een dorp met allure
Toerisme
SATERDAG 22 OKTOBER1994
«41 EISBERICHTEN
'Minitrip York
Ihn Dickenssfeer
ERVEfStichting Marco Polo organiseert van 9 tot
jen met 12 december een minitrip naar York
jin Dickenssfeer. Highlight tijdens deze trip
Qj'is de uitvoering van Handels oratorium in
J'rde Minster van York. Ook is er een lunch en
f 'rondleiding in Sutton Park, het befaamde
^Amuseumhuis van mevrouw Sheffield iets
.piten noorden van York. De overtocht wordt
Afgemaakt met een schip van North Sea Fer-
16 nes (Rotterdam/Europort - Huil).
info: Marco Polo, telefoon 020 - 6430077.
Stoomboot
Op de zondagen 23 en 30 oktober chartert
de Zaanse VW maar weer eens de stoom
boot Johannes. Ditmaal voor een nostal
gisch tochtje vol rook en gepuf naar Am
sterdam. Daar wordt onder meer het VOC-
schip 'Amsterdam' bezocht. De trossen
worden om 13.30 uur aan de Overtoom in
Westzaan losgesmeten en drie uur later is
men terug. Prijs 17,50.
Reserveren: Zaanse VW, telefoon 075 -
162221.
Niet alleen bos in
Een groenproject zonder belerend vinger
tje.' Zo omschrijft de Provinciale VW Gel
derland het groenprogramma 'Niet alleen
7J het bos in' dat tot en met zaterdag 29 okto
ber duurt. Op tal van plaatsen, verspreid
over de hele Veluwe, worden er 'groene' ac
tiviteiten georganiseerd, variërend van visi
tes bij de schaapherder tot excursies met
boswachters en natuurgidsen. 'Niet alleen
het bos in' groeide in zeven jaar tijd uit van
een regionale gebeurtenis op de Noord-
west-Veluwe tot een evenement met lande
lijke uitstraling. De programmafolder, die
nadrukkelijk vermeldt welke evenementen
gemakkelijk met de bus bereikbaar zijn, is
gratis verkrijgbaar bij alle WV-kantoren op
de Veluwe. Daar wordt ook informatie ge
geven over fietsverhuur.
Info: 085 - 332033.
Wildtochten
I In de herfstvakantie organiseert de VW
Apeldoorn samen met Midnet natuurtoch-
ten per autobus door een deel van de Ko
ninklijke Houtvesterij. De middagtochten
worden gehouden op 25, 26, 27 en 28 okto
ber. Er kan worden ingestapt in Hoender-
loo, Beekbergen en Apeldoorn. De busrit
duurt drie uur.
\nfo en reserveringen bij de VW Apel
doorn, telefoon 055 - 788 421.
Romantisch varen
Tot en met 5 juni volgend jaar, vindt in het
Nederlands Scheepvaartmuseum aan het
Kattenburgerplein in Amsterdam een ten
toonstelling plaats onder de naam 'Roman
tische Scheepsreizen, Van Holland naar In-
die' 1900-1940. De expositie geeft een beeld
van de omstandigheden waaronder tien
duizenden Nederlanders in de vooroorlogse
jaren naar 'ons Indie' voeren. Oude films,
foto's, kleding, scheepsmodellen (van onder
meer de Johan van Oldebarnevelt en de
Dempo) en zelfs een nagemaakt passage
kantoor wekken herinneringen op aan een
reis die vele weken duurde. De tentoonstel
ling eindigt daar waar de schepen afmeer
den, de haven van Tandjong Priok.
Info: Scheepvaartmuseum, telefoon 020 -
523 2222.
Hitlerjoker
Het Zuid-Hollands Verzetsmuseum in
Gouda houdt tot en met 9 januari volgend
jaar een expositie, die 'Van Nazikwartet tot
Hitlerjoker' is geheten. Op de tentoonstel
ling zijn spellen en legpuzzels te zien uit de
periode 1925 tot 1945. Ze werden bijeenge
bracht door de Hazerswoudse verzamelaar
Gejus van Diggele. Vooral de kwartetspelen
zijn opmerkelijk omdat ze werden gebruikt
als propagandamiddel van de nazi's. Ook is
er een aparte afdeling ingericht met spellen
die werden gemaakt door de gevangenen
van concentratiekampen en wordt er aan
dacht besteed aan het vooral in België po
pulaire 'Hoedje Wip' waarbij de spelers Hit-
Ier en zijn trawanten konden bombarderen.
Het gezicht van de dictator komt (uiteraard
als joker) ook terug op kaartspelen die aan
het eind van de oorlog bij de geallieerden in
gebruik waren.
Info: 01820 - 20385
St. Christoph, een van de vele pleisterplaatsen boven Sankt Anton.
Wat goed is, kost veel. Sankt Anton
vormt op de regel geen uitzondering.
'Dat is dan zwo-hundert-zwanzig
Shilling', zegt het volgens voorschrift
gedirndelde dienstertje van Panora
marestaurant Galzig met vriendelijke
stem. Tweehonderdtwintig Shilling;
drieëndertig gulden...??? Terwijl we
ons toch menen te herinneren, dat
we zojuist hooguit vier Glüweintjes
hebben geconsumeerd.
past als een deksel op een jampot: allure.
Beneden de autovrije, besneeuwde Dorps
straat vol drukbeklante uitgaanderijen; bo
ven de lief heuv'lende afdalingen op Galzig
en - daar niet ver vandaag - de stuitend stei
le, gitzwarte Schindlerkar; verderop aan de
horizon de sportlichepistes van Zürs en
daarachter weer de uiterst simpele van
Lech, de winterspeeltuin van de onze ko
ninklijke familie. „Ik zit liever een week hier
voor veel geld, dan veertien dagen elders
voor minder", zegt de man uit Wenen op de
sleeplift.
Daar valt goed in te komen. Al is het alleen
maar om de wijze waarop Sankt Anton z'n
skigebied markeert. Voorbeeld voor alle an
dere beheerders in de Alpen. Gevreesd
moet worden dat iemand die hier verdwaalt
er waarschijnlijk ook in zal slagen op de Af
sluitdijk de weg kwijt te raken. Overal bord-
iwrm
De eerste dag ontstaat er nog flink wat wre
vel over de hoogte van de in dorp en skige
bied geoffreerde nota's, de tweede dag
wordt die al minder en de rest van de week
denk je: ach, laat ook maar waaien. Alle
waar naar zijn geld en bekocht zal de skiër
zich in Sankt Anton slechts zelden voelen.
Natuurlijk, hij trekt de wenkbrauwen op
nieuw knorrig omhoog als hij voor de bus
dienst tussen Sankt Anton en het even ver
derop gelegen Zürs, een kaartje moet ko
pen. „Betalen? Dergelijke diensten zijn in
andere skigebieden gratis. „Hier niet", zegt
de conducteur trommelvingerend. „Zwo-
und-dreizigShillingbitte. "Hij wordt al wat
ongeduldig.
Maar ook ditmaal zweeft de misnoegdheid
al rap weg boven de met verse sneeuw be
dekte afdaling naar Zug. Kilometers lang
zielstevreden zwieren en zwaaien. Van de
Seekopf naar het Madloch Joch, van het
Madloch Joch naar de Rinder Hütte, van de
Rinder Hütte naar de voet van het Zuger
Hochlicht en - 's middags - via
Hasensprung, Oberlech, Lech en Rïihikopf
weer terug naar Zürs. 'De mooiste Rund-
fahrt van Arlberg' had de waard van het ho
tel 's ochtends bij het ontbijt met stelligheid
beweerd. Een opmerking waarmee hij niets
te veel had gezegd.
Verweerd hout
Totdat we twee dagen later vanaf het topje
van de Valluga, via St. Cristoph en Alpe
Rauz naar Stuben skieden om vandaar
langs het Maroj-Sattel bij het begin van de
Pfannen Kopf-lift te belanden. Nog mooier?
Over smaak valt dagenlang te twisten. Maar
de terrasjes van de Ulmer Hutte en de Alm-
bar plus de uit verweerd hout opgetrokken
uitspanningen van het poppedijnerige Stu
ben zelf, verschaffen het toertje natuurlijk
wel extra allure.
Een woord dat bij Sankt Anton trouwens
De Ulmer Hutte aan de voet van de Valuga is tegen het vallen van de avond geknipt voor een
laatste verversing. foto
Afstand vanaf Amsterdam: Met de autro cir
ca 950 kilometer (via Frankfurt - Stuttgart -
Ulm - Bregenz). Treinen (onder meer de Eu
rocity en de Oriëntexpress) stoppen in het
dorp.
Hoogte: 1.300-2.811 meter
Aantal bedden: circa 8.000.
Liftinstallaties: 88 (inclusief het gebied
Lech/Zürs). Het gebied is niet aaneengeslo
ten en valt uiteen in drie delen. Liftcapaci
teit per uur: 53.000 personen per uur.
Wachttijden: Kunnen bij de Galzigbahn om
streeks 10.00 uur flink oplopen. In het ski
gebied gering.
Totaal kilometers aan afdaling: 260 kilome
ter (exclusief 180 kilometer niet geprepa
reerde pisten). Langste afdaling is die van
de Valluga via Ulmer Hutte naar Sankt An
ton: 8,5 kilometer met een hoogteverschil
van 1350 meter.
Ligging van de skipisten: Alle windrichtin
gen.
Moeilijkheidsgraad: Van eenvoudig tot zeer
zwaar.
Kinderopvang: Ja, inclusief volledige verzor
ging. Kinderen moeten minstens 2,5 jaar
zijn en geen luiers meer dragen. Ski-onder-
richt vanaf vijf jaar.
Langlaufmogelijkheden: Totaal lengte van
de Loipen (niet aaneengesloten): circa 40
kilometer.
Verdere sportieve ontspanning: IJsbaan
(tje), overdekt zwembad (sporthotel Sankt
Anton), Rodelbaan (lengte 2 kilometer,
hoogteverschil 150 meter), Squash, over
dekt tennissen, geveegde wandelwegen.
Prijspeil: Skipas per 6 dagen: 1.920 Shil
ling (aanbiedingen varraf 930 shilling in het
naseizoen). Week les (4 uur per dag): van
1.250 tot 1.350 shilling. Kopje koffie in
skigebied: 29 Shilling.
Avondvertier: Zeer uitgebreid en gevarieerd.
Bioscoop. Kegelbaan.
Taal: Duits.
Bijzonderheden: Tolgeld Arlbergtunnel (toe-
voerweg vanuit richting Bregenz) circa 25
gulden per rit. Sankt Anton heeft 38
sneeuwkanonnen die ervoor zorgen dat er
tot diep in de lente tot in het dorp kan wor
den afgedaald. De skibussen tussen Sankt
Jakob, Sant Anton en Sankt Christoph zijn
gratis; voor de rit naar Lech en/of Zürs moet
worden betaald. Sankt Anton heeft een aar
dig Ski-en Heimatmuseum.
Nadere informatie: Tourismusverband
Sankt Anton, A-6580 Sankt Anton am Arl
berg, telefoon vanuit Nederland:
00 43*5446 22690. Of Oostenrijks Toeris-
tenburo, Stadhouderskade 2, 1054 ES Am
sterdam, telefoon: 020 - 612 96 82.
jes met verwijzingen, waarschuwingen en
moeilijkheidsgraad. Ruim 260 kilometer ge
prepareerde en 185 kilometer diepsneeuw-
pistes slingeren zich hier tussen de tot ruim
2800 meter reikende bergtoppen door: toch
laten ze zich stuk-voor stuk net zo makkelijk
vinden als Stadion De Kuip tijdens een Eu
ropa-cupduel van Feyenoord.
Hotsebotsend
Het dorp Sankt Anton vertroetelt z'n gasten.
Reden ongetwijfeld waarom er van een
hoog- en laagseizoen geen sprake is. Hier
duizelt het altijd van de mensen - van begin
december tot eind maart. Ze hotsebotsen
op hun lompe skischoenen tot negen uur of
nog later vrolijk kwebbelend door de
Dorpsstraat, zeker nu de Zweden zijn weg
gejaagd naar andere oorden. Tot voor kort
veroorzaakten de zuipende Rambo's uit het
noorden nogal wat opstootjes. Maar sinds
de bars hun deuren bij gemeenteverorde
ning vroeger moeten sluiten en iedereen die
een alcoholhoudende verversing bestelt,
dient aan te tonen dat hij op z'n minst 20
jaar is, liep de belangstelling uit Scandina
vië, tot genoegen van zowel bewoners als
vaste gasten, danig terug.
De ruimte die de Zweden achterlieten, werd
onder anderen opgevuld door Nederlan
ders. In drie jaar steeg het aantal overnach
tingen explosief met vijftig procent tot bijna
zestigduizend. Een wetenschappelijk on
derbouwde verklaring voor die plotseling
naar buiten barstende interesse heeft direc
teur Heinrich Wagner van de plaatselijke
VW niet voor handen. Maar mag hij mis
schien 'een op louter gevoel' gebaseerde
poging wagen? „We krijgen nu te maken
met een generatie Nederlanders, die in hun
jeugd samen met hun ouders op winter
sportvakantie gingen en daardoor goed
hebben leren skiën. Wel, die mensen raken
al vlug uitgekeken op kleine gebiedjes. Die
willen meer ruimte, lange afdalingen. Na,
en dan kom je natuurlijk vanzelf al vlug in
Sankt Anton terecht."
Ondanks het prijspeil, ondanks die kinder
achtige geldklopperij van de maatschappij
die buslijn exploiteert tussen Sankt Anton
en Lech en ondanks ook het gebrek aan au
toparkeerplaatsen in het dorp (waaraan
binnenkort trouwens iets wordt gedaan).
Want skiënd over Tanzboden of drinkend
van een Heisse Opa (Irish Coffee, maar dan
op Arlberger wijze), die zich met gillende si
renes en blauwe zwaailichten swingend
door je slokdarm wringt, verdampt elke irri
tatie als sneeuw voor de zon. Grandeur kan
tegen een stootje.
Toeristische
info Amerika
Het Amerikaans Verkeersbureau in Amster-
dam (USTTA) heeft een een nieuwe toeristi-:
sche brochure samengesteld, die kan wor-
den aangevraagd op het gratis telefoon
nummer 06-0223716 (bij 'in-gesprek-toon'
ongeveer zeven seconden wachten)De
USA Holiday Planner, zoals het boekje
wordt genoemd, telt 136 pagina's en biedt
niet alleen informatie over de vijftig staten
van Amerika, maar ook over de geassocieer
de gebieden Puerto Rico, Guam en de
Maagdeneilanden. Verder tips en gegevens
over onder meer temperaturen en afstan
den.
Wildwatervaren
bij Grave
Bij Grave, in de uiterwaarden van de Maas
wordt een wildwaterpark aangelegd. De
opening is geprogrammeerd voor volgend
voorjaar. De grootste attractie van het park
wordt ongetwijfeld de kunstmatige wildwa-
ter-rivier die achter de stuw wordt aange
legd. Via het niveauverschil en door gebruik
te maken van pompen, zal het traject 'bui
tenlandse allure' hebben, zo verzekeren de
ontwikkelaars, Aquadelta Recreatie en Bal
last Nedam. Volgend jaar al wordt op een
bezoek gerekend van ruim 100.000 r
Luther-jaar
In 1996 zal het 450 jaar geleden zijn dat de
hervormer Martin Luther overleed. De
Deutschen Zentrale für Tourismus (DZT)
zal deze herdenking aangrijpen om een Lu-
ther-jaar te organiseren. De festiviteiten
zullen zich vooral concentreren rondom
steden als Erfurt, Eisenach, Wittenberg,
Augsburg, Nürnberg en Worms. Een eerste
prospectus met informatie in het Duits, En
gels, Deens en Zweeds, verschijnt eind dit
jaar.
Minder toeristen
naar Galapagos
Ecuador gaat het toerisme naar de Galapa-
gos-eilanden beperken. Ook wil de regering
de visvangst bij de eilanden inperken en
wordt de uitgifte van vergunningen voor
hotels en cruiseschepen opgeschort. De
maatregelen moeten bijdragen aan de-be
scherming van de unieke flora en fauna in
de archipel in de Stille Oceaan. Volgens
deskundigen gaat het milieu er 'alarmerend
snel' achteruit. Momenteel krijgen jaarlijks
slechts 40.000 mensen officieel toestem
ming de Galapagos-eilanden bezoeken.
Maar de autoriteiten geven toe dat er feite
lijk jaarlijks ten minste 100.000 mensen
voet aan land zetten.
De sinds 1885 tot Ecuador behorende Gala
pagos liggen rond 1.000 km van het
Zuidamerikaanse vasteland. Het gebied is
ruim 7.800 km2 groot maar heeft slechts
4.000 bewoners. Door de geïsoleerde ligging
hebben zich er dieren- en plantensoorten
ontwikkeld die nergens anders worden aan-:
getroffen. De Galapagos werden vooral be
roemd nadat Charles Darwin, die het ge
bied met het oorlogsschip de Beagle tussen
1831 en 1836 bezocht, op basis van onder
zoek zijn theorie over de herkomst van
soorten opstelde.
Bike Week
in Daytona
Mister America number One, Jan Doets in
Heerhugowaard, organiseert in de eerste
helft van maart 1995 een 16-daagse reis
naar het grootste motorspektakel van
Noord-Amerika, de Bike Week van Dayto
na. In deze stad komen jaarlijks motorf
reaks uit heel de wereld bijeen om zich te
vergapen aan choppershows, races en spe
ciale motoren. Het vertrek van de reis
(waarbij ook een bezoek wordt gebracht
aan Orlando/Disney) is gepland op maan
dag 27 februari; de terugreis op 13 maart. Er
zijn ook kortere trips.
Info: Jan Doets, telefoon 02207 - 53333.
Ski-inn: ski-memory
Op de Sneeuwvakantiebeurs Ski-Inn, die
van 27 tot en met 30 oktober in het Beurs
gebouw van Eindhoven wordt gehouden, is
onder meer Ski-Memory te zien, een 'in
door-remake' van de show die indertijd
voor de Olympische Winterspelen van Al-
bertville in elkaar werd gezet en die tegen
woordig nog in te zien in het Franse Les
Deux Alpes. Aan de beurs doet een record
aantal reisorganisaties, VW's, verkeersbu
reaus en vervoerders mee. Het publiek kan
zelf in actie komen op meerdere kunstski
banen.
Info: 013-561806.
De baron achterna
Aan het einde van de achttiende eeuw stip
pelde baron Johan Frederik Willem van
Spaen speciaal voor zijn gasten een wandel
route uit langs de mooiste plekjes van zijn
landgoederen Biljoen en Beekhuizen bij
Velp Velp. De VW Rheden/Rozendaal heeft
deze historische tippel nieuw leven ingebla
zen. De route is ongeveer negen kilometer
lang en voert de wandelaars terug naar de
tijd waarin baron Van Spaen als een van de
eersten in Nederland een nieuwe tuinstijl
toepaste, de landschapsstijl. Enkele uit de
kluiten gewassen hellingen kunnen de wan
deling lastig maken voor mensen die slecht
ter been zijn. De routebeschrijving kost drie
gulden en is onder meer verkrijgbaar bij de
VWVelp.
Info: 08309 - 53050.
5
