'WEU kan meer bieden dan NAVO' Weg met de autoritaire baas Feiten &Meningen Nederland mikt op snelle opvolging Van Eekelen 'Geen adequate pvang voor jonge mooienaar' DINSDAG 1 NOVEMBER 1994 pit NIEUWSANALYSE Binnenhalen AVC vergroot macht ambtenaren in FNV De fusie tussen de vakcentrale FNV (1.1 miljoen leden) en de Algemene Vakcentrale AVC (110.000 leden) doet een beetje denken aan de muis en de olifant. In het bedrijfsle ven heette zoiets vroeger een overname, maar om de gevoelens van de kleinste part ner te sparen, wordt - ook in het bedrijfsle ven - steeds vaker de term fusie gebruikt. Toch kan de overname van de AVC ook voor de vakcentrale FNV grotere gevolgen hebben dan zo op hel eerste gezicht lijkt. Bij de AVC zijn bijna alleen maar ambtena ren aangesloten. Een fusie tussen AVC en FNV betekent dat de toch al grootste en machtigste FNV-bond, de AbvaKabo, er in één klap ruim 100.000 leden bij krijgt. De AbvaKabo organiseert dan 410.000 van de in totaal 1,1 miljoen leden. En waarschijnlijk komen de verhoudin gen nog gunstiger te liggen voor de ambte naren. Want de AbvaKabo is de enige FNV- bond die de afgelopen jaren steevast is blij ven groeien. De FNV-ledenwinst over 1993 werd ook weer voor de helft aangebracht door de AbvaKabo. In het bedrijfsleven is nog maar een op de vier werknemers lid van een vakbond, van de ambtenaren in middels de helft. Ook dat gegeven versterkt de positie van de AbvaKabo. Met meer invloed voor de AbvaKabo bin nen de FNV betekent méér professionele belangenbehartiging voos de leden en min der oog voor het algemeen maatschappelijk belang. 'Daar betalen mijn leden geen con tributie voor', is een veelgeciteerde uit spraak van AbvaKabo-voorzitterVrins. Op de persconferentie van FNV en AVC - en de betrokken ambtenarenbonden - liet Vrins er gisteren geen twijfel over bestaan dat hij zich bewust is van zijn groeiende macht. Op de vraag hoe een fusie met de AVC mogelijk is. antwoordde Vrins: ..Het is een sprookje dat de FNV een sociaal-demo cratische organisatie is". FNV-voorzitter Stekelenburg, enige meters verderop geze ten, zweeg. Vrins: ,,35 Procent van onze le den stemt PvdA, 30 procent D66 en de WD haalt 10 procent, best veel voor een partij die zoveel op de ambtenaren wil bezuini gen". De FNV is overigens tweede keus van de AVC, die al langere tijd op zoek is naar een fusiepartner. Tot tweemaal had de AVC een stevige vrijage met de MHP, de vakcentrale voor Middelbaar en Hoger Personeel. Maar uiteindelijk strandden deze fusieplannen op een veto van de ambtenarenbond binnen de MHP. Deze club met 30.000 ambtenaren als lid vreesde overvleugeld te worden door de 110.000 leden van de AVC. Om die reden hebben FNV en AVC ervoor gekozen 'de rits van onderaf dicht te trek ken'. Dat betekent dat eerst de afzonderlijke FNV-bonden voor ambtenaren gaan sa menwerken en fuseren met de zusterorga nisaties van de AVC. Pas als die trein op de rails is gezel gaan de centrales (dus: de AVC en de FNV) tot een fusie over, zo is de be doeling. Voor de AVC ligt een fusie - in feite met welke vakcentrale dan ook - voor de hand. Sinds de oprichting is de club niet gegroeid. „We kennen in Breda een versje: blijf zitten waar je zit, hou je adem in - en stik niet. Kortom, we hadden ons kunnen handha ven, maar meer ook niet", aldus AVC-voor- zitter Van der Hoek. DEN HAAG MARGREET VERMEULEN WEU-topman Van Eekelen wil voormalig Oostblok 'inlijven' Anderhalf jaar geleden werden de Oosteuropese landen door het westen nog afgescheept met de fopspeen Partnership for Peace. Maar nu beijveren NAVO en Westeuropese Unie (WEU) zich om Po len, Hongarije en Tsjechië als eerste in te lijven. De WEU gaat op 14 en 15 no vember in Noordwijker- hout zijn strategie verder ontwikkelen. Van Eekelen legt alvast enkele argu menten op tafel. - Wordt het inderdaad een ordinaire concurrentiestrijd? „Nee, nee, nee", reageert Van Eekelen lachend. Om vervolgens meteen een verkooppraatje te houden. „De be doeling van het streven om Midden- en Oost-Europa meer aan West-Euro pa te binden, is om in dat deel van Europa meer stabiliteit te kweken. Daarom is het essentieel dat die lan den aansluiten bij het totale integra tieproces van de Europese Unie. En dus kiezen voor de veel omvattende benadering van samenwerking op het gebied van èn economisch, èn bui tenlands èn defensiebeleid". De WEU dus. Tot dusver was uitgangspunt dat de landen uit Midden- en Oost-Europa ongeveer tegelijkertijd lid zouden worden van de EU, de WEU en de NAVO. Van Mierlo verliet dat pad vo rige week door te stellen, dat het te veel tijd zou kosten om die landen economisch gezien op EU-peil. Van Mierlo vindt het daarom 'verdedig baar' dat eerst in veiligheid wordt ge ïnvesteerd via de NAVO. Daar wil Van Eekelen wel een kantte kening bij maken. Als het de landen uit Midden- en Oost-Europa zou gaan om alleen bescherming tegen her nieuwde Russische bemoeienis, kun nen ze net zo goed of zelfs beter lid worden van de WEU, vindt hij. „Want onze bijstandsverplichtinggaat verder dan die van de NAVO. Bij ons bete kent de veiligheidsgarantie militaire bijstand zonder meer, bij de NAVO zullen 'geëigende maatregelen' wor den genomen. De Amerikaanse Se naat wilde in 1949 toen de NAVO werd opgericht, niet verder gaan". Volgens Van Eekelen mag hieruit niet worden geconcludeerd dat de WEU de nieuwkomers klakkeloos de veilig heidsgarantie zal verstrekken. „De WEU volgt ten aanzien van de Mid den- en Oosteuropese landen een po litiek van integratie via deelname, méér dan door het verstrekken van veiligheidsgaranties. Een veiligheids garantie is het allerbelangrijkste wat een land aan een andere natie kan ge ven. Daar moet je dus voorzichtig mee zijn. Het is een kwestie van ver trouwen. Vertrouwen in de democra tische gezindheid van dat land. Maar ook vertrouwen in het economisch beleid van dat land. Op zeker mo- Van Eekelen: „Een veiligheidsgarantie is het allerbelangrijkste wat e voorzichtig mee zijn". ment bereik je hopelijk een moment waarop je kunt zeggen: Ja, nu is er groot vertrouwen, nu kunnen we een veiligheidsgarantieverstrekken". VS Van Eekelen acht het onwaarschijnlijk dat het Amerikaanse parlement ak- koord zal willen gaan met uitbreiding van de veiligheidsgaranties naar Mid den- en Oost-Europa. „Je mag je af vragen of een Congres dat geneigd is de buitenlandse taken van de Vere nigde Staten in te perken, hiervoor een uitzondering zou willen maken. Bovendien zijn de Amerikanen bang voor het effect van de uitbreiding op Rusland en meer specifitiek op de in terne situatie in Rusland". De Amerikaanse president Clinton, zo memoreert Van Eekelen, heeft in ja nuari dit jaar in Brussel gezegd dat hij Nederland probeert volgende week een doorbraak te force ren in de impasse rond de-be noeming van een nieuwe se cretaris-generaal van de West europese Unie (WEU). Als fun gerend WEU-voorzitter zal Nederland een stemming uit lokken over de kandidaten. Daarmee ziet het kabinet af van een voorstel de ambtster mijn van de huidige secretaris generaal Van Eekelen te ver lengen. Minister Van Mierlo zei maan dag na afloop van een verga dering van de WEU-ministers van buitenlandse zaken dat het niet mogelijk is consensus te krijgen onder de negen lid staten over een van de kandi daten. Dat zijn er momenteel drie: de Portugees Cutilheiro. de Spanjaard Baron Crespo en de Italiaan Januzzi. FranJoijk komt waarschijnlijk nog deze week met een eigen kandi daat, Daniau. De Nederlandse regering zal niet langer proberen consen sus onder de WEU-Ieden te bereiken. De afgelopen maan den heeft dat alleen maar be sluitvorming tegengewerkt. Van Mierlo wilde maandag niet zeggen welke stemproce- dure Nederland denkt te gaan volgen. Maar volgens diplo maten zal het een afvalrace worden in diverse stemrondes onder de WEU-ambassadeurs van de lidstaten. Nederland hoopt dat de nieu we secretaris-generaal op de halfjaarlijkse WEU-ministers- conferentie in Noordwijk (14 november) kan worden gepre senteerd. LUXEMBURG» ANP een grotere eigen rol van Europa in het Europese veiligheidsbeleid wil. „De nachtmerrie van de Amerikanen is dat Europa opnieuw, zoals twee keer eerder deze eeuw, zijn mogelijk heden zal overschatten en dat de Amerikanen Europa weer uit de pena rie zullen moeten halen. Wel willen ze dat Europa zijn eigen geluid efficiën ter laat horen, waardoor de samen werking met de Amerikanen effectie ver wordt. Dus: meer Europees tegen wicht aan de VS, maar tevens geza menlijke besluiten. Dat bedoelt Clin ton volgens mij. En daar ben ik het mee eens". Van Eekelen ziet daarin geen pleidooi tegen de WEU. De WEU een defensie- arm van de EU óf een Europese pijler van de NAVO is niet de keuze die moet worden gemaakt. „Het kan alle bei. Ik geloof dat de WEU op den duur zal opschuiven in de richting van de Europese Unie, alleen al om het feit dat de EU een samenhangend beleid op de gebieden economie, bui tenlands beleid en defensie kan ver schaffen. Dat betekent echter niet op heffing van de NAVO, want de VS moeten betrokken blijven bij Euro pa". Van Eekelens woorden wijzen op om zichtig laveren tussen voor en tegen een zelfstandige defensierol van Euro pa. „Ach, de interne markt is een suc ces, waarom zou een gemeenschap pelijk buitenlands en veligheidsbeleid dan niet kunnen", zegt hij optimis tisch. DEN HAAG RUUD KERSTEN heeft h',en ontbroken aan een aar basisvoorwaarden. Verzo veiligheid, continuï teit, si"te'h respect, gebor- gen'b' steun en begrip. Spe- cialfhcmdelprogramma's daar op inspelen. En ggi/me: dan kunnen het nog ggkige kinderen worden." K^k heeft Bartels wel op de piier waarop nu nog gdige delinquenten met een 5 of BB worden opgevangen behandeld. Op bevel van de hderrechter gaan zij naar ge- iOten afdelingen van jeugdte- luizen en -inrichtingen. „De Psycholoog, therapeut en on- programma s daar echter zijn derzoeker A. Bartels, verbondei?n'et speciaal afgestemd op kin- aan het Paedologisch Instituut deren met dit verleden. Zowel Het gebeurt niet vaak dat een kind iemand doodt. Echte 'kindmoordenaartjes', zoals de 13-jarige jongen die deze week in Maastricht terechtstaat, zijn er weinig. Maar wel veel kinde ren plegen ernstige mishande lingen die, vaak door louter toeval, niet tot de dood leiden. „Eigenlijk valt het me nog mee, hoe weinig moord en doodslag door minderjarigen wordt gepleegd. Als je weet wat er met kinderen gebeurt, zou dit aantal veel groter kunnen zijn." in Amsterdam is al jarenlang betrokken bij behandeling en heropvoeding van kinderen n emotionele en psychische pr< blemen. Meerdere malen mr te hij mee dat kinderen andf kinderen dood wensen. Nie" leen verbaal, ze proberen h ook werkelijk. „Een kind df een ander voor een auto. P peuter van vier jaar die bes aanvalt. Allemaal voorbePn die 'goed' zijn afgelopen^ slachtoffers zijn in ieder^al niet dood. Maar het hac>k anders kunnen lopen. F*'31 dan?" De 5-jarige Ramon verJnk deze zomer in een rec*tie~ meertje in Limburg. P 13-jari- ge MAVO-scholier di^e 'iem net zo lang kopje-on1" totdat het jongetje stierf. A^e j°n8" ste moordenaar varecjer' land', dat is althanj®! justitie vindt, staat hij dezJeekte" recht wegens moo De maatschappij igccrt ge schokt, over de aPak is men verdeeld. Waar den na" druk legt op lief(ï°l'e behan deling van de d£r 'het is nog maar een wil de ander hem zw# gestraft zien. Rechtssystem'Iopen al even min synchroc^11 Groot-Brit- tannië kregel kindmoorde naars van JaïS Bulger in prin cipe levenslge gevangenis straf. In Necland zijn er twee mogelijkhe'n- De 13-jarige Limburgsengen moet hoog stens vooraf een paar maan den naar P tuchtschool óf hij wordt tot-aximaal ziJn 21ste via een T'-maatregel of Bij zondere'handeling (BB) be handeld Voor Ba?Is bestaat er echter geen en^e twijfel. Hij denkt, vanuit/11 professie, vooral aan het kiren ziet behandelen als enige/ugelijkheid. „Alle kinde ren djfevensdelicten plegen zjjn cdragsgestoord. Uitslui tend13 behandeling is die stodfis te verhelpen. Veelal de 'gewone', niet delinquente 1 bewoner van het huis, als de 'gestrafte' kunnen daardoor niet1 aan hun trekken komen." De psycholoog pleit al vier jaar t voor speciale TBS- en BB-in- richtingen, waar het trainen van F de sociale vaardigheden beter i 5 uit de verf kan komen. Onder- i zoeken hebben volgens hem I duidelijk aangetoond dat het t werken met speciale program- c ma's nut heeft. De jeugdigen 2 gaan sneller vooruit, er is min der gevaar voor herhaling, het verblijf is korter en de kosten dus lager. Veel verder dan inmiddels vast- - gestelde plannen voor drie spe- 2 ciale TBS-afdelingen binnen be- staande tehuizen is het project van Bartel» nog niet gekomen. r Bovendier kunnen daar slechts kinderen tussen de 16 en 21 jaar terecht. Dt 13-jarige verdachte 1 zal het vocrlopig nog met een 'gewoon' opvoedkundig tehuis y moeten deen. Bartels verwacht c en hoopt cat het een maatregel r als TBS (to 18 jaar) of BB (tot 21 c jaar) zal krjgen. z „Je kunt het ten opzichte van de c maatschappij natuurlijk niet c maken die ongen een paar c maanden uchtschool te geven. De gevoelets die een dergelijk misdrijf losnaken, zijn gigan tisch. Warneer daar geen lang- c durige opsliiting op volgt, kan dat erge geolgen hebben voor e mensen dicmeer op hebben met het slahtoffer dan met de g dader. Die legrijpen totaal niet j: dat iemandna een paar maan- g den weer ostraat loopt", aldus Bartels. Ocj< voor 'Nederlands jongste morUenaar' geldt ech- t ter dat, zeis bij een TBS-achtige z maatregeljaarlijks opnieuw wordt bekken of deze nog t, moet woren verlengd. In theo-_ rie kan hij laarmee eind vol gend jaarweer op straat staan. DUIVENDRECT MADELEEN WESSELING Bartels: „Alle kinderen die levensdelicten plegerjn gedragsgestoord. Maar geloof me: dan kunnen het nog gelukkige ideren worden." FOTO GPD WIM STEVENHAGEN Het Nederlandse bedrijfsleven maakt weer winst, minister van financiën Zalm rektfit op extra belastinginkomsten en de werkloosheid daalt. Kortom, de Nederlandse economie trekt weer aan. Is het hogedrukgebied van blijvende aard of is een depressie in aantocht? Veel zal afhangen van de resultaten van de grote Nedeiandse ondernemingen. In een serie co lumns geeft een groot aantal top-ondernemers op deze pagina zijn mening over cfe economische ontwikkelingen. Vim- daag ir. PIETER LIEFKENS, algemeen directeur van AT&T Network Systems Nedtfland. Daarnaast is hij vice-president van AT&T NSI en voorzitter van de management board van joint ventures in Praig en Sint Petersburg. Verder is hij voor zitter van Netelcom, de vereniging van leveranciers van professionele telecomminicatie-apparatuur in Nederland en commissaris bij PTS Software. Het gaat weer wat beter met de Nederlandse economie. Komend jaar zai de economie naar verwachting met drie procent groeien. Heeft dit invloed op AT&T in Ne derland? Niet zoveel. Wij verkopen telecommunicatie netwerken. In Nederland en West-Europa zijn telecom- bedrijven onze klanten. We zijn maar beperkt afhanke lijk van conjunctuurschommelingen. Ons succes wordt meer bepaald door lange termijn-ontwikkelingen. Zoals de digitalisering van de netwerken in West-Europa en de opbouw van telecommunicatie-infrastructuren in landen als China en Indonesië, en dichterbij in Mid den- en Oost-Europa. In een bedrijf als AT&T worden beslissingen genomen op basis van interne concurrentie. Produktie en ontwik keling van telecommunicatiesystemen kunnen overal plaatsvinden. AT&T heeft immers fabrieken en ontwik- keicentra in twintig landen buiten de Verenigde Statdh. Wij moeten er voor zorgen dat de opdrachten die AT&T wereldwijd binnenhaalt, ook bij onze fabriek en bij on ze ontwikkelaars in Huizen en Hilversum terechtko men. Financiering vanuit Nederland speelt een rol, maar daarnaast is de vraag van belang hoe efficiënt wij hier in Nederland werken. Gelukkig gaat het niet alléén om de loonkosten. Andere factoren zijn flexibiliteit, pro- duktkwaliteit, de technologische kennis en de leverbe trouwbaarheid. Succes op deze gebieden bereiken we onder andere door aanpassing van de organisatiestruc tuur en de managementstijl. Om onze onderneming ook op langere termijn winstge vend te doen zijn en onze khnten tevreden te houden, zullen wij de manier waarop wij binnen de onderne ming met elkaar samenwerten wezenlijk moeten ver anderen. Er is nu veel kennis in de onderneming aan wezig waarvan we nog te weinig gebruik maken. Het gaat erom die kennis te ontdekken, te stimuleren en el kaar veel meer bij de besluitvorming te gebruiken. Om dat te bereiken nemen we afscheid van de hiërarchi sche organisatiestructuren waarin alles van bovenaf wordt beslist en waaraan mensen snel valse zekerheden ontlenen. In de praktijk houdt dat in dat onze medewerkers klei ne ondernemers worden met een grote zelfstandigheid om informatie te vergaren en om initiatieven te nemen. Deze vitale transformatie sluit aan op de maatschappe lijke ontwikkeling van toenemende mondigheid en in dividualisering. Volwassenheid betekent ook het ne men van verantwoordelijkheden, het zelfstandig op bouwen van nieuwe autonome netwerken en deelne men in teams met een grote mate van zelfwerkzaam heid. De overgang impliceert ook dat we minder managers nodig hebben en dat onze organisatie platter wordt. Ei landjes en koninkrijken zullen verdwijnen. De mana gers moeten veel meer delegeren. In deze visie zijn managers geen ouderwetse functionarissen meer die weten wat goed is voor hun medewerkers, maar moder ne leiders die inspireren en kennis delen in plaats van monopoliseren: van hen zal steemeer worden ver- wacht dat zij hun medewerkers jchen en van strate- Let gische informatie voorzien. an(j Gemakkelijk zal het niet zijn, onit deze ontwikkeling nor begint met een open en eerlijkefanalyse, met onze- taaj kerheid en kwetsbaarheid. Maaillen we ook op lan- erir gere termijn succesvol zijn, dan len zowel het bedrijf^ als de individuele medewerkershzelf voortdurend moeten blijven ontwikkelen. ^00 Die voortdurende ontwikkeling 1 onderneming en vate medewerkers is nodig, omdat ode telecommunica- ,j00 tiewereld snel verandert. De beljrijkste veranderin- Ta gen zijn de liberalisering van descommunicatie- jorp markt, de verzelfstandiging vanPTT's, de globalise- ring van de toeleveringsbedrijvatoor de leveranciers ;enc van netwerksystemen zoals ATöetekent dit niet al- leen dat de concurrentie aanziek sterker is gevvor- jc 2 den. maar ook dat de prijzen set» dalen. vate AT&T bevindt zich niettemin im gunstige uitgangs- |eur positie, omdat het beschikt oven wereldwijde infra-)ant structuur, op alle deelterreineni de telecommunica-^^ tie actiefis, en omdat het een ge reputatie heeft als Grot system integrator, zeg maar hooannemer. Dat geeft fem[ AT&T belangrijke voordelen, zcrecent gebleken is Dt met grote opdrachten uit RuslaChina, Indonesië enjj.00 Saudi-Arabië. Maar het is de melijke factor, de sa- vate menwerking binnen de onderning, die uiteindelijk ^zei het verschil betekent tussen sut en mislukking. :j00j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 2