Europese campagne voor
hogere brandstofaccijns
Beatrix roept EU op tot steun aan Polen
Streep door te strenge
'geurnorm' palingrokers
Binnenland
Adoptiekinderen eisen
inzage in eigen dossier
'Steeds meer
verschillen
in inkomen'
Fabrikanten winnen vertrouwen met eigen controles
Internationale chauffeur
moet meer groente eten
Vijf palingrokerijen uit Harder
wijk mogen hun werk op tra
ditionele wijze blijven doen.
De Raad van State vernietigde
gisteren een besluit van de ge
meente Harderwijk, dat eind
vorig jaar strengere normen
wilde opleggen ten aanzien
van de uitstoot van rook.
De palingrokers roken de vis
in rookkasten boven smeulend
eikenhout. Omwonenden kla
gen al jaren over de indringen
de geuren die daarbij vrijko
men. De stank zou dagenlang
blijven hangen. Daar wilde de
gemeente via een verordening
paal en perk aan stellen.
De palingrokers kregen een
jaar de tijd om aan de richtlij
nen te voldoen. Daarvoor heb
ben zij moeten investeren in
door een computer gestuurde
rookkasten met een elektri
sche rookgenerator. Volgens
de palingrokers leidde dat er
toe dat de smaak van de pa
ling minder werd. Ze willen
meer tijd om de rookkasten te
regelen.
Volgens de bedrijven zijn de
nieuwe regels overigens con
currentievervalsend. Ze wijzen
erop dat de door Harderwijk
opgelegde 'geurnorm' maar
een tiende toelaat van wat lan
delijk mag. In Volendam, Spa
kenburg en linkhuizen kan
men op de traditionele manier
blijven werken, zonder grote
investeringen te hoeven doen.
Palingroker D. van den
Bergh uit Harderwijk reageer
de gisteren verheugd op de
uitspraak. „Wij willen zelf ook
graag af van het roken op
open vuur. Maar deze bepa
ling geeft ons ruim de tijd te
experimenteren met nieuwe
methodes."
WOENSDAG 5 OKTOBER 1994
Junks Antillen verplicht afkicken
Willemstad Aan harddrugs verslaafde criminelen op de Neder
landse Antillen moeten in de toekomst verplicht afkicken. Minis
ter Atacho van justitie heeft een wetsvoorstel bij het parlement
ingediend, dat de rechter bevoegdheid geeft om verslaafde spui
ters en snuivers onder dwang te laten afkicken. Bij een veroorde
ling kan de rechtbank een curator benoemen, die erop moet
toezien dat de delinquent van zijn verslaving af komt. De minis
terraad in Willemstad heeft ruim 4 miljoen gulden ter beschik
king gesteld voor het afkickproject. Dat geld is in beslag geno
men tijdens acties tegen de drugmafia op Sint Maarten.
Agent schoot uit zelfverdediging
breda» De Bredase politieman die afgelopen zaterdagavond een
27-jarige man in zijn buik schoot, handelde uit zelfverdediging.
Dat is de voorlopige conclusie van de rijksrecherche, die gisteren
bekend werd gemaakt. De politieman reed in zijn privé-auto en
werd bij een stoplicht van achteren aangereden door het slacht
offer. Tijdens het gesprek over de schade maakte de agent op
merkingen over het vermeende drankgebruik van de ander. Die
begon hem vervolgens te slaan, waarop de politieman een ge
broken oogkas, een gebroken neus en diverse kneuzingen op
liep. Toen de agent probeerde te vluchten, bleef het slachtoffer
aanvallen. Op dat moment losde de agent enkele schoten waar
van er een het slachtoffer in de buik trof.
Dood 36 koeien geen mishandeling
maastricht/urmondDe rechtbank in Maastricht heeft een boer
uit het Limburgse Urmond veroordeeld tot een maand voor
waardelijk. Dit wegens zoals de rechtbank het formuleert 'nala
tigheid in de verzorging van zijn veestapel'. Eind vorig jaar kwa
men bij de overstroming van de Maas 36 koeien om door ver
drinking. Aanvankelijk werd de veehouder beschuldigd van ern
stige dierenmishandeling, hetgeen leidde tot een eis van zes
maanden cel. De rechtbank ziet een en ander niet als mishande
ling omdat van opzet geen sprake zou zijn. Wel is volgens de
rechtbank aangetoond dat de boer zijn dieren nodeloos heeft la
ten lijden. Dit omdat de man waarschuwingen heeft genegeerd
en zijn dieren eerder naar een droge plaats had kunnen bren
gen.
Venlo tegen gratis drugverstrekking
venlo De CDA-fractie in de gemeenteraad van Venlo heeft
geen steun gekregen voor het voorstel om aan een beperkte
groep criminele drugverslaafden onder controle gratis heroïne of
cocaïne te verstrekken. Burgemeester en wethouders van de
Limburgse gemeente hebben gisteren gezegd daar niets voor te
voelen. Ze vinden dat de drugproblematiek een nationale aan
pak vereist. Zonder een uniform internationaal beleid vreest het
college dat een grote toeloop van buitenlandse drugverslaafden
naar Nederland ontstaat. Het college heeft Het CDA-voorstel
doorgestuurd naar het ministerie van volksgezondheid.
Bezetting secretariaat VVD opgeheven
den haag De bezetting gisteren van het landelijke secretariaat
van de WD aan de Koninginnegracht in Den Haag is opgehe
ven. Na een kleine zes uur hielden de ongeveer twintig jongeren
gistermiddag twee uur de actie voot gezien. Het protest was ge
richt tegen een aantal bezuinigingen die specifiek jongeren tref
fen. Na eén gesprek met de Kamerleden Van Hoof en De Vries
hieven de jongeren de bezetting op. De politie hoefde niet op te
treden. Maandagavond bezetten jongeren om dezelfde reden
het hoofdkantoor van de PvdA in Amsterdam. Zoals gemeld
moest de politie er in dat geval wel aan te pas komen om de
zaak te ontruimen. Een bemiddelingspoging van PvdA-voorzit-
ter Vreeman had geen succes.
De Stichting Afstammingskin-
deren uit Eindhoven heeft giste
ren voor de rechtbank in Den
Bosch geëist dat volwassen
adoptiekinderen zonder enige
voorwaarde inzage kunnen krij
gen in hun dossier. De Stichting
FIOM uit Den Bosch wil de pa
pieren echter niet klakkeloos ter
inzage geven. Dit kan volgens
de stichting indruisen tegen het
belang van andere betrokkenen.
Verder zou soms schokkende
informatie staan in de betref
fende documenten.
In april oordeelde de Hoge
Raad dat het recht van kinderen
om de identiteit van hun na
tuurlijke ouders te kennen in
het algemeen prevaleert boven
eventuele belangen van de ou
ders bij geheimhouding. FIOM
stelde gisteren uitdrukkelijk
daar begrip voor te hebben.
In 1989 betuigde de organisa
tie daarom adhesie aan de hui
dige voorzitter van de Stichting
Afstammingskinderen, me
vrouw Monteyne. Die ging toen
in hongerstaking om te voorko
men dat haar afstammingsge
gevens zouden worden vernie
tigd door De Valkenhorst in
Breda, een voormalig tehuis
voor ongehuwde moeders.
Wat de Eindhovense stichting
dwarszit, is dat FIOM bij een
verzoek om inzage in een dos
sier eerst een gesprek wil voe
ren. Een hulpverlener verzamelt
vervolgens gegevens, stelt de
natuurlijke ouders op de hoogte
van het verzoek en biedt bege
leiding aan. De eisende partij
noemt dat 'betutteling'. Zij vor
dert dat in alle gevallen de af
stammingsgegevens meteen ter
beschikking worden gesteld. De
uitspraak is 18 oktober.
Om milieu te beschermen en fileprobleem op te lossen
In twaalf Europese landen is gisteren een campagne ge
start voor een verhoging van de nu voorgeschreven mini
mumaccijns op brandstof. Onder het motto 'een eerlijk
tarief voor de weggebruiker' hopen milieu- en verkeers-
organisaties dat de Europese Commissie de bodemprij
zen flink ophoogt. Dat is volgens de groeperingen nodig
ter bescherming van het milieu en voor het oplossen van
de fileproblemen.
tot circa 1,50 gulden per liter.
Vöör de jaarwisseling moet de
Europese Commissie een voor
stel doen over de tarieven.
De bedrijfsorganisaties in de
autobranche, Bovag en RAI, wij
zen het pleidooi van de hand.
De milieubelasting door het au
toverkeer is volgens hen relatief
klein. Bovendien lost accijns-
Het huidige minimumniveau
van de accijnzen in de EU-lid-
staten is zestig cent per liter on
gelode benzine en 51 cent voor
een liter diesel. De samenwer
kende Europese organisaties
stellen» voor de prijzen stapsge
wijs in zeven jaar te verhogen
verhoging de files niet op. Dit
omdat het autoverkeer niet zo
zeer afhankelijk is van de prijs
van de brandstof maar veel
meer van de economische
groei, zo stellen beide organisa
ties.
De campagne in Nederland
staat onder aanvoering van de
stichting Nafuur en Milieu en
de Initiatiefgroep Wijs op Weg.
Beide hebben minister Jorrits-
ma van verkeer gevraagd in
Brussel het voortouw te nemen.
„De Nederlandse regering heeft
steeds gezegd een prijsbeleid te
willen voeren, vooral in Euro
pees verband. Alle seinen staan
nu op groen", aldus de actie
groepen.
De Nederlandse campagne
voerders benadrukken dat hun
voorstel 'gematigd' is. Uit Eu
ropese en Nederlandse studies
zou zijn gebleken dat in veel
landen een nog grotere verho
ging van de literprijs nodig is
om alle milieu- en filekosten
van het verkeer bij de wegge
bruikers in rekening te brengen.
Bovag en RAI vinden dat er
wat Nederland betreft al hele
maal geen reden is om de ben
zineaccijns te verhogen. Op een
liter loodvrije benzine zit nu al
een accijns van 108 cent en 29
cent BTW. Daarmee zit Neder
land al een heel stuk boven de
Europese ondergrens van zestig
cent, aldus de organisaties.
amersfoort GPD
Het ministerie van sociale za
ken en werkgelegenheid ver
wacht een toeneming van de
inkomensverschillen. „Als de
economische groei doorzet,
wordt het voor de vakbeweging
haast onmogelijk om over de
hele linie de looneisen te mati
gen", zei directeur-generaal
Borstlap gisteren op een con
gres in Amersfoort over 'trends
in arbeidsverhoudingen'.
Borstlap verwacht dat de lo
nen in 'laagproduktieve' secto
ren zullen achterblijven bij de
lonen in sectoren met een hoge
arbeidsproduktiviteit en grote
winsten. „Het is een illusie te
denken dat we die trend krui
nen keren", aldus Borstlap. Wel
zal het kabinet zonodig de
scherpe kantjes van grotere in
komensverschillen afslijpen,
verwacht de topambtenaar van
Sociale Zaken. Dat kan door
lastenverlichting voor de
laagstbetaalden en de belasting
op de arbeid te verlagen.
De vakbeweging wil juist,
door gematigde looneisen- te
stellen in Alle sectoren, de inko
mensverschillen beperkt hou
den. I loewel het ministerie van
sociale zaken een fervent voor
stander is van stringente loon
matiging, voorziet Borstlap dat
die strategie het niet redt in de
sectoren waar grote winsten
worden geboekt. Daarnaast
zullen de laagproduktieve ba
nen die hel kabinet wil creëren
voor ongeschoolden lager be
loond worden dan in CAO-af-
spraken gebruikelijk is. Ook dat
vergroot de kloof tussen de lo
nen.
Tijdens het congres, georga
niseerd door hel blad Zeggen
schap, zei Borstlap verder dal
het kabinet alleen die CAO's al
gemeen verbindend gaat ver
klaren waarin afspraken zijn
gemaakt over banen voor laag
geschoolden. Daarmee maakte
Borstlap een einde aan de on
duidelijkheid over het kabi
netsvoornemen om sommige
CAO's wel en sommige niet al
gemeen verbindend te verkla
ren.
Koningin Beatrix en de Poolse president Lech Walesa kunnen het zo te zien goed met elkaar vinden. foto anp frans vanderlinde
amsterdam» anp
De veranderingen in Polen zijn
door West-Europa met veel
sympathie gadegeslagen. Ko
ningin Beatrix vindt echter dat
sympathie onvoldoende is.
West-Europa moet Polen nu
daadwerkelijk steunen bij de
economische hervormingen. De
vorstin vindt het om die reden
'noodzakelijk' dat de Europese
Unie Polen toegang biedt tot
haar markten en dat buiten
landse investeringen in Polen
worden gestimuleerd. Koningin
Beatrix zei een en ander gister
avond tijdens een galadiner in
het Paleis op de Dam ter gele
genheid van het staatsbezoek
van de Poolse president Lech
Walesa.
Eerder op de dag had Walesa
een ontmoeting met minister
Wijers van economische zaken
en de top van het Nederlandse
bedrijfsleven. Minister Wijers
toonde zich zeer onder de in
druk na de ontmoeting met
Walesa. „De president maakte
goed duidelijk dat het ontwik
kelingstempo in Polen nog on
voldoende is en dat daardoor
goede kansen verloren kunnen
gaan", aldus Wijers.
KPN-directeur W. Dik zei dat
zijn bedrijf 'klaar staat om de
kennis die in Nederland is op
gedaan, aan de Polen ten goede
te laten komen'. Directeur Van
Leede van Akzo Nobel toonde
zich wat minder uitbundig.
„Walesa spreekt over het ge
bruik van zijn land als uitvalba
sis naar het oosten, maar de
voormalige Sovjetunie geeft
zo'n onduidelijk beeld dat je
niet weet hoe je daar naar toe
moet exporteren. Polen maakt
een bemoedigende indruk,
maar bedrijven in het Westen
zullen toch nog wel wat moeilijk
te bewegen zijn om dat land als
uitvalsbasis te kiezen", aldus
van Leede.
Heel wat enthousiaster was
ANWB-directeur P. Nouwen. De
ANWB heeft zich aangemeld
om in Polen een wegenwacht
op te zetten ten behoeve van de
buitenlandse toeristen. Volgens
de ANWB-directeur gaan er per
jaar zo'n 200.000 Nederlanders
met auto en caravan naar Po
len.
De aanwezigheid van Walesa
in Amsterdam trok nogal wat
belangstelling. Voor de gebrui
kelijke kranslegging bij het Na
tionale Monument op de Dam
hadden zich aanvankelijk enige
duizenden mensen achter de
dranghekken verzameld. Hevige
regenval reduceerde dat aantal
tot enige honderden.
Taboe op lange
broek scholiere
Een 16-jarige leerlinge van het
Reformatorisch Vormingsin
stituut in Goes is gisteren van
school gestuurd omdat zij in
een lange broek verscheen. Zij
kan zich om medische redenen
niet houden aan het kledings
voorschrift dat meisjes een rok
dienen te dragen.
Het broekverbod voor meis
jes is van kracht sinds het Goe-
se vormingsinstituut op 1 au
gustus fuseerde met het Rot
terdamse Plancius-college. De
school ontkent de schorsing.
„Ik heb haar alleen verteld dat
zij niet kan worden toegelaten
als zij weigert een rok te dra
gen", aldus woordvoerder C. F.
Möhlmann.
Het 16-jarige meisje zegt
geen rok te kunnen dragen
omdat zij dan last krijgt van
bepaalde huidaandoeningen.
De leerlinge gaat nu op zoek
naar een andere school. Haar
moeder overweegt juridische
stappen te ondernemen tegen
het Goese instituut. „Mijn
dochter zit in de laatste klas.
Op deze manier pikken ze haar
diploma af', aldus de moeder.
De scholiere ging overigens
vorig jaar nog zonder proble
men in lange broek naar
school. Na de fusie met het re
formatorische Plancius-college
golden strengere kledingsvoor
schriften.
Recordaantal produkten teruggehaald uit schappen
rotterdam onno buiter
Het lijkt dit jaar wel schering en
inslag dat produkten wegens
ondeugdelijke kwaliteit uit de
winkels moeten worden terug
gehaald. Alsof de fabrikanten er
plotseling een potje van maken.
Blikjes knakworst van Albert
Heijn bleken onvoldoende afge
vuld, in Brinta en Calvé-pinda
kaas werd de gevaarlijke salmo
nella-bacterie aangetroffen, de
theeworst van de Hema bevatte
te weinig pekel en ga zo maar
door. Maar toch, schijn be
driegt.
Gingen dergelijke zaken vroe
ger meestal de doofpot in, te
genwoordig zijn de fabrikanten
zelf meestal tte eersten die er
melding van maken. Een merk
naam is in de huidige concur
rentiestrijd zo'n waardevol be
zit, dat de producenten daar
mee geen enkel risico willen lo
pen.
Óm het vertrouwen van de
klant te behouden, treden ze.
bewust met hun fouten naar
buiten. Vervolgens beloven ze
beterschap. Niets blijkt namelijk
zo desastreus dan dat produk
ten door ongrijpbare geruch
tencircuits om zeep worden ge
holpen. Er zit immers voor mil
joenen guldens aan ontwikke-
lings- en marketingkosten in.
De fabrikanten zijn boven
dien beducht voor de Wet Pro-
duktaansprakelijkheid, die in
1992 in werking is getreden. Die
maakt het voor de consument
gemakkelijker een fabrikant of
leverancier aansprakelijk te stel
len. „We hebben in het afgelo
pen jaar 'meer zaken dan ooit
geteld", zegt woordvoerster
Noortje van Zanten van de Con
sumentenbond.
Een en ander betekent overi
gens niet dat ons voedsel niet
meer veilig zou zijn. Van Zan
ten: „Fabrikanten hebben inge
zien dat ze de zaken beter zo
snel mogelijk naar buiten kun
nen brengen. Het is tegenwoor
dig een soort reclame gewor
den. Toon de consument dat je
het probleem goed oplost en
dat je op de veiligheid let. Daar
mee kom je betrouwbaar over".
Honig had het er zelfs voor
over om de produktie van Brin
ta maandenlang stil te leggen
en de hele produktiehal te
renoveren. Van Zanten: „En nu
blijkt uit onderzoeken dat de
consument het produkt inder
daad nog steeds betrouwbaar
vindt. Het is een nieuwe marke
tingstrategie". Dat er in betrek
kelijk korte -tijd vijf produkten
van Unilever negatief in het
nieuws zijn geweest Calvé-
pindakaas, Hema-theeworst, Al-
bert Heijn-knakworst, Unox-
erwtensoep en Becel-koffiemelk
is volgens de Consumenten
bond geen toeval. „Unilever is
in Nederland nu eenmaal een
gigantisch bedrijf. Bovendien
hebben ze daar een eigen kwali
teitsdienst, die blijkbaar alert
reageert. Verder hanteert Unile
ver actief de weg van de open
communicatie als er met pro
dukten wat mis is."
Woordvoerder F. van Ooyen
van Unilever stelt zich dan ook
openhartig op zodra de kwes
ties met de Unilever-podukten
aan de orde komen. „De inci
denten bij de Unilever Vlees
Groep in Óss staan allemaal op
zichzelf', zegt Ooyen. „Bij de
theeworst ging het om een
menselijke fout. De knakwor
sten waren niet goed afgevuld
wegens een produktiestoring en
bij de erwtensoep ging het om
een oneffenheid in een trans
portband."
Een verklaring voor het feit
dat er zich bij Unilever zoveel
gevallen hebben voorgedaan,
heeft Van Ooyen niet. „Mis
schien zijn we allemaal wat kri
tischer geworden, van fabrikant
tot consument. Vroeger nam de
consument een ongemak vaak
voor lief. Als een potje niet
deugde, ging hij ermee terug
naar de winkel en kreeg hij een
nieuwe. Maar dat willen we niet
meer. Zelf ingrijpen is de enige
weg om onze merken te be
schermen".
Ook woordvoerder B. Hen
driks van de Keuringsdienst van
Waren meent dat de produkten
niet slechter zijn geworden,
maar dat de bedrijven zelf hun
kwaliteitsbewaking hebben ver
Produkten, waarvan sinds juli vorig jaar grote partijen uit winkels
en supermarkten zijn teruggehaald:
Potjes Olvarit van Nutricia (sporen van een schoonmaakmiddel)
Exportbier Heineken (glassplinters)
Babyvoeding/melkpoeder van Frico/Domo(aluminiumsnippers)
Chocolademelk Campina/Melkunie (schoonmaakmiddel)
Halfvolle AH-melk van Campina/Melkunie (schoonmaakmiddel)
Taartmix van Baukje (zeepsmaak)
Raak-cassis (verboden conserveringsmiddel)
Look-o-Look (kunststof poppetje zorgde voor stank in winegums)
Brinta van Honig (salmonella)
Caké-pindakaas (salmonella)
Hema-theeworst (onvoldoende pekel)
AH-knakworst (onvoldoende afgevuld)
Unox-erwtensoep (gaatje in aantal blikken)
Becel-koffiemelk (slechte verpakking)
Azijn van De Burg (lichte troebeling)
beterd. „Als er iets mis is: dan
als de sodemieter terughalen en
publiciteit zoeken. Het toont de
consument dat de fabrikant be
zorgd is. Door geen actie te on
dernemen gooit de producent
zijn reptutatie te grabbel".
Tijdens de Olvarit-affaire is
weieens geopperd dat die rel
voornamelijk te wijten was aan
het feit dat de in zijn bestaan
bedreigde Keuringsdienst van
Waren wilde aantonen onmis-
baar te zijn. Hendriks: „Onzin,
in die zaak had fabrikant Nutri
cia herhaaldelijk nagelaten
maatregelen te nemen, voordat
wij het naar buiten brachten. In
alle zqken die daarna kwamen,
waren het de steeds de fabri
kanten zelf die ermee naar bui
ten kwamen. Daar hadden wij
als dienst niets mee van doen".
Volgens Hendriks hebben die
activiteiten van de kwaliteits
diensten van de fabrikanten
geen gevolgen voor zijn dienst.
„Wij zijn voornamelijk in dc ho
reca en in de detailhandel ac
tief. Wij en de Consumenten
bond vinden dat er nog steeds
een vorm van overheidscontrole
nodig is. Met de Olvarit-affaire
bleek weer eens hoe nodig dat
was. Nu heeft het nieuwe kabi
net in z'n regeerakkoord vastge
steld dat de privatisering van de
Keuringsdienst van Waren moet
worden heroverwogen. Dat be
tekent niet dat die van de baan
is, maar het geeft wel hoop".
Actie onderdeel Europese Week van de Kanker
nunspeet» anp
Chauffeurs kunnen deze maand
in wegrestaurants speciale ge
zonde dagmenu's krijgen met
veel groente en fruit. Het chauf-
feursvoedsel is onderdeel van
de Europese Week van de Kan
ker waarvoor minister Borst van
volksgezondheid gisteren het
startsein gaf in Nunspeet. The
ma van de campag
ne is: groente en
fruit doen meer dan
u denkt. De Neder
landse Kankerbe
strijding organiseert
de campagne.
Vrachtwagen
chauffeurs krijgen
dus deze maand de
mogelijkheid hun
eetgewoonten te verbeteren. Uit
onderzoek blijkt dat vooral in
ternationaal rijdende chauf
feurs, die vaak,in wegrestau
rants eten, meer consumeren
dan de gemiddelde Nederland
se man. Vastgesteld werd dat de
chauffeurs meer vet eten en
minder koolhydraten en dat ze
meer alcohol tot zich nemen.
De chauffeurs zeggen overigens
zelf het eten langs de weg vaak
te vet te vinden.
De actie van de Nederlandse
Kankerbestrijding is niet be-
Ook gezonder
eten in
bedrijfskantine
perkt tot chauffeurs. In vijfhon
derd bedrijfskantines in het
land krijgt personeel eveneens
een gezonde maaltijd voorge
schoteld. De menu's zijn opge
steld door het Voorlichtingsbu
reau voor de Voeding. Er zijn
twaalf verschillende maaltijden.
Consumenten kunnen ook zelf
aan de slag want de recepten
komen in tal van bladen te
staan.
De voorlichtings
campagne, die ove-
rigens alle Neder
landers moet berei
ken, wijst op het be
lang van groente en
fruit bij het beper
ken van het risico
van veelvoorkomen
de vormen van kan
ker, zoals long-,
maag- en darmkanker en op
hart- en vaatziekten.
Minister Borst benadrukte
gisteren dat kanker niet alleen
met voedsel te maken heeft
maar ook met roken. „Aange
toond is dat bij dertig procent
van de mensen die aan kanker
sterven de ziekte een gevolg was
van het roken", alaus Borst
„Het baart me zorgen dat steeds
meer jongeren weer gaan ro
ken." Ze stelt vanaf volgend jaar
twee miljoen gulden extra be
schikbaar voor preventie van en
voorlichting over tabaksgebruik.