d 'JèmH
Waag wordt
commercieel
fWandelend schilderij'
aterdag in Voorschoten
Van Heijningen kan zijn
feestsigaar al opsteken
Cultuur Kunst
J
Leids Blokfluitensemble met nieuwe CD
Engels moet oppassen
Jessye Norman in Amsterdam: een absolute belevenis
jWQENSDAG 28 SEPTEMBER 1994
v v Hti -v.- ov.\ OU
Oezbeekse tiener wint pianoconcours
londen De 19-jarige Evgene Moerski uit Oezbekistan heeft gis
teren in de Royal Festival Hall in Londen de Wereld Piano Com
petitie gewonnen. Aan dit concours, dat zo'n twee weken in be
slag nam. deden meer dan veertig toppianisten uit de gehele we
reld deel. Zij mogen niet jonger dan 16 en niet ouder dan 29 jaar
zijn. Moerski won de prijs van 10.000 pond, zo'n 26500 gulden,
voor zijn uitvoering van het Eerste Pianoconcert van Tsjaikovski.
De jury was met name enthousiast over zijn stijl en aanstekelijk
enthousiasme. De Oezbeek studeert in het Duitse Trossingen.
Shirley Bassey in concert
den haag ln maart 1995 komt de zangeres Shirley Bassey naar
Nederland. Zij geeft dan twee concerten met groot orkest, op 4
maart in het Congresgebouw in Den Haag en op 6 maart in The
ater Carré in Amsterdam. De kaartverkoop begint zaterdag 1 ok-
I tober.
Kunstvoorwerpen in kader tulp
Amsterdam 'De Tulp en de Kunst, verhaal van een symbool' is
de titel van de tentoonstelling die van 8 oktober tot en met 6 no
vember te zien is in De Nieuwe Kerk in Amsterdam. Ruim twee
honderd voorwerpen uit de zeventiende en de achttiende eeuw
uit verschillende nationale en internationale verzamelingen zijn
te zien op de tentoonstelling. Aan de hand van schilderijen,
prenten, manuscripten, tegels, tulpenvazen, religieuze voorwer
pen en tulpenboeken geeft de tentoonstelling een beeld van de
geschiedenis van de bloem uit Centraal-Azië. Naast de kunst
voorwerpen zijn ook bloeiende tulpen te zien.
Johnny Hallyday in Paradiso
Amsterdam Het legendarische Franse rockfenomeen ('Pour moi
la vie va commen^er') Johnny Hallyday geeft op 7 november een
concert in het Amsterdamse Paradiso. Over enkele weken komt
een nieuw album van hem uit, terwijl vorige week de Engelstali
ge single 'I wanna make love to you' in Nederland verscheen.
Voorverkoop voor het concert begint op zaterdag 1 oktober.
Concert George Winston èn The Cult
Amsterdam George Winston geeft op 31 oktober een pianocon
cert in de kleine zaal van het Concertgebouw in Amsterdam.
Zijn repertoire bestaat voornamelijk uit instrumentale popmu-
ziek. The Cult verzorgt op 6 december een optreden in Central
Studios in Utrecht. Zij presenteren zich dan in hun nieuwe be-
i zetting, waarin Ian Astbury en Billy Dufy de steun krijgen van
bassist Craig Adams en drummer Scott Garrett. Voorverkoop
j.^1 voor beide concerten begint zaterdag 1 oktober.
■li
Ja 'Leiden binnen en buiten' Robijnhof
gl leiden Pentekeningen van Leidse stadsgezichten en interieurs
j J van de Leidse architect en actievoerder Koos Barendse zijn te
iet zien in verzorgingshuis Robijnzicht aan het Robijnhof 1. Het be-
Bq treft een selectie van 50 prenten die hij in de periode 1990 t/m
Itij 1992 vervaardigde. De expositie is tot 7 oktober te zien, dagelijks
m van negen uur 's ochtends tot zeven uur 's avonds.
'Tentoonstellingen blijven hoofdmoot
Met ingang van 1995 is het Waaggebouw geen tentoon
stellingsruimte pur sang meer. Cultuurwethouder P. Lan-
genberg (D66) maakte gistermiddag bekend dat het ge
bouw vanaf volgend jaar 'commercieel en multi-functio-
neel' in gebruik zal zijn.
leiden wim koevoet
Door het gebouw ook te verhu
ren voor bij voorbeeld recepties,
lezingen, bruiloften en partijen
hoopt Langenberg dat de be
heerder van het Waaggebouw -
dat is het Centrum voor de
Beeldende Kunst (CBK) - aan de
bezuinigingsopdracht kan vol
doen. In 1997 moet het CBK op
de exploitatie van de Waag in
1997 een ton hebben bezuinigd.
Het beheer van de Waag
wordt om dit alles te bereiken
met ingang van volgend jaar
aan het CBK onttrokken en
overgelaten aan de Stadsge
hoorzaal. Langenberg acht de
Stadsgehoorzaal, die in organi
satorisch opzicht wordt losge
koppeld van de Groenoordhal-
len, beter in staat dan het CBK
om de bedrijfsvoering van de
Waag in de nieuwe opzet voor
haar rekening te nemen. De
Stadsgehoorzaal heeft immers
al de nodige ervaring met ver
huur aan derden.
Toch wil Langenberg dat ten
toonstellingen van beeldende
kunst de hoofdmoot blijven
vormen. De organisatie van ten
toonstellingen blijft overigens in
handen van het CBK. De wet
houder wil dat op minimaal 200
van de 365 dagen in een jaar De
Waag als tentoonstellingsruimte
in gebruik is.
Voor de vijf vaste gebruikers
van de Waag, zoals de jazzclubs
en de folkclub, wil Langenberg
een overgangsregeling treffen.
Op de wat langere termijn kun
nen zij hun activiteiten in het
gebouw dan niet meer gratis af
werken. Volgens de wethouder
hebben de betrokken instellin
gen reeds ingestemd met deze
veranderingen.
Maastricht krijgt opvolger Jazz Mecca
MAASTRICHT CPD
Maastricht was tot 1993 hard op weg Nederlands derde jazzstad te
worden. Het internationaal georiënteerde festival Jazz Mecca liep
echter schipbreuk op een zwakke infrastructuur. Tussen vrijdag 4
en zondag 6 november krijgt de Limburgse hoofdstad de beschik
king over een vervangend, driedaags muzikaal evenement: Music
Nights Maastricht. Het nieuwe festival wordt gesitueerd op en rond
het Vrijthof. In een speciaal opgezette verwarmde tent treden daar
artiesten op als The Brecker Brothers Band, John Scofield, Mike
Stem, Maceo Parker, The Count Basie Orchestra, Toots Thielemans
en anderen. Maastricht Music Nights richt zich op diverse muzika
le stijlen: jazz, funk, blues en fusion.
Piet Kunst feliciteert 'zijn' Praetorius Ensemble met de nieuwe cd, die binnenkort officieel uitkomt. foto f
Wethouder Hennie Koek (onderwijs) is de
gelukkige die als eerste de nieuwe CD van
het Leids Blokfluitensemble Praetorius on
der leiding van Piet Kunst in ontvangst mag
nemen. Dat gebeurt op zondagmiddag 9
oktober na afloop van een concert in de
Evangelisch-Lutherse kerk, Hooglandse
Kerkgracht 26.
De CD, opgenomen in de Oude Vestkerk,
bevat acht 17de- en 20ste-eeuwse composi
ties van o.a. William Byrd, Giralomo Fresco-
baldi, de Leidse componist Cornelis Schuyt,
Albert de Klerk en Henk Badings.
Piet Kunst richtte in 1963 het ensemble
Praetorius op als een blokfluit-dubelkwartet
van leerlingen van de muziekschool. In de
loop van de tijd groeide het uit tot een zelf
standig ensemble van ongeveer 20 blokflui-
tisten. Zij bespelen het hele assortiment:
van sopranino tot de weinig voorkomende
contrabasblokfluit. In zijn ruim 30-jarig be
staan heeft het ensemble meer dan 200
stukken uitgevoerd, waaronder enkele spe
ciaal voor de groep gecomponeerde. Het
gezelschap heeft in die tijd 130 keer opge
treden, in Leiden en omstreken, maar ook
elders in Nederland en daarbuiten.
Tijdens het concert op 9 oktober worden
onder meer de suite 1 van J.S. Bach uitge
voerd, waaraan Michiel Ras op clavecimbel
medewerking verleent, en 'The Party' van
Willi m Wander van Nieuwkerk. Ook van de
CD staan twee stukken op het programma.
'Aubade und Tanz' van Hans Ulrich Staeps
(m.m.v. Marinus Pool, paino, en Bert Maas.
gitaar) en een danssuite van Michael Prae
torius Immv Mijke de Ru. slagwerk). Het
Blokfluitensemble A van de Streekmuziek-
school Ixriden en omstreken verzorgt het
voorprogramma. Het concert begint om
drie uur. Kaarten tien gulden zijn verkrijg
baar aan de zaal en bij een aantal platenza
ken.
^Spektakel Lichel van den Ende hij open dag Ambachts- en Baljuwhuis
Zes films op nominatie Gouden Kalf
HK
Jij zet modellen kippen op het
L/Uoofd, een bokkepruik op, of
len monstertje in een kooitje.
^J)e Haagse kunstenaar Lichel
jljan den Ende heeft, net als fo-
ylograaf Erwin Olaf, een bijzon-
lere belangstelling voor bizarre,
30horbide verschijnselen. Zijn
(ntwerpen, die je aan kunt trek-
len of op kunt zetten, zijn stee-
(ast onderdeel van een 'perfor-
—Tiance', waarin hij zijn kunsten
nel behulp van een vaak groot
lantal figuranten, aan het pu-
lliek laat zien. Zaterdagavond 1
iktober zet van den Ende het
jlein voor het Voorschotense
jmbachts- en Baljuwhuis op
feiten.
Niets zal er zaterdagochtend
«^p wijzen dat zich die avond
en ongewoon tafereel voor het
I Imbachts- en Baljuwhuis zal af-
I pelen. De Voorschotense wet-
DOfouder H. Smits (welzijn) opent
pi half twaalf de ledententoon-
telling van de Voorschotense
Hunstkring. Werk van kunste-
Haars uit vooral Voorschoten,
^taar ook uit Leiden, Sassen-
eim en Den Haag, zal daar tot
4 oktober te zien zijn.
Maar er is meer aan de hand,
Lfant behalve de tentoonstelling
-*N er ook een open dag. Een
antal leden zal zich uitgebreid
I %n het publiek presenteren op
eerste verdieping van het
ibachts- en Baijuwhuis. Er is
ilegenheid om persoonlijk in
ntact met de kunstenaars te
men en eventueel werk van
n te kopen, tegen een éénma-
;e korting (alleen zaterdag)
,tn 20 procent.
ien\ Om zeven uur 's avonds is het
in de Van den Ende^bende om
:n klein spektakel in het door-
lans zo rustige dorp teweeg te
engen. Als afsluiting van de
ben dag. De Haagse kunste-
n yar, sinds een jaar lid van de
^^aorschotense Kunstkring, ver-
ürgde al eerder een bizarre
mbening van de Nieuwe "Leden
fntoonstelling. En dit keer zal
aetet er niet veel zoetsappiger aan
'l!?le gaan. Groteske en bizarre
•^instructies van de meest uit-
inlopende materialen, zegt
mJin den Ende toe. Dierlijke pre
mieraten, isolatiemateriaal, aller-
!|i soorten textiel, Van den Ende
"•Jmverkt het allemaal in zijn ob-
1 Dcten. De drager ervan is
1 e jBchts onderdeel van het totaal,
b objecten krijgen een extra di-
aa|ensie door beweging, dans,
te ecor en muziek. Zijn voorstel-
^njigen hebben iets van een
[Handelend schilderij'. In het
r Hval van Voorschoten heeft hij
n^hgeveer40 'figuranten' nodig.
lze Tijdens de voorstelling' in
^oorschoten worden video-op-
Sl^mes gemaakt die tijdens een
tpositie van Van den Ende zul-
UTRECHT CPD
Begeleid door een voorlopig jury-rapport dat
in geen jaren zo mild heeft geklonken, werden
gisteravond tijden het Nederlands Film Festi
val de nominaties bekend gemaakt voor de
Gouden Kalveren. Hoewel het feitelijk alleen
nog maar gaat om een tussenstand, is er voor
lopig voor Matthijs van Heijningen reden een
feestsigaar op te steken.
Twee door hem geproduceerde speelfilms
verwierven samen zes nominaties: vier voor
1000 Rosen en twee voor Wildgroei. Tussen die
twee speelfilms in heeft zich Theo van Gogh
genesteld met drie nominaties voor '06'. Even
eens drie Kalf-nominaties werden er verza
meld met Paul Ruvens korte films En Route en
Zap.
Het nominatie-overzicht voor de lange
speelfilms ziet er als volgt uit.
Beste film: '06', 1000 Rosen, Wildgroei.
Beste regie: Rosemarie Blank (Rit Over De
Grens), Theu Boermans (1000 Rosen), Gerrard
Verhage (Eenmaal Geslagen, Nooit Meer Be
wogen).
Beste actrice: Marieke Heebink (1000 Ro
sen), Hilde van Mieghem (Wildgroei), Ariane
Schluter ('06').
Beste acteur; Ad van Kempen ('06'), Victor
Löw (De Flat), Jaap Spijkers (1000 Rosen).
In de categorie films uit met Nederland ver
gelijkbare, kleine Europese landen, gingen de
nominaties naar An Autumn Story (van de
Turk Yavuz Oskan), Into The West (van de Ier
Mike Newell) en My Great Big Daddy (van de
Zweede Kjell-Ake Andersson).
Voor het Kalf voor het beste tv-drama zijn
genomineerd: Lolamoviola-Coma (van Paula
van derOest), Lolamoviola-En Route (van Paul
Ruven) en de Mus-aflevering De Kerstkalkoen
(van Ben Sombogaart).
De beste acteerprestaties in tv-drama lever
den nominaties op voor An nel Malhcrbe (in
Mus), Peter Tuinman (in De Vuurtoren) en
lack Wouterse (in En Route).
De nominaties voor de beste lange docu
mentaire gingen naar The International Sin-
ging Star I.eo 1-uld (van Nettie van Hoorn),
Verhalen Van Een Rivier (van Petra en Peter
Lataster) en Rock'n Roll Junkie (van Jan Eilan
der, Frenk van der Sterre, Eugène van den
Bosch en Ton van der Lee).
Beste korte documentaires: Lucebert: Tijd
En Afscheid (van Johan van der Keuken),
Zwerven ln Het Paradijs (Gerard d'Olivat) en
Gebiologeerd (vanTijs Tinbergen).
Voor het Kalf voor de beste korte film komen
in aanmerking: Dachkammer (van Elsbeth
Dijkstra), De Lachende Koe (van Paul Men-
no de Nooijer) en Zap (van Paul Ruven).
BEELDENDE KUNST
RECENSIE BEN WAGEMAKER
Expositie: Astrtd Engels, schilderijen en gra
fiek. t/m 11 oktober, woe t/m vr 13-17 uur,
za 11-17 uur. Galerie Hofman en v.d. Zee.
Hooftstraat 235, Aiphen a/d Rijn.
Als kunstenaars een dialoog
met het verleden aangaan ont
staat er vanzelfsprekend een
spanning tussen heden en ver
leden. Die spanning kan zelfs zo
groot worden dat schilderijen of
beelden een haast mythisch we
reldbeeld van de maker doen
vermoeden. Zo'n wereldbeeld
werd in oude culturen in stand
gehouden door verhalen en
tastbare symbolen die ermee
correspondeerden. Zo werd bij
voorbeeld de stier van Minos
het symbool van de vroeg Eu
ropese (Kretensische) cultuur.
Of het wereldbeeld van Astrid
Engels ook mythisch genoemd
mag worden is onbekend, haar
voorstellingen daarentegen zijn
ervan doordrongen. Wat de
stier van Minos was voor de
Kretenzers lijkt het paard te zijn
voor Engels. De dieren keren re
gelmatig terug op haar doeken
en wel op een manier die
enigszins doet denken aan rots
wandtekeningen uit het Stenen
Tijdperk: scherp belijnde, stevi
ge, krachtige dijen, wild en on
geremd zijn ze aanwezig. Maar'
niet alleen als symbool van
kracht en behendigheid. Op een
klein ikoontje ook als eigentijds
woordgrapje: het paartje Romeo
en Julia (een poëziealbumplaat
je) op de linkerhelft, drie dartele
paardjes op de rechterhelft.
Het meest kenmerkend van al
haar werk is overigens de fres-
co-achtige weergave van haar
voorstellingen. 'Aubade aan de
tulp' is hiervan een goed voor
beeld. De tulpen aan de randen
van het schilderij benadrukken
de indruk van een fresco. Op
andere doeken versterken ar
chaïsche teksten en schrifturen
de fresco-achtige beleving. En
Engels heeft lef. Wat Karei Ap
pel ooit deed met een Mercedes
doet zij met een 750cc BMW
motor. Ze beschildert 'het sta
len ros' in z'n geheel, met al
weer op de linker-achtertas
een paard.
In zekere zin is Engels een
soort eclectics, iemand die stij
len 'steelt' en combineert. Ze
voegt met name verhalende ele
menten en symbolen uit oude
of vreemde culturen bij elkaar,
(dtels als 'Alma Mater', 'Sid-
dhartha' en 'Aphrodite' duiden
daar ook op), en geeft er vervol
gens een eigen persoonlijke en
schilderkunstige draai aan. En
dat op een wijze die zonder
meer decoratief genoemd mag
worden. Maar, aangenomen dat
galeriehoudster Helga Hofman
alleen het vrije werk van Engels
presenteert, zit daar ook haar
Achilleshiel: oppassen voor al te
veel van dit laatste.
'Beklemming', een project van Lichel van den Ende.
foto pr/mieke van engelen
11.30-19.00 uur in het Am
bachts- en Baljuwhuis, Voor-
len worden vertoond. De ten
toonstelling draagt de naam
'Beklemming' en is van 5 tot 10
november in de galerie van de
Haagse beroepsvereniging 'Arti
et Industriae' te zien.
De algemene lêdententoon-
stelling en open dag van de
Voorschotense Kunstkring zijn
op zaterdag 1 oktober van
straat 12, Voorschoten. De
slotmanifestatie van Lichel van
den Ende begint buiten voor
het huis om 19.00 uur. De le
denvergadering onder het
motto 'Oog op kunst' is woens
dags t/m zondags van 14017
uur tot 24 oktober te zien.
RECITAL
RECENSIE* JOS RUITERS
Zangrecital door Jessye Norman en Geof
frey Parsons (piano) Gastsolisten Marieke
Schneemann (fluit) en Quinne Viersen
(cello) Programma: 'Scena di Berenice'
van Joseph Haydn. Vijf liederen van Ri
chard Strauss. 'Cinq Mélodies Populaires
Grecques' en 'Chansons Madécasses' van
Maunce Ravel Toegiften Ravel en
Strauss. Gehoord: 27/9, Concertgebouw,
Amsterdam.
De Grote Zaal van het Concert
gebouw was tot op de allerlaats
te plek bezet. Zelfs op het podi
um waren op de orkestplaatsen
extra stoelen gezet. Alleen de
plek voor de hoge strijkers bleef
onbezet. Want daar speelde Jes
sye Norman een avond lang de
eerste viool. In een zinderend
zangrecital liet de revelatie van
de hedendaagse zangkunst zich
van haar beste zijde zien en
vooral ook horen.
Het is weer enige jaren gele
den, dat Jessye Norman en Ge
offrey .Parsons in een zangreci
tal in het Concertgebouw te ho
ren waren. Dat was in 1991. In
de serie 'Coryfeeën in het Con
certgebouw' werd het duo ova
tioneel ontvangen. Met het dra
matisch getinte opera-fragment
'Scena di Berenice' (een con
cert-aria) van Joseph Haydn be
gon Jessye Norman aan een ge
concentreerd zangrecital.
Ondersteund door fabelach
tig, orkestraal spel van Geoffrey
Parsons, die de muzikale weeg
schaal met de zangeres in een
natuurlijke balans brengt, liet
Norman een spanningsopbouw
zien die misschien wat te over
dadige expressie toonde voor de
klassieke tijd. Gedurende de ge
hele avond liet haar dictie be
hoorlijk te wensen over. Duide
lijke uitspraak van vooral de
medeklinkers is bij haar klaar
blijkelijk van ondergeschoven
belang. En toch is dat jammer,
want het puntige van de
tekstinterpretatie is daardoor
nihil.
Met een bundeling van ener
gie blonk Norman vervolgens
uit in vijf liederen van Richard
Strauss. Strauss ligt haar na aan
het hart, maar belangrijker: de
expressie die voor de laat-ro
mantische liederen onvermijde
lijk is, kan zij haast moeiteloos
opdiepen. Haar stem kleurt hier
elke lettergreep en elk woord
krijgt de juiste lading mee. Al
leen waar de componist om een
fluisterend pianissimo heeft ge
vraagd, voegde een hoorbare
ruis zich aan haar stem toe.
De beide gastsolisten, fluitiste
Marieke Schneeman en celliste
Quirine Viersen, waren zicht
baar onder de indruk van dit
ongetwijfeld grootse moment in
hun loopbaan. Gelukkig leed
Telkens weer verscheen die brede glimlach op het gelaat van Jessye Norman. foto anp
het spel van beide dames niet klinken. De fluitiste had in het ontlokte zij een salvo aan
onder deze bijzondere samen- begin moeite met het profileren bravo's. Telkens weer verscheen
werking. Quirine Viersen liet van haar toon, die later opbloei- die brede, welgemeende glim-
haar cello in de eigentijdse de. Het uitzinnige Amsterdamse lach-van oor tot-oor op haar
'Chansons Madécasses' onder- publiek liet Jessye Norman niet gelaat. De glimlach waarmee zij
steunend en vaak zeer solistisch zomaar gaan. Met vijf toegiften Amsterdam in 1994 veroverde.
V