V D niet beroerd te investeren
Bouwstop polders^"
in het belang van
alle regiogenoten
Strijd tegen racisme
Fietsers vogelvrij in Warmond
Lamme eenden die
'gladde pad' volgen
De Leiderdorpse zondebok
Schrijvende Lezers
Paus Pius XII, feiten fe
en de geschiedenis
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1994
chef adriaan brandenburg, 071-35641
Volgens de heer T.H. ïan
(Leidsch Dagblad 26-10-'94)
kun je de bebouwing van de
Broek- en Simontjespolder
maar om één reden willen voor
komen, nl. het persoonsgerichte
misgunnen van een woning-
woonruimte aan een daklo
ze/urgent woningzoekende.
Ons lijkt het mogelijk tegen de
bebouwing van alle polders
rondom Leiden te zijn (B&S-
polder inbegrepen) in het be
lang van alle inwoners van deze
regio, óók woningzoekenden,
óók in de toekomst.
Als we de verstedelijking on
beperkt laten doorgroeien, wor
den alle polders volgebouwd in
een steeds hoger tempo, in een
volgorde die de bouwgelovige
politici kiezen. Tijdens dit pro
ces en daarna wordt ook aan in-
breiding gedaan zoveel als men
kan.. Alle groen zal moeten ver
dwijnen binnen en buiten de
stad, want er zal nooit genoeg
zijn aan ruimte voor wonen en
werken op deze manier. Tegen
die tijd is deze streek zeer on
leefbaar geworden, is iedereen
milieunomade geworden, wil
iedereen weg zodra men kan.
Vanwege dat 'nooit genoeg
zijn' is het nodig het verstedelij-
kingsproces zélf te temmen: we
moeten het proces zien te stop
pen en oplossingen elders zoe
ken, daar waar dat verantwoord
is. Dat vergt onderzoek door in
tegere milieubiologen (bv. j
die de Milieu-effectstud
maakten over de polders
deze regio), maar eerst is de p B
litieke wil nodig om zo'n ondaM. J
zoek te laten doen. Dat is ec
in het belang van alle inwona
en het milieu samen. UiteraaHn(j
vergt zo'n onderzoek en bi
leidsverandering tijd en waprin
moet je dan heen met je wpect
ningzoekende? pnd
Wanneer effectiever ruimtLeej
gebruik - bijvoorbeeld verlagin i
van de parkeernorm en autobf
vrijdend beleid, woningverdic|?aat
ting binnen de grenzen van <bp
leefbaarheid, e.d. - geen soela
meer bieden, dan pas kan mLN H
met rede bouwen in polders,
beginnen met die plaatsen wa
de natuurwaardescores hir--
laagst zijn (dus niet beginne^
met de B&S-polder die hoog gK -
noteerd staat), volgens ghe^(
noemd MES-rapport, waarva
de samenvatting verkrijgbaar F j-
bij afd. Milieu Stadsbouwhuis.L
Wil iedereen dus liever bf
venstaand idee schrijv
wethouder Van Rij, Stadht
Leiden en aan Provinciale St
ten, Koningskade 1, 2596
Den Haag. Voor een leefba
toekomst.
;ne it
litze
naai
brug
reui
zien
A.L. Bosset
Namens Planologische Groe'e
groe
Leide
tvat
7 ronti
1 1 9 1 men
Computerkunst en Leids Verzet
Met stomheid geslagen en ra
zend 'was ik na het lezen van de
recensie van Onno Schilstra, 21
oktober in het Leidsch Dagblad,
over de expositie computer
kunst in ARS.
Het blijkt dat we hier te ma
ken hebben met iemand, wiens
kennis van computers niet ver
der reikt dan zijn eigen toetsen-
bordje. Het is duidelijk dat hij
niet is geïnteresseerd in wat de
computerkunstenaars maken.
En ook geen poging heeft ge
daan iets over het werk te vra
gen, maar dit gelijk af te doen
als smakeloze geile flauwekul en
gedigitaliseerde hardporno. Ook
al ga je met gal of geil in dit ge
val spuwen, smakeloos is goed
koop en dit computerwerk is
niet goedkoop maar zeer duur
(zaam) om te maken. Omdat er
nou eens iets anders met de
computer gedaan wordt dan
tekst invoeren, is dit nog geen
reden om de brandstapel weer
in te voeren. Nee, hij moet het
geheel af maken met een be
krompen pietleuterige humor
loze toetsenbord agressie.
Begrijpen en begrip zijn nog
steeds verschillende dingen. Als
de zedenmeester mijn video's
met lengte 2 x 30 minuten beti
teld als „(jawel) blote borsten,
vergezeld van schuine versjes,
die door het beeld knetteren,"
blijkt hieruit wel dat de video's
niet bekeken zijn, het weerspie
gelt alleen wat een petvers oog
wou zien. Het gaat hier over
twee minuten van mijn werk,
dat bestaat uit duizenden gete
kende beeldjes, welke nodig zijn
om een animatie te maken.
Niet alleen wordt minachtend
gedaan over iets wat mij meer
dan een jaar werk heeft gekost,
hij blijkt totaal geen gevoel voor
humor te bezitten. Je wordt be-
•dankt, was er nou echt geen an
dere manier om kritiek te leve
ren dan zo denigrerend over
ons te doen? Het lijkt wel een
hetze tegen naakt in de kunst,
zedenpreker Onno van Nieuw
Leids Ongesteld Verzet of zo? Ik
zou haast denken dat hij is ach
tergebleven ergens onderweg in
zijn Digitale My Way!!! Ha, ha,
dat wou ik nou effe kwijt.
Paul Kuitert,
Kuilert Art Productions,
Lisserbroek.
In de strijd tegen racisme en
vreemdelingenhaat is vorige
week in Straatsburg het interna
tionale symposium 'Europa te
gen Discriminatie' gehouden. In
de daarbij uitgegeven 'Verkla
ring van Straatsburg', noemen
de kerken racisme „een beledi
ging van de schepper". Een
staaltje van ongekende hoog
moed, waarmee zij zich boven
de schepper stellen. Daarnaast
getuigt de uitspraak van onbe
grip voor het feit dat het verder
felijk zaad van het racisme en
de vreemdelingenhaat in de
schepping besloten ligt. Op de
één of andere wijze zijn wij er
daardoor allemaal mee behept.
Dit houdt evenwel niet in dat
het ons niet is gegeven om het
daaruit voortvloeiend onrecht
te bedwingen. Integendeel,
mocht de wil daartoe aanwezig
zijn dan zijn wij zonder meer in
staat een politieke voedingsbo
dem te creëren, waarin racisme
en vreemdelingenhaat geen
wortel kunnen schieten. Daarbij
moet worden gedacht aan de
vervanging van de huidige ma
teriële grondslag van het beleid
door een immateriële of ideële.
In hun streven de schepper te
dienen, wordt het dan ook hoog
tijd dat de kerken zich daarop
gaan bezinnen, in plaats dat zij
racisme afdoen als „een beledi
ging van de schepper".
Een gemakzuchtige ondoor
dachte uitspraak die niet alleen
de waarheid geweld aandoet
maar tevens het even gemak
zuchtige en ondoordachte ra
cisme in de kaart speelt en zo
periodiek doet toenemen. Niet
dankzij de inspanningen van
degenen die erin geloven, maar
als gevolg van het in gebreke
blijven van zijn tegenstanders,
om met Menachem S. Aroni te
spreken („Het recht om pessi
mist.te zijn").
Wouter ter Heide,
Langenholte.
Op 7 november a.s. doet de
rechter een uitspraak over de op
non-actief gestelde ambtenaar
grondzaken in Leiderdorp.
Het is wrang te moeten consta
teren dat een ruim jaar na dato
deze man de enige ambtenaar
is die het veld heeft moeten rui
men inzake de grond-fraude die
zich in Leiderdorp heeft afge
speeld. Is het immers niet zo
dat alle mede-verantwoordelij
ken zijn gehandhaafd? Denkt u
Uit het hart gegrepen, het stuk
van Wim Koevoet in het Leidsch
Dagblad van 25 oktober over de
doorgaande route in Warmond.
Ik deel de gevoelens van dhr.
Gebhardt als ik mij op de fiets
richting Sassenheim of Oegst-
geest begeef. Al jaren erger ik
mij aan de blindheid van de
Warmondse bestuurders voor
het probleem van de fietsers.
Op een moment waarop ik
dacht dat het zinvol zou zijn
een bijdrage te leveren aan het
oplossen van dit probleem, na
melijk vlak voordat de Heren
weg geasfalteerd werd, heb ik
het college van B en W een aan
tal foto's gestuurd en een be
schrijving van gevaarlijke pun
ten van de doorgaande route.
Aan één situatie, nl. de bocht
waar de Oranje Nassaulaan uit
komt op de Herenweg, is daad
werkelijk iets gedaan. Voor de
rest heb ik nooit meer iets ver
nomen van conkrete plannen
om de problemen voor de fiet
sers op te lossen.
Met het feit dat de wethouder
rekening moet houden met alle
verkeersdeelnemers is voor hem
kennelijk de kous af. Maar hoe
eerlijk is die verdeling eigenlijk?
Die verdeling over de beschik
bare ruimte valt voor de fietsers
wel zeer ongunstig uit. De voet
gangers hebben aan beide zij
den een voetpad, terwijl er voor
de fietsers geen centimeter is
gereserveerd. Zij zijn vogelvrij.
Van hen wordt verwacht dat ze
vanaf het gemeentehuis tot aan
het tolhek, zonder uit te zwaai
en, vlak langs de stoeprand rij
den, iets dat voor kinderen een
onmogelijke opgave is. Langsra-
zende auto's, vrachtwagens en
brede bussen met onaangekon
digd een uitzwenkend achter
stuk, maken dat ik regelmatig
alle hoop op een goede afloop
laat varen. Ik krijg angstige vi
sioenen wanneer ik mij bedenk
dat mijn kinderen straks zelf
standig die route moeten fiet
sen.
Op de Herenweg langs het
bos richting Sassenheim is er
voor voetgangers en auto's vol
doende ruimte. Voor de fietsers
echter is er een smal fietspad,
wat door fietsers uit beide rich
tingen gebruikt moet worden.
Losliggende tegels, auto's die
half op dit pad staan en andere
gebruikers als paarden, hardlo
pers, wandelaars met en zonder
kinderwagens en honden en
brommers maken dat ik mij al
tijd weer opgelucht voel als ik
het er zonder kleerscheuren heb
afgebracht.
Aan beide kanten een fiets
pad, breed genoeg om de voet
ganger, eventueel visueel ge
scheiden, er ook gebruik van te
laten maken en brommers op
de autorijbaan, lijkt mij een veel
eerlijker verdeling, gezien de
verhouding van aantallen fiet
sers en wandelaars. Het past
eveneens beter, als er toch ge
deeld moet worden, een schei
ding aan te brengen tussen on
gemotoriseerde en gemotori
seerde - verkeersdeelnemers.
Maar Warmond hoeft zelf het
wiel niet uit te vinden. Andere
gemeenten hebben ook oplos
singen gezocht en gevonden.
Een vereniging als de.ENFB bij
voorbeeld heeft vast wel prakti
sche oplossingen om de veilig
heid van de fietsers op de door
gaande route te waarborgen.
H. Meijdam,
Warmond.
De doorgaande route in Warmond. Voor fietsers ontbreekt de ruimte.
korte metten maakt met de bf
perkte visies van Hochhuth \7{
in mindere mate Lewy en waa
in hij het vierkant opneemt voj ha/s
juist vooral Pius XII. Hij schrij mi<
„Onder het pontificaat van Pii sto
XII is aan de katholieke kerk er
redding te danken van minste! kor
700.000 maar waarschijnll in 1
zelfs 860.000 joden uit nazi-la. mo
den." Ter vergelijking; 200,oj raa
joden werden gered door hu) wa
van andere organisaties. sla
De heer Maas twijfelt aj
sommige cijfers; zijn goed red
Er zijn dan ook nogal diveij ij
bronnen. De heer Maas zegt d
er geen 6000 priesters in het b
gin in Dachau zaten, dat is m vm
gelijk. Deze bron is voor mij nl ste
meer verifieerbaar geblekevar
Wat wel bekend is, is dat op
bevrijdingsdag door. de Amej ovf
kanen 326 Duitse katholiej ^er
priesters werden aangetroffej
Een nog groter aantal was doo
gezonden, was er gestorven vl '1J'C
honger, aan een ziekte, of v\j
vermoord (bron: Lewy).
Ook de cijfers van de jodenl Fis
het Vaticaan lopen uiteen vl DEflJ
11 (hr. Maas, bron?), enkele dj ^7
zijnen (Lewy) tot 400 2 a 3 j
bij de pauselijke garde (dr. B
mans). Misschien mag ik bij a jer
ze de heer Maas uitnodigen q rje
samen nog eens met mij hie mc
over van gedachten te wissels tjn
Wat mij betreft kan de discuss tjn
dan hier gesloten worden
krijgt de heer Maas 't laati-
woord, maar niet na hem n
gezegd te hebben, dat hij vol!
men gelijk heeft met het citer
van kardinaal Simonis, die
dSt ook christenen mede scht
dragen aan de Sjoa. Niet de
den, maar wij allen die zo
daars zijn dragen schuld a
zijn kruisdood, leerde de cat!
chismusvan Treute (1570) al.
Antisemitisme mag
meer de kop opsteken en al 2
ker niet onder diegenen dié zi
christen noemen en ik ben n
de heer Maas dan ook heel b
dat na de vrede van Israël n
de Palestijnen, de weg voor 1
Vaticaan vrij kwam voor de
late erkenning van dit land.
(discussiegesloten, red.)
Indien u reageert op eer
artikel in deze krant, wil
u dan in uw ingezonden
brief uw naam, adres er
woonplaats vermelden!
evenaJs de datum waarop
het betreffende artike
werd gepubliceerd?
Brieven worden in he
algemeen in deze kran
ondertekend met naan
en woonplaats.
Plaatsing van ingezon
den brieven betekent nie
dat de redactie het eens
is met de inhoud ervan.
De redactie behoudl
zich het recht voor ingei
zonden brieven in te korj
ten en plaatsing van brie
ven te weigeren.
maar eens aan de wethouders
Kerner en Huigen. Wat te den
ken van het raadslid Veldstra, zij
was immers de baas van de be
treffende ambtenaar toen zij
wethouder ruimtelijke ordening
was. De huidige wethouder Van
Dijk (BBL) van ruimtelijke orde
ning heeft in ieder geval wet
houder Huigen in het zadel ge
houden. De Burger Belangen-
wethouder is door een negatie
ve ervaring met de grondzaken
ambtenaar uit rancune een be
leid gaan voeren dat alleen op
de val van de betreffende amb
tenaar toegespits was en is. Dit
is ten koste van het aanpakken
van de medeschuldigen c.q.
verantwoordelijken gegaan, iets
dat wel tijdens de verkiezingen
beloofd was en voor vele stem
men heeft gezorgd. Als wij dus
van het college van Leiderdorp
via de krant moeten vernemen
dat het de laatste tijd zo goed
gaat in Leiderdorp, denken wij
aan een ogenschijnlijk gezonde
appel die van binnen toch vol
zit met wormen.
De Stichting Leefbaar Leider
dorp
Riet Dekkers
Leiderdorp.
De heer Maas, blijkens zijn stuk
van 14 oktober jl. zelf tragisch
slachtoffer van de nazi's, heeft
zeker ten dele gelijk met zijn
slotopmerking, dat we de ge
schiedenis helaas niet kunnen
veranderen en dat geldt zeker
voor de feiten.
Wel kan vanuit een veranderd
levensgevoel hetoordeel over
de geschiedenis en Pius XII zich
wijzigen. Zo schreef de tot dan
toe onbekende protestantse
schrijver Ralph Hochhuth in
1962, zo'n 17 jaar later dus, de
'Stellvertreter', met de nieuwe
conclusie dat Pius XII luider had
moeten protesteren. De hoog
achting voor Pius XII slaat dan
om in onbegrip en minachting.
Daarna voltooit de Ameri
kaanse Guenther Lewy in 1964
zijn boek 'De Roomskatholieke
Kerk en Nazi-Duitsland', waarin
hij, met weliswaar zeer veel
twijfels en aarzelingen, tot de
zelfde conclusie komt. Hij geeft
eerlijk daarbij toe, dat hij be
vooroordeeld was en ook geen
inzage gehad heeft in de Vati
caanse documenten. Derhalve
was hij niet goed op de hoogte
van de nauwe contacten tussen
het Vaticaan en de vele joodse
organisaties, die na het rampza
lige Nederlands bisschoppelijk
protest -niets meer zagen in de
ze openlijke protesten.
Dan beginnen joodse schrij
vers, die wel meer wisten, het
op te nemen voor de paus. Al in
1963 zegt de joodse dr. Joseph
Lichten: „De paus heeft zijn
stem niet krachtiger kunnen la
ten horen tegen de jodenvervol
ging van de nazi's, omdat alles
wat hij gezegd zou hebben, de
zaak van de joden alleen maar
erger had kunnen maken."
Tenslotte komt dan in 1967
de joodse geleerde Pindras La-
pide met zijn diepgaande studie
van de geschiedenis, waarin hij
Naar aanleiding van het artikel
in het Leidsch Dagblad d.d. 26
oktober 1994: Stationshal 'ijs
baan', wil ik u het volgende me
dedelen.
Al vanaf het begin dat de te
gelvloer net gelegd was en vrij
gegeven om te belopen, heb ik
me erover verbaasd, hoe zoiets
mogelijk is. Welke architect kan
dergelijke tegels adviseren?
Welke bouwheer kan in gods
naam zo'n constructie neerleg
gen? Na de eerste valpartijen
heeft men de fel-blauwe tegels
gematteerd. Alsof dat iets zou
helpen!
Zelf werk Ik op het AZL-ter-
rein. Ik loop bijna elke dag door
de stationshal in aanbouw. Het
maakt inderdaad niets, maar
ook helemaal niets uit, of het nu
droog of nat is. Of je schoenen
met leren zolen of rubber zolen
draagt. Of je gewoon loopt of
komt aanhollen. De tegels zijn
en blijven glad.
R. Jamin-Graycarek,
Leiden. pe njeuwe stationshal in Leiden: een 'ijsbaan'.
Naar aanleiding van het artikel
van Jan Rijsdam d.d. 1 oktober
jl., onder de rubriek Schone
Schijn, met als kop: 'Een over
dekte steeg tussen de Breestraat
en de Haarlemmerstraat', wil ik
graag het volgende opmerken.
Dat V D niet de beroerdste
is om te investeren bewijst zij in
Leidschenhage. M.a.w. ook de
gemeente Leiden is mede
schuldig aan het feit dat V D
in Leiden niet verder investeert.
Dat de gemeente Leiden miljoe
nen en nog eens miljoenen in
de stad investeert is juist. Maar
veelal is en was dat achterstallig
onderhoud. Bovendien, wan
neer de gemeente geld tekort
komt verhaalt ze dat direct op
de burgers en liefst nog eens
dubbel bij de ondernemingen.
Wat erger is, is dat er zóveel
geld wordt verspild. Vooral aan
onderzoeken en dat soort za
ken, maar ook aan plannen die
steeds weer veranderen of niet
uitgevoerd worden. Ondertus
sen is er totaal niets gebeurd.
Vindt u het dan gek dat onder
nemers de moed verliezen,
want uiteindelijk is dit al 45 jaar
zo aan de gang. Vindt u het dan
gek, dat ondernemers niet in
vesteren. De belangrijkste pun
ten zijn nl. wat gaat de gemeen
te in de stad doen, lange-ter-
mijnvisie dus.
Wanneer zelfs de raad niet
weet waaraan hij met Walen
kamp toe is, als het gaat om de
autoluwe binnenstad, hoe moet
een ondernemer daar dan op
inspelen. Hij moet weten wat er
gaat gebeuren en liefst wan
neer. Het hink-stap-sprong be
leid van de gemeente is onbere
kenbaar. Er is geen touw aan
vast te knopen, zelfs markt
kooplieden zeggen liever niets,
dan ebt alles rustig door, maar
uiteindelijk gebeurt er niets en
dan kun je moeilijk van beleid
spreken. Wanneer wij als bedrijf
zo zouden werken, zouden we
al lang niet meer bestaan. Maar
een gemeente heeft alle tijd. Dat
is ook de reden dat onderne
mers steeds minder geïnteres
seerd zijn. Het zai onze tijd wel
uitdienen denken zij uiteinde
lijk.
Wanneer het autoluwe ge
beuren nu eens helder en klaar
wordt gepresenteerd, met pre
cies hoe het gaat, compleet met
tijdslimieten, dan kan een on
dernemer zeggen: ik blijf hier
zitten en kan dus investeren.
Leiden is een fantastische stad
en biedt alle mogelijkheden om
een glorieus koopcentrum te
worden. Maar dan moet er wel
visie zijn bij de gemeente, daad
kracht en beleid. Aan die eigen
schappen ontbreekt het helaas.
Vandaar dat ik het met het ar
tikel niet eens ben, alhoewel de
etalages in de Maarsmansteeg
van V D terug zouden moeten
keren. Dat geldt trouwens voor
veel winkelbedrijven die.weinig
aandacht aan hun etalages be
steden: Giraffe, Horn, enz., zijn
zaken die elke meter benutten
voor artikelen welke zij kwijt
willen, maar geen oog meer
hebben voor een fraaie uitstal
ling, zoals in onze etalage in de
Breestraat.
Wat heeft de tegelvloer bij Al-
bert Heijn er nou mee te ma
ken? Hel gaat om de nieuwe
stationshal Leiden. Met een
woord gezegd: Waardeloos. Ik
hoop van harte dat alle slachtof
fers van de valpartijen een flin
ke claim en aanklacht indienen.
Over het reilen en zeilen van
het verkeer, m.n. dat van de
voetgangers onmiddellijk voor
de stationshal, zal ik maar hele
maal niets zeggen. Zo'n ongeor
ganiseerde rotzooi maak je
maar zelden mee.
En toch begrijp ik het niet he
lemaal. Als er maar ergens een
grassprietje scheef staat, klimt
de Nederlander op de barrica
des en laat zijn protestkreten
horen. Maar zijn wij dan in dit
geval met z'n allen een stel lam
me eenden, die het 'gladde pad'
maar blijven volgen?
Sleutelhof; hoogwaardige za
ken, parkeergarage, zegt dhr.
Walenkamp. Maar hij is geen
ondernemer, want anders zou
hij bij de presentatie van zo'n
ingrijpend plan wel heel diep in
de materie zijn gedoken om te
kijken of het wel haalbaar is. Nu
hoor je alleen maar negatieve
berichten en dan gaat de onder
nemer, die daar moet investe
ren, flink twijfelen, zo goed als
wij twijfelden om naar de Lam-
menschansweg te gaan. Im
mers, zo'n verhuizing kost heel
erg veel geld, terwijl je altijd het
risico loopt dat het niet lukt. Be
grijpt u dat een ondernemer wil
Het winkelpand van V D.
weten wat er in zijn omgeving
gaat gebeuren, zelfs met verkeer
en parkeren.
ARCHIEFFOTE WIM DIJKMAN
J.G. Wolfslag,
Leiden.
(van redactiewege ingekort)
