Met z'n allen grabbelen
in de ton werklozen
De beste auto ter wereld
krijgt een Duitse motor
Feiten &Meningen
Dwergen doen goede zaken
in Mongools restaurant
DINSDAG 20 DECEMBER 1994
152
Krabben als occulte zaak,
Buitenlanders
die in Italië ver
blijven, stellen
zich dikwijls de
ze vraag: hoe
rome komt het toch
dat de Italiaanse
mannen zich zo vaak en ook
met zoveel graagte in het open
baar in hun kruis krabben?
Ik heb vrienden en kennisen al
tijd geantwoord dat de Italiaan
se man, en met name die uit het
zuiden, nu eenmaal een echte
macho is die, zoals ooit iemand
het mij eens omschreef, „zijn
pistool altijd klaar moet heb
ben". Een psychologe zei dat
het in openbaar krabben en op
schudden ook een geste is die
de mannelijke superioriteit laat
voelen: vrouwen die hetzelfde
doen, worden immers scherp
veroordeeld.
Sinds kort weet ik echter dat er
nóg een reden bestaat. Het
krabben is een methode om
kwaad of onheil uit te bannen.
Terwijl vrouwen met hun hand
een hoorntje maken en met
pink en wijsvinger metaal moe
ten aanraken (in Nederland
kloppen we op blank hout),
krabben mannen hun testikels.
Tot mijn verbazing heb ik ge
merkt dat het gewoon is om te
gen een man die een uitpraak
doet als 'Ik ben nooit ziek' te
zeggen: 'Krab je' een equiva
lent van ons 'Klop af.
Hoeveel mannen er nu krabben
om kwaad, onheil of boze gees
ten te verdrijven, is moeilijk te
zeggen. Een feit is wel dat de
Italianen mannen én vrou
wen steeds meer bezig zijn
met het bovenaardse en alles in
het werk stellen om het lot en
de toekomst te kunnen door
gronden. Kaartlezers, astrolo
gen, magiërs, duiveluitbanners
en andere occulte specialisten
beleven gquden tijden.
De socioloog Pavese, die een
onderzoek heeft gedaan naar
het fenomeen, zegt dat de om
zet van de 'occulte business'
jaarlijks met 17 procent toe
neemt en in sommige steden in
Noord-Italië zelfs met 500 pró
cent. De kerk maakt zich ong<j;
rust, maar ook de Italiaanse os
de van psychologen, die de erf
sis in de psycho-analyse wijt h
aan het succes van de magiër,
Italianen zijn echter altijd ui-1
terst bijgelovig geweest. Een
verklaring kan zijn dat in een t
maatschappij waar nooit iets
zeker of vanzelfsprekend is, ie,
mand zich wel moet vastgrijp,
aan het bovenaardse. Tegen h<
einde van het jaar manifesteer
dit zich in extreme mate: iede
een is met zijn gedachten bij
wat het nieuwe jaar voor hem
haar in petto heeft.
Om het lot gunstig te beïnvloe1
den, zijn er beproefde metho-i
den, zoals het dragen van
nieuw, rood ondergoed, bij
voorkeur op oudejaarsdag.
Hierdoor is geluk in het nieuw
jaar verzekerd. Dat het om eei
wijdverbreid fenomeen gaat,
blijkt uit het feit dat etalages
van de lingeriewinkels in deze
periode maar één kleur biedei
Het eten van linzen, die munt
geld symboliseren, is een mus:
omdat je ermee financieel sue
ces afdwingt.
Tegen het einde van het jaar
neemt ook de speel- en goklus
hand over hand toe. Huiska
mers, maar ook bars en andert
openbare gelegenheden verait
deren in speelholen, waar mei
via het spel test of er in het
nieuwe jaar geluk is weggelegc
Er wordt fors gegokt, ook via lc
terijen en tombola's. Zeer po
pulair zijn momenteel de bilje
ten van een staatsloterij die di
reet uitsluitsel geven over win!
of verlies. Men hoeft niet meei
te doen dan het verflaagje te
verwijderen dat een of in het
gunstigste geval negen fontijn]
tjes verbergt. Het spel is een r^
ge onder met name de manne
lijke Italianen en dat hoeft geei
verbazing te wekken: het heet!
Gratta e Vinei ofwel 'Krab en
Win'.
I
eelco van der linden
correspondent
THE INDEPENDENT
In een land waar de hoogste lei
der niet langer is dan anderhal
ve meter, bestaan er voor kleine
mensen geen barrières om suc
ces te hebben op sociaal of pro
fessioneel gebied. Maar een blik
op de personeels- en contactad
vertenties onthult dat persoon
lijkheid niet alles is in het mo
derne China. Het is de lengte
die telt.
De petieterige Deng Xiaoping
mag dan worden toegejuicht als
de architect van China's hervor
mingen, kleintjes met lagere po
sities hebben het moeilijker.
Kenmerkend was onlangs in het
blad Pekings Avondnieuws een
advertentie voor restaurantper-
soneel in het hoofdstedelijke
Royal Hotel. Azizi (kleintjes)
hoefden niet te reageren: toe
komstige diensters moesten
langer zijn dan 1.65 meter en
obers ten minste 1.70 meter, zo
meldde de advertentie. Waren
huis Zhong Xu Sanli in Peking
was ietsje soepeler: het was be
reid verkoopsters aan te nemen
van langer dan 1.60 meter.
Als vrouwen bij een onderzoek
wordt gevraagd naar de kwali
teiten die een toekomstige echt
genoot moet bezitten, noemen
ze altijd lengte als belangrijk
punt. Zhang Xulin, medewerker
aan een populair televisiepro
gramma in Peking waarin men
sen worden gekoppeld, zegt:
„Meestal stellen vrouwen zo'n
eis, ze willen dat mannen lang
zijn. Het kan een symbool zijn
van mannelijkheid, en wijzen
op slimheid."
In de contactrubriek in het
maandblad Gezin melden alle
adverteerders, zowel mannen
als vrouwen, hun eigen lengte.
Verder geven ze de lengte op
waaraan een partner moet vol
doen.
In dit klimaat zijn de echt
kwetsbaren de xiao ren, letter
lijk 'kleine mensen' of dwergen.
Vlakbij de beroemde Ming-graf-
tomben buiten Peking is een
nieuwe toeristische attractie ge
opend, Het Geheimzinnige
Land van de Dwergen. Daar
kunnen bezoekers volgens de
folder een rondleiding krijgen
door Lilliputters Wonderwereld,
terwijl ze worden 'begeleid en
bediend door echte dwergen'.
En: „In het Kléine Mensen-Res
taurant staan echte Juffrouwer
Dwerg tot uw dienst."
Ze vinden helemaal niet dat ze
deel uitmaken van een freak-
show; de meer dan 40 dwergei
zijn juist blij dat ze eindelijk
werk hebben gevonden. Toen
het bedrijf dwergen wierf om ti
werken als gids, ober, dienster
of op kantoor, kwamen er mee
dan 3.000 sollicitatiebrieven
binnen. De gemiddelde lengte
van de uitverkorenen is onge
veer een meter. Li Wanmin (26
werkt als receptionist: „Thuis
waren we afhankelijk van onze
ouders. Toen we over deze ba
nen hoorden, was dat voor ons
een mogelijkheid om voor ons
zelf te zorgen."
Liu Xixia (normale lengte), ver
zorgt de public relations voor
het bedrijf en vertelt: „De dwei
gen willen iets nuttigs doen. Z(
willen niet dat de samenleving
hun bestaan vergeet. Omdat z<
zo klein en zwak zijn, is het erg
moeilijk voor ze om een baan l
vinden." De salarissen zijn ove
rigens allemaal gelijk hier in Li
liputters Wonderwereld, onge
acht iemands lengte.
Westerse gevoeligheden zijn
hier niet op zijn plaats. Een
groep van 40 Maleisische toeri
ten kwam onlangs lunchen en
bleef naderhand nog twee uur
om samen met de dwergen op
de foto te gaan. Wat vindt het
personeel van de foto's? „Het i
heel natuurlijk", zegt Li. En wa
zeggen de kleine mensen tegei
degenen die het project politie
niet correct vinden? „We nodi
gen mensen uit hier te komen'
aldus Qiu Haiying (20), die net
als de meeste dwergen bij het
project nooit eerder een baan
heeft gehad.
Bezwaarlijk bij dit project is nii
de lengte van het personeel,
maar mogelijk alleen sommige
Binnenmongoolse specialiteite
op de menukaart van het res
taurant: gebakken kamelebult
en Mongoolse stiereballen.
peking teresa poole
WIM STEVENHAGEN
COMMENTAAR
Verheugende
politieke moed
Van Mierlo
Uitzendbureaus zien wel wat in bonus voor geslaagde bemiddeling
Met een zorgvuldig geformuleerd schrijven
aan de Tweede Kamer heeft minister Van
Mierlo van buitenlandse zaken gisteren de
kogel door de kerk gejaagd: de inmiddels
68-jarige Jan 'Poncke' Princen krijgt een vi
sum om de komende feestdagen bij zijn fa
milie in Nederland te kunnen doorbrengen.
Het getuigt van consistentie dat de minister
vasthoudt aan het standpunt dat hij vorig
jaar, als D66-fractievoorzitter, al innam
rond de toenmalige visumaanvraag van
Princen. Het getuigt bovendien van verheu
gende politieke moed dat de bewindsman
de voorspelbare tegenkrachten niet uit de
weg wenst te gaan. Te hopen valt dat hij
ook de rug recht houdt wanneer hij in de
Tweede Kamer en daarbuiten vanwege zijn
beslissing wordt aangevallen.
In 1980 en in 1993 hield Buitenlandse Za
ken Princen buiten de landsgrenzen. Het
ministerie gaf daarmee toe aan de druk van
veteranenorganisaties die het onverteerbaar
vonden als Princen zou worden toegelaten.
Het hete hangijzer was dat Princen in 1948
uit het Nederlandse leger deserteerde en
zich aansloot bij de Indonesische vrijheids
strijders van de TN1, het toenmalige Repu
blikeinse leger. Het valt niet aan te nemen
de eerste reactie duiden daar ook op
dat de organisaties van Nederlandse Indië-
veteranen er ditmaal anders of genuanceer
der over denken. Het getuigt daarom van
koelbloedigheid dat Van Mierlo Princen
toch een visum verstrekt.
Blijkens de inhoud van zijn brief aan de
Tweede Kamer beseft de bewindsman heel
goed dat zijn besluit de nodige en voor
spelbare reacties zal losmaken. Van
Mierlo schrijft dat hij het visum om huma
nitaire en gezondheidsredenen verstrekt.
Voor alle duidelijkheid onderstreept hij bo
vendien, dat Buitenlandse Zaken met het
honoreren van de visumaanvraag geen oor
deel uitspreekt over Princens desertie in
1948 en wat de man sindsdien heeft ge
daan, waarmee kennelijk is bedoeld zijn
strijd voor eerbiediging van de mensen
rechten in Indonesië.
Daarmee gaat Van Mierlo een nieuw de
bat over de laatste fase van de Nederlandse
koloniale aanwezigheid in Indonesië uit de
weg, maar dat lijkt in dit stadium niet on
verstandig. Of dat debat aan Nederlandse
zijde onthecht kan worden gevoerd, is so
wieso de vraag: wanneer de persoon Prin
cen voor zo'n discussie de aanleiding
vormt, is wel zeker dat emoties de boven
toon voeren en zakelijke argumenten op de
achtergrond raken. En daarmee is een zui
vere beoordeling van het verleden niet ge
diend.
Bij de arbeidsbureaus werd gisteren massaal gestaakt. Het personeel vindt dat het centrale bestuur van de arbeidsbureaus te weinig weerstand heeft geboden tegen de be
zuinigingsplannen van minister Melkert.
De Algemene Bond van Uitzendon
dernemingen (ABU) publiceert van
daag een rapport waarin wordt be
weerd dat commerciële uitzendbu
reaus heus niet alleen de krenten uit
de pap halen. Van de 569.000 perso
nen die in 1993 uitzendwerk hebben
gedaan, behoort ruim twintig procent
tot de bijzondere doelgroepen, zo
ontdekte het Nederlands Economisch
Instituut (NEI). Een kleine tien pro
cent behoort tot de etnische minder
heden, vier procent tot de 45-plus-
sers, zes procent tot de langdurig
werklozen en vier procent tot de ar
beidsongeschikten.
„Uitzendbureaus helpen dus ook ca
tegorieën werkzoekenden aan de slag
die de Arbeidsvoorziening tot haar
doelgroepen rekent. Uitzendorganisa
ties helpen zelfs méér mensen uit de
categorie etnische minderheden aan
het werk dan de arbeidsbureaus.
Daarnaast leveren de uitzendonder
nemingen een substantiële bijdrage
aan de doelstelling van de Arbeids
voorziening om mensen die langer
dan één jaar werkloos zijn aan werk te
helpen", juicht het begeleidende
persbericht. Een andere vernietigende
vergelijking: in 1993 stroomden
170.000 mensen via de uitzendbu
reaus door naar een vaste baan. De
Arbeidsvoorziening vond in datzelfde
jaar voor 155.000 werkzoekenden vast
werk.
De uitzendbureaus zien dus wel wat
in een bonus per geslaagde bemidde
ling. Dat is ook gunstig voor de zwak
ke groepen op de arbeidsmarkt, zegt
ABU-woordvoerderJ. Sinke. „Met
meer marktwerking zijn ze vast beter
af. Voor uitzendbureaus betekent dat
een stimulans om nog beter hun best
te doen. Deze mensen worden dan
niet aangeboden met het label 'pro
bleemgeval' maar met de mededeling
'dit is de kandidaat die bij u past'."
Het trendsettende Regionaal Bestuur
voor de Arbeidsvoorziening (RBA)
Noord-Holland Noord daagde de uit
zendbureaus in februari van dit jaar
uit. Randstad, ASB, Tempo-Team,
Manpower en Start tekenden een
contract voor de plaatsing van 237
'moeilijke' werklozen. Iedere langdu
rig werkloze of allochtoon die ze aan
tijdelijk werk van minimaal vijftien
uur per week zouden helpen, leverde
een premie op van minimaal 350 gul
den. Het geld voor dit premiestelsel
was afkomstig uit het potje van de Ka
derregeling Uitzendarbeid, een loon
kostensubsidie voor werkgevers die
werklozen op uitzendbasis aanne
men, want die was in 1993 slechts ne
gen keer gebruikt.
Een succes werd het niet. Tussen 1
april.en 1 oktober werden tachtig
mensen geplaatst. Slechts in vier ge
vallen werd de tijdelijke aanstelling
omgezet in een vaste baan. „De uit
zendbureaus kunnen veel, maar hier
hebben ze zich op verkeken. Natuur
lijk ging het om een moeilijke doel
groep, langdurig werklozen en al
lochtonen, maar het waren toch men
sen uit ons A-bestand. Mensen die
klaar waren voor de arbeidsmarkt",
vertelt RBA-woordvoerster M. Schot.
In dezelfde periode plaatste het RBA
286 allochtonen en 682 langdurig
werklozen in vaste banen.
Het 'slipstream-effect' noemen ze dat
in Alkmaar. Veel bedrijfsbezoeken af
leggen, goede werknemers aanleve
ren, een vertrouwensband opbouwen
met de werkgever én dan maar hopen
dat zo'n ondernemer voortaan ook te
porren is voor een wat minder jonge,
gezonde, blanke, goed opgeleide en
ervaren kracht. „Het werkt", zegt
Schot en met haar vele andere ar
beidsbureaus. „De laatste tijd draaien
we beter dan ooit." Het bewijs dat
commerciële uitzendbureaus het niet
FOTO ANP KOEN 5UYK
beter kunnen dan de Arbeidsvoorzie
ning is in Alkmaar eigenlijk al gele
verd, al roept het bewuste RBA dat
liever niet hardop. Want ook al is het
project mislukt, de samenwerking
tussen arbeidsbureaus en uitzendbu
reaus is wel enorm verbeterd.
„Het is vroeger wel vaker geprobeerd
om meer resultaatgericht aan ar
beidsbemiddeling te doen", weet
P. Andela, voorzitter van de Voedings
bond FNV, de vakbond die opkomt
voor de belangen van de werklozen.
„Natuurlijk kun je een werkloze snel
aan een baan helpen, maar om wat
voor baan gaat het dan? In veel geval
len een tijdelijke baan. Vaak zie je de
ze mensen binnen één of twee maan
den weer terug in de kaartenbak.
Andela is op zich geen tegenstander
van een systeem met premies bij ge
slaagde bemiddelingen, maar er moe
ten wel kwaliteitseisen worden ge
steld. Een werknemer in spe moet wel
zekerheid krijgen over arbeidstijden,
arbeidsvoorwaarden en een min of
meer vast contract in de toekomst.
„Vier weken bollen pellen telt dus
niet. Het moet gaan om fatsoenlijk
werk met een fatsoenlijk inkomen."
den haag karin swiers
Overeenkomst tussen Rolls Royce en BMW
De werkzoekenden in Nederland zitten binnenkort met z'n allen in één grote grabbelton. Arbeids
bureaus en particuliere uitzendbureaus moeten per geslaagde bemiddeling worden betaald. Maar
wie worden de dupe van dit 'marktmodel' van minister Melkert van sociale zaken? Alle mensen
die niet aan de criteria jong, blank, gezond, goed opgeleid en ervaren voldoen.
Rolls-Royce, sinds 1904 een der
paradepaardjes van de Engelse
industrie, gaat in zee met het
Duitse BMW. Onder de fameu
ze mascotte op de 'beste auto
ter wereld', de Emily, zal in de
toekomst een Duitse motor ver
borgen gaan.
Gisteren werd bekend dat Vic-
kers, het moederconcern, een
contract heeft gesloten met
BMW. Rolls-Royce gaat een 12-
cilinder motor van BMW ge
bruiken. De bekendmaking was
een klap voor Mercedes-Benz,
dat zijn 12-cilinder motoreven-
eens had aangeboden.
BMW nam eerder Rover over,
de succesvolle Britse autofabri
kant. Het contract van Rolls-
Royce met BMW leidde onmid
dellijk tot kritiek dat opnieuw
een deel van de Engelse indu
strie in buitenlandse handen
was overgegaan.
Rolls-Royce moest haar toe
vlucht nemen tot de BMW-mo
tor omdat het zich niet kan ver
oorloven er zelf een te ontwik
kelen. De Britse fabrikant hoopt
tegen de eeuwwisseling met een
opvolger voor de huidige Silver
Spur op de markt te komen. De
bestaande 8-cilinder motor vol
doet niet aan de nieuwe richtlij
nen voor vervuiling.
Topman sir Colin Chandler van
Vickers haalde gisteren zijn
schouders op over de kritiek dat
Rolls-Royce met een BMW-mo-
tor niet langer een Britse auto
Onder deze motorkap zaUn de toekomst een Duitse motor schuilgaan.
FOTO ARCHIEF
is. „We gebruiken al een paar
jaar een versnellingsbak van
General Motors zei hij. „De
oorspronkelijke Rolls-Royce-
motor was gebaseerd op een
Buick-ontwerp. Zoals Sir Henry
Royce zei: 'Als iemand anders
iets heeft gemaakt dat goed is,
koop het dan'."
De Rolls-Royce van nu heeft
nog altijd de geperfectioneerde
Buick-motor, en behalve de ver
snellingsbak zijn vele andere
onderdelen 'buitenlands'. De
vering is afgeleid van een Fran
se Citroën, de startmotor komt
van het Japanse Nippon Denso
en het elektronische systeem
wordt gemaakt door het Duitse
Bosch. En hoewel de leren be
kleding van Engelse koeien zou
komen, wordt zelfs het hout van
het fameuze dashboard inge
voerd; het komt uit de Verenig
de Staten.
Rolls-Royce verkocht dit jaar
ruim 1.200 auto's. Dat is meer
dan het jaar ervoor, maar de
helft minder dan tien jaar gele
den. Met dat aantal van 1200
wist het bedrijf net uit de rode
cijfers te blijven, mede dankzij
een massa-ontslag. Maar Vic
kers zei maandag dat Rolls-Roy
ce zich niet de ontwikkelings
kosten van een nieuw model,
die met de motor 700 miljoen
gulden zouden hebben belo
pen, kon veroorloven.
londen cees van zweeden
correspondent
7]jhwf\AIüjz&efloovzmr X
(MIE. tóyM&TF
et m W6b<q(Aj aan
foncKe mceti mor^m
GrA/vr öMl NIET ve£ <q£Noag,
-W£ HÉBBEN JOCH N
l -zeker AiimML Noq INE.L
V0W2E »<Pifir'N
T~"7 IW IWn J
WorverWï/Zoal4
rnjnekl \ön}vfeiW
bitirg.ZelfbeSW
Kin£,Universe»
5/
MoiscVi, \Aj)btid\j<
Vpn Kfizen emO