Noodtoestand in Sri Lanka
Buitenland
'EU geen zielloze supermarkt'
Nog geen vrede in zicht voor
etnisch verdeeld Sri Lanka
1 kngstvoor
..holera in
Luid-Italië
1
Israël en PLO willen meer
internationale waarnemers
Bij Camilla vond Charles warmte, steun en begrip
Arafat niet bij tekening verdrag
4DAG 24 OKTOBER 1994
X, skische nationalisten winnen
v g Mi De gematigde nationalistische PNV, Nationalistische
X^asche Partij, blijft de grootste partij in Spaans Baskenland.
0ËÊÊ) 'NV vergaarde gisteren in de regionale verkiezingen 29,8
;ent van de stemmen en behoudt daarmee haar 22 zetels in
75 zetels tellende regionale parlement. Grote winnaar is de
servatieve Volkspartij (PP), die haar aanhang bijna verdub-
I ziet en van zes naar elf zetels groeit.
)RP
B9289vee nonnen vermoord in Algiers
'inq RiD» Twee Spaanse nonnen van de Augustijnenorde zijn gis-
iden 11 'n hoofdstad Algiers doodgeschoten. Dat
ft het Spaanse ministerie van buitenlandse zaken meege-
endaalld. Ook een officier van justitie werd gistermorgen vermoord
■jnden. De moorden zijn vermoedelijk het werk /an islami-
he fundamentalisten.
;Ile gevechten in noorden van Mali
]AKO» De strijd in het noorden van Mali tussen rebellerende
laregs, regeringstroepen en een anti-Touareg-militie heeft de
n OITfelopen dagen tientallen mensen het leven gekost. Duizenden
linezen zijn op de vlucht geslagen naar het buurland Burkina
en... o. De Touaregs zijn in 1990 in Mali en het naburige Niger een
itand begonnen omdat zij zich onderdrukt voelen door de
overheerste regimes.
ritse toerist in Egypte gedood
ut» Een Britse toerist en een politieman zijn gisteren i
tpte omgekomen bij aanslagen die waarschijnljk het werk
i van moslim-fundamentalisten. De Brit kwam om in Nag
je provincie Qena in het zuiden van Egypte, toen de bus
arin hij zat werd beschoten. Drie andere Britten raakten ge-
nd. Het ministerie van binnenlandse zaken zei in een verkla-
g dat de bus zich op een weg bevond die niet is bestemd voor
iristenbussen en dat de bestuurder de politie niet op de hoog-
,iad gesteld van zijn route. De politieman werd gisteravond
jood bij een aanval door drie gewapende mannen op een po-
epatrouille.
j^eider Kirgizstan wint referendum
ejkek President Askar Akajev van Kirgizstan heeft gisteren een
ferwinning geboekt in zijn strijd voor hervormingen in de Cen-
lalaziatische republiek. De kiescommissie maakte bekend dat
eer dan 70 procent van de kiezers in een referendum akkoord
gegaan met twee belangrijke wijzigingen van de Grondwet.
;ajev rekent erop dat het referendum de weg vrij maakt voor
n nieuw parlement dat zijn voorstellen voor economische her-
rmingen welgezinder zal zijn.
eremuizenden doden in India door malaria
w delhi Duizenden mensen zijn de afgelopen weken in het
eslen van India omgekomen door malaria. Een functionaris
in het Indiase Rode Kruis zei dat in een maand 4.000 mensen
aren omgekomen in één district in de deelstaat Rajasthan.
Drzaak is de overvloedige moesson-regen waardoor de mala-
i-mug, die de ziekte overbrengt, zich sneller kon vermenigvul-
gen.
IES
(rand op rondvaartboot
Hom» Op het Chungju-meer in het midden van Zuid-Korea is
inmorgen brand uitgebroken op een rondvaartboot met 127
l ïensen aan boord. Minstens vier mensen zijn om het leven ge-
amen en 36 gewond geraakt. Ongeveer 100 politiemensen en
pcL randweerlieden wisten het vuur na ongeveer een uur te be-
l öjD wjngen. Er zaten echter nog veel passagiers in het schip opge-
J oten en de autoriteiten vreesden dat het dodencijfer nog sterk
24,95pn oplopen.
Presidentskandidaat vermoord 57 doden bij bomaanslag Tamil Tijgers verdacht
Een bomaanslag in de Srilankaanse hoofdstad Colombo
bij een verkiezingsbijeenkomst van de Verenigde Natio
nale Partij (UNP), de belangrijkste oppositiepartij, heeft
aan zeker 57 mensen het leven gekost. Een van de slacht
offers is de kandidaat van de UNP voor de presidentsver
kiezingen van 9 november, Gamini Dissanayake. Volgens
politie en leger ging het om een zelfmoordactie van de
Tamil-Tijgers.
COLOMBO Rtr-AFP-DPA
De regering schortte onmiddel
lijk na de moordaanslag een
tweede ronde van vredesge-
sprekken met de opstandige Ta
mil-Tijgers op die vandaag zou
worden gehouden. Zij kondigde
voor onbepaalde tijd de nood
toestand af, waarbij de politie
meer bevoegdheden krijgt om
verdachten aan te houden. In
heel Sri Lanka is een uitgaans
verbod van kracht.
Behalve Dissanayake kwamen
ook de algemeen secretaris van
de UNP en twee oud-ministers,
eveneens van deze partij, om
het leven. Alle vier waren lid van
het parlement.
De explosie had plaats kort
nadat Dissanayake zijn verkie
zingstoespraak had beëindigd.
Vrijdag was al een bom ontploft
bij de residentie van de presi
dentskandidaat. Daarbij vielen
geen slachtoffers. De 52-jarige
oppositieleider zei onlangs dat
hij werd bedreigd door separa
tistische Tamils. Sindsdien wer
den de veiligheidsmaatregelen
verscherpt.
Dissanayake werd zwaarge
wond van de plaats van de aan
slag naar een ziekenhuis ver
voerd, waar hij korte tijd later
overleed. Hij wordt donderdag
op het Onafhankelijkheidsplein
gecremeerd. De man was de ar
chitect van het akkoord dat In
dia en Sri Lanka in 1987 sloten.
Troepen uit India werden toen
naar het oosten en noorden van
Sri Lanka gezonden voor de uit
voering van een vredesakkoord
dat beoogde de guerrillacam
pagne van de Tamil-Tijgers te
beëindigen. De Tamil-opstan-
delingen accepteerden aanvan
kelijk de vredesregeling, maar
raakten later slaags met de In
diase troepen.
De verkiezingen gaan on
danks de aanslag door. De UNP
heeft drie dagen de tijd om een
nieuwe kandidaat aan te wijzen
en vergadert al daarover. Presi
dent Dingiri Banda Wijetunge
veroordeelde de actie als een
'barbaarse daad'.
Tijgers doodden
ook president en
Rajiv Gandhi
COLOMBO Rtr-AFP
Volgens Srilankaanse le-
gerwoordvoerders ver
toonde de bomaanslag van
gisteren, waarbij 300 ge
wonden vielen, alle ken
merken van eerdere moor
den op politici. De autori
teiten verdenken de Tamil-
Tijgers, die streven naar
een onafhankelijke staat in
het noorden en oosten van
het land, er ook van de
Srilankaanse president Ra-
nasinghe Premadasa
(1993) en de Indiase pre
mier Rajiv Gandhi (1991)
te hebben vermoord. De
Tamil-rebellen hebben de
ze aantijgingen altijd te
gengesproken. De regering
vreest na de aanslag voor
wraakacties van de Sinha
lese meerderheid tegen de
Tamil-minderheid.
Het politieke geweld in
Sri Lanka tussen veilig
heidstroepen en guerrilla
strijders duurt al elf jaar
en heeft volgens officiële
cijfers aan zo'n 30.000
mensen het leven gekost.
Organisaties voor de men
senrechten gaan echter uit
van het dubbele doden
aantal.
Tenminste 57 mensen werden ge
dood en 300 raakten gewond bij
een bomaanslag tijdens een ver
kiezingsbijeenkomst in de
Srilankaanse hoofdstad Colombo.
De ravage was enorm. Veel licha
men waren ernstig verminkt.
FOTO SENA VIDANACAMA
Jacques Delors in Leiden:
LEIDEN ANP
De lidstaten van de Europese
Unie moeten de handen ineen
slaan om te voorkomen dat de
invloed van Europa in de wereld
afneemt. Het ontbreken van on
derlinge solidariteit drijft de EU
binnen twintig jaar naar een
positie aan de zijlijn van het in
ternationale speelveld. Daarvan
is Jacques Delors, tot begin vol
gend jaar voorzitter van de Eu
ropese Commissie, overtuigd.
Een economische en politieke
stimulans voor de EU is nodig
om de kloof met concurrenten
zoals Japan en de VS niet on
overbrugbaar te laten worden.
Delors uitte zijn verontrusting
zaterdag in Leiden, waar het af
gelopen weekeinde op zijn ini
tiatief ruim honderd Europese
intellectuelen discussiëren over
de toekomst van de Unie. Het
doel van de bijeenkomst is om
antwoorden te vinden op de be
langrijkste vraagstukken waar
mee Europa momenteel wor
stelt.
De scheidende EU-voorman,
die zijn functie in januari over
draagt aan de Luxemburger
Santer, beklemtoonde dat de
lidstaten weer bij zichzelf moe
ten nagaan wat zij van de Eu
ropese Unie verlangen. Zeker
nu de EU per 1 januari mogelijk
uit vijftien of zestien lidstaten
zal bestaan en in de toe
komst wellicht meer dan 25 lan
den zal omvatten is het van
belang dat regeringen wat dat
betreft op een lijn komen.
Voor Delors moet de EU in ie
der geval het niveau van 'een'
zielloze vrijhandelszone' over
stijgen. De Unie is meer dan
een supra-nationale zelfbedie
ningswinkel waar elk land al
leen datgene uit haalt wat hem
hët meest zint, zo schetste hij.
COLOMBO Rtr-AFP-ANP
IRRESPONDENT
het Zuiditaliaanse Bari is het
jelopen weekeinde alarm ge-
agen na de ontdekking van
m aantal cholera-gevallen.
isteren werd bij een derde pa-
jint cholera geconstateerd. Het
i ftreft een bejaarde t
'cte moet ht'
het eten
Roemenië heeft cholera al
ïn vier mensen het leven ge-
Overheidsdiensten hebben
jsteren en eergisteren hun
C Dntrole-activiteiten langs de
rüist en op vismarkten opge-
"berd. Zaterdag zijn cholera-ba-
illen aangetroffen in een riool
at direct, zonder tussenkomst
onyn een zuiveringsinstallatie, in
ijsteee loost.
Het is nog steeds niet zeker of
cholera-bacil zich in de vis
ivindt of in het zeewater dat
de markten wordt gebruikt
de uitgestalde vis te 'verfris-
r i/n autoriteRen hebben de
'Oevolking opgeroepen hoe dan
92 lok geen rauwe vis te eten en
ien verbod afgekondigd op het
Jebruik van zeewater.
Terwijl zich een lichte vorm
an psychose meester maakt
an de inwoners van Bari, rijst
iet vermoeden dat de cholera
vordt veroorzaakt door clande-
tiene invoer van vis uit Alba-
maand
ïen cholera-epidemie heerst.
Ma de eerste geconstateerde
:holeragevallen in dit land, kon-
de Italiaanse autoritei
ten een verbod af op de invoer
can Albanese voedselproduk-
ten.
Overigens is het niet voor het
serst dat in het zuiden van Italië
holera wordt geconstateerd. In
1973 werd de ziekte vastgesteld
)ij driehonderd mensen, van
23 zijn overleden. Vol-
feens professor Barbuti van de
Universiteit van Bari, die net als
21 jaar geleden de eerste geval
len heeft geregistreerd, bestaat
er geen epidemie-gevaar. „Van
af het moment dat in Albanië de
Cholera uitbrak, hebben we
drink- en zeewater en de riolen
dagelijks gecontroleerd. Tot nu
toe zijn veruit de meeste analy-
tses negatief."
De aanslag waarbij gisteren in Colombo zeker 57
mensen om het leven kwamen, doet de regering
wezen voor nieuwe uitbarstingen van geweld.
Deze wees is ingegeven door eerdere incidenten.
Toen rebellen in 1983 dertien politieagenten
doodden, braken in de Srilankaanse hoofdstad
rellen uit. Sinhalezen doodden honderden Tamils
en er werd voor honderden miljoenen guldens
schade aangericht.
De Srilankanen zijn een etnisch verscheurd volk.
Driekwart van de ruim 17 miljoen inwoners van
het eiland zijn boeddhistische Sinhalezen. Bijna
drie miljoen Srilankanen behoren tot de minder
heid van de Tamils die vooral in het noorden en
het oosten van het land woont. De tweede min
derheid, de moslims, telt ruim één miljoert zielen.
Eerder al werden politici slachtoffer van het etni
sche conflict. In mei 1993 kwam president Pre
madasa om bij een bomaanslag die aan de Tamil-
Tijgers wordt toegeschreven. Een week eerder
werd de leidende oppositie-politicus Athulath-
mudali vermoord, naar men vermoedt door de
zelfde organisatie. In juli 1989 werden Amirtha-
lingam en Yogeswaran, twee vertegenwoordigers
van het gematigde Verenigde Front voorde Be
vrijding van de Tamils (TULF), door Tamil-Tijgers
vermoord. Ook de moordaanslag op de Indiase
premier Rajiv Gandhi in 1991 wordt aan de orga
nisatie toegeschreven. De Tamil-Tiigers voluit
de Bewijdingstijgers van Tamil Eelam (LTTE)
hebben ontkend deze aanslagen te hebben ge
pleegd.
Alle pogingen om tot een oplossing van het con
flict te komen, hebben tot nu toe gefaald. In 1987
was de gisteren vermoorde Dissanayake de archi
tect van een akkoord tussen India en Sri Lanka
waarbij Indiase troepen toezicht zouden houden
op een wedespact. De Tamil-Tijgers die er aan
vankelijk mee instemden, verzetten zich er later
tegen en begonnen tegen de Indiërs te vechten.
In augustus van dit jaar won de Volksalliantie
(PA), na zeventien jaar bewind van de Verenigde
Nationale Partij (UNP), de verkiezingen. De nieu
we premier Chandrika Bandaranaike Kumaratun-
ga verklaarde alles te willen doen om een einde te
maken aan het bloedvergieten, nadat de UNP ja
renlang had geweigerd 'met terroristen te praten'.
Beëindiging van de burgeroorlog is ook een bitte
re economische noodzaak, als Chandrika haar
verkiezingsbelofte wil waarmaken het lot van de
armen te verbeteren. De oorlog tegen de LTTE
slokt per dag twee miljoen gulden op, een vijfde
van het budget.
Een eerste onderhandelingsronde met de Tamils
had plaats op 13 en 14 oktober. Een tweede ge
spreksronde stond voorvandaag op de agenda,
maar is na de aanslag voor onbepaalde tijd uitge
steld. Als de gesprekken falen, komt er een mili
taire oplossing, en dat betekent totale oorlog", zo
voorspelt een deskundige van de Universiteit van
Colombo.
Voor toezicht op overdracht bestuur aan Palestijnen
Athene Zeker dertien mensen
zijn tussen vrijdag en zondag
omgekomen door hevig nood
weer en overstromingen in Grie
kenland. Alleen al in Athene lie
ten in de nacht van vrijdag op za
terdag zeven mensen het leven.
Er is grote schade aangericht, en
in grote delen van de Griekse
hoofdstad ligt het openbare leven
plat. Drie mensen worden nog
vermist. De autoriteiten hebben
de noodtoestand uitgeroepen in
vijf wijken en de noordelijke
voorsteden, waar honderden wo
ningen zijn ondergelopen en zich
aardverschuivingen voordeden.
Huizen en bruggen zijn ingestort.
Elektriciteitsleidingen en tele
foonverbindingen in delen van de
stad raakten verbroken, maar de
brandweer werd toch nog 2.500
keer gebeld. De kracht van het
water was zo sterk dat honderden
auto's werden meegesleurd (fo
to). In sommige delen van Athe
ne stond het regenwater ander
halve meter hoog. De omvangrij
ke schade in Athene is mede het
gevolg van de verouderde riole
ring en het in het wilde weg en
zonder stadsplanning bouwen.
Zonder een afdoende infrastruc
tuur aan te leggen werd het bos
op de omliggende heuvels ge
kapt. Beken en riviertjes werden
gedempt zonder dat er riolering
voor in de plaats kwam. Bij sterke
regenval veranderen de straten in
de zonder bouwvergunning ge
bouwde wijken in rivieren. Vol
gens de meteorologische dienst
zal het slechte weer nog zeker tot
vanavond duren.
FOTO REUTER YANNIS BEHRAKIS
CAIRO-JERUZALEM Rtr-DPA-DPA-GPD
Israël en de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie (PLO) gaan in
ternationale waarnemers uitno
digen om toe te zien op de
overdracht van bevoegdheden
aan de Palestijnse autonome
gebieden en om verkiezingen in
deze regio's bij te wonen. On
derhandelaars van beide partij
en hebben dat afgelopen nacht
in de Egyptische hoofdstad Cai
ro afgesproken. Een concrete
datum voor de verkiezingen is
nog niet bekend, maai' een Pa
lestijns-Israëlische commissie
praat daar vandaag verder over.
De Israëlische minister Peres
(buitenlandse zaken) en de Pa
lestijnse delegatieleider Nabil
Shaath, voerden acht uur lang
besprekingen met elkaar. Tij
dens het gesprek vielen harde
verwijten over en weer. Peres
verklaarde dat Shaath onder
meer had gewezen op de scha
delijke gevolgen voor de Pales
tijnen en de Palestijnse econo
mie van de afsluiting door Israël
van de Westelijke Jordaanoever
en de Gazastrook. Israël ging
daartoe over na de bomaanslag
van afgelopen woensdag op een
bus in Tel Aviv, waarbij 22 do
den vielen.
De Israëlische regering be
sloot gisteren 19.000 extra bui
tenlandse werknemers tot Israël
toe te laten, 15.000 voor de
bouwsector en 4.000 voor de
landbouw. Zij zullen geleidelijk
aan de plaatsen innemen van
Palestijnse arbeiders. Door de
afgrendeling, die volgens Peres
'tijdelijk' is, kunnen momenteel
tienduizenden Palestijnen niet
naar hun werk in Israël.
Sommige commentatoren
hebben er op gewezen dat Israël
met de scheidingspolitiek de
moslim-extremisten in de kaart
speelt, die vooral steun vinden
onder de armste lagen van de
Palestijnen in de Gazastrook.
Anderen denken dat de afslui
ting zal leiden tot een langzame
Israëlische acceptatie van een
geheel onafhankelijke Palestijn
se staat
Het Israëlische leger heeft
sinds de bomaanslag in Tel Aviv
ongeveer vijftig aanhangers van
Harnas aangehouden. Maar
medewerkers van premier Ra
bin ontkennen dat deze op
dracht heeft gegeven extremisti
sche militanten te vermoorden,
zoals Harnas beweert.
LONDEN Rtr-N
Prins Charles heeft drie keer een
verhouding gehad met Camilla
Parker Bowles. Twee maal voor
dat hij met Diana in het huwe
lijk trad en de derde keer toen
hij vond dat zijn huwelijk niets
meer voorstelde. Dat staat in de
binnenkort te verschijnen bio
grafie The Prince of Wales, die
met Charles' medewerking tot
stand is gekomen.
Uit nieuwe fragmenten die
The Sunday Times gisteren pu
bliceerde, blijkt dat hij in 1972
voor het eerst een relatie had
met Camilla. Beiden waren in
die tijd nog ongehuwd. Aan het
eind van de jaren zeventig, toen
Camilla inmiddels met Andrew
Parker Bowles was getrouwd,
bloeide hun liefde weer op. Er
kwam een einde aan de affaire
vlak voordat Charles en Diana
elkaar het ja-woord gaven.
De prins ging eind 1986 of be
gin 1987 vreemd met zijn oude
vlam. Deze escapade had hij
eerder al opgebiecht tijdens een
TV-interview. De biografie
meldt dat 'er geen twijfel over
hun liefde bestond. In Camilla
Parker Bowles, vond de prins de
warmte, het begrip en de steun
waarnaar hij altijd had verlangd
en die hij nooit bij iemand an
ders had gevonden'.
De biografie The Prince of
Wales is geschreven door de se
rieuze journalist Jonathan Dim-
bleby. Vorige week bracht The
Sunday Times een eerste uit
treksel. Daarin viel te lezen dat
Charles een zware opvoeding
heeft gehad en dat zijn domi
nante vader hem min of meer
tot het huwelijk met Diana had
gedwongen. Hij had nooit van
haar gehouden.
De krant meldde gisteren dat
de prins aan vrienden heeft ver
teld dat hij er nu spijt van heeft
dat hij Dimbleby heeft gehol
pen. Hij is bang dat meningen
van anderen in het boek voor
die van hem kunnen worden
versleten. Vooral waar het over
zijn relatie met zijn ouders en
Het boek bevat naast de per
soonlijke passages ook een
nieuwtje. Als Charles koning is,
wil hij de naam van het Britse
koningshuis (nu Windsor) ver
anderen in Mountbatten-Wind-
sor. Charles wil zo eer betonen
aan zijn mentor lord Mountbat-
ten, die vijftien jaar geleden
omkwam bij een bomaanslag
van het verboden Ierse Republi
keinse Leger (IRA).
JERUZALEM Rtr-AFP-DPA
PLO-leider Yasser Arafat krijgt geen uitnodiging
voor de ondertekening woensdag van het vredes
akkoord tussen Israël en Jordanië waar 5.000 gas
ten, onder wie de Amerikaanse president Clinton,
worden verwacht. Dat heeft de Israëlische pre
mier Rabin gisteren meegedeeld in een gesprek
met fractieleider Katzav van Likud, de belangrijk
ste oppositiepartij.
De rechtse Likud had aangekondigd de onder
tekeningsceremonie op de grens tussen Israël en
Jordanië te zullen boycotten als Arafat daarbij
aanwezig is. Katzav zei dat de meerderheid van
de Likud-afgevaardigden morgen in het parle
ment wel haar goedkeuring zal geven aan het Is
raëlisch-! ordaanse vredesakkoord.
Arafat, die al had gezegd niet bij de onderteke
ning aanwezig te willen zijn, is zeer boos over een
passage in het vredesverdrag, waarin Israël 'de
speciale rol' onderkent van 'het Hasjemitische
koninkrijk Jordanië in de heilige plaatsen van de
islam in Jeruzalem. Bij de onderhandelingen over
de definitieve status van de westelijke Jordaanoe
ver en de Gazastrook zal Israël hoge prioriteit ge
ven aan de historische rol van Jordanië voor deze
plaatsen'. Arafat verklaarde ziedend: „Luister
goed, Hussein en Rabin: Jeruzalem is de Pales
tijnse hoofdstad en verdragen in Amman of waar
dan ook getekend veranderen dat niet!"
De Jordaanse koning Hussein (58) heeft zater
dag herhaald dat Jordanië vasthoudt aan zijn ver
antwoordelij klieden ten aanzien van de heilige is
lamitische plaatsen in Jeruzalem. „De Hasjemie-
ten dienen de heilige plaatsen te beschermen, te
besturen en (waar nodig) te herbouwen", aldus
koning Hussein in een toespraak voor het
Jordaanse parlement, diplomaten en hoogwaar
digheidsbekleders.
