Als de
laatste mens
op aarde
Jordanië, Vietnam en Zimbabwe zijn trendy
ZATERDAG 7 JANUARI 1995
383
Dat laatste land (het voormalige Rhodesië) profi
le Tt duidelijk van zijn voortreffelijke infrastructuur en
uii stekende safari-mogelijkheden (Hwange).
In hei Verre Oosten zijn de blikken van de Nederlandse
reisbranche gericht op Vietnam. Het land komt nu al
voor in 47 gidsen. Koplopers in dit gebied zijn Thailand
en Indonesië die beide zijn opgenomen in 84 brochu
re s. Ken kleine teruggang, want vorig jaar kwamen ze
nog uit op 92 (Indonesië) en 87. De nieiyve topper van
hei midden-oosten is lordanië, wat ongetwijfeld te ma
ken heeft met niet alleen het vredesverdrag met Israël,
maar ook met het feit dat de complete Nederlandse
reisbranche vorig jaar september congresseerde in Aka-
bn aan de Rode Zee. Het voor alle soorten toeristen in
de Jaad zeer aantrekkelijke land, steeg in één klap van
23 naar 49 brochures en is de regio-leider tot nu toe, Is
raël (van 37 naar 39) pardoes gepasseerd.
In de rest van de wereld valt de bijkans onmerkbare op
gang van Costa Rica (van 19 naar 27 brochures), de te
rugval van Mexico (van 56 naar 49) en de gestaag da
lende tendens voor zo goed als alle Zuid-Amerikaanse
landen qp. Australië en Nieuw-Zeeland willen graag,
maar breken nog steeds niet echt door (waarschijnlijk
is de afstand te groot) en in de Verenigde Staten kan
Florida blijkbaar niet kapot. De Sunshine State kreeg na
een aantal aanslagen op toeristen een gevoelige knauw,
maar liet zich tijdens l^t toernooi om het wereldkam-j
pioenschap voetbal van zö'n goeie kant zien, dat het in|
81 gidsen voorkomt. Alaska is net als Costa Rica bezig,
aan een stille opmars: van 26 naar 31 gidsen.
Soms legen de jagers hun geweren op de schaarse verkeersborden.
anchorage rob van den dobbelsteen
Alles is kolossaal hier. De koffiemokken,
de hamburgers, de zakken kraakchips,
de aan de wand hangende geweien en
de baarden vooral. Ruig, ruig, ruig. Tot
boven de elleboog opgestroopte mou
wen en een gebluste jukebox, die vanuit
de hoek iets onverstaanbaars neuzelt.
Het is vrijdagmiddag half vijf, de week
zit erop. Opgewonden geschreeuw,
want morgen gaan ze jagen. Elandje
schieten.
De Eureka Lodge ligt tussen Anchorage
en Glennallen, halverwege de Glennal-
len Highway. Honderdvijftig kilometer
niks, dan het houten restaurantje met
slaapgelegenheid en vervolgens weer
honderdvijftig kilometer niks. Toch
staat het aangegeven op elke landkaart
van Alaska. Net als de Tangle River Inn
aan de Denali Highway en The Nugget
op tweehonderd mijl van Fairbanks.
Het zijn de buurthuizen van de sour-
doghs, de 'ouwe hap', de veteranen van
The Last Frontier, zoals Alaska in Ameri
ka kozend wordt genoemd. Sommigen
komen per terreinscooter: de meesten
per watervliegtuigje. Elke kroeg ligt aan
een meer.
Geen mooiere clichés dan Amerikaanse
cliché's. 'A once in a lifetime experience'
had de man van het autoverhuurbedrijf
in Seattle zeventien dagen eerder tong-
klakkend gezegd. Oftewel, zoiets maak
je maar eens in je leven mee. Hij had
het reisschema gezien en de palm van
zijn hand zwaaiend langs zijn rechter
oor gehaald. Seattle - Olympic Peninsu
la - Port Angeles - ferry naar Victoria -
Vancouver Island - ferry Vancouver -
met de cruiseboot via Ketchikan, Ju
neau en Sitka naar Anchorage en van
daar weer per auto naar Glennallen -
Paxson en het Denali National Park.
You're lucky dogs, you know, jullie zijn
bofkonten.' Ook een opmerking waarte
gen weinig viel in te brengen.
Gekraak en geplons
Achteraf helemaal, want het weer hield
zich voortreffelijk tot voorbij Valdez.
Toen begon de lucht te snotteren en
kreeg dat stuk chagrijn in Ketchikan
toch nog gelijk: 'Als het bij ons niet. re
gent, sneeuwt het'. Maar ook die ra
zendsnel dichttrekkende lucht had zijn
bekoring. In de late namiddag waren we
in een vreemd, fonkelend licht langS de
enorme, tol aan het water doorlopende
gletsjers van de College Fjord ge
schuurd. Overal op het schip oh's en
ah'sen vanaf de steile oever het gekraak
en geplons van afbrekende stukken ijs.
Het ware gezicht van Alaska.
Van alle gletsjers op aarde, ligt meer
dan de helft in de - Amerika's noorde
lijkste staat telt meer bijnamen dan we
gen - 'Lower 48'. Toen iemand ze ging
tellen, raakte hij even voorbij de hon
derdduizend de tel kwijt. De grootste
zijn muren van blauw kristal, die zich
het best laten bekijken vanuit zee. Toen
we op die vroege augustus-ochtend de
Yakutat Bay invoeren, was het zulk
mooi weer, dat kapitein Eelcko Ypma
de machines van zijn schip, het m.s.
Noordam, pas op anderhalve kilometer
van de Hubbard Glacier op stationair
zette. „Tsssss", zei de Nederlandse zee
man zijn ogen dichtknijpend in het wit
te licht, „wat is dit toch altijd weer
mooi. Maar ik moet ook zeggen, zo
dicht ben ik er nog nooit bijgeweest."
Amfi-theater
Als een gletsjer het water raakt, breekt
hij af. Schijnt de zon, dan versnelt dat
proces. Een onbeschrijflijk schouwspel.
Een amfi-theater waarin stukken ijs van
honderd meter hoog in een razernij van
oorverdovend geknal, geratel en hoog
opspattend water de diepte inglijden.
Daar tussendoor de zeeleeuwen. On
aangedaan langsdrijvend op schotsen
en ijsbergen. Het jong op de rug van de
moeder. Ze doen geen oog open.
De walvissen waren al een paar dagen
eerder verschenen. Killer whales (or-
ca's), niet ver van Cape Ommaney.
Zonder verrekijker ben je nergens op
een schip dat op weg is naar slechts
over water bereikbare nederzettingen
als Bella Bella, Ketchikan en Sitka. Maar
opeens verschenen ze aan bakboord op
nauwelijks vijftig meter afstand. Tien,
twintig... misschien wel dertig. Hun vet
te, zwartglimmende ruggen speerden
op het ritme van tientallen klikkende fo-
totostellen minuten lang gelijk met het
schip op. Toen verdwenen ze. Even
plotseling als ze gekomen waren.
Een oerwereld. Waarin alles groter,
massaler en indrukwekkender lijkt dan
ergens anders op aarde. Dat beekje bij
Ketchikan waarin reusachtige zalmen
letterlijk rug aan mg lagen te wachten
voordat ze even verderop eerst kuit
zouden schieten om daarna onherroe
pelijk te sterven. Die vallei aan de voet
van de reusachtige Mount McKinley
waar een vrolijk huppelende beer op
een grondeekhoorn joeg. Zo'n koddig
gezicht. Lachen hoor. Tot het dier op
De roze stad Petra is een absolute topper voor toeristen die Jordanië bezoeken.
Hoewel ze nog niet kunnen halen bij de belangstelling
voor 'verre landen' als de Verenigde Staten, Thailand.
Indonesië en de Caribbean, komen Zimbabwe, lorda
nië en Vietnam opvallend veel voor in de gidsen van de
Nederlandse reisorganisaties. In het bijzonder de op
mars van Zimbabwe wekt verbazing, waar er - meteen
na de vrijlating van Mandela - een stormloop van va
kantiegangers op Zuid-Afrika werd verwacht. Maar die
bleef uit door zowel de onrustige situatie als een gebrek
aan voldoende accommodatie. Reden waarom het land
vooralsnog in slechts 30 brochures (vorig jaar 33) voor
komt. Daarmee staat het op de ranglijst van het Afri
kaanse continent overigens toch nog op de derde
plaats, achter de onaantastbare nummer één Kenya (44
brochures) en het opmerkelijk snel gestegen Zimbabwe
z'n achterpoten ging staan. 'Wow, ne
gen voet minstens', gilde de gids. Haar
cliënten zwegen slechts. Aan de grond
genageld van schrik. Zo'n enorm beest.
Als je ergens het gevoel krijgt, de laatste
mens op aarde te zijn (of misschien
juist de eerste), dan is het in Alaska. Van
Glennallen naar Denali, een hele dag
rijden. Honderd kilometer asfalt, twee
honderdvijftig kilometer gravel, meren,
bergen, inoerassen, rivieren, drie auto's
en een paar jagers. Niets geschoten
vandaag, maar morgen is er weer een
dag. Lukt het dan weer niet, dan legen
ze hun geweren misschien wel op de
schaarse verkeersborden. Sommige zijn
zovdporzeefd, dat de kogelgaten de tekst
onleesbaar hebben gemaakt. Geen pro
bleem. Verkeerd rijden is hier zo goed
als onmogelijk. Er is maar een weg.
Een sky-high wilderness. Vanaf de dik
besneeuwde top van de ruim zesdui
zend meter hoge Mount McKinley tot
aan de losgebroken ijsbergen in het
diepzwarte Portage Glacier-meer. Men
sen zijn schaars hier. Er wonen er
450.000 in een gebied dat vijftig keer
groter is dan Nederland. Sommigen
blijven, anderen willen zo snel mogelijk
weg. 'Waarom ben je naar Alaska geko
men?' luidt de vraag aan de receptionist
in de Denali Lodge. I'om, afkomstig uit
Toledo, Ohio: „To make al lot of money
and leave.
Houthakkershemd
Een hele dag rijden. Soms een paar jagers op een terreinscooter, maar verder niets. foto rob van den dobbelsteen^
dramatisch gekleurde Polychrone Pass,
Toklat River, Stopy Hill en tenslotte het
stille, stille sprookjesmecr. Eekhoorns,
berggeiten, kariboe's. spelende vossen,
grondeekhoorns, geen bevers, geen
wolven ook, maar tenslotte - kort achter
elkaar - wel drie beren. In de bus blijven
graag, want they will nöt do tricks for co
okies. Een eiland in de tijd. Vanaf een
bepaald moment moet hier nooit meer
iets meer zijn veranderd. Eeuwen en
eeuwen terug alweer. Een woestenij in
groen, blauw en wit. 'De wildernis ver
dwijnt sneller dan iedereen denkt', zei
tien dagen eerder de piloot, terwijl hij
zijn vliegtuigje na een adembenemende
rondvlucht boven de Chilkoot Pass, liet
uitglijden op het ijs van de Juneau Ice
fields. Ongetwijfeld waar. Maar hier
Hij vindt Alaska leeg. Houdt niet van
het sfeertje. Werken, werken en no-
geens werken. Als het donker wordt
naar bed; als het licht wordt weer op.
'Ze leven net als dieren. Heb je die ont
bijten wel eens gezien?' Ja, toevallig
vanochtend nog. Een ware klassieker.
Snuiter met cowboyhoed en geblok't
houthakkershemd achter een reusachti
ge T-Bone steak, drie gebakken eieren,
een apart bordje pomme frites en nog
wat andere snuisterijen. Ellebogen op
tafel en kouwen maar. 'Do you have
another bottle of ketchup, mam?'
Het heeft dan buiten net gesneeuwd.
Voor het eerst dit seizoen. Het is 33 au
gustus en de radio voorspelt niet veel
goeds. Maar dat blijkt voor Anchorage
te gelden, tweehonderdvijftig mijl zui
delijker. Boven Denali scheurt de lucht
uiteen en wordt zelfs de top van de
Mount McKinley zichtbaar. Een zeld
zaamheid verzekert Big Kate, de monte
re gids, die de bus met vaste hand rich
ting Wonder Lake stuurt. Een hoogte
punt in een reis vol hoogtepunten. De
Reizen naar en in Alaska op de hierbij beschreven wijze is
niet goedkoop. Grootste kostenposten vormen vliegtickets
(circa 2000 gulden), autohuur (circa 1500 gulden) en het
verblijf op het cruise-schip (vanaf circa 4000 gulden). Ook
de (schaarse) hotels in Alaska berekenen forse prijzen. Het
zelfde geldt voor de bedrijfjes, die vliegexcursies verzorgen
vanuit bijvoorbeeld Juneau. De cruise kan in Nederland
worden geboekt bij Zeetours (via het ANVR-Reisbureau).
Jan Doets in Heerhugowaard (02207 - 5 33 33) verkoopt
verschillende kant-en-klare Alaska-arrangementen eventu
eel gecombineerd met eigen wensen. De beste tijd om
Alaska te bezoeken is juni, juli en augustus. De temperatu
ren variëren dan van 13 tot 26 graden. Absolute musts:
Denali National Park en de gletsjer-kust tussen Juneau en
Valdez.
Schurend langs de gletsjers van Glacier Bay. foto hai