essential Sixties Masters, The
Complete Sun Sessions en Elvis Collectors Gold. Verwacht wordt:
The Essential Seventies Masters.
ZOON VAN VERNON PRESLEY (vrachtwagenchauffeur) en
Gladys Smith (naaister), beiden aanhangers van de First Assembly
of God, een kleine christelijke gemeenschap. Tweelingbroer Jesse
Garon kwam levenloos ter wereld (aanleiding tot mythevorming:
The Firstborn is Dead).
Elvis wordt geboren in Tupelo (Mississippi), groeit op in Mem
phis (Tennessee). Na de middelbare school wordt hij vrachtwa
genchauffeur.
FABRICEERT ZELF in 1953 bij de Memphis Record Service, on
der het motto 'Neem uw eigen stem op', zijn eerste plaatje met
twee countryliedjes: My Happiness en That's When Your Hearta
ches Begin. Een jaar later neemt Presley op voor Sun Records, het
legendarische label van Sam Philips. Arthur Crudup's 'That's Al
right Mama' vormt het begin van een lange serie opwindende op
namen. Presley combineert blues en country tot rockabilly en
rock 'n' roll.
IN DE TWEEDE HELFT VAN 1954 komt Presley onder contract
van een geërpigreerde Nederlander, 'Colonel' Tom Parker sa
men met Brian Epstein en Andrew Loog Oldham een van de le
gendarische popmanagers. Parker brengt Presley in 1955 onder
bij RCA Victor (een grote platenmaatschappij) voor het dan zeer
hoge bedrag van 35.000 dollar.
Heartbreak Hotel ('Since my baby left me...') is de aanzet tot
Presley-manie. Er volgen klassiekers als Hound Dog, Don't be
Cruel, Love Me Tender. Hollywood contracteert Presley en bouwt
het idolatie nog verder uit.
BELANGRIJKE PUNTEN IN ZIJN CARRIÈRE: optreden in Ed
Sullivan Show (1956), indiensttreding in Amerikaans leger in
West-Duitsland (1958), opkomst Beatles in 1964, come-back in
NBC-TV-special in 1968, historische optredens in Las Vegas, Ma
dison Square Gardens, (Aloha from) Hawaii (1973). Huwelijk
(1967) met en scheiding (1973) van Priscilla Presley, geboorte
dochtertje Lisa Marie. Sindsdien teruggetrokken levend op land
goed Graceland.
Overlijdt onverwacht in 1977.
WORDT POSTHUUM 'SLACHTOFFER' van Albert Goldman, de
omstreden biograaf van John Lennon en Lenny Bruce. Diens 'The
Last 24 Hours of Elvis Presley' bevat veel gegevens uit tweede of
derde hand. Samen met The Elvis Files Was His Death Faked?
van Gail Brewer-Giorgo aanleiding tot verdere mythevorming.
Dochter Lisa Marie trouwt in 1994 met King of Pop, Michael
Jackson.
na zijn dood bij het zwembad van Graceland
gemaakt, waarop een zeer sterk op Elvis gelij
kende gestalte te zien is achter een glazen
deur. Talloze mensen zeggen The King na
zijn 'dood' te hebben gezien. De meeste
waarnemingen vonden plaats in de staten
Michigan en Minnesota. Een oudere dame in
Michigan verklaarde in 1987 dat Elvis in een
oud hotel woonde, zich John Burrows noem
de en veel aan karate deed. Priscilla en Lisa
Marie zochten hem soms op. Zeker vijf men
sen bevestigden het verhaal.
Elvis werd vaak gesignaleerd in een super
markt in Kalamazoo, Michigan. Hij was kaal
geworden en droeg een baard. Ook in tal van
andere plaatsen werd hij gezien in restau
rants en winkels. Hij zou twee keer op
kraambezoek zijn geweest bij Lisa Marie.
Country-zanger John Denver beweert een te
legram van Elvis te hebben gekregen na
diens dood. Elvis zou zelfs enkele malen ge
maskerd hebben opgetreden. Elvis-imitator
Orion voor de pauze, de echte Elvis erna.
Een geluidsband, opgenomen rond 1981,
vormt min of meer het sluitstuk in de bewijs
voering en haalde 'veel twijfelaars over de
streep. Op de tape, die in alle supermarkten
te koop was, legt Elvis hoogstpersoonlijk het
hoe en waarom uit van zijn in scène gezette
dood. Direct na 16 augustus vloog hij naar
Hawaii. Hij bleef er een jaar, 'om weer ge
zond te worden'. Inmiddels leidt hij een 'nor
maal' leven, doet aan racketball, aan karate
en schrijft muziek. Elvis is weer gelukkig.
Hij vertelt hoe hij regelmatig wordt her
kend. Zoals die keer in een supermarkt toen
een jonge vrouw achter hem aanliep. „Ze
bleef me volgen. Uiteindelijk zei ze: 'Ik kan
het bijna niet geloven, maar ik denk dat ik
weet wie je bent'. Ze barstte in snikken uit en
ik zei: 'Liefje huil maar niet'. Haar tranen ble
ven stromen en ze omhelsde me. 'Ik voel wat
je hebt doorgemaakt', zei ze, 'en ik zal altijd
van je houden'."
Elvis vertelt verder hoezeer hij zijn optre
dens mist en voorspelt weer op het podium
terug te zullen keren, ooit, misschien met
Kerstmis. „Dromen kunnen waarheid wor
den", zegt hij tot besluit, de luisteraar ver
baasd en rillerig achterlatend. Deskundigen
onderzochten de tape en verklaarden dat het
vrijwel zeker Elvis is.
Fans die vooral dol zijn op Elvis' muziek,
storen zich vaak aan de sensatie-verhalen.
Maar ook in hun gelederen knaagt de twijfel.
De roep om het graf te openen om een einde
te maken aan alle speculaties, wordt steeds
luider. Zolang dat niet gebeurt, blijven de
twijfels bestaan en blijft de hoop bij miljoe
nen mensen levend.
Bij de zestigste
geboortedag van
een legende
