EKD-pleidooi voor
gemengd gehuwden
Nauwelijks nog pelgrims in Medjugorje
Kerk Samenleving
Benoeming van aparte
legerbisschop op komst
Paus wil met kerstdagen wapenstilstand in Bosnië
Op weg naar Kerstmis
MAANDAG 19 DECEMBER 1994
BUITENLAND KORT
Koning David
Orthodox-joodse parlemen
tariërs hebben zich zeer
geërgerd aan een opmerking
van de Israëlische minister
van buitenlandse zaken Pe
res over de bijbelse Koning
David. Peres had in de Knes-
seth gezegd dat hij de echt
breuk van de roemruchte ko
ning niet acceptabel vond.
..Voor de eerste keer in de
geschiedenis van de staat Is
raël staat een regerende mi
nister op en bekritiseert ko
ning David, de dichter van de
liefelijke psalmen", aldus
parlementslid Mosche Gafni.
Enkele parlementsleden zijn
van plan vandaag een motie
van wantrouwen in te dienen
tegen Peres. De minister, die
zijn opmerking maakte tij
dens het debat over de verle
ning van de Nobelprijs voor
de vrede, had zeker niet de
bedoeling gehad Koning Da
vid of religieuze joden te
kwetsen, zo zei hij na afloop
van bespreking. Volgens de
bijbel pleegde Koning David,
die leefde in de tiende eeuw
voor Christus, overspel met
Batseba. Hij zorgde ervoor
dat haar man Uria tijdens
een veldtocht omkwam,
trouwde met haar en ver
wekte een kind. Deze zoon
stierf, maar nadat David be
rouw had getoond over zijn
zonde schonk Batseba hem
een andere zoon, Salomo.
Sociale bisschop
De 54-jarige priester Hein-
rich Mussinghof uit Munster
is benoemd tot bisschop van
Aken. Hij volgt Klaus Hem-
merle op, die in januari is
overleden. Mussinghof is
pastoor (plebaan) van de
Pauluskathedraal in Münster
en terzelfdertijd kerkelijk
rechter van dit bisdom. Ook
doceert hij aan de pauselijke
Gregoriana-universiteit in
Rome het kerkelijk huwe
lijksrecht. In Münster is hij
voorzitter van de vereniging
voor joods-christelijke sa
menwerking. De nieuwe bis
schop staat bekend om zijn
uitgesproken mening over
sociale vraagstukken. Zo riep
hij de Duitse regering op de
Sinti en Roma-zigeuners
schadeloos te stellen voor de
vervolging onder de nazi's.
Ook heeft hij ervoor gepleit
dat de overheid doeltreffend
optreedt tegen extreem
rechtse groepen en antisemi
tisme. Over het omstreden
Duitse beleid inzake asiel
zoekers zei hij dat 'geen
mensen wier leven wordt be
dreigd, uit het land mogen
worden gezet'.
Nigeria
De leden van het Ibo-volk uit
Nigeria zijn volgens het Is
raëlische hooggerechtshof
geen joden. Dit blijkt uit de
afwijzing van een aanvraag
van James Edwards Oniolo,
een lbo uit Nigeria, die als
jood erkend wilde worden.
Daarmee zou hij het recht op
immigratie krijgen dat elke
jood automatisch heeft. De
ongeveer twee miljoen Ibo's
beschouwen zichzelf als de
nazaten van het volk van
Ephraïm, één van de tien
stammen van het oude Is
raël. Na de verwoesting van
de eerste tempel in de zesde
eeuw voor Christus, verliet
die stam het Heilige Land.
Sindsdien wordt aangeno
men dat het volk van
Ephraïm niet meer bestaat.
Oniolo had tijdens de rechts
zaak gewezen op de overeen
komsten tussen de Ibo-tradi-
tie en het jodendom. Beide
volken zijn monotheïstisch
(geloven in één God). Ibo-
jongens worden op de acht
ste dag na de geboorte be
sneden en vieren op de eer
ste sabbat na de dertiende
verjaardag het joodse Bar
Mitzwa.
Evangelische Kerk vraagt paus meer eucharistische gastvrijheid
cic/epd
De voorzitter van de Evangelische Kerk van Duitsland
heeft bij de paus gepleit voor gemengd gehuwden. Tij
dens een half uur durende audiëntie bij Johannes Paulus
II riep bisschop Klaus Engelhardt de Rooms-Katholieke
Kerk tot meer 'eucharistische gastvrijheid' op.
ken in te trekken over pro
testanten die tijdens de Refor
matie waren uitgesproken. De
EKD heeft al uitgesproken dat
de negatieve verklaringen van
haar kant niet meer van toepas
sing op de huidige RK Kerk zijn.
Daarbij overhandigde Engel-
hardt de paus het antwoord van
Voor een katholiek-protestants
echtpaar houdt dat in dat de rk
partner aan het avondmaal kan
deelnemen en de protestantse
partner aan de eucharistie.
Verder drong Engelhardt er
bij de paus op aan de banvloe-
de EKD op de studie van het
Vaticaan over banvloeken en
het kerkscheidend effect daar
van. Deze studie was een gevolg
van het eerste bezoek van de
paus aan Duitsland in 1980.
Verder spraken de kerkleiders
over het conflict in Bosnië. Ze
waren het eens in de veroorde
ling van een 'noodlottige identi
ficatie van religie en nationalis
me', zei Engelhardt na afloop.
De EKD heeft deze zomer in
een scherp geformuleerde brief
de Servisch-Orthodoxe Kerk op
dit punt aangevallen.
utrecht. anp
Er komt een aparte legerbis
schop in Nederland. Dit blijkt
uit een persbericht van het
Rooms-Katholiek Kerkge
nootschap over de verdeling
van landelijke tak^n onder de
bisschop.
Het Militair Vicariaat is va
cant sinds het aftreden van
bisschop Bar begin vorig jaar.
Over een opvolger 'wordt nog
overlegd met de Vaticaanse
congregatie voor de bisschop
pen', die verantwoordelijk is
voor de bisschopsbenoemin
gen. De woordvoerder van de
RK Kerk heeft bevestigd dat
de nieuwe legerbisschop niet
uit de huidige elf bisschoppen
(zeven diocesane en vier
hulpbisschoppen) komt. Het
is niet uitgesloten dat de le
gerbisschop de status van
hulpbisschop krijgt.
Feministische gelovigen bij Freewave
In 'Triangel', het emancipatieprogramma van Freewave Radio Lei
den, wordt komende woensdag gesproken met twee feministische
gelovigen over hun godsbeeld, hun ervaringen in de kerk en vrou
welijke theologen. Het programma wordt uitgezonden van 19.00
tot 20.00 uur op de FM 88.1 (kabel) of via de FM 105.7 (ether).
vaticaanstad afp/dpa
een wapenstilstand in acht
nemen. „Wacht u, wacht u vo«
het kind Jezus", riep de geëmo-
Voor duizenden gelovigen op kinderen uit de hele wereld op
het Sint Pietersplein herinnerde om te bidden voor de vrede.
Paus Johannes Paulus II heeft het kind Jezus", riep de geëmo- de paus aan zijn brief aan de „Maar deze brief is ook gericht
gisteren de strijdende partijen doneerde paus tijdens het ange- kinderen, die afgelopen donder- tot alle verantwoordelijken voor
in Bosnië opgeroepen met Kerst lusgebed. dag verscheen. Daarin roept hij oorlogen verwegen dichtbij."
leiden De kerken gaan 'Op weg naar Kerstmis'. In de Leidse Herensingelkerk gebeurde dat gisteren al heel letterlijk, toen onder deze titel een
kerstspel werd opgevoerd. Bijzonder was hier de medewerking van verstandelijk gehandicapten, die in de viering zongen en speelden. Muzi
kale medewerking werd verleend door de zang- en muziekgroep 'De Sleutels' onder leiding van Th. Kwestro. foto ben de bruyn
Zuidafrikanen
leveren bij
kerken hun
wapens in
johannesburg anp
De Zuidafrikaanse methodis
tenbisschop Peter Storey
kreeg tijdens een amnestie-
dienst in zijn kerk in hartje
Johannesburg een AK-47 ge
weer angeboden van een
ANC'er. De Zuidafrikanen
konden op 16 december, na
tionale verzoeningsdag. hun
wapens inleveren bij kerken,
moskeeën en synagoges.
Storey, oud-voorzitter van
de Zuidafrikaanse Raad van
Kerken, lanceerde dit initia
tief in januari tijdens de ver
gadering van de Wereldraad
van Kerken in Johannesburg.
Er is geen land ter wereld
waar de bevolking zoveel wa
pens heeft, zei Storey. Het
geweld is niet uit de Zuidafri
kaanse samenleving weg te
denken.
In eerste instantie stelde
hij voor dat de Zuidafrika
nen, in meerderheid kerkle
den, op goede Vrijdag hun
wapens op het altaar of de
avondmaalstafel zouden leg
gen. Volgens het oudtesta
mentische verhaal zouden de
wapens dan tot ploegscharen
kunnen worden omgesmeed.
Later werd dit initiatief
overgenomen door kerkelijke
organisaties, vredesgroepen
en zakenlieden in een cam
pagne om Zuid-Afrika wa-
penvrij te maken. Er zijn
naar schatting vijf miljoen
vuurwapens in het land. Het
aantal moorden is de afgelo
pen tien jaar meer dan ver
dubbeld.
medjugorje epd
De twintig biechtstoelen staan er bij als
skiliften in de zomer, hoewel de zonde
geen seizoenen kent. De bordjes voor de
bedevaartgangers in het Servo-Kroatisch,
Hongaars, Pools, Duits, Engels en Neder
lands, staan te verroesten. 'Vrede aan de
genen die komen en die hier verblijven,
gezegend degenen die vertrekken' staat
er op de kerk. Maar door de oorlog in het
vroegere Joegoslavië zijn de pelgrims
grotendeels weggebleven uit het Bosni
sche Mariabedevaartsoord Medjugorje.
In juni 1981 zou Maria aan zes kinde
ren in een weiland bij Medjugorje zijn
verschenen. Die verschijning doet zich
sindsdien elke maand voor. Totdat de
burgeroorlog uitbrak, kwam er jaarlijks
een miljoen bedevaartgangers in het
stadje tussen de Kroatische grens en de
Bosnische stad Mostar.
De oorlog was een dubbele klap. Niet
alleen werd er bijna geen cent meer ver
diend, maar alle voorbedes van Maria en
de pelgrims hadden het uitbreken van de
oorlog niet kunnen verhinderen. In 1992
werd het stadje door de Serviërs bescho
ten. Voor korte tijd werden de diensten
in de kelder van de kerk gehouden.
Maar sinds de Kroaten en moslims in
de loop van dit jaar een pakt hebben ge
sloten, komen er weer meer bedevaart
gangers, uit Engeland, Duitsland, Oos
tenrijk, het nabijgelegen Kroatië en zelfs
uit de Verenigde Staten en Mexico. Dit
jaar hebben de franciscanen ongeveer
een half miljoen keer de communie uit
gereikt.
De franciscaner pater Ivan Landeka is
ervan overtuigd dat het Vaticaan het
wonder zal erkennen. „Dat kan enige tijd
duren", zegt hij. Per slot van rekening
duurde het met Lourdes ook tientallen
jaren. Het steekt hem dat bisschop Ratko
Peric van Mostar geen medewerking wil
verlenen. Ook de gehele bisschoppen
conferentie van het vroegere Joegoslavië
ziet niets in het wonder.
Eerst probeerden de communisten
met allerlei smerige trucs de stroom pel
grims tegen te houden, zegt Landeka. Zij
bouwden vlak naast de kerk een kroeg.
Vervolgens werd de pastoor van Med
jugorje gearresteerd. De parochie liet
zich niet intimideren en haalde duizen
den handtekeningen op. Toen het com
munistisch regime in Joegoslavië viel,
wisten enkele partijbonzen er een goed
heenkomen te vinden. Zij behoren nu
tot de beste souvenirhandelaars.
Maria is een geliefd produkt op de
markt. De maagd als beeldje met of zon
der verlichting of afgebeeld op een t-
shirt, bierglas of sleutelhanger. Rozen
kransen gaan heel goed, zegt Diana, die
verkoopt. Maar de parkeer
plaatsen zijn leeg en de hamburger
tentjes staan er verlaten bij. Medjugorje
hoopt dat er mët Kerst niet wordt ge
schoten. In dat geval worden er duizen
den bedevaartgangers verwacht.
In deze tijd is het volgens pater Lande
ka erg belangrijk dat de mensen, ook de
soldaten, weer hoop krijgen. Toen hij
geestelijke verzorging aan het front ver
richtte, schrok hij van de hardheid en
ook van de twijfels bij de militairen. Hij
noemt het jammer dat bijna alle Ser
visch-orthodoxe priesters hun parochie
in het overwegend islamtische Bosnië
hebben verlaten. „Door de oorlog is bij
na alles politiek geworden." Zo worden
de moslims, die in Joegoslavië niet zo
praktizerend waren, in de richting van
het fundamentalisme gedreven. Hij
noemt het falen van de internationale
politiek het bankroet van de gerechtig
heid.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
klopt, dat gbe^t
:s wane COtA poaj isteaj
jatteej altijd uam
elkaar
LEIDSCH DAGBLAD
DIRECTIE8B MKset^^G^Amold (adj).
Kiel (ad)).
IOOFDRED
Nypels. Henk van der Pos
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. I
HOOFDKANTOOR.
Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie 071-321921
per maand ƒ31.05 ƒ30.05
per kwartaal ƒ87,70 ƒ86,70
per jaar 337,55 336,55
VERZENDING PER POST
Nederland per kwartaal 134,50
overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
HET WEER
Temperatuur omlaag
Tijdens het voorbije weekeinde
daalde de barometer stevig; bij IJs
land arriveerde een grote depres-
siewervel, waarin de kerndruk tij
delijk tot 950 millibar terugliep.
Zoals wel vaker in de afgelopen
maanden, ontsnapten wij aan het
stormgeweld dat zo'n atmosferi
sche krachtpatser teweeg kan
brengen. De zuidenwind werd niet
meer dan krachtig; met een lucht-
aanvoer grotendeels van over land
voelde het waterkoud aan.
Zaterdagmiddag bleef het kwik ste
ken bij 3 a 4 graden met wat kille
regen en motregen. Zondagmiddag
regende het een paar uur stevig tij
dens de passage van een koufront.
Dit front markeerde de overgang
naar flink onstabiele lucht, waarin
vandaag en morgen enkele buien-
lijnen meedrijven. Vooral de kust
strook krijgt hiermee maken; de
koude bovenlucht kan aanleiding
geven tot hagel en onweer.
De temperatuur gaat weer lang
zaam omlaag; overdag blijft het
kwik op circa 5 graden staan met
vanaf woensdag lichte vorst in de
nacht. Het doorzetten van hoogrei-
kende, koude lucht heeft vooral in
de bergachtige streken van Europa
gevolgen. De Alpenlanden mogen
ulling verwéju]
deze week
ten van het beperkte sneeuwde
Het is met ondenkbaar, dat woe
dag ook in de Lage Landen de e
ste sneeuwvlokken van deze wiitv,
gaan vallen. De leverancier hier
voor is een depressie, die nu no...
ver weg op de oceaan ligt. Het i:—
een kleine, maar onberekenban111'
storing, die volgens de laatste km
ten woensdag over de Britse Eil.aa
den naar het zuidoosten koerst.dc
dat moment is de lucht boven osp
land koud genoeg voor (natte) sn
sneeuwval bij een temperatuur
maar even boven het vriespunt.
Morgen is er wellicht meer duid
lijkheid omtrent de exacte trekr
ting van deze winterse storing,
Ook de vooruitzichten voor het rj
kerstweekeinde geven nog geen ge
kerheid. In grote delen van EurotL
koelt het nog wat verder af, terw
de depressiestroom van de ocea
'West-Europa wat
koude en zachte luchtmassa's liJ
aan de vooravond van Kerst goei
mogelijk. De ervaring leert dat dp;
schermutseling in de meeste ge z'
len uitdraait op een zegetocht v;ra
luchtmassa's.... rr
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Noorwegen:
Wisselend bewolkt
langs de kust van tijd
punt. In het binnenland
temperatuur iets onder nul
Vandaag bewolkt en enige
jroog.
Denemarken:
Vandaag eerst bewolkt en
regen. Later op de dag op
klaringen en een enkele
(winterse) bui. Morgen e
kele v
Mid-
dagtemperatuur ongeveer 3 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Vandaag wisselend bewolkt en vooral
langs de westkusten buien, soms met
hagel, sneeuw of onweer. Morgen eerst
droog en vrij zonnig. Daarna toenemen
de bewolking en in Ierland regen. Tegen
de avond bereikt de regen Groot-Britta-
Middagtemperatuur van 4 graden in
Wisselend bewolkt en enkele buien,
Morgen daarbij kans op hagel of natte
de Ardennen mogelijk
/liddagtem
den langs
in de Ardennen.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag enkele buien, boven 900 meter
m de vorm van sneeuw. Morgen perio-
i nog
Middagtemperatuur van 9 graden in
Bretagne tot rond het vriespunt morgen
in de Vogezen. Temperatuur op 1000
meter in de Vogezen ongeveer -1 graad,
in de Jura nog iets kouder.
Spanje.
Vandaag vrij veel bewolking en vooral in
het noorden en midden enkele buien.
Morgen alleen nog in hét noorden regen,
elders opklaringen en vooral in het zui
den perioden met zon. Middagtempera
tuur tussen 8 en 13 graden. Alleen
langs de zuidelijke costa's warmer met
temperaturen rond 18graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, maar ook enkele wol
kenvelden. Droog. Middagtemperatuur
circa 21 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag en morgen wisselend bewolkt
en buien, boven 1100 meter in de vorm
van sneeuw. In de Alpen zakt de
sneeuwgrens morgen tot ongeveer 900
meter. Middagtemperatuur vandaag
rond 11 graden, morgen ongeveer 7 gra
den. Temperatuur op 2000 meter hoog
te in de Alpen en Pyreneeën ongeveer -4
graden. Morgen gaat er in de loop van de
dag een harde Mistral waaien.
Mallorca en Ibiza:
Wisselend bewolkt en enkele buien, mo
gelijk met onweer. Middagtemperatuur
dalend tot 13 graden morgen.
Italië:
Vandaag in het noorden eerst plaatselijk
mist. Verder vanuit het westen snel toe
nemende bewolking gevolgd door stevi
ge regenbuien. In de Apennijnen valt
boven de 2000 meter sneeuw, in de Al
pen en Dolomieten ligt de sneeuwgrens
rond 1300 meter. De middagtempera
tuur ligt tussen 11 en 16 graden. In de
Po-vlakte wordt het niet warmer dan 6
graden. Temperatuur in de Alpen en Do
lomieten op 2000 meter ongeveer -3
graden.
Duitsland:
Vandaag perioden
n 800 rT
ten v
i. Morgen n
I 500 i
Middagtemperatuur vandaag rond 5 gra
den, in het oosten van Duitsland rond
het vriespunt. Morgen overal daling van
temperatuur. In de middelgebergten ligt
de temperatuur vandaag iets onder nul.
morgen wordt het circa -4 graden. In het
hooggebergte ligt de temperatuur op
2000 meter rond -8 graden.
Zwitserland:
Vandaag wolkenvelden
noordkant enkele bi
ligt rond 1100 metei
buiigheid ook aan
Sneeuwgrens zakt to'
ter. Temperatuur op
gen circa -5 graden.
Sneeuwgr
Morgen neemt
weersvooruitzicht Kl^
Gemiddeld over Nederland
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
WEERRAPPORTEN R
DINSDAG 20 DECEMBER 1994 Li
Zon- en maanstanden v
Zon op 08.45 Zon onder 16 v
Maan op 19.15 Maan onder09 ti
Waterstanden Katwijk v
Hoog water 04.32 16.41
Laag water 00.05 12.31
Weerrapporten 18 december 19 u
Buenos Aires 1
Casablanca o
Johannesburg c
Los Angeles r
windst 12 0
31 25
14 9
16 12
8 6
13 10 41
HEINZ
W/E KLOPT PAAP OP D/T
OASZAUO ÜUP. svcxS Op DE
PEISP VAAS M/JN NEDERfGE
STOLPJE
W/E KLOPT DAAR OP D/T
OSJZAL./& OC/R NO& OP
de peur vaas Mijn ne -
per'ep stolpje
