Totale oorlog dreigt in Algerije
Buitenland
Iarine-ofTicier VS krijgt
kse schadeloosstelling
/oorstanders wapencontrole blij met schietpartij
Man schiet op Witte Huis
Boesak opnieuw in opspraak
Paus zwijgt
over grotere
rol vrouwen
Mozambique wacht op uitslag verkiezingen
Undag
31 OKTOBER 1994
BSarvfce kir*
e eider Cali-drugkartel bereid tot proces
der|GOTADe na de dood van Pablo Escobar machtigste drug-
)m ias ter wereld, de Colombiaan Gilberto Rodriguez Orejuela, is
nder bepaalde voorwaarden' bereid zich over te geven aan de
toriteiten in zijn land. In een interview met het Amerikaanse
fekblad Timeen in een Colombiaanse krant eiste de 56-jarige
(der van het cocaïne-kartel in de stad Cali een 'rechtvaardig
pees', waar de Verenigde Staten op zouden moeten toezien.
994
IMM-directeur in Russisch parlement
&SKOUDe omstreden Russische financier Sergej Mavrodi, di-
fcteur van het omstreden investeringsfonds MMM, wordt par-
Jnentslid. Mavrodi won de gisteren gehouden tussentijdse ver
pozingen in een van Moskou's kiesdistricten voor een zetel in
Staatsdoema, het Lagerhuis van het Russische parlement,
pvrodi werd twee weken geleden uit de gevangenis ontslagen.
Ij werd in juli gearresteerd op beschuldiging van belastingont-
'piking.
>KE
.kropolis dicht vanwege stenengooier
:[=rfENEDe Atheense autoriteiten hebben gisteren de toeristi-
lie trekpleister Akropolis moeten sluiten, omdat een 35-jarige
jmonstrant vanaf een steiger boven de ingang dreigde stenen
gooien naar iedereen die naar binnen wilde. De man eiste on-
r andere legalisering van het illegale gebruik van woningen in
(Atheense buitenwijk waar hij met zijn grootouders woont en
ERjerheidshulp voor de slachtoffers van de overstromingen van
jrige week.
ON'
a us benoemt 30 nieuwe kardinalen
[Ticaanstad Paus Johannes Paulus II heeft gisteren de benoe-
Sng van dertig nieuwe kardinalen aangekondigd. De belang-
cste adviseurs van de paus worden zaterdag 26 november ge-
italleerd. Zij zijn afkomstig uit 24 landen. Onder de nieuwe
insen van de kerk' bevinden zich de Belg Jan Schotte, secreta-
3-|-generaal van de congregatie voor de bisschoppen, de Duitse
euïet Alois Grillmeier, de aartsbisschoppen Miloslav Vlk
raag), Vinko Puljic (Sarajevo) en Kazimierz Swiatek (Minsk,)
5pj de Libanese patriarch Nasrallah Sfeir.
Overleg tussen regering en fundamentalisten mislukt
ALGIERS Rtr-AFP-DPA
"""i/egas Rtr
Amerikaanse jury heeft een
iejrmalige vloot-luitenant een
en(adevergoeding van bijna
miljoen gulden toegekend
wege ongewenste intimitei-
Het bedrag kan op korte
pijn zelfs drie keer zo hoog
vallen als de jury zich buigt
|r nieuwe eisen tot schade-
feoeding.
jo'n 80 vrouwen, onder wie
jenant Paula Coughlin, wer-
h op 7 september in Las Ve-
Hilton betast en seksueel
ntimideerd door een grote
ep dronken mannelijke
pt- en marinemedewerkers,
pghlin was de eerste van hen
j een rechtszaak aanspande
in deze kwestie en schadever
goeding eiste. Het schandaal
bracht grote beroering teweeg
in de Verenigde Staten. Tegen
zo'n 40 vlootofficieren, onder
wie drie admiraals, werden dis
ciplinaire maatregelen geno
men.
Coughlin diende onder meer
een aanklacht in tegen het hotel
die bij de jury gehoor vond. Vol
gens de federale jury in Las Ve
gas zjjn de veiligheidsmaatrege
len ontoereikend geweest, het-
'geen de Hilton-leiding overi
gens tegensprak. De vrouw ver
telde tijdens de zes wekende
durende rechtszitting dat ze ter
nauwernood aan een groeps
verkrachting heeft kunnen ont
komen.
De Algerijnse president Liamine Zéroual heeft dit week
einde bevestigd dat pogingen zijn mislukt om het conflict
met de moslimfundamentalisten van het FIS, het Islami
tische Heilsfront, op te lossen. Met de promotie van ge
neraal Mohamed Lamari van stafchef van het Algerijnse
leger tot 'super-stafchef lijkt het regime zich bovendien
voor te bereiden op een totale oorlog.
strijd voort te zetten'. Het Alge
rijnse persbureau APS meldde
dat een van de brieven was ge
vonden bij Cherif Gousmi, de
leider van de GLA, de Gewapen
de Islamitische Groep, toen hij
vorige maand werd gedood
door militairen van het rege
ringsleger.
De nieuwe „super-legerlei
der" Lamari zei het afgelopen
weekeinde dat zijn mannen de
militante islamieten zullen be
strijden tot het einde, 'welke de
prijs en de offers ook mogen
zijn'.
President Zéroual zal morgen
de natie toespreken ter gelegen
heid van de 40-jarige onafhan
kelijkheid. Eerder hadden velen
verwacht dat dan een gebaar
van verzoening zou worden ge
maakt. De kans daarop lijkt nu
verkeken, aldus Algerijnse dag
bladcommentatoren. Kranten
in Algiers schrijven dat nu eer
der een verharding zal optreden
en de militaire operaties wor
den verhevigd.
Het FIS riep Zéroual gisteren
in een verklaring op tot een te
levisiedebat met zijn twee lei
ders dat rechtstreeks moet wor
den uitgezonden. Volgens het
FIS misleidt de regering het Al
gerijnse volk door te beweren
dat voorzitter Abassi Madani en
zijn plaatsvervanger Ali Benhadj
hun beloftes niet zijn nageko
men. Het FIS verklaarde dat het
voor Zéroual beter is om af te
treden 'als hij er niet in slaagt
een oplossing te vinden voor de
huidige crisis'.
Volgens de Algerijnse autori
teiten zijn sinds het uitbreken
van het conflict ten minste
10.000 mensen, onder wie, bur
gers, leden van veiligheidstroe
pen en extremistische moslims,,
gedood. In Franse bronnen
wordt het aantal slachtoffers
veel hoger geschat.
Lamari is een 'havik'. In zijn
nieuwe functie als 'generaal van
het Algerijnse legerkorps' staat
hij in rang hoger dan Zéroual,
die behalve president ook mi
nister van defensie is. De door
het leger gesteunde Zéroual zei
zaterdag dat de politieke dia
loog met het FIS nergens toe
heeft geleid. Hij beschuldigde
de leiders van het Islamitische
Heilsfront ervan te zijn doorge
gaan met het stimuleren van
terrorisme en extremisme.
Het conflict bestaat al sinds
januari 1992 toen het erop leek
dat het FIS de eerste vrije Alge
rijnse verkiezingen zou gaan
winnen. De autoriteiten grepen
in en annuleerden het verkie
zingsproces. Twee FIS-leiders,
Abbas Madani en Ali Belhadj,
zijn tot 12 jaar gevangenisstraf
veroordeeld. In september liet
Zéroual ze onder huisarrest
plaatsen om een dialoog te ope
nen. Drie andere FIS-leiders
werden zelfs in vrijheid gesteld.
In een verklaring van de pre
sident wordt gesteld dat hoge
functionarissen drie keer met
Madani en Belhadj hebben ge
sproken. Het tweetal weigerde
zich uit te spreken tegen ge
weld. „Ondanks de pogingen
van Zéroual bleven de stand
punten tussen de diverse partij
en ver uiteen liggen." In de ver
klaring wordt gewezen op twee
brieven die Belhadj naar de mi
litanten heeft gestuurd met de
opdracht het conflict op een ho
ger niveau te brengen. „Beide
brieven bewijzen het gemani-
puleer van de leiders van de
verboden partij die bezig zijn
het terorisme en extremisme te
bevorderen."
Belhadj, die wordt be
schouwd als de geestelijk leider
van het FIS, had zijn aanhang
opgeroepen 'de gewapende
Nadat een man schoten heeft afgevuurd op het Witte Huis, de ambtswoning van de Amerikaanse president,
wordt de tuin minitieus onderzocht op sporen en resten van kogels. foto joshua roberts
shington hans de bruun
[respondent
is volop verkiezingstijd in
yS en het i§ dan ook onver-
delijk dat de beschieting van
Witte Huis van zaterdag een
minente rol zal gaan spelen
le laatste week van de cam-
;ne van de Congresverkiezin-
i. Francisco Duran heeft
irbij onbedoeld presi-
lt Clinton en vele bedreigde
nocratische afgevaardigden
ienatoren een dienst bewe-
t zozeer omdat een presi-
it die, al is het indirect, doel-
is van dit soort bizarre acties
jd op enige sympathie mag
enen. Maar vooral omdat
ran gebruik maakte van een
fautomatisch geweer, een
itair wapentype dat de
tste maanden centraal heeft
itaan in de felle politieke dis-
isie over de omstreden voor-
len voor de beperking van
wapenbezit.
ran kocht zijn Chinees SKS-
iveer de dag nadat Clinton
wet had getekend waarin de
idel in dit soort wapens aan
iden werd gelegd. Die wet
?ft binnen en buiten het Con-
s felle kritiek opgeleverd,
^Jiral van de wapenlobby. De-
u icraten die Clinton steunden,
in de verkiezingscampagne
r aar aangevallen door conser-
ieve Republikeinen en aan-
ïgers van de wapenlobby.
Drstanders van vuurwapen-
ïtrole staan lijnrecht tegen-
:r hen die vrij wapenbezit
len. De machtige National
le Association heeft mfljoe-
gestoken in de politieke
k npagnes van voorstanders
het wapenbezit. Maar die
I ie van Duran heeft de oppo-
iten, en dat zijn in meerder-
Bd Democraten, nu weerwerk
Beven. „Kijk waar vrij wapen-
*it toe leidt", zeggen zij.
s we ooit een bewijs nodig
dden dat het Congres juist
?ft gehandeld toen het de wet
mam met het verbod op de-
wapens, dan hebben we dat
ïdaag gekregen", zei Clinton
erdagavond in zijn enige re-
ie op het incident. De Demo-
tische voorzitter van het
is van Afgevaardigden, Tho-
is Foley, zei dat deze wapens
lar één doel hebben: mensen
den.
n het Chinese SKS-geweer,
goedkope (180 dollar) kopie
de Russische AK-47 Kalasj-
J:ov, zijn maar liefst één mil-
n exemplaren in de VS in
doop. Die hebben meestal
magazijn met slechts zeven
E E? vallen daarom niet
der het verbod. Maar wapens
's die van Duran, met grote
magazijnen, wel. Nog achttien
andere wapens zijn in de nieu
we wet verboden.
De groeiende criminaliteit in de
VS is een belangrijk thema in de
verkiezingscampagne. Sommi
ge kandidaten vinden dat de
burgers zich moeten kunnen
verdedigen, anderen betogen
dat dan juist de wet van de
jungle gaat gelden. Clinton pro
beert de (zij het nipte) aanvaar
ding van de wet op het wapen
bezit en de aanpak van de zwa
re criminaliteit als een succes te
verkopen.
Duran is een wapenliefhebber,
die op zijn auto diverse stickers
tegen wapencontrole had ge
plakt. Vooralsnog neemt men
aan dat Duran alleen heeft ge
handeld, maar zijn daad kan
anderen op ideeën brengen.
Duran zelf kocht zijn wapen
WASHINGTONDe schutter van zaterdag,
Francisco Duran uit Colorado,
werd door twee voorbijgangers
overmeesterd toen hij zijn wa
pen wilde herladen. Daarna
werd hij gearresteerd door
agenten van de Secret Service.
Deze dienst zorgt voor de be
waking van het Witte Huis en
de president.
Het is nog onduidelijk of
sprake is van een poging tot
aanslag op president Clinton.
Vooralsnog is de schutter be
schuldigd van het beschadigen
van overheidseigendommen
en het bezit van een verboden
wapen. Maar een woordvoer
der van de Secret Service zei
dat verdere aanklachten niet
zijn uitgesloten.
Zeker acht kogels raakten
het Witte Huis. De kogelinsla
gen in de muren waren duide
lijk zichtbaar.
Voor de tweede maai in zes we
ken is het Witte Huis doelwit
geweest van een aanslag. Een
26-jarige man schoot zaterdag
middag met een halfautoma-
tisch geweer 20 tot 30 kogels af
op de presidentiële ambtswo
ning. President Bill Clinton
was in het woongedeelte van
het Witte Huis, maar liep geen
moment gevaar. Ook niemand
anders raakte gewond.
De beveiliging van de Ameri
kaanse president is hiermee
opnieuw punt van discussie
geworden. Begin september
vloog een 38-jarige man in een
zelfmoordpoging een gestolen
sportvliegtuigje te pletter te
gen de muur van het Witte
Huis, zonder tijdig opgemerkt
te zijn. De piloot kwam om.
Clinton was toen niet thuis.
niet alleen de dag nadat de wa
penwet getekend was, maar ook
de dag nadat een man zichzelf
in een vliegtuigje tegen het Wit
te Huis te pletter stortte.
Die wanhoopsdaad en de aan
slag van zaterdag zullen onge
twijfeld tot een verscherpte be
waking van Clinton leiden. De
president die zich zo graag 'on
der de mensen' begeeft, zal
daarin noodgewongen verande
ring moeten brengen. Cisteren
al schrapte hij zijn dagelijkse
jogging-tocht en ging hij niet
naar de kerk. Voor de Secret
Service zijn zijn uitstapjes een
veiligheidsnachtmerrie.
De bewakingsdienst wil nu zelfs
Pennsylvania Avenue, de straat
voor het Witte Huis, afsluiten
voor het publiek. Duran vuurde
zijn schoten af vanaf het trottoir
waar dagelijks duizenden toe
risten het Witte Huis komen be
kijken en zich laten fotografe
ren. Amerikanen zien het Witte
Huis als publiek bezit. De
ambtswoning van de president
is ook voor het publiek toegan
kelijk.
Maar de yeiligheid van de presi
dent gaat voor alles. Misschien
zal de uitslag van een recente
enquête daarbij een rol spelen.
Dat meer dan de helft van de
Amerikanen het niet met Clin
tons politiek eens blijkt en hem
een slechte president vindt, zal
niet verbazen. Maar wel dat een
kwart van de ondervraagden
ronduit zei Clinton te 'haten'.
En haat kan snel tot extremisme
leiden.
Met de koran in de
ene hand en een
geweer in de an
dere poseert deze
strijder van het Is
lamitisch Heils
front (FIS) in de
Algerijse Atlasber-
gen voor de came
ra's van de BBC.
Een ploeg van de
BBC heeft onlangs
opnamen gemaakt
in het door het FIS
beheerste deel van
Algerije.
foto rfuttr
Beschuldigingen over malversaties
johannesburg. anp
Dr. Allan Boesak is met zijn Stichting voor Vrede
en Gerechtigheid opnieuw in problemen geraakt
door hardnekkige geruchten over financiële mal
versaties. Bovendien is een project dat met
Zweeds overheidsgeld was gefinancierd, niet uit-
gevc
crd.
Wegens verblijf in het buitenland was Boesak
niet voor commentaar bereikbaar. Zijn stichting
liet in een verklaring weten dat de afgelopen
twaalf jaar accountantsrapporten naar de buiten
landse organisaties zijn gezonden. De stichting
spreekt haar volledige vertrouwen in Boesak uit.
De geruchten zijn volgens haar afkomstig van po
litieke tegenstanders die op zijn val uit zijn.
De Deense hulpwerkorganisatie Danchurchaid
heeft dit voorjaar de steun beëindigd omdat Boe
saks stichting een onafhankelijk onderzoek naar
de financiën weigerde. De Zweedse overheidsin
stantie Sida heeft Boesaks stichting voor de keus
gesteld alsnog twaalf videofilms over de werking
van de democratie te maken of het geld (bijna
een kwart miljoen gulden) terug te storten, zegt
desgevraagd de woordvoerster. De stichting heeft
zich niet aan het contract gehouden waaroij het
de films ruim voor de verkiezingen in april zou le
veren. Omdat er binnen afzienbare tijd lokale ver
kiezingen zijn, heeft het maken van die films nog
wel nut.
In 1992 beëindigde de Noorse regering de fi
nanciële steun aan Boesaks stichting omdat zij te
laat en te algemeen over de besteding van het
geld werd geïnformeerd. Het Noorse ministerie
van buitenlandse zaken en de Raad van Kerken in
dat land spraken geruchten tegen dat Boesak geld
voor zichzelf had gebruikt.
Boesak (48) behoorde met ds. C. Beyers Naudé
en aartsbisschop Desmond Tutu tot de kerklei
ders die voorop gingen in het verzet tegen de
apartheid. Na het bekend worden van een bui
tenechtelijke affaire met de blanke I V-regisseur
Elna Botha, met wie hij nu is gehuwd, trad hij in
1990 af als voorzitter van de Wereldbond van
I lervormde en Gereformeerde Kerken.
VATICAANSTAD Rtr-AFP-ANP
Paus Johannes Paulus II heeft
zaterdag bij de officiële sluiting
van ile bisschoppensynode over
het religieuze leven met geen
woord gerept over meer in
spraak voor vrouwelijke reli
gieuzen. De synode heeft daar
toe vrijdag opgeroepen in haar
slotverklaring.
De paus neemt eerst rustig de
tijd voor bestudering van 55
aanbevelingen die de bijna 350
deelnemers na een maand ver
gaderen opstelden. Hij schrijft
vervolgens een 'apostolische
exhortatie', een document
waarin staat hoe de resultaten
moeten worden geïnterpre
teerd. Meestal verschijnt zo'n
rapport een jaar na de synode.
De kans lijkt klein dat deze
paus zich kan vinden in de una
niem aanvaarde aanbeveling
dat vrouwelijke religieuzen in
situaties waarin dat mogelijk is,
meer worden betrokken bij de
Voorbereiding en de uitwerking
van besluiten in de kerk. De tra
ditioneel denkende kerkvorst
heeft in zijn 16-jarig pontificaat
weinig geluiden in deze richting
laten noren.
Het slotdocument gaat niet in
op de eis dat vrouwelijke reli
gieuzen leidinggevende functies
moeten krijgen in de curie, het
bestuursapparaat van de Rk
Kerk. Evenmin wordt gesproken
over de priesterwijding van
vrouwen, waarvoor Amerikaan
se zusters hebben gepleit. De
paus heeft eerder dit jaar de dis
cussie hierover 'definitief afge
sloten.
De
>ep
meer mvli
voor ile vrouwelijke religieuzen
is wat dat betreft van zijn
scherpste kanten ontdaan. De
paus heeft nu de vrijheid deze
algemeen geformuleerde aan
beveling op zijn eigen manier
uit te leggen. Hij weet zich daar
bij gesteund door een andere
passage in het slotdocument
waarin religieuzen worden ge
waarschuwd hun werk 'in grote
eenheid' met de
rhle
pat
Britten redden
opvarenden
Russisch schip
LONDEN Rtr
Britse reddingswerkers hebben
alle 155 opvarenden opgepikt
van een Russisch fabrlekssi hip
dat vanochtend bij de noordelij
ke Shetland-eilanden aan de
grond was gelopen. De 10.000
ton metende Piotiersk liep tij
dens stormachtig weer aan de
grond ten zuiden van het
plaatsje U-rwick. Een helikopter
en een reddingsboot waren snel
ter plekke om 125 beman
ningsleden van boord te halen.
Uiter werd ook de kapitein met
de resterende bemanning geë-
vacueerd.
De Pionersk had 150 ton
stookolie en 400 ton diesel aan
boord. Toen bleek dat het schip
olie lekte, zijn vervuilingsex
perts ingeschakeld om te onder
zoeken of er schade voor hel
milieu dreigt.
maputo gpd-ap
De Mozambikaanse regerings
partij Frelimo had gisteren na
de eerste tellingen van de ver
kiezingen in Mozambique een
voorsprong genomen op de
voormalige verzetsbeweging
Renamo. De verkiezingen be
gonnen donderdag en duurden
tot en met zaterdag. Het tellen
van de stemmen mag volgens
de kieswet maximaal twee we
ken duren en de verwachting is
dat de Mozambikanen die tijd
ook nodig zullen hebben.
De mensen die in het stembu
reau op de Avenida Mondlane
de stemmen moeten tellen, ma
ken een zeer vermoeide indruk.
De drie dagen durende Mozam
bikaanse verkiezingen zijn hen
duidelijk af te zien. Een meisje
slaapt, het hoofd op de armen.
Een jongen kan zijn bloeddoor
lopen ogen nauwelijks nog
open houden. Ze zijn al zeven
uur aan het tellen, maar pas de
helft van het karweitje is ge
klaard.
Op een schoolbord verschij
nen langzaam de resultaten van
de presidentsverkiezingen. Een
tweede stembus, met de stem
men voor het parlement, staat
nog ongeopend. Het zijn uitsla
gen zoals we die overal in -Ma
puto tegenkomen: een dikke
400 stemmen voor Joaquim
Chissano, de huidige president
en kandidaat van het linkse
Frelimo, een ruime 100 stem
men voor zijn belangrijkste te
genstander Afonso Dhlakama,
de conservatieve leider van de
voormalige terreurbeweging
Renamo. Met 20 tot 25 procent
van de stemmen heeft Dhlaka
ma het in Maputo verrassend
goed gedaan.
Het zuiden van Mozambique
geldt als zeker Frelimo-gebied.
Dat blijkt overduidelijk op het
platteland rond de hoofdstad.
Daar kan Chissano op meer dan
90 procent van de kiezers reke
nen, zo blijkt uit wat bezoeken
aan stembureaus.
Elders in Mozambique ligt dat
anders. In een aantal noordelij
ke provincies kan Renamo on
danks een verleden van massale
en bloedige terreur op behoor
lijk wat steun rekenen. Sommi
ge gebieden gelden als Rena-
mo-territorium en daar zal de
verkiezingsuitslag ongetwijfeld
precies het omgekeerde beeld
van Maputo te zien geven.
Frelimo toont zich in het
weekeinde al zelfverzekerd over
de overwinning. Enkele uren na
het sluiten van de stembussen
op zaterdagavond trekt een eer
ste, kleine overwinningsstoet
door de straten van de stad.
Wat voorbarig, want in het
grootste deel van het land is het
tellen van de stemmen op dat
moment nog niet eens begon
nen. Het overgrote deel van het
platteland heeft geen elektrici
teit en dus ook geen goed licht,
lellen bij kaarslicht vraagt om
fouten en problemen, zodat de
meeste kiescommissies eerst
gaan slapen voor ze met de
stembiljetten aan de slag gaan.
Het tellen van de stemmen duurt in Mozambique nog wel twee weken.
FOTO RFUTtR IUDA NCWFNYA