Nagels om een puntje aan te zuigen Europa verenigd in mimte Hoe hoort het nu eigenlijk? 'Ik vergat het laatste treetje' 'Het leed' van de familie Van Dijk Het Gesprek van de Dag Of andere mensen dat nou ook hebben. Daarom zoeken ze de pers. En ook om eens druk achter de zaak de zet ten. De in de I.eidse wijk de Stevenshof woonachtige fa milie Van Dijk is het meer dan zat. Zo zat dat ze nu maar eens met alles voor de draad komen. Niet alleen hebben ze vijfjaar lang pro blemen gehad met hun bank over de hypotheek, ook ver liep een autoreparatie niet naai wensen hangt er op nieuw een moeizame opera tie rondom hun auto boven hun hoofd. De problemen mogen grotendeels zijn op gelost, maar met de bank hebben ze nog een appeltje te schillen. „Er zijn teveel be drijven en instellingen die maar doen wat zij willen. Je moet sterk in je schoenen staan, om je recht te kunnen halen." Jarenlang heeft de fa milie met de hypotheek in de problemen gezeten. Verkeer de rentepercentages, conflic ten over rentebedragen die later plotseling werden afge schreven, een te hoog afge trokkenaflossingsbedrag. Het leidde allemaal tot een langdurige briefwisseling met de bank. ,,lk ben toen dit najaar eindelijk maar eens op hoge poten naar de bank gestapt. Ik heb gezegd, ik kom om half vijf en ga niet eerder weg dat dat ik iemand gesproken heb. De man in kwestie zei: ,,Ik schaam me dat ik tegenover jullie zit", zegt llené van Dijk. Toen werden de meeste proble men ook opgelost. Maar toch stapt Van Dijk nu naar de krant. Volgens de fa milie heeft de hypotheek van het begin af problemen gege ven. „Zo kregen we de akte pas twee dagen van te voren, in plaats van veertien dagen. Terwijl het lezen daarvan toch geen Donald Duckie is." En ook zou het om een hy potheek gaan die rekentech- nisch niet uitvoerbaar is. Zo zou er onder meer tehoge rente zijn berekend. De bank bood wel enkele malen verontschuldigingen aan, maar de familie Van Dijk, wordt er een beetje moe van. „Waar moet je dan je recht halen, als gewone burger. Kijkzo'n bank kan een deurwaarder inschake len. Maar de fouten waren telkens in ons nadeel, wij moeten maar blijven schrij ven. Hei mag de bank niets kosten." Nu eiste de familie tenslotte 200 gulden onkos ten van de bank, als tege moetkoming voor alle ge maakte kosten. Juist woens dag ontving de Van Dijken bericht dat ze dat geld inder daad krijgen. Het zit ze verder ook niet mee. De familie schakelde uiteindelijk namelijk nog de Vereniging Eigen I luis in, maar voelde zich door die club in de kou gezet. „Teleurgesteld. We werden maar van het kastje naar de muur gestuurd. Uiteindelijk werd er gezegd: nou, zolang er nog met de bank wordt gepraat", aldus het echtpaar. Het doet de familie denken aan de manier waarop hun auto dit en vorig jaar werd gerepareerd, want ook daar kwamen problemen mee. Alsof de duvel er mee speel de. De wagen moest vorig jaar door de garage onder meer uitgelijnd worden, maar dat bleek niet te zijn gebeurd, terwijl de verzeke ring er wel een rekening voor kreeg. „Kwam door een fout in de computeruitdraai, zei den ze", aldus Joke van Dijk. Ook een schade aan de mo torkap verzuimde de garage door te geven aan de verze kering. Dit jaar stonden de wielen zo scheef, dat op va- antwoord was. Uiteindelijk voerde een ander garage in opdracht van de eigen garage de uitbalanceerreparatie toen alsnog uit. „Je moet flink onderhandelen, niet prettig", zegt Joke van Dijk. En nu speelt er weer wat: de laklaag van de l ord is niet in orde door een fout. „Er is een schaderapport, maar het is nog niet gelukt om dat zwart-op-wit te krijgen", al dus Joke van Dijk. Zelfs met de aankoop van een wereldontvanger bij een grootwinkelbedrijf had René van Dijk problemen. „Die werkte niet goed, zo bleek op vakantie. Dus ik breng hem voor reparatie naar de zaak. Komt het apparaat daarvan terug, was er niets gebeurd. I lij werkte goed, zeiden ze. Nou, mooi dus niet." Nou vraag ik je, hebt u dat nou ook? VRIJDAG 11 NOVEMBER 1994 978 _16 Roken is bij haar in de zaak niet verboden. „Welnee, joh", zegt Madeion Braaksma la chend, „het heeft toch geen zin om dat te verbieden. Een beetje nagelbijtster rookt namelijk ook. In negen van de tien gevallen gaat dat op." In negen van de tien gevallen zou je dus, na pakweg een half jaar behandeling bij Art Nailin de Pieterskerkkoorsteeg, ook met ro ken kunnen stoppen. Want bijten op je na gels, dat laat je dan voortaan wel. „Was het maar waar", verzucht de nagelstyliste, ter wijl ze nog een flinke haal neemt van haar filtertje. „Als het met het roken net zo ge makkelijk ging als met nagelbijten, dan zou ik me meteen laten helpen. Dan was ik zo van die onhebbelijke gewoonte af." Tegenover haar aan tafel die ochtend zit Marleen. Ze komt uit Noordwijk, gaat nog naar school en laat om de twee weken haar fraai ogende nagels door Madeion bijwer ken. „Ik bijt niet, heb ik ook nooit gedaan", zegt de roodharige schone. „Maar ik heb zwakke nagels. Sinds anderhalf jaar laat ik ze met gel behandelen en verharden. Ik wil er graag leuk uitzien en daar horen mooie nagels bij. Daarom kom ik hier, want het werkt. Ik hoef er zelf helemaal niets meer aan te doen." Er verzorgd uitzien, dat 'mag' weer tegen woordig. Salonnetjes als die van Madeion schieten dan ook, naar Amerikaans voor beeld, als paddestoelen uit de grond. In Lei den alleen al zijn er een stuk of vijf. En ko men er nog steeds bij. Daar is Madeion Braaksma, die zelf één van de eersten was en intussen alweer vijfjaar haar eigen win keltje - dat een ongedwongen en gezellig sfeertje uitademt - drijft, overigens niet zo blij mee. Concurrentie-overwegingen spelen daarbij nauwelijks een rol. „Ik hoef niet eens te ad verteren. Ik werk tien uur per dag, ik heb het hartstikke druk. Maar wat je vooral krijgt, zijn beunhaasjes. Lui die denken effe snel rijk te worden. Nou, van dertig gulden per uur word je dat niet, dat kan ik je wel verzekeren. Dat wordt dus flanzen gebla zen. Waardoor er straks paal en perk aan wordt gesteld en je, net als de kappers en schoonheidsspecialisten, in een keurslijf van een vereniging wordt gestopt. Daar zit ik typisch niet op te wachten. Dit is am bachtelijk werk, dit moet je kunnen. Maar gelukkig heb ik vooral tevreden klanten." Die bij haar komen om of van het nagelbij ten af te komen, of om hun zwakke nagels bij te laten werken, danwel er gewoon ver zorgd of mooi uit willen zien. „Mensen van alle leeftijden komen hier. Vooral vrouwen, maar ik heb ook mannen onder behande ling. Een gitarist bijvoorbeeld. Die sterke nagels nodig heeft. Na Marleen neemt Tineke plaats achter het tafeltje waarop een handdoek is uitgespreid en waarboven het felle licht van een lamp straalt. Ze is, of liever was, een fervent na gelbijtster. „Maar daar ben ik nu vanaf', zegt ze opgewekt. „Ik beet al nagels toen ik nog niet eens tandjes had. Zo erg was het met mij. Madeion heeft op mijn nagels een 'tip' gezet, een kunstnagel. Daaroverheen gaat gel en dat wordt hard. Dat smaakt niet lekker, dus het bijten laat je wel. Ondertus sen groeit je nagel vanuit het nagelbed mee. Het gaat eigenlijk vanzelf, je hoeft er niets voor te doen. Bij laten vijlen en af en toe een nieuw laagje gel. Dat is alles." Het heeft haar zelfvertrouwen veel goed ge daan. „Mensen spreken niet alleen met hun mond, maar ook met hun handen", legt Madeion uit. „Nagelbijters laten het wel om met hun handen boven tafel te komen. Dat is geen gezicht, die afgekloven vingers. Hebben, alleen daarom al, ook vaak drem pelvrees. Zelfs om hier te komen. Tuurlijk, ik kan geen garanties geven. Als mensen na een week al gaan plukken aan hun nieuwe nagels, dan houdt het op. Maar nogmaals, in negen van de tien gevallen, behoort na gelbijten tot het verleden. En krijg je fraaie, eigen nagels daarvoor in de plaats." Wat kost dat nou, Marleen, om nagels te hebben en te houden waaraan je een puntje kunt zuigen? „Daar denk ik niet eens bij na. Als je het gaat uitrekenen, stop je misschien met twee keer in de maand ko men. Maar aan de andere kant: mooie na gels zijn me heel wat waard. Die heb ik nu en dan valt het heus allemaal wel mee." Madeion Braaks ma: „Een beetje nagelbijtster rookt ook. In negen van de tien gevallen gaat dat op." foto loek zuijderduin Fokker-medewerkers naar Frans Guyana voor lancering Wie zou het niet willen. De val lende blaadjes en gure herfst stormen ontvluchten en lekker twee maanden naar de tropen. Naar het oerwoud van Frans Guyana, vlakbij het Duivelsei land dat beroemd en berucht is door de film en het boek Papil- Ion. En daar dan gewoon verder met je werk. Wim Roest en Ro nald van der Klaauw werken bij Fokker Space Systems en zij hebben hun koffers al gepakt. Want maandag vliegen ze naar Frans Guyana om de ERS 2-sa- telliet op te bouwen die op 25 januari met een Ariane-raket de ruimte wordt ingestuurd. Tot dat moment blijven ze ook daar. Alleen tussen kerst en oud en nieuw komen ze even naar huis. Jaloers Hoewel de twee technici hun werk zelf ook hartstikke leuk vinden, worden ze soms wei eens moe van de jaloerse op merkingen en blikken die hen ten deel vallen. „Sommige men sen hebben het idee dat het va kantie is. Maar eerlijk gezegd is er weinig te beleven. We moe ten het zelf leuk maken. Geluk kig hebben we een goede ploeg die wel in is voor een geintje. De lanceerbasis Kourou ligt mid den in het oerwoud. Het is er warm en vochtig en het is hard werken, ver van familie en vrienden. Lange dagen, want het schema moet worden ge haald. Op Kourou werken onge veer 3000 mensen, merendeels Fransen, en verder is er een handjevol plaatselijke mensen. Een bloeiend uitgaansleven is er Roest en Van der Klaauw spre ken uit ervaring. Ze waren alle bei al eerder in Kourou. De twee werken al vanaf 1981 bij Fokker en zagen de kleine ruimtevaart afdeling uitgroeien tot een uit de kluiten gewassen bedrijf dat sinds vorig jaar in Leiden is ge vestigd. Voor hen begon het echte werk met de bouw van de Nederlandse wetenschappelijke satellieten ANS en 1RAS. Maar de tijd van dergelijke nationale projecten is voorbij. Ruimte vaart moet nu rendabel zijn. De mystiek van reizen naar de maan en van Nationale Projec ten ligt ver achter ons. Milieu Satellieten die nu de ruimte in gaan zijn puur commercieel, bijvoorbeeld voor telecommu nicatie, of ze worden ingezet voor heel gericht onderzoek dat ook resultaat moet opleveren. De ERS 1 en 2 horen tot die laatste groep. Het zijn 'milieu satellieten'. „Milieu staat in de belangstelling en daarvoor wil de politiek wel geld beschikbaar stellen." De ERS 2 kan met gro te nauwkeurigheid waarnemin gen doen. Er is,een systeem aan boord voor ozon-metingen, weer een ander kan stromingen in de oceanen waarnemen. Ver bluffend is vooral de nauwkeu righeid waarmee waarnemin gen worden gedaan. Eerder maakte ERS 1 al detailopnames van een aardbeving in Califor- nië. ERS 2 is zo nauwkeurig dat hij kan zien dat het gras in de ene tuin in de Stevenshof wel gemaaid is en in de andere niet. „Op die manier kan ook worden waargenomen of oogsten drei gen te mislukken, want je kan ook zien waar gewassen goed en slecht groeien", leggen Van der Klaauw en Roest uit. Fokker Space Systems is voor dit project einduitvoerder. De afgelopen maanden werd de ERS 2 helemaal opgebouwd bij Estec in Noordwijk. Dat opbou wen moet met grote nauwkeu righeid gebeuren. Antennes moeten op een 360ste deel van een graad worden afgesteld. Straks in de ruimte moet dat ook het geval zijn. En wat als zo'n antenne niet open wil vou wen? „Dan zit er weinig anders op dan vanuit Kourou achter de computer een bedieningsarm te laten klapperen, als een lam vo geltje, en hopen dat het goed gaat." Leuk Bij het opbouwen van de ERS 2 zijn behalve Nederlanders ook Schotten, Engelsen, leren, Fran sen, Duitsers en Italianen be trokken. „Dat gaat leuk. We kunnen het goed met elkaar vinden. In de ruimte is Europa echt verenigd", weten Van der Klaauw en Roest. De voertaal in de groep is Engels en het is hen opgevallen dat Nederlanders in zo n groep graag gezien zijn. „Ach we zijn toch de Chinezen van Europa, we praten met ie dereen, kunnen met iedereen overweg." De etiquette is terug Etiquette. In de jaren zestig werd er flink tegenaan ge schopt, strakke omgangsregels werden gezien als elitair en ach terhaald. Tegenwoordig wordt er steeds meer aandacht ge schonken aan deze regels en wordt hoffelijkheid weer op prijs gesteld. In de boekhandel verschijnen handleidingen en Teleac wijdt in het komende quette. Aan de omgangsvormen dus die vroeger gewoon waren aan de vorstenhoven. Later waaiden die regels over naar de hogere en lagere standen, maar in de loop der tijd vervaagden de normen weer. Intussen springt ook de horeca in op de, groeiende behoefte. Voor het antwoord op de vraag: Hoe hoort het nu eigenlijk? „Mensen hebben in deze tijd, waarin regels lijken te ontbre ken, weer behoefte aan een beetje structuur," vertelt Cato van Wijk, voorlichtster van Tele ac. Volgens haar maakt de 'cha os' van hedendaagse samenle ving dat de aandacht voor om gangsregels en etiquette weer opleven. „We leven in een mul- ti-culturele maatschappij en daardoor is er behoefte aan ge reedschap voor sociaal functio neren." Niet alleen televisiema kend Nederland signaleert deze behoefte, de opleving heeft ook de horeca zijn uitwerking. Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk noemt etiquette 'ei genlijk een deel van hun opvoe ding'. Het personeel weet dus el 'hoe het hoort'. Om ook hun gasten wat van de regels bij e brengen organiseert het vijfsterren hotel lesavonden in etiquette. Vooral zakenmensen zijn geïnteresseerd. „Wij mer ken duidelijk een opleving in de aandacht van omgangsregels," Ttelt Stephan Stokkermans, salesmanager van Huis ter Duin. „Je zou kunnen zeggen dat de onpersoonlijke maat schappij van tegenwoordig de behoefte aan regels versterkt." Ook de nieuwe manier van za ken doen heeft meer belangstel ling tot gevolg. „Zaken doen wordt persoonlijker. Het gaat niet alleen om het product dat wordt verkocht, maar ook om hoe het wordt ingepakt. Kijk, bij de hogere sociale klassen is eti quette van oudsher een traditie. Maar tegenwoordig zijn er steeds meer mensen die al de regels niet van huis uit hebben meegekregen, maar er intussen toch mee te maken hebben." In de cursus van hel Grand Hotel wordt voornamelijk.de 'hasis- etiquette' behandeld. „Wever- tellen bijvoorbeeld hoe mensen hun bestek moeten hanteren. Ook.de indeling van de tafel komt aan de orde. Het is de be doeling dat de gasten een leuke avbnd hebben waarop op sub tiele wijze ook iets over etiquet te wordt bijgebracht." Het blijkt dat mensen vaak niet goed weten hoe men zich aan tafel moet gedragen. „Mensen doen erg hun best en maken dan soms juist 'fouten'." Stok- kermans geeft een paar voor- beelden. Dingen die nog al eens voorkomen. „Bij het Serveren van gerechten worden de bor den rechts van de mensen 'uitgeserveerd'. Mensen voelen zich geroepen opzij te bewegen, elke kant. Als men juist naar r wijkt stoot men soms het bord uit de handen van de ober." Een andere lnoeilijkheid is de vraag of je als man even moei opstaan wanneer een dame de tafel verlaat. „I let gebeurt wel eens dat slechts één of twee mannen opstaan terwijl de rest blijft zitten." Volgens de eti quette staat een man inderdaad even op in het voorgenoemde geval maar sommige vrouwen stellen dit helemaal niet op prijs. „Etiquette is ook heel per soonlijk. Bovendien hangt het sterk van de omgeving afin hoeverre de regels worden na geleefd. In sommige gelegenhe den is de sfeer veel meer infor meel en zijn strakke regels niet op hun plaats." Arie Edelman slachtoffer eigen grap Nee, het is geen grap. Het is bloedserieus. De Noordwijkse hoteleigenaar Arie Edelman, die naam maakt met zijn John Cleese-acts en zijn hotel dan omdoopt in Fawlty Towers, is geveld met een dubbele beenbreuk. Hij ligt in het Leidse Diaconessen Ziekenhuis en werd, hoe kan het ook anders, het slachtoffer van een eigen grap. „Ik kreeg een koekje van eigen deeg. Een rare gewaarwording", zegt een overigens goedlachse Edelman vanuit zijn ziekenhuisbed. Het onfortuinlijke ongeval overkwam hem vorige week woensdagochtend. „Ik nam afscheid*van een echtpaar met twee kinderen. Toen tilde ik de vrouw op als een echte edelman, nam haar mee de trap op en zei: „Ik bel wel wan neer ik uw vrouw terugbreng." Ik liep een paar treden, ik was de ridder. Toen draaide ik me weer om, liep weer naar beneden en tja, de leuning is daar wat korter en ik vergat het laatste treetje." Edelman kwam mét zijn voet 'raar terecht', maar dacht in eerste instantie alleen aan de charmante dame-in-kwestie. „Die zeilde naar de vloer en haar moest ik opvangen. Ik dacht aan het hoofd. Ze kwam goed terecht. Boven op mij." De dame mankeerde dan ook niets, maar met Edelman zijn linkerbeen was alles mis. „Het been is naar buiten ge zwiept, ik voelde een zweepslag. Die voet hing er zo'n beetje bij. De enkelband zat los. Scheenbeen en kuitbeen bleken gebroken, over het kogelgewricht van de voet heen. Een stuk bot was afgebroken." Met de ambulance moest hij naar het ziekenhuis. „Nee, niet met sirenes, daar heb ik nog over gemopperd." Dezelf de dag werd hij nog geopereerd. „Eerst zag ik groen van de schrik. Maar toen heb ik een hoop lol gehad. Ziekenhuis op zijn kop gezet. Je maakt hier gekke situaties mee. Zoals een man van tachtig, die in de war is door een narcose. Hij roept de hele dag om zijn moeder. En als je ziet dat mensen nog zo vrolijk blijven. Dan moet je je diep schamen dat je zelf maar een beetje loopt te tobben." Hij lijkt weinig spijt van zijn grap te hebben, maar voorlo pig is het dus uit met de kunsten van de Noordwijkse John Cleese, waar hij overigens straks gewoon mee doorgaat. Edelman mag met zijn krukken vandaag naar huis, maar moet zeker tot eind januari revalideren. Pas in februari denkt de hoteleigenaar weer op poten te zijn. „Ik ga geen acts vanuit een in val id enkarretje doen. Maar ik wil bij dezen wel excuses aan alle gasten aanbieden dat John Cleese een tijdje is uitgeschakeld;" De man met de motoriek van John Cleese geniet inmiddels ruime landelijke bekendheid. Hij krijgt per week wel 50 ver zoeken - 'het is gewoon een gekkenhuis' - om zijn acts op te voeren. Daarvan honoreert hij er maar twee, op vrijdag en zaterdag tijdens de Fawlty Towers-diners. Maar dan voert hij ook de gekste dingen uit. Dan gaat hij bijvoorbeeld met een boormachine te keer bij een 'bouwvallige' tafel, verplaatst tafels omdat een lamp naar beneden dreigt te storten of maakt een rondje door het hotel met gasten voor wie er zogenaamd geen kamer meer zou zijn. „Maar het moet subtiel blijven, je gooit geen kop koffie over iemand heen. Dan schiet je je doel voorbij." De grap pen hebben een toegevoegde waarde. „Als de soep niet echt zou smaken, zou je je met die streken belachelijk ma ken." EMIEL FANGMANN Arie Edelman, alias de Noordwijkse John Cleese, kan ook in het ziekenhuis nog wel lachen. Hoewel de klap best hard aankwam. De Fokker-ploeg voor Frans Guyana, altijd in voor een geintje. Als ruimte-ontdekkingsreizigers met tropen helm op, klaar voor vertrek. Op de achtergrond is de ERS2-satelliet te zien. Wim Roest staat uiterst rechts op de achterste rij, zijn collega Ronald van der Klaauw staat helemaal rechts op de middelste rij. foto pi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 17