UIT
'De naamsbekendheid in Europa moet omhoog'
Rtv show
'Wij Rotterdammers hebben
geen tijd voor kapsones'
DINSDAG 18 OKTOBER 1994
157
Ruud Hendriks geeft NBC Super Channel een face-lift
GESPROKEN
Ruud Hendriks was een van de snelst rijzende sterren
aan het vaderlandse media-firmament, toen hij begin dit
jaar ook internationaal doorbrak. NBC, het Amerikaanse
televisiestation, haalde hem weg bij RTL om NBC Super
Chan nel vanuit Londen op te stuwen in de vaart der vol
keren.
Channel te gaan bestieren. Zijn
loopbaan van discjockey bij een
piratenzender tot directeur van
NBC Super Channel was op zich
al ongewoon, maar uniek was
het tempo waarin een en ander
zich voltrok. Als 22-jarige jonge
man was Hendriks eindredac
teur van Veronica's Nieuwsradio
een jaar later maakte hij zijn
TV-debuut bij AVRO's Televizier.
En nog eens negen jaar later
mocht hij zich 's lands jongste
programmadirecteur noemen.
Hij was 34 toen hij begin dit
jaar in Londen neerstreek om,
zoals hij zegt, een 'door en door
ziek bedrijf weer gezond te ma
ken. Hendriks: „Toen ik hier
binnenkwam, trof ik bijvoor
beeld een kluis aan met een
grote hoeveelheid horloges. Ik
zei: 'Wat moet ik hier in gods
naam mee?' Dus heb ik drie ju
weliers laten komen en de hor
loges verkocht aan de hoogst
biedende. Het bleek dat de hor
loges hier terecht waren geko
men via een of andere duistere
transactie die een van mijn
voorgangers ooit had afgeslo-
De weg van zijn huis
in Putney naar het
kantoor in de Dock
lands is lang en geplaveid met
veel hindernissen. De gemid
delde snelheid van het verkeer
in Londen beloopt nog maar elf
mijl per uur, niet meer dan in
de tijd van de paardekoets.
Maar Ruud heeft geleerd van de
nood een deugd te maken.
„Vanuit de auto doe ik 's och
tends de telefoontjes naar Ne
derland", zegt hij. „Ik krijg per
dag 40 tot 50 telefoontjes, die ik
niet allemaal kan afhandelen.
Het tijdverschil maakt het mo
gelijk om 's ochtends de tele
foontjes van de vorige dag uit
Nederland te beantwoorden en
in de avond, tijdens de terug
reis, die uit Amerika."
Als het aan I Iendriks ligt, be
hoort de dagelijkse odyssee naar
het NBC-kantoor in de Oostlon-
dense Docklands binnenkort tot
het verleden. De Europese tak
van NBC, het Amerikaanse tele
visiestation, heeft onder zijn lei
ding zo veel loten gekregen dat
de huisvesting in de Docklands
te eng is geworden.
„Ik hoop dat we onderdak
vinden in het Londense kantoor
van General Electric, onze moe
dermaatschappij", zegt hij.
„Dat kantoor ligt in Hammers
mith (West-I.onden), en heeft
faciliteiten zoals een gym. Ik
zou dat mijn personeel graag
gunnen."
I Iendriks werd in februari bij
RTL weggekocht om NBC Super
Ruud Hendriks: „Ik wil bij NBC Super Channel niet nog n
de kortste keren een groepje dat roept: jongens we nemi
eer Nederlanders binnen halen. Dan krijg je binnen
nog een kroket." foto dijkstra
Kabelcontracten
Die 'voorgangers' waren de Ita
liaanse eigenaren van Super
ChanneL Sinds NBC het krepe-
rende station in oktober 1993
verwierf, is er weinig meer over
van wat eens was. De Amerika
nen vervingen tachtig procent
van de programma's en vrijwel
de gehele leiding. Het enige dat
ze met graagte behielden, wa
ren de kabelcontracten.
Dank zij die overname is NBC
nu te zien in 60 miljoen Europe
se huis- en hotelkamers. En
daarmee, zegt Hendriks, heeft
NBC alle concurrenten op de
internationale televisiemarkt af
getroefd.
„De BBC heeft een prachtige
naam, maar beschikt over niet
meer dan twee of drie miljoen
aansluitingen in heel Europa",
schampert hij. „Ik wens ze veel
En over CNN: „NBC heeft een
veel grotere nieuws-afdeling.
Ook hebben wij veel meer Euro
pees nieuws, dat we aangele
verd krijgen door ITN (een Brits
station). En trouwens, ik vind
het volslagen onzin om voort
durend live uit te zenden (zoals
CNN doet) als er niet altijd live
Doorslaggevend.
De uitlatingen van Hendriks
ontlokken bij de concurrentie
weinig meer dan een schouder
ophalen. Een woordvoerder van
de BBC wijst erop dat de twee
miljoen Europeanen die BBC
World Service kunnen ontvan
gen, voor dat voorrecht betalen.
Terwijl NBC gratis is. Hij vraagt:
„Weet NBC ook hoeveel kijkers
ze heeft?"
Het is niet geheel duidelijk
hoe groot de kijkdichtheid van
het NBC-kanaal is, maar in Ne
derland zou hooguit 26 procent
van de aangesloten huishou
dens één minuut (of meer) per
maand kijken. Voor Hendriks,
die zegt dat NBC inmiddels met
Nederlandse ondertiteling is be
gonnen, zijn die gegevens niet
van doorslaggevend belang.
„Onze doelgroep is tussen de 20
en 54 jaar oud, hoog opgeleid
en meer verdienend dan de ge-
Annie de Reuver zestig jaar in het artiestenvak
Wat heeft Annie
de Reuver niet
meegemaakt in
de zestig jaar dat ze in het ar
tiestenvak zit... Ze zou over haar
vele belevenissen een boek over
kunnen schrijven. De rasechte
Rotterdamse was vroeger in Ne
derlander beroemd als zange
res, daarna maakte ze als ont-
dekster van talenten aanko
mende zangers en zangeressen
beroemd. Dat boek komt er
overigens, zij het met enige ver
traging. I laar ghostwriter is even
uit de roulatie, vandaar.
Inmiddels is er ter ere van het
diamanten jubileum al wel een
CD verschenen. Op de geluids
drager staat vanzelfsprekend
Annie met een aantal toppers
van toen, zoals Voor jou pluk ik
ilo sterren van de hemel. Maar
vroeger had ik later nog en
het kan niet missen het Lied
van het Pierement, ,,'t Is dat ze
toentertijd nog geen gouden
platen uitdeelden, maar tien
duizenden zijn ervan verkocht."
Op verzoek van Annie staat
ook een aantal van de artiesten
die nu groten in het vak zijn en
van wie zij het tot een eer re
kent dat ze ze heeft mógen ont
dekken. Pierre Kartner bijvoor
beeld, Oscar Harris, de Kermis
klanten en Ben Cramer. En ook
haar oude makker Herman Em-
mink.
„De platenmaatschappij had
voorgesteld een hele CD van
mij alleen te maken, maar dat
vond ik niet zo'n goed idee. Om
in termen van de vroegere lang
speelplaten te spreken: draai jij
achter elkaar twee kanten van
een plaat met daarop eenende
zelfde artiest af? Nee toch. Het
gaat om de variatie. Soms is het
wel mogelijk, maar dan moet
het een plaat van een wel zo'n
groot artiest zijn. En dan nog
heb je de verplichting om zeer
gevarieerd te programmeren."
Bewuste keuze
Waarmee ze meteen spreekt als
de platenvakvrouw die ze uit
eindelijk geworden is. Wanneer
heeft ze eigenlijk die keuze ge
maakt om de zeg maar mana-
nt-kant van het vak te kie-
ben niet zo iemand die voort
durend naar zichzelf kijkt, dat
doe ik praktisch nooit. Ik ben
een Rotterdamse en die aard
heb ik nooit verloochend: aan
pakken en nuchter blijven. Kijk
naar Anita
Meyer, ook
een Rotter-
ge
zen?
„Ik heb niet zo bewust geko
zen. Heb ik nooit gedaan. Din
gen kwamen op mijn pad en als
ik het leuk vond, deed ik ze. En
waarom ik dingen aannam? Ik
damse, een
dijk van een
zangeres, maar
twee voeten op
de vloer. En:
geen kapsones.
Wij Rotter
dammers heb
ben daar geen
tijd voor. Er
moet gewerkt
worden."
Het voorstel
van platenmaatschappij Dureco
om Nederlands talent op te
sporen en te begeleiden klonk
haar indertijd als muziek in de
oren. ..Ik vond het een uitda
ging. Ik heb eerst wel even ge
keken of ik het met mijn werk
als zangeres kon combineren.
In die tijd was ik de eerste Drika
van de Boertjes van Buuten. Na
enige tijd bleek dat 's avonds en
overdag werken niet viel te
combineren en toen heb ik ge
kozen voor de platenmaat
schappij."
'De topmensen van
platenmaatschappijen
hebben hoogstzelden
verstand van muziek'
Daar was een plaats open ge
vallen, nadat Johnny Hoes voor
zichzelf was begonnen. Bij
Dureco zaten ze verlegen om ie
mand die, zoals het heette, over
I oor' beschik
te. „Kennelijk
vonden ze dat
ik dat had. Ik
heb gepro
beerd om die
verwachting
te
ken. Ik ben de
boer op ge-
gaan. Naar
talentenjach
ten bijvoor
beeld."
Het staat De
Reuver nog
helder voor
de geest dat ze bij een van die
gelegenheden de broer van Ben
Cramer trof. „Hij vroeg of z'n
broer een liedje mocht zingen.
Dat mocht en Terwijl hij zong,
hoorde ik Iets in die stem. Ik
heb hem gelijk voorgesteld om
een demo te maken. Al gauw
kwam z'n eerste plaatje uil: Zai
zai. Weet meteen een hit. En
moet je hem nu eens zien: als
Phantom. Hij heeft me uilgeno
digd om te komen kijken en ik
was zó trots op hem."
Annie de Reuver ziet nog de
middelde kijker", zegt hij. „Mijn
filosofie is dat een zakenman uit
Noorwegen meer gemeen heeft
met een zakenman uit Italië
dan met een boer uit zijn eigen
land. Die groep wordt in het ge
heel niet bediend. In Nederland
is er bijvoorbeeld geen kanaal
dat in financiële informatie
voorziet, zoals wij doen. En het
Financieel Dagblad komt maar
één keer per dag uit. Als je een
aandelenportefeuille van een
paar ton hebt, wil je toch wel
graag zien wat er op een be
paald moment gebeurt op de fi
nanciële markten, en niet wat er
uren geleden gebeurde."
Dat er niet zo veel stervelin
gen met een aandelenporte
feuille van een tonnetje of wat
rondlopen, vermag de geestdrift
niet te temperen. „Het zou na
tuurlijk erg prettig zijn als met
ingang van morgen 150 miljoen
mensen op ons gingen afstem
men, want dan kon ik naar de
Bahama's afreizen. Maar juist
omdat dat niet gebeurt, moet je
dat enorme bereik hebben. Al
leen dan kun je toch een sub
stantieel publiek hebben. Waar
hel mij vooral om gaat, is dat
we de zakenmensen bereiken."
NBC heeft grote plannen. In
Nederland worden program
ma's al ondertiteld, in Duitsland
straks gesynchroniseerd. Vanaf
januari zal dagelijks vijf uur fi
nancieel nieuws de Europese
ether worden ingezonden, en
een maand later volgt de entree
op de Aziatische markt. In 42
Aziatische landen zal NBC dan
24 uur per dag financiële infor
matie verstrekken.
Of de Aziatische poot van
NBC ook onder Hendriks' lei
ding komt te vallen, is nog on
gewis. De Nederlander: „Daar
zijn we nog niet uit. Ik ben zelf
eigenlijk van mening dat er een
soort Aziatische Ruud Hendriks
gevonden moet worden. Je kunt
Azië niet vanuit Londen contro
leren, net zo min als je Europa
vanuit New York kunt doen."
Vooralsnog lijkt Hendriks zijn
handen vol te hebben aan het
Oude Continent. Pogingen om
meer adverteerders aan te trek
ken, voerden hem in een tijds
bestek van luttele dagen naar
Naarden, Brussel, Hamburg,
Parijs en Stockholm.
„Mijn eerste opdracht was er
voor te zorgen dat de merk
naam 'NBC' gewoon bekend
wordt in Europa", zegt Hen
driks. „Want men ziet donders
goed in dat Europa een heel be
langrijke markt is. En het is na
tuurlijk raar dat NBC, dat vele
malen groter is dan CNN, hier
minder naamsbekendheid ge
niet."
Fascinerend
De bedrijfscultuur die Hendriks
bij NBC aantrof, noemt hij fas
cinerend. „Wij zijn onderdeel
van General Electric, een bedrijf
met ruim 230.000 werknemers.
En dat merk je. Als wij bijvoor
beeld Azië in moeten en we
hebben een kantoor nodig, zijn
er altijd wel een paar kamertjes
vrij in het plaatselijke kantoor
van General Electric. En altijd is
er een juridische afdeling om je
te helpen."
Op het Londense kantoor
kwam hij terecht in een ware
smeltkroes van nationaliteiten.
„Bij RTL had je twee groepen;
de Luxemburgers en de rest van
het bedrijf. Hier werken Italia
nen, Nederlanders, Engelsen,
Duitsers, Fransen, Amerikanen.
Maar er is geen hokjesgeest.
Daarom wil ik hier ook niet
meer Nederlanders binnenha
len. Dan krijg je binnen de
kortste keren zo'n groepje van:
jongens, we nemen nog een
kroket. Het maakt mij niet uit of
iemand uit Lutjebroek of Zim
babwe komt; ik wil gewoon de
beste."
„Want mijn tweede opdracht
is natuurlijk gewoon geld te ver
dienen voor NBC", zegt Hen
driks. „En dat lijkt te lukken.
Toen ik voor deze baan werd
gevraagd, liet NBC me een busi
ness-plan zien dat voorzag in
een break-even-punt het mo
ment waarop verlies omslaat in
winstover zeven jaar. Ik zei:
'Onder geen voorwaarde accep
teer ik dat. Ik ga niet zeven jaar
bij een verliesgevenmd station
zitten. Ik doe het wel in drie
jaar."
Hendriks is nu ruim een half
jaar op streek. Hij glimlacht: „Ik
heb pas geleden met het mana
gement-team gesproken, en ik
denk dat we in 1995 al het
break-even-punt bereiken. Dat
is dus in minder dan twee jaar."
jonge man met het koffertje
voor zich. Hij had de stoute
schoenen aangetrokken en was
naar de platenmaatschappij ge
komen. „Hij zei dat hij liedjes
schreef. Hij kon er ook een laten
horen: Bij Lili Marleen kijk je
door 'r bloesje heen. Hij had een
beetje vlassig haar. Ik weet nog
dat ik tegen hem zei: 'Weet je
wat, dan zetten we je een bol
hoedje op en we noemen je
Lord Wanhoop.' Die man was
Pierre Kartner. Hij was toen nog
niet wat je noemt doorgebro
ken. Hij deed wat dingetjes bij
ons op kantoor. Hij woonde in
Breda en ik bedacht: 'Als jij nou
eens die kroegen in Breda af
gaat en je kijkt of je talent kunt
vinden. Pierre de kroegen af en
ja hoor, op een dag had hij ie
mand. Ik weet het nog goed: St.
Willebrord om tien uur 's och
tends: een meisje in een roze
jurkje. Dat bleek Corry. Ze trad
op met De Rekels. En hoe dat
dan in je opkomt, weet je niet,
maar ik wist het zeker: als Pierre
nou eens voor haar liedjes zou
gaan schrijven... Dat is het be
gin geweest van zo veel succes-
Commercieel
Zo heeft ze over iedere artiest
die ze onder haar vleugels nam
een verhaal. Maar wat vindt ze
eigenlijk van de opvang van
aankomend Nederlandstalig ta
lent nu? „Kijk, platenmaat
schappijen zijn voor het over
grote deel commerciële instel
lingen met aan het hoofd
managers. Dat is misschien on
vermijdelijk, maar het betekent
ook dat er nog maar weinig
mensen met verstand van mu
ziek aan de top zitten. Voor de
artiesten is daarvan de conse
quentie dat ze onmiddellijk een
hit moeten hebben, anders zijn
ze commercieel niet meer inte
ressant. Tegelijkertijd wordt er
weinig gedaan om het talent dat
iemand heeft, te koesteren. O ja,
als je succes hebt met een lied
je, dan komen ze als vliegen op
de stroop af. Dan willen er zo
velen je manager worden."
In haar tijd had Annie de
Reuver, die op 28 november in
het Rotterdamse Hilton-hotel in
de bloemetjes wordt gezet, al
tijd haar eigen repertoire. O, ze
zal niet beweren dat ze een fan
tastische zangeres was. „Want
daarvoor ken ik veel te veel echt
fantastische zangeressen. Maar
je zorgde wel dat je eigen reper
toire had. En waarom? Omdat je
daarmee voor het publiek her
kenbaar bent."
Ter nagedachtenis aan een radiopionier
Ir. Hanso Schotanus a Scherin-
ga Idzerda uit de Haagse Beuk
straat kende in z'n leven maar
één hartstocht: radiotoestellen
maken. Om de verkoop te be
vorderen, besloot hij ook pro
gramma's te maken. Tot in En
geland werden ze beluisterd.
Ongevraagd kreeg hij geld,
grammofoonplaten en zelfs
cake toegestuurd. Zijn geld
schieter was het dagblad Daily
Mail, in ruil waarvoor Idzerda
ook Engelstalige uitzendingen
verzorgde. Bovendien was hij de
eerste radiomaker met een ka
bel.
De eerste commerciële radio-
uitzending was op donderdag
avond 6 november 1919. Om
acht uur 's avonds ging het eer
ste Nederlandse omroeppro
gramma de ether in. Idzerda
zond uit tot elf uur. In de tien
daarop volgende jaren is de ba
sis gelegd voor het typisch Ne
derlandse, verzuilde publieke
bestel, zoals dat nog steeds be
staat.
De dag ervoor was de uitzen
ding aangekondigd in een ad
vertentie in de Nieuwe Rotter-
damsche Courant. Een Soiree
Musical, verzorgd door de Ra-
dio-Telefonie Zendstation der
Nederlandsche Radio Industrie.
De eerste plaat die Idzerda op
zette was de parademars Turf in
je ransel, gevolgd door liederen
als Ave Maria en Een meisje dat
men nooit vergeet van Koos
Speenhoff.
Het nieuwe fenomeen radio,
een uitvinding van de Italiaan
Marconi in 1895, werd in het
begin van de eeuw nog uitslui
tend gebruikt om berichten
draadloos te verzenden met be
hulp van morseseinen. De ont
wikkeling van de radiolamp
maakte het mogelijk spraak en
muziek draadloos over de bren
gen.
Volgens historici was Idzerda
Tineke de Nooy in
VARA TV Magazi-
„Ik houd niet van
shows. Ik houd niet
van spelletjes. Voor
mij geen Rad van
Fortuin. Ja, Triviant vind ik leuk
en Twee voor twaalf. Kijk, als je
één keer Linda de Mol hebt ge
keken dan heb je het wel weer
gezien."
Ir. Schotanus a Scheringa Idzerda legde als radiopionie
het publieke bestel.
wel de eerste die omroep be
dreef: hij kondigde zijn pro
gramma's aan zodat iedereen
kon afstemmen. In Amerika
gingen pas in 1920 radiostations
regelmatig en aangekondigd
uitzenden. Eind 1922 volgden
Duitsland en Engeland.
Idzerda zou dat jaar zelfs de
aanzet tot de oprichting van de
BBC hebben gegeven. Om con
certen in het Kurhaus van Sche-
veningen in de ether te bren
gen, liet hij een speciale kabel
verbinding aanleggen naar zijn
huiskamerstudio in de Beuk
straat. Toch dik een kilometer.
De Kurhausconcerten die hij
uitzond waren in Londen op
straten en pleinen te horen via
grote luidsprekers. Dat moet de
Britten op het idee van een ei
gen omroep hebben gebracht.
Radio maken was een dure
liefhebberij. Idzerda moest
nogal eens een beroep doen op
de goedgeefsheid van de luiste
raars. Zijn oproep: „Toont uw
goeden wil, anders wordt de
aether stil", mocht uiteindelijk
niet baten. In 1924 ging Idzerda,
de eerste commerciële radio
maker, failliet. Hilversum kon
de zaak overnemen.
Met een expositie besteedt de
Stichting Nederlands Omroep
museum in Hilversum sinds 6
oktober aandacht aan 75 jaar
omroep. De meeste kijkers en
luisteraars zal die herdenking
ontgaan, radio en televisie to
nen nagenoeg geen belangstel
ling voor het jubilqum. Zoals de
omroep tot in het recente verle
den weinig interesse had voor
haar erfgoed. Menig historisch
radio- of TV-fragment is door
onnadenkendheid van band of
plaat geveegd.
„Het museum richt zich op
de eerste 25 jaar", zegt muse
ummedewerkster Marieke
Veen. „Dat waren de pioniers
en de oprechte amateurs. In de
komende jaren vieren de om
roepverenigingen hun 75-jarig
bestaan. Daar springen we ook
op in." Van Huub Wijfjes, werk
zaam bij de Erasmus Universi
teit in Rotterdam, verschijnt be
gin november een boek over
drie-kwart eeuw omroep. De
presentatie gaat gepaard met
een symposium op 3 november.
Tineke de Nooy archieffoto anp
Idem:
„Boudewijn Büch heeft zo'n
prachtig programma. Het is al
leen zo jammer dat hij zo wei
nig laat zien. Hij praat te veel
over dingen die je niet ziet en
dan denk ik: laat dat nou zien!
Hij komt op plaatsen waarvan
ik alleen maar kan dromen en
dan vind ik dat je dat ook moet
laten zien. Weg met die kop, ik
wil dat eiland zien!"
Boudewijn Büch in VARA TV
Magazine:
„Ik weet het. Het is prachtig,
hoor ik vaak, alleen jammer dat
jij er steeds in zit. Nou dat is
dan maarzo."
Idem over zijn confrater Mi
chael Palin:
„Ik heb dezelfde zuidpoolreis
gemaakt als Palin. Hij laat stei
gers bouwen, lichtschermen en
belichting aanbrengen op plek
ken waar nog nooit een stop
contact is geweest. Mij verwij
ten ze dat het soms nogal don
ker was op mijn zuidpool. In
derdaad, daar wil ik iets mee
zeggen: het is er namelijk vaak
donker."
Dieuwertje Blok in TV Studio:
„Ik hoef niet een soort Sonja
Barend te worden of te zijn. Die
verantwoordelijkheid, die
macht, wil ik niet. Voor zo'n
programma moet je heel stevig
in elkaar steken en dat is bij mij
niet zo. Ik ben te kwetsbaar,
misschien een beetje een schijt-
bak. Ik heb een beetje angst aan
de top te staan."
John de Mol jr. en Joop van
den Ende in het AD:
„Onze presentatoren zijn geen
marionetten. Wij maken niet in
eerste instantie uit waar zij hun
werk gaan doen. Natuurlijk
hebben we daar wel ideeën
over, maar die zullen we eerst
met onze artiesten bespreken.
De slavernij is gelukkig al lang
afgeschaft."
Idem:
„Als je een voetbaltrainer bent
en je zet een elftal verkeerd neer
ben je een slechte trainer. Wij
zouden slechte producenten
zijn als we onze mensen niet
daar zouden neerzetten waar zij
het beste tot hun recht komen,
waar zjj zich met hun creativi
teit het beste thuis voelen. Kijk
naar Jos Brink. Bij de NCRV
scoort hij misschien niet meer
zo hoog als vroeger, maar hij is
er buitengewoon tevreden."
TV-criticus Ruud Verdonck in
Trouw:
„Het moet Hans van Breukelen
van harte gegund worden dat
hij bij belangrijke voetbalwed
strijden droog zit en op tijd een
kopje koffie krijgt aangereikt,
maar het is onzin dat hij er ook
nog z'n mond bij moet open
doen. Van Breukelen is de vaste
bijzit van Roelfs en dient, dat
zal tenminste wel het idee zijn
geweest, een meerwaarde aan
het verslag te verschaffen. An
derzijds moet niet uitgesloten
worden dat hij gewoon is afge
huurd als bekende Nederlander
want zonder bekende Neder
lander is elk amusant bedoeld
programma meteen
een sof. Enfin, we
boffen nog dat RTL
Jacques d'Ancona
niet voor dat kar-
weitje heeft afge- W
huurd."
Annie de Reuver: „Ik ben niet iemand die voortdurend naar zichzelf
kijkt." foto cpd
