Bonn bereid tot uitleveren Dusan Tadic Bill Clinton hoeft na verlies Democraten nog niet te wanhopen „Voor 5,25 zet ik m'n spaargeld op de Kapitaalrekening." Buitenland Netwerk van moslim-fundamentalisten opgerold Unita vraagt internationale hulp bij strijd in Angola Hausse in erotiek na val van Muur Britten gaan olie boren in Atlantische Oceaan Oorlogstribunaal voor berechting Rwandezen Californiërs achter wet tegen illegalen WOENSDAG 9 NOVEMBER 1994 Hervormer op economisch zaken Rusland moskou De Russische president Jeltsin heeft gisteren de positie van hervormers binnen de regering versterkt door de partijloze Jevgeni Jasin (60) te benoemen tot minister van economische zaken. Hij wordt de opvolger van Aleksandr Sjochin, die afgelo pen vrijdag opstapte als minister en vice-premier omdat hij niet was gekend in de benoeming van Vladimir Panskov als minister van financiën. Panskov moest weg wegens de recente roebelcri- Brits IRA-lid krijgt 25 jaar celstraf londen De Britse docent O'Hadhmail is gisteren tot 25 jaar ge vangenisstraf veroodeeld voor zijn betrokkenheid bij de voorbe reiding van bomaanslagen door het Ierse Republikeinse Leger (IRA). De Britse politie hield de 36-jarige socioloog in februari aan, toen hij een auto met onder andere 17 kilo Semtex bom men Groot-Brittannië in wilde smokkelen. Hongarije schrapt Expo-plannen Boedapest Het Hongaarse parlement heeft gisteren besloten de organisatie van de wereldtentoonstelling 1996 af te stoten. De volksvertegenwoordiging vindt de kosten, 93,7 miljard forint (1,4 miljard gulden), van de organisatie te hoog voor het land. Hongarije verwierf in 1989 samen met Wenen het recht de Expo te organiseren. Twee jaar later trok Wenen zich terug en vroeg Hongarije uitstel tot 1996, het jaar dat Hongarije 1.100 jaar be staat. Kaper Grieks vliegtuig aangehouden athene» De politie heeft gisteren een jonge Griek aangehouden die eerder op de dag een Boeing 737-400 van de Griekse lucht vaartmaatschappij Olympic Airways had gekaapt boven Mace donië. De arrestatie van de man was rechtstreeks op de Griekse TV te zien. Hij had op het vliegveld van de Noordgriekse stad Thessaloniki de 69 passagiers en acht bemanningsleden vrijgela ten. De man was vermoedeijk uit verdriet over een verbroken re latie tot zijn daad gekomen. Miljoenen voor museum Auschwitz bonn Duitsland trekt ruim zeven miljoen gulden uit voor een opknapbeurt van het museum in Auschwitz. Het gebouw op het terrein van het vernietigingskamp uit de Tweede Wereldoorlog krijgt nieuwe verwarming en dubbele beglazing. Het kamp Auschwitz, bij Krakow in Zuid-Polen dat in de oorlog door Duitsland bezet was, is na de oorlog bewaard als een herden kingsplaats. 'Grootschalige marteling in Peru' amsterdam In Peru zijn de afgelopen jaren honderden mensen gemarteld, meestal omdat regeringsfunctionarissen hen ver dachten van terrorisme. Dat meldt de mensenrechtenorganisa tie Amnesty International in een rapport aan de Verenigde Na ties. De regering geeft volgens Amnesty toe dat er nog steeds wordt gemarteld en heeft verklaard 'de nodige maatregelen' te nemen tegen de folteraars. Amnesty hecht niet veel waarde aan de verklaring. Israël sluit grens Gaza wegens cholera Israël heeft gisteren zijn grenzen gesloten voor pro- dukten uit de Gazastrook. De Israëlische regering zegt dat er cholera is uitgebroken in de door Palestijnen bestuurde kust strook. Groente en fruit mogen Israël niet worden ingevoerd, omdat de vrees bestaat dat die met besmet water zijn behan deld. Inmiddels is in de Gazastrook bevestigd dat 29 r met symptomen van cholera zijn opgenomen. Een kind z zijn overleden aan de ziekte. parijs Parijse politie-agenten trachten her kenning te voorkomen van de man die zij zo juist hebben gearresteerd. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij de fundamentalistische moslimorganisatie GIA die zijn oorsprong heeft in Algerije. Tijdens een omvangrijke actie werden in Parijs en omgeving gisteren 95 per sonen aangehouden. GIA (Groupe Islamique Armé) is de fanatiekste terreurbeweging die in Algerije aktief is. De afgelopen anderhalf jaar zijn ruim zeventig buitenlanders in Algerije vermoord. Volgens de Franse minister Pasqua (binnen landse zaken) heeft GIA ook in andere landen vertakkingen, waaronder Canada, Groot-Brit- tannië, Duitsland en Nederland. Een woord voerder van het Nederlandse ministerie van binnenlandse zaken liet weten dat de Binnen landse Veiligheidsdienst prima in staat is de activiteiten van islamitische fundamentalisten in de gaten te houden. Er wordt al jaren op dit terrein samengewerkt met de Franse zusteror ganisatie. De Centrale Recherche Informatie dienst liet vanmorgen weten geen aanwijzigin- gen te hebben dat moslim-fundamentalisten aanslagen zouden voorbereiden in Nederland. FOTO REUTER CHARLES PLAT!AU luanda ap-Rtr-afpontkend dat Huambo reeds in handen was gevallen van het re geringsleger, zoals de regering maandag had beweerd. Een woordvoerder van het Angolese leger heeft gisteren ge zegd dat bij de verovering van Huambo 1.500 rebellen zijn ge dood. Delegaties van de regering en Unita moeten elkaar morgen in de Zambiaanse hoofdstad Lusa ka ontmoeten om de laatste de tails te regelen voor een vredes verdrag dat op 15 november zou moeten worden onderte kend. Unita liet weten dat het overleg moet worden uitgesteld. Jonas Savimbi, de leider van de Angolese rebellenbeweging Unita, heeft gisteren gezegd dat hij het door de VN bemiddelde vredesakkoord meteen onderte kent als het regeringsleger de aanval op Huambo staakt. In Huambo is het hoofdkwar tier van Unita gevestigd. De stad wordt belegerd door het re geringsleger. In een verklaring vroeg Savimbi de internationale gemeenschap om druk uit te oefenen op de Angolese rege ring het offensief te staken. In de verklaring werd opnieuw inlegbedrag op f 10.000,- ligt en de rente nu 4,75%* is. Girorekening- BERLUN «JOHN EISENHAMMER De Duitse hereniging heeft opmerkelijke gevolgen gehad. Dat de Oostduitsers na de grijze jaren van de communistische on derdrukking hunkerden naar westerse auto's, televisietoestel len, stereo-installaties, huishoudelijke apparatuur en kleding, kwam niet onverwacht. En niemand keek er vreemd van op dat de Oostduitsers watertandden bij de gedachte aan bananen, tijdens het Honecker-regime een vrijwel onbekende fruitsoort. Maar slechts weinigen hadden voorzien dat de voormalige Oostblokkers na de val van de Berlijnse muur een onverzadig bare appetijt voor seks aan de dag zouden leggen. De seksin dustrie heeft als geen andere bedrijfstak garen gesponnen bij de economische opleving van Oost-Duitsland. Onmiddellijk na de hereniging ontstond er een explosieve vraag naar erotische hulpmiddeltjes, pikante kleding en pornografie, die door het oude regime waren verboden. De seksindustrie kon de vraag nauwelijks aan. Het was de droom van iedere ondernemer. Op 9 november 1989 viel de muur, op 17 november arriveerden de eerste vrachtwagens met 25.000 postorderkatalogi vol erotica, die grif van de hand gingen. Momenteel hebben erotische postorderbedrijven maar liefst 2 miljoen klanten in de voormalige DDR die nog steeds druk doende zijn hun schade in te halen. londen dpa-gpd D e Postbank Kapitaalrekening r zonder kosten van opnemen. Zelfs inleg van f25.000,- biedt bedrag boven de f25.000,-, als u dit SasSffiffi houders die een Kapitaal- of Ej Leeuwrekening willen openen, *39tS&3 kunnen dat vandaag nog thuis doen. Gewoon via hun giroboekje. En de ideale combinatie van zeer hog (nu 5,25%*) én alle opnamevrijheid. maand van tevoren reserveert. Hetzelfde principe - geldt ook nelijk elk willekeurig bedrag de Leeuwrekening, waarbij het belt nu even Postbank Sparen: POSTBANK Sparen doe je gewoon bij de Postbank. De Britse regering heeft de olie concerns Shell en British Petro leum toestemming gegeven voor de ontsluiting van het bui- tengaatse olieveld Foinaven. Het is voor het eerst dat de Brit ten een reserve in de Atlanti sche Oceaan gaan exploiteren. Produktie was daar tot nu toe niet aan de orde wegens de technische problemen. Het in 1992 ontdekte veld ligt ongeveer 300 kilometer ten westen van de Shetland-Eilan- den. De zee is daar 500 meter diep. Daarom is een speciale techniek vereist om de olie te winnen. Het vertrouwde beeld van de Noordzee-olieplatforms zal in de wateren ten westen van de Shetlands niet te zien zijn. In plaats daarvan zal boven het Foinaven-veld permanent Berechting door VN-tribunaal Den Hoog Duitsland is bereid de Bosnische Serviër Dusan Tadic uit te leveren aan de Verenigde Naties (VN) voor berechting door het oorlogstribunaal in Den Haag. Vertegenwoordi gers van het Duitse Openbaar Ministerie, die gisteren aanwezig waren op de eerste zittingsdag van het tribu naal, hebben dat verklaard. Ook Tadic zelf zou volgens zijn advocaat bereid zijn zich door het tribunaal te laten berechten. De rechters van het tribunaal besloten gister middag Duitsland formeel te vragen Tadic over te dra gen. den haag gpdblijft i Dusan Tadic was kampbewaar der in Omarska, in het noord westen van Bosnië. I lij zou zich schuldig hebben gemaakt aan tal van oorlogsmisdaden, zoals betrokkenheid bij volkeren moord, etnische zuivering, slachtpartijen en verkrachting. Bij de slachtpartijen vonden 32 mensen de dood. Tadic werd in februari dit jaar in München gearresteerd. In Duitsland is hij inmiddels in staat van beschuldiging gesteld. Niettemin zijn de Duitsers be reid hem aan 'Den Haag' over te dragen. Maar daarvoor is wel eerst een wetswijziging nodig. De Duitse Bondsdag debatteert eind deze maand over het wets voorstel. De uitlevering van Tadic is een prestigezaak voor het tribu naal, dat zichzelf forse beper kingen heeft opgelegd door geen mensen te berechten die niet in persoon op de zitting aanwezig zijn. Een andere Ser viër, Dragan Nicolic, die maan dag door het tribunaal werd ge dagvaard, zal vermoedelijk nooit kunnen worden berecht. Nicolic, een voormalig kamp commandant uit Susica, ver- Bosnië en zal door de ie autoriteiten in Pale niet worden uitgeleverd. De openbare aanklager, de Zuidafrikaan Goldstone, zei de rechters dat de onderzoekers van het tribunaal voldoende be wijs hadden verzameld om Ta dic te dagvaarden, maar dat daarmee wordt gewacht totdat het onderzoek volledig is afge rond. De onderzoekers beschik ken over zo'n twintig getuigen verklaringen, waaruit blijkt dat Tadic zich schuldig heeft ge maakt aan moord, marteling, etnische zuivering en verkrach ting. Volgens Goldstone gaat het om misdaden tegen de mense lijkheid, die de afgelopen vijftig jaar zo goed als onbestraft zijn gebleven. Voor de geloofwaardigheid van het tribunaal is het van be lang dat zo snel mogelijk ver dachten kunnen worden be recht. Gisteren, op de eerste zit tingsdag, verzamelden zich en kele tientallen demonstranten voor het gerechtsgebouw. Ze vrezen dat alleen oe 'kleintjes' worden aangepakt en dat de politieke kopstukken, zoals de Servische president Milosevic en de Bosnisch-Servische leider Karadzic, buiten schot blijven. new york Rtr-AFPbunaal niet de doodstraf kan uitspreken voor mensen die zich hebben schuldig gemaakt aan volkerenmoord. De Rwan dese rechtbanken kunnen dat De Veiligheidsraad van de Vere nigde Naties heeft gisteren be sloten tot oprichting van een in ternationaal tribunaal om de daders te berechten van de vol kerenmoord in Rwanda. In de maanden april tot juli zijn naar schatting een half tot één mil joen burgers van het Midden- afrikaanse land vermoord, voor namelijk leden van de Tutsi- minderheid. Dertien van de vijftien leden tellende Veiligheidsraad namen de resolutie aan. China onthield zich van stemming. De verte genwoordiger van Rwanda stemde tegen. De Rwandese re gering betreurt het dat het tri- wel. Het tribunaal voor Rwanda is na het gisteren geopende Joego- slavië-tribunaal het tweede in zijn soort na de processen van Neurenberg en Tokyo voor de berechting van oorlogsmisda den uit de Tweede Wereldoor log. VN - secretaris-generaal Boutros Ghali heeft gisteren in Genève gezegd zo snel mogelijk een interventiemacht of een po litiecontingent naar Oost-Zaïre te willen sturen om voor veilig heid in de Rwandese vluchtelin genkampen te zorgen. een 'moeder-tanker' liggen af gemeerd, die als opslagplaats voorde olie dient. De olie wordt gewonnen uit bronnen in de zeebodem, en van daaruit door pijpen naar het 'moeder-schip' gepompt. Tankers zullen dan de olie van dit schip betrekken. De oiiereserve bedraagt naar schatting 500 miljoen vaten (van 159 liter), een noeveelheid waarmee het gezamenlijke ver bruik van de industrielanden twee weken kan worden gedekt. Deskundigen vermoeden dat er in het betreffende zeegebied een totaal aan reserves is van 3,5 miljard vaten. Shell en British Petroleum zullen 1,5 miljard gulden in het project steken. De produktie moet eind 1995 of begin 1996 van start gaan en zal ongeveer 85.000 vaten per dag bedragen. LOS ANGELES AFP-Rtr De kiezers in California hebben zich gisteren in een referendum uitgesproken voor een wets voorstel dat voorziet in een hard beleid tegen illegale immigran ten. Volgens voorlopige uitsla gen schaarde tweederde van de kiezers zich achter het omstre den wetsvoorstel, dat Redt Onze Staat (SOS, Save Our State) is gedoopt. Het wetsvoorstel 187 ontzegt illegalen het gebruik van sociale voorzieningen zoals onderwijs en medische hulp, tenzij de si tuatie levensbedreigend is. De nieuwe wet verplicht artsen en leraren ook om kinderen van il legalen aan te geven bij de im migratiedienst. California telt naar schatting 1,5 miljoen illegalen, bijna 5 procent van de bevolking. De meesten zijn afkomstig uit La- tijns-Amerika en met name uit Mexico. Het wetsvoorstel is zo omstreden dat de politie tijdens het referendum met extra man kracht patrouilleerde. Inciden ten deden zich niet voor. WASHINGTON HANS DE BRUUN CORRESPONDENT In 1992 wilden de Amerikaanse kiezers ver andering, en kozen zij na twaalf jaar Repu blikeinse heerschappij de Democraat Bill Clinton in het Witte Huis. Twee jaar later is die behoefte aan verandering nog niet ge stild, maar nu zijn diezelfde Clinton en zijn Democratische Partij het slachtoffer. Zelden heeft de partij van een zittende pre sident zo'n vernietigende dreun gekregen als de Democraten gisteren. De kiezers rea geerden hun onvrede, sommigen zeggen zelfs woede, over de gang van zaken in het verfoeide Washington af op de senatoren, afgevaardigden en gouverneurs van de De mocratische Partij. Zo kwam een einde aan een heerschappij in het Congres die veertig jaar heeft geduurd. Sinds 1945 hadden de Democraten gemid deld 57 van de 100 senatoren en 261 van de 435 afgevaardigden. Gisteren hielden zij echter niet meer dan 47 Senaatszetels en 207 van de 435 zetels in het Huis van Afge- Terwijl de Republikeinen feestten, likten de Democraten hun wonden. Zij konden zich alleen verheugen over de winst van senator Edward Kennedy in Massachussetts en het verlies van de rechtse extremist Ollie North in Virginia. Maar verder was het van New York tot Texas tot Michigan louter droe fenis. De verkiezingen gaven een ruk naar rechts te zien. Niet alleen door de Republikeinse winst, maar ook omdat een veel nieuwe De mocratische Congresleden van conservatie vere snit zijn dan hun voorgangers. Dat zal de verhoudingen tussen het Witte Huis en het Capitool de komende twee jaar sterk beïnvloeden. De Republikeinse leider, senator Robert Dole, belde meteen Clinton voor een af spraak. Dat zal het nieuwe beeld worden in de Amerikaanse politiek: een Democrati sche president die, wil hij de komende twee jaar nog iets tot stand brengen, tot overeen stemming met de Republikeinen moet zien te komen. De nederlaag is bitter voor Clinton, wiens boodschap dat het beter gaat met Amerika bij de kiezers niet is aangeslagen. Dat de economie groeit, het overheidstekort daalt, er vijf miljoenen nieuwe banen zijn gescha pen en de criminaliteit afneemt de Ame rikanen hebben Clinton er niet voor be loond. Als ze het al weten, want uit enquêtes blijkt dat de Amerikanen slecht op de hoogte zijn van de werkelijke toestand van hun land. Dat is aangewakkerd door de Republikei nen, die alle mogelijke middelen hebben gebruikt om Clinton elk politiek succes te onthouden. Zijn zijn echter voor die ob structie niet bestraft. Clinon zal de komende twee jaar op een dun koord moeten balanceren, wil hij in 1996 een kans op herverkiezing hebben. De Republikeinen waar de lijst met mogelij ke tegenkandidaten bijna dagelijks langer wordt zullen hem daarbij zeker niet hel pen. Maar ook zij moeten nu voorzichtig zijn. In 1992 stemden de kiezers tegen gridlock de Amerikaanse term voor de politieke ver lamming in Washington. Als de Republi keinse meerderheid de komende twee jaar dwars gaat liggen en Clinton op alle terrei nen dwarsboomt, dan kan de woede van de kiezers zich in 1996 opnieuw tegen hen ke- Er zijn dan ook politieke analysten die vin den dat Clinton met deze uitslag eigenlijk nog niet zo slecht af is. Ten eerste dwingt het de Democraten die jarenlang vanuit hun ivoren toren dachten het allemaal wel alleen te kunnen regelen tot bezinning en tot meer samenwerking met de opposi tie. Maar mislukt die, dan kan Clinton over twee jaar het Congres, en de Republikeinen voorop, de schuld geven, wat zijn kansen zal vergroten. En als de samenwerking over partijpolitieke grenzen heen, waar heel Amerika kennelijk zo naar verlangt, wel lukt, dan kan Clinton met de resultaten daarvan pronken. Het lijkt op de taktiek van de 'verschroeide aarde' die Harry Truman van 1946 tot 1948 toepaste. Toen de Republikeinen bij de ver kiezingen van 1946 de meerderheid ver overden en Trumans populariteit (net als die van Clinton) op een dieptepunt was, veranderde de president van aanpak. Hij voerde twee jaar een felle campagne tegen wat hij 'de nietsnutten van het Congres' noemde, en won op sensationele manier de verkiezingen van 1948. Maar of ook Clinton daartoe in staat is, moet worden betwijfeld. Het zou van hem een wel heel drastische karakterveranderingvergen. Clinton is van nature een compromissen- zoeker. Hij was gisteren dan ook meteen bereid om met Robert Dole in 1996 mo gelijk zijn tegenstander samen te werken. Hij heeft de Republikeinen immers nodig om zijn topprioriteiten, hervorming van de gezondheidszorg en de sociale zekerheid, te realiseren. Die plannen zullen nu moeten worden bij gesteld in de richting van de Republikeinen, maar er zal zeker iets uitrollen. Het eerste bewijs van die samenwerking zal over enke le weken te zien zijn, wanneer de (oude) Se naat moet stemmen over het bij veel Repu blikeinen impopulaire GATT-vrijhandels verdrag. De Republikeinen moeten op hun beurt met de billen bloot. Hun 'Contract met Amerika', waarin zij lagere belastingen, minder overheid, meer geld voor de defen sie en tegelijk verlaging van het financie ringstekort beloofden, zonder de sociale ze kerheid aan te pakken, is een pure luchtbal lon gebleken. De kiezers hebben die niet doorgeprikt, maar dat doet de harde realiteit straks wel. Tenzij de Republikeinen de fouten van de Reagan-jaren herhalen, waarin de uitgaven en het financieringstekort de pan uitrezen. De nieuwe generatie Republikeinse leiders wekt niet de indruk daarvan veel te hebben geleerd. Dole is gematigd, maar de nieuwe meerderheidsleider in het Huis, Newt Gin grich, houdt van de confrontatie. Clinton hoeft echter niet te wanhopen. Alle presidenten van de afgelopen halve eeuw hebben moeten toezien hoe hun partij bij de tussentijdse verkiezingen verloor. Veel presidenten (Reagan, Bush, Nixon, Ei senhower) hebben met succes geregeerd met een 'vijandig' Congres.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 5