Leiden
Wijkclubs Zuid-West
moeten verbroederen
Buizerdhorst een glazen kooitje
Navelstrengbloed aanvulling op transplantatie beenmerg
Geen appartementen, maar
huizen aan Multatulistraat
Minder vandalen in Van der Werfpark
Gymverenigingen boos
over hogere zaalhuur
IINSDAC 29 NOVEMBER 1994
ew.
Leyhof
A O De gemeenteraad
I J van Leiderdorp is
gisteren morrend akkoord
gegaan met de grondprij
zen in de nieuwbouwwijk
Leyhof.
Afval
A C Alkemade blijft het
I 3 huisvuil zelf opha
len. Het CDA ging gisteren
in de gemeenteraad om en
dus blijft uitbesteding uit.
Paaltje
A d Het f'exi'5ele par-
I O keerpaaltje is giste
ren door de Nationale
Ideeënlijn uitgeroepen tot
het beste idee van 1994.
7ollege overweegt harde maatregelen tegen Aktief en Leefbaar Zuidwest
twee wijkorganisaties in Leiden Zuid-West krijgen
irie maanden de tijd om te verbroederen. Slagen de
jtichting Leefbaar Zuidwest en Aktief niet dan dreigen
,oel lurgemeester en wethouders met harde hand op te tre-
i Jen. Beide organisaties verliezen hun subsidie, zo werd
'e 'fisteren duidelijk in een commissievergadering.
eiden annet van aarsen zijn te kennen dat hij een motie
wil indienen met een zachtzin
niger oplossing.
De Stichting Leefbaar Zuid
west, een jongere organisatie
dan Aktief die nu vijfduizend
gulden ontvangt, ziet zichzelf
als een volwaardige wijkorgani-
satie en wil ook de volledige
subsidie vangen. Volgens de
verordening voor wijk- en buur
torganisaties is er echter maar
één vereniging per wijk, die geld
ontvangt. Het college heeft her
haalde malen pogingen ge
waagd om de twee wijkorgani
saties in Zuid-West bij elkaar te
iHet jarenlange geharrewar tus-
jen de twee buurtclubs heeft nu
lok voor verdeeldheid in de
ijk eadzaal gezorgd. Het college
tan burgemeester en wethou
ders - moe van de strijd tussen
Ie twee wijkorganisaties in Lei-
len Zuid-West, in de ambtelijke
wel eens de Ga-
jastrook van Leiden genoemd -
jverweegt daarom harde stap-
len te nemen. PvdA-raadslid
l jlans Baaijens gaf gisteren tij-
Tens een vergadering van de
iommissie milieu sport en wei-
brengen. Die pogingen zijn tot
nu toe echter mislukt.
Burgemeester en wethouders
overwegen daarom de twee
wijkorganisaties de opdracht te
geven zich binnen drie maan
den te verbroederen. Daarbij
zouden de huidige bestuursle
den van de twee organisaties
moeten aftreden opdat voor een
samengevoegde organisatie een
nieuw bestuur kan worden ge
kozen. Als de verbroederingspo
ging niet slaagt, dan dreigt het
college met harde hand op te
treden: de subsidie voor zowel
de stichting Leiden Zuidwest als
Wijkvereniging Aktief stop te
zetten en de kersverse Leidse
Welzijns Organisatie (LWO) de
opdracht te geven samen met
de wijkbewoners een nieuwe
organisatie op te richten.
Dat gaat PvdA'er Baaijens te
ver. „Mijn fractie stelt voor
Leefbaar Zuidwest als wijkorga-
nisatie te erkennen", verklaarde
hij. Maar daar wil wethouder H.
de Goede niet aan. „De twee or
ganisaties krijgen drie maanden
de tijd. Lukt het ze niet dan ne
men wij stappen", dreigde hij.
Baaijens kondigde daarop aan
dat hij een motie in zal dienen
volgens welke Leefbaar Zuid
west als wijkorganisatie subsi
die zal gaan vangen en Aktief,
van oudsher vooral bezig met
het organiseren van activiteiten,
geld krijgt voor sociaal-cultureel
werk.
Joke Sorgdrager (D66) ging
het wat ver. „Eigenlijk is het te
gek voor woorden dat de ge
meente zoiets moet regelen. Je
mag toch verwachten dat twee
wijkorganisaties volwassen ge
noeg zijn om er Zelf uit te ko-
Leidse gedupeerd na diefstal
leiden Een 24-jarige Leidse vrouw moet het sinds gisteren zon
der rijbewijs, betaalpas en haar portemonnee met honderd gul
den stellen. Zij bewaarde deze spullen in een tas in een winkel
wagen waarmee ze boodschappen deed in een supermarkt aan
de Hooigracht. Een onbekende heeft ze gestolen.
"inbrekers nemen apparatuur mee
Bij een inbraak in een woning aan de Leidse Barend van
I Namenshof zijn maandagavond een tuner/versterker, een cd-
Ispeler, een fotocamera en enkele tientallen cd's gestolen. De in
brekers zijn binnengekomen via een raam dat ze hebben open-
gewrikt.
Fietsster (72) aangereden
leiden Een 31 -jarige Warmondse automobiliste heeft gisteren
een 72-jarige fietster uit Leiden aangereden op de ventweg van
de Lammenschansweg. De automobiliste zag de fietster te laat
toen ze ter hoogte-van de kruising met de De Sitterlaan de rij
baan van de Lammenschansweg wilde oversteken. Het slachtof
fer is met onbekend letsel overgebracht naar het Elisabethzie-
kenhuis.
Pieten lezen voor
leiden Zwarte Pieten lezen morgen voor in de Leidse bibliothe
ken. Tussen 13.30 en 14.30 uur komen de Pieten naar biblio-
I theek 't Spoortje en de leeszaal in de Stevenshof, van 15.00 tot
J 16.00 uur lezen ze voor in het filiaal in het Morskwartier en van
115.30 tot 16.30 uur zijn de Zwarte Pieten in de bibliotheek in
I Zuidwest. Op zaterdag 3 december komen Sint Nicolaas en zijn
I Pieten om 12.00 uur in de leeszaal in de Merenwijk. Op zondag 4
I december om 14.00 uur is de centrale bilbiotheek aan de beurt.
T De Sint komt ook daar kinderen tot en met negen jaar begroe-
CDA'er: laat ambtenaren telewerken
De mogelijkheden voor gemeentelijke ambtenaren om achter de
computer thuis te werken moeten maar eens op papier worden ge
zet. Met die stelling kondigde CDA'er H. Kruijt gisteravond tijdens
de commissievergadering milieu, sport en welzijn aan dat hij bin
nenkort een motie indient. Volgens Kruijt zou het zogenaamde 'te
lewerken' door ambtenaren een wezenlijke bijdrage leveren aan
een beter milieu. Minder autokilometers, minder vervuiling, aldus
de CDA'er. Bij telewerken staat de computer thuis via de telefoon
in verbinding met de computer van de baas.
leiden „Alsof je in een gevangenis zit." G.
Haast, bewoner van de Buizerdhorst, is het er
niet mee eens. De hekwerken langs de galerij
van het flatgebouw worden momenteel ver
vangen door glaswerk. „Maar het zijn glazen
ramen waar we niet doorheen kunnen kij
ken", aldus Haast. „Gestreept glas, waarbij
telkens een halve centimeter doorzichtig is
en vervolgens anderhalve centimeter niet
doorzichtig."
Het enige dat de bewoner nog vanuit het
keukenraam kan zien - als hij staat - is de
bovenkant van de winkels aan de overzijde
van het plein. „En die nieuwe torenflat. Daar
hebben ze een mooi kunstwerk opgehangen,
lijkt in de verte wel iets op Dachau", zegt
Haast cynisch. „Ze hebben nog maar bij een
paar woningen die glazen platen aange
bracht, maar niemand ziet het zitten."
De nieuwe glazen balustrade moet het ge
luid weren van het verkeer dat over de Ketel
meerlaan voorbij rijdt. „Als geluidwering
denk ik niet dat die nieuwe balustrade veel
helpt", klaagt Haast. „Daarvoor is het te
laag. Ik heb woningbouwvereniging De Sleu
tels erover aangesproken, maar daar zeggen
ze dat er niets meer aan te doen is. Het glas
werk is besteld en we zouden - zo zegt de
woningbouwvereniging - de plannen hebben
goedgekeurd. Maar dit glas dat ze nu aan het
plaatsen zijn heb ik nooit gezien."
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
Af\'ahnateriaal wordt donorstof
leiden «rudolf kleun
„Het is een aanvulling. Eén van de kleine stapjes
die de komende jaren zijn te verwachten." Zo
omschrijft de Leidse professor R. Willemze de gis
teren bekend geworden mogelijkheid om ziekten
aan het beenmerg, maar ook bloedkanker in de
nabije toekomst te behandelen met 'stamcellen'
afkomstig uit navelstrengbloed. De nieuwe be
handelmethode maakt in ieder geval geen einde
aan de bestaande praktijk van beenmergtrans
plantatie.
Jaarlijks hebben in het Academisch Ziekenhuis
Leiden nu een kleine vijftig beenmergtransplan
taties plaats. In de meeste gevallen is het donor
materiaal afkomstig van familieleden van de pa
tiënt. Dan is de kans op afstotingsverschijnselen
het kleinst. Omdat er veel verschillende weefsel
soorten zijn is het heel moèilijk het juiste been
merg te vinden dat afkomstig is van een 'vreem
de' donor. Patiënten moeten daar soms lange tijd
op wachten, tijd die ze soms niet hebben. Boven
dien is het een dure werkwijze: het weefsel moet
soms letterlijk van de andere kant van de wereld
worden ingevlogen. Willemze: „Dat kost soms
zo'n 50.000 gulden, naast de eigenlijke transplan-
tatiekosten van ongeveer 200.000 gulden. Boven
dien is het heel ingrijpend voor dc donor. Die
moet maar even al zijn bezigheden stilleggen om
onder narcose te gaan en beenmerg af te staan.
Dat is echt een offer."
Op het eerste gezicht lijkt het bloed dat afkom
stig is uit de navelstreng van pasgeboren baby's
daarom een regelrechte uitkomst, want het gaat
om materiaal dat nu nog wordt weggegooid.
Maar ook in dit geval moet een moeder toestem
ming geven voor het gebuik ervan.
Het is volgens Willemze al jaren bekend dat het
bloed uil de navelstreng bijzondere eigenschap
pen heeft. Het bevat bijvoorbeeld 'stamcellen'
die, net als het beenmerg bij volwassenen, alle
soorten bloedcellen en -plaatjes kunnen aanma
ken. Bovendien is het afweersysteem van pasge
borenen nog maar nauwelijks ontwikkeld, waar
door de kans op afstotingsverschijnselen kleiner
lijkt.
Wereldwijd zijn tot nu toe vijftig kinderen met
dit bloed behandeld, meestal afkomstig van hun
pasgeboren broertje of zusje. Of de behandeling
ook mogelijk is bij volwassenen (die zwaarder zijn
en mogelijk meer materiaal nodig hebben), staat
nog niet vast. Maar volgens Willemze zijn er wel
goede vooruitzichten. Dat geldt ook voor de be
handelingvan anderen dan familieleden.
De tot nu toe bereikte resultaten zijn voor Wil
lemze en zijn collega's aanleiding om systema
tisch navelstrengbloed, dat ook nog eens goed
kan worden bewaard, te gaan verzamelen. Inmid
dels is daarvoor al de stichting Eurocord Neder
land (vergelijkbaar met Eurotransplant) opge
richt, waarvan professor Willemze voorzitter is en
zijn medewerker E. Ealkenburg secretaris.
Eurocord wil voor de opslag van het bloed sa
menwerken met de bloedbanken. „Maar niet met
alle bloedbanken. We zijn namelijk ook afhanke
lijk van een goede samenwerking met verloskun
digen die het bloed na de bevalling moeten inza
melen. Voorlopig hebben we inmiddels afspraken
met de bloedbank voor Leiden en Den Haag, met
Amsterdam en met Nijmegen. Maar ieder houdt
daarbij zijn eigen organisatie." Om alles op poten
te zetten is echter nog geld nodig, waarvoor Wil
lemze bij verschillende fondsen wil aankloppen.
Hij heeft goede moed dat dit lukt omdat de inves
tering van enkele miljoenen in een 'navelstreng-
bloedbank' uiteindelijk nogal wat kosten kan be
sparen.
Professor Willemze waarschuwt er echter voor
dat het nog wel een tijdje kan duren voor de
bloedbanken er daadwerkelijk zijn en de nieuwe
methode ook kan worden toegepast. „Daar gaat
toch al gauw een jaar overheen als patiënt en do
nor tenminste geen familie van elkaar zijn." Uit
eindelijk verwacht Willemze dal er in Nederland
jaarlijks ongeveer tien patiënten baat bij hebben.
En voor de wat verdere toekomst ziet Willemze
nog een nieuwe behandelmethode in het ver
schiet liggen: het winnen van 'stamcellen' uit het
bloed van volwassenen, die daarvoor eerst een
speciaal groeihormoon krijgen toegediend. Een
van de volgende 'kleine stapjes' bij de behande
lingvan beenmergziekten en bloedkanker.
Burgerraadslieden
vragen tijd om
i, vege lijf te redden
jet Instituut Burgerraadslieden
IBR) vreest per 1 januari
dakloos' te zijn. Op die datum
vordt de Stichting Welzijn,
vaaronder het IBR valt. opgehe
sen. De burgerraadslieden pro-
op dit moment weliswaar
Maatschappelijk Werk Leiden
ils nieuwe 'moeder' te krijgen,
naar deze instelling wil dat al-
een onder voorwaarde dat het
BR nog twee jaar de volledige
iubsidie krijgt. „En daar zitten
,ve met een probleem", ver-
daarde de voorzitter van de be-
tuurcommissie van het IBR
;isteren tijdens de begrotings-
:ommissie voor Milieu, Sport
;n Welzijn.
Het IBR staat namelijk op de
ijst met onderwerpen voor mo
gelijke bezuinigingen, waarover
lurgemeester en wethouders
linnenkort een besluit nemen,
'erzocht de bestuurs
man IBR om meer tijd.
,Wat we concreet vragen is, dat
iet college voor de takendiscus-
het IBR betreft een
anger traject kiest, om precies
zijn een traject van een jaar
anger. Daarmee wordt bereikt
dat Maatschappelijk werk en
iet IBR binnenkort gezamenlijk
cunnen optrekken."
Wethouder H. de Goede wilde
n eerste instantie geen uitsluit-
:el geven. „Ik heb al voorzichtig
laten blijken dat het IBR moge-
ijk een paar maanden in de
ucht komt te hangen. We lopen
tegen een knelpunt aan, maat
schappelijk werk wil weten wat
iet binnenhaalt. Maar die ze
kerheid kunnen we nog niet ge
ven." Uiteindelijk gaf de wet
houder toch iets meer zeker-
ïeid: „Ik uil me er best hard
oor maken om de subsidie in
1995 en 1996 veilig te stellen.
Mijn inzet zal zijn, duidelijkheid
op 1 januari, met een kleine slag
om de arm."
Ons Doe! ziet af van bouw woningen voor senioren
d rietveld
leiden carolien buddingh'
Als het Van der Werfpark meer bezoekers
trekt, dan zullen er minder vandalen ko
men, hoopt Ruud Lijnzaat, chef wijkbeheer
van stadsdeel Midden. Het park ondergaat
momenteel een grote opknapbeurt.
De wijkchef vermoedt, dat als het park is
verbeterd, er meer mensen komen. „Mis
schien dat er dan zelfs zoveel belangstelling
is, dat er bijvoorbeeld op de zondagochtend
concerten kunnen worden gehouden." Op
dit moment wordt het park wel druk be
zocht. maar vooral door jongeren die er dan
brandjes stichten. Lijnzaat stelt dat als
meer evenementen plaatsvinden, de animo
zal afnemen om de boel te verniplen. „Uit
andere projecten is al gebleken dat de over
last afneemt als een bepaalde ruimte inten
siever wordt benut."
Inmiddels heeft de dienst Milieu en Be
heer een kastanjeboom geplant en het ga
zon één meter opgehoogd. Er wordt nog
een vleugelnoot geplant, de heesterbeplan
ting tegen de kant van het museum zal wor
den aangepakt en er komt een hekwerk
rond het standbeeld van Van der Werf. Bo
vendien worden de bankjes in het park ver
vangen. De veranderingen zijn aangebracht
op basis van een rapport van het adviesbu
reau Heidemij. De opknapbeurt in het Van
der Werfpark is één van de twee grote pro
jecten die de Dienst Milieu en Beheer mo
menteel uitvoert in het kader van de sociale
veiligheid. Het andere project vindt in Zuid-
West plaats. Op zo'n twintig plaatsen wor
den bomen en struiken gesnoeid. „In eerste
instantie vanwege het onderhoud, maar
een belangrijk bijkomend effect is dat deze
locaties opener en daardoor veiliger wor
den", aldus Fons Delemarre, voorlichter bij
Milieu en Beheer. „Als een stad netjes is.
dan geeft dat de mensen een groter gevoel
van sociale veiligheid."
Woningbouwvereniging Ons
Doel ziet af van de bouw van 27
appartementen aan de Multatu
listraat. De gemeente weigert,
na bezwaren van omwonenden,
verder mee te werken aan het
bouwplan, dat in strijd is met
het bestemmingsplan. Om toch
nog subsidie voor woningbouw
in de wacht te slepen valt Ons
Doel terug op een oud idee: de
bouw van 11 eengezinshuizen.
Op een informatie-avond
kondigden omwonenden on
langs aan, dat zij de bouw van
27 seniorenwoningen aan de
Multatulistraat met alle moge-
Voorlopig geen
huizen op velden
Boshuizerkade
Er komt voorlopig geen woning
bouw op de voetbalvelden aan
de Boshuizerkade. Op die plaats
zouden huizen komen als zou
blijken dat er een overschot aan
velden is. Nu de voetbalvereni
gingen JAG en GOL Sport zich
ook aan de Boshuizerkade vesti
gen, is c*r van 'onderbespeling'
van de velden voorlopig geen
sprake. Beide sportclubs bespe
len momenteel het zdgenaam-
de Pomona-terrein, nabij de
Wassenaarseweg. Ze moeten
verhuizen omdat op die plek
volgend jaar wel wordt ge
bouwd. Voor de honkbalvereni
ging Key Town Hitters is nog
geen nieuw speelterrein gevon
den. Mogelijk moeten de Leidse
honkballers zich bij een vereni
ging in de regio aansluiten.
lijke juridische middelen zou
den aanvechten. Dat was voor
de gemeente reden haar steun
aan het plan in te trekken. Wet
houder T. van Rij (volkshuisves
ting) deelde dal vorige week
mee in een gesprek met het be
stuur van de woningbouwvere
niging.
Ons Doel komt nu met een
plan voor 11 eengezinswonin
gen, dat al in de gemeentelijke
nota Bouwen in bestaande wij
ken van 1988 was opgenomen.
„Want je moet iedere mogelijk
heid voor woningbouw benut
ten", zei voorzitter W. de Bock
gisteravond op een ledenverga
dering van de corporatie in de
Vredeskerk. De
vereniging moei
op
jiiingbouw
I haast ma
plan Mleei
als het voor het einde van di
jaar wordt vastgesteld kan On
Doel nog aanspraak
subsidie voor sociale huurwo
ningen.
Voor de bouw moeten 32 ga
rages aan de Multatulistraat
worden gesloopt. Daartegen is
door een aantal huurders pro
test aangetekend. Ons Doel laat
nu onderzoeken, of er op een
andere plaats in de buurt gara
ges kunnen worden gebouwd.
De Bock: „Ook op dat punt zit
ten we niet stil."
Grote verontwaardiging is er
onder de Leidse gymnastiekver
enigingen ontstaan over een
verhoging van de zaalhuren met
15,2 procent. Deze stijging
wordt aangekondigd in de ge
meentelijke begroting.
„Door nu generaal te verho
gen worden de toch al zwaar
belaste begrotingen onder druk
gezet en zijn de gymnastiekver
enigingen de dupe", beklaagde
voorzitter J.M. Guldemond van
de Gezamenlijke Leidse Gym
nastiekverenigingen zich gister
avond tijdens de begrotings
commissie voor milieu, sport en
welzijn. „De gymnastiek heelt
een sociale functie die eerder
gehonoreerd dan getorpedeerd
zou moeten worden."
Ook de Leidse Sportfederatie
(LSF) kan zich nier in het voor
stel vinden. „De tariefsverho
ging voor de gymnastieklokalen
is ook voor ons onaanvaard
baar", zei K. van der Moolen
van de LSF. Hij protesteerde
gisteravond ook tegen het ver
halen van lozingsrecht op sport
verenigingen. Van der Moolen
zei de laatste paar jaar niets an
ders bij de gemeente te hebben
meegemaakt dan een 'slik of
stiksysteem'. Volgens zijn gege
vens zijn de tarieven voor
1995/1996 voor bepaalde sport
onderdelen 88 tot 188 procent
hoger dan in de jaren
1982/1983.
Volgens J. Duijvesteijn van de
gemeentelijke sector sport en
recreatie is de verhoging van de
tarieven voor gymlokalen voor
gesteld vanwege een korting
van de rijkssubsidie.