Oudere koestert
zijn aandoening
Grenzen Waddenzee ter discussie
Asielbeleid splijt coalitie
Binnenland
Staatssecretaris: Heusden en Rosmalen bij Den Bosch
'Albert Heijn is verworden
tot een knijperige kruidenier'
Video-opname is voor
rechtbank geldig bewijs
Aantal asielzoekers daalt
Milieugroepen boos over November breekt
rapport gasopslag Langelo inf
Oogst kerstpepers valt tegen
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1994
Van Aartsen: Ik ben al blij als we de driemijlszone erdoor krijgen
federland zal Denemarken en
Buitsland vandaag tijdens de
Waddenconferentie in
teeuwarden voorstellen een
grens te bepalen voor de Wad
denzee. Als de drie landen de
zelfde grenzen aanhouden,
kunnen ze ook samen beter de
bescherming van het natuurge
bied aanpakken.
Als het aan de Nederlandse
bewindslieden De Boer (VROM)
en Aartsen (Natuurbeheer) ligt,
komt de grens van de Wadden
zee op drie mijl (5,5 kilometer)
van de kust van de Waddenei
landen te liggen. Het voorstel
van de Nederlandse, Duitse en
Deense adviesraden voor de
Wadden, om de scheidslijn op
twaalf mijl (21,5 kilometer) van
de kust te trekken, is volgens
Van Aartsen niet haalbaar. ,,Ik
ben al blij, als het lukt de drie
mijlszone erdoor te krijgen. We
zijn dan echt een flinke stap op
de goede weg."
Nu hanteren de drie landen
nog verschillende grenzen voor
de Wadden. Dat schiet niet op
want dan kunnen er ook geen
goede afspraken op gebied van
natuur, recreatie, scheepvaart
en gaswinning worden ge
maakt.
De adviesraden van de Wad
den willen dat er een maximum
snelheid voor de scheepvaart in
het Waddengebied komt. Voor
al in het Duitse deel van de zee
neemt het aantal snelle motor
boten fors toe. ,,We willen geen
toestanden zoals bij Mallorca",
zegt een woordvoerder van de
Duitse Waddenraad.
Natuur- en milieuorganisaties
geloven niet in de goede afloop
van de Waddenzeeconferentie.
,,Dit is al de zevende bijeen
komst sinds 1978 en nog steeds
zijn de drie landen het niet eens
over de omvang van het natuur
gebied. En gezien het aantal sla
gen dat Van Aartsen om zijn
arm houdt, is het nog maar de
vraag of ze er nu wel in slagen."
Dertig Nederlandse organisa
ties voor de Waddenzee hebben
gisteren de noodklok geluid
over de gevaren van de scheep
vaart in het natuurgebied. Vol
gens voorzitter W. kuiper van
de Waddenvereniging ligt een
scheepsramp op de loer omdat
schepen met gevaarlijke lading
nu ook vlak langs de eilanden
mogen varen. De organisaties
pleiten ervoor dat schepen met
gevaarlijke ladingen zoals olie
alleen op diepzeeroutes varen.
Verder eisen ze dat de vuurto
rens dag en nacht worden bezet
en dat schepen in de Noordzee
en Waddenzee beter worden
begeleid.
Staatssecretaris Van de Vonder
voort (Binnenlandse Zaken) wil daarmee voor
Heusden en Rosmalen s:
blijkt uit een nota die gisteren is dan Provinciale Staten hebben hel logische gevolg van de visie
aangeboden aan de Tweede Ka- voorgesteld. De provincie wilde van het kabinet dat centrumge-
De staatssecretaris kiest slechts een deel van Rosmalen, meenten de ruimte moeten krij
sen grootschali- dat ruim 27.000 inwoners telt, gen, aldus de staatssecretaris,
de gemeentelij- bij Den Bosch voegen.
Was er vroeger voor het personeel van de Albert
Heijn-supermarkten altijd wel iets te bereiken
aan de onderhandelingstafel, vandaag de dag is
het slikken of stikken. Albert Heijn is volgens de
betrokken vakbonden verworden van een uit
zonderlijk royale werkgever tot een stereotype,
knijperige kruidenier.
Door het vertrek van Ahold-president Everaert
naar Philips en de promotie van 'rekenmeester'
Van der Hoeven tot hoogste baas, waait er bij
AH tegenwoordig een kille wind vanuit de
schatkist. „Het klimaat is veranderd", stelt
bondsbestuurder Noordman van de Diensten
bond FNV vast. „De laatste tijd wordt er eerst
over geld en daarna over mensen gesproken.
Dat zie je direct terug in de winkels. Daar heerst
onrust."
Ook dé nieuwe AH-president Andreae is in de
ogen van de bonden een weinig meegevende
gesprekspartner gebleken. „Van bovenaf wor
den doelen gesteld en die moeten worden ge
haald. Er wordt niet gekeken naar de gevolgen
en de uitvoerbaarheid op winkelniveau. Alles
komt op het bordje van de supermarktmanager
terecht en die moet maar zien hoe hij zich
redt", aldus Noordman. Bestuurder Sweserijnen
van de FNV Voedingsbond ziet de toekomst
somber in. Morgen praat zij over de toekomst
van de slagers bij Albert Heijn. Door vlees uitge
beend, afgevliesd of zelfs volledig verpakt aan te
leveren, is het wettelijk niet langer verplicht een
gediplomeerd slager aan te houden, zoals de
Vestigingswet voorschrijft. Veel slagers hebben
inmiddels te horen gekregen dat hun functie
wordt geschrapt en dat zij ander werk krijgen
aangeboden. Wie uit zichzelf vertrekt, krijgt drie
maandsalarissen mee.
De Dienstenbond FNV verwijt de Al l-directie de
bedrijfsleiders op te zadelen met problemen
waar zij geen kennis van of ervaring mee heb
ben. „Dit gaat direct ten koste van de betrokken
werknemers", zegt Noordman. „In de praktijk
blijkt dat maar weinig bedrijfsleiders de gave
hebben mensen op een goede en vooral net
te manierte vertellen dat hun functie komt te
vervallen. Vaak weten de werknemers niet eens
dat er een sociaal plan bestaat waarin staat dat
ze recht houden op een gelijkwaardige functie
en dat gedwongen ontslagen uit den boze zijn.
Uit angst te worden ontslagen, zeggen sommi
gen veel te snel 'ja' tegen een andere functie."
'Brede aanpak
nodig van
crimineel geld'
De maatschappij moet meer
worden betrokken bij de bestrij
ding van crimineel geld. Dat is
geen zaak voor alleen maar po
litie en justitie. Verschillende
maatschappelijke groeperingen,
zoals banken, notarissen, advo
caten en accountants hebben te
maken met crimineel geld en
kunnen helpen bij de aanpak,
Dat bepleitte mr. Pieter van Vol
lenhoven vandaag in Amster
dam tijdens de opening van de
conferentie Crimineel geld:
dreiging en aanpak. Van Vollen
hoven is voorzitter van de Slich
ting Maatschappij en Politie
(SMP), die de conferentie orga
niseerde. Volgens Van Vollen-
hoven is de maatschappij nog
onvoldoende doordrongen van
de ernst van de problematiek.
Er heerst weliswaar bezorgd
heid, maar nog onvoldoende
al die
belangrijk zijn
ttschappelijke
zijn als er geer
pen worden onder
Celstraf voor beroving 06-contacten
iropej
j zwolle Een Zwols echtpaar is gisteren door de rechtbank van
fewolle veroordeeld tot celstraffen van acht en vijf maanden
-Iwaarvan vier maanden voorwaardelijk. Het echtpaar beroofde
vimensen die de vrouw via een 06-lijn had leren kennen. De
vrouw belde 06-lijnen en maakte afspraken met willekeurige
I mannen uit de regio. Die werden bij haar thuis uitgenodigd,
Vwaar zij seks met hen had. Als de vrouw in bed lag, doorzocht de
.Iman de kleding en haalde daar geld en andere bescheiden uit. In
Z1jl991 is het tweetal ook voor dergelijke praktijken veroordeeld.
,|D66 levert voorzitter IRT-enquête niet
|den haag D66 ziet af van zijn claim op het voorzitterschap van
Eflde parlementaire enquêtecommissie naar de opsporingsbe-
Oosvoegdheden van politie en justitie. De fractie wilde D66'er De
en oGraaf (in het verleden raadslid voor D66 in Leiden) naar voren
istataschuiven, maar gaat nu akkoord met de kandidatuur van
ond (jPvdA'er Van Traa. Voorwaarde is wel dat er snel met de enquête
istte Iwor<it begonnen. Dat zegt D66-fractieleider Wolffensperger van-
Jandraa£in 'iet Algemeen Dagblad.
te biDudok-station gered van sloop
vinkeveen Oliemaatschappij Esso heeft gisteren besloten alsnog
een ton beschikbaar te stellen voor de verplaatsing van de unie
ke 'Dudok-pomp' aan de A2 tussen Utrecht en Amsterdam, ter
hoogte van Vinkeveen. De pomp gaat naar het Autotron in Ros
malen. Het dreigde eerst te worden gesloopt. Architect Dudok
heeft het tankstationnetjes in de jaren vijftig gebouwd. Het is het
laatste van de tientallen die destijds zijn gebouwd.
iet of
Wan krijgt 2 jaar cel voor verkrachting
Domplein Utrecht krijgt parketvloer
utrecht Het Utrechtse Domplein moet een parketvloer krijgen.
Dat is het opvallendste onderdeel van een plan dat de bekende
Franse architect Paul Chemetov voor het winderige plein in het
historische stadshart heeft gemaakt. Daarnaast moet volgens
hem voor de blinde kerkmuur een groot glas-in-lood-raam wor
den geplaatst, dat 's avonds wordt verlicht. De houten vloer
moet het plein een huiselijk karakter geven. De Fransman heeft
het ontwerp gemaakt op verzoek van een Utrechts architecten
bureau dat zijn 75-jarige bestaan viert.
tl het proces tegen een van ver-
crachting verdachte Nijmege-
heeft de Arnhemse recht-
jank gisteren video-opnamen
ils bewijs geaccepteerd. De 25-
arige man werd conform de eis
'eroordeeld tot een onvoor-
aardelijke gevangenisstraf van
zee jaar wegens verkrachting
in een 59-jarige vrouw.
leobeelden een slachtoffer te
:onfronteren met de verdachte
fordt de 'Nijmegéri-cónfronta-
genoemd. De Nijmeegse po-
itie maakte stiekem vidêo-op-
Promovenda onderzoekt 'vergrijzenen concludeert:
Oude mensen die langdurig ziek zijn of hulp nodig heb
ben, koesteren hun aandoening vaak. Ze vragen daar
meer zorg en hulpmiddelen voor dan op grond van de
ziekte nodig is. Dat komt doordat de hulp vooral medisch
is, terwijl ouderen vaak meer behoefte hebben aan psy-
cho-sociale zorg.
numegen anpchamelijke hindernissen.
Van der Plaats vond in haar
onderzoek dat hulpbehoevende
ouderen ongewoon veel licha
melijke klachten hebben, meer
hulp willen dan nodig is en sto
rend gedrag vertonen. Volgens
de promovenda komt dat om
dat de oudere niet kan accepte
ren dat hij niet meer alles kan.
Zo kan een invalide steeds meer
dure hulpmiddelen gaan eisen
omdat hij denkt dat hij dan
weer 'de oude' wordt.
Dat stelt de sociaal geriater drs.
A. van der Plaats, die vandaag
aan de Katholieke Universiteit
in Nijmegen promoveert op een
onderzoek naar het veroude
ringsproces, het ziek worden en
ziek blijven. Uit haar onderzoek
'Geriatrie, een spel van even
wicht' blijkt dat voor veel oude
ren de psychische en sociale ef
fecten van hulpbehoevend wor
den, veel sterker zijn dan de li-
Een ander onderliggend pro
bleem bij lichamelijke klachten
kan eenzaamheid zijn. Als een
bejaarde vrouw beslist door de
wijkzuster gewassen wil wor
den, kan dat komen omdat de
wijkzuster haar enige sociale
contact is. Van der Plaats pleit
er daarom voor dat hulpverle
ners eerst uitgebreid met hun
cliënten over hun leven en le
venssituatie praten, voordat ze
hulp bieden.
Volgens Van der Plaats moe
ten ouderen leren zichzelf en
hun eventuele handicap te aan
vaarden, voordat ze hulp kun
nen krijgen. Ook zullen zij zich
moeten realiseren dat hulpmid
delen alleen de problemen niet
oplossen, aldus Van der Plaats.
names van de verdachte op
straat en monteerde die tussen
beelden van andere mannen.
Het slachtoffer mocht de video-
bandrihuis bekijken. Zij herken
de daarop haar belager.
Tot nu toe was de zogenoem
de 'Oslo-confrontatie' gebruike
lijk. Bij die confrontatie worden
mensen in het politiebureau op
een rij gezet, waarna het slacht
offer de verdachte vanachter
een spiegelruit moet aanwijzen.
Volgens FI. Reinerman van de
Nijmeegse politie is die manier
voor slachtoffers vaak te emo
tioneel.
De WD heeft zich vanmorgen
vroeg tegen een kabinetsvoor
stel gekeerd om asielverzoeken
van mensen die via een veilig
land naar Nederland zijn geko
men, binnen 24 uur af te wijzen.
De regeringspartij sluit zich aan
bij het oppositionele CDA en
houdt vast aan een reeds inge
trokken kabinetsplan om derge
lijke asielverzoeken helemaal
niet meer in behandeling te ne-
CDA en WD houden vast aan
het eerdere voorstel omdat dit
een steviger dam zou opwerpen
tegen het toenemend aantal
asielzoekers. Het plan om der
gelijke verzoeken binnen 24 uur
af te wijzen, wordt gesteund
door regeringspartners D66 en
PvdA. Onduidelijk is nog welk
plan door de Kamer wordt aan
vaard. Dat hangt nu, net als bij
het debat over de kerncentrale
Borssele, van de kleine fracties
af.
Volgens staatssecretaris
Schmitz (PvdA) is het verschil
tussen beide voorstellen slechts
technisch van aard en is het
aangepaste voorstel juridisch
beter. In beide plannen name
lijk kunnen betrokken asielzoe
kers in beroep gaan bij de rech
ter. Volgens CDA en WD echter
sluit het voorstel beter aan bij
de Duitse regelgeving. Dat bete
kent dat vreemdelingen die niet
rechtstreeks uit hun eigen 'on
veilige' land komen, geen recht
op asiel hebben.
Al eerder had de WD laten
weten meer te voelen voor het
oude kabinetsplan, maar WD-
fractieleider Bolkestein nam vo
rige week gas terug en zei dat de
regeringspartijen er wel uit zou
den komen. Vanmorgen koos
de WD na urenlange discussies
uiteindelijk toch voor de lijn van
het CDA.
Het aantal asielzoekers daalt. Bovendien wordt sinds de opening
van aanmeldcentra bij Zevenaar en Rijsbergen één op de vijf ver
zoeken binnen 24 uur afgewezen. Dat is twee keer zoveel als ver
wacht. De afgewezenen krijgen geen opvang en worden op straat
gezet of het land uit.
Dat blijkt uit een brief van staatssecretaris Schmitz (justitie) aan
de Tweede Kamer. In de brief schrijft Schmitz ook dat asielzoekers
binnenkort ook op Schiphol binnen 24 uur te horen krijgen waar ze
aan toe zijn.
Over de eerste negen maanden van dit jaar meldden zich gemid
deld duizend nieuwe asielzoekers per week. Toen half oktober de
aanmeldcentra open gingen, nam dit aantal aanvankelijk toe tot
1.250. De weken daarop daalde het aantal aanmeldingen tot res
pectievelijk 833, 772, en 696 per week.
Vier milieugroepen, onder wie
de Vereniging Natuurmonu
menten, zijn woedend op on
derzoeksbureau Gastee dat in
hun opdracht onderzoek heeft
gedaan naar ondergrondse gas
opslag in het Drentse Langelo.
In het rapport staat tot hun gro
te woede en verbijstering dat
gasopslag in Langelo onont
koombaar is.
Volgens de milieugroepen is
deze laatste conclusie pas toe
gevoegd, nadat het concept
rapport met hen was besproken
en nadat het was aangeboden
aan de commissie-Quené. Deze
commissie buigt zich in op
dracht van het kabinet over de
omstreden gasopslag en zoekt
naar alternatieven.
Volgens de Vereniging Na
tuurmonumenten is de conclu
sie aan het rapport toegevoegd
na druk van buitenaf, door de
Gasunie. De conclusie dat op
slag bij Langelo onontkoombaar
is, wordt volgens de Natuurmo
numenten niet onderbouwd en
is een losse flodder. Gastec-di-
recteur Wolters ontkent de be
schuldiging.
De Gasunie wil gas opslaan in
een leeg gasveld van de NAM in
Langelo. Het gas moet dienen
als buffer voor een lange perio
de van extreme kou. Langelo
ligt echter in een natuurgebied.
De provincie en natuurorgani-
saties zijn tegen opslag.
De milieu-organisaties lazen
in de eerste versie van het rap
port dat een combinatie van
maatregelen een goed alterna
tief vormde voor Langelo. Con
tracten met grote afnemers die
voorzien in afschakeling bij een
grote vraag naar gas, sturing
van de vraag via prijzen, de in
zet van LNG (vloeibaar gemaakt
aardgas, er is al een depot in de
Botlek), invoer van gas en her
ziening van de positie van Ne
derland in het Europese trans
portsysteem voorgas.
Hel onderzoek is binnen Gas
tee onderwerp van hevige dis
cussie geweest. Het bureau is
zelfs vorige week vrijdag, een
dag na aanbieding ervan aan de
commissie-Quené, van plan ge
weest het hele rapport in te
trekken. De opdrachtgevers
hebben het bureau daarop
schriftelijk gesommeerd het
rapport toch uit te brengen.
Daarna voegde Gastee de con
clusie 'pro-Langelo' toe en
stuurde het maandag naar de
vier milieu-organisaties.
De dieren- en plantenwereld Is
door de warmste novembcr-
maand sinds 1706 helemaal op
het verkeerde been gezet.
Trekvogels die normaal ge
sproken allang koers hadden
streken, scharrelen nog steeds
in Nederland rond. Bomen en
planten lopen uit alsof de lente
voor de deur staat.
Met een daggemiddelde van
10,2 graden breekt november
hel warmterecord van 1706,
het jaar waarin voor het eerst
temperatuurmetingen werden
geregistreerd. Een gemiddelde
van 5,9 graden geldt als nor
maal voor november.
Een ander record is de
warmste novemberdag ooit ge
meten in deze eeuw. Met 21
graden in Maastricht was 1955
tot nu toe koploper. Dit jaar
haalde Maastricht op 4 novem
ber 21,1 graden. Dat was een
van de drie achtereenvolgende
dagen boven de twintig gra
den, ook nog nimmer voorge
komen in deze eeuw.
Er zit overigens nog een op
merkelijk cijfer aan te komen,
liet jaargemiddelde zal ook
boven de tien graden uitko
men en daarmee schaart 1994
zich hij de top vijf van deze
Gebit na zeereis
weer bij baasje
Een kunstgebit is na een verblijf
op zee van drie maanden weer
thuis, in de mond van zijn
'baasje' de 60-jarige Cor Stoop
uit Heerhugowaard. Stoop was
zijn gebit al sinds een feestelijk
tripje op 3 september kwijt,
maar een hongerige kabeljauw
en een Amsterdamse winkelier
speelden voor reddende enge
len.
Stoop: „We maakten een
boottochtje toen mijn dochter
was getrouwd. Maar het storm
de hevig en ik werd zo beroerd
dat ik moest overgeven. Hup,
daar ging mijn gebit."
Stoops tanden werden veror
berd door een kabeljauw die het
afgelopen weekeinde werd ge
vangen door de Amsterdamse
sportvisser Slamat. Die sneed
de vis thuis in drie stukken en
stootte tot zijn grote verrassing
op het gebit. Hij schakelde Ra
dio Noord-Holland in die de be
zitter van het gebit opriep con
tact op te nemen. Stoop snelde
naar de studio en het gebit
bleek te passen. „Ik ben dolblij
dat ik het weer heb", aldus
Stoop.
huissen Een tuinder uit het Overbetuwse dorp Huissen, bij Arnhem, laat de oogst van de kerstpepers van dit
jaar zien. Echt trots is hij niet, want de oogst valt dit jaar tegen. Kerstpepers worden gebruikt in de gezellige
en sfeervolle kerststukjes. foto anp cor muldfr.
