-a.' Fraude in EU is
onaanvaardbaar
jpll;
Buitenland
Berlusconi stapt op als
jensioenplan niet doorgaat
Tropische storm eist zeker
vierhonderd levens in Haïti
Mindoro rampgebied
W7-
'P'MW'U'iU
V.
Vredesakkoord Angola: eerst zien dan geloven
Val van Ierse regering
lijkt onafwendbaar
President Mozambique
stevent af op overwinning
Langslaper bijna funest voor herverkiezing Kohl
'OENSDAG 16 NOVEMBER 1994
Dertig doden bij opstand in gevangenis
pciers» Algerijnse ordetroepen hebben een massale uitbraakpo-
ring uit een gevangenis ten zuiden van de hoofdstad Algiers
ring uit een gevangenis IU5.c.o
ïard onderdrukt. Bij de actie kwamen zeker dertig gedetineer-
len om het leven. De opstand in de gevangenis van Berrou-
tghia. waar drieduizend gedetineerden zitten, brak zondag uit
oen zo'n twintig gevangenen met messen, vorken en andere
|cherpe voorwerpen bewakers aanvielen.
'Zjirinovski geen fascist'
ftOSKOuDe voormalige Russische premier Gaidar moet aan de
«xtreem-rechtse politicus Zjirinovski een miljoen roebel (ruim
500 gulden) betalen. Het gerechtshof in Moskou oordeelde giste
ren dat Gaidar Zjirinovski geen fascist had mogen noemen. Gai-
jar had Zjirinovski in een artikel in Izvestia 'de populairste fas
cist van Rusland' genoemd. Het hof achtte dat een belediging.
Een dode bij verkiezingen Nepal
(athmandu Bij de gisteren gehouden verkiezingen zijn in het
tuiden van Nepal schermutselingen uitgebroken tussen aanhan
gers van diverse partijen. Daarbij viel zeker een dode. Ongeveer
100.000 man ordetroepen en politie waren op de been om de
jtembureaus te bewaken en kiezers te beschermen. De verkie-
tingsstrijd ging tussen de regerende Congrespartij en een coali
tie van linkse partijen. Geen van beide blokken zal een meerder
heid behalen.
Arme Cubanen zetten kat op menu
>once» De economische crisis in Cuba is zo ernstig dat velen
hun dieet aanvullen met kattevlees. Dat heeft het hoofd van de
Cubaanse Dierenbescherming, Nora Garcia, gisteren gezegd. ,,Je
zult in de straten bijna geen enkele kat meer zien, omdat ze wor
den gejaagd voor menselijke consumptie", aldus Garcia. De
jacht op katten heeft in de hoofdstad Havana geleid tot een rat
ten plaag.
Ex-Vietnamactivist Rubin zwaar gewond
;os angeles De voormalige Vietnamactivist Jerry Rubin is
maandagavond zwaar gewond geraakt toen hij bij het overste
ken door een auto werd geschept. De 56-jarige Rubin verkeert in
(evensgevaar. De voormalige activist was een van de Chicago Se
ven, die werden berecht omdat zij de Democratische Nationale
Conventie van 1968 wilden verstoren. De bijeenkomst draaide
uit op een bloedige botsing tussen anti-Vietnambetogers en de
politie.
)me eelco van der linden
drrespondent
e politieke spanning is in Italië
ïer hoog opgelopen na het be-
uit van premier Berlusconi om
i het parlement de vertrou-
jenskwestie te stellen voor de
[rvorming van het stelsel van
gatspensioenen. Terwijl de
ppositie heeft aangekondigd
stemming vanmiddag te sa-
bteren, maken de bonden zich
D voor een nieuwe algemene
aking.
,De hervorming van de pen-
oenen maakt deel uit van een
akket van bezuinigingsmaatre-
plen ter waarde van 55 miljard
[tlden, die het parlement sa-
len met de begroting voor
995 voor het einde van het jaar
joet aannemen. Tegen de be-
iiinigingen protesteerden afge-
jpen zaterdag in Rome ander
half miljoen Italianen, terwijl
een maand eerder een algeme
ne staking plaatsvond.
Berlusconi heeft gekozen voor
de harde lijn. Gisteren zei hij
dat zijn dreigement om op te
stappen een door de omstan
digheden opgelegde keus is.
Volgens hem kunnen de hervor
ming van het pensioenstelsel en
de bezuinigingen niet langer
wachten. ,,1-Iet niet doorgaan
daarvan zou bovendien ramp
zalige gevolgen hebben voor de
lire op de internationale geld
markten", aldus Berlusconi. Hij
zei te hopen dat met de opposi
tie snel weer een relatie kan
worden aangegaan 'waarbinnen
sprake is van een gezonde par
lementaire dialectiek'. Ook no
digde hij de vakbonden uit te
rug te keren naar de onderhan
delingstafel.
iexico-stad-port-au-prince» dpa
Ie tropische stprm Gordon
Eeft in Haïti aan zeker 400
pensen het leven gekost. Was
r maandag nog sprake van
Dinder dan 100 doden, in de
)op van gisteren liep het do-
ental fors op. Terwijl de storm
isteren de Verenigde Staten
jereikte, werd op Cuba het tor-
ado-alarm opgeheven.
Naar de Haïtiaanse zender
\adio Metropole gisteren meld-
!e, werden alleen al in de ha-
pnstad Jacmel aan de zuidkust
pn Haïti 250 lijken geborgen.
D Port-au-Prince en omgeving
[aren het er ongeveer 120, en
log eens 30 in Ganthier, een
lorp ten oosten van de hoofd-
tad langs de autoweg naar het
juutland de Dominicaanse Re
publiek. Duizenden Haïtianen
zijn dakloos geworden. De rege
ring maakte noodhulp vrij tot
een bedrag van ruim twee mil
joen gulden, de Amerikaanse fe
derale ontwikkelingshulporga
nisatie Usaid schonk 45.000 gul
den.
In het oosten van Cuba kwa
men bij het noodweer van zon
dag twee mensen om bij onge
lukken, terwijl het eiland Jamai
ca vier doden meldde. De Cu
baanse BB hief gisteren het tor
nado-alarm op, nadat de tropi
sche storm was verdergeraasd
richting de Amerikaanse staat
Florida. Daar kwam ei
bij een auto-ongeluk om het le
ven, nadat de met zware regen
buien gepaard gaande storm
een verkeerslicht buiten wer
king had gesteld.
Longkanker door
roken komt vaker
voor bij vrouwen
Rokende vrouwen hebben meer
kans op longkanker dan man
nen die roken. Dat bewijst een
studie van Noorse en Britse on
derzoekers die gisteren is gepu
bliceerd. De onderzoekers we
ten nog niet wat er de oorzaak
van is dat vrouwen vatbaarder
zijn voor longkanker. Zij ver
wachten dat in de toekomst
meer vrouwen deze vaak do
delijke vorm van kanker heb
ben dan mannen.
De onderzoekers namen erfe
lijk materiaal uit de longen van
63 kankerpatiënten. Zij ontdek
ten dat het DNA van vrouwen
meer was aangetast dan dat van
mannen. Het is bekend dat ta
baksrook, die zeker veertig kan
kerverwekkende stoffen bevat,
DNA in de longcellen bescha
digt. Dat gebeurt blijkbaar bij
vrouwen meer dan bij mannen.
Was tot voor kort borstkanker
bij Nederlandse vrouwen de be
langrijkste vorm van kanker, te
genwoordig sterven er meer
vrouwen aan longkanker. Bij
mannen komt van alle kanker
soorten longkanker al jaren het
Het scheelde niet veel of Hel
mut Kohl was gisteren door al
ledaagse probleempjes niet her
kozen als bondskanselier. Twee
parlementariërs konden de ver
gaderzaal van de Bondsdag
maar met grote moeite berei
ken. Zonder hen was Kohl net
één stem tekortgekomen om de
vereiste meerderheid te beha
len.
Ondanks alle waarschuwin
gen van zijn fractieleiding ver
sliep de CDU-parlementariër
Roland Richter zich. Fractiege
noten haalden hem uit zijn ho
telbed. Een handige taxichaffeur
loodste hem vervolgens door al
le files op tijd naar het Bundes-
haus. Richter liet het wisselgeld
voor wat het was en stormde
drie minuten voor het eind van
de stemming de vergaderzaal
binnen. Na het uitbrengen van
zijn stem kreeg de nieuweling
alsnog een donderpreek te ho
ren van fractievoorzitter
Wolfgang Schauble.
Ook de prominente FDP-par-
lementariër Jürgen Möllemann
moest hollen. De trein waarmee
hij naar Bonn reisde, werd drie
kwartier opgehouden toen de
machinist in Düsseldorf eerste
hulp verleende aan een zwaar
gewonde man op de rails. Möl
lemann was maar net op tijd
zijn stem voor Kohl uit te bren-
Steun Oekraïne
vuur vernietiging
nucleaire raketten
I let Westen heeft Oekraïne
meer dan 400 miljoen gulden
toegezegd om het kernwa
penarsenaal in het land te ont
mantelen. De regering in Kiev
staat voor hoge kosten om de
van de toenmalige Sovjetunie
geërfde nucleaire raketten te
vernietigen. Het Westen had
Kiev eerder 300 miljard gulden
beloofd.
Oekraïne tekende begin van
dit jaar het internationale Start-
verdrag over nucleaire ontwa-
pening, maar het parlement
heeft tot nu toe geweigerd in te
stemmen met de vernietiging.
Daardoor zijn niet alleen de re
laties met het Westen onder
druk komen te staan, maar ook
die met Rusland. Om de ont
manteling af te dwingen slaakte
Moskou gisteren de levering
van kernbrandstof aan Kiev.
De Oekraïnse president
Koetsjma hoopt nog deze week
het parlement zover te krijgen
de status van kernmacht voor
goed op te geven en toe te tri-
den tot het non-proliferatiever
drag. Hij verlangt dan wel dat
hei Westen de veiligheid van
zijn land garandeert.
Rekenkamer bepleit strafkortingen voor lidstaten
yv A1
j
A
Sjft 'A -
Zi'
Fraude komt in de hele Kuropese Unie voor en is onaan
vaardbaar groot. De voorzitter van de Europese Rekenka
mer, de Nederlander André Middelhoek, verwijt de lid
staten laksheid bij het controleren van de uitgaven uit de
gemeenschapskas. Hij vindt dat het Europees Parlement
desnoods straffen moet afdwingen voor landen die be
stedingen onvoldoende kunnen verantwoorden.
vaardbaar groot is."
Als belangrijkste oorzaak
noemde hij de gebrekkige con
trole door de lidstaten. 1 let pro
bleem is dat ze niet erg bereid
willig zijn aan de Europese
Commissie rekenschap af te
leggen over de besteding van
Europese gelden, zo constateert
hij. In het jaarverslag krijgt de
Europese Commissie, die de
eindverantwoordelijkheid
draagt voor het budget, overi
gens ook de wind van voren. Ze
heeft veel te weinig greep op de
uitgaven, aldus de Rekenkamer.
Op hulpprogramma's voor
Midden- en Oost-Europa en de
voormalige Sovjetunie, die vaak
zijn toevertrouwd aan advies-
De Rekenkamer, die gisteren in
Straatsburg haar jaarverslag
over 1993 presenteerde, is be
zorgd over het slechte beheer
van de gelden in de Europese
Unie. Daardoor gaan miljoenen
guldens verloren. Er is overigens
niet alleen sprake van fraude
maar ook van pure verspilling.
Noemde de Europese Com
missie eind vorige week nog een
fraudebedrag van bijna 1,5 mil
jard gulden per jaar, Middel-
hoek durfde zich gisteren niet te
wagen aan een schatting. ..Ik
weet alleen dat fraude in alle
sectoren en in alle lidstaten
voorkomt en dat die onaaii-
calapan Bijna zeventig mensen zijn gisteren omgekomen toen een zware aardbeving en vloedgolven het Fi-
lipijnse eiland Mindoro troffen. President Ramos, die in Indonesië de economische APEC-top bijwoonde,
heeft Mindoro tot rampgebied verklaard. De regering wordt hierdoor in staat gesteld een beroep te doen op
noodfondsen. Op de foto een volledig vernielde snelweg. foto rEUTER micuel sandino
jorrespondent
[ijna twee decennia burgeroorlog heb-
jen de Angelozen wantrouwend ge
naakt ten opzichte van vredesovereen-
iomsten. Toen eind vorige maand werd
jangekondigd dat de regeringspartij
HPIA en de rebellenbeweging Unita
lalf november een akkoord zouden af
fluiten, reageerden de meeste mensen
[ooral afwachtend. En terecht. Gister-
lvond werd weliswaar een bestand on-
jertekend; de eveneens voor gisteren
{eplande ondertekening van het vredes-
[kkoord werd tot zondag opgeschoven,
[n niemand durft met zekerheid te zeg-
|en of het er dan wel van komt.
ten officiële verklaring voor het uitstel
[erd niet gegeven, maar de reden was
pdereen duidelijk. Unita weigerde zijn
landtekening te zetten uit protest tegen
let feit dat de MPLA enkele dagen nadat
Ie afspraken over het vredesakkoord
[aren gemaakt, een grootscheeps offen-
iief inzette tegen het Unita-hoofdkwar-
lerin Huambo.
Pe MPLA op haar beurt verklaarde dat
Ie oorlog nog niet over was en kondigde
jan dat het offensief niet zou worden
itopgezet tot het moment waarop het
[redesakkoord in een staakt-het-vuren
[oorzag. Vorige week werden de voorbe
reidingen getroffen voor een aanval op
Jamba, het Unita-bastion in het zuid
oosten van Angola waar Unita-leider Jo
nas Savimbi zijn basis heeft.
De Verenigde Naties, die elf maanden
lang aan het vredesakkoord hebben ge
werkt, blijven echter optimistisch. Lei
ders uit Zuidelijk Afrika, die gisteren bij
de plechtige ondertekening aanwezig
zouden zijn, gebruikten hun verblijf in
de Zambiaanse hoofdstad Lusaka om
met Unita en MPLA te praten. Na afloop
toonde de Zuidafrikaanse president
Mandela zich zeer optimistisch.
De MPIA had zich bereid verklaard tot
een staakt-het-vuren voorafgaande aan
de ondertekening van het akkoord. Gis
teravond laat werd een bestand gesloten
dat voorziet in stopzetting van de vijan
delijkheden vanavond om 20.00 uur
plaatselijke tijd. Het geldt tot een'for-
meel bestand van kracht wordt in het
kader van het vredesverdrag van zondag.
Het bestand is in wezen een concessie
van de regering aan de rebellen om er
voor te zorgen dat Unita het vredesver
drag zal ondertekenen.
Mandela kaartte de belangrijke vraag
aan wat dit akkoord precies gaat inhou
den. Er was tijdens de langdurige burge
roorlog al eerder een vredesovereen-
komst. Op 31 mei 1991 zetten Savimbi
en de Angolese president en MPLA-lei-
der Eduardo do Santos hun handteke
ning onder een akkoord dat voorzag in
verkiezingen ruim een jaar later. Die ver
kiezingen werden ook gehouden. Maar
Unita beschuldigde de MPIA van fraude
en een week na het sluiten van de stem
bussen begonnen de gevechten op-
De afgelopen twee jaren zijn volgens
hulpverleners bloediger geweest dan de
jaren voor het vredesakkoord. Volgens
een deze week verschenen rapport van
de Amerikaanse mensenrechtenorgani
satie Human Rights Watch zijn er sinds
het oplaaien van de burgeroorlog zo'n
100.000 mensen omgekomen. De orga
nisatie beschuldigt beide partijen van
martelingen, willekeurige executies en
het ronselen van kinderen die vaak al op
acht- of negenjarige leeftijd als soldaat
naar het front worden gestuurd.
Volgens Human Rights Watch moeten
de Verenigde Naties een wapenembargo
tegen zowel Unita als MPIA afkondigen.
De Angolese regering is volgens het rap
port de grootste wapenimporteur in zui
delijk Afrika. De MPIA heeft de afgelo
pen jaren voor ruim 6,3 miljard gulden
aan wapens geïmporteerd. De belang
rijkste leveranciers waren Rusland, Bra
zilië, Noord-Korea, Spanje, Portugal,
Bulgarije en Oezbekistan. De aankopen
zijn betaald met een voorschot op de
Angolese olie-inkomsten van de komen
de z
i jaa
Met al die wapens is de MPIA er deson
danks niet in geslaagd Unita echt te ver
slaan. De regering heeft de kuststrook en
de meeste grotere steden in handen,
maar de rebellenorganisatie beheerst
grote delen van het platteland. Unita is
weliswaar niet in staat de MPIA te ver
slaan, maar de organisatie heeft de
macht om de hele infrastructuur te ver
lammen.
Als belangrijke voorwaarde voor een
succesvol vredesakkoord wordt de on
middellijke stationering van een VN-
macht gezien. Er is sprake van 6.000 tot
7.000 blauwhelmen, die zich vooral
moeten toeleggen op de demobilisatie
van de beide legers. De les die de Vere
nigde Naties van 1992 hebben geleerd, is
dat verkiezingen zinloos zijn als beide
partijen hun militaire macht behouden.
In de tussentijd moet het vredesakkoord
leiden tot een overgangsregering. En uit
eindelijk moeten er nieuwe verkiezingen
komen of moet Savimbi zich alsnog be
reid verklaren de uitslag van de verkie
zingen in 1992 te erkennen. Maar voor
lopig is de VN al blij als zondag echt de
handtekeningen onder het vredesak
koord komen te staan.
Reynolds struikelt over pedofiele priester
londen cees van zwEEDEN Wat de excuses voor Labour
onvoldoende lijkt te maken, is
het feit dat Reynolds weigerde
een promotie van de gewraakte
(ex-)officier van justitie onge
daan te maken. De man werd
vorige week door Reynolds be
noemd tot president van het
Hooggerechtshof.
In zijn lange rede tot het par
lement zei Reynolds de late uit
wijzing van de priester te be
treuren. Reynolds slak vervol
gens de loftrompet over La-
bour-leider Spring, wiens rol in
het totstandbrengen van vrede
in Noord-lerland 'onmisbaar en
heel belangrijk' was geweest.
Als de Ierse regering vandaag
ten val komt, heeft president
Robinson twee opties. Waar
schijnlijk zal ze verkiezingen
uitschrijven, die dan zouden
plaatsvinden in de tweede week
van december. Maar ze kan ook
een poging doen de breuk te lij-
correspondent
In een wanhoopspoging zijn
politieke leven te redden, heeft
de Ierse premier Reynolds giste
ren zijn excuses aangeboden
voor een blunder van zijn offi
cier van justitie. Het is echter
zeer de vraag of die excuses vol
doende zijn voor coalitiegenoot
I.abour. Aangenomen wordt dat
vandaag, als het parlement over
stemt, het doek voor Reynolds
valt.
De excuses van Reynolds be
troffen het falen van de officier
van justitie om een katholieke
priester naar Noord-lerland uit
te wijzen. De man werd daar
gezocht wegens seksuele han
delingen met minderjarigen. In
middels is de priester door een
rechtbank in Belfast veroor
deeld, maar de Ierse officier van
justitie vertraagde vorig jaar de
uitwijzing met zeven maanden.
maputo dpa-afp-r
Meer dan twee weken na de
presidents- en parlements
verkiezingen in Mozambique
zijn nog steeds niet alle stem
men geteld. Maar op basis
van het tellen van 95 procent
van de stemmen, lijkt de zit
tende president Chissano ze
ker van de overwinning. Hij
leidt met 54 procent van de
stemmen, zijn belangrijkste
rivaal Dhlakama kreeg 34 pro
cent van de kiezers achter
zich.
Ook Chissano's partij, het
Bevrijdingsfront van Mozam
bique (Frelimo), stevent af op
een overwinning. Zij heeft tot
nu toe 45 procent van de
stemmen. Dhlakamas Rena-
mo mag rekenen op 34 pro
cent en verwerft een meer
derheid in vijf van de elf pro
vincies. De voormalige rebel
lenleider heeft al laten weten
de uitslag ondanks 'onregel
matigheden' te respecteren.
Dhlakama wil samen met
de nieuwe regering aan de
nationale verzoening werken.
Dat schrijft hij in een brief
aan VN-secretaris-generaal
Boutros Ghali. De VN hielden
krachtens het vredesakkoord
van 1992 toezicht op de ver
kiezingen.
bureaus, houdt Brussel ook 'on
voldoende greep'. Daardoor
ontstaan doublures en gaan
sommige projecten voorbij aan
de economische omstandighe
den en de prioriteiten in betrok
ken landen. Aan Albanië en Bal
tische staten is overbodige
voedselhulp 'verstrekt. Tonnen
graan lagen weg ie rollen in de
pakhuizen.
Middelhoek wil dat het Euro
pees Parlement effectiever ge
bruik maakt van zijn bevoegd
heden. Bovendien wil Middel
hoek landen die bepaalde uitga
ven niet voldoende kunnen vet
antwoorden, korten op de gel
den die zij, in de vorm van bij
voorbeeld landbouwsubsidies,
uit ile Europese kas krijgen.
Rapporteur Piet Dankert
denkt dat de Commissie zo'n
stap niet zal aandurven. De Eu
rosocialist hoopt vooral op nau
were samenwerking met natio
nale parlementen om verbete
ring in de situatie te brengen.
Israël en OESO
praten over
lidmaatschap
De Organisatie voor Economi
sche Samenwerking en Ontwik
keling (OESO) heeft toegegeven
'zeer voorlopige contacten' te
hebben gehad met Israël. De or
ganisatie ontkent dat Israël het
lidmaatschap heeft aangc-
vraagd.
Volgens de Franse krant l/i
Tribune studeert de OESO op
«■n toecredlngnanvraag vin b
raöl, dat in het verleden bij de
OESO zijn neus stootte wegens
de Palestijnse kwestie.
Clinton maant
Suharto wegens
mensenrechten
Als Indonesië het niet zo nauw
neemt met het naleven van de
mensenrechten, kan dat de be
trekkingen met de Verenigde
Staten belasten. Dat heeft presi
dent Clinton vandaag gezegd
tegen zijn Indonesische ambt
genoot Suharto.
Tijdens bilaterale gesprekken
met het Indonesische staats
hoofd heeft Clinton 'in stellige
en krachtige bewoordingen' de
kwestie van de mensenrechten
ter sprake gebracht. Na het hij-
top van landen in Azië en het
gebied rond de Stille Oceaan
(APEC) bracht Clinton een een
daags staatsbezoek aan Indone
De mensenrechten in Indo
nesië kwamen tijdens de APEC-
top in de schijnwerpers als ge
volg van protesten door Oostti-
morezen. Zij uitten hun protes
ten zowel op hun eiland als in
Jakarta. Sinds zaterdag houden
29 activisten de Amerikaanse
ambassade in de Indonesische
hoofdstad bezet. Clinton heeft
er bij Indonesië ook op aangc
drongen de greep op Oost-Ti-
r te verlichten.
BONN Rtr
