Cultuur Kunst
'Willeke is geen
grap, ze bestaat'
C7c>ewonderi ng
Oud-leden gaan 'De Burcht'
weer op de rails zetten
Denise Jannah ondertekent
contract bij Blue Note
My Fair Lady wegens
succes geprolongeerd
DONDERDAG 5 JANUAR11995
Big-bandpianist Jess Stacy overleden
new york De jazzpianist Jess Stacy, die lange tijd in het big-
bandorkesrvan Benny Goodman speelde, is deze week op 90-ja-
rige leeftijd overleden. Stacy begon zijn muziekcarrière op 16-ja-
rige leeftijd als pianist op een stoomboot op de Mississippi. Hij
werkte later onder meer met bekende sterren als Lionel Hamp
ton, Bob Crosby, Tommy Dorsey en Gene Krupa. Zijn samen
werking met Goodman begon in 1935 en duurde vier jaar. Hij is
met zijn improvisaties op piano nog steeds te horen op een op
name van het legendarische concert dat Goodman in 1938 in de
Carnegie Hall in New York gaf.
Filmcritici: 'Pulp Fiction' beste film
new york Pulp Fiction, de film van Quentin Tarantino over de
onderwereld van Los Angeles, is door de Amerikaanse filmcritici
tot de beste film van het afgelopen jaar uitgeroepen. Het Natio
nale Genootschap van Filmcritici noemde Tarantino ook de bes
te regisseur en het script, dat Tarantino samen met Roger Avary
had geschreven, viel eveneens in de prijzen. Paul Newman werd
de beste acteur van 1994 voor zijn rol in Nobody's Fool terwijl
Jennifer Jason Leigh tot beste actrice werd uitverkoren voor haar
rol in Mrs Parker and the Vicious Circle. Pulp Fiction had vorig
jaar al de Gouden Palm op het filmfestival in Cannes gewonnen.
haag
My Fair Lady blijft een half jaar
langer in de Nederlandse thea
ters te zien. Producent Joop van
den Ende heeft daartoe beslo
ten wegens het succes van de
musical, die op 4 oktober vorig
jaar in première ging. Vanaf
eind augustus tot eind februari
1996 komt er een nieuwe reeks
voorstellingen.
Er zijn inmiddels zo'n 90
voorstellingen achter de rug, die
meer dan 100.000 bezoekers
hebben getrokken. Volgens een
woordvoerder van Joop Van den
Ende Theaterprodukties zijn
nagenoeg alle voorstellingen
uitverkocht. Alleen voor de lan
ger lopende series, thans in Den
Haag, in februari in Amsterdam
en in april in Rotterdam zijn
nog kaarten beschikbaar. Op 18
juni is in Eindhoven de laatste
voorstelling vat
Bioscoopbezoek in 1994 stabiel
amsterdam anp
Musical binnenkort in Leidse schouwburg
Voor het maken van de musical 'Willeke' trok producent
Bergen Theatre, Film Television een team aan dat zijn
sporen in de nog jonge Nederlandse musicalwereld
ruimschoots heeft verdiend. Zo tekent Eddy Habbema
die eerder 'Cyrano' vorm gaf, voor de regie, Paul Gallis
voor de decors, Yan Tax voor de kostuums en Reinier
Tweebeeke voor het lichtplan. De titelrol wordt gespeeld
door Joke de Kruijf, die ook al hoofdrollen in 'Les Miséra-
bles' en 'The Phantom of the opera' vervulde. Frits Lam-
brechts is vader Willy Aberti. Frans van Deursen, die ook
nog verdienstelijk blijkt te kunnen zingen, is Willekes
echtgenoot. De voorpremières zijn op 25 en 26 januari in
de Leidse schouwburg.
In de Nederlandse versie van
de musical van de Amerikanen
Alan Jay Lerner en Frederick
Loewe speelt Paul van Vliet pro
fessor Higgins en Vera Mann
Eliza Doolitle. Piet Bambergen,
die de rol heeft van Doolitle,
heeft enige tijd geleden wegens
ziekte tijdelijk moeten afhaken.
Hij verwacht er in Carré, waar
de musical op 31 januari zijn
Amsterdamse première beleeft,
weer bij te zijn.
De bioscoop was in 1994 in dezelfde mate in trek als het jaar er
voor. Uit voorlopige cijfers van de Nederlandse Federatie voor de
Cinematografie (NFC) blijkt dat het afgelopen jaar ongeveer even
veel mensen een bezoekje brachten aan de bioscoop als in 1993.
Toen telden de bioscopen 15,9 miljoen bezoekers.
De grootste successen van het afgelopen jaar waren Aladdin, The
Flintstones, Schindler's List en Speed. De najaarhits waren Forrest
Gump, Four Weddings and a Funeral en de Leeuwekoning. Die
laatste film heeft al meer dan een miljoen bezoekers getrokken.
amsterdam hans visser
Een musical over het leven van
Willeke Aiberti.... Een grap?
Want valt er een zinnige thea-
terproduktie te maken over een
zangeres zonder opzienbarende
geschiedenis die de massa tot
de verbeelding spreekt? Maar de
makers geloven erin en regis
seur Eddy Habbema stelt dat
het leven en carrière van Wille
ke Aiberti wel degelijk alles in
zich hebben om daar een meer
dan onderhoudende theater-
produktie op te baseren. ,,Want
Willeke is het verhaal van ieder-
In wezen gaat de musical
'Willeke' niet eens echt over de
beroemde dochter van de le
gendarische Amsterdamse zan
ger Willy Aiberti, vindt Habbe
ma. „Goed beschouwd is haar
verhaal zo algemeen, dat iedere
Nederlander er wel iets van
zichzelf in kan herkennen."
Het gaat om een klein meisje
uit een grote stad, dat volwas
sen wordt en over de gewone
dingen van het leven. Over
jeugdpuistjes, tweedelige bad-
paldcen, je best doen op school,
trouwen en de teleurstelling die
daarop soms volgt. Het verhaal
ook van de vader die in zijn
dochter zijn eigen ambities ge
realiseerd wil zien.
Zo moet het meisje vooral de
'A' zo zuiver mogelijk uitspre
ken. „Want ze mag niet laten
horen dat ze uit Amsterdam
komt. Ze is eigenlijk oer-Neder-
lands, oer-huiselijk en omgeven
door een vertrouwde, herken
bare sfeer die ook in haar liedjes
is terug te vinden", verklaart
Habbema. Volgens hem is het
ook een musical met dat gevoel
uit de jaren vijftig en zestig. Om
dat terug te halen worden van
tijd tot tijd beelden uit het Poly
goon-bioscoopjournaal ge
toond.
Geen grap
Habbema: „Het was de tijd van
de nieuwe kansen. Maar dat be
tekent niet dat alleen mensen,
die deze periode hebben mee
gemaakt, er plezier aan kunnen
beleven. In wezen is het een
verhaal over een verloren
jeugd." Habbema geeft toe dat
ook hij aanvankelijk dacht aan
een grap toen hij als regisseur
werd gevraagd. „Maar aan een
produktie, gebaseerd op een
gauw zo'n veertig gulden moe
ten betalen, daar zou ik nooit
aan beginnen. Toch heeft de
musical heel lang in die sfeer
gezeten. Maar 'Willeke' is geen
grap, ze bestóat, zoals ook zan
geres Willeke Aiberti bestaat.
Volgens hem draait het bij
Willeke om haar eenvoud en
spontaniteit. „Ze is een zange
res die je pakt, als ze ook maar
even de kans krijgt. Je merkt dat
de songs van Willeke achteraf
een dramatische ondergrond
blijken te hebben. Er zit alijd
wel een knak in, die staat voor
iets wat er in haar leven speelde
op het moment waarop ze dat
zong. Willeke heeft ons daarbij
enorm geholpen. Niet alleen
met anekdotes, maar juist ook
voor de plaatsen in het verhaal
waar we haar liedjes konden ge
bruiken. Zeker in stukken als
'De winter was lang', 'Telkens
weer', 'Morgen ben ik de bruid',
'Vanavond om kwart over zes
ben ik vrij'."
Behang van moeder
Toch wordt Willekes leven niet
op de voet gevolgd. De mannen
in haar leven spelen dan ook
geen herkenbare rol in het ver
haal. Geen Joop Oonk dus en
ook geen John de Mol. „In de
voorstelling wordt ze omringd
door slechts enkele uiteenlo
pende karakters. De een is do
minant, de ander laat haar vrij
in haar carrière. Het is dus niet
de bedoeling dat het publiek al
lerlei mannen herkent."
Edwin Schimscheimer heeft
de muzikale supervisie: Zijn
grootste taak is het maken van
arrangementen die passen bij
de sfeer van de diverse fasen in
h§t verhaai. „Het zijn prachtige
liedjes", zegt Habbema als hij
over de teksten van Willy van
Hemert, Gerrit den Braber en
Peter van Asten praat. „Ik ben
dat eerlijk gezegd pas gaan ont
dekken toen ik aan deze musi
cal begon. Je hoorde die liedjes
Joke de Kruijf (r) speelt Willeke in de musical over zangeres Willeke Aiberti.
thuis, in de auto, overal. Maar je
luisterde er nooit echt naar, ze
waren er gewoon. Net als het
behang bij je moeder, daar stel
je ook geen vragen bij."
Habbema heeft al werkende
de voorstelling vorm gegeven,
een echte studio-produktie dus.
„Wat op papier wel leuk was
maar uiteindelijk niet bleek te
werken, hebben we er uit ge
haald." Zo ontwikkelde hij voor
het koor een rol als in een
Griekse tragedie. Het koor geeft
op gezette tijden commentaar
op de handeling en tilt de ge
beurtenissen in het verhaal bo
ven het niveau van het alle
daagse uit.
„Maar het blijft wei moeilijk
te voorkomen dat allerlei mo
menten niet doorslaan naar
kitsch. Het is tijdens de repeti
ties voortdurend proberen. Hoe
zou dit gaan 'als je het speelt en
hoe ziet dat emit? Want voor je
het weet valt het dubbeltje de
verkeerde kant op. Het is voor
mij werkelijk voortdurend spits
roeden lopen."
In deze rubriek komen al of
niet bekende
streekgenoten aan het
woord die, hetzij directs
hetzij zijdelings met kunst
en cultuur te maken
hebben. Ze praten over een
kunstvoorwerp, een
kunstuiting waaraan ze
bijzondere waarde
hechten. Van de snuifdoos
van oma tot het
grijsgedraaide muziekstuk
en alles wat daar tussen zit.
Vandaag spreekt Sjaak
Veringa, horeca
ondernemer en
bootjesverhuurder, maar
van huis uit edelsmid, zijn
bewondering uit voor een
schilderij van J.C.
Roelandse met een gezicht
op de haven van
Rotterdam. ,,Het is een
werk dat mijn heden en
verleden met elkaar
verbindt."
Ik ben een
bootjesgek. Als ik
S een film zie waarin
een boot voorkomt
dan is die voor mij al
voor de helft geslaagd. Als kind
vond ik ook niks mooier dan
aan de Zijl te zitten, met een zak
pruimen, en naar de bootjes te
kijken. Als ik met vakantie ben
ga ik ook altijd in haventjes
kijken.
Ik kom oorspronkelijk uit
Leiderdorp, uit een katholiek
gezin. We hadden toentertijd
een naaister die van die nette
pakjes voor mij maakte. Ik
1 kwam weieens bij haar thuis om
de maat te laten nemen. Ze was
I getrouwd met een
kunstschilder, J.C. Roelandse.
Tegenwoordig is dat niets
bijzonders, maar vroeger was
een kunstschilder toch een
beetje een zonderling. Ik weet
wel dat ik het heel bijzonder
vond. Hij was de eerste
kunstschilder die ik ooit gezien
heb. Soms mocht ik in z'n
atelier rondlopen. Ik denk dat ik
toen een knulletje van een jaar
of zes was. Hij had er allemaal
schaalmodellen van boten
staan. Daar heb ik heel wat
keren gefascineerd naar staan
kijken.
Henk Sierat heeft het er moeilijk
mee dat het slecht gaat mei de
Leidse muziekvereniging 'De
Burcht'. Als oud-lid staan de
hoogtijdagen hem nog helder
voor de geest: de zelf bewerkte
musicals, de tot de nok toe ge
vulde Stadsgehoorzaal. Die tij
den zijn voorbij. 'De Burcht' telt
nog maar weinig leden en leer
lingen. Met andere oud-leden is
Sierat van plan hier iets aan te
doen. „Dat zijn we onze voorva
deren verplicht", aldus de vroe
gere trompettist.
Op de reünie ter ere van het
40-jarig jubileum van 'De
Burcht', vorig jaar september,
hoorde Sierat dat de voorzitter
wilde aftreden. Het oud-lid
voelde er wel wat voor om zijn
plaats in te nemen. Samen met
Jan van Hooven em Wil Middel
koop vormt hij nu het dagelijks
bestuur van 'De Burcht'. „Tijde
lijk", aldus Van Hooven. „We
willen dit niet voor altijd doen.
De bedoeling is om 'De Burcht'
weer op de rails te krijgen. Even
onze schouders eronder zet
ten." Sierat en Van Hooven wa
ren leden van het eerste uur. Zij
stammen uit de periode dat je
van verre al kon horen dat 'De
Burcht' eraan kwam. „Het
swingde gewoon. We maakten
veel gebruik van de koperen
blaasinstrumenten, hel werk
van Glenn Miller en Gershwin",
aldus Sierat. Dit unieke moet
weer terugkomen. Van Hooven:
„Een eigen klank waarmee 'De
Burcht' zich onderscheidt van
andere Leidse muziekverenigin
gen." De slechte tijden van de
afgelopen twintig jaar willen
Sierat en Van Hooven niet opra
kelen. Ze richten zich liever op
de toekomst van de vereniging.
Ze hebben een plan van aanpak
gemaakt om de dingen op een
rijtje te zetten. De sleutel ligt
volgens het voorlopige bestuur
bij de leden zelf. „En de fut en
de motivatie is er bij hen wel
een beetje uit", aldus Sierat. „Er
waren leden die hun instru
menten hier lieten staan tot de
volgende repetitie. Zo kun je
thuis natuurlijk nooit oefenen.
Dus heb ik gezegd dat ik dat
niet meer wilde hebben."
Met behulp van andere activi
teiten dan muziek hoopt het tij
delijke bestuur nieuwe leden te
trekken. „We denken aan eve
nementen waar mensen van
builen de vereniging kunnen en
willen komen", aldus van
Hooven. Die vinden het dan
misschien gezellig hier en blij
ven zo hangen." Een speciale
commissie van vrijwilligers
buigt zich momenteel over de
mogelijkheden. „Er komt waar
schijnlijk een Pinksterkamp",
verklapt Sierat.
De veteranen zijn realistisch
genoeg om te beseffen dat 'De
Burcht' nooit meer zo wordt als
vroeger. „We willen de oude tij
den ook niet terughalen", aldus
Van Hooven. „Dat kan gewoon
niet. In de loop der jaren is er
een hoop veranderd. De jeugd
van nu heeft andere dingen aan
hel hoofd die aandacht vragen.
Televisie, school en disco's om
het zakgeld te besteden. Alle
maal negatief voor het vereni
gingsleven." Toch zijn de oud
leden bereid zich in te spannen
voor 'De Burcht'. „Lukt het alle
maal niet, dan hebben we toch
iets voor onze vereniging ge
daan", aldus Sierat.
Zelden tekent een buitenlandse
artiest een contract bij Blue No-
te International, hel Amerikaan
se jazzlabel dat sterren als Ella
Fitzgerald tot zijn stal rekent.
De Nederlandse zangeres Deni
se Jannah (38) lukte het wel. En
ze hoefde er niet om te bedelen.
De vice-president van Blue No-
te, zette zich er persoonlijk voor
iiï. Gisteren kwam hij voor de
ondertekening uit New York
naar Rotterdam. „Dat deed Bru
ce Lundvall speciaal voor mij,"
beseft Jannah. „Ze geloven echt
zo in me, dat ik ervan sta te kij
ken."
Met haar 'krabbel' lijkt Jan
nah verzekerd van een interna
tionale carrière. Ze zal met Blue
Note ministens drie cd's opne
men, die wereldwijd worden
verkocht. De eerste verschijnt
komend voorjaar.
Denise Jannah werd in 1956
in Suriname als Denise Zeefuik
geboren. Aan het begin van de
jaren zeventig komt ze naar Ne
derland. Haar studie rechten
breekt ze na haar kandidaats af,
omdat het zingen trekt. Zingen
doet ze al vanaf haar 20e, eerst
bij verschillende (pop)bandjes.
Vanaf 1982 legt ze zich toe op
de jazz, haar favoriete stijl.
Met een optreden twee jaar
geleden in het Bimhuis in Am
sterdam breekt ze op nationaal
niveau door. Haar ster rijst
daarna snel. Er volgen optre
dens op onder meer het North
Sea Jazz Festival, ze wint prij
zen, en mag voor haar laatste cd
een Edison in ontvangst nemen.
De recensies in Nederlandse
kranten zijn lovend, en ook het
New-Yorkse blad The Village
Voice is positief.
In een paginagroot artikel
schrijft Garry Giddins, één van
de meest gezaghebbende jazz
critici ter wereld dat zij een fra
se kan „boetseren met een fi
nesse die aan Sarah Vaughan
herinnert" en een „noot uit de
lucht kan plukken la Betty
Carter."
.U
Jaren later liep ik eens door de
Morsstraat en zag ik in een zaak
een schilderij van Roelandse.
Hij schilderde meestal
landschappen, maar dit was een
gezicht op de haven van
Rotterdam. Ik had toentertijd
een draaiorgel, dat had ik net
verkocht. Van dat geld heb ik
het schilderij gekocht.
Het is een tafereel van voor de
oorlog. Je ziet er een
stoomschip op met er omheen
een aantal sleepboten. Ik hou
niet van nieuwe schepen. Dat
vind ik net schoenendozen. Die
oude Nederlandse schepen zijn
van een uitzonderlijke
schoonheid. Daar zit tenminste
een kop en een kont aan.
Prachtig!
Wat ik ook zo mooi vind aan het
schilderij is dat je kunt zien dat
er op het schip gewerkt wordt.
Dat heeft mij als kind al
gefascineerd. Dat je op een boot
kunt wonen, dat je er op kunt
werken, dat je je er mee kunt
verplaatsen.
Die belangstelling voor boten is
uiteindelijk zover gegaan dat
het voor een belangrijk deel
mijn leven is gaan bepalen. Ik
verhuur boten, ik fjeb een
horecabedrijf op een boot en ik
woon op een boot. Als ik uit een
patrijspoort kijk zie ik boten en
als ik naar de wand kijk zie ik
boten. Het gaat me nooit
vervelen. Boten zijn een passie
voor mij.
Het schilderij van Roelandse is,
denk ik, geen topstuk. Maar dat
kan mij niet schelen. Ik vind het
mooi geschilderd. Het is een
werk dat mijn heden en
verleden met elkaar verbindt. Je
kunt wel zeggen dat
het een belangrijk
stuk voor mij is. Als ik
op mijn boot kom kijk
ik meteen naar twee
dingen: of er water in
m'n boot staat en of
het schilderij er nog
hangt.