De bloedhonden van de politie
De computer is je beste vriend(je)
'Even een pijp halen bij Jan Punt'
Stof
Het Gesprek van de Dag
VOOR NA
JWOENSDAG 14 DECEMBER 1994we
'Jong geleerd, oud gedaan', zo
moeten Hans van Beelen (12)
uit Oegstgeest en Balt van Rees
(14) uit Warmond gedacht heb
ben. Het duo is, zo jong als ze
zijn, nu al eigenaar van mbo-di-
ploma's informatica.
Een cursus, speciaal ontwikkeld
voor makkelijk lerende kinde
ren, gaf de nieuwsgierige 'wizz-
kids'de mogelijkheid zich in de
wondere wereld van de infor
matica te storten. En met suc
ces. Hans legde reeds de exa
mens voor eerste twee van in
totaal drie modules met goed
gevolg af, terwijl de 14-jarige
Balt alle drie de papiertjes in
tussen op zak heeft.
Niet alleen zijn ze er vroeg bij
met hun kennis, ze zijn ook nog
eens razendsnel. De kids darte
len door het computerdoolhof
in maar liefst een zesde van de
tijd die 'grote mensen' nodig
hebben om wegwijs te worden.
De gediplomeerden blijven zelf
opvallend kalm onder hun suc
ces. „Ach, het is leuk om wat te
doen te hebben," verklaart Balt
zijn deelname. Hans ziet voor
namelijk voordelen op de korte
termijn: Volgend jaar krijg ik
informatica op school. Dan heb
ik het meeste al gehad, dus dat
wordt een makkie!"
_Voor de jonge studenten heb
ben computers en software
geen geheimen meer. Ze kregen
zelfs les in het automatiseren
van een onderneming, dus ze
kunnen zo een eigen bedrijfje
starten. Maar voor toekomst
plannen vinden ze het nog te
vroeg. „Het is wel leuk dat we
nu al iets hebben wat de mees
ten pas na hun achttiende ha
len," meldt de jongste van het
stel. Voorlopig zijn ze al tevre
den dat ze begrijpen hoe een
computer precies werkt. „Ik kon
hiervoor wel met de computer
werken, maar ik snapte niet al
les. Nu is het allemaal veel dui
delijker." legt de Warmondse
wizzard de voordelen uit.
Bang dat grote mensen mis
schien jaloers zouden zijn op de
zo snel door hen verworven
kennis, zijn de kleine informati
ci niet. Ze zijn wel blij met de
behaalde diploma's, maar vin
den het ook weer niet zó bijzon
der dat ze er constant mee te
koop moeten lopen. De weinige
reacties die ze krijgen zijn tot
nu toe alleen positief.
Voor iedereen die denkt dat
computerkunde boven zijn of
haar pet gaat, is er nog hoop: er
zijn volgens de jeugdige ken
ners namelijk geen ingewikkel
de methodes nodig voor een ge
slaagde cursus. „Je moet er lol
in hebben," adviseert Balt. „En
je moet het kunnen," vult Hans
als vanzelfsprekend aan.
ERIC DE JAGER
'Illegaal vuurwerk is onuitroeibaar'
„Of we vuurv^rkfreaks zijn? Nou, dat word je vanzelf wel. Dat een
volwassene zijn gezondheid in de waagschaal stelt is stom, maar ze
geven die vuurwerkbommen ook aan kinderen. Dat maakt je ra
zend en uitermate fel. We zijn net bloedhonden: met een enorm fa
natisme zoeken we naar illegaal vuurwerk en de makers daarvan".
Het vuurwerkteam van de Leidse politie is al weer een paar maan
den naarstig op zoekbaar verboden vuurwerk. Coördinator Faas
heeft samen met 'zijn' zes mannen en vrouwen nu al vijf keer zo
veel illegaal vuurwerk van de straat gehaald als in het hele vorige
jaar. „Inmiddels is 2500 kilo vernietigd. Echt hele erge dingen.
Zoals de metalen staaf die we laatst vonden. Een enorm ding, vol
gestopt met kruit. Als dat ding was afgestoken, had dat letterlijk ie
mand zijn kop gekost", zegt Faas. Die verder nog met zijn mensen
een vuurwerkbom vond: „waarmee je een auto kunt opblazen. Dat
gaan we deze week dus samen met de brandweer effe proberen."
Het vuurwerkteam is zes jaar geleden geformeerd toen duidelijk
werd dat illegaal vuurwerk een echt probleem is. „In alle lagen van
de bevolking is het populair. Illegaal vuurwerk is onuitroeibaar. Ie
dereen kan in zijn kofferbak, zeilboot of vrachtwagencontainer uit
België of Frankrijk vuurwerk meenemen. Daar is het spul het hele
jaar te koop. Ratelbanden en strijkers die bij ons verboden zijn,
gaan daar als zoete broodjes over de toonbank.
De leden van het vuurwerkteam werken sedert half september dag
en nacht aan het opsporen van illegaal vuurwerk. Als er een aantal
burgers uit een bepaalde buurt belt inzake overlast, gaan ze daar
posten. „Daarnaast is het een kwestie van goed en vasthoudend re
cherchewerk."
Faas komt de meest vreselijke staaltjes knutselwerk tegen. Boos en
verdrietig wordt hij van de opgeschoten jongens die wél een bom
in elkaar durven te zetten, maar het afsteken overlaten aan hun
jongere broertjes. Zijn vuurwerkteam bestaat overigens vooral uit
'jonge' gasten. „Ze moeten zich gemakkelijk op het schoolplein
kunnen bewegen omdat daar de handel in illegaal vuurwerk het le-
vendigst is."
De leden van het vuurwerkteam mogen zelf tijdens de jaarwisseling
ook graag een pijltje of klappertje afsteken. „Maar van deze rotzooi
blijven we af'. De 2500 kilo die inmiddels is ingenomen, wordt ver
nietigd in de oven van de AVR. Faas denkt dat het vuurwerk dat le
gaal wordt verhandeld en afgeknald, nog niet de helft van de illega
le hoeveelheid is.
Wie vóór de jaarwisseling betrapt wordt op het afsteken van vuur
werk - al is het het miezerigste rotje - krijgt altijd straf. „Een klein
rotje en je wordt naar het HALT-bureau gestuurd. Dat soort zaken
kan met een alternatieve straft worden afgehandeld. De kinderen
die een rotje afsteken worden verhoord en moeten in hun vakantie
vier uur werken. Maken ze die vier uur niet fatsoenlijk vol, dan
volgt alsnog een gang naar het Paleis van Justitie waar ze een don
derpreek te wachten staat. Plus natuurlijk een proces-verbaal."
De makers van vuurwerk komen er niet zo genadig vanaf. „Die
gaan in elk geval voor een paar dagen achter de tralies. Vervolgens
beslist de rechter wat er met hem of haar gebeurt. In elk geval houd
je er een strafblad aan over. Dat kan je dus echt een flinke klapper
noemen".
Voor tips over illegaal vuurwerk of geknal is het vuurwerkteam
dagelijks te bereiken op telefoonnummer 071 - 258663 of
258846.
MONICA WESSELING
Vuurwerk
oefent een
magische
aantrek
kingskracht
op de jeugd
uit. Span
nend - maar
gevaarlijk
archieffoto
loek zuyder-
Hij stapte afgelopen zaterdag om half drie binnen als 'de slechts
geklede man' van Leiden om een uur later als een heertje van
stand de nieuwe kledingzaak op de Nieuwe Rijn - d'AJlesandro -
weer te verlaten. Het juryrapport over Joannes de Bont, tweede
jaars rechtenstudent in Leiden, was wat dat betreft duidelijk:
'een mirakel van smakeloosheid'.
De openingsstunt van de zaak in Italiaanse herenmode mag in
elk geval geslaagd heten. Heel wat 'zwervers' met gaatjesschoe
nen en gaten in de schoenen kwamen op de opening en de
daaraan verbonden prijs af. Bij De Bont was alles nog heel. Maar
zijn drie overelkaar aangetrokken overhemden in combinatie
met bijvoorbeeld zijn sportschoenen, gaven bij juryvoorzitter
Cees Waal de doorslag. 'Met uitzondering van burgemeester
Goekoop heb ik nog nooit een beroerder gekleed mens gezien',
grapte de oud-wethouder.
De Bont lag er niet wakker van. Hij maakt op de sociëteit nu
goede sier met een driedelig kostuum van Italiaanse snit, inclu
sief bijpassende schoenen.
AD VAN KAAM
Enquête is
vlees noch vis
De Noordwijkse enquête
van de Vereniging Milieu
defensie naar vlees en vis in
de plaatselijke horeca gaat
niet door. De enquêtefor
mulieren van onder meer
Milieudefensie en de Stich
ting Lekker Dier bereikten
Noordwijk niet op tijd.
Daarom lukte het niet om
zo'n 25 horecagelegenhe
den in de kustplaats tijdig
te ondervragen over de
vleesgewoonten bij de be-
reiders van kerstdiners.
Toch heeft een van de le
den van de werkgroep, L.
Noort, wel wat te melden.
„De horeca hoort nu niets
van die enqüete. Maar col
lega's van mijn constateer
den wel dat het betere res
taurant een vegetarische
maaltijd op het menu heeft
staan. Een Grieks restau
rant in de Kerkstraat heeft
er zelfs verschillende op
staan."
Oorspronkelijk zou de en
quête er toe moeten leiden
dat de betere keuken ge
bruik zou maken van schar
relvlees. „Maar ook dat ge
beurt nu ook wel", zegt
Noort. „Dat vlees houdt
minder vocht en water vast
en zou daardoor kwalitatief
beter zijn."
Nederland zou trouwens te
klein zijn als iedereen
scharrelvlees zou gaan eten.
„Daarom moet die veeteelt
eigenlijk in de ontwikke
lingslanden plaatsvinden
en dan hiernaar toe geëx
porteerd worden. Rund
vlees uit Afrika." Een con
stant verslepen van voedsel
en mestvoorraden, zo ken
schetst Noort de bio-indu-
strie. Noort weet nog niet of
hij volgend jaar opnieuw
een poging tot enquête
waagt. De behoefte lijkt niet
groot.
Lekker Dier en Milieude
fensie gaan overigens op
landelijk niveau aanstaande
zaterdag 'in de slag' bij 100
vestigingen van de EDAH.
Ze protesteren tegen super
markten die geen alterna
tief bieden voor vlees uit de
bio-industrie. Voor de win
kels worden kerstbomen
geplaatst waaruit het pu
bliek een cadeautje kan kie
zen. Die hebben betrekking
op vleesvervangende pro-
dukten en scharrelvlees.
EMIEL FANGMANN
Aan hoefijzervormige bars
of aan leestafels. Overal
zie je ze zitten. De
stamgasten. Ze behoren
bij het meubilair van café
of kroeg. Meestal hebben
ze hun vaste stek, nooit
hoeven ze te bestellen,
want de kastelein kent het
recept. Als ze doodgaan,
durft een tijdlang
niemand op hun plaats te
gaan zitten. Alsof ze er
nog zijn.
In aflevering 12 aandacht
voor café Heemskerk in
Roelofarendsveen, beter
bekend onder de naam
Jan Punt. Stamgast van
het eerste uur is Piet
Olijerhoek uit Oude
Wetering. Hij komt er al
ruim veertig jaar. Zo vaak
als hij kan. „Waar moet ik
anders heen?"
Deze kroeg is eigendom van het
dorp, dat proef je onmiddellijk
bij de eerste kennismaking.
Vraag in Roelofarendsveen naar
café Heemskerk en de mensen
kijken je met gefronste wenk
brauwen aan. In het telefoon
boek staat het weliswaar ver
meld onder die naam, maar bij
de Vener wil dat er niet in. De
dorpelingen hebben het over
Jan Punt. Wie het over café
Heemskerk heeft, hoort er piet
bij. En mag het niet zijn kroeg
•noemen.
Verder is er niets geheimzinnigs
aan die naam, vindt Jan Heems
kerk die op deze vroege maan
dagochtend ontspannen tegen
de tap leunt. Alsof hij nooit an
ders heeft gedaan. Dat klopt
foto ben de bruyn
Piet Olijerhoek aan de bar bij Jan Punt, alias Jan Heemskerk. Een begrip in Roelofarendsveen.
Café Heemskerk bestaat niet in Roelofarendsveen
ook wel, want hij is Jan Punt.
„Ik had die bijnaam al, toen ik
in 1952 deze kroeg begon. Als
kind was ik nogal een lang en
mager ventje. In de jaren dertig
ongeveer stond er een voetbal
ler in het Nederlands elftal. Met
dezelfde lichaamsbouw als ik.
Punt heette die." En vanaf het
eerste begin heette het café
voor de Vener dus Jan Punt.
Ook al heeft zoon Jan Heems
kerk de zaak inmiddels van zijn
vader overgenomen. Sinds ruim
twaalf jaar zwaait hij nu de
scepter aan de bar, samen met
zijn vrouw Conny. Voor Piet
Olijerhoek (62) maakt dat niks
uit. Wat hem betreft is er niets
veranderd. Heet de zaak nog
steeds Jan Punt en is het nog
steeds goed toeven aan de tap.
Bovendien is het maar een paar
minuutjes fietsen vanaf Oude
Wetering waar hij woont. „Daar
heb je helemaal geen cafés.
Waarom ik hier al zo lang kom?
Joh, waar moet ik anders heen.
In elk café moet je betalen. En
ik ben geen overloper. Ik wil ge
woon steeds naar Jan Punt. Als
ik kan wel vijf keer op een dag.
Maar dat lukt meestal niet."
Olijerhoek zit te hikken van de
lach achter zijn flesje bier. Maar
zegt dan serieus dat hij zo
honkvast is als het maar kan
zijn. Nog voordat het café Jan
Punt heette, stapte hij er naar
binnen. In een pand dat toen
eigendom was van Van de
Geest. „Was het '50 of '51? Ik
weet het niet meer. Het was
toen ook al een café. Ik was nog
een jongen in elk geval. Op
dansles zat ik. Ik dorst nauwe
lijks naar een meid te kijken,
maar ik moest er wel een vast
houden."
Met dank aan de leraar. „Hij
wees een meid aan met wie je
moest dansen. Zelf kiezen
mocht niet. Ik kon best aardig
dansen, dat had ik wel van mijn
zussen geleerd. Zeven zusters
had ik. En zes broers. Maar
goed, ik moest elke keer met het
uitschot. Meiden die niet kon
den dansen. Die hadden ie
mand nodig die kon leiden,
vond de leraar. Dat was ik. Ik
had het dus gauw bekeken. Ook
al omdat we niet mochten drin
ken van de leraar."
Drinken is al lange tijd een hob
by van Olijerhoek. Daar doet-ie
niet moeilijk over. Het liefst
pijpjes bier. „Als je die omgooit,
zit er nog aardig wat in. Een glas
is meteen leeg. En een glas heeft
ook zo'n wijd gat. Het bier is
dan zo op." Hij schatert het
weer uit. „We zijn op de wereld
om te lachen. Al doet mijn
vrouw dat denk ik niet als ik
thuiskom van Jan Punt."
Weer neemt hij gas terug. Hij
geniet er van zijn toehoorders
op het verkeerde been te zetten.
Om vervolgens de plooitjes snel
weer glad te strijken. „Mijn
vrouw kwam hier vroeger ook
wel. Klaverjassen op zondag.
Maar nu niet meer. Vanwege
Judas. Zo noemen we die man
hier. Een vaste klant. Wat kan
die man treiteren."
Juist. Judas. Dat moet dan wel
een naar figuur zijn. „Nee hoor,
het is wel een goeie goser. Heel
gezellig. Maar hij houdt er van
om te klieren. Om te zeggen bij
het kaarten: wat zit je toch te
kloten. Hij heeft het echt naar
zijn zin als de mensen kwaad
worden. Of zo zenuwachtig dat
ze hun kaarten op de grond la
ten vallen. Mij interesseert dat
niet. Ze krijgen mij niet op de
kast. Ook Judas niet."
Voornamelijk omdat hij het zo
naar zijn zin heeft in de kroeg.
Die in 1962 geheel werd afge
broken om plaats te maken
voor een nieuw gebouw. Het
oude gebouw in de tweehon
derd jaar van zijn bestaan altijd
een café was compleet ver
vallen.
De nieuwe kroeg is eigènlijk een
grote zaal. Met overal tafeltjes.
Vanwege de kleur alleen al een
echt bruin café. Planten, tafel
kleden en een leestafel. Een
prominente plaats voor twee
biljarttafels. „Maar laat mij hier
maar gewoon zitten met een
biertje. Even een pijp halen.
Nee, niet op een vaste plek. Als
ik maar lekker zit. Waar ik het
leuk vind, blijf ik zitten."
En dat is nou opvallend. Olijer
hoek zat jarenlang op de bin
nenvaart, waarvan negen jaar
als schipper. Nu is hij alweer
een tijdje havenmeester in Ou
de Wetering. Dat moet iemand
zijn met een blik die tot over de
horizon reikt, denk je dan. Maar
niets is minder waar. „Dat al die
andere schippers er wel op uit
trekken moeten zij weten. Ik
ben maar één keer in het bui
tenland geweest. In Duitsland.
Zonder papieren. Ik wist niet
eens dat dat nodig was. Nee, ik
hoef niet naar het buitenland.
Bestel je daar een biertje, ver
staan ze niet. Dan heb je nog
niks."
Voor hem is het Nederland. Of
liever Ouae Wetering en Roelo
farendsveen. „Ik hoef echt niet
verder. Leiden, bah! Alphen,
waardeloos. Ik heb nooit van de
stad gehouden. Veel te druk. De
mensen zijn er ook anders. Die
zijn veel meer voor zichzelf be
zig. Hier is nooit iets aan de
hand. Veners onder mekaar
maken geen ruzie. Het is een
beetje een familie."
Zijn familie. Ook al verandert
die steeds van samenstelling.
Olijerhoek mag er dan nog wel
zitten, van de oude garde zijn er
inmiddels al aardig wat naar el
ders getrokken of overleden.
Olijerhoek mijmert graag over
Leen, Toon en Arie. Dat waren
nog eens tijden. Wanneer op
zondag de ene tafel na de ande
re vol zat met klaverjassers. En
Jan Heemskerk achter de tap
stond.
Alias Jan Punt. Heeft Olijerhoek
zelf nog een bijnaam? „Ja, olie
bol. Of lange. Of ouwe ram. Joh,
ze roepen hier van alles. Maar
wat kan mij het schelen. Ik zit
hier lekker met een biertje. Nog
steeds."
HERMAN JOUSTRA
Lopen voor
Foster Parents
Onder het motto: 'je laatste goe
de daad in het oude jaar' roept
de Stichting Foster Parents Plan
Nederland bedrijven, verenigin
gen maar ook individuen op om
op 30 december mee te doen
aan de zogenaamde Centurion-
loop in het Amsterdamse Bos.
Deelnemers kunnen zich in
schrijven voor een loop over 4
kilometer, 8 kilometer of 10
miles. De bedoeling is om voor
elke kilometer sponsors te zoe
ken. Het totaalbedrag, inclusief
het inschrijfgeld (f4,-, f8.-. f16,-),
is bestemd voor een project van
Foster Parents in Ouagadougou,
de hoofdstad van het Westafri-
kaanse land Burkina Faso.
I let goede voorbeeld wordt ge
geven üoor tal van bekenden uit
de sport- en .artiestenwereld. Zo
komt wereldkampioen boksen
RegilioTuur naar Amsterdam,
evenals zijn stadgenote en voor
malige Europees sprintkam
pioene Nelli Cooman. Olympi
sche kampioene op de 800 me
ter Ellen van Lange en oud-Eu
ropees kampioen op de mara
thon Gerard Nijboer verschij
nen eveneens aan de start. Dat
geldt trouwens ook voor Ruud
tcrWeijden. Thom Hofmann,
Maarten Sikking, Hans Jorrits-
ma, Ignace van Swieten en me
nig speler van de Nederlandse
ere- en eerste divisieclubs.
Het startschot van de Centu-
rionloop valt om 14.00 uur.
Reacties en suggesties voor
"Gesprek van de Dag"
Telefoon 071-356444
of
Postbus 54,2300 A8
te Leiden
Bruikbare tips worden
beloond met een cadeaubon
van 25 gulden.
De computer is je beste vriend. Dat geldt nu al voor de jeugdige 'Wizz-
kids' Balt (I.) en Hans. foto loekzuyderduin