Paus roept alle religies op
de 'strijdbijl' te begraven
'Economie eigenlijk heel onrechtvaardig'
Kerk Samenleving
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1994
BUITENLAND KORT
Samenzwering
De Italiaanse kardinaal Silvio
Oddi, die te boek staat als
groot kenner van de Romein
se curie, heeft speculaties
gen dé paus' van de hand ge
wezen. Oddi heeft in het Va-
ticaan nog nooit een woord
over mogelijk terugtreden
van paus Johannes Paulus II
gehoord. De kardinaal rea
geerde in de Italiaanse krant
La Repubblica op uitlatingen
van de journalist Vittorio
Messori dat het hoofd van de
Rooms-Katholieke Kerk door
een complot tot aftreden zou
worden gedwongen.
Bestseller
Messori stelde de vragen
voor de pauselijke bestseller
Over de drempel van de
hoop, die twee weken gele
den verscheen. ,,Ikzou me er
niet over verwonderen als ie
mand zou zeggen dat er ook
ontevredenheid bestaatal
dus Oddi. Er zijn ook binnen
het Vaticaan kerkelijke verte
genwoordigers die wensen
'dat de kerk zich in een an
dere richting beweegt, bij
voorbeeld in haar betrekkin
gen met de moderne wereld'.
Geruchten
De paus zelf heeft de afgelo
pen zomer na een operatie
aan zijn rechterheup aftre
den uitgesloten. „In de kerk
is geen plaats voor een paus
in ruste", zo zei hij. Geruch
ten over hel aftreden van de
paus duiken de laatste tijd
geregeld op. Zij worden ge
voed door de slechte gezond
heidstoestand van de 74-jari
ge paus, die inmiddels 16
jaar aan het hoofd van de RK
Kerk staat.
Klooster
Aftreden van de paus hoort
kerkrechtelijk gezien wel tot
de mogelijkheden. Paus Coe-
lestinus V maakte in de der
tiende eeuw gebruik van dit
recht omdat hij al na enkele
maanden tot de ontdekking
was gekomen dat het paus
ambt te zwaar voor hem was.
Hoewel het gerucht gaat dat
Johannes Paulus II zich op
zijn 75ste verjaardag zal te
rugtrekken in een Pools
klooster, wijst vooralsnog
niets op zijn aftreden. Ook de
rooms-katholieke verslagge
ver Messori is ervan over
tuigd dat deze paus tot het
bittere einde doorgaat. „Men
probeert de paus oud en ziek
te praten", zei hij in een in
terview. Hij doelde daarmee
op 'enkele sluwe theologen
die in het kerkelijk verzet van
de jaren zeventig zijn blijven
hangen'.
Tsjechië
Paus Johannes Paulus II zal
in juni volgend jaar een be
zoek brengen aan Tsjechië.
Dat heeft een woordvoerder
van de Praagse aartsbisschop
Miloslav Vlk gisteren be
kendgemaakt. Aanleiding
voor het bezoek is de heilig
verklaring van Jan Sarkander,
een Tsjechische priester die
in 1620 ten tijde van dc cont
rareformatie de marteldood
stierf. De paus bezocht het
toenmalige Tsjechoslowakije
eerder in 1990, kort na de
'fluwelen revolutie' die een
einde maakte aan het com
munistische bewind. Tijdens
het komende bezoek zal hij
afreizen naar Olmütz, waar
Sarkander begraven ligt.
Daar zal hij een mis opdra
gen en de ceremonie leiden
waarmee Sarkander heilig
verklaard wordt.
Met een oproep tot vrede en dialoog tussen de godsdien
sten opende paus Johannes Paulus II gisteren een grote
interreligieuze conferentie. Onder het motto 'Heel de we
reld: godsdiensten voor vrede' hopen de 900 deelnemers
aan de Wereldconferentie over godsdienst en vrede tot 9
november de harmonie tussen de wereldreligies in prak
tijk te brengen.
vaticaanstad rtr/dpa/kna
„Niemand is trouw aan God die
in de naam van dezelfde God
zijn broeder durft te doden", al
dus de paus in zijn openings
toespraak. „Godsdienst en vre
de gaan samen. Oorlog voeren
in de naam van religie is een
schreeuwende tegenspraak."
De conferentie wil een bijdrage
leveren aan de oplossing van
conflicten overal ter wereld.
Aan de bijeenkomst nemen
aanhangers van vijftien ver
schillende godsdiensten deel.
Naast de paus zaten op het po
dium de Israëlische rabbijn Da
vid Rosen, de secretaris-gene
raal van de Islamitische Wereld
liga Ahmed Muhammed Ali, en
de boeddhistische Shinto-leider
Nikkio Niwano.
De paus riep zijn gehoor op
heilige oorlogen te veroordelen.
„Godsdienst mag geen dek
mantel worden voor conflict,
zeker niet wanneer religieuze,
culturele en etnische identitei
ten samenvallen. We moeten
samen godsdienstvrijheid voor
allen hooghouden. Godsdienst
vrijheid is de hoeksteen van alle
vrijheden. Als we anderen ervan
weerhouden hun religie vrij te
belijden brengen we onze eigen
godsdienst in gevaar."
Enkele islamitische afgevaar
digden zeiden woensdag tijdens
een persconferentie dat het
moslimfundamentalisme hoog
op de agenda van de bijeen
komst staat. Ze riepen de hulp
van het westen in om democra
tie in islamitische landen te be
vorderen en zodoende het op
komende fundamentalisme te
bestrijden.
De conferentie wordt van
daag voortgezet in het noordita-
liaanse Riva del Garda. Als hoge
gasten worden onder meer ver
wacht de Zuidafrikaanse bis
schop Desmond Tutu, de Tsje
chische president Vaclav Havel,
de voormalige Amerikaanse
president Jimmy Carter en de
speciale afgezant van de VN
voor het voormalige Joegoslavië
Yasushi Akashi. Naast oorlog en
vrede staan ook thema's als ar
moede. rassendiscriminatie en
het milieu op de agenda.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Aangenomen naar Giessen-Nieuw-
kerk A. den Besten te Ochten.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen te Lutten- W. Noordzi;.
kandidaat te Kampen; te Steenwijk:
A A. van Essen. I I. zendingspredi
kant te Kalimantan Barat(lndonesië),
wonende te Drachten; te Ba-
rendrecht; W Th. Meijer, kandidaat te
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naarZierikzee (t.b v.
de evangelieverkondiging onder l<
lël): C.J
irn-Oost.
ZEVENDE-DAGS ADVENTISTEN
Aangenomen het beroep naar de bui
tengewone wijkgemeente Suriname
als voorzitter van de Surinaamse Zen
ding: D.J
BESNIJDENIS Nigeria heeft
een eerste stap gezet om besnij
denis van meisjes tegen te gaan.
Het Nigeriaanse persbureau
meldt dat ouders die zich hier
aan schuldig maken een gevan
genisstraf van zeven jaar riske
ren. De wet maakt deel uit van
een pakket maatregelen dat er
op is gericht de gezondheids
zorg voor kinderen te verbete-
Industriepredikant Jos Aamoudse naar Christelijke Gerefontieerde Kerk Hillegom
hillegom kees v
Een industriepredikant uit het
Botlek-Europoortgebied, dat
moet wel een rooie rakker zijn.
De nieuwe dominee van de
Christelijke Gereformeerde Kerk
in Hillegom, Jos Aarnoudse,
ontkent niet dat zijn ervaringen
in de Rotterdamse haven hem
kritisch hebben gemaakt. Toch
zal hij de barricaden nooit be
klimmen. „In veel kerken is de
middenklasse oververtegen
woordigd. Die zit niet op polari
serende preken te wachten. Als
je gaat roepen: jullie willen niet
delen en daardoor komen de
minima op achterstand, dan
zetten ze hun stekels op."
Aarnoudse (38) nam het be
roep naar Hillegom aan omdat
hij zijn werk als industriepredi
kant in het Botlek-Europoortge-
bied het komende jaar lang
zaam moet afbouwen. „De sy
node ziet het industriepastoraat
niet meer zo zitten, en ook de
gereformeerde classis van Briel-
le heeft gezegd: 't Heeft zijn tijd
gehad."
Samen met twee rooms-ka-
tholieke bedrijfspastores vorm
de Aarnoudse in het Botlekge-
bied naar eigen zeggen een
soort 'rebellenclub'. „Niemand
zit daar op je te wachten, je
moet je eigen netwerk aanleg
gen. Je bezoekt vakbondsverga
deringen of je werkt mee in be
drijven. Alleen zo kom je men
sen tegen die jou je vertrouwen
geven." Bedrijfsleidingen
koesteren vaak argwaan. „Ze
zijn benauwd dat je actie komt
voeren. Of dat je komt evangeli
seren, want daar zijn ze ook niet
van gediend. Ze begrijpen über
haupt niet wat je komt doen.
Kerk en geloof horen thuis in de
privésfeer en in een museum,
denken ze."
Met de landelijke organisatie
Disk (Dienst aan de Industriële
Samenleving vanwege de Ker
ken) onderhield het Industrie
pastoraat wel
samengaan werd i
Predikant Jos Aarnoudse voor de deur van het kerkgebouw waar hij sinds vorige week op de kansel staat. „In veel kerken is de middenklasse over
vertegenwoordigd. Die zit niet op polariserende preken te wachten." foto united photos de boer
gen. „Disk is te links, te radicaal
geworden. Men houdt zich be
zig met het plaatsen van kruisen
in de tuin van staatssecretaris
De Graaf-Nauta van sociale za
ken, bijvoorbeeld. Of met een
blokkade van het Shell-labora-
torium in Amsterdam. Die ma
nier van actie-voeren, daar heb
ik problemen mee. Je hebt ook
te maken met de mensen die
binnen de poorten hun brood
verdienen. Als je mensen aan de
schandpaal te nagelt, sta je op
een gegeven moment alleen
nog maar buiten de poort pam
fletten uit te delen."
In zijn gemeentewerk zal Aar
noudse extra gespitst zijn op
problemen die mensen hebben
op hun werk, kondigt hij aan.
„Problemen van leven, dood en
ziekte vragen gauw veel aan
dacht. Predikanten zijn niet
vaak geneigd door te vragen. Ik
doe dat wel. Ik heb wel eens een
collega gesproken, die beweer
de: 'In mijn gemeente is nie
mand werkloos.' Ik zei toen: In
jouw gemeente hebben onlangs
een paar mensen hun ontslag
gekregen, hun leven is in dui
gen gevallen. Maar jij gaat al
leen maar bij mensen op be-
Hij noemt de Nederlandse
economie 'eigenlijk heel on
rechtvaardig'. „Maar het is
netjes afgedekt. De grote multi
nationals hebben alles goed
voor elkaar, het vuile en crimi
nele werk wordt voor hen ge
daan. Als er een boot met
bauxiet de haven komt binnen
varen, vraag ik me af: hoe is hij
geladen en door wie? Als je een
goedkoop aluminium
sportstuurtje koopt voor je race
fiets, hebben ze daar in Surina
me krom voor gelegen."
De kwalijke kanten van het
economisch bestel moeten in
de kerken aan de orde worden
gesteld. „Een christen moet
daar oog voor hebben", meent
Aarnoudse. Dat de synode zijn
plaats als industriepredikant
schrapt, betreurt hij dan ook.
„Voor zaken die bovenplaatse
lijk zijn, moet je mensen vrij
stellen. In de wereld van de eco
nomie heb je mensen nodig, als
verspieders. Anders trap je ook
in de val, dal godsdienst alleen
iets is voor je privé-leven."
Het 25-jarig bestaan van de pa
rochie Heilige Michaël en Heili
ge Bernardus in Hazerswoude-
Rijndijk/Koudekerk aan den
Rijn wordt komend weekeinde
met verschillende activiteiten
gevierd. Pastoor Godfried Claas-
sen opent zondagmiddag in ge
bouw 't Anker een tentoonstel
ling met als thema 'Druk iets uit
van het geloof. Te zien zijn di-
i kunst, zoals
Hazerswoudse parochie viert 25-jarig jubileum
aquarellen, wandkleden en te
keningen. De kunstwerken zijn
niet alleen vervaardigd door de
parochianen, maar ook door le
den van andere kerken in Ha-
zerswoude en ^Koudekerk. De
expositie is te bekijken tot en
met 19 november.
Alle vieringen op zaterdag en
zondag in de Bemarduskerk in
de Groenendijk en in 't Anker
staan in het teken van het
Emmausverhaal: de ontmoeting
en het met elkaar op weg zijn.
De Hazerswoudse parochie is
in 1969 ontstaan door het be
stuurlijk samengaan van de pa
rochies in 't Zwaantje en de
Groenendijk. Na de afstoting
van de Zwaantjeskerk verhuisde
de Michaël-parochie naar 't An
ker. De parochie wordt geleid
door de pastores Martien van
Winkel en Godfried Claassen.
Verder zijn veel leken actief op
De jubileumviering is al op 9
januari van dit jaar al ingezet.
Toen werd een drieluik van de
fotografen Henk de Graaf en
Jonn Hakkaart onthuld. Het
thema van het kunstwerk is de
Emmaüsgangers. Daarnaast
werden in het kader van het ju
bileum-huisbezoeken gehou
den. De resultaten van deze be
zoeken komen binnenkort naar
buiten. Het jubileum wordt op
19 november afgesloten met
een feestavond voor de vele vrij
willigers in de parochie.
HET WEER
Kans op regen groter
Geheel West- en Midden-Europa
wordt overspoeld door zeer zachte
luchtmassa's. Een brede zuidelijke
stroming tussen een hógedrukge-
bied in het oosten en lagedruk bij
Ierland liet het kwik gistermiddag
tot haast nazomerse waarden oplo
pen. In het Limburgse werd 20 gra
den gehaald, een echte uitschieter
die niet zo vaak voorkomt in no
vember. Toch bleef Maastricht nog
ver verwijderd van het absolute re
cord van 23,3 graden op 1 novem
ber 1925 Bij vrij veel zon werd het
in de rest van het land toen 15 tot
16 graden; ook zeer comfortabel
natuurlijk, mede dankzij een niet
te sterke wind.
De warme lucht weet zich vandaag
nog volop te handhaven, al nadert
er vanuit het westen een front met
koelere lucht. Dat gaat echter in
een wandeltempo, zodat het ook
zaterdag nog ruim aan de zachte
kant blijft. De lucht wordt wel
steeds vochtiger; wolkenvelden ne
men een steeds groter deel van de
hemel in bezit en er kan al wat
lichte regen vallen. Het is goed mo
gelijk, dat met de neerslag
woenstijnstof uit de hogere luchtla
gen omlaag komt. De Sahara is im
mers het brongebied van de lucht
soort; de stofdeeltjes zijn duizen- J
den kilometers meegereisd met de
zuidelijke bovenstrommg. Het stof
is te herkennen aan een grijze, ge
lige of roodachtige afzettingen op
auto's of andere gladde voorwer
pen. Stofregen komt een paar keer
per jaar voor in ons land,vaak in
voor- en najaar als langgerekte
zuid-noordcirculaties het meest
voorkomen.
In de loop van het weekeinde wordt
de druk van de oceaan groter. Er
naderen diverse fronten; de eerste
exemplaren worden afgeremd door
het sterke hogedrukgebied boven j
Rusland, gevuld met vrieslucht, i
Een wat aarzelende situatie, niet
bevordelijk voor een erg betrouw- I
bare verwachting. In het algemeen'
kan wel gezegd worden, dat de
kans op wat regen vanaf zaterdag
langzaam groter wordt. De tempe
ratuur komt geleidelijk weer op eeni
normaal niveau van 10 tot 12 gra
den. De nachten blijven aan de
zachte kant met minima ver boven
nul.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Langs de westkust
wind. Middagtempe-
r tussen 6 en 9 gra-
Verd
uidelijke
afge-
zon. Droog e
stijging van temperatuur.
Vandaag in het noorden en
midden nog lichte vorst.
Morgen middagtempera-
Denemarken:
Perioden met zon en
droog. Vandaag nog een
flinke zuidoosten wind,
morgen afnemend. Mid-
dagtemperatuur rond 8 graden
Engeland, Schotland, Wales e
Vandaag veel bewolking e
met regen. Morgen wissele
bewolkt
westen
kans op een bui. Vandaag maxima rond
11 graden, morgen iets lager.
België en Luxemburg:
Vandaag in het oosten nog wat zon en
overwegend droog maar van het westen
bewolking en morgen af
het
en toe regen. Vandaag middagtempera-
tuur rond 15 graden; daarna
westen uit iets lagere temperati
Noord- en Midden-Frankrijk:
In de oostelijke departementen nog pe
rioden met zon en tot en met morgen
waarschijnlijk droog. In het westen, en
morgen ook in het midden, overwegend
bewolkt en nu en dan regen. Middag-
temperatuur ongeveer 12 graden maar
vandaag in het midden en oosten war
mer; in Lotharingen zelfs tot 18 graden
Spanje:
enkele stevige
Vooral in het
sommige plaatsen veel
at midden overwegend
droog. Vrij koud met middagtempera-
tuur rond 13 graden. Alleen i
ta's in het zuidoosten nog ma
bij 20 graden.
weersvooruitzicht
Gemiddeld over Neder
KNMI
VR
ZA
ZO
MA
40
10
30
2C
Neerslagkans
10
60
40
41!
Minimumtemp.
y
b
b
Middagtemp.
16
13
1 1
IC
Wind
z°4
var3
n3
no4
WEERRAPPORTEN
noordoosten
neerslag. In
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 07.41 Zon onder 17.01
Maan op 09.58 Maan onder 18.37
Waterstanden Katwijk
Hoog water 03.49 16.09
Laag water 23.41. 11.51
a dicht
Weerrapporten 03 november 19
Canarische Eilanden:
Aan
zijde
i de e
het noordeh v
kenvelden en mogelijk wat regen Mid-
dagtemperatuur rond 24 graden.
Marokko:
Westkust: Tamelijk bewolkt en vooral in
het noorden plaatselijk flink wat regen.
Morgen, later op de dag weer enkele op
klaringen. Middagtemperatuur vlak aan
zee rond 21 graden.
Zuid-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en enkele zware
regen- en onweersbuien; in het zuidoos
ten hier en daar zeer veel neerslag. Mid
dagtemperatuur vandaag ongeveer 15
graden maar op sommige plaatsen door
föhn v
k koeler Brussel
Mallorca en Ibiza:
Haif tot zwaar bewolkt en enkele stevige
regen- of onweersbuien. Maximumtem
peratuur dalend tot ongeveer 17 graden
morgen.
Italië:
king
:o 10 16 10 01
zo 6 11 9 9.0
ro 10 14 8 11.1
noordwesten zw
buien; morgen h
en mogelijk een stevige zuidenwind
Middagtemperatuur van 14 graden
plaatselijk in het noorden tot 23 graden
op Malta en Sicilië.
Turkije en Cyprus:
Langs d^ Turkse westkust droog en flink
wat zon maar wel veel wind. Langs de
zuidkust en met name op Cyprus
zon ook wolkenvelden en mogelijk een
verspreide regen- of onweersbui. Tem
peratuur dalend tot ongeveer 15 graden
bij de Dardanellen en tot 25 op Cyprus.
Duitsland:
t zon en droog. Middagtem-
8 graden in Sleeswijk-Hol-
d 13 in Midden-Duitsland;
het door föhn plaatse
lijk zelfs 20 graden worden.
Zwitserland:
In het zuidwesten en zuiden bewolkt en
perioden met regen; op s
sen veel neerslag. In het
den met zon, droog e
20 graden door föhn. In h
merkelijk koeler.
Oostenrijk:
HEINZ
1
/AT l*tx/ g&aa&
