Van Kilsdonk: pater van de kroeg
Kerk Samenleving
Toegangskaarten kerstnachtdienst Pieterskerk
Herfstdag
DINSDAG 6 DECEMBER 1994
12 C
BUITENLAND KORT
Kwestie-Ayodhya
Twee jaar nadat militante
hindoes in de Noordindiase
stad Ayodhya een zestiende-
eeuwse moskee verwoestten
en een golf van geweld ont
ketenden, zijn de 120 mil
joen moslims in India op
zoek naar verzoening. Het
politieke voordeel dat hin
doe-fundamentalisten aan
vankelijk uit de kwestie-
Ayodhya sloegen, lijkt steeds
kleiner. De moskee stond
volgens veel hindoes op de
plaats waar hun god Rama
werd geboren. Om het isla
mitische godshuis te bou
wen, zou de zestiende-eeuw-
se moslim-heerser Babar de
oorspronkelijke Rama-tem
pel op die plek hebben ver
woest. De hindoe-funda
mentalistische Bharatiya
Janata Partij (BJP) maakte de
rechtzetting van dit ver
meende historische onrecht
tot haar belangrijkste pro
grammapunt.
Verwoesting
De frustratie van fanatieke
hindoes culmineerde op 6
december 1992 in de ver
woesting van de moskee
door een woedende menigte.
In de rellen die volgden lie
ten meer dan 2000 mensen,
meest moslims, het leven. In
Pakistan en Bangladesh na
men moslims op grote schaal
wraak op de hindoe-minder
heid. Twee jaar later lijkt de
kwestie voor de Indiase mos
lims tot het verleden te beho
ren. „De moskee is weg, daar
is niets meer aan te doen.
Maar er zullen problemen
komen als de BJP zou probe
ren nog een moskee af te
breken", aldus Wahiduddin
Khan, voorzitter van het Isla
mitische Centrum in de
hoofdstad New Delhi. „De
kwestie wordt in leven ge
houden door slechts een
kleine groep luidruchtige
mensen - minder dan 1 pro
cent van de gemeenschap -
die er in de kranten over blij
ven schrijven", zegt hij. ..De
overgrote meerderheid is de
zaak vergeten."
Bezinning
Volgens de gezaghebbende
moslim-commentator Asg-
har Ali Engineer dwingt de
kwestie-Ayodhya de moslims
tot bezinning op hun plaats
in het hedendaagse India.
„Wij zijn nu vastbesloten om
goede betrekkingen met de
hindoe-gemeenschap te on
derhouden. Dat is de enige
manier om te overleven. Als
de relaties tussen hindoes en
moslims in het slop zitten,
komt dat alleen maar door
de BJP-propaganda." Vol
gens Vir Sanghvi,' redacteur
van het weekblad Sunday, is
de rol van de BJP uitge
speeld. Op de golven van de
Ayodhya-affaire werden de
rechtse hindoes bij de verkie
zingen van 1991 van een on
beduidende politieke factor
ineens de grootste oppositie
partij. „Maar de BJP. die
snelle oplossingen en plotse
linge veranderingen beloof
de, heeft gefaald", meent hij.
„De regering heeft de kwestie
nooit echt willen aanpakken,
maar die strategie heeft wel
gewerkt", aldus Sanghvi. Het
conflict zal volgens hem geen
belangrijke rol meer spelen
bij de parlementsverkiezin
gen over anderhalf jaar.
Ayodhya' sluimert alleen
nog maar. De regering van
premier P.V. Narasimha Rao
had het Hooggerechtshof ge
vraagd te bepalen of op de
plaats van de verwoeste mos
kee vroeger inderdaad een
tempel heeft gestaan. Vorige
maand wees het hof dat ver
zoek echter af. Dat is een te
genslag voor Rao, die voor
stander is van de bouw van
een tempel op de omstreden
plek.
Amsterdamse jezuïet krijgt Bob Angelo Penning van het COC
Hij is 77, pater-je-
zuïet en kent het
Amsterdamse
kroegleven maar al te goed.
Daar heeft hij zijn pasto
raat, al jarenlang. Tiendui
zenden mensen bood hij
zijn immer 'luisterend oor'.
De laatste jaren zet hij zich
vooral in voor aidspatiën-
ten. Jan van Kilsdonk krijgt
morgen van het COC (be
langenvereniging voor ho
moseksuelen) de Bob An
gelo Penning.
YVONNE HOF
Met zijn 'kroegenpastoraat' be
gon Van Kilsdonk in 1958, toen
de Brabantse molenaarszoon
studentenpastor werd van de
twee universiteiten in Amster
dam. Zijn leefschema was in die
tijd strikt, 's Avonds bezocht hij
studenten in hun flat, liep hij
hun kroegen af. ging naar fees
ten en woonde culturele activi-
teitenbij.
Aan zijn ontmoetingen in ca
fés, die overigens nooit langer
duren dan een half uur en altijd
worden gevolgd door een brief
en vaak door een nader gesprek,
ligt een theorie ten grondslag.
„In een echte kroeg zie je een
samenspel van drie factoren.
Ten eerste de humor, de pret,
joligheid. Op de tweede plaats
de amor, de omhelzingen, de
vrijerigheid. En ten derde de
dolor, het verdriet, de melanch
olie. Die overheerst, maar is
voor morgen. Die drie dingen
maken mensen communicatief.
Ten opzichte van elkaar, maar
vooral tegenover mij." Zelf zal
hij overigens nooit iemand aan
spreken, dat vindt hij onbe
schaamd.
Tot 1982 was hij studenten
pastor, maar tot op de dag van
vandaag komt Van Kilsdonk
nog geregeld in het Amsterdam
se nachtleven, zowel in hetero
als homokroegen. Dat laatste
komt voor een groot deel door
zijn hulp aan aidspatiënten.
Voor 150 slachtoffers heeft hij
inmiddels de uitvaart verzorgd.
„Er is veel angst en verdriet.
Vrienden vallen weg." Aids
noemt hij 'de beledigende ziek
te'. „Het is zo'n ontzettend ont
luisterend lot."
In al die jaren werd hij gecon
fronteerd met duizenden pro
blemen van diverse aard. Drie
honderd huwelijken zegende hij
in; later begeleidde hij mensen
bij crises en echtscheiding. In
z'n studentenperiode werd hij
geconfronteerd met zelfmoord
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Ermelo: G.H. Fredrikze
te Woerden; te Zwolle (wijk 9); A.N.
Rietveld te Sliedrecht.
Aangenomen: naar Heerde: U.W. van
Slooten te Bergschenhoek; naar
NOORDWIJK (buitengewone wijkge-
meente Ichthus): G. Herwig. kandi
daat te Doornspijk; naar Rijssen
(deelgemeende De Open Hof): J.G.
van den Boogaard te Drempt en 01-
denkeppel; naar Rhoon: J.P. Bijl.
kandidaat te Klaaswaal, naar Oud-
Beijerland(wijk 1): J. Maas te Amstel-
veen-Buitenveldert.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepbaarstelling: drs. J.W. van den
Berg. Oranjegracht 153, 2312 XE
LEIDEN, tel 071-146863; mw. drs.
T. Schuurmans: A.v.d. Leeuwstraat
221,2025 NT Haarlem.
NED.GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Bunschoten: W.
van der Wind. kandidaat te Acquoy,
die bedankte voor Dalfsen en voor
Bedankt: voor Moerkapelle. H. Hof
man te Chilliwach (Canada).
Pater Jan van Kilsdonk: „Aids is zo'n ontzettend ontluisterend lot."
van jonge mensen. Nu houdt hij
zich voornamelijk bezig met
aidspatiënten, die hij bijvoor
beeld op de aidsafdeling in het
AMC bezoekt.
„Er is meer leed dan vreugde.
Ik kan het volhouden zolang ik
het gevoel heb dat ik iets kan
doen. Dat is mijn taak. Ik leef
van passies. Soms kun je met
kleine stapjes proberen te hel
pen. Het leed over een zelf
moord neem je niet weg, maar
je kunt wel proberen er mee om
te gaan. Als de ouders van een
vrouw die zich zelf ombracht,
daarvan de echtgenoot de
schuld geven, probeer ik de ou
ders tot rust te brengen, ver
trouwen te kweken."
Problemen zijn vaak onoplos
baar, zegt Van Kilsdonk. „Maar
blijkbaar vinden mensen het
verwarmend als ze die kunnen
vertellen aan iémand die naar
hen luistert vanuit het hart. Dat
is mijn enige charisma. Dat
voelen dat ik hen eer
biedig. Dat er ontroering, ver
wondering en bewondering is.
Iemand die lijdt is groter dan ik
zelf."
Somber wordt hij niet van al
de problemen waar hij mee in
aanraking komt. „Dat is niet het
woord. Het is vaak wel erg aan
grijpend. Het merkwaardige is
dat ik bij het ergste geestelijke
lijden minder belast ben dan bij
lichamelijke pijn. Daar wijk ik
instinctief voor terug. Bij aids
patiënten die soms blind zijn of
één en al zweer, krijg ik vaak
zelf pijn. Ik kan er eigenlijk heel
slecht tegen. Ik ben doodop als
ik van een bezoek vandaan
kom."
Godsdienst, het geloof, zal hij
niet zelf ter sprake brengen, ver
telt hij. Zieken die op sterven
liggen, komen vaak zelf met
vragen over bij voorbeeld het
bidden van psalmen, of het toe
dienen van de laatste zalving.
Dat katholieke gebruik vindt
Van Kilsdonk een prachtige uit
beelding van afscheid.
Hoewel hij het geloof niet di
rect actief predikt in zijn dage
lijkse praktijk, ziet iedereen
hem toch als priester. „Iedereen
ervaart mij als religieus. Nie
mand heeft mij ooit anders dan
pater genoemd. Die naam is
voor mij ook mijn bescherming.
Tederheid vraagt enige af
stand."
De 'pater van de kroeg' draagt
altijd een kruisje op zijn revers.
„Het gekke is dat mensen on
rustig worden als ze mij zonder
kruisje zien. Roes en religie lig
gen dicht bij elkaar, denk ik dan
Van Kilsdonk had diverse
aanvaringen met zijn kerk. Hij
wees in de jaren zestig op de
'geestelijke terreur' vanuit Ro
me. In de jaren tachtig keerde
hij zich tegen het bezoek van de
paus aan Nederland.
Het standpunt van het Vati-
caan over homoseksualiteit
heeft hij altijd veroordeeld. ,,Als
je in alle culturen ziet dat er
houden, kan
ik als gelovige niet zeggen dat
dat toeval is, en nog minder een
ongeval. Als gelovige zeg ik dan
dat homoseksualiteit een
vondst van de Schepper is."
Van Kilsdonk is tegenstander
van het verplichte priesterceli
baat. Hij noemt dat 'anti-bij-
bels' omdat het de suggestie op
roept dat het beminnen van een
mens op gespannen voet staat
met het beminnen van God.
Toch is hij voor 100 procent ce
libatair, al was hij toen hij jong
was, wel een paar keer 'verliefd
op een vriendin'. „Maar blijk
baar ben ik door mijn vele ken
nismakingen met anderen zo
emotioneel verzadigd, dat ik
niet zou verlangen naar een
partner."
Hij heeft er wel aan gedacht
zelf op te stappen. Want wat
heeft de Kerk nog te bieden als
je er zoveel kritiek op hebt.
Maar uiteindelijk geeft diezelfde
kerk hem genoeg voldoening.
„In West-Europa gelooft drie
kwart van de mensen niet wat
de paus zegt, en negentiende
doet niet wat hij zegt. Eigenlijk
is het dus een heel vrije ge
meenschap."
Voor een deel van de zitplaatsen in de
Leidse Pieterskerk zullen tijdens de kerst-
nachtdienst op zaterdag 24 december toe
gangskaarten worden verstrekt. Het gaat
om 1000, gratis verkrijgbare, plaatsbewij
zen die de bezoekers in elk geval een zit
plaats garanderen; reserveren op stoel of
rij is niet mogelijk. Daarnaast zijn er nog
zo'n 1500 stoelen beschikbaar voor men
sen die zonder toegangskaart naar de
kerstnachtdienst komen.
Voor de bezoekers mét toegangskaart
wordt van 21.45 tot 22.15 uur de kerkdeur
aan de Kloksteeg-zijde geopend. Alleen
voor deze tijd en uitsluitend voor deze in
gang is de kaart geldig. Om 22.15 uur gaat
de andere deur open aan de zijde van het
Pieterskerkhof (de gebruikelijke ingang)
voor alle bezoekers zonder toegangskaart.
Zij kunnen de resterende zitplaatsen inne
men of 'het zich op een andere creatieve
wijze aangenaam maken', aldus dominee
A. Alblas.
De kerstnachtdienst in de Pieterskerk
begint om 23.00 uur en vanaf 22.30 uur is
er koor- en samenzang van bekende kerst
liederen. Aan deze viering van 'Bijzonder
Kerkewerk' en de Leidse Binnenstadsge
meente van hervormden en gereformeer
den zal het 120 leden tellende Zaans Man
nenkoor (onder leiding van Dick Vermeu
len) medewerking verlenen, evenals de so
praan Wiebke Göetjes (onder andere be
kend van 'Phantom of the Opera'), het gro
te orkest van Concordia en organist Dub
de Vries. Het thema van de dienst is
'Geboren op aard'...' en voorganger is do
minee Alblas.
Voor het eerst is er dit jaar ook een vroe
ge Kerstnachtviering in de Pieterskerk,
speciaal voor kinderen, van 18.30 tot 19.15
uur. 'Jong Concordia' zorgt dan voor de
begeleiding van de samenzang en kinde
ren van de Mariënburgschool verlenen
eveneens hun medewerking. Ook de le
vensgrote kerststal zal zo mogelijk bij de
viering worden betrokken.
De kaarten voor de late kerstnachtdienst
zijn tijdens kantooruren verkrijgbaar bij de
VW aan het Stationsplein, kapsalon Smit-
tenaar aan de Hooigracht 102 erf bij groen-
tehandel Van 't Zelfde aan de Hoge Rijn
dijk 120. Op zondag 11 en 18 december
zijn de kaarten ook verkrijgbaar na afloop
van de kerkdiensten van de Binnenstads
gemeente.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
DIRECTS M SLenberg, C P t
Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, I
Nypels. Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN R.D. Paauw. tel dag 9
1 30 uur 071-356215. of per post
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
DING PER POST
85.55 84.55
329.30 328.30
Nederland: per kwartaal 125,50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvnj 18 00-19 30 uur.
HET WEER
HANS VAN ES
Op de Atlantische Oceaan is het
hek van de dam; de depressies leg
gen een ontembare activiteit aan
de dag en dat geeft bij ons zeker
tot in het weekeinde een bruisende
atmosfeer vol afwisseling. De basis
voor het actieve weer moeten we
helemaal aan de andere kant van
de oceaan zoeken. Vanaf het uitge
strekte Canadese continent, dat in
de wintermaanden een groot kou-
dereservoir herbergt, stroomt pool-
lucht vanaf de oostkust de Atlanti
sche Oceaan op. Even ten zuiden
van New Foundland komt die lucht
in aanvaring met de warme Golf
stroom. Naarmate de winter vor
dert en de arctische uitbraken in
die regio intenser worden, kan er
een enorme temperatuurgradiënt
ontstaan. Niet zelden worden hier
verschillen van meer dan 30 gra
den Celsius waargenomen binnen
een afstand van slechts honderden
kilometers.
De atmosfeer reageert heftig op de
ze botsing. Op de satellietfilm kan
binnen luttele uren de geboorte
van een depressie worden aan
schouwd. Wat eerst niet meer voor
stelt dan een flauwe, golfvormige
verstoring in een wolkenband,
groeit weldra uit tot een imposan
te, spiraalvormige wervel of wol-
kenkrul. In de buurt van deze grote
depressies komen tijdens het win
terseizoen enorme hoeveelheden
energie vrij. Langs hun trekroute
naar IJsland, Schotland of het
Noordzeegebied regent het en
stormt het soms weken achtereen.
De afgelopen dagen zijn we er hier
nog betrekkelijk goed van af geko
men. De depressiekernen - met
zeer hoge windsnelheid - bleven op
afstand en de regenzones trokken
vlot over; bij voorkeur 's nachts.
Vandaag liggen we in de luwte van
een voorbijtrekkende rug van hoge-
druk, maar een nieuwe depressie
stuurt morgen een frontensysteem
over Nederland. Het wordt een
herfstdag met af en toe regen, een
harde tot stormachtige zuidwester,
maar nog altijd met vrij hoge tem
peraturen (circa 10 graden). Don
derdag klaart het weer tijdelijk op;
een actieve randstoring, die binnen
36 uur de hele breedte van de oce
aan oversteekt, bereikt ons land in
de loop van de dag met een nieuwe
golf regen en wind. Vrijdag wordt
het volgens de kaarten even rusti
ger, maar volgende snelle storin
gen weten ons tijdens het weekein
de wel te vinden. Het kwik ligt
daarbij voortdurend boven nor
maal.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
gen. Morgen ook langs de
noordelijkere kusten neer
slag. Morgen een harde tot
wind. Middagtemperati
van 6 gradi
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Veel wind, morgen zeer waarschijnlijk
storm. Verder veel bewolking en van tijd
tot tijd buiige regen maar vandaag in
oost-Engeland nog droog en af en toe
zon. Maxima van 6 graden in Schotland
tot 10 in het zuiden van Engeland.
België en Luxemburg:
Vandaag in het oosten eerst nog regen
maar verder droog en af en toe zon. Mor
gen bewolkt en vooral later op de dag re
gen en aan de kust veel wind. Middag-
temperatuur vandaag ongeveer 8 gra-
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag af en toe zon en op de meeste
plaatsen droog. Morgen meer bewolking
en vooral in het westen regen; aan de
kust veel wind. Middagtemperatuur on
geveer 9 graden.
Portugal:
Af en toe zon maar ook wolkenvelden en
vooral aan de Costa Verde af en toe re
gen. Maximumtemperatuur van 15 gra
den in het noorden tot plaatselijk 20 in
de Algarve.
Spanje:
Wolkenvelden en in het noordwesten
van tijd tot tijd regen. In het zuiden en
oosten flinke zonnige perioden en droog.
Middagtemperatuur van 14 graden
langs de Golf van Biscaje tot 21 plaatse
lijk in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Op de zuidelijke stranden flinke zonnige
perioden, elders ook wolkenvelden.
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 23
Zuid-Frankrijk:
Vandaag af en toe zon en overwegend
droog maar in het oosten eerst nog re
gen. Morgen meer bewolking en vooral
in de westelijke departementen perio
den met regen. Middagtemperatuur on
geveer 11 graden maar aan de voet van
de Pyreneeën door fóhn plaatselijk flink
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 19 graden.
Italië:
In het noorden wolkenvelden en plaatse
lijk wat lichte regen. In de rest van Italië
perioden met zon en droog. Morgen
langs de kust van de Adriatische Zee ook
kans op een bui. Middagtemperatuur
van 10 graden in het noorden tot 19
graden op Sicilië.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon. maar vooral op Corsi-
op een bui. Middagtempe-
17 graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig, maar ook enkele wolkenvel
den. Morgen langs de westkust een en
kele bui. Middagtemperatuur rond 16
graden, maar in de omgeving van Thes
saloniki ongeveer 11 graden.
Turkije en Cyprus:
Flinke perioden met zon en vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur van
14 graden op de Dardanellen tot 17 op
Cyprus.
Duitsland:
Wolkenvelden en vandaag eerst af en
toe regen. Morgen vooral in het oosten
perioden met zon en vrijwel overal
droog. In het westen m de loop van de
middag af en toe regen. Middagtempe
ratuur ongeveer 7 graden.
Zwitserland:
Overwegend bewolkt en vooral vandaag,
aan de noordkant van de Alpen, af en
toe regen; boven 1400 meter s
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 7 DECEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.33 Zon onder 16.25
Maan op 11.39 Maan onder22.11
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.00 18.11
Laag water 01.45 14.07
Weerrapporten 05 december 19 uur:
Cyprus
Las Palmas onbe
wl 16 5 0.0
io7/ 17 9 0.0
HEINZ
WAT Z/WEE/V ZE
A/C/? WHO HE' HO
JE KRIJGT H£T MET KADOf
Ster A/VPERE WOORPEW
J£ MOET SJA6R/JM/&
/VAAR JE WERK E/V
SJA6RUN/6 WEER WAAR
E/V ZO MOETE/V ZS ALLES
KA/TTT MARSM.' P/JRE/V
MOETE/V VERHOOGD. R/V/E-
REHMOETEH RECHT SS-
MAART, 0OSSE/V MOROEU
IS/llA WtJ/CE/V, OVERAL 8°°-
WER ZE LEL'JRE
S/V DE EREDIV/S/E HEET
p. r. T. - TELECOMPET/ Tt£
BOES
