Leiden verliest eerste
slag om invalidenhuis
LEIDEN
Veel vragen over
werkwijze BOM
Koenes riskeert taxivergunning
'Geborgenheid voor kind blijft'
Luierman: beleid gemeente stinkt Leiden blijft nog 'kernwapen vrijpa
Leiden
Grotere leegstand
verbaast gemeente
Universiteit verguld
met uitkomst enquête
Neem een proefabonnement,
BEL 071-128030
WEKEN VOOR 33,80
VRIJDAG 28 OKTOBER 1994
CHEF HENNY VAN EGMOND, 071 -356414. PLV.-CHEF HANS KOENEKOOP,071-356428
De Luierman is boos op de gemeente Lei
den. Noordvvijkcr N. Bakker, man achter
het Katwijkse bedrijf Luierman, vindt dat
de gemeente Baby Cotton Service - even
eens een bedrijf dal katoenen luiers ver
huurt - voortrekt. Mensen die een abon
nement nemen op Baby Cotton Service,
krijgen vijftig gulden subsidie van de ge
meente, mensen die bij mijn bedrijf luiers
huren krijgen dat niet. Dat riekt zwaar naar
willekeur, je zou toch denken dat de ge
meente geen steling mag nemen", aldus
de Luierman.
Hij is een paar weken geleden met zijn
bedrijf begonnen. In Katwijk gaan de za
ken goed, in Noordwijk en Oegstgeest ook
maar in Leiden, zo zegt Bakker, ondervindt
hij tegenwerking. „Ik heb geprobeerd om
mijn bedrijf in de folder van de gemeente
te krijgen. Maar volgens een medewerkster
van de afdeling milieu zijn de folders al
een maand geleden gedrukt. Dat geloof ik
niet want de folders melden bijvoorbeeld
niet het bestaan van Luier Service, een be
drijf dat drie weken geleden, dus nadat de
folder was gedrukt, ophield te bestaan. Ik
heb echt de indruk dat ik tegengewerkt
wordt, teruggeblazen."
Volgens wethouder Laurier, verantwoor
delijk voor de katoenen luier-actie van de
gemeente, kloppen de beschuldigingen
van de Luierman niet. „Deze meneer is net
met zijn bedrijf begonnen, nadat de fol
ders waren gedrukt. We hebben tegen hem
gezegd dat zijn klanten natuurlijk ook ge
bruik mogen maken van de subsidierege
ling maar dan moet eerst duidelijk worden
dat het om een bonafide bedrijf gaat, dat
de luiers op een goede milieuvriendelijke
wijze worden gewassen. Om in termen van
'luiers' te blijven, de luierman moet eerst
maar eens met zijn billen bloot", aldus
Laurier. „Maar tot nu heeft de heer Bakker
alleen zijn folder opgestuurd. En die infor
matie alleen is voor ons niet voldoende."
Nieuwe folders laat de gemeente niet
drukken voordat de oude stapels zijn uit
gedeeld. „Het zou niet best voor hel milieu
zijn als we de huidige folders zomaar bij
het oud papier zetten", aldus Laurier.
Raad van State geeft 'beschermersnieuwe hoop
LEIDEN WIM KOEVOET
Het voormalig Koninklijk Militair Invalidenhuis {KMI)
aan de Hoge Rijndijk is een potentieel rijksmonument
dat wordt bedreigd in zijn voortbestaan. De minister
moet daarom zo snel mogelijk een beslissing nemen over
het invalidenhuis, apart van tienduizenden andere ge
bouwen die voor de status van rijksmonument in aan
merking komen. Dat heeft de Raad van State gisteren be
paald.
de eetzaal en de serre slopen
zodat er ruimte ontstaat voor
een appartementengebouw. De
stichting is al enkele weken
druk doende met het inzamelen
van handtekeningen waarmee
ze een referendum over de
kwestie kan afdwingen.
Wethouder T. van Rij (PvdA)
bestrijdt dat de uitspraak een
nederlaag voor de gemeente is.
Ook zijn er volgens hem geen
concrete gevolgen. Hij wijst er-
Deze uitspraak betekent een
overwinning voor de Vereniging
Oud Leiden en de Stichting tot
Behoud van het Koninklijk Mili
tair Invalidenhuis. Het KMI
wordt voor een deel met sloop
bedreigd. De twee instellingen
enerzijds en de gemeente an
derzijds zijn al jaren in een juri
disch gevecht verwikkeld over
het gebouw. De gemeente wil
op dat de sloopvergunning
reeds is verleend en dat in de
procedure die daarvoor is ge
volgd, rekening is gehouden
met de mogelijkheid dat het te
huis een rijksmonument wordt.
„In feite is dit een fake-proce
dure. Werkverschaffing. En dat
allemaal door het schutterige
optreden tijdens de zitting op
30 augustus van die ambtenaar
van WVC die zo slecht moti
veerde. De vereniging en de
stichting moeten de laatste ali
nea van de uitspraak nog maar
eens goed lezen. De Raad van
State vraagt om een nieuw be
sluit van de minister, niet om
een ander besluit."
J. van Lingen, secretaris van
de stichting, erkent dat de ge
meente 'netjes aan alle proce
durele verplichtingen heeft vol
daan'. „Maar zij is de laatste ja
ren niet moe geworden met te
roepen dat onze strijd een ver
loren zaak is en dat we door de
Raad van State in het ongelijk
zullen worden gesteld. Welnu,
niets is minder waar. De kans
op een rijksmonumentale status
is toegenomen nu de Raad van
State het gebouw een potentieel
rijksbelang toedicht. De minis
ter moet nu een afzonderlijk
onderzoek voor het invaliden
huis verrichten.
Hij kan zich niet meer ver
schuilen achter de enorme
wachtlijst, die het risico met
zich meebracht dat het gebouw
pas rijksmonument wordt als
het al voor een deel is gesloopt.
Het is nu bij wijze van spreken
voor de helft een rijksmonu
ment en dat is mooi meegeno
men voorbij het referendum."
LEIDEN AAD RIETVELD
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Van de 30.905 woonbonnen
die vorig jaar werden ingezon
den was bijna twintig procent
verkeerd. Met onbekendheid
met het systeem had dat ken
nelijk weinig te maken, want
het aantal verkeerd ingevulde
woonbonnen nam in de loop
van het jaar niet af. Door al die
weigeringen is de leegstand
van huizen toegenomen. Dat
leidde tot een extra kostenpost
van 110.000 gulden voor de
woningbouwverenigingen. To
taal kost de nieuwe wijze van
woonruimteverdeling de cor
poraties 526.000 gulden. De
gemeente heeft het een bespa
ring van 26.130 gulden opgele
verd.
I. de Jong van de gemeente
lijke dienst Bouwen en Wonen
vindt de toename van het aan
tal weigeringen 'heel raar'. En
dat de leegstand erdoor zou
toenemen, „daar hadden wij
nooit over nagedacht", zegt
zij. „Maar door al die weige
ringen moet de verhuurder
met vijf kandidaten praten,
voordat het een keer tot een
verhuizing komt. Het zoekge
drag van mensen is kennelijk
wat minder accuraat dan wij
tevoren hadden gedacht. Veel
mensen vullen zo'n bon ge
woon maar. in en als ze voor
een gesprek worden uitgeno
digd gaan ze pas nadenken of
ze wel in dat huis willen wo
nen."
De Jong denkt dat er aan de
woonruimteverdeling veel te
verbeteren valt, maar voor het
jaar 1995 lukt dat niet meer.
„Daar moeten we over naden
ken en het convenant tussen
gemeente en woningbouwver
enigingen moet al snel worden
gesloten." Wel stelt ze een
kleine wijziging voor. „We wil
len de bonnen zo veranderen,
dat mensen nog maar twee
huizen kunnen kiezen in
plaats van drie. Daarmee be
perk je in elk geval het aantal
woningen waar mensen op re
ageren."
Het hoofd van de dienst
Bouwen en Wonen vindt wel
dat gemeente en corporaties
aan het bonnensysteem moe
ten vasthouden. „Want men
sen verhuizen nu daadwerke
lijk naar een huis naar hun zin
en het systeem levert ons heel
veel inzicht op in de situatie
op de woningmarkt."
LEIDEN CAROLINE VAN OVERBEEKE
De Rijksuniversiteit Leiden is
met de uitkomst van het NIPO-
onderzoek waarin studenten
hun tevredenheid uitspreken
over de meeste opleidingen.
Het onderzoek werd in op
dracht van Elsevier uitgevoerd.
Bovendien, zo blijkt, is de kwali
teit van het wetenschappelijk
onderzoek eveneens dik in or
de. Maar waar blijven de stu
denten dan?
De laatste jaren kampt 'Lei
den' met een teruglopend aan
tal inschrijvingen. Dat betekent
minder geld in de portemon
nee, want de minister betaalt de
universiteiten naar het aantal
ingeschreven studenten. Ook
om die reden geeft de universi
teit steeds meer geld uit aan
promotie-activiteiten.
„In het verleden dachten we
in Leiden: de studenten komen
toch wel. Maar nu zie je een
kentering: nu wordt beseft dat
we een keiharde concurrentie
slag moeten aangaan met de
andere universiteiten. Ik merk
dan ook dat het nu makkelijker
is om extra geld te krijgen voor
promotie-activiteiten."
Volgens de voorlichter zal de
Leidse universiteit in nieuwe
advertenties niet onmiddellijk
aanhaken bij de Elsevier-publi-
catie. Kersbergen: „Maar ik
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
„Ik lig er niet wakker van als ze
worden weggehaald. Ze zijn in
derdaad een beetje achter
haald." Dat zegt oud-wethouder
H. de la Mar over de blauwe
bordjes met de tekst 'kernwa-
penvrije gemeente' die bij de
toegangswegen naar Leiden
staan. De laatste maanden is
een aantal ervan verdwenen.
Men vraagt zich nu af of het res
tant van de bordjes ook moet
worden weggehaald.
De gemeenteraad besloot in
1987 Leiden tot kernwapen vrije
gemeente te bombarderen. Dat
was ver na de grote anti-kern
wapendemonstraties in Amster
dam. Niet dat er ooit sprake zou
zijn van de stationering van
kruisrakketten op Leids grond
gebied, maar het was een sig
naal aan iedereen die de grens
overschreed, hoe de Sleutelstad
er in meerderheid over dacht.
In februari 1988 schroefden
De la Mar en zijn toenmalige
PvdA-collega H. van Dongen
het eerste bordje aan de 'Leiden
50 paal' op de Rijnsburgerweg.
Dit tot groot genoegen van het
Leids Vredesplatform dat had
aangedrongen op de kernwa
pen vrij-verklaring. „Toen was er
een landelijke actie. Tesselaar
(oud-PvdA wethouder) dacht
dat die bordjes toch wel binnen
twee weken gestolen zouden
zijn, maar ik heb gezorgd dat ze
met speciale lijm en schroeven
zijn vastgemaakt", aldus De la
Mar.
De ontwikkelingen op het ge
bied van de bewapening, koude
oorlog en oost-west betrekkin
gen zijn sindsdien in een
stroomversnelling geraakt. De
muur viel en er volgde toenade
ring en glasnost. De toevoeging
'kernwapenvrije gemeente' lijkt
een achterhaalde stelling. En er
zijn ook al bordjes gestolen,
zonder dat er nieuwe voorhan
den zijn.
„We kunnen ze toch best la
ten hangen, we zijn immers nog
steeds tegen kernwapens", al
dus C. Smit, de rechterhand van
Groen Links-wethouder J. Lau
rier. „En al zou het achterhaald
zijn, dan kunnen we ze om
,wa
vai
De voormalige wethouders Hans de la Mar en Henriëtte van Dongen bij de installatie in februari 1988 van de
bordjes met de tekst kernwapenvrije gemeente. artchieffoto jan holvast
nostalgische redenen aanhou- Zijn voorganger De la Mar, nog niet de wereld uit, de kern
den", aldus Smit, die, éls ze die ook graag bij eventuele ver- dreiging wel. Je zou nu bijvoor
wegmoeten, het liefst een van wijdering een bordje aan zijn beeld een bordje met 'Stad van
de bordjes aan de muur van zijn muur wil hebben, vindt wel dat Vluchtelingen' kunnen ophan-
kantoor wil hebben. Doordat ze wegmoeten. „Je zou ze moe- gen, of elk jaar een ander bord-
Laurier ziek is kon hij geen re- ten vervangen door wat nieuws, je, 't is maar een idee."
actie geven. want de kernwapens zijn dan
denk dat we wel wat over het
NIPO-onderzoek zullen melden
in het 'Leids Kwartiertje', een
brochure voor middelbare
scholieren."
„We hebben die adressen van
de scholieren zelf gekregen: op
voorlichtingsdagen en bij ande
re acties. Het zijn scholieren
van 4, 5 en 6 vwo. Voor ons is
dat bestand heel nuttig. Vol
gend jaar gaan we verschillende
bestanden koppelen om erach
ter te komen waarom een scho
lier uiteindelijk besluit wèl of
niet naar Leiden te komen."
Volgens Kersbergen zijn de
redenen van scholieren om
voor Leiden te kiezen over het
algemeen 'niet spectaculair'.
„De kwaliteit van de opleidin
gen: daar gaat het meestal toch
niet om. Een student kiest voor
Leiden omdat dat bijvoorbeeld
dichtbij huis is. Of vanwege de
gezelligheid van de stad. Dat
zijn dingen waar wij als univer
siteit helemaal geen invloed op
hebben."
„Maar in die context vinden
we het wel zinvol om gebruik te
maken van de Elsevier-publica-
tie in de concurrentieslag met
Utrecht en Amsterdam. Dat be
tekent dat we actief gaan wer
ven in de regio rond Woerden,
Bodegraven en Haarlem. In de
hoop studenten van Utrecht en
Amsterdam af te snoepen."
De binnenkort op te richten
Buurtontwikkelingsmaatschap
pij (BOM), die de werkgelegen
heid in Leiden-Noord en
Slaaghwijk moet verbeteren,
roept nog vele vragen op bij di
verse raadsfracties. „Ik krijg nog
steeds niet meer dan een vage
indruk van wat het moet wor
den", verklaarde gisteravond
WD-raadslid G. van Gruting tij
dens de vergadering van de
commissie voor werk, sociale
zaken en wijkbeheer. „Het lijkt
erop of dit het zoveelste banen-
schep-project is en ik vraag me
af of deze versnippering wel
goed is."
De commissie moest haar
oordeel uitspreken over het
voorstel om een projectleider
aan te stellen voor de BOM en
om hem naast een 'startnotitie',
die nog niet gereed is, een 'spie
ringpotje' met geld mee te ge
ven. De commissieleden gingen
weliswaar akkoord met het
voorstel maar hebben nog
steeds geen duidelijk beeld van
wat de BOM uiteindelijk voor
de wijken gaat betekenen.
„Ik begrijp dat dc commissie
sneller informatie wil en duide
lijker informatie", stelde verant
woordelijk wethouder J. Laurier.
„Dat zou ik ook wel willen maar
dan moeten we eerst iemand
hebben - een projectleider - die
invulling kan geven aan de
BOM."
De BOM heeft volgens hem
twee doelen voor ogen. Behalve
investeerders in de wijken er toe
aanzetten ook mensen uit Lei
den-Noord en de Slaaghwijk
aan te nemen, zou zij ook ten
goede moeten komen aan de
leefomgeving aldus Laurier.
„We kunnen niet gaan zitten
duimendraaien tot de grote
projecten op gang komen, we
moeten nu al allerlei zaken be
denken. Bijvoorbeeld groenon
derhoud kan via de BOM wor
den geregeld. En misschien
hebben ze in winkelcentrum de
Kopermolen wel beheerders no
dig. Wat we niet willen is dat de
oprichting van de BOM wordt
opgehouden door lange discus
sies over hoe de structuur er uit
moet zien."
Begin volgende maand zal de
zogenaamde startnotitie wor
den gepresenteerd, aldus Lau
rier. De werkwijze en de doel
stellingen van de BOM zouden
daarin iets verder zijn uitge
werkt.
LEIDEN ERNA STRAATSMA
Taxibedrijf Koenes loopt het risico zijn
werkvergunning kwijt te raken. Dat gebeurt
als de eigenaar niet alsnog zijn bedrijfsge
gevens overhandigt aan de regionale com
missie taxivervoer. Koenes heeft hier een
week de tijd voor gekregen.
Eigenaar J.W. Koenes, van het gelijknami
ge Leidse taxibedrijf, wil zijn bedrijfsgege
vens niet overhandigen wegens vermeende
belangenverstrengeling van de gemeente
Leiden. De gemeente participeert sinds kort
in Taxicentrale Leiden. De wethouder ver
keer, P. Langenberg (D66), is tevens lid van
de taxicommissie die beslist over taxiver-
gunningen. Een Leidse gemeente-ambte
naar zamelt de gegevens in van alle regio
nale taxibedrijven, op verzoek van de pro
vincie.
Koenes vindt de publiek/private samen
werking 'onzuiver' en 'concurrentieverval
send'. Hij vreest dat de belangen van de ge
meente in conflict kunnen komen met de
belangen van overige taxibedrijven.
De regionale taxicommissie heeft de afge
lopen maanden meermalen aangedrongen
op overhandiging van de bedrijfsgegevens.
Koenes bleef dit echter weigeren om de pu
bliek private samenwerking aan de orde te
stellen.
Gisteren besloot de taxicommissie
Koenes nog een week respijt te geven. „Er is
geen sprake van belangenverstrengeling,"
zei Langenberg, voorzitter van de taxicom
missie. „De verstrekte gegevens blijven bo
vendien in het archief van de secretaris van
de taxicommissie."
Ook volgens de Oegstgeester wethouder
F.J. Lisman (Leefbaar Oegstgeest) is Koenes'
achterdocht niet terecht. „Leiden is niet als
enige gemeente vertegenwoordigd in de
taxicommissie. In de commissie zitten meer
vertegenwoordigers, vijf daarvan komen uit
andere gemeenten dan Leiden." In de taxi-
commissie zitten vertegenwoordigers van
Leiden, Oegstgeest, Leiderdorp, Alkemade, j
Voorschoten en Zoeterwoude.
E. Filemon directeur grootste basisschool van Nederland
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
De openbare Lorentzschool aan
de Van Vollenhovenkade is na
de fusie met de Burggraaf een
van de grootste basisscholen
van Nederland. En bij grote
scholen bestaat altijd de angst
dat de aandacht voor de indivi
duele leerling minder wordt.
„Hoeft niet", zegt directeur E.
Filemon. „De klassen blijven
even groot, rond de dertig, en
een nieuwe organisatiestruc
tuur moet zorgen dat de veilig
heid en de geborgenheid voor
de kinderen blijft bestaan."
De Lorentzschool in de Pro
fessoren- en Burgemeesterswijk
maakte de afgelopen jaren een
stormachtige groei door. „We
zijn ooit begonnen met zeven
klassen. Inmiddels hebben we
over de vijfhonderd leerlingen.
In de tussentijd zijn er wat
brandjes geweest maar de
school heeft een goede naam.
Niet alleen komen veel kinde
ren uit deze buurt, waar veel is
volgebouwd en waar een ver
jonging is opgetreden, maar ook
uit Coebel en Waardeiland. De
leerlingen komen uit alle gele
dingen en vormen dus een goe
de afspiegeling van Leiden. Al
leen allochtonen zitten er niet.
Dat komt waarschijnlijk omdat
er dichtbij een islamitische
school is", aldus Filemon.
Zo groot als de Lorentzschool
werd, zo klein bleef de Burg
graaf aan de nabijgelegen Op-
penheimerstraat en sluiting
dreigde over een paar jaar. „Een
fusie lag dus voor de hand en
die is op 1 augustus bekrach
tigd. Voor het personeel (39
leerkrachten waarvan een aan
tal in deeltijd) heeft dat in ieder
geval tot 1996 geen gevolgen en
de scholen blijven voorlopig
nog apart. Er is constant overleg
over bijvoorbeeld welke lesme
thode op de nieuwe school gaat
worden gebruikt. Een werk
groep is bezig die samenwer
king te begeleiden en geeft af en
toe een folder met fusienieuws
uit", aldus de oude en nieuwe
directeur.
Uiteindelijk komt er één com
plex aan de Van Vollenhovenka-
de/Asserstraat en één directie.
„En die moet heel gestructu
reerd gaan werken op zo'n grote
school. We gaan uit van één di
recteur, twee adjunct-directeu
ren en drie coördinatoren die
overleg voeren in zogeheten
'bouwvergaderingen'. Ja, dat is
even wat anders dan het oude
schoolhoofd van vroeger, maar
op deze manier ontstaan toch
korte lijnen", meent Filemon.
Wat precies de voor- en nade
len van de grote, nieuwe school
zullen zijn, dat kan Filemon nu
nog niet inschatten. Zeker is wel
dat er door meer leerlingen ook
meer geld binnenkomt. „Ik heb
contact met andere grote scho
len en, het klinkt eenvoudig, uit
de praktijk blijkt meestal dat
twee scholen na een fusie ei
genlijk gewoon doordraaien.
Maar dan met één directie."
Uitgelaten kinderen van de Lorentzschool omringen directeur E. Filemon tijdens het speelkwartier. „De leerlingen komen uit alle geledingen en
vormen dus een goede afspiegeling van Leiden." foto holvast/mark lamers
