Vervolgingsbeleid euthanasie soepeler
Amerikaanse soldaat vindt na halve eeuw rust
Binnenland
Geweld bij rechtszaak
is hoge uitzondering
'We schoten Nijmegen kapot en kregen toch respect
SCHITTERENDE AANBIEDING
4BIJ VAN TIL
HF J
van tilMHTCfffi
21 ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1994
3
Aipmrffl SfiWm* PmbuTM CK) CMHOCW* Pm l)*m»m
Vreemdelingencontroles op de Rijn
arnhem» De vliegende brigades van de Koninklijke Marechaus
see, die buitenlanders opsporen die illegaal ons land willen bin
nenkomen, gaan nu ook controleren op de Rijn. Schepen die bij
Lobith de grens passeren, worden gecontroleerd. Het gaat voor
lopig om een proef, maar als die slaagt wordt er ook gecontro
leerd op de Maas, Waal en Schelde.
Stichting Weerzien vaart op Indonesië
den haag Veel oud-Indiëgangers hebben enthousiast gerea
geerd op het initiatief van de Stichting Weerzien om een cruise
naar Indonesië te maken. Met een ingehuurd schip van Scan
dinavian Seaways maakt de stichting op 7 januari vanuit IJmui-
den een eenmalige oversteek naar 'De Oost" voor 750 mensen.
De cruise van acht weken is een 'sentimental journey* voor Ne
derlanders. die nog eens een zeereis naar voormalig Neder
lands-Indië willen maken.
VAM-directeur Van der Steen stapt op
den haag Algemeen directeur Van der Steen van het vuilverwer-
kingsbedrijf VAM stapt op. Hij is in opspraak gekomen door be
schuldigingen in de Leeuwarder Courant over belangenverstren
geling. Hij zou commissaris zijn bij een bedrijf van zijn ene
zoon, dat plastic vaten levert aan de VAM en commissaris bij
een bedrijf van zijn andere zoon, dat kantoorapparatuur leverde
aan de VAM. Volgens het accountantsbureau KPMG heeft Van
der Steen niets onoirbaars gedaan, maar hij heeft toch besloten
weg te gaan na 'een indringend gesprek' met zijn raad van com
missarissen.
Algemene Zaken heeft nieuwe baas
den haag Drs. T. van de Graaf (58) wordt de nieuwe secretaris
generaal van het ministerie van algemene zaken. Dat heeft het
kabinet gisteren besloten. Van de Graaf, ooit statenlid voor de
WD. wordt daarmee de hoogste ambtenaar op het ministerie
van PvdA-prcmier Kok. Hij werkt al sinds 1969 op het ministerie
als raadsadviseur voor financiële en sociaal-economische aange
legenheden. Hij volgt mr. Hoekstra op die eerder deze zomer
naar de Raad van State ging.
Heli's en mensen terug uit Bosnië
den haag Minister Voorhoeve van defensie heeft besloten vier
helikopters en 27 militairen van de koninklijke luchtmacht uit
Bosnië terug te halen naar Nederland. Ze keren eind september
terug. Volgens Defensie kunnen de helikopters in het voormalige
Joegoslavië niets doen, omdat ze van de Serviërs geen toestem
ming krijgen te vliegen. De heli's zouden gewonden, militairen
en materieel vervoeren naar de moslim-enclave Srebrenica.
Langer weerpraatje na Journaal
Hilversum» Het weerbericht na het acht-uurjournaal op Neder
land 1 gaat vanaf maandag drie minuten duren. Het NOS-be-
stuur heeft daartoe gisteren besloten. Het huidige weerbericht
duurt 80 seconden. Het journaal houdt dezelfde lengte van
twintig minuten. Daarna komt de reclame en daarna een weer
bericht dat net als nu wordt verzorgd door de medewerkers van
hel KNMI. Volgens de NOS was er vraag naar een langer weerbe
richt.
H. Pont nieuwe topman VROM
den haag Topambtenaar H. Pont stapt over van Binnenlandse
Zaken naar VROM. Het kabinet is gisteren akkoord gegaan met
zijn benoeming. De voormalig FNV-voorzitter wordt directeur-
generaal Milieubeheer. Hij was voor zijn ambtelijke loopbaan
van 1985 tot 1988 voorzitter van de vakcentrale FNV.
Hij volgt ir. M. Enthoven op die een topfunctie heeft gekregen
bij de EG in Brussel.
Rechtbanken zijn niet zwaar beveiligd
den haag anko de jong
Stil alarm in kamer 515 van het
gerechtsgebouw in Den Haag.
„Mijn team rent nu keihard
naar boven, kijken wat er aan
de hand is." Hoofd van de be
veiliging J. Bey maakt zich nog
niet druk, dit is gesneden koek.
Het blijkt inderdaad loos alarm.
Toch liet een incident donder
dag in de rechtbank van Maas
tricht zien dat het niet altijd met
een sisser afloopt. Een man
schoot op een onbewaakt ogen
blik in de wachtkamer zijn ex-
vrouw in de maag. De parket
politie stond machteloos.
Parketpolitie en beveiligings
beambten in justitiële gebou
wen zijn voortdurend alert op
dat ene onverwachte moment
dat het mis kan gaan. In Neder
land zijn incidenten met vuur
wapens een hoge uitzondering.
Voor zover bekend kwam het
slechts twee keer eerder voor.
Dat was dat in september
1992 in Rotterdam, eveneens bij
een echtscheidingszaak. Een
man die wilde scheiden, werd
toen door de broer van zijn
vrouw in het hoofd geschoten
en gestoken. In een ander geval
belandde een kogel in het pla
fond tijdens een zitting van de
kinderrechter.
Een drama dat velen zich nog
zullen herinneren, speelde zich
een aantal jaren geleden af in
een Duitse rechtbank. Een
vrouw nam toen met fatale
schoten uit een vuurwapen
wraak op de moordenaar van
haar kind. Woensdag stak een
getuige een 39-iarige man dood
in de rechtbank van Hamburg.
Het slachtoffer stond terecht
voor moord op zijn vriendin.
Het ministerie van justitie
weigert meer te zeggen over de
beveiliging in rechtbanken dan
'dat die bestaat'. Feit is dat tot
nog toe niemand die een recht
bank binnengaat, wordt gecon
troleerd op het bezit van wa
pens. Geen enkele rechtbank is
voorzien van detectiepoorten.
Soms worden de detectiepoor
ten wel aangebracht bijvoor
beeld als er zeer zware misdadi -
gers worden berecht, zoals in de
Ijmuidense cokezaak een paar
jaar geleden.
In uitzonderlijke gevallen ge
bruikt beveiligingspersoneel
een metaaldetector, ook in Den
Haag. „Ik heb dan een man. in
de hal zitten met zo'n ding voor
de borst", vertelt Bey. „Het
werkt vooral preventief. Soms
zie je mensen zich omkeren en
weglopen. Als ze een wapen
hadden, hebben ze die zo lang
even in het dashboardkastje van
de auto gelegd. Er lopen hier
mensen rond als cowboy's."
De controles vinden onopval
lend plaats. Om het publick niet
te verontrusten. „Meestal mer
ken ze er niets van." Een spe
ciale tribune voor het publiek is
voorzien van pantserglas. De
rechters in Den Haag kunnen
bij een knop, dat een stil alarm
in werking zet. In vijf minuten
tijd krijgt Bey twee meldingen.
Beide keren is het niets. ..Soms
hebben ze een bode nodig en
drukken ze op de verkeerde
knop." Bey zorgt wel dat de be
veiligingsbeambten wakker blij
ven. „Dan druk ik bijvoorbeeld
op een knopje en moeten ze
binnen zoveel seconden hier
zijn."
Rechtszaken met 'verhoogd
risico', zoals Bey dat noemt,
hebben in de meeste gevallen
met de georganiseerde misdaad
te maken. Hij neemt zijn maat
regelen meestal op grond van
informatie uit de pers of van de
politie. „Soms zijn we maanden
voor een zaajpal met de beveili
ging bezig." Het gerechtsge
bouw in Den Haag. met zijn
speciale beveiligingsdienst, is
een uitzondering. In de meeste
rechtbanken doet het hoofd van
de interne dienst de beveiliging
er naast zijn gewone werk bij.
Na uitspraak Hoge Raad over zaak-Chabot
Het vervolgingsbeleid voor euthanasie en hulp bij zelfdo
ding wordt versoepeld. Dat hebben de ministers Sorgdra-
ger (justitie) en Borst (Volksgezondheid) gisteren beslo
ten. Het is volgens de bewindsvrouwen in beginsel niet
meer van belang of het om geestelijk of lichamelijk lijden
gaat of dat een patiënt in een stervensfase verkeert. Er
moet wel sprake zijn van uitzichtloos en ondraaglijk lij
den.
den haag gpd-anp
dat slechts ondraaglijk en uit
zichtloos lichamelijk lijden tot
In het vorig jaar onder de toen- euthanasie en hulp bij zelfdo-
malige minister Hirsch Ballin ding mocht leiden. Psychisch
van kracht geworden vervol- lijden kon nooit een rechtvaar-
gingsbeleid was het criterium digingsgrond zijn. Hirsch Ballin
ging er ook van uit dat de ster
vensfase moet zijn ingetreden,
wil er sprake kunnen zijn van
euthanasie.
Sorgdrager en Borst hebben
het beleid versoepeld naar aan
leiding van een uitspraak van de
Hoge Raad in juni. De Haarlem
se psychiater Chabot werd toen
vrijgesproken, nadat hij een pa
tiënie die psychisch leed. had
geholpen zelfmoord te plegen.
Door die uitspraak is volgens de
ministers en de procureurs-ge
neraal het vervolgingsbeleid van
Hirsch Ballin niet langer vol te
houden.
Op grond van hel oude beleid
had het openbaar ministerie in
middels vervolging ingesteld te
gen vijftien artsen die euthana
sie hebben gepleegd op. of hulp
bij zelfdoding hebl>en verleend
aan patiënten die niet in een
stervensfase verkeerden. De mi
nisters hebben hel advies van
de procureurs-generaal overge
nomen, om de vervolging van
elf artsen te staken.
Volgens de bewindsvrouwen
is bij de vaststelling van de uit
zichtloosheid van het lijden het
medisch oordeel bepalend. Vast
moet staan dat de situatie van
de patiënt verergert, en niet te
verbeteren is. Er kan geen spra
ke zijn van euthanasie en hulp
bij zelfdoding als de patiënt een
reëel bestaand alternatief om
zijn lijden te verlichten, heeft af
gewezen. Volgens de ministers
is uitzichtloosheid van lijden
door medici objectief vast te
stellen.
Dat ligt anders bij ondraaglijk
lijden onulat dat volgens de mi
nisters een moeilijk meetbare
factor is. Hel openbaar ministe
rie zal er hierbij op letten of een
arts in redelijkheid tot de con
clusie kon komen of er van on
Lord Carrington bedankt Nederlandse volk
NiiMFf.pN mmm. Md 1
nijmegen anp
„Het droevigste van de operatie
Market Garden is voor mij dat
we na het innemen van de
Waalbrug bij Nijmegen niet ver
der gekomen zijn. Het doet me
nog steeds iets als ik er aan
denk dat de mensen boven
Nijmegen ons gezien hebben,
maar dat zij desondanks nog
een hongerwinter hebben moe
ten doormaken."
Dat zei Lord Peter Carrington
(75), voormalig minister van
buitenlandse zaken van het Ver
enigd Koninkrijk en oud-secre
taris-generaal van de NATO gis
teren bij de herdenking van de
Tweede Wereldoorlog in Nijme
gen. Carrington had vijftig jaar
geleden als kapitein het com
mando over de Sherman-tanks
die de Waalbrug veroverden op
de Duitse bezetters.
Hij arriveerde gisteren in het
Rijk van Nijmegen, waar hij
deelnam aan verscheidene eve
nementen in het kader van de
vijftigste herdenking van de
operatie Market Garden. Mor
gen gaat hij in een Sherman-
tank de Waalbrug nogmaals
over en zal hij het bevrijdings
vuur, dat via de voormalige
Hell's Highway wordt gebracht,
in Nijmegen ontsteken.
„Het is een misverstand dat ik
vijftig jaar geleden als eerste de
Waalbrug gepasseerd ben. Dat
was sergeant Peter Robinson,
die hier nu helaas niet kan zijn
omdat hij last van zijn heupen
heeft. Ik heb nog wel eens con
tact met hem en ik zou hem alle
eer wilen geven die mij nu ten
deel valt bij deze herdenkingen.
Hij ging als eerste in zijn tank
onder zware beschietingen van
Nijmegen naar Lent. Daar heb
ben we. samen met de Ameri
kanen die inmiddels in canvas
bootjes naar de overkant van de
Waal geroeid waren, veertig mi
nuten de brug moeten houden
voordat er geallieerde verster
king opdaagde", aldus Carring
ton.
„Ik heb mij overigens wel
mijn hele verdere leven afge
vraagd waarom de Duitsers die
belangrijke brug niet zelf opge
blazen hebben. Ik weet nog dat
ik destijds heel verbaasd was
dat we de brug konden passe
ren. Mijn latere inschatting is
altijd geweest dat de Duitsers
gedacht hebben dat ze ons te
rug konden duwen over de Bel
gische grens, en in dat geval
hadden ze de brug zelf nodig.
Maar ik zou dat heel graag nog
eens zeker willen weten.
Volgens de voormalig minis
ter hebben-de gebeurtenissen in
de Tweede Wereldoorlog hem
in zijn latere leven, toen hij on
der andere als secretaris-gene
raal van de NATO belangrijke
beslissingen moest nemen, be
ïnvloed. „Ik denk dat niemand
die oorlog meegemaakt heeft
daarna dezelfde blijft. Je wordt
je bewust van het belang van
vrede en vrijheid. Dat voelde ik
al toen ik zag in welke ver
schrikkelijke conditie het Ne
derlandse volk was toen wij ar
riveerden."
„Ik heb altijd getracht militair
ingrijpen uitsluitend als vredes
missie te doen plaatsvinden,
waarbij ik me er van bewust
was dat wij in het Europa van
na de oorlog nooit meer dezelf
de fouten mochten maken",
zegt de Brit. Hij is het van harte
eens met Arnhems burgemees-
Willes A. Utecht wordt na vijftig jaar naar zijn laatste rustplaats gedragen.
ter mr. P. Scholten. die donder
dag waarschuwde voor het
voorgoed vervloeken van het
hele Duitse volk om wat er in de
oorlogsjaren is gebeurd.
„Winston Churchill heeft in
één van zijn eerste toespraken
na de oorlog al benadrukt dat
het hele Duitse volk, niet voor
goed uitgestoten zou mogen
worden. Dat het verkeerd zou
zijn hen uit te sluiten van de
opbouw van een nieuw Europa.
De Duisters hebben ook een ui
terst belangrijke en positieve rol
gespeeld bij de totstandkoming
van de Europese Unie en dat is
in hen te prijzen. Ik zou het toe
juichen als Duitsers en gealli
eerden samen bij de herdenkin
gen zouden kunnen zijn. al rea
liseer ik me dat ik als Engels
man vanuit een luxe positie
praat. Mijn volk heeft veel min
der geleden onder de oorlog
dan net Nederlandse bij voor
beeld."
Carrington heeft het komen
de weekeinde een overbezet
programma, boordevol plech
tigheden. „Ik ben hier uit dank
baarheid en respect voor het
Nederlandse volk, dat ons zo
geweldig ontvangen heeft, ter
wijl wij bij voorbeeld Nijmegen
aan puin geschoten hebben.
Voor mij persoonlijk zijn som
mige dingen, zoals die Waal-
oversteek zondag, wel iets te
theatraal, maar als de mensen
dat graag willen dan doe ik
dat.
In het Nijmeegse stadspark De
Goffcrt is een origineel Brits le
gerkamp uit 1944 nagemaakt.
Het kamp. waar de Britten vier
dagen lang verblijven, is tot en
met maandag te bezoeken. Het
is voor het eerst dat in Neder
land een dergelijk kamp te zien
is
In het kamp staan ruim twin
tig authentieke Engelse leger
voertuigen. Daarnaast zijn mo
delvliegtuigen van onder meer
Horsa Gliders, Spitfires en
Mustangs te zien. Ook worden
een mobiele veldkeuken, een
mess en een hoofdkwartier met
radioverbindingsapparatuur uit
de oorlog gebruikt. Het kamp is
verder aangekleed met tenten
voor de manschappen en origi
nele bewapening, waaronder
eek kanon, dat eenmaal per dag
afgeschoten zal worden
Bij de officiële opening van
het kamp waren enkele honder
den veteranen, die in het Rijk
FOIO» ANP» RAYMOND fut UN'
van Nijmegen zijn voor de her
denking van de operatie Market
Garden, aanwezig. Velen van
hen verzuchtten dat de gestaag
neerstromende regen en de ou
derwelse omgeving hen „meer
dan iets anders herinnerde aan
september 1944."
■HI>1 Mlllri
liiutin
draaglijk lijden sprake was.
Volgens de bewindsvrouwen
kunnen ook psychiatrische pa
tiënten om euthanasie vragen
De Hoge Rad hoéfl uimoMJfc
het standpunt verworpen dat hij
psychiatrische patiënten nooit
sprake kan zijn van een vrije
wil. Dr. R Dillman van de art
senorganisatie KNMG is blij
met de beslissing van de minis
ters. Ook de Nederlandse Vei
eniging voor Vrijwillige Eutha
nasie is positief.
FN V-bond voert
acties langs
alle snelwegen
dtn maag» anp
De Bouw- en Houthond FNV
gaat de komende weken acties
houden hij snelwegen om zo
automobilisten te attenderen
op hun roekeloze rijgedrag,
waardoor de veiligheid van
wegwerkers in gevaar komt.
Aanleiding zijn de verkeerson
gevallen waarbij deze week
twee wegwerkers om het leven
kwamen.
De bond wil wil meer omlei
dingen bij wegwerkzaamheden,
strengere sneïheldsbeperkende
maatregelen en permanente
snelheidscontroles. De bonden
eisen op korte termijn overleg
met minister lorritsma van ver
Idmi
Heerlen wil
lastige junks
stad uitzetten
HHJtLIN ANP
In navolging van Maastricht
gaat ook de gemeente Heerlen
net nrobleem van de drugver
slaafden drastisch te lijf. lUirge
meester J. Pleumeekers heeft
gisteren een openbaar ordebe
vel uitgevaardigd waarmee ver
slaafden desnoods de stad uit
gezet worden.
De politie maukl de omgeving
van het station drugvrij I >mg
gebruikers, drughandelaren,
nroslitueés en klanten die over
last veroorzaken worden verwij
(li-ul
VNV ziet af
van schaduwen
eigen bewakers
HOU TIN «ANP
De directie van de Verenigde
Nacht Veiligheidsdiensten
(VNV) begint voorlopig nog niet
met het schaduwen van eigen
personeel door een under lie
veiligingsbedrijf. Na spoed over
leg met de vakbond Unie Ml III'
heeft VNV gisteren besloten die
maatregel tijdelijk op te schor
ten. Belde partijen hebben afgc
sproken op korte termijn op
nieuw te praten over het plan
van de VNV.
De VNV kwam deze week In
opspraak omdat het bednjf het
eigen personeel (ongeveer ne
genhonderd mensen) wil laten
schaduwen door een ander be
veiligingsbedrijf. International
Security Partners (ISP). VNV
was van plan snel te beginnen
met de personcclscontrole, On
derdeel daarvan zou onder
meer zijn het onverwacht
nachts bezoeken van bewakers
en het in de guten houden van
bedrijfsauto's om te zien of er
geen verkeersovertredingen
worden begaan.
style
margraten gpd
Na vijftig jaar heeft de Amerikaanse sol
daat Willis A. Utecht eindelijk zijn laatste
rustplaats gevonden. Hij sneuvelde in
1944 in Mook. De tweede luitenant uit
Marysville Kansas werd gisteren begra
ven op het Amerikaanse oorlogskerkhof
in Margraten. De late begrafenis was
mogelijk, omdat het lichaam van de
sinds 1944 vermiste Utecht vorig jaar in
het Katerbosch bij Mook werd gevonden
door een boer.
De plechtigheid werd bijgewoond
door zijn broer, echtgenote, zus en zwa
ger. Onder de honderden aanwezigen
waren tal van vertegenwoordigers van
het Amerikaanse leger, een vertegen
woordiger van president Clinton en een
groep veteranen van de 325-ste Glider
Infanterie (parachutisten), een van de
vier regimenten van de 82-stc Airborne
Divisie. Bij dat onderdeel diende Willis
A. Utecht.
Utecht was op de militaire begraaf
plaats in Margraten al in de muur gegra
veerd bij de vermiste soldaten. Hij land
de op 23 september 1944 in Overasselt
(ten westen van Nijmegen) tijdens de ge
allieerde operatie Market Garden. Een
dag daarna stak de tweede luitenant de
frontlinie richting Groesbeek over. Hij
moest het Kiekbcrgbos van Duitsers zui
veren. Op 1 oktober was het gelukt om
de laatste zware tegenaanval van de
Duitsers in het gebied te pareren. Daar
op ging hij richting Mook waar in het ge
bied tussen de huidige autoweg en de
Maas dc Slag om Moolt in alle hevigheid
was losgebarsten. Daar in het Kater
bosch sneuvelde Willes A. Utecht op 2
oktober, samen met veel kameraden.
Er werd nooit meer iets teruggevonden
van de militair. Zeer waarschijnlijk is hij
door een onbekende Nederlander ter
plekke begraven. In 1949 werd zijn naam
officieel als vermist geregistreerd. Maar
vorig jaar op 2 november stuitte een
hoer tijdens het ploegen op iets
'vreemds'. Hij waarschuwde direct de
politie die de militaire autoriteiten m
schakelde.
Tal van internationale militaire instan
ties in Nederland. Frankfurt. Genève en
in dc VS waren bij het onderzoek betrok
ken. Begin dit jaar kwam uit Hawaii het
bevrijdende bericht. Het gevonden 11-
c haam was geïdentificeerd: liet ging om
Willis A. Utecht uit Marysville Kansas.
Eindelijk heeft de gesneuvelde soldaat
zijn laatste rustplaats gevonden. De
Groesbcekse pastoor G. I huring, nauw
betrokken bij dc naspeuringen van ge
vallenen bij de operatie Market Garden,
hield in dc stromende regen een mis in
de open lucht. Honderden veteranen,
die in Zuid-Limburg de bevrijdingsfees
ten bijwonen, waren opnieuw naar Mar
graten gekomen Onder militaire eer,
compleet met saluutschoten, werd Willis
A. Utecht eindelijk begraven.
Model Cobra koppelt e>genti|dee vormgeving Combinatie 2«2'/?-/itn in
aan perfect zitcomfort Een rundlederen rundleder (kleuren bor
bekleding en solide binnenwerk staan borg deau* pink en oud-rose)
voor duur/aamheid en kwaliteit Zolang de van 7425.-
voorraad strekt dit model bi) Van TM lever
baar voor een zéér speciale prijs
DESIGNCENTRUM
