Hervormde kerk op zoek
naar leefwereld jongeren
Kerk Samenleving
Pauselijke onderscheiding
Hervormden mogen homo naar andere gemeente sturen
MAANDAG 21 NOVEMBER 1994
kt
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071-356443
BUITENLAND KORT
Cuba
De Rooms-Katholieke Kerk
en de Verenigde Naties gaan
zich meer inzetten voor de
mensenrechten op Cuba.
Curiekardinaal Roger Etche-
garay kondigde zaterdag in
Havana de oprichting aan
van een nationale commissie
van 'Justitia et Pax' (Gerech
tigheid en Vrede). De VN-
commissaris voor de men
senrechten kreeg van de Cu
baanse regering de verzeke
ring dat een aantal gewetens-
gevangenen 'zeer binnen
kort' zal worden vrijgelaten.
Etchegaray, voorzitter van de
Pauselijke Raad Justitia et
Pax, en VN-commissaris Jose
Ayala Lasso hadden ieder af
zonderlijk een langdurige
ontmoeting met het Cu
baanse staatshoofd Fidel
Castro.
Zaligverklaring
Paus Johannes Paulus II
heeft gisteren vijf religieuzen
zalig verklaard. Eén van hen
is de Franse Hyacinthe-Ma-
rie Cormier (1832-1916). Zij
was vroeger overste van de
dominicanen. In 1908 richtte
zij de rooms-katholieke An-
gelicum-universiteit in Rome
op, waar de paus van 1946
tot 1948 heeft gestudeerd.
Tijdens een feestelijke kerk
dienst in de Sint-Pieterskerk
eerde de paus nog twee
Franse dominicanessen: Ma
rie Poussepin (1653 - 1744),
die een onderwijsafdeling
van de orde oprichtte die nu
3500 leden heeft over de hele
wereld, en de mystica Agnes
de Jesus Galand (1602 -
1634). De andere personen
die zalig werden verklaard,
waren Eugenie Joubert (1876
- 1904) en Claudio Granzotto
(1900 - 1947). Deze francis
caanse beeldhouwer ont
wierp onder meer een Maria-
grot in hel Italiaanse Chiam-
po, geïnspireerd op het be
devaartsoord Lourdes. Jou
bert, van de Congregatie van
de Zusters van de Heilige Fa
milie, wijdde zich op voor
beeldige wijze aan de gods
dienstige vorming van kinde
ren, tot zij op 28-jarige leef
tijd aan een longontsteking
stierf.
Jeruzalem
Paus Johannes Paulus II
heeft opnieuw de internatio
nale gemeenschap opgeroe
pen garanties te bieden om
de stad Jeruzalem te be
schermen als het gemeen
schappelijk erfgoed van de
belangrijkste wereldreligies.
Ter gelegenheid van het aan
treden van de eerste
Jordaanse ambassadeur in
het Vaticaan, Mutasim Ismail
Bilbeisi, benadrukte de paus
nog eens dat Jeruzalem be
hoefte heeft aan internatio
nale garanties om haar 'heili
ge plaatsen, het leven van
haar gemeenschappen, hun
respectievelijke wijken en ui
teraard vrije toegang voor al
le gelovigen' te beschermen.
Droogte
Christenen in Australië gaan
met ongewone methoden de
droogte te lijf. De oecumeni
sche raad van het bisdom
Melbourne heeft besloten
kaarten met daarop gebeden
voor regen te sturen naar alle
katholieke en protestantse
kerken in het dioscees. De
gelovigen krijgen het advies
de gebedskaarten op een
zichbare plek in huis op te
hangen. Dat moet ze eraan
herinneren, dat grote gebie
den in het oosten van
Australië onder ongekende
droogte lijden. Al vier jaar
hebben grote gebieden in het
binnenland van Queensland
en in Nieuw-Zuidwales geen
druppel regen gehad. Zo'n
vijftienduizend boeren zijn
hiervan het slachtoffer.
'Mooie woorden hoor, maar nu de praktijk nog
De Nederlandse Hervormde Kerk heeft onvoldoende grip
op de leefwereld van jongeren. Daardoor zijn geloof en
kerk voor de huidige generatie jongeren nagenoeg on
zichtbaar geworden. De generale synode in Doorn be
sloot daar verandering in te brengen.
slechts begripvolle woorden
voor de jongeren, die steeds
meer moeite hebben de weg
naar de kerk te vinden. Vooral
de kerk zelf zal moeten veran
deren, zo werd gezegd. De ou
dere generatie zal op een open,
eerlijke en verantwoordelijke
wijze met de jeugd moeten om-
Slechts een enkel synodelid had
daar problemen mee. Be jonge
ren serieus nemen, wilde ds. B.
van Vreeswijk nog wel. Maar
ook hun favoriete popmuziek
accepteren, zoals door velen
werd bepleit, dat ging de gere-
formeerde-bondspredikant uit
Veenendaal veel te ver. „Ik kan
dat niet."
Voor de rest klonken er
De jongeren moeten een vol
waardige plaats krijgen in de
gemeenten, aldus de synode.
Jongeren en ouderen moeten
'elkaar ontmoeten in een proces
van samen leren'. Ook is er
'zorgvuldige aandacht' nodig
voor de geloofsopvoeding in de
gezinnen.
„Mooie woorden hoor, maar
nu de praktijk nog", reageerde
desgevraagd Tineke Klei, jeugd
werkadviseur in Friesland. De
synodeleden waren er volgens
haar toch weer te veel op uit om
het instituut kerk in stand te
houden. Daarmee stoten ze de
jongeren juist af. De dominee
die opmerkte dat 'de jeugd weer
bij Christus moet worden ge
bracht' maakte zich volgens Wei
schuldig aan zieltjeswinnerij.
De kerk moet niet 'krampach
tig verontnist' reageren op de
tijdelijke afwezigheid van jonge
ren in haar midden, zei kerk
voogd K. Hoogendoorn uit
Heerlen. Ze haken wel weer aan
als ze 45 zijn, net zoals in Rus
land waar de kerk onder het
communistisch regime door
oude vrouwtjes in stand is ge
houden en inmiddels weer
springlevend is, zo betoogde hij.
Drs. T. Bouw, werkzaam bij
de Landelijke Hervormde
Jeugdraad, schrikt daarentegen
nog steeds van de berichten
over kerkverlating onder jonge
ren. „Het hele bestaansrecht
van de kerk staat op het spel.
Als de kerk niet oppast, mist zij
de aansluiting met de volgende
generatie. Dat is niet niks."
leiden Onder de goedkeurende blikken van
pastoor A.M.E.Th. Vreeburg speldde de moe
der van Th. van Niekerk haar zoon gistermor
gen in de Leidse Lodewijkskerk de pauselijke
onderscheiding 'Pro Ecclesia et Pontifici' op.
Van Niekerk was gisteren 40 jaar verbonden
aan het Sint Lodewijkskoor. Hij kreeg de on
derscheiding omdat hij zich van jongs af aan
heeft ingezet voor de Rooms-Katholieke
Kerk: eerst als misdienaar, daarna als acolyt,
koorlid, hulpdirigent en organist. Sinds 1 ja
nuari van dit jaar leidt hij als dirigent het Sint
Lodewijkskoor. Tegelijk met Van Niekerk
vierden gisteren de dames F.MJ. Dingjan,
M.MJ. van Leeuwen en P. Trel eveneens een
jubileum. Zij waren 12,5 jaar aan het koor
verbonden.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
Bonders
waarschuwen
voor breuk
doorn anp
Het hervormde synodebe-
stuur moet het Samen op
Weg-proces met gerefor
meerden en lutheranen tem
peren 'om dreigende breu
ken en scheuren in de kerk te
voorkomen'. Deze waarschu
wing klonk afgelopen vrijdag
uit de hoek van de Gerefor
meerde Bond, de rechter
flank van de Hervormde
Kerk.
„Het gist op het grond
vlak", zei ds. B. van Vreeswijk
uit Veenendaal. Hij greep de
ratificatie van de besluiten
van de triosynode van okto
ber aan om het synodebe-
stuur op te roepen tot 'grote
waakzaamheid en terughou
dendheid'. Als volgend jaar
de kerkorde voor de toekom
stige Samen-op-Wegkerk de
finitief moet worden goedge
keurd, ontstaan er vast en ze
ker nieuwe conflicten.
Tijdens de triosynode werd
een conflict over de fusie van
de landelijke en provinciale
apparaten op het laatste mo
ment voorkomen. De Bon
ders zijn hier nog lang niet
aan toe, zo werd toen ge
zegd. Om hen tegemoet te
komen, werd de 'finale' be
slissing over de kwestie tot
1996 uitgesteld. Tegelijk ech
ter kreeg het synodebestuur
als 'werkopdracht' mee om
de fusie al vast voor te berei
den.
Dit compromis werd in ok
tober met grote opluchting
door alle betrokken partijen
onthaald. Voor de één was
dit het werk van de Heilige
Geest, voor de ander het re
sultaat van slim onderhande
len en 'onzindelijke manipu
latie'. Met name de Bonders
begrepen enkele weken na
dato de strekking van het be
sluit nog niet. „Er heerst gro
te verwarring en onzeker
heid."
Kerkeveiling
Agatha succes
De kerkeveiling van de St. Agat-
haparochie in Lisse is afgelopen
vrijdag een groot succes gewor
den. Aan het einde van een
enerverende avond stopte de
teller op een bedrag van 93.600
gulden, een dikke driehonderd
gulden meer dan de veiling van
vorig jaar. Samen met de giften,
de verkoop van bollenpakket-
ten, de opbrengst van adverten
ties en de lotenverkop, kwam de
organisatie uiteindelijk op een
bedrag van ruim 125 duizend
gulden. De opbrengst wordt be
steed aan de restauratie van het
kerkgebouw, die in volle gang
'We sluiten elkaar uit en willen toch één zijn. Dat is de misère en grandeur van de Hervormde Kerk'
doorn anp
Hervormde gemeenten die gewetensbezwaren hebben
tegen homoseksualiteit, mogen homo's vragen het
avondmaal elders te vieren. Dit heeft de synode van de
Nederlandse Hervormde Kerk afgelopen zaterdag uit
gesproken.
Om 'onrust en verwarring' aan de avondmaalstafel te
voorkomen, kan ook aan kerkleden die 'om des gewe
tens wille' homoseksualiteit afwijzen, worden gevraagd
in de eigen gemeente tijdelijk af te zien van het avond
maal.
De maatregel, die door 27 van de 75 synodeleden
werd afgewezen, mag niet worden gezien als een vorm
van kerkelijke tucht. „Het is juist de bedoeling tucht te
voorkomen", zei synodebestuurder ds. Y. de Groot.
Met vele anderen gaf hij toe dat het een 'beschamen
de oplossing' is voor een probleem dat de Hervormde
Kerk al jaren scherp verdeeld houdt. De noodmaatregel
bewijst dat 'de eenheid van de kerk nog niet allerwege
gestalte kan krijgen in de gezamenlijke viering van het
heilig avondmaal'.
Het is van belang dat zowel de homo's als de gewe
tensbezwaarden zich veilig voelen in de kerk en daar
vrijelijk over hun opvattingen kunnen spreken, aldus de
synode. Zolang dit klimaat van veiligheid ontbreekt,
kunnen 'zonodig' beide partijen de vraag krijgen van
het avondmaal af te zien.
Dit is een grote stap terug, zeiden diverse synodele
den. Zij verwezen naar het synodebesluit van 1989 dat
elke vorm van tucht wegens homoseksualiteit van de
hand wijst. Na bezwaren vanuit de behoudende hoek
van de kerk werd dit besluit enkele maanden later uit
gelegd als een dringende oproep terughoudend met
tucht te zijn.
Ook het Landelijk Koördinatiepunt Groepen Kerk en
Homoseksualiteit (LKP) vindt het besluit van de her
vormde synode een verslechtering ten opzichte van
1989. „Het komt er op neer dat homo's zo stilletjes mo
gelijk moeten ophoepelen", zo reageerde zondag Gea
Zijlstra, vice-voorzitter van het LKP.
Zij vindt het geen verbetering als homo's in bijvoor
beeld de Gereformeerde Bond binnen de Nederlandse
Heivormde Kerk het avondmaal elders gaan vieren,
want deze mensen willen juist in hun eigen gemeente
ruimte krijgen voor hun seksuele geaardheid. Ze kan
zich niet voorstellen dat mensen met gewetensbezwa
ren voortaan zullen afzien van het avondmaal. „Dat
zóu betekenen dat in een Gereformeerde-Bondskerk
niemand meer naar het avondmaal gaat. Dat kan niet
de bedoeling zijn."
De weerstand tegen homoseksualiteit leeft niet alleen
in de behoudende hoek, maar in heel de kerk, onder
streept ds. B. Weegink van de hervormde gemeente van
Katwijk aan Zee afgelopen zaterdag. Bovendien gaan
bonders en confessionelen niet 'hard en onpastoraal'
om met homo's, vulde zijn collega H. Klink aan. Ho
mo's zoeken uit zichzelf al vaak hun heil in een andere
gemeente.
Adviseur L. Korevaar bevestigde dat er de afgelopen
vijf jaar slechts een enkel geval van tucht wegens ho
moseksualiteit heeft plaats gehad. Hij geneerde zich
voor de noodmaatregel van de synode. „We komen er
niet uit. We sluiten elkaar uit en willen toch één zijn.
Dat is de misère en grandeur van de Hervormde Kerk."
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
EEN ARABISCH SPREEK-
VUOORD 2EG»T
DUiZEWD
RU'ITERS
KUNNBfJ EéM
NAAKTE MAN
NiET UIT
SCHUDDEN
EEN) NEDERLANDS
sPReeKWooRj?
ZE&T r
KRLJ6 DE KOEREN
lf.idsch dagblad
Uitgave van Dagbladuitgever Damiate bv
DIRECTIE B.M Essenberg, G.P Arnold (adj), J.
Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (ad|).
OMBUDSMAN R D Paauw, tel dag. 9.30-
11 30 uur 071 -356215. of per post
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
POSTADRES:
Postbus 54.2300 AB Leiden
TELEFAX:
Advertenties071-323508
Fam. berichten 071-323508
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma -vrij. van 08.30-17.00 uur
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vrij van 8 30-17 00 uur
Telefoon071 -143545
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bij vooruitbet (ind. BTW)
peracc.giro autom bet
per maand 29,30
per kwartaal 85.55 84,55
pcriaar 329.30 328,30
VERZENDING PER POST
Nederland, per kwartaal 125.50
overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvnj. 18.00-19.30 uur,
zat 10.00-12 00 uur. Tel. 071 -143241
HET WEER
Warmterecord
rond 10 gra-
De tweede helft van 1994 zal on
getwijfeld de geschiedenis ingaan
als een periode van uitersten.
Sinds eind juni van dit jaar valt er
voor de liefhebber van extreem
weer van alles te beleven. Na een
betrekkelijk kalme periode van zes
maanden begon eind juni een zo
mer met uitgesproken mediterrane
trekjes en vanaf dat moment moes
ten de record lijsten voortdurend
worden bijgewerkt. Na de warmste
zes weken in meer dan 300 jaar
volgde de 'zondvloed'; een direct
gevolg van de hoge zomertempera-
tuur. In het tijdvak van half augus
tus tot eind oktober viel er onge
woon veel neerslag. Het duo sep-
tember-oktober was vooral in het
noordwesten van het land record-
nat. In november droogde het op,
maar tegelijkertijd keerde het sub
tropische temperatuurniveau te
rug. Na drie weken ongehoorde no-
vemberwarmte leven we 4 tot 5
graden 'boven onze stand' - een
vergelijkbare positieve afwijking als
in de afgelopen julimaand. De na
tuur raakt er van in de war; op ver
schillende plaatsen in het land ste
ken voorjaarsgewassen zoals
sneeuwklokjes de kopjes uit de
warme aarde.
Afgelopen zaterdag spoelde een
nieuwe partij zeer milde en vochti-
HETWEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Zweden:
Tamelijk bewolkt maar in
het midden en zuiden ook
enkele opklaringen. Op de
meeste plaatsen droog.
Maxima van rond het
vriespunt in het noorden
tot 8 graden in het zuiden.
Denemarken:
Half tot zwaar bewolkt en
in het noorden en westen
kans op een bui, vooral
vandaag. Middagtempera-
tuur ongeveer 9 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Nu en dan zon. In Schot
land. en morgen ook in het
zuidwesten, meer bewol
king en af en toe regen.
Middagtemperatuur onge
veer 10 graden.
België ën Luxemburg:
Wolkenvelden en vooral
morgen kans op wat regen.
Minder zacht met maxima
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden en in het noorden en wes
ten kans op wat regen. In het midden
ook nu en dan zon. Middagtemperatuur
omstreeks 12 graden.
Portugal:
Vrij zonnig en droog. In de nacht en och
tend plaatselijk mist. Middagtempera
tuur rond 20 graden.
Madeira:
Geleidelijk meer bewolking en morgen
een kleine kans op regen. Middagtem
peratuur ongeveer 22 graden.
Spanje:
Droog en overwegend zonnig, in de
nacht en ochtend plaatselijk mist. Maxi
mumtemperatuur van ongeveer 18 gra
den in het noorden tot 24 in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Vandaag nog perioden met zon maar
morgen meer bewolking en mogelijk een
bui. Middagtemperatuur op de zuids-
tranden ongeveer 24 graden.
Marokko:
Westkust: flinke zonnige perioden en
droog. Maximumtemperatuur vlak aan
zee rond 21 graden.
Tunesië:
Flinke zonnige perioden en droog. Maxi
ma aan zee omstreeks 22 graden.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon en droog. Plaatselijk
kans op mist. Middagtemperatuur uit
eenlopend van 13 graden bij Bordeaux
tot 20 graden bij Perpignan.
Mallorca en Ibiza:
Vrij zonnig en droog. Middagtempera
tuur circa 23 graden.
Italië:
Flinke zonnige perioden en droog. In het
noorden kans op mist. Middagtempera
tuur uiteenlopend van ongeveer 13 gra
den in het noorden tot 20 graden in het
midden en zuiden.
Corsica en Sardinië:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 20 graden.
Griekenland en Kreta:
Op Kreta, Rhodos en de Cycladen en
Sporaden nog flinke regen- en onweers
buien maar van het westen uit steeds
meer zon en droog. Vandaag nog storm
boven de Egeïsche Zee; daarna minder
wind. Geleidelijk iets oplopende tempe
raturen tot tussen 15 en 20 graden mor
gen
Turkije en Cyprus:
Vooral in het zuiden en op Cyprus be
wolkt en flinke buien; soms met onweer
en plaatselijk erg veel neerslag. Aan de
westkust meer zon en bijna overal droog.
Maxima van 10 graden bij de Dardanel-
len tot 23 op Cyprus.
Duitsland:
Perioden met zon en droog maar van
daag in het noorden en noordoosten
eerst nog bewolkt en wat regen of motre
gen. Geleidelijk iets minder zacht met
morgen maxima rond 9 graden.
Zwitserland:
Perioden met zon en droog, maar aan de
noordkant van de Alpen ook wolkenvel
den. Middagtemperatuur rond 13 gra
den; morgen iets lager.
Oostenrijk:
Zonnige perioden en droog. In het noor
den ook wolkenvelden. Middagtempera
tuur ongeveer 11 graden, morgen iets
lager.
Polen:
Vandaag naar het zuidoosten wegtrek
kende bewolking en regen; morgen over
wegend droog en af en toe zon. Middag
temperatuur tussen 5 graden in het
noordoosten en 10 in het zuidwesten.
geoceaanlucht u
breedten over ons l<
het warmtefront u
NO-Groningen n
tend nog even af t
de eerste vorst van deze maand.i
de loop van het weekeinde schoft
melde het kwik voortdurend tusfW
13 en 15 graden. In De Bilt snef 1
velde het zoveelste warmterecorl i
Zondagochtend werd een mini
mum genoteerd van 13.8 gradej
Dat betekende de warmste nacT
in de tweede novemberhelft in 4
ze eeuw. Vorig record: 22 novei
ber 1947 met 13.1 graden.
De zeer vochtige oceaanlucht wi-
in de afgelopen nacht vervangen
door wat drogere en minder zacjL
lucht. De sterke stijging van de ipé
rometer wijst op de vorming van™}
een hogedrukcentrum in onze n
bije omgeving. Dat zorgt de kom
de 48 uur voor tamelijk rustig eipia
droog weer. Het is een paar gra<^Ql
afgekoeld, maar met een maxim t
van 11 a 12 graden blijft het aa R1
de zachte kant. Vanaf woensdag oe
avond nemen de regenkansen w fp
toe. De wind, die zich tijdelijk w
heeft ingehouden, begint dan wfiOi
aan te zwellen uit west tot noorc
west. Op de lange duur koelt he
nog iets verder af zonder dat er r~~
zicht is op winterse verschijnsel
DINSDAG 22 NOVEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.11 Zon onder 16
Maanop 20.19 Maanonderll
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05.18 17.31
Laag water 00.55 13.37
Weerrapporten 20 november 19
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Vlissmgen
Maastricht
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
zw8 15 13
half bew windst 22 10
Mallorca onbew
Spht
Stockholm z
Warschau r
Wenen z
Bangkok c
Buenos Aires c
Casablanca r
Johannesburg c
Los Angeles c
New Orleans z
New York z
Tel Aviv c
BOES
JA. NAAE NAAE- OM
W/A JE DAW N/ET M '/J
VE!ENDJE WOEDEN O
