Russisch-Orthodoxe Kerk blijft lid van Wereldraad 'Traditie religieus-socialisten is nog steeds zeer waardevol' Kerk Samenleving Napolitaanse kerststal WOENSDAG 7 DECEMBER 1994 BUITENLAND KORT Moslim-organisatie De populaire Indonesische moslimleider Abdurrahman Wahid is door zijn organisa tie opnieuw tot leider geko zen. Met ongeveer 30 mil joen leden is de Nahdlatul Ulama (NU) de grootste isla mitische groepering ter we reld. Onder Wahid heeft de organisatie haar verleden als politieke partij afgezworen en zich in hoofdzaak toege legd op religieuze en sociale kwesties. Ondanks pogingen om een regeringsgezinde kandidaat naar voren te schuiven, koos het 29ste NU- congres Wahid met 174 van de 316 stemmen tot leider. „Het was de meest democra tische stemming die we ooit gehad hebben", aldus een functionaris. Voorheen moest de voorzitter altijd unaniem gekozen worden. Politieke rol De NU heeft sinds zijn op lichting in 1926 steeds ge twijfeld tussen een politieke rol en een puur godsdiensti ge functie. In het begin van de jaren zeventig was de NU de grootste moslimpartij van Indonesië, maar in de jaren daarna verloor de organisatie steeds meer aanhang. In 1984 besloot de NU zich voorlaan slechts aan gods dienstige en maatschappelij ke vraagstukken te wijden. Volgens Wahid is de NU veel invloedrijker als pressiegroep dan als onderdeel van het vrij gesloten politieke systeem. President Suharto prees tij dens zijn openingstoespraak voor het NU-congres de a- politieke rol van de organisa tie. Ook enkele ministers wa ren bij de bijeenkomst aan wezig. Oldenburg De Noordduitse stad Olden burg viert volgend jaar het 650-jarig bestaan. Reden tot feest, maar ook tot bezin ning. Vier jaar geleden heeft het stadsbestuur het coördi natiecomité van de vereni gingen voor joods-christelij ke samenwerking (beschermheer bondspresi dent Roman Herzog) ge vraagd de jaarlijkse 'Woche der Brüderlichkeit' (week van de broederschap) te mogen organiseren in dit jubeljaar. Het comité ging akkoord en zo staat Oldenburg de eerste dagen van maart 1995 in het teken van de broederlijke sa menwerking tussen joden en christenen. Hoogtepunten: twee openbare synagoge diensten in het cultuurcen trum, een gemeenschappelij ke joods-christelijke viering in de Lambertikerk, een con cert, de uitreiking van de 28e Buber-Rosenzweig-medaille aan oud-president Richard von Weizsacker en de over dracht van een nieuw ge bouwd gemeentecentrum en synagoge aan de joodse ge meente in Oldenburg. Joodse gemeente Oldenburg had voor de Tweede Wereldoorlog een bloeiende joodse gemeente met 320 leden. Weinigen van hen hebben de nazi-tijd overleefd. Eén van de overle venden is Charlotte Selig- mann (89 jaar), die na een ja renlang verblijf in Amerika naar Oldenburg terugkeerde. Zij was dc laatste bruid die trouwde in de oude synago ge, die in de nacht van 9 no vember 1938 werd verwoest. Op dit moment telt de ge meente weer ongeveer 75 le den, velen van hen zijn voor malige Russische joden. Hun aantal zal in maart volgend jaar waarschijnlijk honderd bedragen. Voor hen bouwde de stad Oldenburg als teken van verzoening de synagoge. De Russisch-Orthodoxe Kerk blijft lid van de We reldraad van Kerken. Dit heeft metropoliet Kyrill van Smolensk in Moskou ge zegd na afloop van de bis schoppenconferentie, zo meldt Eni, de nieuwsdienst van de oecumenische in stellingen in Genève. moskou/geneve epd/anp Enkele leden van de theologi sche commissie hadden voorge steld dat de Kerk zich uit de oe cumenische organen zou terug trekken uit protest tegen mis- activiteiten uit het Westen. Niet alleen de Wereld raad, maar ook de Konferentie van Europese Kerken zou hier door worden getroffen. De bisschoppen waren het er echter over eens dat 'van uittre den geen sprake kan zijn', aldus Kyrill, verantwoordelijk voor buitenlandse betrekkingen van de Kerk. De verbondenheid van de Russisch-Orthodoxe Kerk met de oecumenische beweging blijft maximaal, aldus een com munique van de bisschoppen conferentie. Ook zal de Kerk de betrekkingen met andere kerk genootschappen 'overal waar dat mogelijk is' voortzetten. Vorige week had het bla'd van de Russische ballingen in Parijs gemeld dat de gehele theologi sche commissie op uittreden had aangedrongen. Dat was zwaar overdreven, aldus de ver tegenwoordiger van de kerk bij de oecumenische instellingen in Genève, archimandriet Nestor Jiliajev, in een reactie op het blad. Hij ontkende toen al dat er een gevaar zou bestaan dat de Russisch-Orthodoxe Kerk de Wereldraad zou verlaten. De Russisch-Orthodoxe Kerk, met een geschat ledental van ongeveer 100 miljoen, is de grootste lidkerk van de Wereld raad. Sinds 1961 is ze lid van deze organisatie. De Russisch-Orthodoxe Kerk heeft enkele malen gedreigd het utrecht In het Museum Catharijneconvent in Utrecht is tot en met 8 januari 1995 de Napolitaanse kerststal te bezichtigen. De uit de 18e eeuw daterende groep bestaat uit 56 figuren, die in een natuurgetrouw landschap zijn opgesteld. De kerststal staat op de verdieping van de klooster gang van het museum. foto catharijneconvent Herman Noordegraaf promoveert in Leiden op studie over Bart de Ligt Hij wilde graag laten zien 'wat voor gods dienstig en moreel kapitaal' er in de traditie van het christen-socialisme ligt vferscholen. Dus schreef drs. Herman Noordegraaf zijn proefschrift over Bart de Ligt, één van de eerste christen-socialisten in Nederland en één van de belangrijkste radicale anti-mili taristen van voor de Tweede Wereldoorlog. Noordegraaf is werkzaam bij de Raad voor zaken van Overheid en Samenleving van de Nederlandse Hervormde Kerk. Hij hoopt vandaag aan de theologische facul teit van de Rijksuniversiteit Leiden te pro moveren op zijn studie over De Ligt (1883 - 1938). De titel luidt: Niet met de wapenen der barbaren. Het christen-socialisme van Bart de Ligt. Noordegraaf (43) weet dat zijn onderwerp 'niet erg in' is. In de jaren '70 mocht de christen-socialistische beweging zich in een grote belangstelling verheugen. In de jaren' 80 liep die snel terug. Sinds de val van de Berlijnse Muur in 1989 lijkt het helemaal voorbij. De beweging Christenen voor het Socialisme stierf eerder dit jaar een zachte dood; de religieus-socialistische Wood- brookers, verbonden aan de PvdA, overwe gen een fusie met de stichting De Rode Hoed in Amsterdam. Jammer, vindt Noordegraaf. „Want het gaat om een waardevolle traditie, met nog steeds waardevolle impulsen voor heden daags handelen." Hij wijst op 'de zeer con sequente keuze voor armen en onderdruk ten' die De Ligt en de zijnen maakten. Ook de theorie over geweldloosheid, te vergelij ken met die van Gandhi en Martin Luther King, zou moeten aanslaan in een wereld 'vol conflicthaarden'. De Ligt was een bevrijdingstheoloog avant-la-lettre. „Hoewel er geen rechtsreek- se lijn loopt van christen-socialisten naar de bevrijdingstheologen, kan men stellen dat de eersten voorlopers geweest zijn van deze theologen", schrijft Noordegraaf. Ook de sociaal-ethische tak binnen de wereldoecu- mene heeft veel aan De Ligt en zijn mede strijders te danken. De directe invloed van De Ligt was merk baar in de 'progressief dissidente protes tantse beweging': de Bond van Christen So cialisten en later de Christelijk-Democrati- sche Unie (1926 - 1946). Verder noemt Noordegraaf de christen-pacifistische ver eniging Kerk en Vrede, die dit jaar haar 70- jarig bestaan vierde. Beide lijnen lijnen kwamen samen in de welbekende 'rooie dominee' J.J. Buskes, zeer actief binnen Kerk en Vrede. De Ligt opende hem de ogen voor het kapitalis tisch, imperialistisch en militaristisch ka rakter van onze samenleving, schrijft hij in Hoera voor het leven. „Misschien nog be langrijker was dat hij mij de ogen opende voor de anti-kapitalistische, anti-imperialis tische en anti-militaristische tendenzen van de bijbel." Wereldraad stelt thema assemblee in 1998 vast geneveepd lidmaatschap op te zeggen zon der dat duidelijk werd hoe seri eus die dreigementen waren. Tijdens de assemblee in Van couver in 1983 uitten gedele geerden van deze Kerk dit drei gement toen er scherpe kritiek op de Sovjet-invasie in Afgha nistan werd geuit. Dit herhaalde zich tijdens de discussie binnen de oecumenische beweging over de collaboratie van de Roe meens-Orthodoxe Kerk met de dictatuur van Ceausescu. Bij de laatste assemblee in 1991 in Canberra werd dit dreigement opnieuw geuit omdat de oecu menische beweging te weinig aandacht zou besteden aan haar voornaamste doel, name lijk de eenwording der kerken. De achtste assemblee van de Wereldraad van Kerken komt in 1998 bijeen onder het thema Omkeer tot God - vreugde in hoop. Dit hebben de leden van het centraal comité in een schriftelijke stemming besloten. De vergadering wordt gehou den in Harare (Zimbabwe), zoals in januari reeds was vast gesteld. In januari kon het centraal comité in Johannesburg het niet eens worden over het voorstel 'Nu is de tijd - bekeert en ver heugt U'. Dat moest volgens se cretaris-generaal dr. Konrad Raiser aansluiten bij de gedach te van het oudtestamentische jubeljaar, waarin alle schulden worden vergeven. Het zou een oproep aan de kerken kunnen zijn om de wederzijdse ban vloeken in te trekken. BEROEPINGSWERK NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen: te Utrecht (SoW): C.P. Bouman te Spijkenisse; te Veldhoven als predikant voor bijzondere werk zaamheden (geestelijk verzorger van het Sint Jozephziekenhuis te Veldho ven en het verpleeghuis De Weerden te Eindhoven) (part-time): A.C. van Brussel, kandidaat te Son en Breugel en leraar godsdienstonderwijs te Eindhoven, die dit beroep heeft aan genomen en tevens leraar godsdienst onderwijs blijft. Bedankt: voor Maasdam: D.G. van Noordennen te Rotterdam-IJsselmon- de; voor Ridderkerk (Boezemkerk) (toez.): P. Vermaat te Maassluis. Toegelaten tot de evangeliebediening en beroepbaar: A.C. van Brussel, kan didaat te Son en Breugel. GEREFORMEERDE KERKEN Aangenomen: naar Beverwijk: drs. J.A.A. de Boer te Waalwijk. Beroepbaarstelling: mevr. drs. P. de Koe-Bijl, Rijnsburgerweg51,2334 BH LEIDEN, tel: 071-177496. Aglow lezing in Alphen Ook mannen zijn, bij wijze van uitzondering, vanavond wel kom op de bijeenkomst van Women's Aglow in het gebouw van het Leger des Heils aan de Zonneweg 3 in Alphen aan den Rijn. Spreekster is dit keer Trij- nie Lommerts, lid van het natio naal bestuur van Aglow Neder land. De zaal is open vanaf 19.30 uur, het programma be gint om 20.00 uur. Hervormd Den Haag benoemt publiciteitsman De Hervormde Gemeente van Den Haag heeft een eigen pu bliciteitsmedewerker in dienst. Daarmee is de gemeente uniek in Nederland. Sinds enige tijd is er ook een kerkelijke publici teitsman in Amsterdam actief, maar die is in dienst van de plaatselijke Raad van Kerken. Het gaat in Den Haag om Caspar Dullemond (26) die een journalistieke opleiding in Zwolle volgde. Dullemond zal de functie een jaar bekleden als erkend gewetensbezwaarde mi litaire dienst. Dullemond wil de verschillende wijkgemeenten en de centrale organen adviseren, hoe de gemeente haar interne en externe publiciteit beter kan organiseren. Daarvoor zal hij enige cursussen geven. Verder is hij redactielid van de profes sioneel gemaakte krant 'Her vormd Den Haag'. DE RECHTER Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv DIRECTIE: B.M. Essenberg, G.P Arnold (adj), J Kiel (adj); HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans 1 30 uur 071 -356215. of per post HOOFDKANTOOR: Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden Telefoon071 -356356 POSTADRES Postbus 54.2300 AB Leiden ADVERTENTIES ma -vrij van 08.30-17 00 uur: Telefoon 071-356230 RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels) ma-vrij. van 8.30-17 00 uur Telefoon 071-143545 ABONNEMENTEN Tel 071-128030 bij vooruitbet (ind E 29,30 ƒ85,55 ƒ84,55 329,30 328,30 ïderiand per kw, enge landen op aanvraag ACHTEN BEZORGING a t/m vrij 18 00-19.30 uur. t 10 Op-12.00 uur Tel. 071 -143241 HET WEER HANS VAN ES IJslanddepressie Na een week december op de ka lender kan er voor de liefhebber van sneeuw en ijs nog weinig ple zier in het vooruitzicht worden ge steld. De patronen op de weerkaar ten wijzen voorlopig op zachte zuidwestenwinden. Na de korte on derbreking, die vorige week drie re latief koude dagen opleverde, lijkt de eerste wintermaand in de voet sporen te willen treden van de ex treem warme novembermaand. In ieder geval blijft de temparatuur tot en met zondag elke dag een graad of vier a vijf boven de norm voor de eerste decemberhelft. Daarmee wordt de prognose van het meteorologisch instituut van Berlijn voor december (0.5 tot 1 graad te koud) al wat twijfelachtig. Een westcirculatie in deze tijd van het jaar is meer dan eens hardnek kig gebleken; 'n eenmaal op gang gekomen depressie-optocht houdt het in de meeste gevallen wel an derhalf tot twee weken uit. Werpt de alsmaar aanhoudende warmte zijn schaduw vooruit voor de ko mende winter? Het is te vroeg om nu al conclusies te trekken. Meestal wordt de machtstrijd tus sen de opbouwende winterkou in het noorden en oosten van Europa en de Atlantische warmte pas te gen Kerst of Nieuwjaar definitief uitgevochten. In het verleden werden er toch ook wel warme november- en decem bermaanden door een pittige win ter gevolgd. Het najaar van 1984 bijvoorbeeld was tot in de laatste week van het jaar tamelijk nat en zacht. Terwijl ons land alsmaar zacht bleef, zag je gedurende de cember wel een degelijke kou-op bouw boven Noord- en Oosteuropa. Pas na de kerst kwam de eerste vorst van die winter. Vlak na nieuw jaar volgde een koudegolf van drie weken met strenge vorst en regel matig s Het actuele weer blijft verstoken van winterse trekjes. Blikvanger op de kaart van vandaag is een inten se IJslanddepressie van 948 milli bar. Na de passage van een regen front is het tijdelijk opgeklaard, maar een volgende frontale zone bereikt ons morgen al rond de mid dag. De zuidwester haalt uit tot stormachtig en een nieuwe partij zachte lucht drijft het kwik op naar 10, mogelijk 12 graden. Vrijdag sleept het front nog een tijdje over het land; pas later op de dag wordt het droger en neemt de wind sterk af. Tijdens het weekeinde volgt een nieuwe periode met regenachtig, winderig en zacht weer. HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met donderdag. Noorwegen: Meest bewolkt en vooral en zuiden regen. Vandaag in het midden en oosten eerst nog flinke opklarin gen. Van tijd tot tijd een harde of stormachtige zui delijke wind. Maxima van 6 graden in de omgeving van Bergen tot -3 in het x regen n het rr Vandaag in het zuiden eerst nog flinke opklarin gen en droog. Vandaag middagtemperatuur van +4 in het uiterste zuiden tot -8 in het noorden; mor gen op de meeste plaatsen SS® bewolkt en van regen, maar vandaag eerst nog perioden en droog. Veel wind, morgen later op de dag misschien stormachtig. Middagtemperatuur rond 5 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Vandaag in Engeland eerst nog wat re gen, verder wisselend bewolkt en vooral in de kustgebieden plaatselijk een bui. Morgen veel bewolking, enige tijd regen en een erg harde zuidwestenwind Maxi ma vandaag op veel plaatsen rond 8 gra den; morgen vrijwel overal iets zachter. België en Luxemburg: Half tot zwaar bewolkt en vanaf vandaag nu en dan regen. Langs de kust morgen veel wind. Middagtemperatuur rond 7 graden, in west-Vlaanderen iets hoger. Noord- en Midden-Frankrijk: Vandaag in de oostelijke departementen eerst enkele opklaringen. Verder half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd regen en langs de kust veel wind. Middagtem peratuur ongeveer 9 graden, in de kust gebieden iets hoger. Portugal: Vandaag eerst bewolkt en plaatselijk flink wat regen. Daarna droog en vooral in de zuidelijke helft geregeld zon, in het noorden van tijd tot tijd nog wolken velden. Maximumtemperatuur van 15 graden in het noorden tot plaatselijk 20 in de Algarve. Spanje: Wolkenvelden, vooral morgen perioden met zon. Vandaag vrijwel overal kans op regen. Middagtemperatuur vandaag rond 14 graden, aan de Costa's van 17 tot 21 graden; morgen overal iets fris- Canarische Eilanden: Droog en perioden met zon. Maximum temperatuur ongeveer 24 graden. Zuid-Frankrijk: Vooral vandaag in het zuidoosten eerst droog en perioden met zon. Verder flink wat wolkenvelden en kans op buiige re gen, in de Franse Alpen boven de 1500 meter op sneeuw. In de loop van morgen steekt de Mistral op Middagtempera tuur op de meeste plaatsen tussen 10 en 15 graden. Mallorca en Ibiza: Vandaag eerst nog droog en geregeld zon. Daarna flink wat wolkenvelden en kans op buiige regen en onweer. Morgen wellicht een frisse noordenwind- Mid dagtemperatuur vandaag rond 19 gra den, morgen iets lager. Italië: Vandaag met name in het zuiden nog flink wat zon. Verder tamelijk bewolkt en vooral morgen hier en daar buiige regen, mogelijk met onweer; in de Alpen boven de 1500 meter kans op sneeuw. Mid dagtemperatuur van 7 graden hier en daar in het noorden tot circa 17 graden ten zuiden van de Rome. Duitsland: Vandaag eerst nog opklaringen, maar vanuit het westen bewolking, later ge volgd door regen. Ook in de loop van morgen zijn de regenkansen vrij groot, vooral in de noordelijke deelstaten. Mid dagtemperatuur van 4 graden in Sleeswijk-Holstein en Brandenburg tot lokaal 8 in het midden en zuiden. Zwitserland: Overwegend bewolkt en vandaag later op de dag toenemende kans op regen, boven de 1500 meter kans op sneeuw. In de loop van morgen opklaringen. Maxima van 5 tot 9 graden. Oostenrijk: Vandaag aan de noordflank van de Al pen en in het noordoosten eerst nog op klaringen. Verder flink wat wolken en morgen plaatselijk regen, Neerslagkans Minimumtemp. Middagtemp. WEERRAPPORTEN DONDERDAG 8 DECEMBER 1994 Zon- en maanstanden Zon op 08.34 Zon onder 16.25 Maan op 12.05 Maan onder23.23 Waterstanden Katwijk Hoog water 06.48 19.04 Laag water 02.36 14.57 Weerrapporten 06 december 19 uur: Rotterdam onbew Boedapest Brussel Cyprus *7 10 8 30 is Palmas onbew. ssabon licht bew jxemburg onbew adrld half bew New York half be w7 10 -1 0.2 w 1 32 25 0.0 w2 17 12 0.0 9 3 0.0 22 10 0.0 2 -3 00 HEINZ het jaar loopt alweer op z'm e/mo K V» f/mef" Mf; j///4 (Tl smel me mos ev'em mat slechte <$ewo<omtes aamwema/em om op jaa/oar/ weer mee op te hoi/oem.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 14