CNVMetaaldetector
bij ingang van school
Onze Top 5
van deze week.
Binnenland
Winkelier wil chip-knip
Duurste zegel ter wereld
PvdA en VVD twijfelen
aan snoeien op technologie
Schaapskudde dreigt uit Drenthe te verdwijnen
A>ry m v; r
Minderjarige krijgt meer invloed op medische ingreep
DINSDAG 11 OKTOBER 1994
3
Rapport over geweld op school laat stijgende tendens zien
Politie NoordHolland-Noord bijna blut
alkmaar» Het ministerie van binnenlandse zaken dwingt de re
giopolitie Noord-Holland-Noord een gat van bijna vijf miljoen
gulden op de begroting van 1994 te dichten. Lukt dat niet, dan
wordt de politie onder curatele geplaatst. De politie denkt geld
te kunnen besparen door minder personeel de straat op te stu
ren en bureaus eerder te sluiten. Volgens de vakbond NPB moet
het korps binnenkort zijn auto's laten staan en kunnen rekenin
gen niet meer worden betaald.
Verkiezingen Mozambique gevolgd
den haag Veertig Nederlandse waarnemers wonen op 27 en 28
oktober de verkiezingen in Mozambique bij. De Nederlanders
treden op namens de Verenigde Naties (vijftien personen) en de
Europese Unie (25 personen). In totaal zullen tweeduizend in
ternationale waarnemers kijken of de verkiezingen vrij, eerlijk en
ordelijk verlopen.
Nieuwe kandidaten voor Senaat
den haag De oud-ministers Van Aardenne en Van Eekelen
(thans secretaris-generaal van de West-Europese Unie WEU)
zijn kandidaat voor de nieuwe WD-fractie in de Senaat, net als
het huidige Tweede-Kamerlid Dees. Van de huidige twaalf WD-
senatoren zijn er tien in voor een nieuwe termijn. Zittend frac
tievoorzitter Luteijn en zijn collega Van Boven zijn niet herkies
baar, zo blijkt uit de gisteren bekendgemaakte WD-groslijst. De
Senaat wordt op 8 maart gekozen door Provinciale Statenleden.
Venlo trekt directeuren niet voor
venlo Burgemeester en wethouders van Venlo hebben het om
streden voorstel ingetrokken om 'strategisch belangrijke perso
nen' zoals directeuren en topambtenaren de voorkeur te geven
bij de toewijzing van bouwkavels. Het voorstel riep zoveel weer
stand op in de raad dat het gisteravond is ingetrokken. B. en W.
vonden het van belang dat belangrijke personen die in Venlo
werken daar ook wonen.
Onenigheid over premie VAM-topman
assen Een meerderheid van de Provinciale Staten van Drente
willen dat oud-directeur J. van der Steen van de vuilverwerkings-
bedrijf VAM een deel van zijn 'oprotpremie' van een miljoen
gulden teruggeeft. Van der Steen raakte in opspraak omdat hij
als VAM-directeur familieleden bij andere bedrijven bevoordeel
de door ze opdrachten te geven. Uit onderzoek is overigens niet
gebleken dat Van der Steen strafbare feiten heeft gepleegd.
Nederlanders smokkelen 5,6 ton hasj
den haag Twee Nederlanders zijn gisteren bij de Portugese
kustplaats Aveiro opgepakt voor drugsmokkel. Ze hadden 5,6
ton hasj bij zich, dat was verstopt in een koelwagen. De hasj
komt uit Marokko. Volgens de Portugese politie moesten de
drugs naar Ierland. De Portugese politie wist in juli de hand te
leggen op 6,3 ton hasj uit Marokko.
Vis (D66) naar Raad van State
den haag Oud-informateur j. Vis (D66) en G. Posthumus (PvdA)
worden lid van de Raad van State. Dat heeft de rijksvoorlich
tingsdienst gisteren meegedeeld. Prof.mr. J.J. Vis is voorzitter
van de Eerste-Kamerfractie van D66 en hoogleraar aan de Rijks
universiteit Groningen. Vis was dit jaar nog als informateur be
trokken bij de vorming van het paarse kabinet. Drs. G.A. Posthu
mus is namens Nederland bewindvoerder bij het Internationaal
Monetair Fonds in Washington.
Grote cokevangst in haven Vlissingen
vlissingen De douane heeft vorige week in de haven van Vlissin
gen tijdens een routinecontrole zestien kilo cocaïne gevonden.
In verband hiermee heeft de politie later in Bameveld twee in
woners van Amsterdam aangehouden. De coke zat in een con
tainer met cassavemeel (een soort wortel) uit Suriname. De poli
tie schat de waarde van de coke op een miljoen gulden. Dit
voorjaar zijn er al twee coketransporten van vijftien en twaalf ki
lo, eveneens uit Suriname onderschept.
Om te voorkomen dat het geweld op scholen Amerikaan
se vormen gaat aannemen, moeten metaaldetectoren
worden geplaatst. Dat zegt voorzitter De Jong van de Pro
testants Christelijke Onderwijsvakorganisatie, aangeslo
ten bij het CNV, in een reactie op het rapport 'Geweld in
het Onderwijs'. Het rapport wordt vrijdag door het mi
nisterie van onderwijs openbaar gemaakt. Amerikaanse
toestanden zijn het nog niet, maar als er niets wordt on
dernomen, gaat Nederland wel die kant op, aldus het
CNV in een algemene reactie.
den haag Het PT1"-Museum In Den Haag is de trotse eigenaar gewor
den van de bekendste en duurste ongestempelde postzegel ter wereld:
de Blauwe Mauritius. De waarde van de zegel wordt geschat op twee
miljoen gulden. Toen de zegel van de voormalige Britse kolonie Mauri
tius (een eiland ten oosten van Afrika) in 1847 werd gedrukt, kostte hij
niet meer dan twee pence. De zegel is omgeven met een waas van ge
heimzinnigheid: de vorige eigenaar wil onbekend blijven en ook het be
drag dat de PTT voor de zegel heeft neergeteld, is geheim. foto anp
'Miljoenenbezuiniging niet afgesproken
den haag anp
De detailhandel is b'ij met de
komst van de 'chip-knip'. De
winkeliers zien deze pinpas
voor kleine contante betalingen
als een doorbraak in het beta
lingsverkeer, zegt een woord
voerder. De banken willen de
'electronische portemonnee'
volgend jaar invoeren..
De chip-knip is een plastic
kaart met microchip. De kaart
kan worden opgeladen in een
van de 4.500 geldautomaten.
Het opgenomen bedrag wordt
dan afgeboekt van de rekening.
In de winkel kan met de kaart
worden betaald. Er hoeft geen
pincode te worden ingetoetst
dus de klant is zo geholpen.
De detailhandel vertegen
woordigt 10.000 winkels en
vraagt al jaren om een chip
knip. In het huidige systeem
van magneetstrippen op de be-
taalpassen van de banken is het
nodig dat voor elke pinbetaling
per telefoon wordt teruggekop
peld naar de bank van de con
sument. Dat leidt volgens de
winkeliers tot tijdverlies aan de
kassa en onnodige kosten.
De invoering van de kaart be
tekent niet dat het contante
geld nu helemaal verdwijnt.
,,Met name in de Verenigde Sta
ten is men al een stuk verder
met betalingen via een kaart.
Dat zogeheten plastic geld heeft
daar echter nooit meer dan on
geveer een kwart van de beta
lingen vervangen", aldus R. Ja
cobs van de Raad Nederlandse
Detailhandel.
Als praten niet helpt, moeten er
metaaldetectoren komen, stelt
het CNV al bij voorbaat. Met de
metaaldetectoren kunnen de
scholieren worden gecontro
leerd op het bezit van wapens.
Leraren moeten daarnaast een
training krijgen in geweldsbe-
heersing menen CNV en de on
derwijsbonden. Met name het
Baby-bosin
Nieuwe gein is
van de baan
nieuwegein gpd
Het plan van stadspartij Pro
gressief Groen Nieuwegein om
Nieuwegein een 'babybos' te
bezorgen, heeft het niet ge
haald. De partij wilde dat de
gemeente voor eik nieuw gebo
rene in Nieuwegein een boom
plant. Volgens het college van
burgemeester en wethouders
is dat praktisch onuitvoerbaar.
Nieuwegein zou na een paar
jaar de bomen niet meer door
het bos zien.
Jaarlijks worden er in de ge
meente zevenhonderd baby's
geboren. Het beplantingssche
ma van de plantsoenendienst
voorziet in slechts tientallen
bomen per jaar. Nieuwegein
ziet ook af van het idee omdat
een boom wel eens noodge
dwongen tegen de grond zou
moeten. „Het kappen van ba
bybomen lijkt een pijnlijke
zaak", aldus burgemeester en
wethouders.
plaatsen van metaaldetectoren
gaat het FNV veel te ver.
De aanleiding voor het onder
zoeksrapport was de mishande
ling in april van een leraar door
zijn leerlingen. Bij een vecht
partij wilde hij tussenbeide ko
men. „Maar er zijn ook voor
beelden dat op scholen vuurwa
pens worden gebruikt", aldus
CNV-woordvoerder Van Kor-
tenhof. Hij doelt op een open
bare MAVO in Amsterdam,
waar een leraar na een schot
door een ruit glassplinters in
zijn gezicht kreeg. Het wapen
werd van buiten de school afge
vuurd, maar toch.
Sommige scholen gebruiken
volgens Van Kortenhof al een
detectiepoort. Onder andere het
MBO-college in Den Bosch. De
poort wordt hier overigens niet
alleen als detector van metalen
(wapens) gebruikt; het onder
steunt ook een pasjessysteem
om ongewenste personen bui
ten de deur te houden.
Detectiepoorten zijn niet als
eerste middel voorgesteld, ver
duidelijkt de CNV-woordvoer
der. „Maar wel als er geen an
dere mogelijkheden zijn." Een
eerste stap zou de training van
leraren moeten zijn, zodat ze
weten hoe ze moeten omgaan
met geweld en hoe ze dit kun
nen zien aankomen en voorko-
De Algemene Bond van On
derwijspersoneel (ABOP) van
het FNV vindt een detectiepoort
een veel te zwaar middel. „Wij
delen die suggestie niet. Dan is
het alsof de scholen langzamer
hand onveilig gebied beginnen
te worden en dat elk kind een
potentieel geweldsgebruiker is.
En dat kan niet", aldus een
woordvoerder.
Ook voorzitter Dresser van de
Onafhankelijke Onderwijsvak
organisatie vindt het CNV-voor-
stel overdreven. „Wij worden
niet overstroomd met klachten
van onze leden. Er is agressie in
de maatschappij en dus ook op
school", zo redeneert hij. „Maar
detectiepoorten als algemene
maatregel lijkt me nu veel te
gek."
den haag gpd
PvdA en WD hebben grote
moeite met de miljoenenbezui
niging op technologiesubsidies.
Beide regeringspartijen vinden
dat de maatregelen haaks staan
op het regeerakkoord, waarin
juist het belang van nieuwe pro
duktietechnieken voor de eco
nomische groei wordt onder
streept. Oppositiepartij CDA
noemt de bezuiniging
'onacceptabel'.
Minister Wijers (economische
zaken) wil 55 miljoen bezuini
gen op technologiebeleid. Daar
naast snijdt de minister bijna de
helft (180 miljoen) van de ener
giesubsidies weg. Een deel
daarvan (onderzoek duurzame
energie, nieuwe mogelijkheden
energiebesparing) treft ook
technologiebeleid.
PvdA-woordvoerder Van (iel-
Zalm wil polis
tegen schade
aardbevingen
den haag gpd
Nederlanders moeten zich kun
nen verzekeren tegen de schade
door aardbevingen. Dat heeft
mini8tei Zalm (finan< 16n) hel
Verbond van Verzekeraars laten
Op voorstel van de Tweede
Kamer zijn ambtenaren van het
ministerie inmiddels met de
verzekeraars rond de tafel gaan
zitten. Volgens de bewindsman
zal op korte termijn in kaart
worden gebracht wat de moge
lijkheden zijn voor het aanbie
den van polissen die aardbe-
vingsschade dekken. Aanleiding
is de financiële afwikkeling van
de schade die bevingen in Lim
burg en Noord-Holland hebben
veroorzaakt.
der is niet blij met de aanslag
op het technologiebeleid.
Desalniettemin gaat de grootste
regeringspartij akkoord. Wel wil
de PvdA toekomstige belasting
meevallers gebruiken om een
deel van de bezuinigingen te
schrappen. De WD zal eind de
ze maand, als de maatregelen
door de Tweede Kamer worden
besproken, aandringen op wij
zigingen om het technologiebe
leid te ontzien. Dat betekent clut
elders meer moet worden be
zuinigd, aldus WD-woordvoei-
der Remkes.
De korting op de energiesub
sidies krijgt wel de goedkeuring
van VVD en PvdA. Derde rege
ringspartij D66 wilde gisteren
nog niet reageren op de plan
nen die partijgenoot Wijers van
middag presenteert. Het stop
zetten van de subsidies voor
energiebesparing en de opwek
king en toepassing van duurza
me energie (wind, zon, water),
valt niet goed bij D66.
Halve ui per
dag goed tegen
maagkanker
maastricht» anp
Het eten van uien biedt be-
scherming tegen de meeste vin
men van maagkanker. Dat blijkt
uil een onderzoek van dis. E.
Dorant van de Rijksuniversiteit
Limburg. Aanleiding om naar
te zoeken, waren de recente
aanwijzingen dat groenten, die
tot de familie van de ui-achti-
gen behoren, een beschermen
de werking zouden hebben.
Mensen die per dag minstens
een halve ui eten, blijken twee
keer minder kans te lopen op
maagkanker dan degenen die-
geen uien op hun dagelijks me
nu hebben staan. De onder
zoekster vindt dat nader moet
worden bekeken of de bescher
mende werking afhangt van de
manier waarop de ui wordt be
reid.
Fusie tussen
ouderenpartijen
is afgeketst
den haag «gpd
De ouderenpartijen AOV en
Unie55+ zullen volgend jaar bij
de provinciale statenverkiezin
gen elk met een eigen lijst naar
de gunst van de oudere kiezer
dingen. De fusiebesprekingen
tussen de twee partijen zijn dit
weekeinde mislukt, tot groot
verdriet van de Unie 55+.
Volgens AOV-voorzlttei M.
Batenburg zijn er grote me
ningsverschillen over de te vol
gen politieke koers. Ook is er
grote verdeeldheid binnen de
IJnie55+. Het AOV, dat met zes
afgevaardigden in de Tweede
Kamer zit, verwijt de Unie55+
een 'te egocentrische en rechtse
koers'. De Unie55+ zou zich al
leen op ouderen willen richten,
terwijl het Algemeen Ouderen
verbond ook jongere kiezers wil
aantrekken.
O Dole ananasstukjes, r-r\
blik 227 gram «m® ^95" Oy
0CT1 Sinaasappelsap 1 /in
met vruchtvlees, pak 1 liter JLJFf L/W)
OSélection Clémence,
wit of rood, 3 flessen a 0.75 liter 1U.~
OCflKaas 30+ 33% minder zout,
vers van 't mesof 1 O Qft
vacuüm verpakt kilo JJFfó IZ.yU
©Bloemkool, 1 nr
per stuk 1.25
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 15 oktober a.s.
Uw volle kri'stalspaarkaarten kunt u
inleveren t/m 5 november a.s.!
's Lands grootste kruidenier t
blijft op de kleintjes letten.
v> v'
'I m 5*,., V
■M
Wellicht binnenkort een historisch plaatje in het geschiedenisboek: de schaapskudde met herder.
westerbork
Drente dreigt over enke
le jaren een van zijn be
langrijkste karakteristie
ken te verliezen. Als de
plannen van het provin
ciebestuur doorgaan, zal
per 1 januari 1997 het
traditionele beeld van de
schaapskudden op de
paarse heidevelden
voorgoed verloren gaan.
Bezuinigingsplannen
leiden ertoe dat de zes
schaapskudden die de
provincie nu nog rijk is,
niet langer in aanmer
king komen voor provin
ciale subsidie. De kuddes
kosten jaarlijks anderhal
ve ton.
Volgens de secretaris
van de stichting die op
komt voor de belangen
van de schaapskuddes,
I.H. Mellema, is het leed
niet te overzien als de
kuddes verdwijnen. De
nu nog uitgestrekte hei
develden zullen onher
roepelijk verwoekeren
als ze niet langer worden
begraasd.
Het Schoonebeker
schaap zal bovendien als
ras verloren gaan. Van
deze soort, behorend tot
de zeldzame huisdierras
sen, bestaan nog zo'n
duizend exemplaren.
Deze vormen de kudden
van Westerbork en Hij
ken. De dieren in de an
dere vier kudden beho
ren tot de iets minder
zeldzame maar qua aan
tal eveneens kwetsbare
soort van het Drents hei-
deschaap.
Belangrijkste kosten
post voor de diverse
kudden is het salaris van
de zes herders, onder
wie ook een vrouw. Op
brengsten zijn er nauwe
lijks omdat de wol van
de t
Dren
kwalitatief ver onder
doet voor die van bij
voorbeeld het Texelse
schaap. Verder is de prijs
van schapevlees recent
ook flink gedaald. Het
Schoonebeker en Drent
se heideschaap zijn vrij
tengere beestjes met be
duidend minder vlees
dan hun gemiddelde
soortgenoten.
Hoewel de uitgaven
stijgen en de inkomsten
dalen, vindt de stichting
het toch kortzichtig om
de schaapskuddes de
nek om te draaien.
Goedkopere
'maaimachines' dan
schapen om de heide in
stand te houden, bestaan
gev
zegt
archieffoto
de provincie Drente zegt
desgevraagd dat het nog
niet helemaal vaststaat
of de subsidiekraan voor
de schaapskuddes dicht
gaat met ingang van
1997. Een werkgroep
heeft nader onderzoek
gedaan naar de gevolgen
van het stopzetten van
de geldstroom en moge
lijke alternatieven om
dat op te vangen. Gede
puteerde Zwicrstra van
2-atie
toer
verwacht binnen enkele
weken over de conclu
sies te beschikken. Pas
aan de hand van de re
sultaten van die studie
valt een definitief besluit.
utrecht wang an oe
Een twaalfjarig kankerpatiëntje mag bin
nenkort zelf bepalen of de behandeling
voortgezet of gestaakt moet worden. Bij on
enigheid tussen ouders en kind telt de stem
van het kind in bijzondere gevallen het
zwaarst. Jongeren van zestien jaar en ouder
mogen zelfs binnenkort zelfstandig zaken
doen met medici.
De nieuwe wettelijke regels geven patiënten
bovendien het recht op informatie over zijn
of haar lichamelijke of geestelijke toestand.
Voor dat recht geldt geen leeftijdsgrens,
hetgeen betekent dat het ook van toepas
sing is op bijvoorbeeld een kind van zes
jaar.
Bovenstaande regels zijn opgenomen in de
Wet op de Geneeskundige Behandelings
overeenkomst. De Tweede Kamer heeft de
ze wet al goedgekeurd en in november
buigt de Eerste Kamer zich erover.
„De leeftijdsgrens van twaalf jaar voor in
spraak over behandelingen is willekeurig,
want een negenjarige kankerpatiënt is vaak
in veel opzichten net een volwassene", zegt
I. Harkema van de Vereniging Kind en Zie
kenhuis. Directeur Patiëntenzorg C. van der
Werf van het Wilhelmina Kinderziekenhuis
in Utrecht is het met haar eens: „Zo'n jong
kankerpatiëntje dat voor een derde kuur
komt, weet heel goed wat er aan de hand is.
Het beseft dat het dood kan gaan. Een en
kele keer komt het zelfs voor dat zo'n kind
geen verdere behandeling wil."
De Vereniging Kind en Ziekenhuis vindt dat
ouders en kind zoveel mogelijk samen als
patiënt moeten worden gezien. Harkema:
„Ik ben voor een 'driehoeksoverleg' van
medicus, ouders en kind. I let is aan de ou
ders om op te letten of het kind genoeg in
formatie krijgt. Maar veel kinderen willen
graag voor vol worden aangezien. Dok dat
is iets waar ouders bij zo'n driehoeksge-
sprek op bedacht moeten zijn."
Opkomen voor een ziek kind is verre van
gemakkelijk voor ouders, vindt I larkema.
De ouders willen dat uiteraard zo goed mo
gelijk doen, maar velen zijn daarbij bang
dat de dokter ze lastig vindt. Toch is er al
veel veranderd: „Vroeger gaf je je zieke kind
af aan de ziekenhuispoort en dan kwam het
gerepareerd terug, alsof het hij de poppen
dokter was geweest. We zijn nu op weg naar
continu overleg en informatie over de be
handeling. Tegenwoordig krijgen ouders en
kinderen meer uitleg. Maar veel dokters ne
men nog wel te gemakkelijk aan dat je het
wel met hen eens zult zijn."
Dokters hakken vaak op eigen houtje kno
pen door, beaamt Van der Werf. „Artsen
hebben geen zeeën van tijd en zijn geneigd
de meest voor de hand liggende oplossing
te kiezen. In gevallen van leven en dood ligt
dat natuurlijk anders. Dan zijn zij dagelijks
vele uren met de patiënt en de ouders be
zig."
Alleen al door hun kennis hebben behande
laars een fikse voorsprong. Van der Werf:
„Dat zal altijd zo blijven, maar de bood
schap van de nieuwe wet is dat de arts geen
misbruik mag maken van het feit dal hij het
Artsen kunnen trouwens bij een behande
lingvan 'niet ingrijpende aard' gewoon hun
eigen gang blijven gaan. Volgens I larkema
had de wetgever die bepaling beter weg
kunnen laten. „Voor een kind is iets al snel
ingrijpend. Stel dat de poes net een spuitje
heeft gehad: dan is een injectie voor zo'n
kind echt doodeng."
Artsen en verpleegkundigen die dagelijks
met kinderen werken, spelen hier al lang
goed op in, meent Van der Werf: „Als een
kind iets niet wil, proberen wij erachter te
komen waarom dat zo is. 1 let kan de angst
zijn voor het onbekende. Dan helpt het om
uitleg te geven. Daarnaast kan het gaan om
een onprettig onderzoek. Eerlijk zijn is dan
erg belangrijk. Je moet bijvoorbeeld niet
zeggen dat het geen pijn doet als dat wèl zo
is. Maar verder geldt: we zullen tóch moe
ten prikken, ook als het kind dat niet wil
