Linkse oppositie wint in Zweden
Buitenland
Ierse premier: Voorlopig
geen herenigd Ierland
Cubaanse boeren mogen
gedeeltelijk vrij handelen
Bosnische Serviërs halen
wapens weg bij Sarajevo
Eerste botsing Harnas en Palestijnen in Gaza
'Kritisch rationalist
Cholera verspreidt zich in Albanië
Politiek geweld Egypte kost agenten
en moslim-extremisten het leven
BAANDAG 19 SEPTEMBER 1994
Dode en gewonden bij aanslag Athene
athene» Een politieman is vanmorgen omgekomen bij een bom
explosie in Athene. Elf andere personen raakten gewond, onder
hen een voorbijganger. Volgens de politie werd de bom via af
standsbediening tot ontploffing gebracht toen het politiebusje
iemand had opgepikt. Een anonieme beller eiste de aanslag op
uit naam van de 17 Novembergroep. Deze groepering pleegde
sinds 1975 een aantal bomaanslagen en moorden.
Bus rijdt op mijn: negen doden
ankara Negen passagiers hebben zaterdag de dood gevonden
toen een minibus op een landmijn reed, die daar vermoedelijk
was neergelegd door Koerdische opstandelingen. Het incident
had plaats in de provincie Siirt. Ook beschoten Koerdische guer
rillastrijders voertuigen op weg naar de stad Tunceli, in het oos
ten van Turkije. Twee soldaten en een leraar werden gedood.
Eerste Miss America met handicap
atlantic city De dove Heather Whitestone is zaterdag in Atlan
tic City tot Miss America gekroond. De 21 -jarige studente uit
Jacksonville, Alabama, werd hiermee de eerste gehandicapte
>uw die de titel uit de schoonheidswedstrijd sleepte. Whitesto
ne studeert voor accountant en werkt voor een orgaan van de
staat Alabama dat zich met de problemen van gehoorgestoor
den bezighoudt.
Biosfeer II is weer leeg
oracle De zeven bewoners van Biosfeer ii in Oracle (Arizona)
hebben zaterdag hun domicilie na een half jaar verlaten. Ze
vormden de tweede groep bewoners van de miniwereld van zo'n
1,3 hectare met vegetatievormen als regenwoud, akkers, savan
ne en oceaan. Doel van het experiment was te bewijzen dat
mensen ook in een geïsoleerd systeem ecologisch zelfvoorzie
nend kunnen overleven. In 1995 worden opnieuw proeven in
Biosfeer II uitgevoerd.
Duitse soldaten in kamp Auschwitz
Auschwitz Voor de eerste keer sinds de Tweede Wereldoorlog
hebben ongeveer honderd Duitse soldaten gisteren een bezoek
gebracht aan het voormalige concentratiekamp Auschwitz. De
korte ceremonie verliep in stilte en was soms emotioneel. Na
mens het Duitse ministerie van defensie legden ze een krans.
Doden bij vliegtuigongeluk Algerije
algiers Bij een ongeluk met een Nigeriaans passagiersvliegtuig
i de Algerijnse Sahara zijn gisteren vier mensen om het leven
gekomen. Het toestel stortte neer nadat de piloot zijn zicht ver
loor door een zandstorm. Onder de 39 passagiers aan boord van
het verongelukte toestel was de voetbalploeg Iwuanyanwu Na
tionale. Een van de spelers vond de dood.
Le Pen presidentskandidaat Frankrijk
parijs De voorzitter van het uiterst rechtse Nationaal Front,
Jean-Marie Le Pen, heeft gisteren aangekondigd in het voorjaar
van 1995 deel te nemen aan de presidcntsverldezingen in Frank
rijk. Le Pen wil deelnemen aan de verkiezingen 'met de wil om
voor Frankrijk en voor de Fransen te winnen'. De 66-jarige Le
Pen deed twee keer eerder mee aan de presidentsverkiezingen.
V ulkaanerupties Papoea-Nieuw-Guinea
port Moresby Op Papoea-Nieuw-Guinea zijn gisteravond in de
haven van de stad Rabaul twee vulkanen uitgebarsten. De meer
dan 20.000 inwoners van de stad in het oosten van het eiland
New Britain zijn geëvacueerd. Beide vulkanen kwamen in 1937
voor het laatst tot uitbarsting. Daarbij vielen 507 doden.
SDP-leider Ingvar Carlsson waarschijnlijk nieuwe premier
1 correspondent
Ierse premfer Albert
(Reynolds voorziet de komende
twintig tot 25 jaar geen hereni
ging van Zuid- en Noord-Ier-
land. Reynolds verklaarde dat in
vraaggesprek met de Britse
zondagskrant The Observer.
Protestantse politici reageerden
positief op de uitlating. „Dit is
realisme en dat juich ik toe", zei
John Taylor, een Lagerhuislid
van de Ulster Unionist Party.
De uitlating van Reynolds
kwam luttele dagen nadat de
Britse premier Major de pro
testanten in Noord-lerland een
referendum had beloofd over
De Zweden hebben gisteren gekozen voor behoud van
de welvaartsstaat. De linkse partijen, de sociaal-demo
craten voorop, wonnen de parlementsverkiezingen. De
vier 'burgerlijke' partijen in de regering onder leiding van
de conservatieve premier Carl Bildt kregen 41 procent
van de stemmen tegen 47 procent bij de verkiezingen
van 1991. De oppositionele sociaal-democraten (SDP),
die van 37 naar 45 procent stegen, zullen in de nieuwe
Riksdag, het parlement, 162 van de 349 zetels bezetten,
24 meer dan in het oude parlement.
stockholm Rtr-DPA
Binnen de vier regeringpartijen
kwam Bildts eigen Conservatie
ve Partij, de grootste binnen de
coalitie, uit op 22 procent (80
zetels, evenveel als in 1991). De
Centrumpartij verloor 4 zetels
en zal met 27 afgevaardigen in
het parlement vertegenwoor
digd zijn. De liberalen, die net
als de Centrumpartij ruim ze
ven procent behaalden, verlo
ren acht zetels en kwamen op
25. De vierde regeringspartij, de
christen-democraten, komt met
vijftien zetels in de nieuwe Riks
dag, een verlies van elf.
De zwenking naar links komt
ook tot uiting in de winst van de
vroegere communisten, die met
22 zetels hun beste resultaat
sinds de jaren veertig haalden.
De Groenen wisten in tegenstel
ling tot drie jaar geleden de
kiesdrempel te overschrijden en
komen met negentien zetels
opnieuw in het parlement. De
rechtse partij Nieuwe Democra
ten die de huidige regering on
dersteunde, bleef bij de verkie
zingen van gisteren met 1,3 pro
cent beneden de kiesdrempel
van vier procent.
SDP-leider Ingvar Carlsson,
die vermoedelijk een nieuw ka
binet gaat aanvoeren, zal waar
schijnlijk een coalitie nastreven
met de vroegere communisten,
die al vaker een sociaaldemo
cratische regering hebben ge
steund, of de Groenen. Carlsson
was van 1986 tot 1991 ook al
premier.
„Ik venvacht dat we worden
gevraagd een nieuwe regering
te formeren. In dat geval zal ik
me onmiddellijk toeleggen op
De beoogde premier
die taak. De uitslag betekent
duidelijk dat de huidige rege
ring moet aftreden", aldus de
beoogde premier van sociaalde
mocratische huize. Zijn partij
voerde de afgelopen 32 jaar de
Zweden, Ingvar Carlsson, brengt zijn stem uit.
Zweedse regering aan, afgezien
van een periode van zes jaar.
De overwinning van de SDP
was nipt. SDP-leiders vrezen dat
de plannen om de belastingen
te verhogen om
FOTO REUTER
weer op peil te krijgen, kiezers
van de partij heeft vervreemd.
Eerder dit jaar kreeg de SPD tij
dens opiniepeilingen nog de
helft van het aantal kiezers ach
ter zich.
Exxon in beroep
tegen boete voor
olievervuiling
De oliemaatschappij Exxon
gaat in beroep legen de boe
te van bijna tien miljard gul
den die een federale recht
bank in Anchorage (Alaska)
vrijdag heeft opgelegd we
gen
het
lilen
Alaska. Dit heeft de
president-directeur van de
oliereus gezegd Directeur
Raymond noemde het von
eerlijk. „De boete is uitzon
derlijk hoog, gelet op wette
lijke of praktische
liet
herzien en we vertrouv
dat dat ook zal gebeuren."
Toen de olievervuiling
jordeed, heelt
Exxon zich direct aansprake
lijk gesteld. „Wij hebben be
loofd de vervuiling op te rui
men en degenen die rechts
streeks schade geleden heb-
ben. gendeadoenlng te ge
ven", aldus Raymond. In de
afgelopen jaren heeft Exxon
ruim een half miljard gulden
uitgekeerd aan meer dan
11.000 personen of instellin
gen die zich hadden gemeld
wegens schade. Verder is
Exxon een programma be
gonnen om de vervuiling te
verwijderen. Dit programma
kost ruim vier miljard gul
den.
ff. f
eventuele veranderingen in de
status van de provincie. Die ex
pliciete belofte was evenals de
uitlating van Reynolds bedoeld
om de protestantse gemeen
schap gerust te stellen.
Uit opiniepeilingen blijkt dat
een meerderheid van de pro
testanten vreest dat beloften
zijn gedaan aan de IRA, in ruil
waarvoor de terreurorganisatie
begin deze maand een bestand
afkondigde. Nog altijd weigeren
UVF en UFF, de twee protes
tantse terreurgroepen, het IRA-
voorbeeld te volgen. Vorige
week pleegde de UVF een bom
aanslag in de Ierse hoofdstad
Dublin.
mexico-stad
boer
togen
baar
deel van hun produkten op de
vrije markt verkopen. Dat heeft
de broer van president Fidel
Castro en minister Raul Castro
(defensie) gezegd in een zater
dag gepubliceed vraaggesprek
met de comunistische partij-
■B De autoriteiten
dat de maatregel gunstig
zal werken op de produktiviteit.
Deze is de afgelopen jaren sterk
afgenomen door de lage prijzen
die de staat de boeren betaalt
en door een tekort aan mest en
landbouwmachines.
Fidel Castro heeft benadrukt
eI.u bij eventuele gedeeltelijke li
beralisering
het karakter
listische staa
blijven.
i Cuba als
onaangeta
irden
Ie voedingsmiddelen
i Cuba nog altijd ge
egen ge
subs
hoper
eerde prijzen. Er is echter bijna
nlat> meer te krijgen en een
zwarte markt die daardoor is
ontstaan wordt door de autori
teiten ongemoeid gelaten.
Met het gedeeltelijk loslaten
de
role
al
eens zijn geexperimeneerd in
de jaren tachtig. Toen mochten
agrarische coöperaties en
staatsbedrijven alles wat zij bo
ven de door de slaat gestelde
quota produceerden op de vrije
markt verkopemn.
In de Gazastrook heeft zich gisteren voor
het eerst een bloedige botsing voorgedaan
tussen strijders van de extremistische orga
nisatie Harnas en leden van de Palestijnse
politie. Een Palestijnse officier is gedood en
een Hamas-strijder raakte zwaar gewond,
zo is uit Palestijnse bron gemeld.
De gevechten braken in de de vroege
ochtend uit toen de Palestijnse politie pro
beerde twee activisten van de islamitisch-
fundamentalistische organisatie te arreste
ren. Hamas is tegen het vredesproces in het
Midden-Oosten.
Eerder op de dag hebben Israëlische sol
daten op de door Israël bezette Westelijke
Jordaanoever één Palestijn gedood en één
andere verwond. De Palestijnen die in een
auto zaten, zouden kort tevoren hebben ge
probeerd de soldaten omver te rijden. Dit
incident heeft zich voorgedaan in de buurt
van de stad Ramallah.
In een openlijke uitdaging aan hel adres
van Jordanië heeft het Palestijnse zelfbe
stuur zich zaterdag uitgeroepen tot beheer
der van alle islamitische plaatsen in Jeruza
lem en op de Westelijke Jordaanoever. De
Jordaanse koning Hussein ziet zichzelf als
de bewaker van de islamitische heilige
plaatsen in deze gebieden I lussein heeft al
laten weten tegenover zijn kabinel.dat hij
zijn rol als beheerder niet zal opgeven.
'Vredesoverleg
Israël en Irak'
Israël en Irak hebben in
Marokko geheime vredesbe
sprekingen gevoerd om te
trachten een vredesverdrag
op te stellen. Dat heeft de
Britse krant Sunday Times
gisteren bekendgemaakt. De
krant citeerde bronnen bin
nen de Britse inlichtingen
dienst MI6. Volgens de Sun
day Times zijn M16-functio-
narissen op de hoogte ge
steld van een ontmoeting die
de Iraakse vice-premier Tariq
Aziz vorige maand zou heb
ben gehad met een Israëli
sche delegatie. Het zou de
laatste in een serie van ont
moetingen tussen Israël en
Irak zijn geweest die in het
Midden-Oosten tot eikaars
ergste vijanden behoren. De
Israëlische regering heeft alle
ontmoetingen ontkend.
De ontmoeting van vorige
maand volgde volgens MI6
op een reeks gesprekken bij
de Verenigde Naties onder
bemiddeling van Marok
kaanse diplomaten. Aziz zou
hebben gesuggereerd dat
Irak overweegt de grenzen
van Koeweit te erkennen als
Israël druk uitoefent op de
Verenigde Staten pm de
sancties tegen Irak op te hef
fen. De sancties werden in
gesteld nadat Irak in 1990
Koeweit binnenviel.
PORTRET: SIR KARL POPPER
Sir Karl Popper, een van de be
kendste filosofen van deze tijd,
is zaterdag op 92-jarige leeftijd
overleden in een ziekenhuis in
Zuid-Londen. De in Wenen ge
boren wijsgeer woonde sinds
1949 in Groot-Brittannië waar
hij tot 1969 hoogleraar was aaa
de Londen School of Econo-
Binnen de filosofie is de emi
nente Popper een van de be
langrijkstevertegenwoordigers
van het neo-positivisme, hoe
wel hij deze kwalificatie zelfver-
wierp en zich liever een kritisch
rationalist noemde. De Oosten
rijks-Britse wijsgeer is vooral
bekend geworden door zijn uit
werking van het zogeheten 'fal
sificatiebeginsel en zijn afwij
zing van het marxisme.
Popper meent dat men op
grond van waarnemingen nooit
tot absolute uitspraken kan ko
men. De bewering 'alle zwanen
zijn wit' blijft onzeker, in zijn
optiek, omdat men nooit alle
zwanen die ooit hebben ge
leefd, of nog zullen leven, kan
waarnemen. Het is echter wel
mogelijk de uitspraak te weer
leggen. Daarvoor hoeft men
maar één niet-witte zwaan te
hebben gezien.
Op grond van zijn filosofische
overtuiging verzette Popper
zich sterk tegen theorieën die
ervan uitgaan dat een bepaalde
wetmatigheid in het verloop
van de menselijke geschiedenis
Albanese minister beschuldigt Griekenland van 'importerenziekte
GPD
Het aantal cholera-slachtoffers
in Albanië breidt zich steeds
verder uit over Centraal-Alba-
nië. Al acht mensen zijn aan de
ziekte overleden. In totaal wor
den binnen het besmette gebied
vijfhonderd personen ver
pleegd. Van negentig van hen
wordt de toestand kritiek ge
noemd. De onrust in Albanië is
nog gegroeid nadat een voor
aanstaande epidemoloog giste
ren verklaarde dat ook ernstig
rekening moet worden gehou
den met het uitbreken van ty
fus. Vervuild drinkwater is vol
gens
de
aak
i de ziekte.
De laatste maal dat het kleini
Balkanland door de choler;
werd getroffen was in 1927 on
der het feodale bewind van ko
ning Zog. De stalinistische dic
tator Enver Hodzja rekende kort
na zijn machtsgreep af met een
aantal besmettelijke ziekten
zoals pokken, malaria, syfilis,
cholera en tuberculose.
De Griekse regering heeft de
beschuldiging van de Albanese
minister Cikuli (volksgezond
heid) dat de cholera-epidemie
uit Griekenland 'geïmporteerd'
is naast zich neergelegd. Athene
noemde de verbale uitval van
Tirana absurd en volslagen on
gefundeerd. Cikuli uitte zijn be
schuldiging zaterdagavond voor
de Albanese televisie. Hij lichtte
zijn verklaring niet toe. maar zei
wel dat alle Albanezen die nog
door de Griekse politie het land
Het leger van de Bosnische Ser
viërs heeft gisteren bevel gege
ven alle resterende zware wa
pens terug te trekken uit de 'uit
sluitingszone' bij Sarajevo.
Woordvoerder Koos Sok van de
Verenigde Naties heeft dat te
gen het Britse persbureau Reu
ters verklaard.
De VN hadden de Serviërs en
moslims bij Sarajevo eerder op
de dag gedreigd met luchtaan
vallen als zij hun gevechten niet
zouden staken. De Britse com
mandant van de VN-vredes
macht, generaal Rose, waar
schuwde de twee partijen per
telefoon dat de VN de NAVO
kunnen vragen om luchtacties.
Gisteren braken de zwaarste
beschietingen uit sinds de twee
partijen in februari een bestand
overeenkwamen. De Serviërs en
moslims legden toen hun zware
wapens in en rond Sarajevc
zwijgen op. nadat de NAVt
luchtaanvallen had gedi
De Britse commandant dri
'alle mogelijke middelen' te
len gebruiken als er niet eer
middellijk einde zou komei
de gevechten. Hij riep de
taire leiders van belde ka
op mei spoed overleg
het vliegveld van Saraje
Et
le ko
1.300
i groep van c:
moslims is gisteren dooi
Bosnische Serviërs vertin
uit het gebied rond Bijeljir
het noordoosten van Bosnit
vluchtelingen moesten ondc
dwang de frontlinie overste
I Iet Rode Kruis sprak vai
•grootste golf van etnische zi
ring sinds de Bosnische Ser
half juli begonnen met het
drijven van de moslims ui
streek.
De
ken.
lei.
De beschuldiging van Albanië
aan het adres van Griekenland
zorgt voor aanvullende conflict
stof in de mini-oorlog
beide landen. Die brak uit nadat
onlangs vijf leden van de
Griekse minderheid
bekritiseerd proces
wegens 'spionage- e
tische activiteiten' tot langduri
ge gevangenisstraffen werden
veroordeeld. Het vonnis had
een gedwongen exodus van en
kele tienduizenden illegale Al
banezen uit Griekenland tot ge-
volg.
Sir Karl Popper.
kan worden aangetoond. Deze
theorieën, waaronder het
marxisme, leidden volgens Pop
per tot dwang en dictatuur. De
aanhangers menen dat zij met
hun superieure kennis over het
verloop van de geschiedenis de
toekomstige ontwikkeling in
handen kunnen nemen. Voor
afwijkende ideeën is in hun be
leving geen ruimte en die wor
den dan ook vaak onderdrukt.
Popper heeft deze gedachten
uitgewerkt in zijn bekendste
boek, het in 1945 verschenen,
The open society and its enemies
(De open maatschappij en haar
vijanden).
cairo-assiut
Egyptische veiligheidstroepen hebben gisteren
in de stad Qift in Opper-Egypte drie vermeende
moslim-extremisten doodgeschoten. Zij werden
verdacht van de moord op twee bewakers van
een christelijke kerk afgelopen maand. Militante
moslims in Egypte stelden zich verantwoordelijk
voor het doden zaterdag van vier politiemensen
en een VN-medewerker bij een aanslag niet ver
van het toeristenoord Luxor.
De aanslag van zaterdag was het werk van de
Talaat Yassin Brigades, zo heeft de Gama'at al-
Islamiyya (Islamitische Groep) laten weten. De
ze brigades zijn genoemd naar een leider van
Gama'a, die in april is gedood. lama'at pleegt al
meer dan twee jaar aanslagen op politie en mili
tairen in het zuiden van Egypte als onderdeel
van een campagne die tot doel heeft de regering
omver te werpen en een strikt islamitische staat
te vestigen. Al meer dan vierhonderd mensen
zijn gedood bij politiek geweld in Egypte sinds
Gama'at en andere groepen in 1992 hun cam
pagne tegen de Egyptische regering begonnen.
