Kerken ernstig verontrust
over snelle asielprocedure
Kerk Samenleving
Stalen zenuwen
Nijmeegse oud-hoogleraar
dr. Van Melsen overleden
'Joodse gemeenschap tegen
4 en 5 mei met Duitsers'
Kerkelijk Nederland in geweer tegen winkelzondag
Jm
Kar?
DINSDAG 11 OKTOBER 1994
BUITENLAND KORT
Tien Geboden
De meeste jonge Britten
kennen minder dan drie
van de bijbelse Tien Gebo
den. Dat bliikt uit een en
quête van het opinie on
derzoeksbureau Mori. Veel
van de 1200 ondervraagde
Britten tussen de 15 en 35
jaar zijn voorstander van
een moderne versie van de
tien 'Woorden'. Voor 87
procent van de ondervraag
den is 'Gij zult niet doden'
het favoriete gebod. 'Gij
zult geen racist zijn' en 'Gij
zult u om het milieu be
kommeren' behoren tot de
meest aansprekende van dê
nieuwe geboden die zijn
geopperd. Respectievelijk
08 en 64 procent van de on
dervraagden zei deze stel
lingen te onderschrijven.
Kerkgebouw
De Russische regering wil
een anglicaanse kerk in
Moskou aan de Britse ko
ningin Elisabeth II terugge
ven. Aanleiding vormt haar
staatsbezoek aan Rusland
van 17 tot 20 oktober. De in
1884 door de toenmalige
anglicaanse gemeente ge
bouwde kerk werd zeventig
jaar geleden onteigend.
Herhaaldelijke verzoeken
om teruggave haalden tot
voor kort niets uit. Het ge
bouw wordt door een pla
tenmaatschappij als studio
gebruikt. ,,De onderhande
lingen over teruggave zijn
bijna afgerond aldus de
anglicaanse voorganger in
Moskou, Chad Coussma-
ker. De St. Andreaskerk is
het eerste godshuis dat aan
haar buitenlandse eigenaar
wordt teruggeven.
Kerkscheiding
De aftredende secretaris
generaal van de Lutherse
Wereldfederatie (l.WF),
Gunnar Staalsett, betreurt
het ontstaan van nieuwe
tweedracht tussen christe
nen. Vaak ontwikkelen soci
ale of ethische vraagstuk
ken zich tot nieuwe kerk-
scheidende factoren.
Staalsett zegt dit in een
vraaggesprek met het or
gaan van de LWF, dat giste
ren in Genève verscheen.
Daarbij verwees hij naar de
situatie in het vroegere Joe
goslavië, waar zich behalve
het oorlogsgeweld ook een
'oecumenische tragedie'
met verreikende conse
quenties afspeelt. Verder
uitte hij voorzichtige kritiek
op zijn collega van de We
reldraad van Kerken, Kon
rad Raiser, wiens naam hij
overigens niet noemde. De
kerken mogen niet uit hel
centrum van de oecumene
verdwijnen ten koste van
christelijke of andere bewe
gingen, aldus Staalsett. In
plaats van de onderlinge
verschillen te bestuderen
moeten de kerken volgens
Raiser meer samenwerken
met degenen die tegen ra
cisme en voor mensenrech
ten of het milieu strijden.
Tevredenheid
Staalsett draagt per 1 no
vember zijn functie over
aan Ishmael Noko uit Zirn
babwe. Hij keert na negen
jaar terug naar Noorwegen,
waar hij rector wordt van
het seminarie voor prakti
sche theologie van de Uni
versiteit van Oslo. Staalsett
zegt er een klein beetje trots
op te zijn dat in zijn ambts
tijd de kleine lidkerken
meer bij de LWF betrokken
zijn geraakt. Ook de statu
tenwijziging, waardoor de
LWF niet langer een los ver
bond van kerken is, gaf
hem reden tot enige tevre
denheid. De LWF telt 120
lidkerken met in totaal 54
miljoen leden.
REDACTIE DICK V
HET WEER
HANS VAN ES
De Raad van Kerken is ernstig verontrust over de versnel
de asielprocedures die 15 oktober van kracht worden.
Daarbij mag de rechtszekerheid niet in gevaar komen,
schrijft de Raad aan staatssecretaris Schmitz van justitie.
amersfoort
In de nieuwe aanmeldcentra
Rijsbergen en Zevenaar worden
aanvragen van asielzoekers die
volgens het ministerie kansloos
zijn, binnen 24 uur afgehan
deld. De asielzoeker kan tegen
het bevel tot uitzetting wel een
voorlopige voorziening vragen,
maar mag in afwachting van de
behandeling hiervan geen ge
bruik van opvangfaciliteiten
maken.
„Het past niet in de beste Ne
derlandse tradities dat asielzoe
kers die als kansloos worden
aangemerkt, in weerwil van een
onmiddellijk ingediend be
zwaarschrift buiten de deur
worden gezet en aan hun lot
worden overgelaten", aldus de
raad.
Daarom moet de kwaliteit
van de afhandeling altijd de
toets van de menselijkheid kun
nen doorstaan. Dat is niet het
geval wanneer afgewezen asiel
zoekers die op grond van de
door hen aangevraagde voorzie
ning nog altijd een kans maken
in ons te land te worden opge
nomen, zonder meer worden
'gedumpt'.
Die handelwijze lijkt de raad
niet humaan en bovendien
maatschappelijk riskant. Er be
staat geen enkele garantie dat
deze mensen - die zonder geld,
onderdak en verzorging op
straat komen te staan - niet hun
toevlucht tot wanhoopsdaden
zullen nemen. De Raad van
Kerken geeft de staatssecretaris
in ernstige overweging de be
oogde werkwijze nog tijdig te
herzien.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen te Markelo: A.F.U
Braakman, kandidaat te Maar
tensdijk; door de Generale Syno
de tot predikant voor buitengewo
ne werkzaamheden (geestelijk
verzorger in de inrichtingen van
justitie): D. van Meulen te Beek
bergen; door de Generale Synode
tot predikant voor buitengewone
werkzaamheden (geestelijk ver
zorger m de inrichtingen van jus
titie); R.E.R. van Buiren te Oost-
Souburg; te Oud Beijerland (wijk
3): T C. de Leeuw te Oud-Alblas.
Aangenomen: naar Buurmalsen
(part time). H.J. van Kapel, kan
didaat te Gameren.
Bedankt voorGiessen-Nieuw-
kerk: J.B. Alblas te Hazerswoude;
voorGenemuiden (toez.): J
Maasland te Kootwijk: voor Hol
ten: mw. M.A. Loste Biezelinge.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te LEIDEN: P.H. van
der Laan teEindhoveh.
voorschoten Wie een kerktoren in de steigers zet, moet beschikken over stalen
baat balanceert deze bouwvakker op het hoogste puntje van het ijzeren geraamte dat momenteel wordt
opgetrokken rond de Dorpskerk van Voorschoten. foto loek zuijderduin
Dr. A.G.M. van Melsen, emeri
tus-hoogleraar aan de Katholie
ke Universiteit Nijmegen, is af
gelopen zaterdag op 81-jarige
leeftijd in zijn woonplaats
Nijmegen overleden. Hij was
bijna dertig jaar hoogleraar
wijsbegeerte aan de KUN, waar
hij ook rector-magnificus en
voorzitter van het bestuur is ge
weest.
Van Melsen was van 1965 tot
1967 lid van de pauselijke com
missie voor de geboorterege
ling. Deze commissie adviseer
de paus Paulus VI positief over
het gebruik van kunstmatige ge
boortebeperking. De-paus be
sliste anders en schreef de ency
cliek Humanae Vita, waarin de
pil werd verboden.
In de jpren zestig en zeventig
was Van Melsen adviseur van
het Pastoraal Instituut van de
Nederlandse Kerkprovincie. Hij
was lange tijd voorzitter van de
stuurgroep Katholiek Studie
centrum van de KUN, die de
bestudering moet stimuleren
van de relatie tussen de christe
lijke inspiratie en wetenschap.
Tot zijn vele bestuursfuncties
behoorden die van de Stichting
Praemium Frasmianum, de
Radboudstichting en het Thijm-
genootschap.
In 1984 ontving Van Melsen
de pauselijke onderscheiding
van het commandeurschap van
de Heilige Gregorius wegens
zijn grote verdiensten voor het
rooms-katholieke leven in Ne
derland.
De joodse gemeenschap is er
nog niet aan toe om gezamen
lijk met de Duitsers 4 mei te
herdenken en de bevrijding van
5 mei te vieren. Dat schrijven
het Nederlands-Israëlitisch
Kerkgenootschap, het Portu
gees-Israëlitisch Kerkgenoot
schap en het Verbond van Libe
raal-Religieuze Joden in Neder
land maandag in een brief aan
minister-president W. Kok.
„Emotioneel is onze gemeen
schap er nog lang niet aan toe
om de donkere dagen van '40-
'45 gezamenlijk met Duitsers in
herinnering te brengen", aldus
drs. J. Sanders, secretaris van
het NIK, namens de joodse ge
meenschap. „De tijd heeft de
wonden helaas nog geenszins
geheeld. Het feit dat meer dan
80 procent van de joodse bevol
king van ons land is vermoord,
is door de overlevenden en hun
kinderen nog lang niet ver
werkt."
De belijdende joden in Ne
derland realiseren zich dat sa
menwerken in Europa vereist
'dat we het huidige Duitsland
accepteren als een volwaardige
partner'. „Dat betekent dat we
ons zullen moeten onthouden
van vooroordelen ten opzichte
van jongere generaties Duitsers.
Dat is echter wat anders dan sa
men met hen gedenken en vie
ren", zo staal in de brief.
De joden zou het kunnen 'bil
lijken' als Nederlanders en
Duitsers in de toekomst een ge
zamenlijke bezinningsdag zou
den organiseren, liefst in Euro
pees verband. „Maar dat moet
dan juist niet op de dagen waar
op de slachtoffers het het moei
lijkst hebben." Zij vertrouwen
erop dat het kabinet 'juist ten
aanzien van 4 en 5 mei' met de
gevoelens van onze gemeen
schap rekening zal houden.
De regering heeft over even
tuele Duitse vertegenwoordi
ging op 4 en/of 5 mei volgend
jaar nog geen officieel besluit
genomen.
utrecht/zwolle/tilburg
De mogelijke openstelling van winkels
op zondag vervult kerkelijk Nederland
met groeiende zorg. Vertegenwoordigers
van orthodpx-protestantse organisaties
uiten hun protest in een taal die normaal
gesproken niet over hun lippen komt.
liet Gereformeerd Maatschappelijk
Verbond, dat 11.000 werknemers en
werkgevers uit vrijgemaakt-gereformeer-
de kring samenbindt, roept zijn achter
ban op tot actie. „Met het belijden dat je
principieel tegen zondagsarbeid bent,
bereik je niet veel in Den Haag", aldus
adjunct-directeur J. Westert.
„We moeten daden stellen. Wanneer
het echt zover komt dat winkels ook op
zondag hun deuren openen, zijn wij als
GMV bereid plaatselijke acties te stimu
leren." Onduidelijk is vooralsnog wat
voor acties dat zijn: de middelen moeten
wel bij de gereformeerde geloofsopvat
ting passen.
I Iet verzet tegen zondagsarbeid is vol
gens het GMV niet zinloos, ook al lijkt
het of er niemand luistert. De Reforma
torisch Maatschappelijke Unie (7.000 le
den) sluit zich daarbij aan: „Wij mogen
niet meer lijdelijk toekijken, maar moe
ten zeer alert reagerenzegt directeur P.
Schalk. Voor het eerst zal de RMU samen
met andere organisaties protesteren.
Protesteren doet ook de Nederlandse
vereniging tot bevordering van de zon
dagsrust en de zondagsheiliging, maar
voorzitter E. de Groot koestert over zijn
actie weinig illusies. Hij heeft minister
Wijers per brief verzocht om een onder
houd, maar weet uit het verleden dat
dergelijke gesprekken weinig opleveren.
„Ze horen je met groot respect aan,
maar ondertussen verandert er niks.''
De vereniging, met ruim 21.000 leden
uit orthodox-protestantse hoek, laat al
veertig jaar haar stem horen als aan het
vierde gebod ('Gedenk den sabbatdag,
dat gij dien heiligt') getornd wordt. Dat
dat weinig effect sorteert, heeft ook te
maken met de houding van kerken.en
christenen zelf. „Die reageren vaak erg
laks."
Bovendien schrijdt ook de gewenning
aan een minder traditionele viering van
de zondag in eigen kring voort. „1 Iet is
triest, maar het is zo. Alles vervlakt: ook
de reformatorische kerken ontkomen
daar niet aan. Als men niet sterk in de
schoenen staat, dan loopt men rustig
mee", zo weet De Groot, ruim 34 jaar be
stuurslid van de vereniging.
Dat de zondagsrust niet alleen voor
'zware' protestanten, maar voor zo'n
beetje alle Nederlandse kerken heilig is,
bleek uit een brief van het Interkerkelijk
Contact in Overheidszaken (CIO). Na
mens negentien kerkgenootschappen
riep het CIO alle gemeentebesturen op
niet in te stemmen met de mogelijkheid
om winkels op maximaal acht zondagen
open te stellen.
ma -vrij. van 08 30-17 00 ui
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor. Frans
■■■■M er Post (adj)
OMBUDSMAN R.D. Paauw, tel. dag 9.30-
071-356215, of per post.
•'"OOR
82.2321 BM Leiden
Telefoon071-356356
POSTADRES
ma.-vnj. van8 30-1
29,30
85,55 84,55
per jaar ƒ329,30 328.30
Nederland: per kwartaal 125.50
mat/mvn| 18 00-19 30 uur.
zat. 10 00-12 OOuur Tel 071-143241
Mistbanken
De herfst laat zich nog altijd van
zijn vriendelijke kant zien. Voor de
meesten onder u zal het rustige,
zonnige weer van de laatste dagen
als weldadig zijn ervaren. Helemaal
probleemloos is het fraaie najaars
weer niet. Veel weggebruikers heb
ben al kennis gemaakt met de on
vermijdelijke mistbanken, die bij
dit weertype voorkomen. Het gaat
hierom stralingsmist-, van de diver
se typen mist die we kennen is dit
wel de meest verraderlijke. In de
heldere nachten met weinig wind
verliest het aardoppervlak snel
warmte door uitstraling. Een dunne
laag aan de grond wordt kouder
dan de lucht vlak daarboven. Om
dat er weinig stroming staat, vindt
geen menging meer plaats met de
warmere laag. De koude onderlaag
koelt verder af. raakt verzadigd van
vocht er treedt condensatie op met
vorming van een wolk aan de
grond.
Op plaatsen die laag gelegen zijn,
zoals in poldergebieden en in de
buurt van sloten of plassen, ont
staan de mistbanken het eerst. Het
plafond van de mistlaag wordt
soms gemarkeerd door een mes
scherpe grens, op maar 2 of 3 me
ter hoogte. De gevormde mistban
ken zijn aanvankelijk zeer ver
spreid, maar kunnen plotseling
zichtreductie geven, soms tot min
der dan 50 meter. In dit verras
singseffect schuilt het grootste ge
vaar. Locale mistbanken zijn moei
lijk te voorspellen; onder het huidi
ge, rustige hogedrukweer moet het
verkeer na zonsondergang met hun
komst rekening houden.
De mistkansen zijn voor de komen
de nacht vrij klein. Een storing uit
het zuiden probeert gebruik te ma
ken van een zwakke plek tussen
een wegtrekkend Europees hoge-
drukgebied en een nieuw Atlan
tisch hoog. De bewolking neemt tij
delijk toe; de neerslagkans blijft
beperkt. Onder regie van het nieu
we hoog stabiliseert de atmosfeer
snel en het rustige herfstweer krijgt
een vervolg. Tot in het weekeinde
laat de zon zich zien, nadat de
plaatselijke mist in deloop van de
ochtend is opgelost. De tempera
tuur ligt op het acceptabele niveau
van rond 14 graden in de middag.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Noorwegen;
Toenemende bewolking en
perioden met regen; in het
sneeuw. In het zuidoosten
gend droog Middagtem-
peratuur vandaag nog on
geveer 10 graden, morgen
bijna overal enkele graden
wegend droog. Morgen in
king en af en toe regen;
mogelijk ook sneeuw. Mid-
dagtemperatuur rond 11
graden; nlorgen in het
noorden flink wat lager.
gen .wel kans op mist.
Maximumtemperatuur ongeveer 14 gra
den; morgen iets lager.
Engeland. Schotland, Wale* en Ierland;
Perioden met zon en vrijwel overal
droog. Vandaag in het zuiden van Enge
land wat meer bewolking en kans op wat
regen. Middagtemperatuur van 11 gra
den in Schotland tot 17 graden in Enge
land.
België en Luxemburg;
Af en toe zon maar oc
op de meeste plaatsen droog. Middag-
temperatuur ongeveer 17 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Maxin
regen.
het binnenland.
Perioden met zon. ook wel wolkenvelden
en een kleine kans op een bui. Maxi
mumtemperatuur ongeveer 24 graden.
Perioden met zon en enkele buien, mo
gelijk met veel neerslag. Middagtempe
ratuur ongeveer 24 graden.
Veranderlijke bewolking en vooral langs
de Costa's in het oosten plaatselijk een
fikse bui, mogelijk met onweer. Middag-
temperatuur meest tussen 23 en 27
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en
Weerrapporten 10 o
r 19 u
il vandaag nog
■■PH reersbui. Mid
dagtemperatuur tussen 25 en 29 gra-
Tunesië;
Af en toe zon. ook nogal wat bewolking
en enkele verspreide regen- en onweers
buien. Temperatuur in de middag onge
veer 27 graden
Zuid-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en een
enkele, lokale regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur tussen 20 en 25
Malloroa en ibiza:
Perioden met zon, maar ook een enkele
regen- of onweersbui. Middagtempera
tuur ongeveer 26 graden.
Italië:
Droog en vrij zonnig. In de Povlakte kans
op mist. Morgen m het uiterste zuiden
kans op een lokale regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur van 22 graden
in het noorden tot 27 plaatselijk in het
Griekenland en Kreta:
Op Kreta en de eilanden in de Egeïsche
Zee wisselend bewolkt en enkele regen-
Griekenland en op de Ionische Eilanden
droog en flink wat zon. Middagtempera
tuur ongeveer 25 graden.
Turkije en Cyprus:
Ten westen van Antalya nogal wat wol
kenvelden en regen- en onweersbuien.
Middagtemperatuur tussen 20 en 25
graden. Ten oosten van Antalya en op
Cyprus meer zon, op de meeste plaatsen
droog en maxima rond 30 graden
Duitsland:
In de nacht en ochtend kans op mist
Verder flinke zonnige perioden en droog
Maastricht licht bew
Bordeaux
Brussel
Klagenfurt
Luxemburg onbew.
Later
king e
mogelijk wat regen Middagtemperatuur
van 14 graden in het noorden tot plaat
selijk 20 graden in het midden en zui-
Zwitserland:
Behoorlijk wat zon maar in de dalen in
de nacht en ochtend kans op mist en
wolken. Morgen wat meer bewolking en
mogelijk wat regen. Middagtemperatuur
in de dalen gngeveer 20 graden.
Oostenrijk:
Af en toe zon maar ook wolkenvelden en
morgen in het westen mogelijk wat re
gen. Middagtemperatuur rond 20 gra
den maar tn het oosten morgen nog wat
koeler.
HEINZ
W&A/Z, MVM0ETJF EVEM QtGT
a/EMEa/, Ataae JE heett al
■zoveel GEPAA*//
JEHE0T DE Si-AAPXAATEIZ
tVAEEEM. EE/V BOEXEMcAET -
TfMMEPD, OS ^TOPXOfjfAXTErV
EEAAPOE£/V KDEJCJESHOUDER &E -
MAAKT, E£M ArAPSTC/T, E£A/FPVfTREX
D/E KZOtr LOOFT
A//ET &£L'JK f
BOES
mm
tvtT
A/JT j.
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 12 OKTOBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06 58 Zon onder 17.50
Maan op 14.37 Maan onder
Waterstanden Katwijk
Hoog water 08.33 21.08
Laag water 04 06 16.17
zwl 11 3 0.0 g
wl 12 0 0.0 d
:o3 23 14 0.0 n
15 -2 00- -
16 6 00 -
!01 33 27 0.2
31 20 0.0
17 16 0.0
17 12 0.0
*nw5 12 2 0.0
zo 6 29 21 0.0
wnw6 12 10 0.0
