UIT:
Zeven dagen per week op zoek naar sluikreclame
'Een klankbeeld vol hoogtepunten'
Rtv show
De laatste 'dahagvan the girl with the most sexy voice
GESPROKEN
MAANDAG 26 SEPTEMBER 1994
Omroep haalt thuis televisie kijkende 'profs' naar Hilversum
Vanuit hun woonkamers
struinen anonieme Neder
landers de televisiezenders
af. Op zoek naar verboden
reclame. Overtredingen
worden doorgegeven aan
het Commissariaat voor de
Media, die bekijkt of er be
boet of berispt moet wor
den. Na vijfentwintig jaar
gaat op 1 december het
beeld voor de thuiskijkers
op zwart. Hilversum reor
ganiseert en 'heft' de be
staande kijk- en luister-
dienst op. Voor Dik de Mo-
nyé en zijn vrouw Inge uit
het Brabantse Oisterwijk
het einde van een 'mara
thonuitzending': ,,We heb
ben er vierkante ogen van
gekregen."
HILVERSUM/OISTERWUK
Hij bekijkt 'de wereld'
altijd vanuit de
huiskamer. Zij heeft
haar 'studiootje' met lease-tele
visie op de eerste verdieping
van hun villa ingericht. Dik en
Inge de Monyé. Professionele
televisiekijkers. Getrouwd met
elkaar en het televisiescherm.
Hij hoeft straks nooit meer
naar de programma's van de HO
te kijken. En daar is-ie blij om.
„Dat vond ik vaak erg. Aan mij
was de EO-boodschap niet be
steed. Vooral het programma
Mag ik even met je praten vond
ik vreselijk. En heiaas was er
zelden of nooit een overtreding
bij de EO. Dat had ik wel graag
gewild. Maar ja, zo vond een
christelijke collega van mij Koot
en Bie weer erg om naar te
De Brabander Dik de Monyé kijkt nog enkele weken 'professioneel' televisie: op zoek naar verboden reclame.
i kijken."
In 1980 werd Dik de Monyé
(58), toen werkzaam op het mi
nisterie van WVC, gevraagd of
hij niet professioneel televisie
kijker wiide worden. Jaren later
ontmoette hij bij de dienst ook
zijn huidige vrouw Inge.
„Het werk leek me wel wat. In
die begintijd keken we als me
dewerkers van de kijkdienst nog
integraal naar alle programma's
van de Nederlandse omroepen.
We keken echt de hele avond.
Er waren nog geen videorecor
ders. Later zijn we selectiever
gaan kijken. De buitenlandse
films spoelen we nu door." Dik
zat in die beginjaren met een
stopwatch in zijn hand bij de te
levisie. „De aanvangstijden van
de programma's werden ge
klokt. Aan het einde van ieder
jaar werd afgerekend. Dan werd
gekeken of de omroepen niet
teveel zendtijd hadden ge
bruikt."
Geheime dienst
In de beginjaren was de kijk- en
luisterdienst een onbekend ge
nootschap dat angstvallig werd
afgeschermd voor de buitenwe
reld. „Het was een soort gehei
me dienst. Niemand kende ons
en niemand mocht ons ook
FOTO CPD
kennen. Je mocht niet over je
werk praten. Op de rapportages
werden onze namen afgeplakt."
Dik de Monyé heeft nooit be
grepen waar die rigide huisre
gels vandaan kwamen.
„Het waren ook de jaren van
artikel 10 in de Omroepwet. Er
kwamen toen regelmatig klach
ten over de aantasting van de
goede zeden in programma's.
Zoals bij Sjef van Oekel. Maar
die klachten werden altijd gese
poneerd. Je zit als medewerker
ook absoluut niet voor de in
houdelijke beoordeling van pro
gramma's."
In 1986 kwam er een cultuur
verandering en mocht de dienst
plotseling wel voor het voet
licht: „Of ze voor die tijd bang
waren voor het omkopen van
de medewerkers weet ik niet,
maar ik heb hier nooit een om
roep aan de deur gehad met
een postzak met geld opi recla
me-overtredingen niet te zien."
Slaapmiddel
De profs speuren naast techni
sche overtredingen vooral naar
verboden reclame: de Alfa Ro
meo's in een eigen quiz, het
Martin-Air-vliegticket in een
speluitzending, een slaapmid
del in de soapserie Medisch
Centrum West (MCW). Ze kon
den geen genade vinden en vie
len door de mand. Evenals de
nadrukkelijke beelden in een
NOS-journaal van een KLM-
logo op het vliegtuig, of de inge
zoomde pakken Uniemelk in
Sesamstraat. De thuiskijkers sig
naleren en rapporteren. Dag in,
dag uit. Zeven dagen per week.
Onverbiddelijk.
In Hilversum bekijkt het
Commissariaat voor de Media
aan de hand van de beelden op
de videobanden en de rap
portage of er boetes moeten
volgen. En dat kan flink in de
papieren lopen. Zo leverde het
slaapmiddel in MCW de om
roep een boete op van 70.000
gulden onvoorwaardelijk.
Met zijn vrouw discussieert
Dik ook nog steeds over (ver
meende) overtredingen: „En als
we het niet eens worden, pak
ken we de Mediawet erbij.
Vooral informatieve en educa
tieve programma's willen nog
weieens stof voor discussie op
leveren hier in huis."
Dik vindt ziclizelf beslist niet
roomser dan de paus in zijn
hoedanigheid als profkijker.
„We zijn mensen met realiteits
zin en we zijn gemotiveerd. Bin
nen het huidige bestel krijgen
publieke omroepen geld voor
de programma's en ik vind dat
we het scherm behoorlijk zuiver
hebben gehouden en ook zui
verder hebben gekregen. We
willen binnen dit bestel geen
sluikreclame. Dat zit bij de
commerciële omroepen. Daar
zit ook het probleem. We heb
ben onszelf uit de markt ge
prijsd. De overtredingen vinden
plaats achter de schermen bij
sponsoring van programma's."
Dik vormt nu nog samen met
zijn vrouw en negen andere col
lega's uit het land de kijkdienst
van het Commissariaat voor de
Media. Nog acht anderen zitten
met het oor aan de radio om de
overtredingen uit de ether te
plukken. Vanaf december wor
den de programma's vanuit Hil
versum gecontroleerd door toe-
zichtmedewerkers. „Het moet
allemaal doelmatiger, doeltref
fender en sneller worden", .al
dus W. Moerer, hoofd afdeling
zendtijd- en toezichtzaken.
Dik de Monyé zal er niet wak
ker van liggen alhoewel hij het
werk vijftien jaar met plezier ge
daan heeft: „Er valt een stuk
voor ons weg. Ook een hele be
lasting trouwens. In het verle
den kon ik als ik zaterdag dienst
had geen visite hebben. Ook
mijn kinderen wilden weieens
een ander programma zien dan
ik moest bekijken volgens het
rooster van de baas. Ik zal een
aantal dingen moeten afleren
bij het kijken. Ik moet gewoon
gaan genieten van een pro
gramma, zonder me af te vra
gen of het Commissariaat die
en die overtreding wel heeft ge
zien. Dat is nog het moeilijkste
denk ik."
CD-serie als herinnering aan de muzikale stal van John Vis
ZANDVOORT CPD
In de jaren zeventig vormden ze
één grote club: Thijs van Leer,
Rogier van Otterloo, Louis van
Dijk, Chris Hinze, Wim Overgaauw,
Rita Reys, Pim Jacobs en niet te ver
geten Toots Thielemans. Onafhanke
lijk van elkaar, maar ook nauw sa
menwerkend, brachten ze de ene na
de andere prachtige LP op de markt.
Onlangs zijn er tien CD's uitgebracht
met daarop de muziek waarmee be
doelde musici ruim twintig jaar gele
den veel opzien baarden.
De man achter dit project heet
John J. Vis. Hij was het ook die des
tijds al die beroemdheden naar zijn
platenmaatschappij haalde. Hij is in
middels vijfenzestig jaar, met pen
sioen, maar achter de schermen nog
druk in de weer. „Louis van Dijk heeft
mij ooit een gedrevene genoemd. Een
soort godsdienstwaanzinnige, maar
dan met betrekking tot muziek."
Muziekliefhebbers die de CD-serie
in huis willen halen, hoeven daarvoor
geen groot financieel offer te bren
gen. Eén compact disc komt op nog
geen twintig gulden en dat vindt Vis
wel'zo aardig. „Het bijzondere van
deze CD's is dat er uitsluitend num
mers van hoge kwaliteit op staan.
Hoeveel CD's ver
schijnen er niet
waarvan je zegt: 'Er
staan pareltjes op
hoor, maar het zijn
er in de regel niet
meer dan twee of
drie."
Afgezien van de
prijs en de zorg die
eraan is besteed, ge
ven de CD's ieder
afzonderlijk een
mooi muzikaal tijds
beeld.
Vis: „Ik herinner
van Dijk als beginnend pianist zag.
Hij speelde Amerikaanse jazz. Dat
deed hij goed, maar... Ik stapte op
hem af en zei: 'Je kan toch ook wel
iets van jezelf toevoegen?' Met zo'n
'Op de CD's
staan uitsluitend
nummers van
hoge kwaliteit'
dat ik Lc
opmerking zet je iemand aan het
denken en Van Dijk heeft gehoor ge
geven aan mijn suggestie. Dat deden
cr meer. Zo begin je klein en op een
bepaald ogenblik vorm je een soort
familie. 'De Vis-stal' noemden ze het.
Later kwamen alle groten naar ons
toe. Ze hadden alle
maal behoefte aan
een dergelijke aan
pak."
Vis bracht zijn mu
zikale troetelkinde
ren destijds origi
neel aan de man;
hij kwam op het
idee om collages te
maken. „De eerste
plaat die we op de
ze manier hebben
opgezet, was Intro
spection van Thijs
van Leer. Ik ben dol op dat soort ti
tels. Maar je had in eerste instantie de
reacties moeten horen. 'Waar slaat
dat nou op?', werd er geroepen. En:
'Wat is dat nou voor muziek?' En dan
zei ik: 'Ik geloof er gewoon in'. Korte
tijd later kreeg ik verzoeken: 'Kan ik
die plaat in mijn bezit krijgen, niet
voor mezelf, hoor, maar m'n vrouw
vindt het zulke mooie muziek."
Hij is er altijd van uitgegaan dat je
moet durven investeren, wanneer je
vindt dat er iets moet gebeuren. En
daama, zo is zijn stellige overtuiging,
bepaalt vooral de tijd wie als musicus
een blijverdje is en wie een afvaller.
„Je mag nu constateren dat bij
voorbeeld Rogier van Otterloo uniek
was. Met alle respect voor de grote ta
lenten die na hem zijn gekomen: Ro
gier heeft een aparte stijl van compo
neren en orkesteren bedacht. Dat
duidt op genialiteit. Hij heeft een
nieuwe klankkleur geïntroduceerd."
Hetzelfde geldt volgens Vis voor
Wim Overgaauw. Hij kent in zijn gen
re geen gitarist die zo speelde als 'de
Stille'. Chris Hinze vindt hij nog zo'n
voorbeeld.
„Hiermee wil ik niets ten nadele
zeggen van wat tegenwoordig op mu
zikaal gebied gebeurt. Je moet maar
denken: dit is eea andere tijd met een
heel ander klankbeeld. Je moet als
John Vis.
platenmaatschappij proberen zo veel
mogelijk eigentijds te zijn. De musici
van nu klinken uiteraard anders dan
die van twintig jaar geleden. Maar het
is toch ook niet zo dat je helemaal
niets meer hoort
toen. Luister naar
Liesbeth List. Daar is niks r
moet alleen af en toe een
valshoek zoeken. Nou, dat heeft zij
gedaan. Laurens van Rooyen is ook
doorgegaan. Wat te denken ook van
Laura Fygi samen met Jurre Haans
tra. En neem Gerard Cox die op zijn
eigen manier heel goed bezig is."
Op de dag dat Vis de pensioenge
rechtigde leeftijd bereikte, ontving hij
De Zilveren Phonograaf, de hoogste
onderscheiding die de Nederlandse
muziekwereld kent. „Toen was ik wel
even ontroerd. Ik heb nooit de publi
citeit gezocht. Daar voelde ik niet zo
veel voor. Maar die onderscheiding
vond ik toch wel iets. Ik heb het eens
nagekeken: Bernard Haitink heeft er
ook een: Toen ik dat las, dacht ik: 't
kon geloof ik slechter."
Tosca. Dat is een opera. Dat was het zeilbootje van
oom Kees, waarop ik, in een grijs verleden, als een vol
leerd I.oosdrechtse Piassen-matroos het grootzeil leerde
hijsen. Het is tevens een dubieus riekend eau de colog-
netje voor oudere dames.
En Tosca is Een Stem. Een zwoele, sexy stem, die gedu
rende de afgelopen vijftien jaar eenmaal per week
eerst op de maandag, later op de zaterdag tout nacht
brakend Nederland in een aangename slaap wiegde, vol
zoete dromen: „Dit is Easy Listening, met Tosca Hoog
duin."
Wie heeft niet ooit
een prettig
nachtelijk uurtje
gezwijmeld/romantisch getafel
d/gedroomd/gefantaseerd/clo
se gedanst of gevreën met het
beroemde hese gefluister van
Tosca Hoogduin op de achter
grond. Wat? U? Dan bent u a)
de enige in Nederland en dan
heeft u b) grote pech, want
sinds de nacht van afgelopen
zaterdag op zondag, is Easy Lis
tening niet meer. Dat is niet he
lemaal correct. Het programma
blijft bestaan. Maar zónder de
karakteristieke keelklanken van
Tosca. Want Tosca hoiidt het na
een carrière van vijfendertig jaar
voor gezien. Ze heeft er genoeg
van. Ze gaat met de VUT. Een
nationale ramp voor nachtelijk
radiominnend Nederland. Want
Tosca is een INSTITUUT. Een
begrip. De heldin van het rusti
ge luisteren. De zaterdagnacht
tussen twaalf en twee, kortom,
zal nooit meer dezelfde zijn.
Om haar afscheid waardig te
vieren biedt de AVRO Tosca een
cadeautje aan: een laatste live
uitzending vanaf locatie. En
welke zou die locatie anders
kunnen zijn dan dat andere bij
nachtbrakers en genieters van
de goede dingen des levens fa
voriete Instituut, Le Garage, hèt
restaurant van dè Joop Braak-
hekke?
Een grote schare fans pinkt
vanachter een glaasje champag
ne en schalen met frivole hapjes
en pasteitjes treurig een traantje
weg. En Tosca presenteert, bij
gestaan door vriendin en mede
Sinatra-fanate Margreet Dol
man, de aller- allerlaatste Easy
Listening
In Le Garage is het stampvol.
Tosca, wie de pensioengerech
tigde leeftijd beslist niet is aan
te zien, zit klaar achter de pre
sentatietafel. waarop de af
scheidscadeaus zich opstape
len. Bloemen, bloemen en nog
Tosca Hoogduin neemt afscheid; de zaterdagnacht zal nooit meer dezelfde zijn.
eens bloemen, een veelbelo
vend kryikje, en een kratje wijn
van John Lanting, waarop hij
heeft geschreven For the girl
with the most sexy voice.
Wat moeten we nu straks,
zonder Tosca, meneer Lanting?
„Huilen. Huilen! Als wij na een
voorstelling terug naar huis re
den. luisterden we altijd naar
Tosca. Dat sloegen we nooit
over. Of het verdwijnen van
Tosca een nationale ramp is?
Nou, het zou natuurlijk ontzet
tend leuk klinken als ik ja zei.
Maar ik denk stiekem dat ze te
rugkomt. Na een jaar of zo."
Easy Listening wordt vanaf
aanstaande zaterdag gepresen
teerd door Audrey van der Jagt.
Blijft u luisteren?
„O ja. Audrey heeft ook een
heel mooie stem. En ze spreekt
uitmuntend Nederlands. Dat
mag wel eens gezegd, want dat
komt nog maar weinig voor te
genwoordig. Ja, ik blijf luisteren.
En met veel tranen in mijn ogen
zal ik altijd aan Tosca blijven
denken."
Margreet Dolmans weder
helft, Dammie van Geest, denkt
dat hij Tosca beslist zal gaan
missen. „De muziek minder,
maar die stem wèl."
Margreet houdt ondertussen
achter de AVRO-mi
crofoon een pleidooi
voor de oudere ar
tiest: „In Nederland
heeft men minach
ting voor oudere ar
tiesten, met uitzon
dering van Mary
Dresselhuys. Maar ik
ben juist voor het
aanschouwen van de
opgang èn de onder
gang van een artiest.
Dat Frank Sinatra
gewoon doorgaat en
af en toe een hoog
nootje mist, dat is
juist heel charmant.
En daarom moet jij
óók doorgaan, Tos-
Mevrouw Dolman,
over luttele minuten
heeft Nederland
geen Tosca meer.
Wat nu?
Margreet: „Er
moet actie gevoerd worden! Ze
moet blijven! Zulke markante
mensen mogen niet stoppen,
die moet je behouden."
Gaat u met spandoeken lo
pen?
„Dat moeten anderen maar
doen. De omroep bijvoorbeeld.
Die moet haar gewoon iets
leuks aanbieden. Er is best iets
te vinden dat ze graag wil
doen."
Dahag
En dan is het twee uur. De af
scheidswoorden van Tosca
Hoogduin vullen de ether: „Ik
Het
Wereldje
PANDA DE
L'ISLE
zeg goeienacht."
Gevolgd door een
laatste, extra zwoel
„Dahag."
In Le Garage klinkt
een klaterend ap
plaus op. De sinds
twee minuten ex-
presentatrice stort
zich op een pastei
tje.
Hoe moeten we nu
-snik- verder, Tos
ca?
„Haha. Aandacht
besteden aan de
jongeren. Er zijn
verschrikkelijk veel
goeie jongeren bij
de radio."
Maar wat is, par
don was, nu het ge
heim van je stem?
„Dat weet ik eigen
lijk zelf niet. Mis
schien is het ge
heim wel dat ik al-
t ik zeg. Dat je dat
hele-
Midas Dekkers ii
VARA TV-MagazJ.
„'Easy Listening1,
het late radiopra
gramma van Tosc^
Hoogduin, brengt veel mam
tot vertwijfeling. Terwijl ze
de plaatjes in een diepe si;
dreigen te vallen, houdt de st
van de presentatrice ze klaaö
wakker. Tosca heeft nu eenma^
een bijzonder geluid, door ha
Algemeen Dagblad ooit onr
schreven als 'de stem met d
warme hartelijkheid van Pleeg
zuster Bloedwijn en de ba
schaafde erotiek van de stewan
dess die hunkert naar de gez;
voerder'. Er broeit iets in i
FOTO ARCHIEF
tijd meen w
kunt horen.
En kom je echt noo
maal nooit meer terug?
„Nee. Ik geloof dat je nooit tè
lang moet doorgaan. Op een
hoogtepunt stoppen, dat is het
mooiste."
Wenend en elkaar ondersteu
nend verlaten de gasten 'Le Ga
rage'. Als laatste eerbetoon aan
de beroemdste stem van Neder
land, zetten we buiten plechtig
onze horloges een uur terug.
Annette Barlo is in het dagelijks
leven een verlegen typetje.
FOTO ARCHIE
Actrice Annette Barlo in Ve,
„Normaal ben ik verlegerj
maar als ik eenmaal de camerj
zie, dan durf ik wel. Ik vind miji
rol als Anna in 'Oppassen' hea
leuk. Ze vragen me altijd voo
grappige rollen. Ik denk dat hel
gewoon door mijn uiterlijj
komt. Maar ik zou ook wel 'nt
iets zieligs willen spelen. Ik kaq
namelijk op commando huij
len."
Ben Cramer in TV Studio:
„Er waren mensen die teleur
gesteld reageerden toen ze ve
namen dat ik de hoofdrol
The Phantom' vertolkte en ni
Henk Poort. Sommigen vroege
bij de kassa zelfs hun geld teruj
Dat was wel pijnlijk, m<
neem het niemand kwalijk. Al
ik bijvoorbeeld naar het theate
ga en ik zie Gerard Joling 'Ham
let' spelen, zou ik ook denker
wacht eens, wat is hier aan
hand."
Acteur Marlon Brando
Humo:
„Ik was drie, vier jaar o
toen ik mijn kinderjuf kreeg. Di
hele dag deden we spelletje:
Nachts sliepen we samen. Alle
bei naakt. Dat was een heerlijki
ervaring. Ik zie haar nu nog ir
ons bed liggen terwijl de r
haar huid verlichtte. Ik zat daa
naar haar lichaam te kijken
haar borsten te strelen, en d<
kroop ik bovenop haar. Ze w
helemaal van mij; ze behoordi
mij toe en niemand anders."
Als jochie van tien nam mijt
vader me mee naar een voor
stelling van 'Goldfinger'. Ik za'
daar met kloppend hart te kij
ken naar die vrouw, die hele
maal met goudverf bedekt
naakt op bed lag. En die duivel
se Sean Connery die wat boe
ven onschadelijk maakte. Z
jong als ik was begreep ik da
dit een aangename manier wai
om je geld te verdienen. Het ii
me nog gelukt ook. Ja, ik ber
•een bofkont."
Cameraman Frans Brome
in TV Studio:
„Zonder camera ben ik vri
verlegen. Ja, ik heb een instru
ment nodig om me wat zeker
der te voelen. Met een camen
op mijn schouder durf ik vri
veel. Je kunt het vergelijken me
een ongewapende soldaat. Pa
als hij een geweer heeft, durft-ii
wat. Zonder wapen ligt hij ti
bibberen in de loopgraven."
Fotomodel Naomi Campbel
in Humo:
„Ik zou nooit operaties latei
uitvoeren om mijn uiterlijk ti
veranderen of de waarde op ti
drijven. Sommige modellen la
ten hun borsten vergroten. E
zijn er zelfs die sinds de plots*
opgang van de 'waif-look
(anorexie-dunne kindvrouwtjes
hun 'implants' weer
hebben laten ver-
wijderen. 'Crazy'!
En zelfbedrog, want
zo haal je nooit de
top."