Leidsch
Dagblad
AOW'ers verdacht
van steunfraude
Witte Huis siddert voor de
'Amerikaanse Zjirinovski'
Moskovieten tegen actie in Tsjetsjenië
Hema-bakkerijen met
sluiting bedreigd
PvdA opent aanval
op hypotheekaftrek
Dirk van den Broek mag
Air Miles niet noemen
Vredevoogd beste manvoor Leidse universiteit
GO
NIEI
ED
UWS
WOENSDAG 4 JANUAR11995
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40663 LOSSE NUMMERS ƒ1,65
Duitse neo-nazi's
2 Israëlische journalist in
filtreerde in Duitse
neo-nazibeweging. „De
Duitse mentaliteit is het
gevaarlijkst."
Schizofreen
3 Ik handelde in op
drachtvan Beatrix,
verklaarde een 33-jarige
schizofrene moordenaar
gisteren voor het hof.
Kostendekkend
A De eigen activitei-
I Z ten van de behou
dende Stichting Getuigenis
van Gods Liefde moeten
kostendekkend worden.
Ook kinderbijslag onder de loep
De Sociale Verzekeringsbank verdenkt een groot aantal
ouderen met een AOW-uitkering van fraude. Het gaat om
mensen die hebben opgegeven dat zij alleenstaanden
zijn, maar van wie de SVb vermoedt dat zij samenwonen.
In dat geval behoren zij een lagere AOW-uitkering te krij
gen.
amsterdam gpd
In zijn nieuwjaarstoespraak
j kondigde de president-direc
teur van de bank, mr. P.A.
Schaafsma, vandaag een groot
scheepse controle aan. Die zal
zich dit jaar concentreren op
17.000 adressen, waar de SVb
i fraude vermoedt. Alleenstaan
den die 65 jaar of ouder zijn
ontvangen een AOW-uitkering
die 70 procent bedraagt van het
bedrag dat geldt voor twee ge-
I trouwde of anderszins samen-
I wonende65-plussers.
De SVb vermoedt dat op de
17.000 adressen die zij (in eerste
instantie) op het oog heeft, be
jaarden samenwonen die nu ie
der een alleenstaanden-uitke
ring krijgen. In plaats van de
100-procents uitkering voor ge
huwden/samenwonenden, ont
vangen zij zodoende een uitke
ring van 140 procent (twee maal
70 procent).
De Sociale Verzekeringsbank
kan bij haar controle van de uit
keringen gebruik maken van de
mogelijkheden die de Gemeen
telijke Basisadministratie (GBA)
haar sinds vorig jaar biedt. Alle
gemeenten zijn daarop inmid
dels aangesloten. Zo zijn toe
komstige AOW-gerechtigden al
een jaar tevoren via de GBA bij
de verzekeringsbank bekend.
In de eerste helft van het pas
begonnen jaar gaat de SVb ook
een controle uitvoeren op de
kinderbijslagadministratie.
Daaruit zal ook moeten blijken
of er adressen zijn, waarop de
verdenking kan komen te rus
ten dat ten onrechte of te veel
kinderbijslag wordt geïncas
seerd. De bank zal niet schro
men om daar dan ook maatre
gelen (inhouding en eventueel
terugvordering) te nemen. Ge
boorten die in de GBA worden
opgenomen, worden straks au
tomatisch aan de Sociale Verze
keringsbankdoorgegeven.
moskou Honderden mensen hebben gisteren in Moskou geprotes
teerd tegen het Russische militaire optreden in Tsjetsjenië. Tot de beto
ging was opgeroepen door de mensenrechtenorganisatie Mémorial. In
het begin van de middag arriveerde een groep moeders van soldaten
die van de politie het Rode Plein niet op mocht. Onder de demonstran-
lVellicht werkonderbreking in Leiden
ten was de voorzitter van de defensiecommissie van het Russische par
lement, Sergej Joesjenkov. Hij hekelde in een toespraak 'het zwijgen
van de Russische leiders'. Pagina 5: Russische leger redeloos, reddeloos
en radeloos. foto reuter tom szlukovenyi
den haag gpd
leiden judy nihof
washington hans de bruun
correspondent
I Hij is derde in lijn voor de Ame
rikaanse 'troon'. Mócht Bill
Clinton èn Al Gore onverhoopt
iets overkomen, dan wordt
Newt Gingrich de nieuwe presi
dent van de Verenigde Staten.
En hij is niet eens Democraat.
Maar vanaf vandaag is hij de
nieuwe voorzitter van het Huis
van Afgevaardigden en dat is in
de Amerikaanse politiek een bij-
j zondere functie.
Mr. Speaker Newt Gingrich is
buiten de VS nagenoeg onbe
kend, maar dat zal de komende
J tijd drastisch veranderen. Hij
j wordt geschetst als de meest in-
vloedrijke politicus in Washing-
ton. Als er iemand is waarmee
j Clinton het in de rest van zijn
ambtstermijn te stellen zal krij
gen, dan is het de 51-jarige ex-
geschiedenisleraar uit Georgia,
het nieuwe boegbeeld van de
Republikeinen.
Na de verkiezingen van 8 no
vember hebben de Republikei
nen het voor het eerst in veertig
jaar in zowel de Senaat als het
Huis van Afgevaardigden voor.
het zeggen gekregen. Maar ter-
wijl in de Senaat de gematigde
Robert Dole de touwtjes in han
den krijgt, zal het Huis werken
onder de straffe leiding van
Gingrich, die duidelijk heeft ge
maakt Clinton op geen enkele
manier te zullen sparen.
Newt Gingrich.
FOTO AFP
Het Witte Huis siddert en
beeft. Gingrich heeft de Ameri
kanen een politieke revolutie
beloofd. In de eerste honderd
dagen van het Republikeinse
bewind wil hij het Congres een
reeks voorstellen laten aanne
men, waar de Democraten al
lerminst blij mee zijn.
Amerika hangt aan zijn lip
pen. De kranten schrijven ko
lommen vol over het Republi
keinse fenomeen. The Washing
ton Post lichtte zijn doopceel in
maar liefst acht pagina's, alsof
het om een nieuwe president
gaat. Velen zien het ook zo: niet
Clinton, maar Gingrich is nu de
machtigste man van Washing
ton. Gingrich zal de politieke
agenda van de komende twee
jaar bepalen.
Gingrich heeft een stijl die de
een verafschuwt en waar de an
der van smult. Aan bijnamen
geen gebrek: de 'pitbull' van het
Congres, een 'stokebrand', 'een
politieke bommengooier'. Een
krant noemde hem zelfs 'de
Amerikaanse Zjirinovski', naar
de omstreden extreem-rechtse
Rus. Sommigen noemen hem
net zo'n gevaarlijke radicaal.
Newsweek omschreef hem als
'autoritair'.
Vaststaat dat Gingrich nie
mand koud laat. Het is een
recht-voor-zijn-raap politicus,
die na de verkiezingen van no
vember uitriep dat hij geen
compromissen met Clinton wil
sluiten en dat de verzorgings
staat op de schroothoop moet.
Hij noemde Democraten eens
'de vijanden van de normale
Amerikanen' en pleitte ervoor
kinderen van bijstandsmoeders
af te nemen en in weeshuizen te
zetten. Het leverde hem, vlak
voor Kerst, de bijnaam Scrooge
op.
Pagina 5: Gingrich gooit Clin
tons verzorgingsstaat op de
schroothoop.
Republikeinen hebben haast
met 'revolutie'.
Een groot aantal Hema-bakke
rijen wordt met opheffing be
dreigd. Koninklijke Bijenkorf
Beheer (KBB), eigenaar van de
Hema, wil zestien van de 29
bakkerijen sluiten. In totaal
zouden daarbij 140 arbeids
plaatsen verloren gaan. De
werknemers van de HEMA-bak-
kerij aan de Admiraal Banckert-
weg in Leiden overwegen vanaf
maandag het werk enige uren
per dag neer te leggen.
Volgens FNV-actiecoördina-
tor H. Wijker is aan KBB een ul
timatum gesteld tot maandag
ochtend zeven uur. Pas als KBB
accepteert dat geen enkele ar
beidsplaats verloren gaat en er
compensatie komt voor het
werken op zaterdag, willen de
bakkers blijven werken. De FNV
heeft daarbij wel voorgesteld
om de werktijd te Verlengen. Nu
wordt op doordeweekse dagen
gewerkt van zeven uur 's och
tends tot vijf 's middags. De
werknemers zouden bereid zijn
om voortaan een uur eerder te
beginnen.
Het is volgens Wijker nog vol
slagen onduidelijk welke bakke
rijen dicht moeten. KBB wil
bakkerijen overhouden met een
minimale omvang van achthon
derd vierkante meter. De Leidse
vestiging, waar ongeveer 25
mensen werken, heeft die om
vang, maar dat betekent vol
gens de actiecoördinator niet
dat het gevaar van sluiting is afr
gewend.
Winst bij VNU 40 procent hoger
haarlem «anp schriften en dagbladen) lieten
betere resultaten zien. Topman
Brentjes noemde dit 'zeer be
vredigend'. De belangrijkste re
denen voor de sterke winstgroei
waren afkomstig uit efficiency
verbeteringen, overgenornen
ondernemingen en markther-
stel in enkele sectoren.
Al tijdens de presentatie van
de halfjaarcijfers in augustus
vorig jaar was VNU optimistisch
gestemd. Toen liet het concern
al een winstgroei van 32 pro
cent zien.
Het mediaconcern VNU, aan
deelhouder van RTL4, heeft een
zeer goed jaar achter de rug. In
1994 is de nettowinst met onge
veer 40 procent gestegen, aldus
bestuursvoorzitter J.L. Brentjes
tijdens zijn nieuwjaarsrede.
Daardoor boekt VNU een netto
winst van ongeveer 203 miljoen
gulden. Het is voor het eerst dat
VNU de grens van 200 miljoen
gulden winst doorbreekt.
Alle sectoren van VNU (tijd-
De PvdA wil de belastingaftrek
voor huiseigenaren met een hy
potheek beperken. PvdA-
woordvoerder Duivesteijn
noemt dit „een kwestie van
rechtvaardigheid en gelijke be
handeling" daar het kabinet
tweehonderd miljoen gulden
bezuinigt op de huursubsidie.
„Het is onaanvaardbaar alleen
te bezuinigen op de huurders.
Dan moet je ook kijken naar de
lasten voor de kopers", aldus
Duivesteijn.
Coalitiegenoten WD en D66
zijn mordicus tegen iedere kor
ting op de aftrek van de hypo
theekrente. „Als je nu echt rot
zooi in de coalitie wilt, moet je
het zo doen", verzekert D66-
woordvoerster Versnel. Verbugt
(WD) stelt dat haar partij niet
wenst te tornen aan de aftrek
baarheid van de hypotheekren
te. Ook premier Kok en minister
Zalm (financiën) lieten de Ka
mer onlangs nog weten de hy
potheekaftrek ongemoeid te la
ten.
Duivesteijn, die beklemtoont
namens de PvdA-fractie in de
Tweede Kamer te spreken, voelt
zich niet gebonden aan de be
loften van Kok en Zalm. Hij
wijst erop dat afgelopen vier
jaar enorme bedragen bezui
nigd zijn op de volkshuisvesting
en de huursubsidie. Het paarse
kabinet doet daar nog een
schepje bovenop. Volgens Dui
vesteijn zijn vooral huurders de
dupe.
„De huurder is nu gemiddeld
19 procent van zijn inkomen
kwijt aan woonlasten. Voor de
koper van een woning bedraagt
dit 13 procent", aldus de
PvdA'er. Directeur Kempen van
de Nationale Woningraad re
kende deze week voor dat een
koper de overheid zeven keer
meer kost dan een huurder..
Duivesteijn acht dit onaccepta
bel en dringt aan op „een gelijk
waardige behandeling van
huurders en kopers".
Daartoe zou de hypotheekaf
trek met 200 miljoen beperkt
moeten worden. Duivesteijn
vindt het ook prima als het ka
binet afziet van de korting op de
huursubsidie, danwel de bezui
niging halveert en de resterende
honderd miljoen weghaalt bij
de hypotheekaftrek.
Supermarktconcern verliest kort geding
Fran^aises en
Uslanders
leven het langst
parijs afp/dpa
Franse vrouwen hebben met
een gemiddelde levensduur
van 81,4 jaar de hoogste le-1
vensverwachting van alle vrou-
wen in Europa. Bij de mannen j;
scoren IJslanders het hoogst: jj
76,7 jaar. Dit blijkt uit een on-1
derzoek over 1992 van het
Franse nationale instituut voor
statistiek en economische stu-
dies (Insee).
Na de Fra^aises hebben
Zwitserse vrouwen de hoogste
levensverwachting: 81,3 jaar.
Nederlandse vrouwen, die ge-
middeld 80,3 jaar leven, moe-1
ten verder alleen hun Zweedse I
en IJslandse seksegenotes laten I
vóórgaan. Een Deense vrouw j;
heeft de laagste levensver- Ij
wachting: 78 jaar.
Bij de mannen staan de Zwe-
den met een gemiddelde le- i;
vensverwachting van 75,4 jaar
op de tweede plaats. De Neder- f
landse man leeft gemiddeld ij
74,3 jaar en staat daarmee vijf-1
de. De Portugees heeft de laag-1
ste levensverwachting: 70,7
(aar.
leiden paul van der koou
De Leidse universiteit heeft on
derwijsminister J. Ritzen ge
vraagd om L.E.H. Vredevoogd
(56) te benoemen tot voorzitter
van het College van Bestuur.
Vredevoogd bekleedt die post
nu tijdelijk, sinds de vorige
voorzitter mr. C. Oomen moest
aftreden na een schandaal met
een aanbouw van een laborato
rium.
Na zijn komst in juli vorig jaar
heeft Vredevoogd steeds gezegd
dat hij 1 april 1995 terug wil
naar Maastricht, waar hij de
Rijksuniversiteit Limburg leidt.
Uit de brief aan de minister
blijkt nu echter dat alle geledin
gen van de universiteit een
dringend beroep op hem heb
ben gedaan om definitief in Lei
den te blijven. Dat betekent dat
zowel de Dekanen, de tijdelijk
ingestelde Raad van Toezicht en
de Universiteitsraad als de an
dere leden van het College van
Bestuur Vredevoogd voor een
periode van vier jaar willen heb
ben. „De beste man op deze
plaats", zou hij worden ge
noemd.
Volgens de wet kan de minis-
Bestuursvoorzitter Vredevoogi
ter afwijken van de voordracht
van de universiteit. „Nu de
voordracht echter zo breed ge
dragen wordt en er geen tweede
kandidaat is genoemd, moet de
minister wel met heel zware te
genargumenten komen om Vre
devoogd niet te benoemen",
zegt een woordvoerder van het
ministerie van onderwijs, we
tenschappen en cultuur. Ondui-
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
delijk is nog wanneer de minis
ter toekomt aan de benoeming,
die een handtekening nodig
heeft van de konfngin. Als Rit
zen volgende week van vakantie
terugkeert, buigt-hij zich waar
schijnlijk eerst over de omstre
den bezuinigingen op het hoger
onderwijs.
De toenmalige staatssecreta
ris van onderwijs, J. Cohen,
haalde Vredevoogd vorig jaar
naar Leiden om orde op zaken
te stellen na een slepende pro
cedure tegen Oomen. In de
cember verscheen een beleids
nota waarin Vredevoogd een
nieuwe koers uitzette voor 's
lands oudste universiteit. Het
moest kwaliteit in plaats van
kwantiteit worden. De nota
werd goed ontvangen en als
Vredevoogd inderdaad in Lei
den mag blijven, kan hij mede
bepalen of en welke afstudeer
richtingen en onderzoeksdisci-
plines dienen te worden ge
schrapt. Ook kan hij verder wer
ken aan een strengere selectie
van studenten.
Voordat Vredevoogd in 1987
naar Maastricht ging, was hij
plaatsvervangend directeur-ge
neraal 'Hoger onderwijs en we
tenschappelijk onderzoek' bij
het ministerie van onderwijs en
wetenschappen. Vredevoogd is
econoom. Een reactie op de
voordracht wil hij op dit mo
ment niet geven. Uit het feit dat
hij niet geprotesteerd heeft te
gen de voordracht, leiden
welingelichte bronnen af dat hij
graag in Leiden wil blijven.
haarlem arthur maandag
Supermarktconcern Dirk van
dèn Broek en het verwante D-
Reizen mogen de woorden Air
Miles niet meer in advertenties
gebruiken. Air Miles is een ex
clusief beschermd begrip, zo
heeft de Haarlemse waarne
mend rechtbankpresident mr.
J.J. Matthijsse gistermiddag in
kort geding bepaald.
„Niks spaarzegels of waarde
bonnen. Direkt de laagste prijs
bij de kassa dat loont!", liet
Dirk van den Broek krantelezers
in november vorig jaar via een
advertentie weten.
„Waarom eerst 2,5 jaar Air
Miles sparen en ook nog 538
gulden op uw boodschapppen
teveel betalen?", vroeg de
Hoofddorpse ondernemer zich
verder af.
Het was tegen het zere been
van Air Miles International Hol
ding en Loyalty Management
Netherlands BV, de drijvende
krachten achter het vorig jaar
geïntroduceerde elektronische
spaarsysteem waarmee bij aan
kopen in bepaalde winkels on
der meer reiskilometers kunnen
worden verdiend.
De woorden Air Miles zijn
wettelijk in het kader van het
merkenrecht gedeponeerd. Dirk
van den Broek maakt daarop in
breuk door Air Miles in nega
tieve zin in advertenties te
noemen, stelden de organisato
ren van het nieuwe systeem op
20 december in kort geding.
Rechter Matthijsse, zo bleek gis
teren, is het daar mee eens.
Dat Air Miles zo kort na de in
troductie al als een algemene
omschrijving voor een elektro
nisch spaarsysteem moet wor
den gekenmerkt, wil er bij de
waarnemend president niet in.
En dat in kranten veelvuldig
over Air Miles is geschreven,
baat Dirk van den Broek ook
niet.
Media hebben immers een
voorlichtende taak, terwijl Dirk
van den Broek de woorden Air
Miles in het kader van een con
currentiestrijd gebruikt. Mr.
Matthijsse zegt verder dat er
voor de Hoofddorpse onderne
ming geen enkele noodzaak be
staat Air Miles in de adverten
ties te noemen.
Als Dirk van den Broek en D-
reizen voortaan toch nog de ge
wraakte woorden in een adver
tentie gebruiken, riskeren ze
een dwangsom van honderd
duizend gulden per overtreding.
In een reactie zegt directeur
Henk van den Broek dat „een
monsterverbond van Albert
Heijn en Shell er in is geslaagd
ons de mond te snoeren". Van
den Broek wil het woord Air
Miles overigens niet in de mond
nemen. „Ik moet daarmee wat
voorzichtig zijn. Vandaar dat ik
liever over een prijsopdrijvend
spaarsysteem spreek." De
Hoofddorpse onderneming be
raadt zich nog over het instellen
van hoger beroep.
HET WOORD IS AAN
Eddy van Vliet
Het storendste geluid in onze sa
menleving is een man die hardop
lacht.
VANDAAG
Binnenland -
Buitenland
Cultuur
Feiten en meningen -
Gesprek van de dag -
Info
Religie
Sport
VANDAAG OOK
LEVEN EN WONEN
PAGINA 19
HET WEER
Verwachting tot morgen
Vorsten wind
Perioden met zon. Het wordt van
nacht koud. Minimumtemperatuur
van min 2 in het westen tot min 9
in het oosten van het land. Ook
morgen overdag blijft het vriezen.
Middagtemperatuur rond min 2
graden. Wind uit zuid tot zuidoost,
matig of vrij krachtig, 4 tot 5. Aan
de kust en op het IJsselmeer,
krachtig, 6.
SALE-HIT
(J encikov a)
INTERNATIONAL
Kwaliteit, design, voordelig
EIDEN-C: Haarlemmerslraal 52o AMSTER-
AM-C: Molstccg 12, hook Spulslraal.
MSTERDAM: Geldorlandpleln 46 ARNHEM
Bakkerstraat 6. EINDHOVEN-C: Rochtostraal
:N HAAG Donnowog 4. GRONINGEN;
straat 27. ROTTERDAM: Lynbaan 31-33.
JHT: Glldenkwartlor 173, (Hoog
Catharl|ne). VLAARDINGEN-C: Korte Hoogstr
- INFORMATIE tolotoon: 06 - 699 BB 50
Lddsch DapWad
UiTiiil niii hi|iiii|ii<iitiir
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws
Dus neem ik
nu een abonnement.
Tel:
I.v.m. controle bezorging)
Na tie eerste 2 weken
betaal ik mijn abonnement;
Per maand automatisch
via acceptgiro 31,05)
automatisch 30,05)
Per kwartaal
via acceptgiro 87,70)
automatisch 86,70)
Nr. bank/giro:L
I Abonncc-ter vice,*Ant woord nu mmcr 10050, V
2300 VD Lelden dtb
Of bel 071-128030 j
