Martijen klaar voor
vegjagen Berlusconi
Oprichter reclamereus Saatchi Saatchi komt ten val
ANC worstelt met overgang
van verzet naar regering
I Negen dagen
fauto huren
1
Zeven
dagen betalen
Buitenland
N!
Ex-communisten Bulgarije op kop
Opnieuw schoten op Witte Huis
ANDAG 19 DECEMBER 1994
5
IPS «Inter Press Serv
ito.
me kiest paus als man van het jaar
t York Het Amerikaanse weekblad Time heeft paus Johan-
Ugs Paulus II verkozen tot man van het jaar. Het hoofd van de
jms-katholieke kerk heeft 'zijn visie op het leven met kracht
gedragen en de wereld aangespoord deze na te volgen'.
usland tekent Energie Handvest
ia jABONRuim veertig landen, waaronder Rusland, hebben za-
dag in Lissabon het Energie Handvest getekend. Dit door
t d-premier Lubbers bedachte akkoord heeft tot doel de enor-
olie- en gasvoorraden in het voormalige Oostblok te ontslui-
voor de westerse landen. In ruil daarvoor levert het Westen
J8 rhnologische kennis. Een succes was de instemming van de
:n issische Federatie. Tot op het laatst was onzeker of dit land
u meedoen.
om ontmanteld in Noord-Ierland
jast Deskundigen van leger en politie in Noord-Ierland heb-
li vanochtend in Enniskillen een bom onschadelijk gemaakt.
Kt explosief was geplaatst in een plastic container voor een
eubelzaak. Vertegenwoordigers van Sinn Fein, de politieke
lugel van de IRA, ontmoeten vandaag afgevaardigden van de
itse regering voor een tweede ronde van gesprekken die de
Ig moeten openen naar vrede.
ady Di gaat niet eten bij koningin
friDEN» Lady Diana weigert op eerste kerstdag samen met ko-
hgin Elizabeth II en prins Charles te eten. Dat meldde het Brit-
Ipulpblad Sun zaterdag. Diana en Charles, de Britse-troonsop-
llger, zijn gescheiden van tafel en bed en mijden elkaar. Als of-
liële reden om de uitnodiging van de koningin af te slaan,
|>rdt in de omgeving van Lady Di echter de plaats van het
rstdiner genoemd. Ze zou het Oostengelse paleis Sandring-
n verafschuwen.
Roemruchte broers Charles en Maurice beginnen mogelijk nieuw bureau
LONDEN CEES V
CORRESPONDENT
Een van de laatste leuzen die Saatchi
Saatchi verzon, was voor de onlangs
met veel gerucht gelanceerde Britse
staatsloterij. It could be you, aldus de
regel onder een poster van de winnaar.
Maar sinds afgelopen vrijdagnacht kan
Maurice Saatchi zelf wel wat loterijge-
luk gebruiken. Hij werd aan de kant ge
zet als topman van het reclame-impe
rium dat hij zelfheeft gesticht.
Het besluit om Maurice Saatchi af te
zetten, kwam na een bijna zeven uur
durende zitting van de raad van be
stuur. Om een val van de aandelen
koers te voorkomen, werd het nieuws
wereldkundig gemaakt nadat de beurs
van Wall Street al was gesloten. Want
gevreesd werd dat met Maurice Saat
chi een aantal van de beste klanten zal
vertrekken.
Saatchi Saatchi is de creatie van
Maurice en Charles Saatchi, zonen van
een in Irak geboren jood die zich na de
Tweede Wereldoorlog in Noord-Lon-
den vestigde. Charles Saatchi, het artis
tieke brein, was al eerder uit de raad
van bestuur gezet. Maar cjat Maurice
eenzelfde vernedering moest onder
gaan, kwam als een verrassing. Hij
werd gezien als de man die in luttele
jaren met een startkapitaal van nog
geen ton een reclame-imperium had
gevestigd dat zijn weerga niet kende in
de wereld.
De naam Saatchi Saatchi wordt tot
op de dag van vandaag in verband ge
bracht met de episode in de Britse ge
schiedenis die is verbonden met de
naam Thatcher. In 1979 hielpen de
twee broertjes de IJzeren Dame aan
haar eerste verkiezingszege door het
imago van Labour te bezoedelen met
de leuze Labour isn't working (labour
werkt niet). En aan elk van drie daarop
volgende verkiezingsoverwinningen
van de Conservatieven zou Saatchi
Saatchi meewerken.
De zegetocht van Thatcher liep in de
jaren '80 parallel aan die van de Saat
chi's. Behalve de Conservatieve rege
ring mochten de broers ook de door
haar geprivatiseerde bedrijven tot hun
klanten rekenen. British Airways, de
succesvolste luchtvaartmaatschappij in
Europa, hanteert nog altijd de oude
Saatchi-kreet The World's Favourite
Airline.
Dat voor Saatchi Saatchi geld niet
stonk, bewees het bureau door in 1989
de PvdA als opdrachtgever te accepte
ren. Het bureau dat eerder voor That
cher en het apartheidsregime van Bo
tha had gewerkt, was graag bereid om
de Nederlandse sociaal-democraten in
een modern jasje te steken. Het resul
taat: 'De Toekomst is van Iedereen'.
Het bedrijfje dat Maurice en Charles
Saatchi in 1970 stichtten, was vijftien
jaar later het grootste reclamebureau
ter wereld. In 1986 namen de Britse
broers de Amerikaanse reclamegigant
Ted Bates over en een jaar later waren
ze zelfs in de markt om Midland Bank
te kopen. Slechts een interventie van
de Bank of England, de nationale bank,
kon dat laatste voorkomen. In 1987 be
liepen de jaarlijkse inkomsten van
Saatchi Saatchi twaalf miljard gul
den, de winsten 350 miljoen. Het recla
mebureau was bijna zo groot gewor
den als de multinational Philips.
Maar daarmee was het plafond be
reikt. Ervan uitgaande dat de bomen
tot in de hemel zouden blijven groeien,
waren de Saatchi's in de val gelopen
waarin ook tycoons als Robert Maxwell
en Rupert Murdoch terecht waren ge
komen: ze hadden zich tot over de
oren in de schulden gestoken om be
drijven te kopen. Zolang de opdrach
ten bleven binnenkomen, kon de
schuld worden afgelost. Maar toen
eindjaren '80 de recessie in Groot-Brit-
tannië en de VS inzette, moesten ze in
gebreke blijven en begon de aandelen
koers te dalen.
Het waren de aandeelhouders die
eind vorige week het lot van Maurice
Saatchi bezegelden. Velen van hen
hadden in 1986 160 gulden per aandeel
neergeteld. De waarde daarvan is nu
tot nauwelijks vier gulden gereduceerd.
Onder leiding van de Amerikaanse
fondsmanager David Herro, die tien
procent van de aandelen controleert,
zetten zij de aanval op hun topman in.
Ze hadden Maurice Saatchi leren
kennen als een man die op persoonlijk
gewin uit was. Vorig jaar hadden ze
hein gedwongen zijn salaris van 1,7
miljoen gulden te verminderen tot
500.000 gulden, maar de afgelopen we
ken had hij zichzelf ter compensatie
voor veertien miljoen gulden aandelen
toebedacht.
De ergernis daarover werd bij de
aandeelhouders nog aangewakkerd
door de voorpublikatie die ze onder
ogen kregen van Architectural Digest.
Dankzij de glanzende pagina's van dit
blad werd hun een blik gegund in de
weelderige keuken van hun topman.
Een van Maurice Saatchi's woningen
blijkt een kasteelachtig landhuis in het
groene Sussex, dat voor vele miljoenen
is verbouwd. Slaapkamers zijn verwij
derd om een enorme ontvangsthal te
creëren, een kapel is verbouwd tot eet
kamer voor veertig mensen, een deel
van het landgoed is veranderd in een
meer.
De Amerikaanse belangengroep ver
weet Maurice zelfzucht en financieel
wanbeheer. Men eiste zijn hoofd. En
toen een peiling onder de overige eige
naren uitwees dat zestig procent van
alle aandeelhouders zijn vertrek
wenste, had de raad van bestuur geen
andere keuze dan hem af te zetten.
Voor de vorm werd Maurice nog een
lagere directeursbaan aangeboden,
maar aangenomen wordt dat hij de eer
aan zichzelf zal houden.
Twee klanten van Saatchi Saatchi,
British Airways en Mars, hebben al la
ten weten dat ze een ander reclamebu
reau hun miljoenenorders zullen gun
nen na het vertrek van Maprice. En het
weekblad Sunday Times wist gisteren
te melden welk bureau dat zou kunnen
zijn: een nieuw, door de broertjes op te
richten reclamebedrijf.
Want Maurice Saatchi is vóór alles
een straatvechter. Wie zijn toekomst
wil voorspellen, hoeft slechts de ope
ningsregels te lezen van de bestseller
Damage. „Beschadigde mensen kun
nen gevaarlijk zijn. Ze weten dat ze
kunnen overleven". De auteur van Da
mage, Josephine Hart, spreekt uit erva
ring. Ze is de echtgenote van Maurice
Saatchi.
iga Nord sluit akkoord met oppositie
Italiaanse oppositiepartijen PDS en PPI hebben in de
icht van zaterdag op zondag een akkoord bereikt met
regeringspartij Lega Nord over een motie van wan-
juwen tegen het kabinet-Berlusconi. De kans dat Ber-
ïconi al deze week zal moeten opstappen, is daardoor
|er groot geworden.
WE EELCO VAN DER LINDEN
ireven door Lega Nord en
I, de ander door de ex-com-
unistische PDS. Op deze wijze
ien de drie partijen de indruk
■feiemen dat al sprake is van
politiek akkoord. Beide mo-
- i ?ijn echter identiek: men
jegt om het heengaan van
■rtfiusconi en om de vorming
Wm een zakenkabinet dat zich
Ijiral moet bezighouden met
lyvormingen van het kiesstel-
en van de politieke instellin-
Schandaal rond
Winnie Mandela
OHANNESBURG AFP-Rtr
Het akkoord is door Berlusco
ni keihard Veroordeeld. De pre
mier sprak van 'politieke op
lichterij' en liet opnieuw weten
dat als het kabinet valt er nieu
we verkiezingen moeten wor
den uitgeschreven. De beslis
sing daarover is echter voorbe
houden aan de president.
Berlusconi zal woensdag, na
aanname van de begroting, in
de Kamer van Afgevaardigden
de politiek van het kabinet ver
dedigen en de vertrouwens
kwestie stellen. Donderdag zal
worden gestemd over de moties
van wantrouwen.
De kans dat het kabinet deze
week valt, wordt onderhand
door iedereen zeer groot geacht.
Fini, leider van de 'post-fascis-
tische' Nationale Alliantie en
trouw partner van. Berlusconi,
heeft verklaard dat 'het kabinet
de proef waarschijnlijk niet zal
doorstaan'. Hij voegde er echter
meteen aan toe dat geen alter
natieve coalitie mogelijk is en
dat de Italianen in het voorjaar
opnieuw naar de stembus zul
len moeten.
De enige verrassing kan deze
week komen uit het kamp van
de Lega Nord, waar ongeveer
veertig parlementariërs grote
moeite hebben met de politieke
lijn van Lega-leider Bossi. De
dissidenten zullen waarschijn
lijk tegen de motie van wan
trouwen stemmen, maar voor
alsnog is hun aantal te gering
om de stemming beslissend te
beïnvloeden. Bossi zei gisteren
dat binnen de Lega discussie
plaatsvindt, maar dat hij de rij
en gesloten zal weten te hou
den.
Sofia De BSP (ex-communisten) gaat volgens eerste uitslagen ruim op kop bij de gisteren gehouden parlementsverkiezing in Bulgarije. Volgens
de eerste analyses kan de BSP rekenen op 42 tot 44 procent van de stemmen. De anti-communistische Unie van Democratische Krachten heeft vol
gens de voorspellingen ongeveer 23 tot 25 procent van de stemmen gekregen. Het is mogelijk dat de voormalige communisten uiteindelijk een ab
solute meerderheid behalen in het 240 zetels tellende parlement. De overwegend Turkse Beweging voor Rechten en Vrijheden stond vannacht op
6,5 procent van de stemmen. Op de foto brengen leden van de Turicse minderheid hun stem uit. foto reuter dimitar dilkoff
iiVinnie Mandela, ex-vrouw
van de Zuidafrikaanse pre
sident, is bij een schandaal
betrokken. Ze huurde vo
rig jaar een vliegtuig om
diamanten te halen in An-
»ola. De chartermaat
schappij heeft bij justitie
een klacht ingediend, om
dat Winnie Mandela wei
gert de kosten (24.000 gul
len) te betalen. Volgens de
Zuidafrikaanse Sunday Ti
mes had Mandela, vice-mi
nister van kunst, cultuur,
wetenschap en technolo
gie, het vliegtuig gehuurd
)p naam van liefdadig-
leidsorganisatie CAPP.
Zakenlieden zouden de
diamanten bij de Angolese
•resident, Dos Santos, op-
lalen. Betrokkene Alan
Faranoff: „Winnie heeft
ons gezegd dat alles was
(eregeld en dat president
)os Santos was geïnfor
meerd. Maar Dos Santos
wist van niets".
BLOEMFONTEIN RUNA HELUNGA
CORRESPONDENT
Het Afrikaans Nationaal 'Con
gres (ANC) wordt geplaagd door
financiële, disciplinaire en orga
nisatorische problemen. Op het
ANC-congres dat deze week in
Bloemfontein wordt gehouden,
erkende secretaris-generaal Cy
ril Ramaphosa dat de organisa
tie sinds de verkiezingen in mei
in grote problemen is geraakt.
De overschakeling van verzet
tegen de apartheid naar de rol
van grootste regeringspartij ver
loopt moeizaam.
Financieel verkeert het ANC
in moeilijkheden omdat sinds
de verkiezingen het grootste
deel van de buitenlandse hulp is
drooggevallen. Bovendien be
taalt maar een klein deel van de
officieel 1,3 miljoen leden zijn
contributie van 12 rand (6 gul
den) per jaar. Hoeveel betalen
de leden de organisatie exact
heeft, kon Ramaphosa niet zeg
gen. Daarvoor is de ledenadmi
nistratie te gebrekkig.
Hoewel er volgens de secreta
ris-generaal een paar duizend
nieuwe afdelingen zijn opge
richt, moest hij toegeven dat
een deel daarvan niet of nauwe
lijks werkt. Ook oude afdelingen
zijn sinds de verkiezingen inge
stort. Grote problemen zijn er
ook in het contact tussen het
hoofdkantoor in het Shell-ge-
bouw in Johannesburg en de
basis. Dat komt.volgens Ramap
hosa omdat het hoofdkantoor te
centralistisch werkt en omdat
de regionale organisaties zeer
slecht functioneren.
Het landelijke bestuur lijdt er
nog steeds zwaar onder dat het
geschoolde kader dat het ANC
in de jaren van de strijd tegen
de apartheid heeft geleid, is
doorgeschoven naar posities in
de regering, het parlement en
de provincies. De opleiding van
nieuw kader verloopt traag en
veel taken komen op de schou
ders van een klein aantal men
sen.
Een ander serieus probleem
noemde de Ramaphosa de
steeds verder afglijdende mo
raal onder de leden. Hoewel hij
dat punt niet nader toelichtte, is
het geen geheim dat de zoge
naamde zelfverdedigingseenhe
den die het ANC tijdens de
apartheidsstrijd in de zwarte
woonwijken heeft opgericht, in
sommige gevallen niet meer
dan de zoveelste misdaadbende
Speciaal voor de feestdagen: haal uw auto op 24 december
en breng 'm op 2 januari terug. Er zijn auto's in 3 klassen:
f 50,- f 60,- en f 70,- per dag (all in).
>e feestdagen. Je regelt 't op het
Andere disciplinaire proble
men deden zich recent voor
toen voormalige ANC-guerrilla-
strijders aan het muiten sloegen
tijdens hun integratieprocedure
in het Zuidafrikaanse leger.
Toen het ANC probeerde hen
tot de orde te roepen, dreigde
een kleine groep strijders zelfs
het congres in Bloemfontein te
komen verstoren.
Moraal was ook in de ope
ningstoespraak van president
Nelson Mandela zaterdag een
belangrijk punt, maar hij sprak
over de hele Zuidafrikaanse sa
menleving. Hij waarschuwde
tegen al te hooggespannen ver
wachtingen. De erfenis van de
apartheid is te zwaar om de za
ken snel te kunnen veranderen.
Pas de afgelopen maanden is
duidelijk geworden in wat voor
staat van verval het land ver
keert: „De litanie van corruptie,
zelfverrijking en eenzijdig vak
manschap binnen de departe
menten komen pas nu naar
buiten en leggen zowel het ver
val van de Nationale Partij bloot
als het gigantische misbruik van
publieke fondsen in de laatste
dagen van de apartheid", aldus
de president.
Mandela benadrukte dat de
financiële situatie in Zuid-Afrika
tot zuinigheid noopt „De rege
ring krijgt van tijd tot tijd geïrri
teerde reacties op haar oproe
pen tot zuinigheid. Maar pure
logica vertelt ons dat ons pro
gramma niet kan worden uitge
voerd zonder een rationeel ge
bruik van de middelen die we
hebben."
Washington Voor de tweede maal in twee maanden zijn zaterdag schoten afgevuurd op het Witte Huis.
Een kogel trof een balkon onder de woonverblijven van de familie Clinton, en een drong binnen in de of
ficiële eetkamer. Niemand raakte gewond. De beschieting vond plaats om twee uur in de nacht van vrij
dag op zaterdag. De autoriteiten weten nog niet of het om een aanslag ging of dat de kogels wellicht af
zwaaiers waren van een schietpartij op het grasveld voor het Witte Huis. Agenten zochten vanochtend
naar sporen. Eind oktober was het Witte Huis ook al doelwit van een aanslag, toen een 26-jarige man
met een automatisch geweer een regen kogels op de voorzijde van het Witte Huis losliet.
foto ep a joshua roberts
VS willen snel
piloten terug
uit N.-Korea
WASHINGTON-SEOUL Rtr-AFP
De Verenigde Staten willen dal
Noord-Korea de Amerikaanse
piloot snel vrijlaat die de be
schieting, zaterdag, van zijn he
likopter boven Noord-Korea
overleefde. Ook willen de VS de
repatriëring van het stoffelijk
overschot van de piloot die bij
het incident om het leven
kwam.
De omgekomen piloot van de
OH58-helikopter is David Hile-
mon uit de staat Tennesee. Me
de-piloot Bobby Hall uit Florida
bleef ongedeerd. Volgens de
Amerikaanse president Clinton,
die deze gegevens bekend
maakte, heeft de Noordko-
reaansc regering de informatie
over het lot van de piloten ver
schaft aan parlementariër Bill
Richardson. Deze verblijft toe
vallig in Noord-Korea.
De helikopter kwam tijdens
een trainingsvlucht in de pro
vincie Kumgang in Noord-Ko
rea neer. Volgens de regering in
Pyongyang is het toestel neerge
schoten omdat het het Noord-
koreaanse luchtruim schond,
maar Washington sluit niet uit
dat het een noodlanding heeft
moeten maken.
De situatie aan de grens tus
sen Noord- en Zuid-Korea is
sinds het einde van de Korea-
oorlog in 1953 gespannen. In
Zuid-Korea zijn nog 37.000
Amerikaanse militairen gesta
tioneerd.
Schlierer nieuwe
voorzitter van
Republikaner
SINDELFINGEN AP
De Duitse rechts-extremistische
Republikaner hebben zaterdag
de 39-jarige jurist Rolf Schlierer
tot voorzitter van hun partij ge
kozen.
Daarmee is de mede-oprich
ter en ex-voorzitter Franz
Schönhuber definitief aan de
kant geschoven. Onlangs werd
de 71-jarige Schönhuber als
voorzitter op non-actief gesteld
door het bestuur wegens zijn
contacten met Gerhard Frey, de
leider van de rechts-radicalc
Deutsche Volks-llnion (DVU).
Schlierer is fractievoorzitter
van de Republikaner in de deel
staat Baden-Württemberg en
geldt binnen extreem-rechts in
Duitsland als gematigd.
De nieuwe voorzitter riep de
Republikaner op tot een „lange
mars naar de parlementen".
Japan in greep van
zelfmoord tieners
Japan verkeert in de greep van
zelfmoord onder tieners. De po
litie maakte vanochtend bekend
dat een tienjarige jongen zich
zelf gisteren heeft opgehangen.
In een briefje schreef hij dat hij
'ziek' was van het leven. De po
litie kon niet zeggen of de jon
gen zelfmoord heeft gepleegd
omdat hij op school werd ge
pest, de reden die drie andere
tieners opgaven toen zij eerder
deze maand een einde maakten
aan hun leven. De Japanse me
dia staan al weken bol van ver
halen over slachtoffers van pes
terij. Vorig jaar pleegden 113
tieners zelfmoord omdat zij
geen andere uitweg meer zagen
voor hun problemen op school.
