'Een uit de hand
gelopen hobby'
meGdpooL
MEGAPOOL
WINT
God gaf Roberto een zoon, gaf hem Marco Borsato
Cultuur&Kunst
Habbema wil eigen toneelgezelschap
Butler kijkt terug op
20 trouwe dienstjaren
DONDERDAG 29 DECEMBER 1994
Chaplin herleeft in Den Bosch
Zijn vader was verslaafd en zijn
moeder gek. Charlie Chaplin
(geboren in Londen in 1899)
had het niet beter kunnen tref
fen. In die tragiek school de
bron van één van de grootste
komische geniëen van de eeuw.
Dat typische loopje, een bol
hoed en een wandelstok.
Chaplin, die in 1977 overleed,
wordt op een tentoonstelling in
Den Bosch tot leven gewekt.
De tentoonstelling, die eerder
in Londen en Parijs was te zien,
omvat foto's, bladmuziek, con
tracten en affiches. De samen
stellers zijn Paum Paumier, die
sinds tien jaar het archief in Pa
rijs beheert, en David Robinson,
schrijver van de biografie
'Chaplin, his life and Art'. Aan
dacht is er voor zijn start als ar
tiest in Engeland en de Verenig
de Staten, de periode van de
stomme film, de overgang naar
de geluidsfilm.
In 1913 stond hij voor het
eerst voor de camera. De kijkers
zijn nog niet bekomen van het
lachen. Chaplin was perfectio
nist. Het liefst hield hij alles in
eigen hand. Hij schreef en regis
seerde zijn films, meestal speel
de hij de hoofdrol. Al kon hij
geen noot lezen, hij schreef ook
4e muziek bij de films. Zelf
speelde hij cello en viool. De
tentoonstelling in De Bosch is
tot 8 januari te zien.
Jugendstil-keramiek in Museum voor de Bloembollenstreek
In de wereld van Jugendstil- en Art Déco-keramiek is de
naam Douma een begrip. Als een museum een tentoon
stelling organiseert, put het uit de Douma-collectie. Van
Tokyo tot München, overal ter wereld pronkte het bij
zondere aardewerk van A. Douma al in de vitrines. Nu
ook in het Museum voor de Bloembollenstreek in Lisse.
Het museum laat tijdens de tentoonstelling 'Jugendstil
en Art Déco omstreeks 1900' keramiek zien met zo veel
mogelijk bloemmotieven.
uit de toon. De vaasjes zijn so
ber van kleur, donkerblauw of
bruin, en niet gedecoreerd.
,,Maar Brouwer begon dan ook
tamelijk vroeg, al in 1898", legt
Douma uit. Het oude ambacht
is van het werk af te lezen. „Hij
was een eigenaardige potten
bakker. Hier en daar zie je de
duimen duidelijk in de vaasjes
staan."
In de zonnige koffiekamer van
het museum vertelt Douma
over zijn 'uit de hand gelopen
hobby'. „Uit een erfenis rolden
een paar stukken en toen ben ik
eens verder gaan kijken," zegt
hij. Sindsdien stroopt hij veilin
gen, antiquairs en winkels over
de hele wereld af op zoek naar
nieuwe aanwinsten. Nu, zo'n 25
jaar later, heeft hij een impo
sante verzameling. „Ik heb een
gemiddelde gemaakt van alle
Hollandse fabrieken die tussen
1880 en 1930 aardewerk produ
ceerden", aldus Douma.
Maagdelijk
De grootste fabriek van Neder
land stond in Gouda, de Plateel
bakkerij Zuid-Holland, PZH in
vaktermen. Deze bakkerij heeft
alle stijlen doorlopen, wat in het
Museum voor de Bloembollen
streek goed te zien is. Een vitri
ne met donker, bont aardewerk
contrasteert met maagdelijke
blanke borden met paarse bloe
men. De PZH bestond veel lan
ger dan de meeste andere fa
brieken in Nederland. Douma:
„De pottenbakkerij was in
Gouda dè industrie. Het was
gunstig voor de werkgelegen
heid en de fabriek werd com
mercieel goed geleid."
Het aardewerk in Jugendstfi-
en Art Déco-stijl was oorspron
kelijk bedoeld voor het gewone
volk. „Dat is niet gelukt", aldus
Douma. „Door de bijzondere
ontwerpen kwamen de borden
en vazen toch vaak in de betere
kringen terecht." Een bijzonder
voorbeeld is het werk van de
ontwerper H. Breetvelt, die aan
de PZH verbonden was. In één
van de vitrines ligt een enorm
wandbord van zijn hand. „Hij
was non-figuratief avant-la-let-
tre. Toen er nog niet eens aan
die kunstvorm gedacht werd,
maakte hij het al."
Heel bijzonder is het kleine
vaasje dat Douma ooit eens op
een veiling kocht. Het unieke
stukje aardewerk is afkomstig
van de Plateelbakkerij Tellus,
waarover nauwelijks iets be
kend is. Douma: „De naam van
de fabriek stgat levensgroot op
de onderkant, maar waar zij
stond weet ik niet. Sommigen
beweren dat de bakkerij maar
negen maanden bestaan heeft."
Ooit wil Douma dit mysterie
ontrafelen.
Het werk van de fabriek Brou
wer uit Leiderdorp valt wat
vormgeving betreft een beetje
Conflicten
Ooit kreeg Douma de kans om
in de correspondentie van
Brouwer te snuffelen. Zo ont
dekte hij bij het Rijksbureau
voor Kunsthistorische Docu
mentatie dat de pottenbakker
conflicten had met zijn arbei
ders die naar andere fabrieken
overliepen en zijn werk begon
nen na te maken. Douma:
„Brouwer noemde het diefstal
van intellectueel eigendom. Uit
eindelijk heeft de Hoge Raad
hem gelijk gegeven."
Na het museum in Lisse gaat
Douma met zijn collectie naar
Paleis Lange Voorhout in Den
Haag. Hij is ook druk bezig met
het opzetten van een tentoon
stelling in Amerika. Met 35 pos
ters trok hij onder meer naar
New York en Washington. Inte
resse is er volgens Douma wel.
„Maar ik heb het slecht getrof
fen in Amerika. Volgend jaar be
steden Amerikaanse musea im
mers al uitgebreid aandacht aan
de Nederlander Mondriaan."
'Jugendstil en Art Déco om
streeks 1900' is tot half februa
ri tc zien in het Museum voor
de Bloembollenstreek aan de
Heereweg 219 in Lisse, dage
lijks geopend (behalve maan
dag) van 13.00 tot 17.00 uur.
Keramiek met zo veel mogelijk bloemmotieven, te zien in het Museum voor de Bloembollenstreek, foto pr
THEATERS
VERVOLG VOORPAGINA
STOMPETOREN JOHN SCHOORL
Voor de deur van het Marco Borsato's
vjlla in Stompetoren staat het verschil
in loopbaan tussen vader en zoon uit
gestald. De glimmende, gele Italiaanse
sportwagen van junior tegenover de
eenvoudige bestelbus van senior. Va
der Roberto, zo'n type entertainer die
tijdens optredens een lolletje maakt
waardoor even het getik van het bestek
ophoudt en hij snel My Way kan inzet
ten. Marco, dé millionsellervan Neder
lander. „Hij is mijn vader, hij is voor
mij Italië."
„Elke zomervakantie ging ik naar
mijn vader toe. Hij had een zaakje aan
het Garda-meer waar hij Nederlandse
sateetjes verkocht. Ik zal nooit vergeten
hoe hij daar stond op te treden. Hij was
bijna niet te zien, want hij zat achter
een bouwwerk van verschillende key
boards. Ik sliep altijd boven de zaal en
mijn vader zong me als het ware in
slaap. Daar in die zaak hebben we voor
het eerst samen gezongen: een num
mer van Julio Iglesias. Ik vond 'm toen
een goede zanger. Een mooi nostal
gisch gevoel in zijn stem. En een waan
zinnig repertoire., zoals..."
Roberto:evergreens hé. Sinatra en
zo. Voor mij is er in de eerste plaats
muziek, dan de kinderen en de vrouw.
Ik dacht altijd als ik maar goede mu
ziek maak, dan komt het geluk vanzelf.
Goede muziek maakt vrouw en kinde
ren gelukkig. Maar zo gaat het niet.
Daarom ben ik ook van Marco's moe
der gescheiden. Ik was er nooit, ik was
altijd aan het spelen."
Marco: „Ik kan ook alleen iets zingen
als ik er iets mee heb. Het moet melan
cholisch of iets opgewekts hebben. Bij
Dromen Zijn Bedrog ga je springen van
vreugde. Waarom Nou Jij is gevoelig en
triest. Wij zijn geen mensen die lukraak
zingen. Ik heb absoluut zijn muzikali
teit geërfd. Zoals ik mijn CD heb sa
mengesteld, zou hij het ook doen. Kij
ken naar wat je mooi vindt, wat doet je
iets. Hij heeft me gestimuleerd, maar
hij heeft niet aan de wieg gestaan van
mijn carrière. Hij is zeker geen sleutel
figuur."
Roberto: „Als vader denk ik: 'Marco
is precies zoals ik me wens dat een
zoon van mij moet zijn'. Ik ben zo blij
dat hij m'n zoon is, zoals ik ook trots
ben op zijn zus en zijn broer. Luister,
serieus.... Een intieme confessie... Toen
ik met Mary, jouw moeder, ging sla
pen, dacht ik: 'We hoeven niet voor
zichtig te zijn. Als God het wil dat er nu
een zoon van komt, dan komt er een
zoon van'. En God wilde het, Marco
werd geboren..."
Marco: „Het besef van het grote suc
ces begint nu pas tot me door te drin
gen. Natuurlijk ben ik verbaasd. Als je
me zes maanden geleden had verteld
dat dit allemaal ging gebeuren, had ik
je voor gek verklaard. Maar het hek is
nu van de dam. In België is de single
platina, Dromen Zijn Bedrog wordt in
het Duits vertaald. De hele muzikale
wereld staat op zijn kop. Alles gaat in
vele duizenden over de toonbank."
„Ik ben dezelfde persoon gebleven.
Pappa zou dat hetzelfde hebben. Hij
staat 1 januari in Hoofddorp in een
kleine zaal en zal daar met veel emotie
zijn liedjes zingen. Of ik voor veertig
mensen optreed of voor duizenden, zij
zullen altijd mijn enthousiasme voelen.
Hij is misschien niet zo beroemd als
ik... maar het maakt hem niet minder
gelukkig. Het maakt hem wel gelukkig
dat-ie mijn succes ziet. Daarom heb ik
'm ook gevraagd om naar Nederland te
komen. Kan-ie zien wat er gebeurt tij
dens optredens, kan-ie zien 'wat ik
meemaak."
AMSTERDAM ANP
Cox Habbema, directeur van de
Stadsschouwburg in Amster
dam, wil een eigen toneelgezel
schap oprichten. De groep moet
de vaste bespeler worden van
het gebouw aan het Leidse-
plein, maar ook voorstellingen
geven buiten de hoofdstad.
Habbema zei dat gisteren voor
de VARA-radio.
Met het vertrek van Toneel
groep Amsterdam (TGA) naar
een eigen toneelhuis op het ter
rein van de voormalige Wester
gasfabriek, is de Stadsschouw
burg de vaste bespeler -kwijt.
Het is voor het eerst in de 100-
jarige geschiedenis dat de
schouwburg geen eigen gezel
schap heeft. TGA heeft de
schouwburg overigens niet he
lemaal verlaten, maar brengt
vanaf dit seizoen een groot deel
van het repertoire in het zoge
naamde Transformatorhuis uit.
De eérste produktie was de Ilias
van Homerus, die in november
in première ging. Het gezel
schap verliet de Stadsschouw
burg uit onvrede over het lijst
toneel.
CONCERTEN
LEIDEN
KAPELZAAL
Donderdag 5 januari
Marieke Bettman en Yolanda van
der Valk, viool; werken van: Leclair,
Haydn, Milhaud en Prokovieff,
12.45 uur.
LVC
Vrijdag 30 december
The Barbarian Blues Band, zolder
café, 23.30 uur.
STADSGEHOORZAAL
Zondag 1 januari
Alwin Bar, piano; Chopin-program-
ma, 14.00 uur.
Vrijdag 30 december
The Saga Continues met To be in
effect (Alphen), Funkeneff, Madd-
Audience (Zoetermeer) en A.D.N.
(Frapkrijk), 22.00 uur.
DEN HAAG
Dl LIGENTIA
Zfndag 1 januari
Ivo Janssen, piano,- werken van
Schumann, Ravel en Brahms,
14.30 uur.
Donderdag 5 januari
Apponyi Kwartet; strijkkwartetten
van Haydn, Beethoven en Kraus,
20.15 uur.
DR ANTON PHILIPSZAAL
Maandag 2 januari
2e VESTIGING
PELIKAANSTRAAT 20-24 - LEIDEN
Schönberg Ensemble olv Oliver
Knussen; werken van Knussen,
Matthews en Copland, 20.15 uur.
Woensdag 4 januari
Nationaal Jeugd Orkest olv Rein-
bert de Leeuw mmv Sonja van
Beek, viool; werken van Bruckner
en Stravinsky, 20.15 uur.
PAARD
Zaterdag 31 december
Grand Royal de Luxe met o.a. de
funk- en jazzdance-band 00T0P,
00 30 uur.
AMSTERDAM
CONCERTGEBOUW
Zondag 1 januari
Nieuwjaarsconcert 1995, Neder
lands Blazers Ensemble olv Mare
Minkowski: 'Van Strauss tot Hou
se', 14.15 uur.
PARADISO
Zondag 1 januari
Happy Salsa met Orkest Delia Gon
zales Y Su Tumbad en orkest Los
Merengueres, 22.00 uur.
Dinsdag 3 januari
Schönberg Ensemble olv Oliver
Knussen; werken van Knussen,
Matthews en Copland, 19.30 uur.
THEATERBELLEVUE
t/m zaterdag 31 december
'19e Klap op de vuurpijl 1994':
Vrijdag 30 december
0RJA (Orchestre Regionale de Jazz
d'Alsace) olv Bernard Struber, Ebo
ny Band olv Werner Herbers, Wil
lem Breuker Kollektief. Vershki da
Koreshki (Rusland), 21.00 uur.
Zaterdag 31 december
Dull Schicksal Extended, Ricciotti
-Ensemble olv Leon Berendse, Han
de Vries. Willem Breuker Kollektief
Mondriaan Strings, De Eigenwij
zen, 21.00 uur.
LEIDEN
Leidse Schouwburg
Oudé'Vest 43
Tel. 071-131943/131944
DEHELDENLUL
Het spelen van typetjes kunnen we
wel aan Erik van Muiswinkel overla
ten. De botte, boerse technicus, de
arrogante presentator en diens
hooggeleerde broer, ze staan alle
maal in levende lijve in het theater
programma 'De Heldenlul' dat we
derom in de Leidse Schouwburg te
zien is. Cabaretier Van Muiswinkel
zorgt er in dit programma indirect
alsnog voor dat het medium televi
sie een bron van vermaak wordt.
Hij situeert zijn satire op de hecti
sche en broeierige studiovloer van
een 'infodocutainmentshow'. Van
Muiswinkel wordt in 'De Heldenlul'
bijgestaan door Margöt Ros.
Donderdag 5 januari, 20.15 uur.
LAKtheater
Cleveringaplaats 1
Tel 071-124890
FEESTDAGEN
Leoni Jansen, Sandra Reemer, Jo
Lemaire, Bea van der Maat, Plat-
te'l, Magie Frankie en een zes le
den tellende band brengen, onder
het motto 'De feestdagen in het
LAKtheater, nog twee avonden hun
muzikale show op de planken. Op
het programma staan beroemde
covers uit het wereldrepertoire.
Donderdag 29, vrijdag 30 decem
ber, 20.30 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Parkthegter
CornelisGeellaan 2
Tel. 01720-72875
LAAT ZE MAAR PRATEN
In de voorstelling 'Laat ze maar
praten', van Jeugdkomedie Amster
dam, gaat het over een broer en
een zus die heel goed met elkaar
kunnen opschieten. Jammer ge
noeg heeft hun vader het zo druk
op zijn kantoor dat hij eigenlijk
daar woont, en is hun moeder bijna
altijd op reis voor haar baan. Daar
door zijn ze haast nooit met z'n al
len bij elkaar. De kinderen probe-
0 D I U M B L I K
Erik van Muiswinkel en Margöt Ros in de 'infoducutainmentshow'.
foto hans brok
ren daar verandering in te brengen.
'Laat ze maar praten' gaat over pra
ten, maar er worden ook veel leuke
DEN HAAG
CIRCUSTHEATER
dag (beh ma), 20.00 uur, zo ook
14.00 uur: Musical 'The Phantom of
the Opera'.
DILIGENTIA
t/m vr 30, 20.15 uur, za 31, 19.00
uur: Purper; 'Purper 10',
KONINKLIJKE SCHOUWBURG
t/m vr 30, 20.15 uur, za 3119.30
uur: Het Nationale Toneel; 'Troilusen
Cressida'.
di 3, 20.15 uur: Hoofdstad Operette
in concert.
woe 4, 20.15 uur, en do 5, 14.00
uur: theatergezelschap Het Gevolg
met De Opera
NED. CONGRESGEBOUW
zo 1 t/m woe 4: Kerstcircus Sarrasa-
zo 1 t/m za 14, 20.15 uur, zo ook
14.00 uur: Musical 'My Fair Lady'.
THEATER AAN HET SPUI
t/m vr 30, 14.30 en 20.00 uur, ma 2
t/m do 5, 14.30 uur: Jeugdtheater-
school Rabarber; 'Jungle Book', fami
lievoorstelling, v.a. 6 jaar.
do 5, vr 6 (try-outs), za 7 (première),
20.30 uur: Stella Den Haag; 'Een
maand op het land'.
AMSTERDAM
C.C.AMSTELVEEN
vr 30. 20.15 uur Willem Nijholt e.a.;
'Later iste laat'.
KLEINE KOMEDIE
t/m vr 30, 20.15 en 22-00 uur, za
31, 14.30 uur: 'Lebbisen Jansen
jakkeren in 50 minuten door 1994'.
di 3 t/m za 7, 20.15 uur.- Bert Klun-
der Mylou Frenckem 'Varkens was-
MUZIEKTHEATER
t/m vr 30, 20i00 uur, zo 1, 12.30
uur: Het Nationale Ballet; 'Het Zwa-
nenmeer'.
do 5 t/m za 7, 20.15 uur: Dansgezel
schap Rosas; 'Amor constante mós
alló de la muerte'.
NIEUWE DE LA MAR
t/m vr 30, 20.15 uur, za31, 19.00
uur: Freek de Jonge en The Nits; 'Het
Geheugen'.
di 3 t/m zo 8, 14.00 en 19.30 uur, zo
alleen 14.00 uur: Theatergroep De
Poppenkeet; 'Megaster', familievoor
stelling v.a. 8 jaar.
PARADISO
woe 4, 21.00 uur: The Pork Revue,
dansvoorstelling voor choreograaf
Paul Selwyn Norton.
STADSSCHOUWBURG
t/m vr 30, 20.15 uur: Dolly Bel
lefleur; 'Dollands Glorie'.
ZOETERMEER
STADSTHEATER
ma 2, 2015 uur: Nieuwjaarsvoorstel
ling Gemeente Zoetermeer; meto.a.
popkoor Just for Fun, Wazoem Dans
groep en muziekvereniging Kunst en
Vriendschap.
Anthony Hopkins in 'Remains of the Day'
FILM
OVERZICHT MARCO VAN PELT
Parkfilmhuis, Cornelis Geellaan 2, Alphen
aan de Rijn; /l Niglit at the Opera, do
29/12, 20.30 uur; The Remains of the
Day, vr 30/12 20.30 uur.
Critici beschouwen de komedie
A Night at the Opera van de
Marx Brothers als de beste die
ze ooit maakten. De film, die
Sam Wood in 1935 regisseerde,
is er één van het onderhouden
de soort en rijgt de ene geslaag
de grap aan de andere. Ditmaal
storten de Marx Brothers zich
op de wereld van de opera, met
rampzalige gevolgen.
De openingssène brengt ons
in een Milaans restaurant, waar
Otis B. Driftwood zich beledi
gend uitlaat tegenover me-%
vrouw Claypool. Alsof er niets
aan de hand is, stelt hij haar
daarna doodleuk voor aan de
New Yorkse opera-directeur
Hermann Gottlieb. Deze wil
maar al te graag dat de rijke da
me in de beroemde tenor Las-
spari investeert. Als Groucho en
Chico Marx zich ermee gaan
bemoeien, beginnen de proble
men. De misverstanden stape
len zich op met als hoogtepunt
de bootreis naar New York. On
dersteund door goede muziek
biedt de film een hoogst verma
kelijke avond.
In The Remains of the Day,
met onder anderen Anthony
Hopkins en Emma Thompson, i
gaal het er allemaal wat serieu
zer aan toe. De film, gebaseerd
op de gelijknamige roman van
Kazuo Ishiguro, begint met de
verkoop van het Engelse land
huis Darlington Hall aan een
Amerikaan. Butler Stevens mag
blijven, maar huishoudster Ms.
Kenton moet ook verhuizen.
Stevens blikt melancholisch te
rug op twintig jaar loyaliteit aan
zijn 'lord' en mijmert over trou
we samenwerking met de huis
houdster.
Door middel van veel flash
backs herleeft de geschiedenis
van het landhuis. We zien hoe
belangrijke politieke beslissin
gen ooit tijdens een uitstekende
maaltijd zijn. genomen en hoe
Stevens niet toe wil geven aan
zijn liefde voor Ms. Kenton. De
butler heeft het bestrijden van
stof, het schenken van thee en
het weer sluiten van de luiken
tot het belangrijkste in zijn le
ven gemaakt.
Na vele overpeinzingen komt
Stevens tot de conclusie dat hij
in zijn leven niet eens zijn eigen
fouten heeft gemaakt. Zo wei
gerde hij te oordelen over de
misstap van zijn 'lord', die in de
jaren dertig collaboreerde met
de Duitsers. The Remains of the
Day is, net als zoveel literatuur-
verfilmingen, wat aan de lange
kant, maar het uitstekende en
overtuigende spel van Hopkins
en Thompson maakt veel goed.