'Baha'f-geloof helpt je vooruit'
'O
MSI?
Kerk Samenleving
Haagse hindoes openen nieuwe tempel
DONDERDAG 6 OKTOBER 1994
BUITENLAND KORT
Engelse Luther
De vermaarde British Library
in Londen en de Britse ker
ken herdenken dit jaar de
vijfhonderdste geboortedag
van de 'Engelse Luther', Wil
liam Tyndale. Eén van de
duurste boeken uit de collec
tie van deze bibliotheek
houdt de herinnering levend
aan de man die een veel gro
tere invloed op de Engelstali
ge wereld heeft gehad dan al
gemeen wordt erkend. Het is
de enige nog complete versie
van Tyndales Engelse verta
ling van het Nieuwe Testa
ment uit 1526. De British Li
brary betaalde bijna drie mil
joen gulden voor het boek.
Tyndale was theoloog en
groot kenner van de klassieke
talen. Hij wist al op jonge
leeftijd dat hij de bijbel wilde
vertalen voor de gewone-
man. „De boerenknecht
moet tot zijn eigen heil de
Schrift zelf kunnen bestude
ren", zei hij.
Heilige boeken
Tyndale kwam daarmee in
botsing met het Engelse ver
bod om de heilige boeken in
de landstaal te vertalen. De
taal van de kerk was het La-
lijn en alleen priesters had
den het recht de bijbel te in
terpreteren. De aanvankelijk
trouwe kerk- en staatsdie
naar Tyndale kwam onder
koning Hendrik VIII dan ook
niet tot verwezenlijking van
zijn doel. Daarom vertrok hij
naar het continent, waar
dankzij de Reformatie voor
zijn activiteiten een veel gun
stiger klimaat heerste. In
Keulen, Worms en Antwer
pen ontmoette hij geestver
wanten, onder wie ook Mar
tin Luther, en vertaalde hij de
heilige schriften vanuit
Griekse en Hebreeuwse
bronnen.
Shakespeare
Luther verklaarde dat uit zijn
vertaling vanuit het Grieks
een heldere Duitse taal te
voorschijn was gekomen.
Tyndale presteerde nog veel
meer, zegt zijn biograaf Da
vid Daniell. „Hij vond in het
Grieks een Engels dat vijf
honderd jaar later nog mo
dern is. Tyndale heeft meer
mensen aangesproken dan
Shakespeare. Zijn geschenk
aan ons is een bijbel die di
rect tot ons hart spreekt."
I let succes liet echter lang op
zich wachten. De boeken van
Tyndale bleven aanvankelijk
in Engeland verboden en
konden het land slechts bin
nen gesmokkeld worden.
Veel exemplaren werden in
beslag genomen en publiek
verbrand. De eerste comple
te vertaling van het Nieuwe
Testament verscheen in 1526
in Worms; de verbeterde ver
sie in 1534 te Antwerpen.
Dwaalleraar
Meer dan het Nieuwe Testa
ment vertalen zat er voor de
hervormer niet in. Hij werd
in 1535 het slachtoffer van
een Britse intrige, zo zegt Da
niell, De hem zeer vijandig
gezinde bisschop van Lon
den, John Stokesley, zorgde
ervoor dat Tyndale in de Zui
delijke Nederlanden werd
gearresteerd, als dwaalleraar
werd veroordeeld en uitein
delijk in de buurt van Brussel
werd verbrand. Ondanks het
officiële verzet tegen het
werk van de hervormer bezat
de tweede vrouw van Hen
drik VIII een luxe-uitgave van
de Tyndale-vertaling. De eer
ste officiële Engelse vertaling
(1535) is voor tweederde op
Tyndales werk gebaseerd. De
tot op de dag van vandaag
gebruikte vertaling van het
Nieuwe Testament, die in
1611 werd goedgekeurd, be
rust zelfs voor 90 procent op
het werk van Tyndale.
'Bcihd '{-gemeenschap Leiden
zoon van
Geest, mijn
eerste raad
is deze: Bezit een rein,
warm en stralend hart, op
dat een aloude, eeuwige en
onvergankelijke heer
schappij de uwe zij.' Rol
and Nagtegaal, student
wiskunde en Baha'i', zegt
zijn favoriete citaat op.
,,Mooi hè? Dat komt uit De
Verborgen Woorden, één
van de geschriften van
Baha'u'llah."
LEIDEN MONIQUE VAN EEDEN
Bahé'u'IIah is voor de Bahaï's
de laatste grote profeet geweest.
Hij werd in 1817 geboren in
Iran (toen nog Perzië) en stierf
in 1892 in Israël (toen nog Pa
lestina). De titel Baha'u'llah be
tekent 'Licht (of Glorie) van
God'. Een volgeling van deze
profeet heet Baha'i: Kind van
het Licht. Baha'u'llah wilde de
wereld leren over de eenheid en
gelijkwaardigheid van alle men
sen en godsdiensten, over vrede
en over rechtvaardigheid. Na
zijn dood hebben zijn zoon Ab-
du'l-Baha en later zijn achter
kleinzoon Shoghi Effendi verder
gewerkt aan de leer en de ver
spreidingervan.
Net als de joden, de christe
nen en de moslims, geloven de
BahdT's in één God. Mozes, Je
zus en Mohammed worden er
kend als grote profeten, evenals
enkele andere mannen uit ver
schillende tijden en verschillen
de landen. Maar Baha'u'llah
was tot nu toe de belangrijkste.
„Voornamelijk omdat hij de
laatste was", licht Roland toe.
„Bahci'u'lldh sluit een bepaalde
ontwikkeling af."
De Baha'fs zijn er van over
tuigd dat er eens wereldvrede
zal zijn. Niet door het optreden
van één of andere
maar door het beleid
mensen zelf öf door i
ting van de oude systemen. Hoe
dan ook, binnen 50 jaar zal er
een wereldregering zijn, over
een federatie van alle staten. Er
zal vrede heersen, en op den
duur ook gerechtigheid.
Roland is Baha'i van huis uit.
„Toch is de keuze voor het ge
loof helemaal vrijwillig. BahaT-
ouders mogen hun kinderen
wel opvoeden in de geest van
Baha'u'llah, maar ze mogen
hun kind niets opdringen. Van
af je vijftiende jaar kun je zelf
beslissen of je Baha'i wilt zijn.
Als je dat wilt, kun je een officië
le verklaring afleggen tijdens
een samenkomst."
Die samenkomsten vinden
één keer per 19 dagen plaats bij
iemand thuis. Op de Baha'i-ka-
lender duurt een maand name
lijk maar 19 dagen. Zodoende
beStaat een jaar uit 19 maanden
De kerk loopt leeg. Ais de ouders het instituut nog niet de rug hebben toegekeerd,
doen hun kinderen dat wel. Tenminste, dat is wat veel mensen denken. Toch
wonen er in Leiden en omgeving ook jonge mensen die bewust betrokken zijn bij
de geloofsgemeenschap van hun keuze. In deze aflevering van de serie over
'gelovige' jongeren aandacht voor de Bahó'i-gemeenschap.
Roland Nagtegaal: „Eén van de regels is dat je altijd
en 4 schrikkeldagen. Een sa
menkomst bestaat uit drie de
len. Het begin is een informeel
samenzijn, met koffie en ge
sprekken. Dan volgt het geeste
lijke gedeelte. Er worden gebe
den gezegd en er worden gewij
de teksten gelezen. Die teksten
komen vaak uit de Geschriften
van Baha'u'llah, maar ook wei
eens uit bijvoorbeeld de Bijbel
of de Koran. Ten slotte is er tijd
voor het bespreken van proble
men die met de Baha'f-ge-
meenschap te maken hebben.
Bijvoorbeeld over het onder
houd van eigen schoolgebou
wen, of de onderdrukking van
Baha'fs in Iran. Dit deel van de
samenkomst wordt het 'consul
tatieve gedeelte' genoemd.
Dat de samenkomsten
meestal in een woonhuis
plaatsvinden, wil overigens niet
zeggen dat de Baha'fs geen
tempels hebben. „Iiitegendeel",
zegt Roland. „Over de hele we
reld verspreid staan prachtige
gebouwen. Iedere tempel heeft
negen hoeken, dus ook negen
buitenmuren, en negen ingan
gen. Dat is symbolisch: van alle
kanten en vanuit allerlei kerken
kunnen mensen onze tempels
binnenlopen. De tempels zijn
ook echt voor iedereen toegan
kelijk. De buitenkant is vaak
heel mooi: de eis van de negen
hoeken en negen ingangen is
een bron van inspiratie voor ar
chitecten. Maar de sfeer en de
inrichting zijn heel sober. Je
mag er ook geen muziekinstru
menten bespelen, alleen zingen.
Je kunt er bidden, en er worden
diensten gehouden."
Overigens staat er geen enke
le tempel in Nederland; de
dichtstbijzijnde is in Frankfurt.
De belangrijkste tempel van al
lemaal staat in Haifa. Dat is te
vens de graftobme van Abdu'l-
Baha en enkele andere voor
aanstaande gelovigen.
De BahéTs zijn over de hele
wereld verspreid. Er zijn er nu
zo'n 6,5 miljoen. De organisatie
is goed doortimmerd en demo
cratisch. In iedere gemeente
met meer dan negen Baha'fs
wordt een geestelijke raad geko
zen, die uit negen mensen be
staat. Uit alle lokale geestelijke
raden van één land wordt een
nationale geestelijke raad geko
zen, ook weer met negen leden.
Op deze niveaus kunnen zowel
mannen als vrouwen benoemd
worden. Anders ligt dat bij het
Universele Huis van Gerechtig
heid. De negen leden daarvan
worden gekozen uit de Nationa
le raden, maar zijn allemaal
man. „De profeet heeft daar
over gezegd, dat 't beter wa6 als
er voorlopig geen vrouwen zit
ting hadden in het Universele
Huis. Hij heeft 't dus niet voor
goed uitgesloten", vergoelijkt
Roland. „Toch is het wel een
beetje vreemd, ja, Want voor de
rest was Baha'u'llah een groot
voorstander van vrouweneman
cipatie."
De belangrijkste Baha'i-regels
voor het dagelijks leven zijn dat
je je gebeden opzegt en je ont
houdt van alcohol en andere
drugs die de geest benevelen.
Ook vriendelijkheid en verge
vingsgezindheid worden onder
wezen. Roland is als Baha'i' een
gelukkig mens. „Het Baha'i-ge-
loof helpt je wel vooruit, als je je
aan de regels houdt. Eén van de
regels is dat je altijd voor jezelf
moet denken: je moet niets zo
maar van anderen aannemen."
Een nadeel voor alle Baha'fs is,
dat hun geloof nog zo jong is.
Daardoor wordt 't nog nauwe
lijks serieus genomen. Een
Baha'i' moet dus veel incasse
ringsvermogen hebben- Over
het algemeen gaat dit Roland
goed af. „Ik loop er ook niet
echt mee te koop dat ik Baha'i
ben. Als iemand mij er iets over
vraagt, geef ik graag antwoord,
maar,ik begin er haast nooit uit
mezelf over. Andere Baha'fs
doen dat overigens wel."
Er zijn veel Baha'fs die de
wereld intrekken om het geloof
te verbreiden. Maar dat doen zij
op een unieke manier. „Wij ei
sen God en Zijn genade name
lijk niet voor onszelf op. Wij ge
loven zeker dat we worden ge
ïnspireerd door God. Maar an
dere mensen met een ander ge
loof kunnen net zo goed wor
den geïnspireerd door diezelfde
God. Er is immers maar één
God, en Die is er dus voor ieder-
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK M.B. van den Akker te Veen; te Oos-
Beroepen: te Piershil: J. Verdijk te terhunze: Jac. Goorhuis te Assen; te
LISSE; te OUDE en NIEUWE WETE- Vaassen: W.M. de Boer te Moord-
RING-. S. Dierx, kandidaat te LEI- recht.
DEN; te Nieuwerkerk aan den IJsseh
Tweede rabbijn voor Den Haag
den haag anpopend, zo meldt Meijers. De
jonge rabbijn volgde zijn oplei
ding in Montreal en spreekt in
middels aardig Nederlands.
De orthodox-joodse gemeen
te in Den Haag telt ruim 400 le
den. De kleinere liberaal-joodse
gemeente staat onder leiding
van rabbijn A. Soetendorp. Ver
reweg de meeste Nederlandse
joden wonen in het ressort Am
sterdam.
De orthodox-joodse gemeente
in Den Haag krijgt een tweede
rabbijn. Per 16 oktober is naast
rabbijn P. Meijers de 27-jarige
S. Katzman uit New York be
noemd.
Katzman zal vooral werkzaam
zijn in Scheveningen, waar dit
najaar een joods bejaardencen
trum met synagoge wordt ge-
Met het stukslaan van een ko
kosnoot op de drempel open
de priester Acharya Sham-
kisoor gisteravond een hindoe
tempel in de Haagse Spoor-
wijk. Trots zette het bestuur
van de Widwat Parishad Ne
derland (WPN), de priesterraad
die de tempel beheert, het ge
bouw vervolgens wijd open
voor de samenleving.
De tempel is van de Sanatan
Dharm, de grootste stroming
binnen het Surinaamse hin
doeïsme in Nederland. Maar
ook de andere stroming, de
Arya Samaj, was uitgenodigd
om het woord te voeren.
De orthodoxe Sanatan
Dharm tracht de godsdienst te
bewaren zoals die uit India
naar Suriname kwam. De Arya
Samaj is in de negentiende
eeuw in India ontstaan als een
vernieuwingsbeweging die het
hindoeïsme wilde zuiveren van
beeldenverering en kastenstel
sel. Ongeveer 80 procent van
de 80.000 Surinaamse hindoes
in Nederland behoort tot de
Sanatan Dharm.
„Dit is het resultaat van par
ticulier initiatief', zei WPN-
voorzitter T. Bissessur triom
fantelijk in de richting van een
vertegenwoordiger van het mi
nisterie van binnenlandse za
ken. „Dat is de scheiding tus
sen kerk en staat."
Ook Noordanus prees de
'zelfwerkzaamheid van de
Haagse hindoes. „U heeft be
wezen dat de religieuze infra
structuur in multicultureel
Den Haag toekomst heeft", zei
hij. Volgens Noordanus kan
ook het hindoeïsme fungeren
als 'bindmiddel in de samenle
ving'.
LEtDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate
DIRECTIE: B.M. Essenberg, G P. Arnold
DACTIE. Jan-Geert Maioor, F
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN: R D. Paauw, tel dag. 9.
of per post.
300 AB Leiden
-323508
Fam benchten 071-323508
Redactie 071-321921
ij. van 8.30-17.00ui
ABONNEMENTEN
Tel. 071 -128030 bij v<
85,55
periaar 329,30 3
VERZENDING PER POST
Nederlander kwartaal^ 125,50
KLACHTEN BEZORGING^
ma t/m vrij: 18.00-19.30 uur,
zat. 10.00-12.00 uur. Tel. 071-143241
I. BTW)
29,30
HET WEER
hans van es
Rustig oktoberweer
Ondanks een sterk gestegen lucht
druk - tot 1030 millibar (of hecto-
pascal) - konden gisteren nog di
verse Noordzeebuien de kuststrook
infiltreren. Toch was er aan de
lucht te zien dat de atmosfeer sta
bieler begon te worden. De van
zeer noordelijke breedten afkom
stige luchtmassa, die meestal erg
transparant is, toonde scherpe
contrasten, ledereen die van mooie
wolkenluchten houdt, heeft zijn
hart kunnen ophalen. Vooral dins
dag dreven schilderachtige buien
wolken over in allerlei kleurschake
ringen van verblinderd wit via fel
oranje tot bijna zwart, als er weer
zo'n bui naderde. De wolkentoppen
- op een hoogte van 5 kilometer -
waren helemaal verijsd; niet ver
wonderlijk bij de temperatuur van
min 30 graden, die op dat niveau
heerste.
De wolkentorens kwamen gisteren
al minder hoog en waren de con
touren minder scherp, een beetje
rafelend. Een naderend hogedruk-
gebied vanuit Ierland gaf de boven
lucht een warme injectie, waardoor
de opstijgende luchtstroming on
der de cumuluswolken een halt
werd toegeroepen. De intensiteit
van de overgebleven buien werd
steeds minder en aan het eind van
de dag zakten de stapelwolken in
elkaar. Niettemin bleef het met 12
a 13 graden nog te fris voor begin
oktober.
Met het naderbij komen van de ho-
gedrukkern is de wind sterk afge
nomen en daarmee werd de polaire
aanvoer afgesneden. We kunnen
ons opmaken voor enkele kalme,
redelijk milde herfstdagen. Een
zwakke zuidelijke stroming laat ge
leidelijk zachtere lucht binnenko
men. Dat geeft aanleiding tot wol
kenvelden, maar die zullen morgen
in de loop van de dag gedeeltelijk
oplossen. Het kwik stijgt nog iets
verder tot 15 of 16 gradenHet ho-
gedrukgebied - tijdelijk meer dan
1035 millibar - beschermt ons ze
ker tot in het weekeinde voor en
thousiaste oceaandepressies, die
een keurige boog moeten maken
rond het luchtdrukmaximum boven
het Europese continent.
De komende dagen heerst rustig
oktoberweer, waarbij geleidelijk
meer ruimte komt voor zonne
schijn. De nachten blijven wel fris
en deels helder, waarbij de kans op
mist gaat toenemen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
Veel bewolking en perio
den met regen, mogelijk
eerst sneeuw. Aan de kust
zuidwesterstorm. Middag-
temperatuur oplopend
naar ongeveer 11 graden.
den, morgen ook in het
zuiden. In Lapland van-
Denemarken:
Wolkenvelden, maar gelei
delijk ook wat meer zon.
Droog. Middagtempera-
tuurongeveer 15 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland;
In Schotland en het westen van Ierland,
en later ook Wales, zwaar bewolkt en
een enkele bui. Elders wolkenvelden, in
het zuiden ook af en toe zon en op de
meeste plaatsen droog. Middagtempera-
tuur ongeveer 16 graden.
België en Luxemburg:
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 16
Noord- en Midden-Frankrijk:
Veel zon en droog. In de nacht en och
tend kans op mistbanken. Middagtem
peratuur ongeveer 18 graden, aan de
DO
VR
7A
ZO
30
30
30
30
Neerslagkans
10
10
2U
20
Minimumtemp.
b
Middagtemp.
14
15
1b
lb
Wind,
zw3
Zó
03
03
WEERRAPPORTEN
Spanje:
In de noordelijk helft van Spanje vrij
zonnig en droog weer. In de zuidelijke
helft wolkenvelden en enkele buien,
sommige met onweer. Middagtempera
tuur tussen 22 ejn 29 graden.
Canarische Eilanden:
Eerst nog zonnige perioden, vooral op de
mende kans op een regenbui, misschien
met onweer. Middagtemperatuur om
streeks 24 graden.
Marokko:
Westkust-. Af en toe zon maar ook kans
op een regen- of onweersbui. Middag
temperatuur rond 23 graden.
Wolkenvelden en eerst nog een kleine
kans op een bui Middagtemperatuur
omstreeks 26 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vrij zonnig en droog. In de nacht en och
tend plaatselijk kans op mist. Middag
temperatuur oplopend tot ongeveer 23
Mallorca en Ibiza;
Penóden met zon en vrijwel overal
droog. Maximumtemperatuur ongeveer
25 graden.
Weerrapporten 05 o
r 19 u
w3 12 3 2.0
I droog. Morgen
i bijn;
kans op regen- en onweersbuien. Vooral
aan de kust van de Adriatische zee nu
en dan erg veel wind. Middagtempera
tuur dalend tot ongeveer 15 graden; aan
de westkust tot omstreeks 20 graden.
Griekenland en Kreta:
Van het noorden uit meer bewolking en
een toenemende kans op een. regen- of
onweersbui. Op de Cycladen en op Kreta
blijft het vrij zonnig en droog. Middag-
teyiperatuur van 22 graden in het noor
den van Griekenland tot 28 graden op
Turkije en Cyprus:
Aan
flin
perio
licht bew.
half bew,/
half bew./
half bew.
droog. Maar op de Dardanellen en later
ook op Cyprus meer bewolking en moge
lijk een bui. Middagtemperatuur rond
30 graden, langs de westelijke kust van
Turkije rond 24 graden.
Perioden met zon en droog. Alleen in
het zuidoosten eerst nog kleine kans op
een bui. In de nacht en ochtend moge
lijk mist. Maxima ongeveer 14 graden,
morgen iets hoger.
Zwitserland:
Flinke zonnige perioden en droog. In de
dalen 's nachts en 's ochtends plaatse
lijk mist. Middagtemperatuur van 15 in
Oostenrijk:
Flink wat zon en droog. In het oosten bij
Wenen mogelijk bewolkt en kans op een
bui. Geleidelijk minder koud met maxi
ma van ongeveer 13 graden. In het oos
ten vandaag nog 8 graden.
w 1 15 -2 0.0
2 10 0 0.1
08/ 13 0.6
i3 23 16 0.0
no 7 19' 17 14.0
no 6/ 29 21 0.2
io 1 14 2 0.0
Bangkok
CP
O
- -
VRIJDAG 7 OKTOBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.50 Zon onder 18.01
Maan op 09.52 Maan onder 19.09
Waterstanden Katwijk
Hoog water 04.09 16.29
Laag water 23,56 12.11
