'Je zou haast willen dat het op televisie kwam'
Vrije t
ijd
j/RIJDAG 25 NOVEMBER 1994
167
DINGEN
Henriette van der Hoeven
REDACTIE HENRIETTE VAN DER HOEVEN
sllEUWE CD'S
POP/POPULAIR
✓-Prince - The black album - Warner
vfAusic
an 1987 wilde Warner Music The
\plack album van de extreem
produktieve Prince niet uitbren
gen omdat verzadiging zou
preigen. Zeven jaar later weigert
I iet label mee te werken aan de
release van kersvers Prince-ma-
teriaal. Een conflict dreigt. En
ilotsklaps ligt The black album
n de winkels, nog geen twee
maanden na de zwakke porno-
CD Come, die in geen enkel op
zicht kon verrassen. Een goed-
makertje of een pesterij?
Hoe onnavolgbaar deze release-
politiek ook is, The black album
is verplichte kost. De CD, die
blijkens een sticker-opschrift in
beperkte oplage te koop is,
komt tot ons in de vorm die
Prince in 1987 voor ogen had.
Dat wil zeggen in een inktzwar
te verpakking zonder tekst. Al
leen op het schijfje zijn de titels
van de acht stukken afgedrukt.
Dank zij de eerdergenoemde
sticker weten we dat dit een
Prince-plaat is.
The black album bevat ongepo
lijste funk met spectaculair bas-
spel van een anonymus en
Hendrix-achtige gitaarcapriolen
van de Minneapolis-kid zelf.
Het druilerige 'Whe two are in
love', dat ook voorkomt op
Lovesexy uit 1988, misstaat op
deze flitsende plaat. Hoogte
punt is het geniale hoorspel
'Bob George' waarop Prince
met zwaar vervormde stem ver
slag doet van een oorlog tussen
geweldadige gangs. Zo hebben
we hem nog niet eerder ge
hoord. The black album mag
dan uit 1987 stammen, veel be
tere dansmuziek is er in 1994
niet gemaakt.
King Crimson - Vrooom - Discipli
ne
Adrian Belew - The acoustic - ei
gen beheer
Vrooom is een mini-album met
loodzware kost. De plaat is be
doeld als een voorbode van een
later te verschijnen, volwaardig
album. Sterkte, luisteraar.
Het ritme-tandem Bill Bruford
(drums)/Tony Levin (stick) is
aangevuld met nog een drum
mer en een bassist. De nieuwko
mers TreyGunn (stick) en Pat
Mastelotto (drums), die ook al
schitterden op de recente live-
Iplaat van David Sylvian en King
Crimson-voorman Robert Fripp,
lijken hun partijen net als de
oud-gedienden volkomen onaf
hankelijk van elkaar te spelen.
Tegenritmes die botsen, dan
weer in elkaar zijn vervlochten,
uitgroeien tot melodielijnen om
uiteindelijk een schokbetonnen
onderlaag te vormen voor de
hysterische, hypernerveuze en
anarchistische maar soms ook
uiterst strak geordende gitaarbij-
dragen van Fripp en Adrian Be
lew.
Hoewel King Crimson volgens
oud recept te werk gaat, is
Vrooom een revolutionair al
bum. Zo veel samengebundeld
vakmanschap en zo veel tegen
draadse muziek op één plaat,
waar vind je dat nog?
Hoe anders klinkt gitaarmonster
Adrian Belew op The acoustic,
een unplugged-plaat maar dan
zonder MTV. Op dit in eigen be
heer uitgebrachte mirii-album
manifesteert Belew zich niet als
gitarist maar als zanger. Dat leidt
tot prachtige dingen zoals de
exotische ballad 'Matte Kudasai'
en het ontroerende neushoom-
lied 'The lone rhinoceros'. Toen
hij nog in dienst was van Zappa
toonde hij zich al een meester in
stemimitaties en leek het alsof
Bob Dylan bij Zappa's groep zat.
Op The acoustic kopieert hij Roy
Orbisons 'Crying' en bootst hij
feilloos John Lennon na op 'If I
fell' van The Beatles.
WK
Eric Vloeimans Quartet - First
Floor - Challenge/Munich Re
cords
Werkelijk zeer goede jazztrom-
pettisten zijn in Nederland bij
na op de vingers van een hand
te tellen. Bij die smalle top
hoort ongetwijfeld Eric Vloei
mans, van wie nu de tweede CD
van zijn kwartet verschenen is.
Was de vorige, No Realistics, al
een succes, op First Floor gaan
Vloeimans en de band met nog
meer precisie en overleg te
werk. Wat het eerste opvalt is
dat de trompettist hier met een
prachtige beheersing van toon
en dynamiek te werk gaat. Die
indruk wordt versterkt door de
fraaie, heldere opname en het
sympathieke spel van de andere
muzikanten. Gitarist Anton
Goudsmit stelt als instrumenta
list eveneens Zijn Scofield-achti-
ge geluid in dienst van de meest
gestaag opgebouwde span
ningsbogen, terwijl contrabas-
sist Arnold Dooyeweerd (mooi
stevig van geluid en goede soli)
en drummer Pieter Bast (heel
strak slaand) geen noot te veel
spelen. Het materiaal, meest
van Vloeimans' hand, is een
goede mengeling van dromeri
ge, maar harmonisch interes
sante ballads, pittig up-tempo-
werk en mooi opgebouwde rit
misch wisselende stukken.
'Standard Time' bijvoorbeeld,
met handig verweven verwijzin
gen naar jazz-standards, getuigt
niet alleen van gevoel voor hu
mor, maar is ook muzikaal een
interessant stuk. Deze CD zit vol
met dergelijke stilistische ver
rassingen en kent geen zwakke
punten. Zonder meer een van
de beste Nederlandse jazzpro-
dukties van dit jaar.
McCoy Tyner Bobby Hutcher-
son - Manhattan Moods - Blue
Note/EMI Music.
Kunnen deze oude rottten ons
nog op enigerlei wijze verras
sen? Afgezien van de vraag of
dat op hun niveau nog wel no
dig is, is het van groter belang te
weten of de heren, die sinds de
jaren zestig regelmatig met el
kaar hebben gespeeld, zich niet
alleen door hun routine en
technisch kunnen laten inspire
ren. De titel en de duo-bezet
ting (piano en
vibrafoon/marimba) suggere
ren een intieme sfeer die bij be
luistering gelukkig niet alleen
aan een knusse, maar duffe
zondagmiddag doet denken.
Weliswaar gaan de veteranen
niet tot het uiterste, wordt er
niets op een hoger tempo dan
medium gespeeld en herbergt
het repertoire geen schokkende
verrassingen, het samenspel
klinkt zo natuurlijk en ontspan
nen dat het album toch zeer ge
nietbaar is. Tyner en Hutcher-
son bewijzen dat ze ook onbe
kommerd kunnen swingen en
willen er af en toe een spannen
de improvisatielijn uitgooien,
maar een minder beperkend
'moods'-concept zou de pro-
duktie geen kwaad hebben ge
daan. Mooie jazz waaraan het
een beetje aan spanning ont
breekt.
•KV
KLASSIEK
Dvorak - Slavische dansen, op.46
72.- Wiener Philharmoniker
o.l.v. André Previn - Philips.
Mendelssohn - Symfonie nr.3 in
A, op.56 (Schotse), nr.4 in A,
op.90 (Italiaanse) - Academy of
St.Martin-in-the-fields o.l.v. Ne
ville Marriner - Philips.
Twee aanbiedingen in de aktie
'Aangenaam Romantiek' met
combinaties van bekende na
men en uitstekende uitvoerin
gen van een repertoire dat bij
veelmuziekliefhebbers in de
smaak zal vallen. Topper is na
tuurlijk de 'Italiaanse' symfonie
van Mendelssohn, een terecht
populair en van zuidelijke gloed
doortrokken werk, dat van Ne
ville Marrine en zijn Academy
een uitvoering krijgt die van de
eerste tot de laatste maat fon
kelt en tintelt. De combinatie
met de 'Schotse' symfonie ligt
voor de hand en hier horen we
(jezelfde aandacht voor afwer
ing en details. Afgezien van het
'zuidelijke' element is dezelfde
omschrijving onverkort van toe
passing op de uitvoering van
Dvoraks' Slavische dansen' door
de in dit repertoire doorknede
Wiener Philharmoniker onder
André Previn, die met deze CD
bewijst dat hij ten onechte nog
nooit het Nieuwjaarsconcert
heeft mogen dirigeren.
Orff - Carmina burana - Sylvia
McNair (sopraan), John Aler (te
nor), Hakan Hagegard (bariton),
Saint Louis Symphony Orchestra
Chorus o.l.v Leonard Slatkin -
RCA
Orffs bewerking van deze mid
deleeuwse drink-en liefdeslie
deren spettert op deze 'CD van
de maand' de luidsprekers uit
met een prachtige klankverzor
ging, maar zonder ooit opdrin
gerig te worden. De discipline
van het koor is voorbeeldig,
John Aler klinkt eerlijk exu
berant als de gebraden zwaan,
Hakan Hagegard zet een abt
neer die meer van het leven ge
zien heeft dan de kloostermu
ren en Sylvia McNair is subliem
in het hels moeilijke 'Dulcis-
sme'. De grote winnaar is echter
dirigent Leonard Slatkin. Een
absolute aanrader.
PK
Met een hand -
Een borstel en haardroger in één ontwikkelde
Braun speciaal voor mannen. Deze heeft twee
blaasstanden en gekruiste borstelharen.
Hierdoor kun je met een hand het haar
borstelen en drogen. Binnen enkele minuten
heb je zo een natuurlijk zittend kapsel, met
veel meer volume. De control shaper kost
69,95.
Meer informatie: 070 - 3980445.
Krijg het maar rond
Met een eental gelijkvormige vogel- en
hondenfiguren moet de cirkel worden rond
gemaakt zonder dat er een stukje overblijft en
dat valt bij deze Escher-achtige puzzel echt
niet mee. Gelukkig zit er bij de puzzel
duidelijke instructies. Prijs van de puzzel:
149,-.
Meer informatie: Spoenk Puzzels BV, tel.
070 - 3659093.
Uit een stuk
Deze messen, uit de Duo-serie
van Giesser kun je met een gerust
hart in de vaatwasser stoppen. Ze
zijn namelijk uit n stuk
gesmeed. Het kunststof anti-slip
inzetje is naadloos in het staal
verankerd en gegarandeerd
waterdicht. Het onderste mes is is
een kaasmes. De prijzen lopen
van 49,95tot/119,50.
Meer informatie: Butler,
Zuidwolde, tel. 05287-3225.
Feestkoffertje
Speciaal voor de feestdagen
hebben de Italiaanse parfumeurs
van Dolce en Gabbana en Franco
Moschino feestkoffertjes
samengesteld. In het koffertje van
Dolce en Gabbana 59) zit 25
milliliter eau de toilette-spray met
een 125 gram zwaar bijbehorend
stuk zeep in feestverpakking
(foto). Moschino heeft een
mannen- en een vrouwendoosje a
49, waarin respectievelijk een
eau de toil let-spray, een balsem
en een gel zitten en een eau de
toilett-spray en een zakverstuiver.
Daarnaast is er nog een doosje a
69 met daarin een eau de
toilette-spray en een hartvormige
sleutelhanger.
Meer informatie: 020 -
6533596.
Niet te kijk
Niemand ziet je onder de douche staan, maar
zelf kun je de hele badkamer overzien. In
plaats van transparant zijn de deuren bijna
spiegels. Dit is een van de uitvoerigen van de
pirouette van Duscholux. Prijs rond de 3100
gulden.
Meer informatie: Duscholux, Vianen, tel.
03473 - 20833.
HOBBY/SPELLETJES
Het in de jaren '80 gelanceerde Trivial
Pursuit was beslist niet het eerste
vraag- en antwoordspel, al zo'n halve
eeuw geleden verscheen Pim Pam
Pet, dat nog steeds wordt verkocht.
Uit de verzameling van oud-geschie
denisleraar Hans van Marle blijkt dat
de vele varianten van Pim Pam Pet
een treffend tijdsbeeld geven.
In het Noordhollandse Schagen, niet
ver van het station, is de voordeur van
Hans van Marle makkelijk te herken
nen. Want deze is uitgevoerd als een
vitrine, gevuld met speelgoed, spellen
en puzzels.
Het verzamelen zit Van marle in het
bloed. Hij heeft diverse spellencollec-
ties en heel wat puzzels. Daarnaast
repareert hij oude houten puzzels,
door de ontbrekende stukjes zelf te
maken. En hij ontwerpt houten speel
goed.
Pim Pam Pet heeft hij als kind leren
kennen: „Mijn moeder speelde voort
durend spelletjes met ons". De nu 60-
jarige Van Marle begon zo'n 15 jaar
geleden Pim Pam Pet en daarop gelij
kende spellen te verzamelen, samen
met Bert Siezen. De collectie bestrijkt
50 tot 60 jaar en is behoorlijk com
pleet: ..Ik denk dat we het gewoon al
lemaal hebben".
Draaischijf
Maar de voldoening van compleet
heid wordt verstoord door het niet
weten van de oorsprong van Pim Pam
PeJ. De historie is in nevelen gehuld.
Pim Pam Pet werd voor het eerst uit
gebracht door Jumbo, vermoedelijk
op basis van een Engels spel, Tell Me.
Maar zelfs de familie Hotte, eigena
resse van Jumbo, weet niet precies
hoe Pim Pam Pet destijds is ontstaan,
en evenmin hoe de toch wat curieuze
naam tot stand kwam. Het is immers
een naam die de lading nauwelijks
dekt.
Pim Pam Pet bestaat al sinds het
prille begin uit een draaischijf waar
mee een willekeurige letter wordt
spelers zo snel mogelijk een antwoord
roepen dat met die letter begint. Het
antwoord heeft betrekking op een
vraag die van een kaartje gesteld werd
voordat de draaischijf in beweging
werd gebracht Een kledingstuk, Een
schrijver of dichter, Wat eet je het
liefst, enz.). Wie als eerste een goed
antwoord geeft, krijgt het vraagkaart-
je. Degene met na afloop de meeste
kaartjes, wint.
Familietaferelen
Net als van mens Erger Je Niet heb
ben vroeger ook andere fabrikanten
vergelijkbare spellen uitgebracht. In
Van Marie's verzameling zitten titels
als Antwoord Vlug, Denk Fiks, Weet Je
Weetje, Quiz en Wie Weet Wat.
De dozen geven vaak een aardige
afspiegeling van de tijd waarin de
de Tweede Wereldoorlog vertonen ze
'gezellige' familietaferelen, met soms
ook kreten als Herseng)>mnastiek ver
groot uw parate kennis! \n de jaren '60
en '70 beginnen eerst de ouders van
de verpakking te verdwijnen en daar
na ook de kinderen. Incidenteel komt
er één ouder terug, met kinderen.
Nog sterker dan de verpakkingen
blijken de vragen een tijdsbeeld te
vormen. In het begin houden ze op
bij de eigen buurt en het eigen land
en is kleinburgelijkheid troef: Op wel
ke diersoort lijkt je buurman, Wat
doet de huisvrouw, Wie zou je een pak
slaag willen geven, Wat doet een
dwaas' Met wie zou je graag willen
trouwen. Ook de oorlog heeft invloed.
Vóór 1945 komen er vragen als Een
slagveld, Noem een wapen uit de oor-
ELEKTRONICA
Pim Pam Pet schetst een tijdsbeeld
heel moeilijk te beantwoorden zijn,
door zowel kinderen als volwassenen:
Naam van een koopvaardijschip. Na
1945 vervagen ook bij Pim Pam Pet en
vergelijkbare spellen de grenzen. Dan
verschijnen vragen als Een tropisch
cultuurprodukt Weer later, vanaf de
jaren '70 doen het tv-programma, de
supermarkt, popgroepen en luxe arti
kelen hun intrede.
Niet alle letters
Van meet af aan is Pim Pam Pet voor
al gericht geweest op kinderen. Of,
zoals een vroege doos vermeldt: „Een
vroolijk vraag- en antwoordspel voor
jongens en meisjes van 8-15 jaar".
Maar, zoals Van Marle stelt, het is
geen dom spel. „Het is immers geba
seerd op kennis en taal, terwijl ook
een grote alertheid wordt vereist. Met
Pim Pam Pet kan een kind van 10 jaar
demonstreren wat-ie weet". Daar
naast kunnen ook volwassenen mee
doen.
Eigenlijk is Pim Pam Pet een heftig
sociaal gebeuren. Het is een enig spel,
ongelooflijk leuk, waarbij alle spelers
meteen betrokken raken. Je zou haast
willen dat het op televisie kwam.
Eigen versie
Inmiddels hebben I lans van Marle en
Bert Siezen een eigen versie van Pim
Pam Pet gemaakt, in reuzevorm. Deze
wordt af en toe verhuurd. De vraag
stelling is aangepast - verbeterd, vin
den de ontwerpers zelf. Hun vragen
dwingen de deelnemers om via ruim
telijk denken het antwoord te vinden.
Er wordt niet gevraagd Noem een vo
gel (met een R), maar Wat vliegt er
door de lucht. Deze vraagstelling
maakt ook creatievere antwoorden
mogelijk, bij voorbeeld regendruppel,
raket.
Speelt Hans van Marle ook andere
vraag- en antwoordspellen, met name
Trivial Pursuit? „Nee, voor mij is dat
de domste variant. Want het speelse
competitie-element dat Pim Pam Pet
Omgaan met
videocamera
Hoe vaak zie je ze niet lopen? Toeristen met
een indrukwekkende tas met daarin een vi
deocamera en het nodige toebehoren. Je
vraagt je af wat er van hun inspanningen te
rechtkomt. Wordt het allemaal net zo saai
als de eindeloze dia-vertoningen van oom
Piet? Gevreesd moet worden van wel. De
meeste camerabezitters komen niet verder
dan banden vol 'leuke' momenten van de
vakantie waar ook ter wereld.
Al eerder in deze rubriek hebben we gewe
zen op de bijna professionele montageap
paraten die van diverse merken te koop
zijn. Verreweg de meesten van de ongeveer
1 miljoen Nederlanders, die regelmatig een
camcorder ter hand nemen, komen daar
niet aan toe. Het blijft bij banden volschie
ten, die vervolgens de kast in gaan.
Maar het kan - nee: moet - natuurlijk an
ders. Alles moet je leren en dus ook goed
omgaan met een videocamera. I let Consu
menten Educatie Centrum van Van der
Meer Video biedt dé oplossing. Bij dit Zand-
voortse bedrijf worden cursussen georgani
seerd voor een ieder, die meer wil maken
van zijn vakantie- of andere persoonlijke
opnamen. Een uitstekende methode is ook
het aanschaffen van de speciale banden, die
boordevol staan met tips of technisch ge
bied en met beschou
wingen van acces
soires.
Van deze serie
banden zijn er in
middels zes ver
schenen. De prijs
bedraagt 54,50
per stuk. Dat
bedrag betaalt
zich dubbel en
dwars terug in
de meerwaar
de van de
(toekomsti
ge) vakan
tiefilm.
Meer in
formatie:
02507-
17701
Internet toegankelijker
Unisys en de Nederlandse stichting IAF (In
ternet Access Foundation) uit Groningen
zijn een samenwerkingsverband aangegaan
met als doel het wereldwijde computernet
werk Internet toegankelijker te maken. On
langs presenteerden zij een pakket hard- en
software dat het computernetwerk gemak
kelijk en betaalbaar in de Nederlandse huis-
en studeerkamers moet brengen, alsmede
in de directiekantoren van het midden- en
kleinbedrijf.
Er zijn twee mogelijkheden. Of men koopt
een PC van Unisys (2.995 gulden) waarin al
le benodigde software reeds is geïnstalleerd
en waarbij de koper een modem (voor de
telefoonaansluiting) en een jaarabonne
ment op Internet ontvangt, of men schaft
alleen een uitbreidingspakket aan als men
al een PC heeft. Dit pakket bestaat uit een
modem en een jaarabonnement op Inter
net (845 gulden).
In beide gevallen beschikt de potentiële 'In-
ternaut' dan naast de aansluiting op Inter
net, over een eigen E-mail-adres, waardoor
wereldwijd elektronisch post kan worden
verstuurd en ontvangen. Verder het gemak
van een zeven dagen per week bereikbare
helpdesk, een introductiemiddag of -och
tend en diverse handboeken. Het enige dat
de Internet-gebruiker nog aan kosten rest,
zijn die voor de telefoonverbinding.
Boekhouden
De boeken bij houden is voor de meeste
mensen met een eigen zaak of een klein be
drijf niet de grootste hobby. Voor een be
langrijk deel ontlenen boekhouders dan ook
daaraan hun bestaansrecht. De personal
computer heeft veel zaken dichtbij 'de ge
wone man' gebracht en professioneel boek
houden is er daar één van. Boekhoudpro-
gramma's waren echter altijd aan de dure
kant en bevondien niet echt gemakkelijk
om mee te werken. Davi-Account 5.0 maakt
aan beide bezwaren een einde. Allereerst de
prijs. Die bedraagt slechts 399,-. Ook het
bedieningsgemak is opvallend. Even voor
alle duidelijkheid: je moet natuurlijk wèl
iets van boekhouden afweten. Maar dat
geldt voor elk programma. Wie niet verder
komt dan het tekenen van een auto met
vierkante wielen, komt op de PC ook niet
veel verder.
Wie echter debiteuren nog altijd verwart
met crediteuren kan in dit programma zijn
toevlucht zoeken tot
de cursusdisk, die
wordt geleverd bij
het afsluiten van
een servicecon
tract. Het allerbe
langrijkste is dat
DavirAccount 5.0
eenvoudig is te
bedienen voor
iedereen.
Davilex Soft
ware 08819-
78244.
