A
/Rolstoeltennis is voor mij nu pure topsport'
Iedere Ajacied hield van Tante Sien
T
Sport
Krajicek op
derde stek
met service
CHTERLIJN
T
■J ZATERDAG 5 NOVEMBER 1994
PARUS SIP
Richard Krajicek bezet de ge
deelde derde plaats op de rang
lijst, die de snelheid van de bal
len bij het serveren weergeeft.
Hij staat genoteerd met een re
cord van 215,6 kilometer per
uur, evenveel als de Amerikaan
David Witt en de Duitser Mar
kus Zöcke.
Alleen de Kroaat Goran Ivani
sevic en de Canadees Greg Ru-
sedski hebben in hun loopbaan
de bal meer vaart gegeven. Zij
kwamen eens tot 218,8 kilome
ter per uur. Donderdagavond
kwam Krajicek overigens in zijn
partij tegen de als eerste ge-
plaatste Amerikaan Pete Sam
pras in de buurt van zijn record
met een snelheid van 213 kilo
meter per uur. Dat betekende
wel een record voor het toer
nooi in Parijs.
Recordlijst (alleen voor geldi
ge services): 1. Ivanisevic (Kro),
Rusedski (Can) 218,8 km/uur, 3.
Krajicek (Ned), Witt (VSt), Zöc
ke (Dui) 215,6, 6. Stich (Dui),
Forget (Fra) 214, 8. MacPhie
(VSt) 210,8, 9. Rosset (Zwi) 210,
10. Becker (Dui) 209,2.
Enzo Scifo
onder het mes
MONACO RTR
Enzo Scifo zal waarschijnlijk
een enkeloperatie moeten on
dergaan. De Belgische interna
tional van AS Monaco heeft de
ze week tijdens de training weer
last gekregen van de blessure,
die hem al weken plaagt. Scifo
maakte een week geleden zijn
rentree bij Monaco na een nieu
we blessureperiode. De Belg
vreest dat met hel nieuwe onge
mak een operatie onvermijde
lijk zal zijn.
door: Gert-Jan Onvlee
Niet alleen de aima
bele grijsaards die
het plan ooit heb
ben bedacht, maar ook aan
zienlijk vitalere voetballiefheb
bers zien de drie-punten-regel
volgend seizoen met een blij
hartje Nederland intrekken. Het
komt het aanvallende voetbal
ten goede als een overwinning
voor drie punten gaat tellen. Zo
ongeveer luidt de mening van
menigeen. Ach, zalig zijn de
simpelen van geest.
Hoewel, echt simpel? Zo op het
eerste gezicht ziet het idee er
inderdaad gedegen uit. De ge
dachte dat je moet aanvallen
om te kunnen winnen, is op
zich niet onlogisch. De realiteit
ligt echter anders. Wie Casino
Salzburg - Ajax met kromme te
nen heeft uitgezien, weet dat
het sterk defensief ingestelde
Salzburg bijna de twee winst
punten en het bijbehorende
grote geld pakte. En de Oosten
rijkers staan absoluut niet al
leen in hun afgrijselijke benade
ring van het voetbalspel.
De vraag moet natuurlijk dan
ook zijn of zo'n regel het voet
balspel aan een nieuwe impuls
helpt. Verandert de ranglijst bij
voorbeeld wezenlijk door dat
extra te verdienen punt?
Ik heb daartoe de ranglijsten
van onze 'eigen' eerste klasse A
van de zaterdagamateurs er
maar eens bijgepakt. De eind -
stand van vorig seizoen en de
tussenstand op dit moment.
Achtereenvolgens klassering,
club en echte stand. Tussen
haakjes het aantal behaalde
punten in de nieuwe situatie en
de daarbij behorende klasse
ring.
Eindstand 1993/1994
1. Katwijk 26-42
2. FC Lisse 26-33
3. Quick Boys 26-33
4. Rijnsb. B. 26-28
5. Marken
6. Excels. M.
7. Scheven.
8. Koz. B.
9. Rozenb.
26-25
26-24
26-24
26-24
26-24
10. Noordwijk 26-23
11. ARC
12. Volendam
13. Ajax
14. Huizen
26-23
26-21
26-21
26-19
(61- 1)
(47- 2)
(47- 3)
(39- 4)
(36- 5)
(32- 6)
(31- 9)
(32- 8)
(31-10)
(32- 7)
(30-11)
(29-12)
(28-13)
(27-14)
Katwijk dus gewoon kampioen;
Volendam, Ajax en Huizen even
'gewoon' onder de streep. Ster
ker nog: in de eindstand van vo
rig seizoen bekleden de eerste
zes en de laatste vier ploegen
dezelfde plaats op de ranglijst.
Alleen Noordwijk maakt een fik
se sprong (van 10 naar 7) en
had naar alle waarschijnlijkheid
ook in de praktijk van het de
gradatievoetbal enig voordeel
telling gehad.
Tussenstand 1994/1995
1. Katwijk 7-12 (17- 1)
2. Noordwijk 8-10 (13- 2)
3. Volendam 7-8 (11- 4)
4.Barendr. 7-8 (li- 5)
5. Heerjansd. 7-8 (12- 3)
6. Marken 8-8 (10- 6)
7. Quick Boys 6-7 (9- 7)
8. Rijnsb. B. 6-7 (9- 8)
9.SHO 8-7 (9- 9)
10. Spijkèn. 7-6 (8- 0)
11. ZwartWit 8-6 (8- 1)
12. FC Lisse 6-5 (7- 2)
13. Scheven. 7- 4 4- 4)
14. ARC 7-4 (5- 3)
Ook hier nauwelijks
wijzigingen. Heerjansdam
springt er iets beter uit, ARC
wipt over Scheveningen heen.
Maar het blijven marginale ver
schuivingen.
Ik besef dat uit zo'n simpel ver
gelijkend onderzoek niet direct
verregaande conclusies mogen
worden getrokken. Daartoe die
nen heel wat meer (eindstan
den onder het licht te worden
gehouden. Maar dit eenvoudige
proefje op de som bevestigt wèl
wat velen al weten. Goed ver
zorgd, aanvallend voetbal (leuk
voor de speler, leuk voor het
publiek, de klant) begint bij trai
ner en spelers.
En niet bij een gewijzigde pun
tentelling.
och nog even (goed,
I afgesproken, de
laatste keer) over Pe
ter van der Kwaak. De doelman
die het bij Ajax net niet redde,
overschreef naar RCH, op zon
dag ging werken en vervolgens
(na wat trainingen bij ARC te
hebben gevolgd) bij de KNVB
tevergeefs dispensatie aanvroeg
voor een overstap naar Noord
wijk. Die Van der Kwaak nu
heeft in Zeist opnieuw nul op
het rekest gekregen. FC
Dordrecht wilde hem graag
hebben (voorlopig als amateur)
maar de KNVB - lees Hans Boll
van het sekretariaat amateur
voetbal - heeft opnieuw gewei
gerd zijn handtekening te zet
ten. Je mag maar één keer per
jaar overschrijving aanvragen.
Zo simpel ligt dat naar de me-
Monique Kalkman merkt dat gehandicaptensport nu pas wordt begrepen
Ondanks verwoede pogingen van de betrokken organisa
ties verloopt de integratie van de gehandicaptensport
nog steeds moeizaam. Geldgebrek is daarbij één van de
I oorzaken. Onwetendheid een andere. Nog veel mensen
zien sport voor invaliden als een recreatieve of zelfs the
rapeutische bezigheid. In sommige takken kan men te
genwoordig echter spreken van echte topsport en begint
van de organisatie ook steeds meer professionele vormen aan
ienj te nemen. Het rolstoeltennis is daarvan een goed voor-
beeld. Sinds 1988 werkt de internationale rolstoeltennis
5ter I federatie (IWTF) aan de ontwikkeling van deze sport.
In navolging van de valide ten
nissers is inmiddels een heus
toernooiencircuit opgezet. Dit
SI jaar wordt het seizoen voor het
eerst afgesloten met een Mas
ters. De primeur is gegund aan
Eindhoven, waar deze week de
elijk beste mannen en vrouwen van
)ofdj de wereld strijden om de titel.
nenTot de laatste groep behoren
ach® twee Nederlandsen: Chantal
fase Vandierendonck en Monique
i na Kalkman, de nummer één en
ordj twee van de wereldranglijst.
>pej Sport betékende alles voor
ook| Monique Kalkman toen ze veer-
;oed, tien jaar jong was en nog Moni
que van den Bosch heette. Later
ahl- zou ze zeker naar de Sportaca-
kanj demie gaan. Ze was goed in al-
zak les, maar tennis had toch wel
len. haar voorkeur. Een uitnodiging
trijd voor de bondstrainingen was al
JVq in' haar bezit, maar aan het be
dijk zoeken van een centrale bijeen-
edi-| Komst kwam ze nooit toe. De
doktoren ontdekten een tumor
in haar wervelkolom en al snel
werd duidelijk dat ze de rest van
haar leven in een rolstoel moest
doorbrengen. Aan een mooie
droom kwam abrupt een einde.
Zo leek het.
,Ik heb één avond vreselijk
gehuild. Daarna was het in feite
over en heb ik alleen nog maar
gekeken naar de dingen die ik
wel zou kunnen doen. Dat
klinkt alsof ik het allemaal sim
pel heb verwerkt. Tijdens het
half jaar dat ik in het ziekenhuis
lag en waarin ik twee keer ben
geopereerd, had ik het natuur
lijk wel moeilijk. Van mijn fami
lie en vrienden kreeg ik gelukkig
veel steun. Maar toen eenmaal
duidelijk was dat ik nooit meer
zou lopen, ben ik niet bij de
pakken neer gaan zitten. Ik heb
alleen vooruit gekeken. Zo is
mijn karakter. In de afgelopen
vijftien jaar heb ik misschien
vier keer een periode gekend
waarin ik me afvroeg waarom
dit mij moest overkomen."
Prijzenkast
De rest van de tijd vocht de
nuchtere Brabantse, die tegen
woordig in Diemen woont, te
rug en probeerde ze ondanks
haar handicap een zo goed mo
gelijke carrière op te bouwen.
Daarin is Kalkman (29) zeker
geslaagd en het aardige is dat
sport toch nog een grote rol in
haar leven is gaan spelen. Haar
prijzenkast puilt uit v-an de be
kers en medailles, die ze aan
vankelijk met een tafeltennis-
batje en later dus met een ten
nisracket bij elkaar sloeg.
„Ik ben in 1979 geopereerd en
het jaar daarna waren de Para
lympics in Arnhem. Toen ik die
mensen op televisie zag, besefte
ik dat best nog kon sporten. Ik
ben gaan tafeltennissen. Be
hoorlijk' fanatiek mag ik wel
zeggen. Zo fanatiek zelfs dat ik
vier jaar later aan de Para
lympics in Engeland mocht
meedoen. Daar won ik in mijn
eigen klasse goud en eindigde
in de open klasse op de derde
plaats."
Tennis was echter nog steeds
haar favoriete sport, maar Kalk
man wist in die tijd nog niet dat
die sport ook goed in een rol
stoel kan worden beoefend. In
Nederland kende men het rol
stoeltennis immers nog niet, in
tegenstelling tot bijvoorbeeld de
Verenigde Staten. „Door een vi
deoband van een demonstratie
partij kwam ik daarachter. De
eerste keer op de baan was ove
rigens een behoorlijke tegenval
ler. Als valide speler was ik na
melijk gewend om naar de bal
te gaan. Het niet-mobiel zijn
vond ik opeens zeer frusterend.
Met de techniek had ik geen
problemen, want de slagen zijn
bijna hetzelfde. Alleen het be
wegen met de rolstoel moest ik
echt leren."
Maar ook nu bleek Kalkman
een doorzetter en tien jaar later
behoort ze tot de wereldtop. Ze
won vrijwel alle grote toernooi
en, pakte tijdens de Para
lympics van 1992 in Barcelona
goud in het enkel- en dubbel
spel (met Chantal Vandie
rendonck) en werd dat jaar voor
het eerst wereldkampioene. Een
blessure gooide dit seizoen wat
roet in het eten, maar vorige
maand keerde ze tijdens de US
.Open ijzersterk terug. Ze vierde
haar comeback met maar liefst
drie titels: enkel, dubbel en
mixed.
Verrassing
„Dat was ook voor mij een ver
rassing. In mei kreeg ik last van
mijn onclerrug. Eigenlijk had ik
het seizoen al afgeschreven. Ik
heb er zelfs over gedacht om
helemaal te stoppen. Door de
zege tijdens de US Open heb ik
echter besloten tot en met de
Paralympics van 1996 in Atlanta
door te gaan. Ik ben dan 32. Een
mooie leeftijd om te stoppen en
over een gezin na te denken",
aldus de product manager bij
een rolstoelenfabrikant, die in
1992 met haar trainer Mare
Kalkman trouwde.
Voor kinderen was tot nu toe
geen plaats, want als je tot de
beste rolstoeltennissters van de
wereld behoort ben je simpel
weg met topsport bezig. ,Per
week sta ik zo'n tien uur op de
baan. Daarnaast doe conditie-
en krachttraining. Het is dus al
lemaal erg serieus. In het begin
stoorde ik me er ook aan als
mensen dat anders zagen. Na
dat ik in Barcelona bijvoorbeeld
goud had gewonnen, kreeg ik
terug in Nederland reacties als
'jij bent leuk twee weken weg
geweest'. Terwijl ik die medaille
als een kroon op mijn werk zag.
Ik had er jaren keihard voor ge
traind. De mensen maken ook
de fout om ons met gewone
tennissers te vergelijken. Je
moet rolstoeltennis echter als
een geheel andere sport zien,
waarmee de beoefenaars ge
bruik maken van een hulpmid
del."
„Tegenwoordig merk je dat
de mensen toch steeds meer de
gehandicaptensport accepteren.
In Nederland doet de KNLTB
veel goed werk. Hier is het in
middels de normaalste zaak dat
rolstoeltennissers ook profiteren
van de vele faciliteiten. Ik heb
soms alleen nog het gevoel dat
sommigen liever niet met ge
handicaptensport worden ge
confronteerd. In reclamespotjes
zie je eigenlijk nooit invaliden,
terwijl dat in Amerika de nor
maalste zaak van de wereld is.
Fabrikanten van sportkleding
gebruiken daar ook gehandi
capte sporters om hun spullen
aan de man te brengen, terwijl
men hier nog vindt dat over de
rug van dat soort mensen geen
reclame mag maken."
Monique Kalkman: „Toen eenmaal duidelijk was dat ik nooit meer zou lopen, ben ik niet bij de pakken neer
gaan zitten. Ik heb alleen vooruit gekeken." foto cpd
II De herfst zucht, de bladeren
waaien over de Amsterdamse
Middenweg. Het Ajax-stadion
m en het natte trainingsveld ade-
men de sfeer van weemoed.
jj| Straks is het allemaal echt voor-
li bij en is Ajax weg van de goeie
H ouwe tijd. Een nieuw stadion,
op een nieuwe locatie, roltrap-
I pen, galerijen, een ondergrond-
i se parkeergarage en een schuif
el dak boven het veld. De moder-
§1 nè tijd, net wat je zegt. En Tante
ff Sien is ook al weg.
H Maandag was haar laatste
H werkdag als beheerster van het
Ij spelershome. Een bolwerkje van
typische Amsterdamse gezellig-
I heid binnen het harde, profes
sionele bedrijf dat Ajax heet.
1 Tante Sien: kopje koffie, bordje
■pjpep, broodje haring en krantje
wiezen aan de bar.
Bij Ajax liep iedereen weg met
'Sten van Spellen. Bijna twintig
jaar zwaaide ze met de pollepel
in De Meer. De naam roept as
sociaties op met Jordaanse,
'volkse sferen. Maar Tante Sien
(58) 'is niets eens Amsterdamse.
Woont al meer dan dertig~Jaar
in een mooi wit huis in Muiden,
■Waar haar man Joop brugwach
ter was. Beiden zijn nu met
pensioen. En ze gaan, zoals ze
het zelf noemen, 'drentenieren'
in Roden.
De plakboeken gaan mee. Al
les is zorgvuldig bewaard. Kran
teknipsels, de kerstkaarten van
Real Madrid met de vriendelijke
groeten van Leo Beenhakker, de
foto's van Ajax' nieuwe aan
winsten op hun eerste dag in De
Méér. „Het is een mooie tijd ge
weest, maar ik neem zonder
moeite afscheid. Ik ben nogal
nuchter in die dingen."
Notten
Het begon allemaal in 1974. Re-
né Nötten, toenmalig Ajax-spe-
ler, werd haar buurman in Mui-
denv Spelershomes bestonden
nog niet. De voetballers gingen
nog tussen de middag thuis een
boterhammetje eten. Maar toen
de Ajacieden met het idee kwa
men om een eigen honk in De
Meer te creëren, werd Sien van
Spéllen als ideale gastvrouw ge
zien.,
„2e hadden er heel even een
jongen achter de bar, maar die
keek nergens naar om. Die
stond veel liever aan het biljart.
Toen ben ik dus beheerster ge
worden. Ruud Krol en Piet,
Schrijvers gaven me dan wat
geld, zodat ik een kratje bier en
wat flesjes fris kon kopen. Het
stelde niet zoveel voor. Ik deed
's morgens boodschappen in
Muiden, kocht wat kadetjes en
ning Boll. Die vervolgens in de
ze krant ook nog eens stelt dat
het de KNVB 'onduidelijk' is
waarom Van der Kwaak bij
Noordwijk of bij Dordrecht wil
spelen. De dag kan geen pro
bleem zijn, menen Boll c.s. RCÏI
heeft immers toch ook een za
terdagafdeling?
Met andere woorden: Boll be
weert namens de KNVB hel ver
schil tussen het in de vierde
klasse zaterdag vertoevende
RCH en eersteklasser Noordwijk
of eredivisionist Dordrecht nog
altijd niet te zien.
Vindt u het gek dat men binnen
het nationale voetbalwereldje
de 'professionals in Zeist' niet
zo hoog heeft staan?
Ik niet.
och nog even (goed,
I afgesproken, de
laatste keer) over het
'wangedrocht' (vrij naar Louis
van Gaal) dat Champions Lea
gue heet. Natuurlijk, die wed
strijd tussen Barcelona en Man
chester United was meer dan
aantrekkelijk om te zien, maar
beide ploegen hadden twee we
ken daarvoor al duidelijk ge
maakt altijd met aantrekkelijk
voor de winst te willen gaan.
Zoals ze dat trouwens al jaren
doen. Maar verder: wat een ar
moe. Door de UEFA in de hand
gewerkt resultaatvoetbal dat de
naam Cupvoetbal absoluut niet
zou mogen hebben.
Laten we dus maar blij zijn dat
die andere twee bekercompeti
ties nog wel op de correcte wij
ze worden afgewerkt. Daardoor
valt er tenminste nog van echt
hekervoetbal te genieten. Want:
Werder Bremen - Feyenoord
(Willem was zelfs trots op zijn
jongens) was toch èf?
Of speelt het bij onze buren ge
boekte resultaat mij op mijn
beurt nu parten?
Tante Sien: ,„Als er een speler jarig is, vragen ze Sien om gebak te kopen. En dan willen ze het wisselgeld tot op het kwartje nauwkeurig terug."
foto cpd
woordig zijn toch wel een beetje
anders," voegt Joop er aan toe.
„Als er eentje jarig is, vragen ze
Sien om gebak te kopen. En dan
willen ze het wisselgeld tot op
het kwartje nauwkeurig terug.
Een fooi kan er niet af. Het is al
lemaal zakelijk geworden."
een paar pakken melk. En dan
ging ik met de bus naar Ajax.
Tante Sien verdiende er niks
mee, hooguit kreeg ze af en toe
een fooitje van de heren voet
ballers. In de periode van het
Grote Ajax ging het er in feite
nog zo amateuristisch aan toe.
„De vrouw van Barry Hulshoff
maakte de boel schoon. Het was
toen echt nog iets van de spe
lers zelf. Het bestuur bemoeide
zich er niet zo mee."
Loonlijst
Op advies van haar echtgenoot,
die gaandeweg ook steeds meer
bij Ajax betrokken raakte, eiste
Tante Sien bij de Ajax-leiding
een ordentelijke plaats op de
loonlijst. En sindsdien werd het
spelershome ook een waardig
onderdeel binnen het Ajax-be-
drijf.
„Ik kreeg een auto van Ajax,
want ik moest steeds meer
meeslepen uit Muiden. Ik haal
de dagelijks gemiddeld honderd
verse broodjes, beleg, groenten
voor in de eigengemaakte soep
en natuurlijk een aantal brood
jes haring. Ik denk dat de mid
denstand in Muiden me met le
de ogen ziet vertrekken".
's Middags serveerde Tante
Sien haar broodjes, haar be
faamde ballen gehakt en haar
bij insiders even beroemde
soep. Op wedstrijddagen was er
natuurlijk biefstuk of kip. ,Het is
altijd goed gegaan, de jongens
hebben nooit met buikloop
moeten voetballen omdat er
iets was bedorven. Dat gebeur
de alleen in het buitenland,
haha."
Veel spelers vertrokken vroeg
of laat naar het buitenland. Je
kon geen interview lezen met
een Ajacied in Italië, Frankrijk
of Spanje, of er werd wel met
licht sentiment gesproken over
die typisch Amsterdamse sfeer
en de koffie en broodjes van
Tante Sien. „Dat was altijd fijn
om te lezen, maar zelf heb ik
nooit echt een voorkeur gehad
voor spelers. Ze waren me alle
maal even lief."
Maar. echtgenoot Joop ver
klapt dan dat Sören Lerby en
Frank Rijkaard toch een spe
ciaal plekje in haar hart hebben
verworven. Tante Sien: .Sören
was altijd vrolijk, als hij binnen
kwam begon de zon te schijnen.
En Frank, ach dat is toch zo'n
lieve jongen."
„Die jonge spelers van tegen-
Niet voor Tante Sien zelf. Ze
kende ontroerende momenten
op de eerste etage van het Ajax-
hoofdgebouw. Zoals bij het het
ontslag van Aad de Mos. „Kwa
men de spelers bijeen in de
perskamer om over hem te
stemmen. Aad zat in z'n uppie
bij mij aan de bar, in zijn koffie
roeren. Ach jongen, ik zag hem
zo klein worden. Daarom had ik
laatst ook weer zo met hem te
doen, toen hij ljij PSV weg
moest."