Tuin wordt steeds meer buitenkamer
U
Leven en wonen
De amaryllis
Van badmat tot overgordijn,
alles is op elkaar afgestemd
i ZATERDAG 26 NOVEMBER 1994
HENRIETTE VAN OER HOEVEN
Ik noem haar Noesje, de kleine huisgenoot
op vier poten. Haar officiële naam luidt
echter Anouschka enzovoorts. Dit vertel ik
om aan te tonen dat we wel vaker een potje
maken van officiële namen. De olender
heet eigenlijk nerium en als we het over ge
raniums hebben bedoelen we de pelargoni
um, terwijl de hortensia officieel hydra-
geans heten. En wat heeft onze amaryllis
hiermee te maken? Wel, de officiële naam
luidt hippeastrum. Maar wij houden het
I hier op amaryllis en we zullen bekijken hoe
te handelen om deze reuze-bloem rond de
kerstdagen in bloei te krijgen.
Om te beginnen schaffen we ons een goede
gezonde bol aan. De eigen, met zorg over
gehouden amaryllis, kan niet rond de feest
dagen in bloei getrokken worden, want die
moet eerst drie maanden rust hebben. De
bollen die we kopen zijn watje noemt ge
prepareerd. Kijk goed of er stevige wortels
aan de bol zitten. Dan alleen is succes ver
zekerd.
Het duurt ongeveer acht weken eer we de
bloem in volle glorie kunnen bewonderen.
Kies een pot van aardewerk want de bloem
y is niet alleen groot, maar ook zwaar. Enig
tegenwicht is dus geboden. Neem een pot
van minimaal 15 cm doorsnee en kies voor
gewone goede potaarde, eigen compost is
altijd goed. Zet de bol er voor ruim de helft
in en zet de pot op een warme plaats. Er is
veel warmte nodig om de bloem, die eerder
komt dan het blad, tot ontwikkeling te laten
i komen. Maar zodra de groeipunt goed
^-zichtbaar is, moeten we weer een andere
I plaats kiezen. We moeten nu de groei ver-
j tragen, dus zijn we aangewezen op een iets
koeler plekje. Tijdens de groei mag vooral
'niet te veel water worden gegeven, pas giet-
en als de bovengrond droog is. Verder is het
zaak om een beetje te spelen met de tem
peratuur. Daarmee kunnen we de bloeipe-
!l?. riode van de amaryllis nauwkeurig bepalen,
Na de bloei zal zich het blad ontwikkelen
en dan verdraagt de plant niet alleen meer
e water, maar ook een beetje plantenvoeding,
De bol moet nu reservevoedsel maken voor
het volgend jaar en natuurlijk willen we dan
weer bloemen hebben.
We zetten de bol na de nachtvorst in de vol
le grond in de tuin en daar mag hij groeien
en blad maken. Pas eind september halen
we de bol binnen, laten het blad afsterven
zodat er een rustperiode intreedt. Na drie
maanden beginnen we opnieuw zodat we
dan in het voorjaar een bloeiende Hippe
astrum hebben.
LEZERSVRAAG
Van MEVROUW RUUGROK UIT LEIDEN
kreeg ik een kaart met aan de ene kant een
fraai Jugendstil tafereel en aan de andere
kant een schier onoplosbare vraag. De
vraag luidt: welk dier maakt kleine hoopjes
htig zand naast mijn tegelpad? De hoopjes zijn
te klein voor een mol. Zijn het wellicht
woelmuizen? Dat laatste is zeker niet het
iet geval. Woelmuizen, echte planteneters die
er het nogal eens op wortels van bomen en
struiken hebben voorzien, maken gangen
die duidelijk te zien zijn en niet lijken op de
gangen van dde mol. Weet ik uit ervaring.
Eigenlijk geloof ik dat het een of ander in-
sekt is, dat op zoek is naar een winterver
blijf. Lekker vochtig en donker onder het te
gelpad. Als het mij zou overkomen, dan zou
ik tegels vlak naast een hoopje zand oplich
ten en kijken wie daar woont. Overigens
houd ik me aanbevolen voor ieder die weet
BV welk dier laat in de herfst hoopjes zand
naast tegelpaden maakt.
6 G.F.S. RUITER UIT HAARLEM heeft vragen
over de abutilon en de oleander. De olean-
der mag vlak na de bloei al teruggesnoeid
worden. Alle bloeitakken tot ongeveer de
helft en ook andere te lange takken inkor
ten. Verder kan de oleander temperaturen
van rond het vriespunt verdragen. Dat weet
ik uit jarenlange ervaring. Voor deze plant is
het dus gemakkelijk een winterkwartier te
vinden. Moeilijker is de abutilon. Die mag
in het /oorjaar gesnoeid worden en dan
kunnen er meteen topstekken van gemaakt
worden. Ongeveer 10 cm lang, in turf plus
wand en een nieuwe plastic zak erover. Zo
is men meteen in het bezit van nieuwe
planten. Maar let op: de abutilon is half tro
pisch en legt het loodje bij temperaturen
onder de 10 graden C. Dat is mij vorig jaar
overkomen in mijn serre, daarom weet ik
het zo goed.
v)
Komt er bij u al tuinierend of wandelend
in de natuur een vraag op? Greet Buchner
zal proberen voor u het antwoord te vin
den. De vraag kunt u opsturen naar Dami-
ate Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie LEVEN EN WO
NEN.
Modeste Herwig schrijft boek over 'het nieuwe tuinieren
Duo-douchekuip
voor senioren
Veilig baden en douchen is voor mensen
van alle leeftijden belangrijk, maar met het
ouder worden dient aan de veiligheid extra
aandacht te worden besteed. De Duitse fa
brikant Düker brengt de duo-douchekuip
Orchidee op de markt, waarin ouderen met
z'n tweetjes veilig zittend kunnen douchen.
De bak is voorzien van twee geïntegreerde
zitjes of aflegmogelijkheden met een com
fortabele ruggesteun en in het midden een
stevige handgreep.
Door de royale afstand tussen zitting en bo
dem, en de stand van de greep is het op
staan zo gemakkelijk mogelijk gemaakt. De
douchebak is 25 cm diep en leent zich daar
door tevens tot het nemen van een voetbad.
Staande douchen kan ook, zonder gevaar
voor uitglijden. De bak is namelijk uitge
voerd met antislip kunststof materiaal. De
afmetingen zijn 1213x927 mm.
Make-upkoffertje
Lancóme-visagist Thibault Vabre heeft voor
het cosmeticahuis een make-upkoffertje
95) samengesteld: Couleurs Surprise. In
het koffertje zitten een zwarte minimascara,
een mini zwart kholpotlood, een poeder,
twee blushers en acht oogschaduwen. Blus
hers en schaduwen zijn ingedeeld in de
koele en warme harmonie van het huis. De
koele harmonie omvat de blusher rose sa
ble en de schaduwen marineblauw, violet,
roze en grijs: de warme harmonie bestaat
uit een perzikkleurige blush en de schadu
wen bruin, goud, oranje en beige. Doordat
beide harmoniëren in de doos zitten, kan
de vrouw zittend voor de doos-met-spiegel
naar hartelust experimenteren.
Toiletbril in
handomdraai los
Clean Tolet in oogwenk gemon
teerd.
Een onderdeel van de toiletpot dat nogal
lastig is schoon te maken is de bril. Je kunt
h'm wel losmaken maar dat is meestal een
lastig karweitje. Daardoor blijven er plekjes
waar je met schoonmaakspullen praktisch
niet bij kunt komen.
Een slimme en doeltreffende oplossing
hiervoor is de Clean Tolet, een complete
zitting (hril met deksel) die in een handom
draai van de pot kan worden genomen. Zo
wel de potrand als de onderdelen van de
Clean Tolet zijn dan goed bereikbaar. Het
demonteren en na het reinigen weer op zijn
plaats zetten is eenvoudig een kwestie van
een hendeltje verdraaien.
De Clean Tolet is een Nederlandse vinding
die in 1992 op de Internationale Uitvinders-
beurs in Genève met goud werd bekroond.
Hij is intussen in dhz-zaken en sanitairwin-
kels te koop. Hij past op alle types toiletpot
ten. De adviesprijs is 89 gulden.
Meer informatie: Amka, Arnhem, tel. 085
840919.
Tuin steeds meer plek om gezellig te v
Rob Herwig, eigenaar van de modeltuinen
Lunteren, heeft de boekenmarkt al regel
matig bestookt met waardevolle uitgaven
op het gebied van bloemen en planten. Zijn
dochter is nu in zijn voetsporen getreden.
Eerder schreef Modeste al een boek over
lieren op kleur. Dit maal heeft ze zich
gestort op 'het nieuwe tuinieren'.
Dat nieuwe tuinieren zit 'm volgens Her
wig jr. met name in de functie van een tuin.
„Van visitekaartje voor de buitenwereld
wordt de tuin steeds meer een gezellige
plek om in te wonen", schrijft ze. „Niet
meer een gazon tot aan de stoep, maar een
praktische leefruimte voor het hele gezin,
vaak door hagen ingedeeld in verschillende
'tuinkamers', elk met een eigen sfeer en
doel.(...) Tuin en huis worden een eenheid:
de nadruk ligt op beslotenheid en privacy".
Om haar visie te onderstrepen blikt ze
kort terug op de vaderlandse tuingeschie-
denis.
Geometrisch
Hoewel Nederlandse tuinontwerpen altijd
sterk beïnvloed zijn geweest door Franse
(baroktuinen) en Engelse (landschapsstijl)
stromingen, is er in deze eeuw, en zeker de
laatste decennia in ons land, steeds meer
eigen tuinkunst opgebouwd. In de ja-
i twintig en dertig maakte D.F. Versteeg
op de cottagetuin geïnspireerde ontwerpen
irin hoogteverschillen belangrijk waren.
Wie denkt dat de term 'cocooning' alleen betrekking heeft op de kneuterig
heid binnenskamers, heeft het mis. De leeftrend van de jaren negentig
heeft zijn weg inmiddels ook naar buiten gevonden. Dat is althans de con
clusie die getrokken kan worden uit het boek 'Het nieuwe tuinieren' van
Modeste Herwig, waarin de auteur een kleurrijk overzicht geeft van de
laatste ontwikkelingen in tuinontwerpen.
Na de oorlog kreeg tuinontwerpster Mien
Ruys veel bekendheid. Volgens Modeste
Herwig heeft de inmiddels hoogbejaarde
tuinarchitecte uit Dedemsvaart aan het be
gin gestaan van de huidige tuinkunst in Ne
derland. Haar tuinontwerpen zijn asymme
trisch waarbij ze veel gebruik maakt van
spoorbiels en gewassen grindtegels. De
ruimte is logisch en functioneel ingedeeld
in rechthoekige gedeelten.
In de jaren vijftig en zestig raakten de
heidetuin en de coniferenhaag in zwang,
gevolgd door een periode waarin de ecolo
gische stroming kwam opzetten en ervoor
gepleit werd om de natuur wat meer zijn
gang te laten gaan. Die belangstelling voor
natuur en milieu vond in de jaren zeventig
nog sterker uiting in vormloze tuinen,
waarin de natuur de overhand had.
Reactie
Als reactie hierop keerde in de jaren tachtig
de vormgeving weer terug. Geometrische
vormen, gebaseerd op de geometrische re-
naissancetuinen, vormden de basis voor de
nieuwe tuinontwerpen. In de jaren negentig
is de belangstelling groot voor beplantingen
die natuurlijk aandoen.
Herwig: „We willen niet meer laten zien
dat we heer en meester over de natuur zijn,
maar juist samenwerken met de natuur. We
kopen geen planten met zo groot mogelijke
bloemen en zetten ze niet meer keurig in de
rij zoals op een kwekerij, maar waarderen
steeds meer de pure schoonheid van wilde
planten. Onze tuin moet een klein stukje
'natuur' bij het huis zijn".
Net als in de jaren zestig en zeventig
wordt er tegenwoordig veelal gekozen voor
natuurlijke tuinontwerpen, met dat verschil
dat er bewuster geselecteerd wordt op vorm
en kleur. Voila het r
Smeltroes
Daarnaast constateert Herwig de
(weder)opkomst van de romantische tuin,
met een lieflijke (ronde) vormgeving, klas
sieke elementen zoals lage Buxus-haagjes,
ouderwetse planten (Hortensia's) en hou
ten tuinmeubelen.
Een strak, geometrisch tuinontwerp
waarin plaats is voor romantische beplan
ting; het kan allemaal tegenwoordig. Want,
zegt Herwig jr., het huidige tuinieren is ee
soort smeltkroes geworden van internatic
nale ideeën, zowel oosters als westers, zc
wel oud als nieuw. En dus lopen, zoals i
het hedendaagse interieur antieke en mc
derne meubels met elkaar gecombineerd
worden, tegenwoordig ook in de tuinarchi
tectuur verschillende stijlen door elkaar.
Huidige tuinkunst
Modeste Herwig laat een aantal moderne
tuinontwerpers (o.a. Jacqueline van der
Kloet, Piet Oudolf, Dick Huigens en Ton ter
Linden) aan het woord over de huidige
tuinkunst. Ze onderstrepen hun woorden
met een ontwerp aan het eind van
hoofdstuk. Deze ontwerpen - voorzien
afmetingen, een uitvoerige beplantingslijst
en aanwijzingen waarmee fie lezer direct i
zijn tuin aan de slag kan - verschillen i
vorm en functie van elkaar. Zo ontwierp
Dick Huigens een patiotuin van 11,5 x 6
meter: And ré van Wassenhove maakte c
moderne buxus-tuin van 16x11 meter
Arend Jan van der Horst tekende een tuir
Japanse stijl van 28 x 15,5 meter. Wat de
ontwerpen met elkaar gemeen hebben i
dat gras ontbreekt. Kennelijk is in het niet
we tuinieren geen plaats voor een strak e
frisgroen gazonnetje.
Het nieuwe tuinieren; auteur: Modeste
Herwig; uitgever: Kosmos; ISBN: 90 215
20826; prijs: 49,90 gulden
Kaartspel met codes
voor slechtzienden
Max Heymansring voor Edgar Vos
De Amsterdamse mode-ontwerper Edgar Vos is de nieuwe drager van de Max
Heymansring. Donderdag 24 november kreeg Vos de door de Nederlandse
Vereniging van Modejournalisten ingestelde prijs 'aan de vinger geschoven',
tijdens het Modecafé in Arti et Amicitiae in Amsterdam.
Om de twee jaar kent de modepers de wisselring toe aan iemand die een be
langrijke bjjdrage heeft geleverd aan de mode in Nederland. Zo mochten Nico
Verheij, Jos Ots, Mariëlle Bolier en Frank Covers de ring van de eerste winnaar,
Max Heymans, overnemen.
De keuze viel dit keer op Edgar Vos (1931), vanwege de constante eigen stijl
van zijn couturecollecties en de manier waarop hij mode van zijn signatuur
voor betaalbare prijzen binnen bereik van een groter publiek brengt. Maar ook
omdat hij zo'n aimabele persoonlijkheid is in de vaderlandse modewereld.
De gepensioneerde Valkenburgse architect
Steven Rimelingh ontwierp speelkaarten
waarmee slechtzienden zonder problemen
kunnen spelen met een kaartpartner die
wel goed kan zien.
Rimelingh gebruikte twee sets kaarten om
een speciaal spel te maken. Aan de achter
kant van de kaarten is geen enkele afwijking
te zien, maar in de op de achterste kaart ge
plakte voorste kaart zijn perforaties aange
bracht, waardoor een slechtziende kan voe
len welke kaart hij in zijn hand heeft. De
'coderingen' zijn voor de medespelers vol
strekt onzichtbaar.
Toen de gepensioneerde architect in eigen
familiekring werd geconfronteerd met de
praktische problemen van slechtziendheid,
ging hij op zoek naar oplossingen. En dan
blijkt dat die oplossingen soms op heel sim
pele wijze gerealiseerd kunnen worden. I let
valt Rimelingh op dat in Nederland veel
voortreffelijk werk wordt verricht voor blin
den en slechtzienden, maar gek genoeg zijn
spelletjes vaak nog niet aangepast. Toch
zijn juist die kleine dingen vaak heel be
langrijk. Je wilt toch bepaalde dingen sa
men blijven doen.
Er zijn wel kaartspelen in braille, maar als je
geen braille kent, krijg je een pak heel grote
kaarten in je handen. Niet erg praktisch en
bovendien ziet het er ook nog een beetje
belachelijk uit. Het is natuurlijk goed iets te
ontwerpen speciaal voor gehandicapten,
maar het is veel beter als ook de gezonde
partner gewoon mee kan doen, vindt Rime-
lingh.
Mensen die geïnteresseerd zijn in het kaar-
tenspel van Rimelingh, kunnen hem bellen
(tel. 04405-2457).
Als je een kast van een huis hebt met 10 of
meer kamers kun je kiezen voor een Chinese
kamer, een Lodewijk de Veertiende salon, een
Empire eetzaal, een Romeinse patio enz. Maar
wij wonen kleiner en zijn toch met
op te kiezen voor een 'total look'.
Die eenheid in inrichting is ook doorgedron
gen tot de slaap- en badkamer. En wordt zelfs
doorgevoerd tot bed- en badtextiel. In de
slaapkamer dekbedovertrekken, gordijnen en
de bekleding van bed-achterwand en stoelen
in dezelfde stof uitgevoerd. En in dezelfde
kleuren en/of dessins zijn er badhanddoeken,
bedkleedjes, badmatten, handdoeken, dou
chegordijnen en badjassen te koop. Passend
bij een strakke interieur zijn er collecties met
geometrische dessins en het simpele streep-
motief in opvallende kleuren en contrasten.
Dat geldt zowel voor dekbedovertrekken,
kleedjes en badhanddoeken als badjassen.
Voor de romantische en nostalgische inrich
ting zijn
Handdoeken en badjas in een
zelfde dessin uiit de collectie
De Witte Lietaer. foto pi
dekbedsets (al
dan niet met kantranden) en
met bijpassende gordijn/be-
kledingsstoffen. We zien
(douche)gordijnen met rand-
motieven in sierlijke bloem
en strikdecors, vooral in pas
teltinten. Passend daarbij
zijn er handdoeken, badla
kens en badmatjes. En bij
sommige collecties tevens
badjassen in dezelfde kleuren
en dessins.
Ook als u verschillende des
sins kiest, kunt u handdoe
ken, badjassen en dergelijke
toch goed met elkaar combi
neren omdat u dan gewoon
zorgt voor een exacte over
eenkomst in kleur.
